Mann Ki Baat

ମନ କି ବାତ ,ଅଗଷ୍ଟ 2019

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । ଆମ ଦେଶ ଆଜିକାଲି ଗୋଟିଏ ପଟେ ବର୍ଷାର ଆନନ୍ଦ ଉପଭୋଗ କରୁଛି, ତ ଅନ୍ୟପଟେ ଭାରତର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ କୌଣସି ନା କୌଣସି ପ୍ରକାର ଉତ୍ସବ, ମେଳା ଆଦି ଚାଲିଛି ଯାହା ପ୍ରାୟ ଦୀପାବଳୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ । ହୁଏତ ଆମ ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନେ ଋତୁ ଚକ୍ର, ଅର୍ଥ ଚକ୍ର ଏବଂ ସାମାଜିକ ଜୀବନର ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଏତେ ସୁନ୍ଦର ଭାବେ ଗଢ଼ିଛନ୍ତି ଯେମିତି, କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସମାଜରେ ମାନ୍ଦାପଣ ସୃଷ୍ଟି ନ ହୁଏ । ବିଗତ ଦିନମାନଙ୍କରେ ଆମେ ଅନେକ ପର୍ବପର୍ବାଣି ପାଳନ କଲୁ । ଗତକାଲି ସାରା ଭାରତରେ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମୋତ୍ସବ ପାଳନ କରାଗଲା । ଆଜି ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ପରେ ବି . . . କେହି କଳ୍ପନା କରିପାରିବେ କି – କିଭଳି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ହୋଇଥିବ ତାଙ୍କର । ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଷ ଏହି ଉତ୍ସବ ନୂତନତା ନେଇ ଆସେ, ନୂତନ ପ୍ରେରଣା ନେଇ ଆସେ, ନୂତନ ଶକ୍ତି ନେଇ ଆସେ । ଆଉ ପୁଣି ସେହି ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ପୁରାତନ ଜୀବନ ଏହିଭଳି – ଯାହା ଆଜି ମଧ୍ୟ ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ପାଇଁ – ଉଦାହରଣ ହୋଇପାରେ, ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇପାରେ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଜୀବନରୁ ବର୍ତ୍ତମାନର ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ଖୋଜି ବାହାର କରିପାରିବ । ନିଜର ଏତେ ସାମର୍ଥ୍ୟ ଥାଇ ମଧ୍ୟ କେତେବେଳେ ସେ ରାସଲୀଳାରେ ମଜ୍ଜିଯାଉଥିଲେ, କେତେବେଳେ ଗାଈମାନଙ୍କୁ ନେଇ ତ ପୁଣି କେତେବେଳେ ଗୋପାଳ ବାଳକଙ୍କ ସହ ଖେଳରେ ମାତୁଥିଲେ, କେତେବେଳେ ବଂଶୀ ବଜାଉଥିଲେ । ଏମିତି କେତେ ଯେ ବିବିଧତା ଭରା ଏହି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ, ଅପ୍ରତିମ ସାମର୍ଥ୍ୟର ଅଧିକାରୀ, ଅଥଚ, ସମାଜ ଶକ୍ତି ପ୍ରତି ସମର୍ପିତ, ଜନ ଶକ୍ତି ପ୍ରତି ସମର୍ପିତ, ଜଣେ ‘ଲୋକ ସଂଗ୍ରାହକ’ ରୂପେ, ନୂତନ କିର୍ତ୍ତୀମାନ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ବନ୍ଧୁତା କିଭଳି ହେବା ଉଚିତ(?) – ଏ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠିଲେ ସୁଦାମାଙ୍କ ସେହି ଘଟଣାକୁ କିଏ ବା ଭୁଲିପାରେ? ଆଉ ପୁଣି, ସବୁ ମହାନତା ସତ୍ୱେ ଯୁଦ୍ଧଭୂମିରେ ଗୋଟିଏ ସାରଥୀର ଭୂମିକାକୁ ଗ୍ରହଣ କରିନେବା, କେତେବେଳେ ପର୍ବତକୁ ଉଠାଇ ଧରିବା ତ କେତେବେଳେ ଭୋଜିରେ ପତ୍ର ଉଠାଇବା କାମ, ଅର୍ଥାତ ତାଙ୍କର ପ୍ରତି କାର୍ଯ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ନୂତନତ୍ୱ ଅନୁଭୁତ ହୁଏ । ତେଣୁ, ଆଜି ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହ କଥା ହେଉଛି, ସେତେବେଳେ ଦୁଇଜଣ ମୋହନଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ମୋର ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷିତ ହେଉଛି । ଜଣେ – ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ରଧାରୀ ମୋହନ ତ ଆଉ ଜଣେ ଚରଖାଧାରୀ ମୋହନ । ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ରଧାରୀ ମୋହନ ଯମୁନା କୁଳକୁ ଛାଡ଼ି ଗୁଜରାଟର ସମୁଦ୍ରକୂଳକୁ ଯାଇ, ଦ୍ୱାରକା ନଗରୀରେ ବାସ କଲେ, ଆଉ, ସମୁଦ୍ରକୂଳ ନିକଟରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ମୋହନ ଯମୁନା କୂଳକୁ ଆସି, ଦିଲ୍ଲୀରେ ଜୀବନ ବିତାଇ, ସେଠାରେ ଶେଷନିଃଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କଲେ । ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ରଧାରୀ ମୋହନ ସେ ସମୟର ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଆଜିକୁ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ମଧ୍ୟ, ଯୁଦ୍ଧକୁ ଏଡାଇବା ପାଇଁ, ନିଜର ବୁଦ୍ଧି, ନିଜ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ, ନିଜ ସାମର୍ଥ୍ୟ, ନିଜ ଚିନ୍ତନର ଭରପୁର ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ! ଆଉ ଚରଖାଧାରୀ ମୋହନ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ, ମାନବିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ, ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ମୂଳତତ୍ୱକୁ ସାମର୍ଥ୍ୟ ଦେବାପାଇଁ ମୁକ୍ତି ସଂଗ୍ରାମକୁ ଏଭଳି ଏକ ରୂପ ଦେଲେ, ଏଭଳି ମୋଡ଼ ଦେଲେ – ଯାହା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଏକ ବିସ୍ମୟ, ଆଜି ମଧ୍ୟ ଏହା ଏକ ବିସ୍ମୟ । ନିଃସ୍ୱାର୍ଥ ସେବାର ଗୁରୁତ୍ୱ ହେଉ, ଜ୍ଞାନର ମହତ୍ୱ ହେଉ କିମ୍ବା ଜୀବନର ବହୁ ଉତ୍ଥାନ ପତନ ମଧ୍ୟରେ ହସି ହସି ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାର ଗୁରୁତ୍ୱ ହେଉ, ଏସବୁ ଆମେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ବାର୍ତ୍ତାରୁ ଶିଖିପାରିବା । ସେଇଥିପାଇଁ ତ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ଜଗତ୍ ଗୁରୁ ରୂପେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା – “କୃଷ୍ଣଂ ବନ୍ଦେ ଜଗଦଗୁରୁମ୍” ।

ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଆମେ ପର୍ବପବାଣି ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରୁଛୁ, ସେତେବେଳେ ଭାରତ ଆଉ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ଉତ୍ସବର ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଲାଗିଛି । ଆଉ କେବଳ ଭାରତରେ ନୁହେଁ, ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଏହାର ଆଲୋଚନା ହେଉଛି । ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମୁଁ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ 150ତମ ଜୟନ୍ତୀ କଥା କହୁଛି । 1869 ମସିହା, ଅକ୍ଟୋବର 2 ତାରିଖ । ସମୁଦ୍ର କୂଳିଆ ସହର ପୋରବନ୍ଦରର ଗୋଟିଏ ଛୋଟିଆ ଘର, ଯାହାକୁ ଆଜି ଆମେ କୀର୍ତ୍ତି ମନ୍ଦିର କହୁଛୁ! ସେହି ଛୋଟିଆ ଘରେ, ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ନୁହେଁ, ଗୋଟିଏ ଯୁଗର ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା – ଯିଏ ମାନବ ଇତିହାସକୁ ଗୋଟିଏ ନୂଆ ମୋଡ଼ ଦେଇ ଏକ ନୂତନ କୀର୍ତ୍ତିସ୍ତମ୍ଭ ସ୍ଥାପନ କଲା । ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ଗୋଟିଏ କଥା ସବୁବେଳେ ଯୋଡ଼ି ହୋଇ ରହିଲା – ଏକ ପ୍ରକାର, ତାଙ୍କ ଜୀବନର ଅଂଶ ହୋଇ ରହିଲା – ତାହା ଥିଲା ସେବା – ସେବା ଭାବନା ଏବଂ ସେବା ପ୍ରତି ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟପରାୟଣତା । ତାଙ୍କ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲେ ଆମେ ଦେଖିବା ଯେ, ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ସେ ସେହି ସମୁଦାୟର ଲୋକଙ୍କ ସେବା କଲେ, ଯେଉଁମାନେ ବର୍ଣ୍ଣ-ବିଦ୍ୱେଷର ଶୀକାର ହେଉଥିଲେ । ଆଉ ସେ ସମୟରେ ତାହା ସାଧାରଣ କଥା ନ ଥିଲା । ସେ ସେହି ଚାଷୀମାନଙ୍କ ସେବା କଲେ, ଯେଉଁମାନଙ୍କ ସହ ଚମ୍ପାରଣରେ ଭେଦଭାବ କରାଯାଉଥିଲା । ସେ ସେହି ମିଲ୍ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ସେବା କଲେ, ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ ଉଚିତ ପାରିଶ୍ରମିକ ଦିଆଯାଉନଥିଲା । ସେ ଗରିବ, ଅସହାୟ, ଦୁର୍ବଳ ଏବଂ କ୍ଷୁଧାର୍ତମାନଙ୍କ ସେବାକୁ ନିଜ ଜୀବନର ପରମ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବୋଲି ଗ୍ରହଣ କଲେ । ରକ୍ତ-ପିତ ରୋଗ ସମ୍ପର୍କରେ କେତେଗୁଡ଼ିଏ ଭୁଲ ଧାରଣା ରହିଥିଲା । ସେହି ବିଭ୍ରାନ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ସେ ନିଜେ ରକ୍ତ-ପିତ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ଲୋକଙ୍କର ସେବା କରୁଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ସେବା ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜେ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିଲେ । ସେବାକୁ ସେ ଭାଷାରେ ନୁହେଁ, ନିଜ ଜୀବନରେ ଜିଇଁ କରି ଶିଖାଇଥିଲେ । ସତ୍ୟ ସହିତ ଯେଉଁଭଳି ଗାନ୍ଧୀଙ୍କର ଅତୁଟ ସମ୍ପର୍କ ରହିଥିଲା, ସେବା ସହିତ ମଧ୍ୟ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କର ସେହିଭଳି ଅତୁଟ ସମ୍ପର୍କ ରହିଥିଲା । ଯାହାର ଯେତେବେଳେ ଯେଉଁଠି ବି ଦରକାର ପଡ଼ିଲା, ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ସର୍ବଦା ସେବା ପାଇଁ ଉପସ୍ଥିତ ରହୁଥିଲେ । ସେ କେବଳ ସେବା ଉପରେ ନୁହେଁ ବରଂ ତା’ସହ ଜଡ଼ିତ ଆତ୍ମସୁଖ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛନ୍ତି । ସେବା ଶବ୍ଦର ସାର୍ଥକତା ସେଇଠି ଯେତେବେଳେ ଏହାକୁ ଆନନ୍ଦର ସହ କରାଯାଏ । “ସେବା ପରମୋ ଧର୍ମଃ” । ତା’ସହିତ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଆନନ୍ଦ ଓ “ସ୍ୱାନ୍ତଃ ସୁଖାୟ”- ଏହି ଭାବନାର ଅନୁଭୂତି ମଧ୍ୟ ସେବାରେ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ । ବାପୁଙ୍କ ଜୀବନରୁ ଏ କଥା ଆମେ ଖୁବ ଭଲ ଭାବେ ବୁଝିପାରିବା । ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଅଗଣିତ ଭାରତୀୟଙ୍କ ସ୍ୱର ତ ହେଲେ, କିନ୍ତୁ ମାନବିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଏବଂ ମାନବର ଗରିମା ପାଇଁ ସେ ଏକ ପ୍ରକାର ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କ ସ୍ୱର ପାଲଟି ଯାଇଥିଲେ । ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପାଇଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଓ ସମାଜ, ମାନବ ଓ ମାନବିକତା, ଏହାହିଁ ସବୁକିଛି ଥିଲା । ଆଫ୍ରିକାର ଫିନିକ୍ସ ଫାର୍ମ ହେଉ କି ଟଲଷ୍ଟୟ ଫାର୍ମ, ସାବରମତି ଆଶ୍ରମ ହେଉ କି ୱାର୍ଦ୍ଧା, ସବୁ ସ୍ଥାନରେ ସେ ନିଜର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଶୈଳୀରେ ସମାଜ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନ – କମ୍ୟୁନିଟି ମୋବିଲାଇଜେସନ୍ ଉପରେ ସର୍ବଦା ଜୋର୍ ଦେଉଥିଲେ । ପୂଜ୍ୟ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନକୁ ଯାଇ ପ୍ରଣାମ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା ମୋର ପରମ ସୌଭାଗ୍ୟ । ମୁଁ କହିପାରେ ଯେ, ଗାନ୍ଧୀ ‘ସେବା ଭାବନା’ ଦ୍ୱାରା ସଂଗଠନ ଭାବନାକୁ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ଆସୁଥିଲେ । ସମାଜସେବା ଓ ସମାଜ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନ – କମ୍ୟୁନିଟି ସର୍ଭିସ୍ ଓ କମ୍ୟୁନିଟି ମୋବିଲାଇଜେସନର ଭାବନାକୁ ଆମକୁ ନିଜ ବ୍ୟବହାରିକ ଜୀବନରେ ଆଣିବାକୁ ହେବ – ବାସ୍ତବରେ, ଏହାହିଁ ହେବ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପ୍ରତି ପ୍ରକୃତ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି, ପ୍ରକୃତ କାର୍ଯ୍ୟାଞ୍ଜଳି । ଏଭଳି ସୁଯୋଗ ତ ଅନେକ ଆସେ, ଆମେ ସେଥିରେ ସାମିଲ ବି ହୋଇଥାଉଁ । ହେଲେ, “ଗାନ୍ଧୀ – 150” ? ଇଏ କ’ଣ ଏମିତି ଖାଲି ଆସିବ ଆଉ ଚାଲିଯିବ? – ସେକଥା କ’ଣ ଆମ ପାଇଁ ଗ୍ରହଣୀୟ? ନା – ଦେଶବାସୀଗଣ । ଆମେ ସମସ୍ତେ ନିଜେ ନିଜକୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରିବା, ଚିନ୍ତନ କରିବା, ମନ୍ଥନ କରିବା, ସମଷ୍ଟିଗତ ଭାବରେ ଆଲୋଚନା କରିବା । ଆମେ ସମାଜର ଅନ୍ୟ ଲୋକମାନଙ୍କ ସହ ମିଶି, ସବୁ ବର୍ଗର ଲୋକଙ୍କ ସହ ମିଶି, ସବୁ ବୟସର ଲୋକଙ୍କ ସହ ମିଶି – ସେ ଗାଁ ହେଉ କି ସହର ହେଉ, ପୁରୁଷ ହୁଅନ୍ତୁ କି ମହିଳା ହୁଅନ୍ତୁ – ସମସ୍ତେ ମିଳିତ ଭାବରେ ସମାଜ ପାଇଁ କ’ଣ କରିପାରିବା – ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ହିସାବରେ ମୁଁ ସେଥିରେ, ସେହି ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରେ କିଭଳି ଯୋଗଦାନ ଦେଇପାରିବି (?) ମୋ ତରଫରୁ ଭାଲ୍ୟୁ ଆଡିଶନ୍ କ’ଣ ହୋଇପାରିବ?? ସାମୁହିକତାର ଏକ ନିଜସ୍ୱ ଶକ୍ତି ଥାଏ । ଗାନ୍ଧୀ 150ର ଏ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସାମୁହିକତା ରହୁ ଆଉ ସେବା ମଧ୍ୟ ରହୁ । ଆମେ ଗାଁ ଯାକ ଏକାଠି କାହିଁକି ବାହାରି ନ ପଡ଼ିବା? ଯଦି ଆମର ଫୁଟବଲ୍ ଟିମ୍ ଟିଏ ଅଛି, ତେବେ ଫୁଟବଲ୍ ତ ନିଶ୍ଚୟ ଖେଳିବା, କିନ୍ତୁ ତା ସାଙ୍ଗକୁ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଆଦର୍ଶ ଅନୁଯାୟୀ କିଛି ସେବା କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ କରିବା । ଆମର ଲେଡିଜ୍ କ୍ଲବ୍ ରହିଛି । ଆଧୁନିକ ଯୁଗରେ ଲେଡିଜ୍ କ୍ଲବର ଯାହା କାମ ତାହା ତ କରିବା, କିନ୍ତୁ ଲେଡିଜ୍ କ୍ଲବର ସବୁ ବାନ୍ଧବୀମାନେ ମିଶି କିଛି ନା କିଛି ସେବାକାର୍ଯ୍ୟ କରିବା । ବହୁତ କିଛି କରିପାରିବା । ପୁରୁଣା ବହି ସଂଗ୍ରହ କରିବା, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଗରିବ ପିଲାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବାଂଟିଦେବା, ଜ୍ଞାନର ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର କରିବା । ମୁଁ ଭାବୁଛି, ହୁଏତ 130 କୋଟି ଦେଶବାସୀଙ୍କ ମନରେ 130 କୋଟି କଳ୍ପନା ରହିଥିବ, 130 କୋଟି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଥିବ । ଏହାର କୌଣସି ସୀମା ନାହିଁ, ଯାହା ମନକୁ ଆସିବ । କେବଳ ସଦିଚ୍ଛା ଥାଉ, ସତ୍ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥାଉ, ସଦ୍ଭାବ ଥାଉ ଏବଂ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମର୍ପଣ ଭାବନା ସହ ସେବା ହେଉ ଆଉ ତାହା ବି ‘ସ୍ୱାନ୍ତଃ ସୁଖାୟ’ – ଏକ ଅନନ୍ୟ ଆନନ୍ଦର ଅନୁଭୂତି ପାଇଁ ହେଉ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, କିଛି ମାସ ପୂର୍ବେ ମୁଁ ଗୁଜରାଟର ଦାଣ୍ଡିକୁ ଯାଇଥିଲି । ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଦାଣ୍ଡିର ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ଟର୍ଣ୍ଣିଂ ପଏଣ୍ଟ । ଦାଣ୍ଡିରେ ମୁଁ, ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ଗୋଟିଏ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ମ୍ୟୁଜିଅମର ଉଦ୍ଘାଟନ କରିଥିଲି । ଭବିଷ୍ୟତରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ କୌଣସି ନା କୌଣସି ସ୍ଥାନକୁ ଯାତ୍ରା କରିବାକୁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମୋର ଅନୁରୋଧ । ଏହା ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନ ହୋଇପାରେ – ଯେମିତିକି ପୋରବନ୍ଦର ହେଉ, ସାବରମତି ଆଶ୍ରମ ହେଉ, ଚମ୍ପାରଣ ହେଉ, ୱାର୍ଦ୍ଧାର ଆଶ୍ରମ ହେଉ କିମ୍ବା ଦିଲ୍ଲୀରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ହେଉ । ଯଦି ଆପଣ ଏଭଳି କୌଣସି ସ୍ଥାନକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ତା’ହେଲେ ନିଜ ଫଟୋ ସୋସିଆଲ୍ ମିଡିଆରେ ନିଶ୍ଚୟ ଶେୟାର କରନ୍ତୁ ଆଉ ତା ସହିତ ନିଜର ଭାବନାକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିବା ଦୁଇ-ଚାରିଟି ବାକ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହାଫଳରେ ଅନ୍ୟ ଲୋକେ ମଧ୍ୟ ତା’ଦ୍ୱାରା ପ୍ରେରିତ ହେବେ । ଆପଣଙ୍କ ମନରେ ଉଠିଥିବା ଭାବନା ଯେ କୌଣସି ବଡ଼ ସାହିତ୍ୟ କୃତିଠାରୁ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେବ । ଆଜିର ସମୟରେ, ଆପଣଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିରେ, ଆପଣଙ୍କ କଲମରୁ ଲିଖିତ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ରୂପ, ହୁଏତ ଅଧିକ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ମଧ୍ୟ ଲାଗିପାରେ । ଆଗାମୀ ଦିନମାନଙ୍କରେ ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ପ୍ରତିଯୋଗିତା, ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଆଦିର ଆୟୋଜନ ହେବାର ଯୋଜନା ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଗୋଟିଏ କଥା ଖୁବ୍ କୌତୁହଳପ୍ରଦ, ଯାହା ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହ ବାଂଟିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । Venice Biennale ନାମକ ଗୋଟିଏ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କଳା ପ୍ରଦର୍ଶନ ରହିଛି । ଯେଉଁଠାରେ ସାରା ବିଶ୍ୱର କଳାକାରମାନେ ଏକାଠି ହୁଅନ୍ତି । ଏଥର Venice Biennaleର India Pavilionରେ ଗାନ୍ଧୀଜୀଙ୍କ ସ୍ମୃତି ସମ୍ବଳିତ ଗୋଟିଏ ଖୁବ ରୋଚକ ପ୍ରଦର୍ଶନୀର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା । ଏଥିରେ ହରିପୁରା ପ୍ୟାନେଲ୍ସ ବିଶେଷ ମନଛୁଆଁ ଥିଲା । ଆପଣମାନଙ୍କର ମନେଥିବ ଯେ, ଗୁଜରାଟର ହରିପୁରାଠାରେ କଂଗ୍ରେସ ଅଧିବେଶନ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଠାରେ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ president elect ହୋଇଥିବା ଘଟଣା ଇତିହାସରେ ଲିପିବଦ୍ଧ । ଏହି ଆର୍ଟ ପ୍ୟାନେଲ୍ସର ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦର ଅତୀତ ରହିଛି । କଂଗ୍ରେସ ହରିପୁରା ସେଶନ୍ ପୂର୍ବରୁ 1937-38ରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଶାନ୍ତି ନିକେତନ କଳା ଭବନର ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରିନ୍ସିପାଲ୍ ନନ୍ଦ ଲାଲ୍ ବୋଷଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲେ । ଗାନ୍ଧୀଜୀ ଚାହୁଁଥିଲେ ଯେ, ସେ ଭାରତରେ ବାସ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନଶୈଳୀକୁ କଳା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ତାଙ୍କ କଳାକୃତ୍ତିର ପ୍ରଦର୍ଶନ ଅଧିବେଶନ ସମୟରେ ହେଉ । ଇଏ ସେହି ନନ୍ଦ ଲାଲ୍ ବୋଷ ଯାହାଙ୍କ କଳାକୃତ୍ତି ଆମ ସମ୍ବିଧାନର ଶୋଭା ବର୍ଦ୍ଧନ କରୁଛି । ସମ୍ବିଧାନକୁ ଗୋଟିଏ ନୂତନ ପରିଚୟ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି । ତାଙ୍କର ସେହି କଳା ସାଧନା, ସମ୍ବିଧାନ ସାଙ୍ଗକୁ ନନ୍ଦ ଲାଲ୍ ବୋଷଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଅମର କରିଦେଇଛି । ନନ୍ଦ ଲାଲ୍ ବୋଷ ହରିପୁରାର ପାଶ୍ୱର୍ବର୍ତ୍ତୀ ଗାଁଗଣ୍ଡାକୁ ଗଲେ ଏବଂ ଶେଷରେ ଗ୍ରାମୀଣ ଭାରତର ଜୀବନକୁ ଦର୍ଶାଉଥିବା କିଛି ଚିତ୍ର ଆଙ୍କିଲେ । ଏହି ଅମୂଲ୍ୟ କଳାକୃତ୍ତି ସମ୍ପର୍କରେ Veniceରେ ଖୁବ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଲା । ପୁଣି ଥରେ, ଗାନ୍ଧୀଜୀଙ୍କର 150ତମ ଜୟନ୍ତୀ ଉପଲକ୍ଷେ ଶୁଭେଚ୍ଛା ସହ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କଠାରୁ ମୁଁ କିଛି ନା କିଛି ସଂକଳ୍ପର ଆଶା କରୁଛି । ଦେଶ ପାଇଁ, ସମାଜ ପାଇଁ, ଅନ୍ୟ କାହାରି ପାଇଁ କିଛି ନା କିଛି କରିବା ଉଚିତ । ଏହା ହିଁ ହେବ ବାପୁଙ୍କ ପ୍ରତି ଉତ୍ତମ, ପ୍ରକୃତ ଏବଂ ପ୍ରାମାଣିକ କାର୍ଯ୍ୟାଞ୍ଜଳୀ ।

ମା ଭାରତୀର ସୁପୁତ୍ରଗଣ, ଆପଣମାନଙ୍କର ମନେଥିବ ଯେ, ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ଧରି ଆମେ ଅକ୍ଟୋବର 2 ତାରିଖ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରାୟ ଦୁଇ ସପ୍ତାହ ଯାଏ ସାରା ଦେଶରେ “ସ୍ୱଚ୍ଛତା ହିଁ ସେବା” ଅଭିଯାନ ଚଳାଉଛୁ । ଏଥର ଏହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର 11 ତାରିଖରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଏହି ସମୟରେ ଆମେ ନିଜ ନିଜ ଘରୁ ବାହାରକୁ ବାହାରି ଶ୍ରମଦାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କୁ କାର୍ଯ୍ୟାଞ୍ଜଳି ପ୍ରଦାନ କରିବା । ଘର ହେଉ କି ସାହି-ବସ୍ତି, ଛକ ହେଉ କି ନାଳ-ନର୍ଦ୍ଦମା, ସ୍କୁଲ କଲେଜଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସମସ୍ତ ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତାର ମହାଅଭିଯାନ ଚଳାଇବା । ଏଥର ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ନିଷେଧ ଉପରେ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବାକୁ ହେବ । ଅଗଷ୍ଟ 15 ତାରିଖ ଦିନ ଲାଲକିଲ୍ଲା ଉପରୁ ମୁଁ କହିଥିଲି ଯେ, ଯେଉଁଭଳି ଉତ୍ସାହ ଓ ଶକ୍ତି ସହ 125 କୋଟି ଦେଶବାସୀ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପାଇଁ ଅଭିଯାନ ଚଳାଇଲେ – ଖୋଲାରେ ଶୌଚରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ, ସେହିଭଳି, ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମିଶି ସିଙ୍ଗଲ ୟୁଜ୍ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକର ବ୍ୟବହାର ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ହେବ । ଏହି ଅଭିଯାନକୁ ନେଇ ସମାଜର ସବୁ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ସାହ ରହିଛି । ମୋର ଅନେକ ବ୍ୟବସାୟୀ ଭାଇ-ଭଉଣୀମାନେ ଦୋକାନରେ ଗୋଟିଏ ବୋର୍ଡ଼ ଲଗାଇ ଦେଇଛନ୍ତି, ଗୋଟିଏ placard ଲଗାଇ ଦେଇଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ଲେଖାହୋଇଛି ଯେ, ଗ୍ରାହକ ନିଜର ବ୍ୟାଗ ସାଙ୍ଗରେ ଧରି ଆସନ୍ତୁ । ଏହାଦ୍ୱାରା ପଇସା ମଧ୍ୟ ସଂଚୟ ହେବ ଏବଂ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷାରେ ସେମାନେ ନିଜର ଯୋଗଦାନ ମଧ୍ୟ ଦେଇପାରିବେ । ଏଥର ଅକ୍ଟୋବର 2 ତାରିଖରେ ଯେତେବେଳେ ବାପୁଙ୍କର 150ତମ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରିବା, ସେତେବେଳେ ଆମେ ତାଙ୍କୁ କେବଳ ଯେ ଖୋଲାରେ ଶୌଚମୁକ୍ତ ଭାରତ ସମର୍ପଣ କରିବା ତାହା ନୁହେଁ, ବରଂ ସେହିଦିନ ସାରା ଦେଶରେ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏକ ନୂଆ ଜନ ଅନ୍ଦୋଳନର ମୂଳଦୁଆ ପକାଇବା । ମୁଁ ସମାଜର ସମସ୍ତ ବର୍ଗଙ୍କୁ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗ୍ରାମବାସୀ, ସହରବାସୀଙ୍କୁ ଅପିଲ୍ (ଅନୁରୋଧ) କରୁଛି, ହାତ ଯୋଡ଼ି ପ୍ରାର୍ଥନା କରୁଛି ଯେ, ଏ ବର୍ଷ ଗାନ୍ଧୀ ଜୟନ୍ତୀକୁ ଆମେ ଆମ ଭାରତମାତାର ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଆବର୍ଜନା ମୁକ୍ତି ଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ କରିବା । ଅକ୍ଟୋବର 2 ତାରିଖକୁ ଏକ ବିଶେଷ ଦିନ ଭାବେ ପାଳନ କରିବା । ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନଟି ଏକ ବିଶେଷ ଶ୍ରମଦାନର ଉତ୍ସବ ପାଲଟିଯାଉ । ଦେଶର ସମସ୍ତ ପୌରପାଳିକା, ନଗର ନିଗମ, ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ, ଗ୍ରାମପଞ୍ଚାୟତ, ସରକାରୀ – ବେସରକାରୀ ସମସ୍ତ ସଂସ୍ଥା, ସମସ୍ତ ସଂଗଠନ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ – ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୋର ଅନୁରୋଧ ଯେ, ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଆବର୍ଜନାର ସଂଗ୍ରହ ଏବଂ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉ । ମୁଁ କର୍ପୋରେଟ ସେକ୍ଟରକୁ ମଧ୍ୟ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି ଯେ, ଯେତେବେଳେ ଏହି ସମସ୍ତ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଏକାଠି ହେବ, ସେତେବେଳେ ଏହାର ଉଚିତ ନିସ୍ତାରଣ (decantation) ପାଇଁ ଆଗେଇ ଆସନ୍ତୁ, ଏହାର ଉପଯୁକ୍ତ disposal ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉ । ଏହାକୁ ପୁନଃଚକ୍ରଣ କରାଯାଇପାରେ । ଏଥିରୁ ଇନ୍ଧନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇପାରେ । ଏହି ଉପାୟରେ ଆମେ ଆସନ୍ତା ଦୀପାବଳୀ ସୁଦ୍ଧା ଏହି ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଆବର୍ଜନାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ଭାବେ ନଷ୍ଟ କରିବା କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିପାରିବା । ବାସ୍, କେବଳ ସଂକଳ୍ପ ଦରକାର । ପ୍ରେରଣା ପାଇଁ ଅନ୍ୟ କେଉଁଠି ଖୋଜିବା ଦରକାର ନାହିଁ, ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କଠାରୁ ବଡ଼ ପ୍ରେରଣା ଆଉ କ’ଣ ହୋଇପାରେ?

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ସଂସ୍କୃତରେ ଥିବା ଆମର ସୂକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ଜ୍ଞାନଭଣ୍ଡାରରେ ରତ୍ନ ସଦୃଶ । ଜୀବନରେ ଆମର ଯାହା ଆବଶ୍ୟକ ସେଥିରୁ ଆମେ ତାହା ପାଇପାରିବା । ଆଜିକାଲି ତ ସେଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ମୋର ସମ୍ପର୍କ କମିଯାଇଛି, ଆଗରୁ କିନ୍ତୁ ବହୁତ ସମ୍ପର୍କ ଥିଲା । ଆଜି ସଂସ୍କୃତର ସୂକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦର କଥା କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯାହାକି ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଲେଖା ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆଜି ବି ତା’ର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତା ରହିଛି । ଗୋଟିଏ ଉତମ ନୀତିବାକ୍ୟ ଅଛି ଯେଉଁଥିରେ କୁହାଯାଇଛି –

ପୃଥିବ୍ୟାଂ ତ୍ରିଣି ରତ୍ନାନି ଜଳମନ୍ନଂ ସୁଭାଷିତମ୍ ।

ମୁଢ଼ୈ ପାଷାଣଖଣ୍ଡେଷୁ ରତ୍ନସଂଜ୍ଞା ପ୍ରଦୀୟତେ ।

ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଲା ଏ ପୃଥିବୀରେ ଜଳ, ଅନ୍ନ ଏବଂ ସୂକ୍ତି ହେଉଛି ତିନୋଟି ରତ୍ନ । କିନ୍ତୁ ମୂର୍ଖ ଲୋକମାନେ ପଥରକୁ ରତ୍ନ ବୋଲି କହିଥାନ୍ତି । ଆମ ସଂସ୍କୃତିରେ ଅନ୍ନର ମହିମା ଖୁବ୍ ଅଧିକ । ଏପରିକି ଆମେମାନେ ଅନ୍ନର ଜ୍ଞାନକୁ ବିଜ୍ଞାନରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରିସାରିଲୁଣି । ସୁଷମ ଓ ପୁଷ୍ଟିଯୁକ୍ତ ଭୋଜନ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ । ବିଶେଷକରି ମହିଳା ଓ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ଜରୁରୀ କାରଣ ସେଇମାନେ ହିଁ ସମାଜରେ ଆମ ଭବିଷ୍ୟତର ମୂଳଦୁଆ । ‘ପୋଷଣ ଅଭିଯାନ’ ମାଧ୍ୟମରେ ସାରାଦେଶରେ ଆଧୁନିକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପଦ୍ଧତିରେ ପୋଷଣକୁ ଏକ ଜନଆନ୍ଦୋଳନରେ ପରିଣତ କରାଯାଉଛି । ଲୋକମାନେ ନୂତନ ଏବଂ ଚମତ୍କାର ପ୍ରଣାଳୀରେ କୁପୋଷଣ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂଘର୍ଷ କରିଚାଲିଛନ୍ତି । ଥରେ ଗୋଟିଏ କଥା ମୋ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା । ନାସିକରେ ‘ମୁଠାଏ ଧାନ’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ଆଜି ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଙ୍ଗନବାଡ଼ି କର୍ମୀମାନେ ଫସଲ ଅମଳ ସମୟରେ ଲୋକମାନଙ୍କଠାରୁ ମୁଠାଏ ଶସ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରୁଛନ୍ତି । ସଂଗୃହୀତ ଶସ୍ୟକୁ ଶିଶୁ ଓ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଭୋଜନ ନିମିତ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଦାନ ଦେଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଜଣକ ସଚେତନ ନାଗରିକ ଓ ସମାଜସେବକ ଭାବରେ ପରିଚିତ ହେଉଛନ୍ତି । ତା’ପରେ ସେ ଏହି କାମ ପାଇଁ ସମର୍ପିତ ହୋଇଯାଉଛନ୍ତି । ସେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଜଣେ ସୈନିକର ଭୂମିକା ନେଉଛନ୍ତି । ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଂଚଳରେ ପରିବାରମାନଙ୍କରେ ଅନ୍ନପ୍ରାସନ ସଂସ୍କାର କଥା ଆମେ ଶୁଣିଥାଉ । ପରିବାରରେ ପିଲାଟିକୁ ଯେବେ ପ୍ରଥମକରି ଦାନାଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଖୁଆଇବା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ସେହିଦିନ ଏ ସଂସ୍କାର ହୋଇଥାଏ । ତରଳ ନୁହେଁ – କଠିନ ଖାଦ୍ୟ । 2010 ମସିହାରେ ଗୁଜରାଟ ଲୋକ ଭାବିଲେ ଯେ ଅନ୍ନପ୍ରାସନ୍ନ ସଂସ୍କାର ଦିନ ଛୋଟ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସୁଷମ ଭୋଜନ ଦିଆଗଲେ କେମିତି ହୁଅନ୍ତା – ଲୋକମାନେ ଏ ଦିଗରେ ସଚେତନ ହୋଇପାରନ୍ତେ । ଏହା ଏକ ବହୁତ ଭଲ ପଦକ୍ଷେପ ଥିଲା ଯାହାକି ସବୁ ଅଂଚଳରେ କରାଯାଇପାରନ୍ତା । କେତେ ରାଜ୍ୟରେ ଲୋକମାନେ ତିଥି ଭୋଜନ ଅଭିଯାନ ମଧ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି । ପରିବାରରେ କୌଣସି ଜନ୍ମଦିନ, ଶୁଭଦିନ ବା ସ୍ମୃତି ଦିବସ ଆଦିରେ ପରିବାରର ଲୋକମାନେ ସୁଷମ ଏବଂ ସ୍ୱାଦିଷ୍ଟ ଭୋଜନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ଅଙ୍ଗନବାଡ଼ି, ସ୍କୁଲ ଆଦିକୁ ଯାଆନ୍ତି ଏବଂ ନିଜେ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଭୋଜନ ପରଷି ଦିଅନ୍ତି । ନିଜର ଆନନ୍ଦରେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଅଂଶୀଦାର କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଅଧିକ ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭବ କରିଥାନ୍ତି । ଏହାଦ୍ୱାରା ସେବାଭାବ ସହିତ ଆନନ୍ଦର ଏକ ଅଦ୍ଭୂତ ସମନ୍ୱୟ ହୋଇଥାଏ । ବନ୍ଧୁଗଣ, ଏମିତି ଛୋଟ ଛୋଟ ଅନେକ କଥା ଅଛି, ଯାହା ମାଧ୍ୟମରେ ଆମ ଦେଶ କୁପୋଷଣ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ଲଢ଼ିପାରିବ । ସଚେତନତାର ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ଆଜି ଗରିବ ପରିବାର ଏବଂ ସଂପନ୍ନ ପରିବାର ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ । ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସଟି ସାରାଦେଶରେ ‘ପୋଷଣ ଅଭିଯାନ’ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯିବ । ଆପଣ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଏଥିରେ ଯୋଗଦିଅନ୍ତୁ, ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ନୂଆ କିଛି କରିବାର ପ୍ରୟାସ କରନ୍ତୁ । ଆପଣ ଯଦି ଜଣେ ଦିଜଣ ଲୋକଙ୍କୁ କୁପୋଷଣ ମୁକ୍ତ କରିପାରିଲେ ତେବେ ଆମେ ଦେଶକୁ କୁପୋଷଣ ମୁକ୍ତ କରିପାରିବା ।

“ହାଲୋ ସାର୍, ମୋ ନାଁ ସୃଷ୍ଟି ବିଦ୍ୟା ଓ ମୁଁ ଜଣେ 2ୟ ବର୍ଷର ଛାତ୍ରୀ । ସାର୍, ଅଗଷ୍ଟ 12 ତାରିଖ ଦିନ ମୁଁ Bear Gryllsଙ୍କ ସାଥିରେ ଆପଣଙ୍କ ଅଧ୍ୟାୟଟି ଦେଖିଥିଲି, ଯେଉଁଥିରେ ଆପଣ ଆସିଥିଲେ । ମୋତେ ସେ ଅଧ୍ୟାୟଟି ବହୁତ ଭଲ ଲାଗିଲା । ପ୍ରଥମତଃ ଏକଥା ଜାଣି ବହୁତ ଭଲ ଲାଗିଲା ଯେ ଆପଣ ଆମ ପ୍ରକୃତି, ବନ୍ୟଜୀବ ଓ ପରିବେଶ ସମ୍ପର୍କରେ କେତେ ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି, କେତେ ଯତ୍ନ ନେଉଛନ୍ତି । ଆପଣଙ୍କର ଏହି ନୂଆ ଆଉ ଦୁଃସାହସିକ ରୂପ ଦେଖି ମୋତେ ବହୁତ ଖୁସି ଲାଗିଲା । ସାର ମୁଁ ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁବି ଯେ ଏହି ଅଧ୍ୟାୟ ଭିତରେ ଆପଣଙ୍କ ଅନୁଭୂତି କିପରି ଥିଲା? ଆଉ ଗୋଟିଏ କଥା ମୁଁ ଯୋଡ଼ିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ ଆପଣଙ୍କ Fitness level ତଥା ଆପଣଙ୍କୁ ଏଭଳି fit and fine ଦେଖି ଆମଭଳି ଯୁବବର୍ଗ ବହୁତ ପ୍ରଭାବିତ ଏବଂ ଉତ୍ସାହିତ ହୋଇଛୁ ।

ସୃଷ୍ଟିଜୀ, ଫୋନ କଲ୍ ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ । ଆପଣଙ୍କ ଭଳି ହରିୟାଣାର ସୋହନାରୁ କେ.କେ. ପାଣ୍ଡେୟଜୀ ଏବଂ ସୁରତର ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟା ଶର୍ମାଜୀଙ୍କ ସହିତ ଆହୁରି ଅନେକ ଲୋକ ଡିସକଭରି ଚାନେଲରେ ଦେଖାଯାଇଥିବା ‘Man vrs. Wild’ ଅଧ୍ୟାୟ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି । ଏଥରର ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ବିଷୟରେ ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଭାବୁଥିଲି, ମୋର ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ୱାସ ଥିଲା ଯେ ଏ ବିଷୟରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସିବ । ଆଉ ସେଇଆ ବି ହେଲା । ଗତ କେତେ ସପ୍ତାହ ଭିତରେ ମୁଁ ଯୁଆଡ଼େ ବି ଯାଇଛି, ଯେଉଁ ଲୋକଙ୍କୁ ଭେଟିଛି ସେଠି ‘Man vrs. Wild’ ବିଷୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ନିଶ୍ଚୟ ହୋଇଛି । ଏହି ଗୋଟିଏ ଅଧ୍ୟାୟ ଦ୍ୱାରା ମୁଁ ଖାଲି ଭାରତର ନୁହେଁ ବରଂ ସାରା ଦୁନିଆର ଯୁବବର୍ଗଙ୍କ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇପାରିଛି । ମୁଁ କେବେବି ଭାବିନଥିଲି ଯେ ଯୁବକମାନଙ୍କ ହୃଦୟରେ ମୁଁ ଏଭଳି ଏକ ସ୍ଥାନ ପାଇପାରିବି । ମୁଁ କେବେ ବି ଭାବିନଥିଲି ଯେ ଆମ ଦେଶ ତଥା ବିଶ୍ୱର ଯୁବବର୍ଗ ଏତେ ବିବିଧତାଭରା ବିଷୟ ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତି । ମୁଁ କଳ୍ପନା ବି କରିନଥିଲି ଯେ ସାରା ଦୁନିଆର ଯୁବବର୍ଗଙ୍କ ହୃଦୟକୁ ଛୁଇଁବାର ସୁଯୋଗ ମତେ ଜୀବନରେ କେବେ ମିଳିବ । ଆଉ କ’ଣ ହୋଇଥାନ୍ତା? ଏଇ ଗତ ସପ୍ତାହରେ ମୁଁ ଭୁଟାନ ଯାଇଥିଲି । ମୁଁ ଦେଖୁଛି – ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଯୁଆଡ଼େ ବି ଯାଇଛି, ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଯୋଗଦିବସ ଯୋଗୁଁ ଏଭଳି ସ୍ଥିତି ହୋଇଛି ଯେ – ଯାହା ପାଖକୁ ଗଲେ ଯେଉଁଠି ବସିଲେ ସେଠି ପାଞ୍ଚ ସାତ ମିନିଟ୍ ଯୋଗ ବିଷୟରେ ମୋ ସାଥିରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା ନିଶ୍ଚୟ ହେଉଛି । ବୋଧହୁଏ ବିଶ୍ୱରେ ଏମିତି କେହି ବଡ଼ ନେତା ନ ଥିବେ ଯିଏ ମୋ ସହିତ ଯୋଗ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିନାହାନ୍ତି । ଏ ହେଉଛି ମୋର ଅନୁଭୂତି । କିନ୍ତୁ ଆଜିକାଲି ଗୋଟିଏ ନୂଆ ଅନୁଭୂତି ଆସୁଛି । ଯିଏ ବି ଭେଟ ହେଉଛନ୍ତି, ଯାହା ସହିତ କଥା ହେବାର ସୁଯୋଗ ମିଳୁଛି ସେମାନେ Wild Life ବା ପରିବେଶ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଆଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି । ବାଘ,ସିଂହ ଜୀବ – ସୃଷ୍ଟି ଏମିତି କେତେ କ’ଣ । ଲୋକମାନଙ୍କର ଏତେ ରୁଚି ଦେଖି ମୁଁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଯାଏ । ଡିସକଭରି ଚାନେଲ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଶହେ ପଞ୍ଚଷଠି ଦେଶରେ ସେମାନଙ୍କ ଭାଷାରେ ପ୍ରଚାର କରିବାର ଯୋଜନା କରିଛି । ଆଜି ଯେତେବେଳେ ପର୍ଯ୍ୟାବରଣ, ବିଶ୍ୱ ତାପାୟନ, ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିଷୟରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ମନ୍ଥନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି, ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ ଏ ସମୟରେ ଡିସକଭରି ଚାନେଲର ଏ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସାରା ବିଶ୍ୱକୁ ଭାରତର ବାର୍ତ୍ତା, ଭାରତର ପରମ୍ପରା, ସଂସ୍କାର ଯାତ୍ରା, ପ୍ରକୃତି ପ୍ରତି ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା ଆଦି ସମସ୍ତ ବିଷୟରେ ପରିଚିତ କରାଇବାରେ ସହାୟକ ହେବ । ଏହା ମୋର ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ୱାସ । ଆମ ଭାରତରେ Climate Justice ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛ ପରିବେଶ ପାଇଁ ନିଆଯାଇଥିବା ପଦକ୍ଷେପ ସମ୍ପର୍କରେ ଏବେ ଲୋକମାନେ ଜାଣିବାକୁ ଚାହାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଆଉ ଗୋଟିଏ କୌତୁହଳପ୍ରଦ କଥା ହେଲା କିଛି ଲୋକ ମତେ ଟିକେ ସଂକୋଚର ସହିତ ଗୋଟିଏ କଥା ପଚାରନ୍ତି ଯେ ମୋଦିଜୀ କୁହନ୍ତୁ ତ – ଆପଣ ହିନ୍ଦୀରେ କଥା କହୁଥିଲେ କିନ୍ତୁ Bear Grylls ତ ହିନ୍ଦୀ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ – ତଥାପି ଦୁହେଁ ଏତେଶୀଘ୍ର ବାର୍ତ୍ତାଳାପ କେମିତି କରିପାରୁଥିଲେ? ଏଇଟା କ’ଣ ପଛରେ Edit କରାହୋଇଥିଲା କି? ଏଇଟା କ’ଣ ବହୁବାର ସୁଟିଂ ହେଇଛି – ପ୍ରକୃତରେ କ’ଣ ହୋଇଥିଲା? ବଡ଼ କୌତୁହଳର ସହ ଏକଥା ପଚାରନ୍ତି । ଦେଖନ୍ତୁ ଏଥିରେ କୌଣସି ରହସ୍ୟ ନାହିଁ । ଅନେକ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଏ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି । ତେଣୁ ମୁଁ ରହସ୍ୟକୁ ଖୋଲି ଦେଉଛି । ସେମିତି ରହସ୍ୟ ବୋଲି ଏଥିରେ କିଛି ନାହିଁ । ବାସ୍ତବତା ହେଲା ଏଇଆ ଯେ Bear Gryllsଙ୍କ ସହ କଥାବାର୍ତ୍ତାରେ Technologyର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପଯୋଗ ହୋଇଛି । ଯେତେବେଳେ ମୁଁ କିଛି କହୁଥିଲି ଏକା ସମୟରେ ତୁରନ୍ତ ତା’ର ଅନୁବାଦ ଇଂରାଜୀରେ ହୋଇଯାଉଥିଲା । ଏକକାଳୀନ ଭାଷାନ୍ତରଣ ହେଉଥିଲା ଆଉ Bear Gryllsଙ୍କ କାନରେ ଗୋଟିଏ ଛୋଟ Cordless ଉପକରଣ ଲାଗିଥିଲା । ମୁଁ କହୁଥିଲି ହିନ୍ଦୀ ଆଉ ତାଙ୍କୁ ଶୁଭୁଥିଲା ଇଂରାଜୀ । ଫଳରେ ପରସ୍ପର କଥାବାର୍ତ୍ତା ବହୁତ ସହଜରେ ହୋଇପାରୁଥିଲା । ଏଇତ ହେଲା Technologyର କମାଲ । ଏଇ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପରେ ବହୁତ ଲୋକ ଜିମ୍ କରବେଟ୍ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନ ବିଷୟରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା ହେବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । ଆପଣମାନେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରକୃତି ଏବଂ ବନ୍ୟଜୀବଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କର ଭ୍ରମଣ କରନ୍ତୁ । ମୁଁ ଆଗରୁ ବି ଆପଣମାନଙ୍କୁ କହିଛି ଏବେବି କହୁଛି ଆପଣମାନେ ଜୀବନରେ ଥରେ ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ଭାରତକୁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଯାଆନ୍ତୁ । କେତେ ଚମତ୍କାର ସେଠାକାର ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ! ଆପଣମାନେ ଦେଖିଲେ ସ୍ତମ୍ଭୀଭୂତ ହୋଇଯିବେ । ଆପଣଙ୍କ ଅନ୍ତର୍ମନ ବିସ୍ତାରିତ ହୋଇଯିବ । ଅଗଷ୍ଟ 15 ତାରିଖ ଦିନ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲି ଯେ ଆଗାମୀ 3 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆପଣମାନେ ଅତି କମରେ 15ଟି ସ୍ଥାନକୁ ଯାଆନ୍ତୁ । ଭାରତ ଭିତରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶହେ ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ନେଇ 15ଟି ସ୍ଥାନ ଭ୍ରମଣ କରନ୍ତୁ, ଦେଖନ୍ତୁ, ଅଧ୍ୟୟନ କରନ୍ତୁ ଆଉ ପୁରା ପରିବାର ସହ ସେଠାରେ କିଛି ସମୟ ରୁହନ୍ତୁ । ଆମର ଏ ଦେଶ ବିବିଧତାରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏଇ ବିବିଧତାଗୁଡ଼ିକ ଏକ ଶିକ୍ଷକ ଭଳି ଆପଣଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବିବିଧତାରେ ଭରିଦେବ । ଆପଣଙ୍କ ଜୀବନର ବିସ୍ତାର ହେବ । ଆପଣଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରା ମଧ୍ୟ ପ୍ରସାରିତ ହେବ । ମୋ ଉପରେ ଭରସା ରଖନ୍ତୁ, ଭାରତ ଭିତରେ ଏଭଳି ସ୍ଥାନ ସବୁ ଅଛି ଯେଉଁଠୁ ଆପଣମାନେ ନୂତନ ସ୍ଫୁର୍ତ୍ତି, ନୂତନ ଉତ୍ସାହ, ନୂତନ ଚିନ୍ତାଧାରା ଆଉ ନୂଆ ପ୍ରେରଣା ନେଇକରି ଆସିବେ । ହୋଇପାରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଓ ଆପଣଙ୍କ ପରିବାରକୁ କେତେକ ସ୍ଥାନକୁ ବାରମ୍ବାର ଯିବାପାଇଁ ଇଚ୍ଛାହେବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଭାରତରେ ପରିବେଶର ଯତ୍ନ ଆଉ ପରିବେଶ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବେ ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହେଉଛି । ଗତମାସରେ ମୋତେ ବ୍ୟାଘ୍ର ଗଣନା ରିପୋର୍ଟ ଉନ୍ମୋଚନ କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଥିଲା । ଭାରତରେ କେତେ ବାଘ ଅଛନ୍ତି ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି? ଭାରତରେ ଏବେ ବାଘମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ହେଉଛି 2967 । ଦୁଇ ହଜାର ନ ସହ ସତଷଠି । କିଛି ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ବହୁ କଷ୍ଟରେ ଏହାର ଅଧା ଥିଲା । 2010 ମସିହାରେ ଋଷର ସେଂଟ ପିଟର୍ସବର୍ଗଠାରେ ବ୍ୟାଘ୍ର ସମ୍ମେଳନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଏଥିରେ ବିଶ୍ୱର ବାଘ ସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସକୁ ନେଇ ଉଦବେଗ ପ୍ରକାଶ କରି ଗୋଟିଏ ସଂକଳ୍ପ ପାରିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ସଂକଳ୍ପରେ କୁହାଯାଇଥିଲା ଯେ 2022 ସୁଦ୍ଧା ବିଶ୍ୱର ବାଘସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଗଣ କରିବାକୁ ହେବ । କିନ୍ତୁ ଏ ହେଉଛି ନୂଆ ଭାରତ, ଏଠି ଆମେ ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ଖୁବ୍ ଜଲଦି ପୂରଣ କରିଛୁ । ଆମେ 2019ରେ ହିଁ ଆମ ଦେଶରେ ବାଘ ସଂଖ୍ୟାକୁ ଦୁଇଗୁଣ କରିପାରିଛୁ । ଖାଲି ବାଘ ସଂଖ୍ୟା ନୁହେଁ ଆମ ଦେଶରେ ସୁରକ୍ଷିତ ବନାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଗୋଷ୍ଠୀ ସଂରକ୍ଷିତ ବନାଞ୍ଚଳ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଛି । ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ବାଘ ସମ୍ପର୍କିତ ତଥ୍ୟ ଉନ୍ମୋଚନ କରୁଥିଲି ସେତେବେଳେ ମୋର ଗୁଜରାଟର ଗୀର୍ ଜଙ୍ଗଲ କଥା ମନେପଡ଼ୁଥିଲା । ମୁଁ ସେତେବେଳେ ଗୁଜରାଟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲି, ସେତେବେଳେ ଗୀର ଜଙ୍ଗଲରେ ସିଂହଙ୍କର ବାସସ୍ଥାନ ସଂକୁଚିତ ହେବାରେ ଲାଗିଥିଲା । ସିଂହ ସଂଖ୍ୟା କମ୍ ହେବାରେ ଲାଗିଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଗୀରରେ ଆମେ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ କରି ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ପଦକ୍ଷେପ ନେଲୁ । 2007 ମସିହାରେ ଆମେ ମହିଳା ଗାର୍ଡ଼ ନିଯୁକ୍ତି କରିବାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଲୁ । ପର୍ଯ୍ୟଟନକୁ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକଶିତ କରାଗଲା । ଯେତେବେଳେ ବି ଆମେ ପ୍ରକୃତି ବା ବନ୍ୟଜୀବମାନଙ୍କ କଥା ଚିନ୍ତାକରୁ କେବଳ ସଂରକ୍ଷଣ ବିଷୟରେ ହିଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିଥାଉ । କିନ୍ତୁ ଏବେ ଆମକୁ ସଂରକ୍ଷଣଠାରୁ ଆଗକୁ ଯାଇ ସମ୍ବେଦନା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଆମ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଏ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ସୁନ୍ଦର ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ମିଳେ । ଶତାବ୍ଦୀ ଶତାବ୍ଦୀ ପୂର୍ବରୁ ଆମ ଶାସ୍ତ୍ରରେ କୁହାଯାଇଛି –

ନିର୍ବନୋ ବଧ୍ୟତେ ବ୍ୟାଘ୍ରୋ, ନିର୍ବ୍ୟାଘ୍ରଂ ଚ୍ଛିଦ୍ୟତେ ବନମ୍ ।

ତସ୍ମାତ୍ ବ୍ୟାଘ୍ରୋ ବନଂ ରକ୍ଷେତ୍, ବନଂ ବ୍ୟାଘ୍ରଂ ନ ପାଳୟେତ୍ ।

ଅର୍ଥାତ୍, ଯଦି ବନ ନ ରହିବ ତେବେ ବାଘ ଜନବସତି ଆଡେ ଆସିବା ପାଇଁ ବାଧ୍ୟ ହେବେ ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁମୁଖରେ ପଡ଼ିବେ । ସେଇଭଳି, ଜଙ୍ଗଲରେ ଯଦି ବାଘ ନ ରହିବେ ତେବେ ମଣିଷ ଜଙ୍ଗଲକୁ କାଟି ନଷ୍ଟ କରିଦେବ । ତେଣୁ ବାସ୍ତବରେ, ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ଜଙ୍ଗଲ ବାଘକୁ ରକ୍ଷା କରୁନି ବରଂ ବାଘ ଜଙ୍ଗଲକୁ ରକ୍ଷା କରୁଛି । ଦେଖନ୍ତୁ କେତେ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ଆମର ପୂର୍ବଜମାନେ ଆମକୁ ବୁଝାଇ କହିଛନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ଆମର ଯେ କେବଳ ବନ, ବନସ୍ପତି ଓ ବନ୍ୟଜୀବମାନଙ୍କର ସଂରକ୍ଷଣ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ସେକଥା ନୁହେଁ ବରଂ ଏଭଳି ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଉଚିତ ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେମାନଙ୍କର ଠିକ୍ ଭାବେ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ହୋଇପାରିବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, 1893 ମସିହାରେ ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ଦେଇଥିବା ଐତିହାସିକ ଭାଷଣକୁ କିଏ ବା ଭୁଲିପାରିବ! ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ମାନବ ଜାତିକୁ ଚମତ୍କୃତ କରିଥିବା ଭାରତର ଏହି ଯୁବ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ଜଣକ ସାରା ଦୁନିଆରେ ଭାରତର ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟିକରି ଆସିଲେ । ଯେଉଁ ପରାଧୀନ ଭାରତ ଆଡ଼କୁ ବିଶ୍ୱ ଏକ ବିକୃତ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀରେ ଦେଖୁଥିଲା, 11 ସେପ୍ଟେମ୍ବର 1893ରେ ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କ ଭଳି ମହାପୁରୁଷଙ୍କର ସେହି ଭାଷଣ ଭାରତ ପ୍ରତି ସେହି ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାକୁ ସାରା ବିଶ୍ୱକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଦେଇଥିଲା । ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ଯେଉଁ ଭାରତକୁ ଦେଖିଥିଲେ, ଭାରତର ଯେଉଁ ସାମର୍ଥ୍ୟକୁ ଚିହ୍ନିଥିଲେ, ଆସନ୍ତୁ ଆମେ ସେହି ଅନୁସାରେ ଜୀବନ ଜୀଇଁବାର ଚେଷ୍ଟା କରିବା । ଆମ ଭିତରେ ସବୁକିଛି ଅଛି, ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସର ସହିତ ଆଗେଇବାକୁ ପଡ଼ିବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆପଣମାନଙ୍କର ମନେଥିବ ଯେ ଅଗଷ୍ଟ 29 ତାରିଖକୁ ‘ଜାତୀୟ କ୍ରୀଡ଼ାଦିବସ’ ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ଏଇ ଅବସରରେ ଆମେ ସାରା ଦେଶରେ ‘Fit India Movement’ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଯାଉଛୁ । ନିଜକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିବା ସହ ଦେଶକୁ ମଧ୍ୟ ସୁସ୍ଥ ରଖିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ପିଲା, ବୃଦ୍ଧ, ଯୁବ, ମହିଳା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ଉତ୍ସାହପ୍ରଦ ଅଭିଯାନ ହେବ ଏବଂ ଏହା ଆପଣଙ୍କର ନିଜର ହିଁ ହେବ । କିନ୍ତୁ ତା’ର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବିବରଣୀ ମୁଁ ଆଜି ଆପଣଙ୍କୁ ଜଣେଇବି ନାହିଁ । ଅଗଷ୍ଟ 29 ଯାଏ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତୁ । ମୁଁ ସେହିଦିନ ଏ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଆଲୋଚନା କରିବି ଏବଂ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଏଥିରେ ସାମିଲ ନ କରି ରହିପାରିବିନି । କାରଣ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ସୁସ୍ଥ ଦେଖିବାକୁ ଚାହେଁ । ଆପଣଙ୍କୁ Fitness ପ୍ରତି ସଚେତନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଦେଶ ପାଇଁ ଏବଂ Fit India ପାଇଁ ଆମେ ମିଳିତ ଭାବରେ କିଛି ଲକ୍ଷ୍ୟ ମଧ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଅଗଷ୍ଟ 29ର Fit India କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପାଇଁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସର ‘ପୋଷଣ ଅଭିଯାନ’ ପାଇଁ ଏବଂ ବିଶେଷକରି 11 ସେପ୍ଟେମ୍ବରରୁ ଅକ୍ଟୋବର 2 ଯାଏ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନ ପାଇଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମୋର ଅପେକ୍ଷା ରହିଲା । ଆଉ ହଁ, ଅକ୍ଟୋବର 2 ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବର୍ଜନ ପାଇଁ ସମର୍ପିତ । ପ୍ଲାଷ୍ଟିକରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ଆମେ ଘରେ ଏବଂ ବାହାରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶକ୍ତି ସହ ଲାଗିପଡ଼ିବା । ମୁଁ ଜାଣେ ଏ ସମସ୍ତ ଅଭିଯାନ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ବି ଚହଳ ପକେଇଦେବ । ଆସନ୍ତୁ, ଗୋଟିଏ ନୂତନ ଉତ୍ସାହ, ନୂତନ ସଂକଳ୍ପ ଆଉ ନୂତନ ଶକ୍ତି ସହିତ ଆଗେଇ ଚାଲିବା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, “ମନ୍ କି ବାତ୍’’ ଆଜିପାଇଁ ଏତିକି । ପୁଣି କଥାହେବା । ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ କଥା ଓ ଆପଣଙ୍କ ମତାମତକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିବି । ଆସନ୍ତୁ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଆମର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କ ସ୍ୱପ୍ନର ଭାରତ ଗଢ଼ି ତୋଳିବାକୁ, ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ସ୍ୱପ୍ନକୁ ସାକାର କରିବା ଦିଗରେ ଆଗେଇଯିବା – ‘ସ୍ୱାନ୍ତଃ ସୁଖାୟଃ’ । ଆମ ଭିତରର ଆନନ୍ଦକୁ ସେବା ଭାବରେ ପରିଣତ କରି ଆଗେଇ ଚାଲିବା ।

ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ, ନମସ୍କାର ।

ମନ କି ବାତ ,ଜୁଲାଇ 2019

My dear countrymen, Namaskar. As usual, you and I eagerly keep waiting for ‘Mann Ki Baat’. This time too, numerous letters, comments & phone calls have poured in – full of stories, suggestions & inspiration – everybody wants to do something or the other; also wanting to say it out. One can feel that sentiment. All this touches upon myriad facets which I wish to sum up, but cannot do so on account of constraints of time duration. It seems I am being put to test. Yet, once again I want to offer you your own precious thoughts, woven together on the singular thread of Mann Ki Baat.

It must be part of your recent memory that in the earlier episode, I had referred to a collection of short stories by Premchand ji, We had decided that on reading any book, some of its facets should be shared with all through the Narendra Modi App. I have seen that people in large numbers have shared a lot of information on a variety of books. It is heartwarming to see them discuss books published on subjects such as Science, Technology, innovation, history, culture, business, life-sketches and so on. Some have advised me to dwell upon many other books. Fine. I shall discuss with you on other books as well. But I must candidly admit here that I am not able to devote much time to reading books these days. But I have gained a lot, in the sense that based on your correspondence here, I got opportunities to know about the themes of many kinds of books. But the experience over the last one month makes me feel that we need to take it forward. Why don’t we create a permanent book corner on the Narendra Modi App, so that, whenever we read a book, we write about it and discuss it on this platform! And you can even suggest an apt name for our book corner. I want this book corner to be an active forum for readers & writers alike. So keep reading & writing; sharing with all friends of Mann Ki Baat alongside.

Friends, I touched upon the subject of water conservation in Mann Ki Baat and today I feel that it was an issue close to your heart even before I referred to it, a matter of universal human interest. I have experienced the fact that this topic has stirred the nation’s heart strings collectively. Many an informed, effective endeavour is afoot across the country. People have shared information on traditional methods. The media has embarked upon quite a few innovative campaigns. Be it the Government or NGOs, something or the other is being carried out on a war footing. Witnessing the might of the collective is in itself heartwarming & satisfying. A case in point is village Aara Keram under the Ormanjhi block, not very far from Ranchi in Jharkhand. The fervour & Zeal displayed by villagers there towards water conservation has turned out to be exemplary for one & all. The rural folk donated sweat, toiling collectively, to change the course of a mountain spring. It was a purely indigenous, home grown method. This has led to not only stopping soil erosion & prevention of crop damage, but also facilitated effective irrigation of fields. And you will be happy to know that the beautiful North Eastern State of Meghalaya has become the first state to have formulated its own water-policy. I congratulate the Government of Meghalaya.

In Haryana, crops that require meagre water are being encouraged. Farmers thus are saved from suffering losses. I specially congratulate the Haryana Government for establishing a connect with the farmers to wean them away from conventional modes of farming towards crops that do not require much water.

It is the season of festivals. Many fairs are held on these occasions. Why don’t we use these fairs to spread the message of water conservation? All sections of society turn up in fairs in large numbers. Here, we can effectively spread awareness on the need to save water through forums such as exhibitions and street plays, thus using the festive fervour to convey the message of water conservation with ease.

Friends, certain turns in life make our hearts swell with joy & zest; especially our children’s achievements, their feats fill us up with energy. And that is why today, I feel like mentioning about a few children. They are Nidhi Baipotu, Monish Joshi, Devanshi Rawat, Tanush Jain, Harsh Devdharkar, Anant Tiwari, Preeti Nag, Atharva Deshmukh, Aronyatesh Ganguli & Hrithik Alaamandaa.

What I tell you about them will fill your hearts with pride & verve as well. All of us know that just the word CANCER is more than enough to scare the world. It conjures images of Death waiting at the doorstep. But each of these Ten children, not only fought against the dreaded disease cancer in their battle of life, but also brought glory & laurels to the country. In sports and games, we often get to see a player becoming a champion after winning a tournament or bagging a medal; this was a rare occasion when the participants were champions BEFORE they entered the contest… they were champions of LIFE, the battle.

Actually, this month, the World Children’s Winners Games were held in Moscow. It is a unique sports tournament meant for young cancer survivors; only they who have emerged fighting cancer, can take part. In this tournament, sports & games such as shooting, chess, swimming, running, football & table-tennis are organized. All Ten champions of our country won medals in this tournament. Out of these, some players even won more than one medal.

My dear countrymen, I firmly believe that you must have felt immensely proud on India’s achievement beyond the skies… in outer space… Chandrayaan II.
People from across the country, such as Sanjiv Haripura from Jodhpur, Rajasthan, Mahendra Kumar Daga from Kolkata, P. Arvind Rao from Telangana, and many others have written to me on Narendra Modi App and mygov, urging me to speak on Chandrayaan II in Mann Ki Baat.

In fact, in the realms of Space, 2019 has been a very fruitful year for India. Our scientists launched the A-Sat in March. After that, amidst the hectic engagements during Elections, an important development such as the A-Sat could not be a prominent part of the discourse. Whereas the fact is, through the A-Sat, we have acquired the capability of destroying a satellite three hundred Kilometres away in a mere three minutes. India became the fourth country in the world, possessing this capacity. And now, on the 22nd of July, the nation watched with pride Chandrayaan II taking strides into space from Sriharikota. Visuals of Chandrayaan II lifting off filled our countrymen’s hearts with glory, zest and joy.

Chandrayaan II is a mission that is special on many counts. It will lead to a better understanding of the Moon on our part. We will be able to gather detailed information & knowledge. But if you ask me what the two greatest lessons I have received from Chandrayaan II, I shall say they are Faith & Fearlessness. We should trust our talents & capacities; we should have faith in them. You will be glad to know that Chandrayaan II is INDIAN to the core. It is thoroughly Indian in heart & spirit. It is completely a swadeshi, home grown mission. This mission has proved beyond doubt, once again, that when it comes to attempting an endeavour in new age, cutting edge areas, with innovative zeal, our scientists are second to none. They are the best… they are world class.

The second important lesson is – never lose hope in the face of stumbling blocks or obstacles. The way our scientists rectified Technical issues in record time, burning the midnight oil, is in itself an exemplary, unparalleled task. The world watched the Tapasya, the awesome perseverance of our scientists. We should also feel proud of the fact that despite hindrances, there is no change in the arrival time… many are amazed at that. We have to face temporary setbacks in life… but always remember- the capacity to overcome them resides within us. I fervently hope that the Chandrayaan II mission will inspire our youth towards Science & Innovation. After all, Science is the path to progress. We are now expectantly waiting for the month of September, when Lander Vikram & Rover Pragyan will land on Lunar surface.

Through Mann Ki Baat today, I wish to share with students, my young friends, information on a very interesting competition … I invite young boys & girls to a Quiz Competition. Your inquisitiveness regarding Space, India’s Space Mission, Science and Technology will be the salient features of this Quiz Competition. For example, How is a rocket launched, how is a satellite placed in orbit, what information do we gather from a satellite, what is A-Sat… and many more of these. The details of this competition will be available on the Mygov website.

I urge my young friends, students to participate in this competition and make it interesting and memorable through their participation. I specially call upon schools, parents, enthusiastic teachers & mentors to strive hard to ensure victory for their respective schools. Encourage all students to join. And the most thrilling part is that students scoring the highest in their respective states will be invited to visit Sriharikota, with expenses borne by the Government. There in September they will get an opportunity to witness the moment when Chandrayaan would be landing on the surface of the Moon. For these winners, it will be a historic event of their life. But for that, you will have to participate in the Quiz competition, score the highest & be a winner.

Friends, I’m sure you must have liked my suggestion… isn’t this an interesting opportunity? So, let us not forget to participate in the Quiz… let us encourage & inspire as many friends & fellow students to do the same.

My dear countrymen, you must have observed one thing. Our chain of Mann Ki Baat has lent pace to the cleanliness campaign from time to time. Similarly, efforts towards ensuring cleanliness have always inspired Mann Ki Baat. A journey that began five years ago gathered momentum with mass participation & is now setting up newer benchmarks in cleanliness & sanitation. It is not that we have reached the ideal yet, but the way we have achieved success in ODF & clean public spaces, it displays the collective will & strength of the resolve of a hundred & thirty crore countrymen. But we are not stopping at that. This movement has now advanced from cleanliness towards beautification. Just a few days ago, I was watching the story of Shriman Yogesh Saini and his team on the media. Yogesh Saini is an engineer who left his job in America and returned to serve Mother India. Recently, he has picked up the gauntlet to not just clean up Delhi, but to beautify it. With his team, he began with the garbage bins of Lodi Garden. Through the medium of street art, he has decorated many localities of Delhi with aesthetically appealing paintings. From over bridges to school walls to hutments he gave a free hand to his talent, garnering huge public support on the way, on the lines of an effective campaign. Remember how, during the Kumbh, Prayagraj was decorated with street paintings! I came to know that Yogesh Saini & his team played a stellar role in it. Colours & lines may be mute, but when they merge to form a picture, the rainbow that emanates speaks louder than a thousand words. We experience this in the beauty, the aesthetics of the Swachchata Abhiyan. It is imperative that the culture of transforming waste to wealth develops in our society. In a way, we have to move ahead on the path of converting garbage to gold.

My dear countrymen, a few days ago, I read a very interesting comment on My gov. This comment came from Brother Muhammad Aslam who stays in Shopian, Jammu & Kashmir.

He wrote, “I like listening to the programme Mann Ki Baat. I am happy to let you know that I played a positive active role in organizing the community mobilisation programme- Back to Village in my state Jammu & Kashmir. This programme was organized in the month of June. I feel such programmes should be organized every quarter. Simultaneously, there should be a provision for online monitoring too. According to me, this was a one of a kind programme where the public directly entered into a dialogue with the Government.

Brother Mohd Aslam ji had sent me a message upon reading which I felt curious to know more about the ‘Back to village’ programme and when I got to knew it at length, I felt that the entire nation should get to know about this programme.

The people of Kashmir are eager to join the national main stream, their enthusiasm is reflected in the mechanism of this programme. For the first time, senior officials reached the villages, directly, even those officials who had never visited a village were available to the villagers at their doorsteps, to judge for themselves to gauge the obstacles in the path of progress and to remove the hurdles. This week long programme encompassing about 4500 panchayats witnessed the govt. officials briefing the villagers about the schemes and programmes implemented by the Government and also inquired whether these facilities were available to them or not.

How to impart more might to the Panchayats? How to increase their income? And how the facilities rendered by panchayats can affect the day to day life, were topics that were discussed and people too interacted in a participatory fashion telling about their problems. Literacy, sex ratio, health, hygiene, water conservation, electricity, water, Girl education, senior citizen’s concerns etc. were some of the topics that were discussed at length.

Friends, this programme was not a mere Government formality that officials roam around the village and return to base, instead of this the officials spent two days and a night at the panchayat, enabling them to spend time in the village and meet almost every denizen of the village and to reach across to every establishment in the village. To make this programme even more interesting many other means were employed. Many sports competitions for kids were organized under the aegis of ‘Khelo India’. Sports Kits, MNREGA job cards and SC/ST certificates were distributed. There were Financial Literacy camps and Agriculture and Horticulture Department set up stalls where knowledge about govt. schemes was disseminated. In this manner, this programme became a festival celebrating development, a festival of people’s participation and a festival of people’s awakening! .
The people of Kashmir open heartedly became equal stakeholders in this festival. The most heartening aspect of ‘Back to village’ programme is the fact, that it was organized in such remote villages, where even officials had to traverse difficult terrain and climb mountains while walking on foot over a period of day or day and a half. These officials also reached the panchayats on the border which live under the shadow of cross-border firing, not only this the officials reached the sensitive villages in the districts of Shopian, Pulwama, Kulgam and Anantnag, without any fear. Some officers were so overwhelmed by the reception they received, that they decided to extend their stay upto two days in these villages. The organizing of Gram Sabhas in these villages, wherein the people participated in large numbers and chalked out schemes for themselves is something that is an extremely pleasant experience. A new resolve, a new fervor and grand results. Programmes like these and people’s participation or stake holding indicates that our brothers and sisters in Kashmir want good Governance and proves the dictum that the power of development is stronger than the might of bullets and bombs. It is clear that those who wish to spread hatred en route to development, pose hurdles will never succeed in their sinister plans.

My dear countrymen, Shriman Dattatraya Ramchandra Bendre, gyanpith laureate and poet has described the significance of the month of Sawan in this manner- in his poem.
होडिगे मडिगे आग्येद लग्ना | अदराग भूमि मग्ना |

Meaning that the relationship between drizzling rain and stream of water is wondrous and earth gets bedazzled by such spectacle! In entire India, people of different cultures and languages, celebrate the onset of rainy season in their own fashion. Whenever we look around us in this season it appears as if earth has draped itself in a sheet of greenery! There is generation of renewed energy all around us. In this pious season many devotees perform the Kanwad Yatra and many proceed on the Amarnath pilgrimage, many observe fasts and eagerly wait for festivals like Janamasthmi and Nag Panchmi. It is during this season that the festival of Raksha Bandhan symbolizing the bond between a brother and sister also falls.

While we are talking of the month of sawan, you will be glad to learn that the number of pilgrims in the Amarnath Yatra this year has been the greatest in the past 4 years. A total of 3 lakh pilgrims have had the darshan of the holy Amarnath shrine from 1st July till now. In 2015, the number of devotees who performed this pilgrimage over 60 days has been crossed over by the number of pilgrims in mere 28 days this year!

I would especially like to thank the hospitality of the people of Jammu- Kashmir while referring to successful organization of Amarnath Yatra. Those who return after performing this pilgrimage become imbued with the feelings of warmth and kinship displayed by the people of the state. These are portents of booming tourism in the future. I have been told that within a span of a month- and- a half of the commencement of Chardham Yatra in Uttarakhand this year, more than 8 lakh devotees have had the darshan of Kedarnath Shrine. This is a record number of pilgrims post the apocalyptic events of 2013.

I appeal to all of you to visit those tourist spots within our country whose scenic beauty is to behold during the monsoon. There are no better ways to witness this nation’s beauty and people’s sentiments and no better teachers than tourism and pilgrimage.

I extend my felicitation to you all, that may this beauteous and lively month of Sawan fill all of us with new energy, new hopes and new expectations. The month of August also brings the memories of ‘Quit India’ movement. I wish that all of us celebrate 15th August with special preparations and find out new ways to observe this festival of freedom with greater participation of masses. You must ponder over the fact how 15th August could be celebrated as a folk-festival and also as a people’s festival? On the other hand, heavy rainfall in many parts of the country has resulted in countrymen suffering due to floods. Floods wreak havoc at various levels. I assure all the citizens affected by floods, that the Centre in tandem with State govts. is working at lightning pace to provide relief and succour. On television, we witness just one aspect of monsoon- floods everywhere, water logging and traffic jam! The other picture of monsoon- the overjoyed farmer, chirping birds, gurgling waterfalls and earth wrapped under a green cover, to witness this you will have to step out along with your family. Rains bring freshness and happiness with them, my heartiest wish is that the monsoon keep on bringing happiness to you and you all enjoy best of health.

My dear countrymen, where to begin ‘Mann Ki Baat’ and where to end it, is a difficult task! But there is a time limit! I’ll be back after a month’s wait and meet you again. You’ll have lots to tell me after a month’s interval and I’ll incorporate the information in the next episode of ‘Mann Ki Baat’ and let me remind my young friends that do not forget to participate in the quiz competition, do not forgo the opportunity to visit Sriharikota at any cost. Many thanks to you all. Namaskar.

ମନ କି ବାତ ,ଜୁନ 2019

• ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣକୁ ଏକ ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ପରିଣତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଆହ୍ୱାନ

• ଭୁବନେଶ୍ୱରର ସୀତାଂଶୁ ମୋହନ ପରିଡ଼ାଙ୍କ ବାର୍ତ୍ତା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କଲେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ

• ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଯୋଗ ଦିବସକୁ ସଫଳ କରିଥିବାରୁ ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇଲେ

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । ଏକ ଦୀର୍ଘ ମଧ୍ୟାନ୍ତର ପରେ ପୁଣି ଥରେ,ଆପଣମାନଙ୍କ ଗହଣରେ, ଜନଙ୍କ କଥା, ଜନ-ଜନଙ୍କ କଥା, ଜନ-ମନର କଥାର ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଆରମ୍ଭ କରୁଛୁ । ନିର୍ବାଚନର ଧାଁ-ଦଉଡ଼ରେ ବ୍ୟସ୍ତତା ତ ବହୁତ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ‘ମନ କି ବାତ’ର ମଜା ଉଭେଇ ଯାଇଥିଲା । କିଛି ଊଣା ରହିଗଲା ଭଳି ଅନୁଭବ କରୁଥିଲି । ନିଜ ଲୋକଙ୍କ ଗହଣରେ ବସି, ହାଲୁକା ପରିବେଶରେ 130 କୋଟି ଦେଶବାସୀଙ୍କ ପରିବାରର ଜଣେ ସଦସ୍ୟ ରୂପରେ, ଅନେକ କଥା ଶୁଣୁଥିଲୁ,ବାରମ୍ବାର କହୁଥିଲୁ, ଆଉ ବେଳେବେଳେ ଆମ ନିଜ କଥା ହିଁ ଆମ ନିଜ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣାର ସ୍ରୋତ ପାଲଟି ଯାଉଥିଲା । ଏହି ମଝି ସମୟଟି କେମିତି କଟିଥିବ,ତାହା ଆପଣ କଳ୍ପନା କରିପାରୁଛନ୍ତି? ରବିବାର, ମାସର ଶେଷ ରବିବାର – ଦିନ 11ଟା ସମୟରେ, ମୋତେ ବି ଲାଗୁଥିଲା ଯେ କିଛି ଗୋଟାଏ ରହିଗଲା,ଆପଣମାନଙ୍କୁ ବି ଲାଗୁଥିଲା ନା? ନିଶ୍ଚୟ ଲାଗୁଥିବ । ବୋଧହୁଏ, ଏହା କୌଣସି ନିର୍ଜୀବ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନ ଥିଲା । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଜୀବନ୍ତ ଥିଲା, ଏଥିରେ ଆତ୍ମୀୟତା ଥିଲା, ମନର ଘନିଷ୍ଠତା ଥିଲା, ହୃଦୟର ସମ୍ପର୍କ ଥିଲା । ତେଣୁ ଏହି ମଧ୍ୟାନ୍ତର ସମୟଟି ମୋତେ ବହୁତ କଠିନ ଲାଗିଲା । ପ୍ରତିକ୍ଷଣରେ ମୁଁ କିଛି ମିସ୍ କରୁଥିଲି । କାରଣ, ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ମନର କଥା କହେ, ସେତେବେଳେ ମୁଁ କହୁଥାଇପାରେ, ହୁଏତ ଭାଷା ମୋର ହୋଇପାରେ, ସ୍ୱର ମୋର ହୋଇପାରେ, ହେଲେ ଏ କଥା ଆପଣମାନଙ୍କର,ପରିଶ୍ରମ ଆପଣମାନଙ୍କର, ପରାକ୍ରମ ଆପଣମାନଙ୍କର । ମୁଁ ତ କେବଳ, ମୋ ଭାଷା,ମୋ ବାଣୀକୁ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲି ଆଉ ସେଥିପାଇଁ, ମୁଁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ନୁହେଁ,ବରଂ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମିସ୍ କରୁଥିଲି । ଗୋଟିଏ ଶୂନ୍ୟତା ଅନୁଭବ କରୁଥିଲି । ଥରେ ଇଚ୍ଛା ମଧ୍ୟ ହେଲା ଯେ, ନିର୍ବାଚନ ସରିବା କ୍ଷଣି ଆପଣମାନଙ୍କ ଗହଣକୁ ଚାଲିଆସିବି । କିନ୍ତୁ, ପରେ ଭାବିଲି ଯେ, ନା, ସେହି ରବିବାରର ଧାରା ଜାରି ରହିବା ଉଚିତ । କିନ୍ତୁ ଆଜିର ଏହି ରବିବାର ବହୁତ ପ୍ରତୀକ୍ଷା କରାଇଲା । ସେ ଯାହାହେଉ, ସୁଯୋଗ ମିଳି ହିଁ ଗଲା । ଗୋଟିଏ ପାରିବାରିକ ପରିବେଶରେ ମନର କଥା, ଛୋଟ ଛୋଟ କଥା,ହାଲ୍କା-ଫୁଲ୍କା କଥା, ଯାହା ସମାଜ, ଜୀବନରେ ପରିବର୍ତନର କାରଣ ପାଲଟିଛି, ଏକ ପ୍ରକାର ସେଗୁଡ଼ିକର ଶୃଙ୍ଖଳା ହିଁ ଗୋଟିଏ ନୂଆ ଉଦ୍ଦୀପନାକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇ ଏକ ନିଉଇଣ୍ଡିଆର ସ୍ପିରିଟକୁ ସାମର୍ଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ଏ କ୍ରମ – ଆଗକୁ ବଢ଼ିଚାଲୁ ।

ଗତ ମାସଗୁଡ଼ିକରେ ଅନେକ ବାର୍ତା ଆସିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଲୋକେ କହିଛନ୍ତି ଯେ,ସେମାନେ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’କୁ ମିସ୍ କରୁଛନ୍ତି । ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଏସବୁ ପଢ଼ୁଛି, ଶୁଣୁଛି,ମୋତେ ଭଲ ଲାଗୁଛି । ଆପଣମାନଙ୍କ ସହ ଖୁବ୍ ଅନ୍ତରଙ୍ଗତା ଅନୁଭବ କରୁଛି । ବେଳେବେଳେ ମୋତେ ଲାଗେ ଯେ, ଏହା ମୋର “ସ୍ୱ”ରୁ “ସମଷ୍ଟି” ଦିଗକୁ ଯାତ୍ରା । ଏହା ମୋର “ଅହମ୍”ରୁ “ବୟମ୍” ଦିଗକୁ ଯାତ୍ରା । ଆପଣଙ୍କ ସହ ମୋର ଏହି ମୌନ କଥୋପକଥନ ମୋ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରକାର ମୋର ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଯାତ୍ରାର ଅଂଶବିଶେଷ ଥିଲା । ନିର୍ବାଚନର ବ୍ୟସ୍ତତା ଭିତରେ ମୁଁ କେଦାରନାଥ କାହିଁକି ଚାଲିଗଲି ବୋଲି ଅନେକ ଲୋକ ମୋତେ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଥିଲେ । ଏହା ଆପଣଙ୍କ ଅଧିକାର । ଆପଣମାନଙ୍କ ଜାଣିବାର ଉତ୍କଣ୍ଠାକୁ ବି ମୁଁ ବୁଝିପାରୁଛି । ବେଳେବେଳେ ଭାବେ, ମୋର ସେହି ଭାବନାକୁ ଆପଣମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଂଚାଇ ଦିଅନ୍ତି କି ! କିନ୍ତୁ ଆଜି ଭାବୁଛି ଯେ,ଯଦି ସେ ଦିଗକୁ ମାଡ଼ିଯିବି, ତାହେଲେ, ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ର ରୂପ ହିଁ ବଦଳିଯିବ । ତେଣୁ ନିର୍ବାଚନର ଏହି ବ୍ୟସ୍ତତା, ଜୟ-ପରାଜୟର ଅନୁମାନ ଭିତରେ ମତଦାନ ବି ବାକିଥିଲା, ତଥାପି ମୁଁ ବାହାରିପଡ଼ିଲି । ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଏହାକୁ ଏକ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖିଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ମୋ ପାଇଁ ଏହା ଥିଲା ନିଜ ସହ ନିଜର ମିଳନର ଏକ ଅବସର । ଏକ ପ୍ରକାର, ମୁଁ ନିଜକୁ ଭେଟିବା ପାଇଁ ସେଠାକୁ ଚାଲିଯାଇଥିଲି । ସେ ବିଷୟରେ ଆଉ ଅଧିକ କିଛି ଆଜି କହିବିନି, କିନ୍ତୁ ଏତିକି କହିବି ଯେ, ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ର ଏହି ସାମାନ୍ୟ ବ୍ୟବଧାନ ଯୋଗୁଁ ଯେଉଁ ଶୂନ୍ୟତା ଥିଲା, କେଦାରନାଥର ସେହି ଘାଟି,ସେହି ନିକାଂଚନ ଗୁମ୍ଫା, ଅବଶ୍ୟ କିଛି ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ଦେଇଥିଲା । ଯଦି ଆପଣଙ୍କର ଆଉ କିଛି ଜିଜ୍ଞାସା ଅଛି, ପୁଣି କେତେବେଳେ ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ବି ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବି ବୋଲି ଭାବୁଛି । କେବେ କରିବି ତାହା କହିପାରୁନି, ହେଲେ କରିବି ନିଶ୍ଚୟ, କାରଣ ଆପଣମାନଙ୍କର ମୋ ଉପରେ ସେ ଅଧିକାର ରହିଛି । ଯେମିତି କେଦାରନାଥ ସମ୍ପର୍କରେ ଲୋକେ ଜାଣିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି, ସେହିପରି ସକାରାତ୍ମକ କଥାଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବାର ଆପଣମାନଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାକୁ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ କଥାରେ ଅନୁଭବ କରିପାରୁଛି । ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ପାଇଁ ଯେଉଁ ଚିଠି ସବୁ ଆସୁଛି, ଯେଉଁ ଇନପୁଟ୍ସ ମିଳୁଛି, ସେଗୁଡ଼ିକ ଗତାନୁଗତିକ ସରକାରୀ କାମଠାରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ । ଆପଣଙ୍କ ଚିଠି ମଧ୍ୟ କେତେବେଳେ ମୋ’ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣାର ସ୍ରୋତ ପାଲଟିଯାଏ ତ କେତେବେଳେ ଶକ୍ତି ଭରିଦିଏ । ବେଳେବେଳେ ଆପଣମାନଙ୍କର କିଛି ଶବ୍ଦ ମୋ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଶାଣିତ କରିଦିଅନ୍ତି । ଲୋକେ ଦେଶ ଓ ସମାଜ ସମ୍ମୁଖରେ ଥିବା ଆହ୍ୱାନଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖୁଛନ୍ତି ଆଉ ପୁଣି ସେଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ଲେଖୁଛନ୍ତି । ମୁଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଛି ଯେ, ଚିଠିରେ ଲୋକେ ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ବର୍ଣ୍ଣନା ତ କରୁଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ବଡ କଥା ହେଲା ତା’ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସମାଧାନର ମଧ୍ୟ କିଛି ନା କିଛି ପରାମର୍ଶ, କିଛି ନା କିଛି କଳ୍ପନା, ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ରୂପରେ ହେଉ ବା ପରୋକ୍ଷ ରୂପରେ ପ୍ରକାଶ କରିଦେଉଛନ୍ତି । ଯଦିବା କେହି ଜଣେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖିବା ବେଳେ ଆବର୍ଜନା ପ୍ରତି ତା’ର ବିରକ୍ତି ଭାବ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି ତାହାସହ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପାଇଁ ହେଉଥିବା ପ୍ରଚେଷ୍ଟାର ପ୍ରଶଂସା ମଧ୍ୟ କରୁଛି । କେହି ପରିବେଶ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ସମୟରେ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ତା’ମନରେ ଥିବା କଷ୍ଟକୁ ପରିପ୍ରକାଶ କରିଥାଏ, ଆଉ ପୁଣି ଏଥିପାଇଁ ସେ ନିଜେ କରିଥିବା ପ୍ରୟୋଗଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଇଥାଏ । ଯେଉଁ ପ୍ରୟୋଗ ସେ ଦେଖିଛି – ସେ ସମ୍ପର୍କରେ କହିଥାଏ ଆଉ ଯେଉଁ କଳ୍ପନା ତା ମନ ଭିତରେ ରହିଯାଇଛି, ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥାଏ । ଅର୍ଥାତ୍, ସାରା ସମାଜରେ ସେହି ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ କିପରି ଭାବେ ହୋଇପାରିବ ତାହାର ଗୋଟିଏ ଝଲକ୍ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ କଥାରେ ଅନୁଭବ କରିଥାଏ । ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ଦେଶ ଏବଂ ସମାଜ ପାଇଁ ଏକ ଦର୍ପଣ ସଦୃଶ । ଇଏ ଦେଖାଇଦିଏ ଯେ ଦେଶବାସୀ ଅନ୍ତରରେ କେତେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ, କେତେ ଦୃଢ଼ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ପ୍ରତିଭାର କୌଣସି ଅଭାବ ନାହିଁ । ସେହି ଦୃଢ଼ତା ଆଉ ପ୍ରତିଭାକୁ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିବାର, ସେସବୁକୁ କ୍ରିୟାନ୍ୱିତ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ଏ କଥା ମଧ୍ୟ କହେ ଯେ, ଦେଶର ଉନ୍ନତି ପଥରେ ସମସ୍ତ ୧୩୦ କୋଟି ଦେଶବାସୀ ଦୃଢ଼ ଏବଂ ସକ୍ରିୟ ଭାବେ ସମ୍ମିଳିତ ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ କଥା ମୁଁ ନିଶ୍ଚୟ କହିବି ଯେ, ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ରେ ମୋ ପାଖକୁ ଏତେ ଚିଠି ଆସୁଛି, ଏତେ ଟେଲିଫୋନ କଲ୍ ଆସୁଛି, ଏତେ ବାର୍ତା ମିଳୁଛି,କିନ୍ତୁ ସେଥିରେ ଅଭିଯୋଗର ମାତ୍ରା ବହୁତ କମ୍ । ଲୋକେ କିଛି ମାଗିଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ନିଜ ପାଇଁ କେହି କିଛି ମାଗିବା ଏମିତି ଗୋଟିଏ ହେଲେ ବି କଥା ଗତ ପାଂଚବର୍ଷରେ ମୋ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଆସିନି । ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଜଣେ ଚିଠି ଲେଖୁଛି, ଆଉ ନିଜ ପାଇଁ କିଛି ମାଗୁନି, ଏଥିରୁ ଆପଣ କଳ୍ପନା କରିପାରୁଥିବେ ଯେ, ଏ ଦେଶର କୋଟି କୋଟି ଲୋକଙ୍କର ଭାବନା କେତେ ଉଚ୍ଚ! ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଏ ସବୁର ବିଶ୍ଲେଷଣ କରେ,ସେତେବେଳେ ମୋତେ କେତେ ଖୁସି ଲାଗୁଥିବ, ମୋତେ କେତେ ଶକ୍ତି ମିଳୁଥିବ,ତାହା ଆପଣ କଳ୍ପନା କରିପାରୁଥିବେ । ଆପଣ ଜାଣିନଥିବେ ଯେ, ଆପଣମାନେ ହିଁ ମୋତେ ଚଳାନ୍ତି, ମୋତେ ଦୌଡ଼ାନ୍ତି, ପ୍ରତିକ୍ଷଣ ମୋତେ ପ୍ରାଣବନ୍ତ କରି ରଖନ୍ତି । ଏହି ସମ୍ପର୍କକୁ ହିଁ ମୁଁ ମିସ୍ କରୁଥିଲି । ଆଜି ମୋ ମନ ଆନନ୍ଦରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ । ଗତଥର ଯେତେବେଳେ ଶେଷରେ ମୁଁ କହିଥିଲି ଯେ, ଆମେ ତିନି-ଚାରି ମାସ ପରେ ଭେଟିବା,ସେତେବେଳେ ଲୋକେ ଏହାକୁ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖିଥିଲେ ଆଉ କହିଥିଲେ ଯେ, ମୋଦୀଜୀଙ୍କର କେତେ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ, କେତେ ଭରସା ! ଏ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ମୋଦୀଙ୍କର ନ ଥିଲା, ଏ ବିଶ୍ୱାସ ଆପଣଙ୍କ ଆସ୍ଥାର ଆଧାର ଥିଲା । ବିଶ୍ୱାସର ରୂପ ଆପଣମାନେ ହିଁ ଥିଲେ, ଆଉ ସେଥିପାଇଁ ଗତଥର ଶେଷ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ରେ ସହଜ ଢଙ୍ଗରେ ମୁଁ କହି ଦେଇଥିଲି ଯେ, କିଛିମାସ ପରେ ମୁଁ ପୁଣି ଆପଣଙ୍କ ପାଖକୁ ଫେରିବି । ପ୍ରକୃତରେ, ମୁଁ ଆସିନି, ଆପଣମାନେ ମୋତେ ଆଣିଛନ୍ତି, ଆପଣମାନେ ହିଁ ମୋତେ ବସାଇଛନ୍ତି । ଆଉ, ଆପଣମାନେ ହିଁ ମୋତେ ପୁଣି ଥରେ କହିବାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ଭାବନା ସହିତ, ଆସନ୍ତୁ, ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ର ଏ ଭାବନା ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା ।

ଯେତେବେଳେ ଦେଶରେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଜାରି କରାଗଲା, ସେତେବେଳେ ଏହାର ବିରୋଧ କେବଳ ରାଜନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ ନ ଥିଲା,ରାଜନେତାମାନଙ୍କ ଭିତରେ ସୀମିତ ନ ଥିଲା, ବନ୍ଦୀଗୃହ କିମ୍ବା ଆନ୍ଦୋଳନ ଭିତରେ ସୀମିତ ନ ଥିଲା । ଜନ ଗଣଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଆକ୍ରୋଶ ରହିଥିଲା । ହରାଇଥିବା ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ଏକ ତୀବ୍ର ଇଚ୍ଛା ଥିଲା । ନିତିଦିନ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଭୋଜନ ମିଳିଗଲେ,ଭୋକର ଦାଉ ଜାଣିହୁଏନି । ଠିକ୍ ସେହିଭଳି ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ଅଧିକାରର ଆନନ୍ଦ ସେତିକିବେଳେ ଜଣାପଡ଼େ, ଯେତେବେଳେ କେହି ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଆମଠାରୁ ଛଡ଼େଇନିଏ । ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ସମୟରେ ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ ତା’ଠାରୁ କିଛି ଛଡ଼ାଇ ନିଆଯାଇଥିବା ପରି ଅନୁଭବ କରୁଥିଲା । ଜୀବନରେ ସେ ଥରେ ହେଲେ ବ୍ୟବହାର କରିନଥିବା ଜିନିଷଟିକୁ ଛଡାଇ ନିଆଯିବା ଯୋଗୁଁ ତା’ ମନରେ କଷ୍ଟ ଥିଲା । ଏହା କେବଳ ଏଇଥିପାଇଁ ନୁହେଁ ଯେ, ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନରେ ଏଭଳି କିଛି ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ଯାହାର ଫଳସ୍ୱରୂପ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି । ସାମାଜିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଚଳାଇବା ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନର ଆବଶ୍ୟକ ପଡିଥାଏ, ଆଇନ-କାନୁନ୍, ନିୟମର ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ । ଅଧିକାର ଏବଂ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର କଥା ମଧ୍ୟ ଉଠେ । କିନ୍ତୁ ଭାରତ ଏ କଥା ଗର୍ବର ସହ କହିପାରେ ଯେ, ଆମ ପାଇଁ ଗଣତନ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଆମ ସଂସ୍କାର,ଗଣତନ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଆମ ସଂସ୍କୃତି, ଗଣତନ୍ତ୍ର ଆମର ଐତିହ୍ୟ ଏବଂ ସେହି ଐତିହ୍ୟକୁ ନେଇ ଆମେ ବଢ଼ିଛୁ, ତେଣୁ ଏହାର ଅଭାବ ଦେଶବାସୀ ଅନୁଭବ କରୁଥିବା କଥା ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆମେ ଅନୁଭବ କରିଥିଲୁ । ସେଥିପାଇଁ ସାରା ଦେଶ ଗୋଟିଏ ସମଗ୍ର ନିର୍ବାଚନ ନିଜ ହିତ ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସମର୍ପି ଦେଇଥିଲା । ହୁଏତ, ବିଶ୍ୱର ଗୋଟିଏ ଦେଶ, ସେଠାକାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ,ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ, ନିଜର ଅବଶିଷ୍ଟ ଅଧିକାରର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଖାତିର୍ ନ କରି କେବଳ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ମତଦାନ କରିଥିବ – ସେହିଭଳି ଏକ ନିର୍ବାଚନ ଏହି ଦେଶ 1977ରେ ଦେଖିଥିଲା । ନିକଟ ଅତୀତରେ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ମହାପର୍ବ, ଖୁବ୍ ବଡ଼ ନିର୍ବାଚନୀ ଅଭିଯାନ, ଆମ ଦେଶରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେଲା । ଧନୀଠାରୁ ନିର୍ଦ୍ଧନ, ସମସ୍ତେ ଏହି ପର୍ବରେ ଆନନ୍ଦର ସହ ଆମ ଦେଶର ଭବିଷ୍ୟତର ନିଷ୍ପତି ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ତତ୍ପର ଥିଲେ ।

ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ଜିନିଷ ଆମ ହାତ ପାହାନ୍ତାରେ ଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଆମେ ତାହାକୁ ନଗଣ୍ୟ ମନେ କରୁ, ତାହାର ଚମକପ୍ରଦ ତଥ୍ୟ ବି ଉପେକ୍ଷିତ ହୋଇରହିଯାଏ । ଆମକୁ ଯେଉଁ ଅମୂଲ୍ୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର ମିଳିଛି, ତାହାକୁ ଆମେ ଖୁବ ସହଜରେ ଆମର ଅଧିକାର ବୋଲି ଭାବି ନେଉଛୁ । କିନ୍ତୁ ଆମକୁ ସର୍ବଦା ମନେ ରଖିବାକୁ ପଡିବ ଯେ,ଆମ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଖୁବ୍ ମହାନ୍, ଏହି ଗଣତନ୍ତ୍ର ଆମ ରକ୍ତରେ ପ୍ରବାହିତ – ଶହ ଶହ ବର୍ଷର ସାଧନା ଫଳରେ, ପୁରୁଷାନୁକ୍ରମେ ପ୍ରାପ୍ତ ସଂସ୍କାରରୁ, ଗୋଟିଏ ବିରାଟ ମନର ଅବସ୍ଥାରୁ ଏହା ଆମକୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି । ଭାରତରେ 2019ର ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ, 61 କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ମତଦାନ କଲେ । ଏହି ସଂଖ୍ୟା ଆମକୁ ସାଧାରଣ ଲାଗିପାରେ । କିନ୍ତୁ ବିଶ୍ୱକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଯଦି ମୁଁ କହିବି, ତେବେ କେବଳ ଚୀନକୁ ଛାଡ଼ିଦେଲେ, ବିଶ୍ୱର ଯେକୌଣସି ଦେଶର ଜନସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ଭାରତରେ ଏଥର ଅଧିକ ଲୋକ ମତଦାନ କରିଥିଲେ । ଯେତିକି ଲୋକ 2019ର ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ମତଦାନ କଲେ, ତାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଆମେରିକାର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ, ପ୍ରାୟ ଦୁଇଗୁଣ । ଭାରତରେ ମୋଟ ଭୋଟରଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଯେତିକି, ତାହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ୟୁରୋପର ଜନସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ । ଏହା ଆମ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ବିଶାଳତାକୁ ପରିଚୟ କରାଇଥାଏ । 2019ର ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଇତିହାସରେ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ନିର୍ବାଚନ ଥିଲା । ଏଭଳି ନିର୍ବାଚନ କରାଇବାରେ କେତେ ବଡ଼ ସ୍ତରରେ ସମ୍ବଳ ଏବଂ ମାନବ ଶକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡ଼ିଥିବ ତାହା ଆପଣ କଳ୍ପନା କରିପାରନ୍ତି । ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଶିକ୍ଷକ, ଅଧିକାରୀ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଫଳରେ ନିର୍ବାଚନ ସମ୍ଭବ ହେଲା । ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଏହି ମହାଯଜ୍ଞକୁ ସଫଳତାର ସହିତ ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବା ପାଇଁ ଅର୍ଦ୍ଧ-ସାମରିକ ବାହିନୀର ପ୍ରାୟ ତିନି ଲକ୍ଷ ସୁରକ୍ଷାକର୍ମୀ ନିଜର ଦାୟିତ୍ୱ ନିର୍ବାହ କରିଥିବାବେଳେ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର 20 ଲକ୍ଷ ପୁଲିସ କର୍ମୀମାନେ ମଧ୍ୟ ପରିଶ୍ରମର ପରାକାଷ୍ଠା ପ୍ରଦର୍ଶନ କଲେ । ଏମାନଙ୍କ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ବଳରେ ହିଁ ଏଥର ଗତଥର ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ମତଦାନ ହେଲା । ମତଦାନ ପାଇଁ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ପ୍ରାୟ 10 ଲକ୍ଷ ଭୋଟ ଗ୍ରହଣ କେନ୍ଦ୍ର, 40 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଇ.ଭି.ଏମ୍., 17 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଭି.ଭି.ପାଟ୍ ମେସିନ – କେତେ ବଡ଼ ଆୟୋଜନ – ଏହାର କଳ୍ପନା ଆପଣ କରିପାରୁଥିବେ । କୌଣସି ମତଦାତା ତା’ର ଅଧିକାରରୁବଞ୍ଚିତ ନ ହେଉ, ସେ କଥା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏତେସବୁ ଆୟୋଜନ କରାଗଲା । ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଏକ ଦୁର୍ଗମ ଅଂଚଳରେ ମାତ୍ର ଜଣେ ମହିଳା ମତଦାତାଙ୍କ ପାଇଁ ଭୋଟ ଗ୍ରହଣ କେନ୍ଦ୍ର ଖୋଲାଗଲା । ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ, ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗର କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ସେଠାକୁ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ଦୁଇ ଦିନ ଯାତ୍ରା କରିବାକୁ ପଡ଼ିଲା । ଏହାହିଁ ତ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ପ୍ରକୃତ ଗୌରବ । ବିଶ୍ୱରେ ସବୁଠାରୁ ଉଚ୍ଚ ସ୍ଥାନରେ ଥିବା ଭୋଟ ଗ୍ରହଣ କେନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟ ଭାରତରେ ହିଁ ରହିଛି । ଏହି କେନ୍ଦ୍ର ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଲାହୋଲ-ସ୍ଫିତି କ୍ଷେତ୍ରରେ 15,000 ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତାରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହାଛଡ଼ା ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ଆଉ ଏକ ତଥ୍ୟ ରହିଛି ଯାହା ଆମକୁ ଗର୍ବରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ କରେ । ହୁଏତ, ଇତିହାସର ଏହା ପ୍ରଥମ ଘଟଣା ଯେ, ମହିଳାମାନେ ମଧ୍ୟ ପୁରୁଷମାନଙ୍କ ଭଳି ଉତ୍ସାହର ସହ ମତଦାନ କଲେ । ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମତଦାନ ହାର ପ୍ରାୟ ସମାନ ଥିଲା । ଏହାସହ ଜଡ଼ିତ ଅନ୍ୟ ଏକ ଉତ୍ସାହବର୍ଦ୍ଧକ ତଥ୍ୟ ହେଲା – ଆଜି ସଂସଦରେ ରେକର୍ଡ ସଂଖ୍ୟକ 78 ଜଣ ମହିଳା ସଦସ୍ୟା ଅଛନ୍ତି । ମୁଁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗକୁ ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସହ ଜଡ଼ିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଅନେକ ଅନେକ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି ଏବଂ ଭାରତର ସଚେତନ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆପଣମାନେ ଅନେକ ଥର ମୋ ମୁହଁରୁ ଶୁଣିଥିବେ ଯେ, “ବୁକେ ନୁହେଁ ବୁକ୍” । ମୁଁ ଅନୁରୋଧ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲି ଯେ, ସ୍ୱାଗତ କରିବା ସମୟରେ ଆମେ ଫୁଲତୋଡ଼ା ବଦଳରେ ବହି ଦେଇପାରିବା କି? ସେହିଦିନୁ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଲୋକେ ବହି ଦେବା ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଛନ୍ତି । ମୋତେ ନିକଟ ଅତୀତରେ କେହି ଜଣେ “ପ୍ରେମଚନ୍ଦ୍ କି ଲୋକପ୍ରିୟ କାହାନିୟାଁ” ପୁସ୍ତକ ଉପହାର ଦେଲେ । ମୋତେ ଖୁବ୍ ଭଲ ଲାଗିଲା । ଅବଶ୍ୟ ବେଶୀ ସମୟ ତ ମିଳିପାରିଲାନି, କିନ୍ତୁ ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ମୋତେ ତାଙ୍କର କିଛି ଗଳ୍ପ ପୁଣିଥରେ ପଢ଼ିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଗଲା । ପ୍ରେମଚନ୍ଦ ନିଜ କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକରେ ସମାଜର ଯେଉଁ ନିଚ୍ଛକ ଛବି ଆଙ୍କିଛନ୍ତି, ପଢ଼ିବା ସମୟରେ ସେଗୁଡ଼ିକର ଚିତ୍ର ଆପେ ଆପେ ଆପଣଙ୍କ ମାନସପଟରେ ଆଙ୍କି ହୋଇଯାଏ । ସେ ଲେଖିଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ କଥା ଜୀବନ୍ତ ହୋଇଉଠେ । ସରଳ ଭାଷାରେ ମାନବୀୟ ସମ୍ବେଦନାକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିବା ତାଙ୍କ କାହାଣୀମାନ ମୋ ମନକୁ ମଧ୍ୟ ଛୁଇଁଗଲା । ତାଙ୍କ କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକରେ ସମଗ୍ର ଭାରତର ମନୋଭାବ ସନ୍ନିହିତ ହୋଇ ରହିଛି । ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ଲିଖିତ “ନଶା” ନାମକ କାହାଣୀ ପଢ଼ୁଥିଲି,ସେତେବେଳେ ମୋ ମନ ଆପେ ଆପେ ସମାଜରେ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଆର୍ଥିକ ବୈଷମ୍ୟ ଆଡ଼କୁ ଚାଲିଗଲା । ମୋତେ ମୋର ଯୁବାବସ୍ଥାର ସେହି ଦିନଗୁଡ଼ିକ ମନେ ପଡ଼ିଗଲା ଯେତେବେଳେ ଏହି ବିଷୟକୁ ନେଇ ରାତିସାରା ଆଲୋଚନା ହେଉଥିଲା । ଜମିଦାରର ପୁଅ ଈଶ୍ୱରୀ ଆଉ ଗରିବ ପରିବାରର ବୀରର ଏହି କାହାଣୀ ଆମକୁ ଶିକ୍ଷା ଦେଇଥାଏ ଯେ, ଆମେ ଯଦି ସାବଧାନ ନ ରହିବା, ତା’ହେଲେ କୁସଙ୍ଗତିର ପ୍ରଭାବ କେତେବେଳେ ଆମକୁ କବଳିତ କରିଦେବ ତାହା ଜଣାପଡ଼ିବ ନାହିଁ । ଅନ୍ୟ ଏକ କାହାଣୀ ଯାହା ମୋ ହୃଦୟକୁ ଗଭୀର ଭାବେ ସ୍ପର୍ଶ କଲା ତାହା ଥିଲା “ଈଦ୍ଗାହ” ।ଜଣେ ବାଳକର ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା, ନିଜର ବୁଢ଼ୀ ମା’ ପାଇଁ ତାର ନିଚ୍ଛକ ଆଦର,ଏତେ କମ୍ ବୟସରେ ଏତେ ପରିପକ୍ୱ ଭାବନା – 4-5 ବର୍ଷର ହମିଦ୍, ମେଳାରୁ ଚିମୁଟା କିଣି ନିଜ ବୁଢ଼ୀ ମା’ ପାଖରେ ପହଂଚିଛି, ସେତେବେଳେ ବାସ୍ତବରେ ମାନବୀୟ ସମ୍ବେଦନା ଏହାର ଚରମ ସୀମାରେ ପହଂଚିଯାଉଛି । ଏହି କାହାଣୀର ଶେଷ ପଂକ୍ତି ଖୁବ ମନକୁ ଛୁଇଁଲା ପରି ହୋଇଛି, କାରଣ ସେଥିରେ ଜୀବନର ଗୋଟିଏ ବହୁତ ବଡ଼ ସତ୍ୟ ରହିଛି । ଛୋଟ ହମିଦ୍, ବୁଢ଼ା ହମିଦର ଚରିତ୍ର ନିର୍ବାହ କରିଥିବାବେଳେ ବୃଦ୍ଧା ଅମୀନା ବାଳିକା ଅମୀନା ପାଲଟିଯାଇଥିଲା ।

ଏହିଭଳି ଆଉ ଏକ ମାର୍ମିକ କାହାଣୀ ହେଉଛି “ପୁସ୍ କି ରାତ”(ପୌଷର ରାତି) । ଏହି କାହାଣୀରେ ଜଣେ ଗରିବ ଚାଷୀ ଜୀବନର ବିଡ଼ମ୍ବନାର ଜୀବନ୍ତ ଚିତ୍ର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଲା । ନିଜ ଫସଲ ନଷ୍ଟ ହେବାପରେ ମଧ୍ୟ ଚାଷୀ ହଲ୍ଦୁ ଏଥିପାଇଁ ଖୁସି ଯେ,ଏବେ ତାକୁ ପ୍ରବଳ ଶୀତରେ ବିଲରେ ଶୋଇବାକୁ ପଡ଼ିବନି । ଯଦିଓ ଏହି କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ଶହେ ବର୍ଷ ପୂର୍ବର, କିନ୍ତୁ ଏଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତା ଆଜି ମଧ୍ୟ ସେତିକି ହିଁ ଅନୁଭୂତ ହେଉଛି । ଏଗୁଡ଼ିକୁ ପଢ଼ିବା ପରେ ମୋର ଗୋଟିଏ ଭିନ୍ନ ଅନୁଭୂତି ହେଲା ।

ପଠନ କଥା ଯେହେତୁ ଚାଲିଛି, ସେତେବେଳେ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯେ, କୌଣସି ଏକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ମୁଁ କେରଳର ଅକ୍ଷରା ଲାଇବ୍ରେରୀ ସମ୍ପର୍କରେ ପଢ଼ୁଥିଲି । ଆପଣମାନେ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ, ଏହି ଲାଇବ୍ରେରୀ ଇଡୁକ୍କିର ଘନ ଜଙ୍ଗଲ ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ଅଛି । ଏଠାକାର ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଶିକ୍ଷକ ପି.କେ. ମୁରଲୀଧରନ୍ ଏବଂ ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ଚା’ ଦୋକାନ କରିଥିବା ପି.ଭି. ଚିନ୍ନାଥମ୍ପି,ଏମାନେ ଦୁହେଁ ଏହି ଲାଇବ୍ରେରୀ ପାଇଁ ଅଜସ୍ର ପରିଶ୍ରମ କରିଛନ୍ତି । ଥରେ ଏମିତି ବେଳ ପଡ଼ିଲା ଯେ, ବହିଗୁଡ଼ିକୁ ଗଣ୍ଠିଲିରେ ବାନ୍ଧି ପିଠିରେ ବୋହି ଏଠାକୁ ଆଣିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । ଆଜି ଏହି ଲାଇବ୍ରେରୀ ଆଦିବାସୀ ପିଲାମାନଙ୍କ ସହିତ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ନୂଆ ବାଟ ଦେଖାଉଛି ।

ଗୁଜରାଟରେ “ୱାଁଚେ ଗୁଜରାତ” ଅଭିଯାନ ଗୋଟିଏ ସଫଳ ପ୍ରୟୋଗ ଥିଲା । ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ସଂଖ୍ୟାରେ ସବୁ ବୟସର ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ପୁସ୍ତକ ପଠନର ଏହି ଅଭିଯାନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଆଜିର ଡିଜିଟାଲ ଦୁନିଆରେ, ଗୁଗଲ୍ ଗୁରୁଙ୍କ ସମୟରେ,କିଛି ସମୟ ବାହାର କରି ନିଜ ଦୈନଦିନ ଜୀବନରେ ବହିକୁ ନିଶ୍ଚୟ ସ୍ଥାନ ଦେବା ପାଇଁ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଅନୁରୋଧ କରିବି । ଆପଣ ଏହାକୁ ନିଶ୍ଚୟ ଉପଭୋଗ କରିବେ । ଆଉ ଯେଉଁ ବହି ଆପଣ ପଢ଼ିଲେ, ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଆପ୍ରେ ନିଶ୍ଚୟ ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହାଫଳରେ ସମସ୍ତ ଶ୍ରୋତା ମଧ୍ୟ ସେ ବିଷୟରେ ଜାଣିପାରିବେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଏକଥା ଜାଣି ମୁଁ ଖୁସି ଯେ, ଆମ ଦେଶର ଲୋକେ ସେହି ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି, ଯେଉଁଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ବର୍ତମାନ ନୁହେଁ ଭବିଷ୍ୟତରେ ମଧ୍ୟ ଆମ ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ । ମୁଁ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଆପ୍ ଏବଂ ମାଇଁ ଗଭ୍ରେ ଆପଣମାନେ ଦେଇଥିବା କମେଂଟଗୁଡ଼ିକ ପଢ଼ୁଥିଲି । ଲକ୍ଷ୍ୟକଲି ଯେ ଜଳ ସମସ୍ୟାକୁ ନେଇ ଅନେକ ଲୋକ ବହୁତ କିଛି ଲେଖିଛନ୍ତି । ବେଲ୍ଗାଭିର ପୱନ ଗୌରାଈ, ଭୁବନେଶ୍ୱରର ସୀତାଂଶୁ ମୋହନ ପରିଡ଼ାଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ୟଶ୍ ଶର୍ମା, ଶାହାବ୍ ଅଲତାଫ ଏବଂ ଆହୁରି ଅନେକ ଲୋକ ଜଳ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଆହ୍ୱାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖିଛନ୍ତି । ଜଳ ଆମ ସଂସ୍କୃତିରେ ଖୁବ ଗୁରୁତ୍ୱ ବହନ କରେ । ଋଗ୍ ବେଦରେଆପଃ ସୁକ୍ତମ୍ରେ ଜଳ ସମ୍ପର୍କରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ –

ଆପୋ ହିଷ୍ଠା ମୟୋ ଭୁବଃ, ସ୍ଥା ନ ଉର୍ଜେ ଦଧାତନ, ମହେ ରଣାୟ ଚକ୍ଷସେ,

ୟୋ ବଃ ଶିବତମୋ ରସଃ, ତସ୍ୟ ଭାଜୟତେହ ନଃ, ଉଷତୀରିବ ମାତରଃ ।

ଅର୍ଥାତ୍, ଜଳ ହିଁ ଜୀବନଦାୟିନୀ ଶକ୍ତି, ଜଳ ହିଁ ଶକ୍ତିର ସ୍ରୋତ । ଆପଣ ମା’ ଭଳି ଅର୍ଥାତ ମାତୃବତ୍ ନିଜର ଆଶୀର୍ବାଦ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ । ଆମ ଉପରେ ନିଜର କୃପାବୃଷ୍ଟି କରୁଥାନ୍ତୁ । ଜଳାଭାବରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଦେଶର ଅନେକ ଅଂଚଳ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ । ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ, ବର୍ଷଯାକରେ ମିଳୁଥିବା ବୃଷ୍ଟିଜଳର ମାତ୍ର 8 ପ୍ରତିଶତ ଆମ ଦେଶରେ ସଂଚିତ କରାଯାଇଥାଏ । କେବଳ ମାତ୍ର 8 ପ୍ରତିଶତ । ଏବେ ଏହି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନର ବାଟ ବାହାର କରିବାର ବେଳ ଆସିଯାଇଛି । ଅନ୍ୟ ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ଭଳି ଜନସହଭାଗିତାରେ, ଜନଶକ୍ତି ବଳରେ, ଶହେ ତିରିଶ କୋଟି ଦେଶବାସୀଙ୍କ ସାମର୍ଥ୍ୟ, ସହଯୋଗ ଏବଂ ସଂକଳ୍ପ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରିବ ବୋଲି ମୋର ବିଶ୍ୱାସ । ଜଳର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ସର୍ବୋପରି ରଖି ଦେଶରେ ନୂତନ ଜଳଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇଛି । ଯାହାଫଳରେ ଜଳ ସମ୍ପର୍କୀୟ ସମସ୍ତ ବିଷୟ ଉପରେ ଶୀଘ୍ର ନିଷ୍ପତି ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ । କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ମୁଁ ଭିନ୍ନ କିଛି କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲି । ମୁଁ ସମଗ୍ର ଦେଶର ସରପଞ୍ଚ ଏବଂ ଗ୍ରାମ ପ୍ରଧାନମାନଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖିଲି । ଗ୍ରାମ ପ୍ରଧାନମାନଙ୍କୁ ଲେଖିଲି ଜଳ ସଞ୍ଚୟ କରିବା ପାଇଁ, ବର୍ଷାଜଳର ପ୍ରତିଟି ବୁନ୍ଦାକୁ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପାଇଁ ସେମାନେ ଗ୍ରାମସଭାର ଆୟୋଜନ କରି, ଗାଁ ଲୋକଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ଆଲୋଚନା କରନ୍ତୁ । ସେମାନେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଖୁବ୍ ଉତ୍ସାହ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିବାରୁ ମୁଁ ବେଶ୍ ଖୁସି । ଚଳିତ ମାସ 22 ତାରିଖ ଦିନ ହଜାର ହଜାର ପଂଚାୟତରେ କୋଟି କୋଟି ଲୋକ ଶ୍ରମଦାନ କଲେ । ଗାଁ ଗାଁରେ ଲୋକେ ଜଳର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିନ୍ଦୁକୁ ସଂଚୟ କରିବାର ସଂକଳ୍ପ ଗ୍ରହଣ କଲେ ।

ଆଜି ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଜଣେ ସରପଞ୍ଚଙ୍କ କଥା ଶୁଣାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଶୁଣନ୍ତୁ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ହଜାରିବାଗ୍ ଜିଲ୍ଲାର କଟକ ମସାଣ୍ଡି ବ୍ଲକ୍ର ଲୁପୁଙ୍ଗ ପଂଚାୟତର ସରପଞ୍ଚ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ କ’ଣ ବାର୍ତା ଦେଇଛନ୍ତି :

“ମୋ ନାଁ ଦିଲିପ କୁମାର ରବିଦାସ । ଜଳ ସଞ୍ଚୟ କରିବା ପାଇଁ ଯେତେବେଳେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜୀ ଆମକୁ ଚିଠି ଲେଖିଲେ ସେତେବେଳେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଆମକୁ ଚିଠି ଲେଖିଛନ୍ତି ବୋଲି ଆମର ବିଶ୍ୱାସ ହେଲାନି । ଆମେ 22 ତାରିଖ ଦିନ ଗାଁ ଲୋକଙ୍କୁ ଏକାଠି କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଚିଠିଟିକୁ ପଢ଼ି ଶୁଣାଇବାରୁ ଗାଁ ଲୋକେ ବହୁତ ଉତ୍ସାହିତ ହେଲେ ଏବଂ ଜଳ ସଂଚୟ ପାଇଁ ପୋଖରୀ ସଫା ଓ ନୂଆ ପୋଖରୀ ଖୋଳିବା ପାଇଁ ଶ୍ରମଦାନ ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ସହଭାଗିତା ନିର୍ବାହ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଗଲେ । ବର୍ଷାଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଉପାୟ କଲେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଆମର ଜଳାଭାବର ସମସ୍ୟା ରହିବନି । ଭଲ ହେଲା, ଆମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଆମକୁ ସତର୍କ କରିଦେଲେ ।”

ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡାଙ୍କ ଭୂମି । ପ୍ରକୃତି ସହ ତାଳମେଳ ରକ୍ଷା କରି ବଞ୍ଚିବା ସେଠାକାର ସଂସ୍କୃତିର ଏକ ଅଂଶ । ସେଠାକାର ଲୋକେ ପୁଣିଥରେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ନିଜର ସକ୍ରିୟ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ରହିଛନ୍ତି । ସମସ୍ତ ଗ୍ରାମପ୍ରଧାନଙ୍କୁ, ସମସ୍ତସରପଞ୍ଚମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଏହି ସକ୍ରିୟତା ପାଇଁ ମୋ ତରଫରୁ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି । ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଏଭଳି ଅନେକ ସରପଞ୍ଚ ଅଛନ୍ତି,ଯେଉଁମାନେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଅଣ୍ଟା ଭିଡ଼ିଛନ୍ତି । ପ୍ରକାରାନ୍ତରେ ଗାଁ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ସୁଯୋଗ ପାଲଟିଛି । ଲାଗୁଛି, ଗାଁର ଲୋକେ ଏବେ ନିଜ ଗାଁରେ ସତେ ଯେମିତି ଜଳ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣର ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଲାଗି ପଡ଼ିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଯେମିତି କହିଲି,ସମ୍ମିଳିତ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଦ୍ୱାରା ବଡ଼ ସକାରାତ୍ମକ ପରିଣାମ ମିଳିପାରେ । ସାରାଦେଶରେ ଜଳ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଫର୍ମୁଲା ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ନ ହୋଇପାରେ । ଏଥିପାଇଁ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଚଳରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କରାଯାଉଛି । କିନ୍ତୁ ସମସ୍ତଙ୍କ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏକ, ତାହା ହେଉଛି ପାଣିକୁ ସଞ୍ଚୟ କରିବା, ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ।

ପଞ୍ଜାବରେ ନାଳଗୁଡ଼ିକର ମରାମତି କରାଯାଉଛି । ଏହି ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଦ୍ୱାରା ୱାଟର୍ ଲଗିଂ ସମସ୍ୟାରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳୁଛି । ତେଲଙ୍ଗାନାର ଥିମାଇପଲ୍ଲୀରେ ଟାଙ୍କି ନିର୍ମାଣ ଫଳରେ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନରେ ପରିବର୍ତନ ହୋଇଛି । ରାଜସ୍ଥାନର କବୀରଧାମ୍ରେ ଚାଷଜମିରେ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିବା ଛୋଟ ପୋଖରୀଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ଏକ ବଡ଼ ଧରଣର ପରିବର୍ତନ ଆସିଛି । ମୁଁ ତାମିଲନାଡ଼ୁର ଭେଲ୍ଲୋରରେ କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଉଦ୍ୟମ ସମ୍ପର୍କରେ ପଢ଼ୁଥିଲି, ଯେଉଁଠି ନାଗ ନଦୀକୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରିବା ପାଇଁ 20 ହଜାର ମହିଳା ଏକାଠି ହେଲେ । ମୁଁ ଗଢ଼ୱାଲର ସେହି ମହିଳାମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ବି ପଢ଼ିଛି, ଯେଉଁମାନେ ପରସ୍ପର ମିଶି ବର୍ଷାଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଖୁବ ଭଲ କାମ କରୁଛନ୍ତି । ଏଇଭଳି ଅନେକ କାମ କରାଯାଉଛି ବୋଲି ମୋର ବିଶ୍ୱାସ । ଆମେ ଏକାଠି ହୋଇ ଦୃଢ଼ତାର ସହ ଚେଷ୍ଟା କଲେ ଅସମ୍ଭବକୁ ମଧ୍ୟ ସମ୍ଭବ କରିପାରିବା । ଜଣେ ଜଣେ ଏକାଠି ହେଲେ ଜଳ ସଞ୍ଚୟ ହୋଇପାରିବ । ଆଜିର ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ମାଧ୍ୟମରେ ମୁଁ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ତିନୋଟି ଅନୁରୋଧ କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରଥମ ଅନୁରୋଧ ହେଉଛି – ଦେଶବାସୀ ଯେମିତି ସ୍ୱଚ୍ଛତାକୁ ଗୋଟିଏ ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନର ରୂପ ଦେଇଛନ୍ତି, ଆସନ୍ତୁ, ଠିକ୍ ସେହିଭଳି ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିବା । ଆମେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ପାଣିର ପ୍ରତିଟି ବିନ୍ଦୁକୁ ସଂଚୟ କରିବାର ସଂକଳ୍ପ ଗ୍ରହଣ କରିବା । ଜଳ ପରମେଶ୍ୱରଙ୍କ ପ୍ରଦତ୍ତପ୍ରସାଦ, ଜଳ ପରଶମଣିର ରୂପ ବୋଲି ମୋର ବିଶ୍ୱାସ । ପୂର୍ବେ କୁହାଯାଉଥିଲା ଯେ,ପରଶମଣିର ସ୍ପର୍ଶରେ ଲୁହା ସୁନା ପାଲଟିଯାଏ । ମୁଁ କହୁଛି ଯେ, ପାଣି ପରଶମଣି,ପାଣିର ସ୍ପର୍ଶରେ ନବଜୀବନ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଯାଏ । ପାଣିର ପ୍ରତିଟି ବିନ୍ଦୁକୁ ସଞ୍ଚୟ କରିବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ସଚେତନତା ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିବା । ଏଥିରେ ଜଳ ସମ୍ପର୍କିତ ସମସ୍ୟା ବିଷୟରେ ଜଣାଇବା ସହ ଜଳ ସଞ୍ଚୟର ଉପାୟଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର କରିବା । ମୁଁ ବିଶେଷକରି ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜନ କରିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଇନୋଭେଟିଭ୍ କ୍ୟାମ୍ପେନର ନେତୃତ୍ୱ ନେବାପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି । ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଜଗତ ହେଉ, କ୍ରୀଡ଼ା ଜଗତ ହେଉ, ଗଣମାଧ୍ୟମର ଆମର ବନ୍ଧୁମାନେ ହୁଅନ୍ତୁ, ସାମାଜିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହ ଜଡ଼ିତ ଲୋକ ହୁଅନ୍ତୁ, ସାଂସ୍କୃତିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହ ଜଡ଼ିତ ଲୋକ ହୁଅନ୍ତୁ, ପ୍ରବଚନ-କୀର୍ତନ ଦଳ ହୁଅନ୍ତୁ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ନିଜ ନିଜ ଢଙ୍ଗରେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ୱ ନିଅନ୍ତୁ । ସମାଜକୁ ସଚେତନ କରିବା,ସମାଜକୁ ଏକାଠି କରିବା, ସମାଜ ସହ ଲାଗିପଡ଼ିବା । ଆପଣ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିବେ, ନିଜ ଆଖି ସାମ୍ନାରେ ପରିବର୍ତନ ଦେଖାଯିବ ।

ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ମୋର ଦ୍ୱିତୀୟ ଅନୁରୋଧ ହେଲା ଯେ, ଆମ ଦେଶରେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଅନେକ ପାରମ୍ପରିକ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଉଛି । ସେହି ପାରମ୍ପରିକ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣର ଉପାୟଗୁଡ଼ିକୁ ସେୟାର କରିବା ପାଇଁ ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି । ଯଦି ଆପଣମାନଙ୍କ ଭିତରୁ କେହି ପୂଜ୍ୟ ବାପୁଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ପୋରବନ୍ଦର ଯିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଥିବେ, ତା’ହେଲେ ଦେଖିଥିବେ ଯେ, ପୂଜ୍ୟ ବାପୁଙ୍କ ଘର ପଛପଟେ ଅନ୍ୟ ଏକ ଘର ରହିଛି । ସେଠାରେ 200 ବର୍ଷ ପୁରୁଣା ପାଣି ଟାଙ୍କି (ୱାଟର୍ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ଟ୍ୟାଙ୍କ୍) ରହିଛି । ଆଜି ମଧ୍ୟ ସେଥିରେ ପାଣି ଅଛି ଏବଂ ବର୍ଷାଜଳକୁ ଅଟକାଇବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ତେଣୁ ମୁଁ ସବୁବେଳେ କହିଆସିଛି ଯେ, ଯିଏ ବି ପୋରବନ୍ଦରର କିର୍ତ୍ତୀ ମନ୍ଦିର ଦେଖିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି, ସେମାନେ ସେହି ପାଣି ଟାଙ୍କିକୁ ନିଶ୍ଚୟ ଦେଖନ୍ତୁ । ଏଭଳି ଅନେକ ପ୍ରୟୋଗ ବହୁତ ଜାଗାରେ ରହିଥିବ ।

ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୋର ତୃତୀୟ ଅନୁରୋଧ । ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ଦିଗରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୋଗଦାନ ଦେଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି, ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ ସଂଗଠନ ଏବଂ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ଯାହା ସୂଚନା ଆପଣଙ୍କ ପାଖରେ ରହିଛି ତାହାକୁ ଶେୟାର କରନ୍ତୁ, ଯାହାଫଳରେ ଏଭଳି ସଂଗଠନ ବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଡାଟାବେସ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇପାରିବ । ଆସନ୍ତୁ, ଆମେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ସମ୍ପର୍କିତ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଉପାୟର ଗୋଟିଏ ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ଲୋକଙ୍କୁ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରେରିତ କରିବା । ଆପଣ ସମସ୍ତେ # JanShakti4JalShakti hashtag ହାଶଟ୍ୟାଗ ବ୍ୟବହାର କରି ନିଜର କଂଟେଂଟ୍ ଶେୟାର କରିପାରିବେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଅନ୍ୟ ଗୋଟିଏ କଥା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଏବଂ ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କ ପ୍ରତି କୃତଜ୍ଞତା ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଜୁନ 21 ତାରିଖ ଦିନ ପୁଣି ଥରେ ଯୋଗଦିବସରେ ଯେଉଁ ସକ୍ରିୟତା ସହକାରେ, ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ପରିବାରର ତିନି ତିନି, ଚାରି ଚାରି ପୀଢ଼ି ଏକାଠି ମିଶି ଯୋଗଦିବସ ପାଳନ କଲେ, ଏହାଦ୍ୱାରା ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି, ଯୋଗର ମାହାତ୍ମ୍ୟ ବଢ଼ିଚାଲିଛି । ବିଶ୍ୱର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ କେହି ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉଦୟ ପୂର୍ବରୁ ଯୋଗ ସହ ଦିନକୁ ସ୍ୱାଗତ ଜଣାଉଛି ତ କେହି ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତରେ ଯୋଗ ସହ ଦିନକୁ ସମାପ୍ତ କରୁଛି । ଯୋଗ ଏତେ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ହୋଇଛି ଯେ ଏଭଳି କୌଣସି ସ୍ଥାନ କିମ୍ବା ମଣିଷ ନ ଥିବ ଯିଏ ଯୋଗ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇନଥିବ । ବିଶ୍ୱରେ ହିମାଳୟଠାରୁ ହିନ୍ଦ୍ ମହାସାଗର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ,ସିୟାଚିନରୁ ସବମେରାଇନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଏୟାରଫୋର୍ସଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଏୟାରକ୍ରାଫ୍ଟକ୍ୟାରିୟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଏୟାର କଂଡିସନ ଜିମ ଠାରୁ ଉତ୍ତପ୍ତ ମରୁଭୂମି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଗାଁଠାରୁ ସହର ଯାଏ – ଯେଉଁଠି ବି ସମ୍ଭବ, ଏଭଳି ସବୁ ସ୍ଥାନରେ କେବଳ ଯୋଗାଭ୍ୟାସ କରାଗଲା ତା’ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହାକୁ ସାମୁହିକ ରୂପରେ ମଧ୍ୟ କରାଗଲା ।

ବିଶ୍ୱର କେତେକ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଗଣ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଗଣ, ସୁପ୍ରସିଦ୍ଧ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ ଏବଂ ସାଧାରଣ ନାଗରିକମାନେ କିଭଳି ନିଜ ନିଜ ଦେଶରେ ଯୋଗ ଦିବସ ପାଳନ କଲେ ତାହା ମୋତେ ଟ୍ୱିଟ୍ଟର୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଜଣାଇଛନ୍ତି । ସେହିଦିନ ସାରା ବିଶ୍ୱ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଖୁସି ପରିବାର ଭଳି ଲାଗୁଥିଲା ।

ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣୁ ଯେ, ଗୋଟିଏ ସୁସ୍ଥ ସମାଜ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ସୁସ୍ଥ ଏବଂ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କର ଆବଶ୍ୟକତା ହୋଇଥାଏ । ଯୋଗ ଏହାକୁ ସୁନଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ । ତେଣୁ ଯୋଗର ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର ସମାଜସେବାର ଏକ ମହତ କାର୍ଯ୍ୟ । ଏଭଳି ସେବାକୁ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରି ଏହାକୁ ସମ୍ମାନିତ କରାଯିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ କି?2019ରେ ଯୋଗର ପ୍ରସାର ଏବଂ ବିକାଶ ପାଇଁ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଓ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ସମ୍ମାନୀତ କରିବା ଲାଗି ପ୍ରାଇମ୍ ମିନିଷ୍ଟର୍ସ ଆୱାର୍ଡର ଘୋଷଣା ମୋ’ ପାଇଁ ସନ୍ତୋଷର କଥା ଥିଲା । ଯାହା ବିଷୟରେ ଆପଣମାନେ କଳ୍ପନା ସୁଦ୍ଧା କରିନଥିବେ ସେମାନେ ଯୋଗର ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାରରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏହି ପୁରସ୍କାର ବିଶ୍ୱର ସେହି ସଙ୍ଗଠନମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଛି । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଜାପାନ ଯୋଗ ନିକେତନକୁ ନିଅନ୍ତୁ, ଯିଏ ଯୋଗକୁ ସମଗ୍ର ଜାପାନରେ ଲୋକପ୍ରିୟ କରାଇଛନ୍ତି । ଜାପାନ ଯୋଗ ନିକେତନ ସେଠାରେ ଅନେକପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କୋର୍ସ ଚଳାଉଛି । ସେହିଭଳି ଇଟାଲୀର ଆଂଟୋନିଟା ରୋଜିଙ୍କ ଉଦାହରଣ ଦେଖନ୍ତୁ, ଯିଏ ସର୍ବଯୋଗ ଇଂଟରନ୍ୟାସନାଲ୍ ସଂସ୍ଥାର ଶୁଭାରମ୍ଭ କଲେ ଏବଂ ସାରା ୟୁରୋପରେ ଯୋଗର ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର କଲେ । ଏଗୁଡ଼ିକ ସ୍ୱୟଂ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ଉଦାହରଣ । ଯୋଗ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତୀୟମାନେ କ’ଣ କେବେ ପଛରେ ରହିପାରିବେ? ମୁଙ୍ଗେରର ବିହାର ଯୋଗ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ମଧ୍ୟ ସମ୍ମାନିତ କରାଗଲା ଯାହା ବିଗତ କିଛି ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଯୋଗ ପାଇଁ ସମର୍ପିତ । ସେହିପରି ସ୍ୱାମୀ ରାଜର୍ଷି ମୁନିଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସମ୍ମାନିତ କରାଗଲା । ସେ ଲାଇଫ୍ ମିଶନ୍ ଏବଂ ଲାକୁଲିଶ୍ ଯୋଗ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସ୍ଥାପନା କରିଛନ୍ତି । ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ଯୋଗ ଦିବସ ପାଳନ ଏବଂ ଘରେ ଘରେ ଯୋଗର ବାର୍ତ୍ତା ପହଂଚାଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ ସମ୍ମାନ – ଏହି ଦୁଇଟି ଯୋଗ ଦିବସର ମହତ୍ତ୍ଵକୁ ବଢ଼ାଇଦେଲା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆମର ଏହି ଯାତ୍ରା ଆଜି ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି । ନୂତନ ଭାବନା, ନୂଆ ଅନୁଭୂତି, ନୂତନ ସଂକଳ୍ପ, ନୂତନ ସାମର୍ଥ୍ୟ । କିନ୍ତୁ ହଁ, ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ପରାମର୍ଶକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିବି । ଆପଣଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହେବା ମୋ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯାତ୍ରା । ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ଏକ ମାଧ୍ୟମ ମାତ୍ର । ଆସନ୍ତୁ,ଆମେ ଏମିତି ଏକାଠି ହେଉଥିବା, କଥା ହେଉଥିବା । ଆପଣଙ୍କ ଭାବନାକୁ ମୁଁ ଏମିତି ଶୁଣୁଥାଏ ଏକାଠି କରୁଥାଏ ଏବଂ ବୁଝୁଥାଏ । ବେଳେବେଳେ ସେହି ଭାବନା ସହବଞ୍ଚିବାର ପ୍ରୟାସ କରୁଥାଏ । ମୋ ପ୍ରତି ଆପଣମାନଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଏମିତି ରହିଥାଉ । ଆପଣମାନେ ହିଁ ମୋର ପ୍ରେରଣା, ଆପଣମାନେ ହିଁ ମୋର ଶକ୍ତି । ଆସନ୍ତୁ, ମିଳିମିଶି ବସି ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’କୁ ଉପଭୋଗ କରି ଜୀବନର ଦାୟିତ୍ୱଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ନିର୍ବାହ କରିଚାଲିବା । ପୁଣି ଥରେ ଆସନ୍ତା ମାସରେ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ପାଇଁ ଏକାଠି ହେବା । ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୋର ଅନେକ ଅନେକ ଧନ୍ୟବାଦ ।

ନମସ୍କାର ।

ମନ କି ବାତ , ଫେବୃୟାରୀ 2019

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । “ମନ କି ବାତ୍” ଆରମ୍ଭ କରିବା ସମୟରେ ଆଜି ମନ ଦୁଃଖରେ ଭରି ରହିଛି । 10 ଦିନ ପୂର୍ବେ ଭାରତମାତା ନିଜର ବୀର ପୁତ୍ରମାନଙ୍କୁ ହରାଇଛି । ଏହି ପରାକ୍ରମୀ ବୀରମାନେ, ଆମ 125 କୋଟି ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ନିଜର ବଳିଦାନ ଦେଇଛନ୍ତି । ଦେଶବାସୀ ଶାନ୍ତିରେ ଶୋଇପାରନ୍ତି, ଏଥିପାଇଁ ଆମର ଏହି ବୀର ସୁପୁତ୍ରମାନେ ଦିନ-ରାତି ଏକ କରିଦେଇଥିଲେ । ପୁଲୱାମାର ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣରେ ବୀର ଯବାନମାନଙ୍କ ବଳିଦାନ ପରେ ସମଗ୍ର ଦେଶର ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଆଘାତ ଏବଂ ଆକ୍ରୋଶ ଭାବ ରହିଛି । ଶହିଦ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ପ୍ରତି ଚତୁର୍ଦିଗରୁ ସମବେଦନାର ସୁଅ ଛୁଟିଛି । ଏହି ଆତଙ୍କବାଦୀ ହିଂସା ବିରୋଧରେ ଯେଉଁ ଆବେଗ ଆପଣଙ୍କ ଏବଂ ମୋ ମନରେ ରହିଛି ସେହି ଭାବନା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ଅନ୍ତର୍ମନରେ ରହିଛି ଏବଂ ମାନବିକତାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିବା ବିଶ୍ୱ ସମୁଦାୟର ମାନବତାବାଦୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବି ରହିଛି । ଭାରତମାତାଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ନିଜର ପ୍ରାଣବଳି ଦେଇଥିବା ଦେଶର ସମସ୍ତ ବୀର ସୁପୁତ୍ରମାନଙ୍କୁ ମୁଁ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି । ଏହି ବଳିଦାନ ଆତଙ୍କବାଦକୁ ସମୂଳେ ନଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ଆମକୁ ଅନବରତ ଭାବେ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇବ, ଆମ ସଂକଳ୍ପକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବ । ଦେଶ ସମ୍ମୁଖକୁ ଆସିଥିବା ଏହି ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜାତିବାଦ, ସମ୍ପ୍ରଦାୟବାଦ,ଆଂଚଳିକତାବାଦ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଭେଦଭାବକୁ ଭୁଲି କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଆତଙ୍କବାଦ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆମର ପଦକ୍ଷେପ ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧିକ ସୁଦୃଢ଼ ହେଉ, ସଶକ୍ତ ହେଉ ଏବଂ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ହେଉ । ଆମର ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ ସବୁବେଳେ ଅଦ୍ୱିତୀୟ ସାହସ ଏବଂ ପରାକ୍ରମର ପରିଚୟ ଦେଇଆସିଛନ୍ତି । ଏକପକ୍ଷରେ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ସେମାନେ ଚମତ୍କାର କ୍ଷମତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି । ଅପରପକ୍ଷରେ ଆକ୍ରମଣକାରୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସେମାନେ ତାଙ୍କରି ଭାଷାରେ ଜବାବ ଦେଇଛନ୍ତି । ଆପଣମାନେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥିବେ ଯେ, ଆକ୍ରମଣର ଶହେ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ହିଁ କିଭଳି ପଦକ୍ଷେପମାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ସେନାବାହିନୀ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସହାୟକମାନଙ୍କୁ ସମୂଳେ ଧ୍ୱଂସ କରିବା ପାଇଁ ସଂକଳ୍ପ ଗ୍ରହଣ କରିସାରିଛନ୍ତି । ବୀର ସୈନିକମାନଙ୍କ ବଳିଦାନ ପରେ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଜରିଆରେ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରଜନଙ୍କ ଯେଉଁ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ କଥାସବୁ ସମ୍ମୁଖକୁ ଆସିଛି ତାହା ସାରା ଦେଶକୁ ସାହସ ଏବଂ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିଛି । ବିହାର ଭାଗଲପୁରର ଶହୀଦ ରତନ ଠାକୁରଙ୍କ ପିତା ରାମନିରଞ୍ଜନଜୀ ଦୁଃଖର ଏହି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ମଧ୍ୟ ଯେଉଁ ସାହସର ପରିଚୟ ଦେଇଛନ୍ତି ତାହା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଉଛି । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସେ ନିଜର ଅନ୍ୟ ପୁଅକୁ ମଧ୍ୟ ଶତ୍ରୁମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢ଼ିବାକୁ ପଠେଇବେ ଏବଂ ଦରକାର ପଡ଼ିଲେ ନିଜେ ମଧ୍ୟ ଲଢ଼ିବାକୁ ଯିବେ । ଓଡ଼ିଶାର ଜଗତସିଂହପୁରର ଶହୀଦ ପ୍ରସନ୍ନ ସାହୁଙ୍କ ପତ୍ନୀ ମୀନାଜୀଙ୍କ ଅଦମ୍ୟ ସାହସକୁ ମଧ୍ୟ ସାରା ଦେଶ ସଲାମ କରୁଛି । ସେ,ନିଜର ଏକମାତ୍ର ପୁଅକୁ ମଧ୍ୟ ସିଆରପିଏଫରେ ଭର୍ତ୍ତି କରେଇବା ପାଇଁ ସଂକଳ୍ପ କରିନେଇଛନ୍ତି । ଯେତେବେଳେ ତ୍ରିରଙ୍ଗାରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ ଶହୀଦ ବିଜୟ ସୋରେନଙ୍କ ମରଶରୀର ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଗୁମ୍ଲା ପହଂଚିଲା ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ବାଳୁତ ପୁଅ ଏକଥା ହିଁ କହିଲା ଯେ, ସେ ମଧ୍ୟ ସେନାବାହିନୀରେ ଯୋଗଦେବ । ଏହି କୋମଳମତି ବାଳକର ସାହସ ଆଜି ଭାରତବର୍ଷର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାଳକର ଭାବନାକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି । ଏହିଭଳି ଭାବନା ଆମର ବୀର, ପରାକ୍ରମୀ ଶହୀଦମାନଙ୍କ ଘରେ ଘରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । ଆମର ଜଣେ ହେଲେ ବୀର ଶହୀଦ ଏହାର ବ୍ୟତିକ୍ରମ ନୁହଁନ୍ତି କିମ୍ବା ତାଙ୍କର ପରିବାର ଏଥିରୁ ବାଦ ପଡ଼ିନି । ଦେୱରିୟାର ଶହୀଦ ବିଜୟ ମୌର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ପରିବାର ହେଉ, କାଙ୍ଗଡ଼ାର ଶହିଦ ତିଲକରାଜଙ୍କ ପିତା-ମାତା ହୁଅନ୍ତୁ କିମ୍ବା କୋଟାର ଶହିଦ ହେମରାଜଙ୍କ ଛଅବର୍ଷର ପୁଅ ହେଉ,ଶହୀଦଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିବାରର କାହାଣୀ ପ୍ରେରଣାରେ ଭରିରହିଛି । ମୁଁ ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି, ଏହି ପରିବାରଗୁଡ଼ିକ ଯେଉଁ ସାହସ ଦେଖାଇଛନ୍ତି, ଯେଉଁ ଭାବନା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ତାହାକୁ ଜାଣନ୍ତୁ, ବୁଝିବାର ପ୍ରୟାସ କରନ୍ତୁ । ଦେଶଭକ୍ତି କ’ଣ, ତ୍ୟାଗ-ତପସ୍ୟା କ’ଣ – ଏହା ବୁଝିବା ପାଇଁ ଆମକୁ ଇତିହାସର ପୁରୁଣା ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ଆଡ଼କୁ ଯିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡ଼ିବନି । ଆମରି ଆଖି ଆଗରେ ଏମାନେ ଜୀବନ୍ତ ଉଦାହରଣ ଏବଂ ଏମାନେ ହିଁ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଭାରତର ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣାର କାରଣ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ସ୍ୱାଧୀନତା ପ୍ରାପ୍ତି ପରେ ଏତେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଯେଉଁ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ମାରକୀର ପ୍ରତୀକ୍ଷା ଥିଲା ତାହାର ଏବେ ଅନ୍ତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଏହା ବିଷୟରେ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ଜିଜ୍ଞାସା, ଉତ୍ସୁକତା ଖୁବ୍ ସ୍ୱାଭାବିକ । NarendraModiAppରେ ଉଡୁପି, କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଶ୍ରୀ ଓଁକାର ଶେଟ୍ଟିଜୀ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ମାରକୀ ତିଆରି ହେବାକୁ ନେଇ ନିଜର ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ଭାରତରେ କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ମାରକୀ ନ ଥିବା ଯୋଗୁଁ ମୋତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗୁଥିଲା ଏବଂ କଷ୍ଟ ମଧ୍ୟ ହେଉଥିଲା । ଏଭଳି ଏକ ସ୍ମାରକୀ, ଯେଉଁଠି ଦେଶର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ନିଜର ପ୍ରାଣବଳି ଦେଉଥିବା ବୀର ଯବାନମାନଙ୍କ ବୀରତ୍ୱର କାହାଣୀକୁ ସାଇତି କରି ରଖାଯାଇପାରିବ, ସେଭଳି ଗୋଟିଏ ସ୍ମାରକୀ ଦେଶରେ ନିହାତି ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ମୁଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିଛି ।

ଆମେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ମାରକୀ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କଲୁ ଏବଂ ମୋତେ ଖୁସି ଲାଗୁଛି ଯେ, ଏହି ସ୍ମାରକୀ ଏତେ କମ୍ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ତିଆରି ହୋଇସାରିଛି । ଆସନ୍ତାକାଲି, ଅର୍ଥାତ ଫେବୃଆରୀ 25 ତାରିଖ ଦିନ ଆମେ କୋଟି କୋଟି ଦେଶବାସୀ ଏହି ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ମାରକୀ କୁ ଆମ ସୈନ୍ୟବାହିନୀକୁ ସମର୍ପିତ କରିବାକୁ ଯାଉଛୁ । ଦେଶ ନିଜ ଋଣ ଶୁଝିବାର ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ପ୍ରୟାସ କରିବ ।

ଦିଲ୍ଲୀର କେନ୍ଦ୍ରସ୍ଥଳ ଅର୍ଥାତ୍ ସେହି ସ୍ଥାନ ଯେଉଁଠି ଇଣ୍ଡିଆ ଗେଟ୍ ଏବଂ ଅମର ଯବାନ ଜ୍ୟୋତି ରହିଛି ଠିକ୍ ଏହାରି ପାଖରେ ଏହି ନୂତନ ସ୍ମାରକୀର ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି । ଦେଶବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଜାତୀୟ ସୈନିକ ସ୍ମାରକୀକୁ ଯିବା କୌଣସି ତୀର୍ଥସ୍ଥାନକୁ ଯିବା ସହ ସମାନ ହେବ ବୋଲି ମୋର ବିଶ୍ୱାସ । ଜାତୀୟ ସୈନିକ ସ୍ମାରକୀ ସ୍ୱାଧୀନତା ପରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବଳିଦାନ ଦେଇଥିବା ଯବାନମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ରାଷ୍ଟ୍ରର କୃତଜ୍ଞତାର ପ୍ରତୀକ । ସ୍ମାରକୀର ଡିଜାଇନ ଆମର ଅମର ସୈନିକମାନଙ୍କ ଅଦମ୍ୟ ସାହସକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରୁଛି । ଜାତୀୟ ସୈନିକ ସ୍ମାରକୀର ରୂପରେଖ Four Concentric Circle, ଅର୍ଥାତ୍ ଚାରୋଟି ଚକ୍ର ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ରିତ । ଯେଉଁଠି ଜଣେ ସୈନିକର ଜନ୍ମଠାରୁ ଆତ୍ମବଳିଦାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତର ଯାତ୍ରାର ଚିତ୍ରଣ ରହିଛି । ଅମରଚକ୍ରର ଶିଖା-ଶହିଦ୍ ସୈନିକର ଅମରତ୍ୱର ପ୍ରତୀକ । ଦ୍ୱିତୀୟ ଚକ୍ରଟି ବୀରତ୍ୱର ଚକ୍ର । ଯାହା ସୈନିକମାନଙ୍କ ବୀରତ୍ୱ ଏବଂ ସାହସିକତାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରୁଛି । ଏହା ଏପରି ଏକ ଗ୍ୟାଲେରୀ ଯେଉଁଠି କାନ୍ଥ ଉପରେ ସୈନିକମାନଙ୍କ ବୀରତ୍ୱର କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ଏହାପରେ ରହିଛି ତ୍ୟାଗଚକ୍ର । ଏହି ଚକ୍ର ସୈନିକମାନଙ୍କ ବଳିଦାନକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରୁଛି । ଏଥିରେ ଦେଶ ପାଇଁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବଳିଦାନ ଦେଇଥିବା ସୈନିକମାନଙ୍କ ନାମ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣାକ୍ଷରରେ ଲିପିବଦ୍ଧ କରାଯାଇଛି । ଏହାପରେ ରହିଛି ରକ୍ଷକ ଚକ୍ର ଯାହା ସୁରକ୍ଷାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରୁଛି । ଏହି ଚକ୍ରରେ ଘନ ବୃକ୍ଷଲତାର ପଂକ୍ତି ରହିଛି । ଏହି ବୃକ୍ଷଗୁଡ଼ିକ ସୈନିକମାନଙ୍କ ପ୍ରତୀକ ଏବଂ ଦେଶର ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଭରସା ଦେଇ ଏହି ବାର୍ତ୍ତା ଦେଉଛନ୍ତି ଯେ, ପ୍ରତି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସୈନିକମାନେ ସୀମାରେ କର୍ତ୍ତବ୍ୟରତ ଏବଂ ଦେଶବାସୀ ସୁରକ୍ଷିତ । ମୋଟ ଉପରେ ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସୈନିକ ସ୍ମାରକୀର ପରିଚୟ ଗୋଟିଏ ଏଭଳି ସ୍ଥାନ ରୂପେ ହେବ ଯେଉଁଠି ଲୋକେ ଦେଶର ମହାନ ଶହୀଦମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାକୁ, ନିଜର କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇବାକୁ, ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ଗବେଷଣା କରିବାକୁ ଏଠାକୁ ଆସିବେ । ଏଠାରେ ସେହି ବଳିଦାନୀମାନଙ୍କ କାହାଣୀ ରହିଛି ଯେଉଁମାନେ ଦେଶ ପାଇଁ ନିଜ ପ୍ରାଣବଳି ଦେଇଛନ୍ତି ଯାହାଦ୍ୱାରା ଆମେ ଜୀବିତ ରହିପାରିବା, ଦେଶ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିପାରିବ ଏବଂ ପ୍ରଗତି କରିପାରିବ । ଦେଶର ପ୍ରଗତିରେ ଆମ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ, ପୁଲିସ ଏବଂ ଅର୍ଦ୍ଧସାମରିକ ବାହିନୀର ମହାନ ଅବଦାନକୁ ଶବ୍ଦରେ ପ୍ରକାଶ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ଗତବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବରରେ ମୋତେ ଜାତୀୟ ପୁଲିସ ମେମୋରିଆଲକୁ ମଧ୍ୟ ଦେଶ ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ମିଳିଥିଲା । ଏହା ମଧ୍ୟ ଆମର ସେହି ଚିନ୍ତାଧାରାର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଯେଉଁଥିରେ ଆମେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁ ଯେ, ଦେଶ ସେହି ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳା ପୁଲିସକର୍ମୀଙ୍କ ପ୍ରତି କୃତଜ୍ଞତା ପ୍ରକାଶ କରିବା ଉଚିତ ଯେଉଁମାନେ ଅନବରତ ଭାବେ ଆମ ସୁରକ୍ଷା କାର୍ଯ୍ୟରେ ଲାଗିଥାନ୍ତି । ଆପଣ ଜାତୀୟ ସୈନିକ ସ୍ମାରକୀ ଏବଂ ଜାତୀୟ ପୁଲିସସ୍ମାରକୀ ନିଶ୍ଚୟ ଦେଖିବାକୁ ଯିବେ ବୋଲି ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି । ଆପଣ ସେଠାକୁ ଗଲେ, ସେଠାରେ ଉଠାଇଥିବା ନିଜର ଫଟୋଗୁଡ଼ିକୁ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ନିଶ୍ଚୟ ବାଣ୍ଟିବେ, ଯାହାଫଳରେ ଅନ୍ୟମାନେ ମଧ୍ୟ ଏଥିରୁ ପ୍ରେରଣା ପାଇପାରିବେ ଏବଂ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ପବିତ୍ର ସ୍ଥଳ, ଏହି ସ୍ମାରକୀଦେଖିବାକୁ ଉତ୍କଣ୍ଠିତ ହେବେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମନ କି ବାତ୍ ପାଇଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ହଜାର ହଜାର ଚିଠି ଏବଂ ମତାମତ ମୋତେ ବିଭିନ୍ନ ମାଧ୍ୟମରୁ ପଢ଼ିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଏଥର ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ମତାମତ ପଢ଼ୁଥିଲି ସେତେବେଳେ ଆତୀଶ ମୁଖୋପାଧ୍ୟାୟ ଜୀଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଖୁବ୍ ରୋଚକ ମତାମତ ମୋ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଆସିଲା । ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ, 1900 ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ 3 ତାରିଖରେ ଇଂରେଜମାନେ ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡାଙ୍କୁ ଗିରଫ କରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ବୟସ ମାତ୍ର 25 ବର୍ଷ ଥିଲା । ସେହି ମାର୍ଚ୍ଚ 3 ତାରିଖ ଜାମଶେଦଜୀ ଟାଟାଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ହୋଇଥିବା ଏକ ସଂଯୋଗ । ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଲେଖିଛନ୍ତି ଏହି ଦୁଇ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ଭିନ୍ନ ପାରିବାରିକ ପୃଷ୍ଠଭୂମିରୁ ଆସିଛନ୍ତି, ଯିଏ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଇତିହାସ ଓ ପରମ୍ପରାକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିଯାଇଛନ୍ତି । ମନ କି ବାତରେ ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡା ଏବଂ ଜାମଶେଦଜୀ ଟାଟାଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବା ଏକ ପ୍ରକାର ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଗୌରବପୂର୍ଣ୍ଣ ଇତିହାସ ଏବଂ ପରମ୍ପରାକୁ ପ୍ରଣାମ କରିବା ସଦୃଶ । ଆତୀଶଜୀ, ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ ସହ ଏକମତ । ଏହି ଦୁଇ ମହାନ ବ୍ୟକ୍ତି କେବଳ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ନୁହେଁ ସମଗ୍ର ଦେଶର ନାମ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରିଛନ୍ତି । ସାରା ଦେଶ ସେମାନଙ୍କ ଅବଦାନ ପାଇଁ ତାଙ୍କଠାରେ କୃତଜ୍ଞ । ଆଜି ଯଦି ଆମର ଯୁବବର୍ଗଙ୍କୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ପାଇଁ କୌଣସି ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ତା’ହେଲେ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଭଗବାନ ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡା । ସେ ନିଦ୍ରାରତ ଥିବା ସମୟରେ ଇଂରେଜମାନେ ଲୁଚିରହି କୌଶଳକ୍ରମେ ତାଙ୍କୁ ଗିରଫ କରିଥିଲେ । ସେମାନେ ଏଭଳି କାପୁରୁଷତାପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପାୟ କାହିଁକି ଅବଲମ୍ବନ କଲେ ତାହା ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି? କାରଣ ଏତେ ବଡ଼ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିବା ଇଂରେଜମାନେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ଭୟ କରୁଥିଲେ । ଭଗବାନ “ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡା”କେବଳ ନିଜର ପାରମ୍ପରିକ ଧନୁଶର ସାହାଯ୍ୟରେ ହିଁ ବନ୍ଧୁକ କମାଣ ଆଦି ରଖିଥିବା ଇଂରେଜ ପ୍ରଶାସନଙ୍କୁ ଦୋହଲାଇ ଦେଇଥିଲେ । ବାସ୍ତବରେ ଲୋକଙ୍କୁ ଯେତେବେଳେ ଏକ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ନେତୃତ୍ୱ ମିଳେ ସେତେବେଳେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରର ଶକ୍ତି ଲୋକମାନଙ୍କ ସାମୁହିକ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ଆଗରେ ହାରମାନେ । ଭଗବାନ “ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡା” କେବଳ ରାଜନୈତିକ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ସହ ଲଢ଼ିନଥିଲେ ବରଂ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କ ସାମାଜିକ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ଅଧିକାର ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସଂଗ୍ରାମ କରିଥିଲେ । ନିଜର ଅଳ୍ପାୟୁ ଜୀବନରେ ସେ ଏହା ସବୁକିଛି କରି ଦେଖାଇଲେ । ବଂଚିତ ଏବଂ ଶୋଷିତମାନଙ୍କ ଅନ୍ଧକାରପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନକୁ ସୂର୍ଯ୍ୟସମ ଆଲୋକିତ କଲେ । ଭଗବାନ ବିର୍ସାମୁଣ୍ଡା 25 ବର୍ଷର ଅଳ୍ପ ଆୟୁରେ ହିଁ ନିଜର ବଳିଦାନ ଦେଲେ । ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡାଙ୍କ ଭଳି ଭାରତମାତାଙ୍କ ସୁପୁତ୍ର ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାଗରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ଭାରତର ଏଭଳି କୌଣସି ଅଂଚଳ ନ ଥିବ ଯେଉଁଠାରୁ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଆସିଥିବା ସ୍ୱାଧୀନତାର ଏହି ସଂଗ୍ରାମରେ କେହି ଯୋଗ ଦେଇନଥିବେ । କିନ୍ତୁ ଏମାନଙ୍କ ତ୍ୟାଗ, ଶୌର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ବଳିଦାନର କାହାଣୀ ନୂତନ ପିଢ଼ି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଂଚି ନ ପାରିଥିବା ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟର ବିଷୟ । ଯେମିତି ଭଗବାନ “ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡା”ଙ୍କ ଭଳି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଆମକୁ ନିଜର ଅସ୍ତିତ୍ୱର ଅନୁଭବ କରାଇଲେ । ସେହିଭଳି ଜାମଶେଦ୍ ଜୀ ଟାଟାଙ୍କ ଭଳି ବ୍ୟକ୍ତି ଦେଶକୁ ବଡ଼ ବଡ଼ ସଂସ୍ଥାନ ଦେଲେ । ଜାମଶେଦଜୀ ଟାଟା ପ୍ରକୃତ ଅର୍ଥରେ ଜଣେ ଦୂରଦ୍ରଷ୍ଟା ଥିଲେ ଯିଏ କେବଳ ଭାରତର ଭବିଷ୍ୟତକୁ ଦେଖିନଥିଲେ ବରଂ ଏହାର ମଜଭୁତ ମୂଳଦୁଆ ପକାଇଥିଲେ । ଭାରତକୁ ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଏବଂ ଶିଳ୍ପର କେନ୍ଦ୍ରକରି ଗଢ଼ିତୋଳିବା ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଏକ ଆବଶ୍ୟକତା ବୋଲି ସେ ଭଲଭାବେ ଜାଣିଥିଲେ । ଏହା ତାଙ୍କରି ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ଥିଲା ଯାହାର ଫଳସ୍ୱରୂପ Tata Institute of Scienceପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ଯାହା ଏବେ Indian Institute of Science ନାମରେ ପରିଚିତ । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ସେ Tata Steel ଭଳି ଅନେକ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ସଂସ୍ଥା ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ସେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ଜାମଶେଦଜୀ ଟାଟା ଏବଂ ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦଜୀଙ୍କ ସାକ୍ଷାତ ସେମାନଙ୍କ ଆମେରିକା ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ଜଳଜାହାଜରେ ହୋଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କ ଆଲୋଚନାର ଗୋଟିଏ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗ- ଭାରତରେ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ପ୍ରଚାର ଓ ପ୍ରସାର ସହ ଜଡ଼ିତ ଥିଲା । କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହି ଆଲୋଚନା ଫଳରେ Indian Institute of Scienceର ମୂଳଦୁଆ ପଡ଼ିଥିଲା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆମ ଦେଶର ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋରାରଜୀ ଭାଇ ଦେଶାଇଙ୍କ ଜନ୍ମ ଫେବୃଆରୀ 29 ତାରିଖରେ ହୋଇଥିଲା । ଆପଣମାନେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଏହି ଦିନଟି ଚାରିବର୍ଷରେ ଥରେ ପଡ଼େ । ସରଳ, ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ଅଧିକାରୀ ମୋରାରଜୀ ଭାଇ ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ଅନୁଶାସିତ ନେତାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟତମ । ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତରେ ସଂସଦରେ ସର୍ବାଧିକ ଥର ବଜେଟ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାର ରେକର୍ଡ ମୋରାରଜୀ ଭାଇ ଦେଶାଇଙ୍କ ନାମରେ ହିଁ ରହିଛି । ମୋରାରଜୀ ଦେଶାଇ ସେହି କଠିନ ସମୟରେ ଦକ୍ଷତାର ସହ ଭାରତକୁ ନେତୃତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ଯେତେବେଳେ ଦେଶର ଗଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତି ବିପଦ ରହିଥିଲା । ଏଥିପାଇଁ ଆମର ଆଗାମୀ ପିଢ଼ି ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କଠାରେ କୃତଜ୍ଞ ରହିବ । ମୋରାରଜୀ ଭାଇ ଦେଶାଇ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ନିଜକୁ ସର୍ମପିତ କରିଦେଲେ । ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ବହୁମୂଲ୍ୟ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । ତତ୍କାଳୀନ ସରକାର ତାଙ୍କୁ ଗିରଫ କରି କାରାଗାରରେ ବନ୍ଦୀ କରିଦେଲେ । କିନ୍ତୁ 1977ରେ ଯେତେବେଳେ ଜନତା ଦଳ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜୟ ଲାଭ କଲା ସେତେବେଳେ ସେ ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେଲେ । ତାଙ୍କରି କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ସମ୍ବିଧାନର 44ତମ ସଂଶୋଧନ କରାଗଲା । ଏହା ଏଥିପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ସମୟରେ ହୋଇଥିବା 42ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଯେଉଁଥିରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର କ୍ଷମତା ହ୍ରାସ କରିବା ସହ ଅନ୍ୟ ଏଭଳି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥିଲା ଯାହା ଆମର ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ କରୁଥିଲା । ସେଗୁଡ଼ିକୁ ପୁନଃସ୍ଥାପିତ କରାଗଲା । ଯେମିତିକି 44ତମ ସଂଶୋଧନ ମାଧ୍ୟମରେ ସଂସଦ ଏବଂ ବିଧାନସଭାର କାର୍ଯ୍ୟଧାରା ସମ୍ପର୍କରେ ସମ୍ବାଦପତ୍ରରେ ପ୍ରକାଶନର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଗଲା । ଏହାରି ବଳରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର କିଛି କ୍ଷମତାକୁ ପୁନଃସ୍ଥାପିତ କରାଗଲା । ଏହି ସଂଶୋଧନରେ ଏ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ କରାଗଲା ଯେ, ସମ୍ବିଧାନର ଅନୁଚ୍ଛେଦ 20 ଏବଂ 21 ଦ୍ୱାରା ପ୍ରାପ୍ତ ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକୁ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ଏଭଳି ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଗଲା ଯେ, ମନ୍ତ୍ରିମଣ୍ଡଳର ଲିଖିତ ସୁପାରିଶ ଆଧାରରେ ହିଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଘୋଷଣା କରିପାରିବେ । ଏଥିସଙ୍ଗେ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ଥିର କରାଗଲା ଯେ,ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଅବଧିକୁ ଥରକେ ଛଅମାସରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଜାରି ମାଧ୍ୟମରେ 1975ରେ ଯେଉଁଭଳି ଗଣତନ୍ତ୍ରର ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା,ଭବିଷ୍ୟତରେ ଯେପରି ଏହାର ପୁନରାବୃତି ନ ହୁଏ ଏହି କଥାକୁ ମୋରାରଜୀଭାଇ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥିଲେ । ଭାରତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ମହାତ୍ମ୍ୟକୁ ବଜାୟ ରଖିବାରେ ତାଙ୍କର ଅମୂଲ୍ୟ ଅବଦାନକୁ ଆଗାମୀ ପିଢ଼ି ସର୍ବଦା ମନେରଖିବ । ପୁଣିଥରେ ଏଭଳି ମହାନ ନେତାଙ୍କୁ ମୁଁ ନିଜର ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ଭଳି ଏ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟ ପଦ୍ମ ପୁରସ୍କାରକୁ ନେଇ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଖୁବ୍ ଉତ୍ସୁକତା ଥିଲା । ଆଜି ଆମେମାନେ ଗୋଟିଏ ନୂତନ ଭାରତ ଦିଗରେ ଅଗ୍ରସର । ଏଥିରେ ଆମେ ସେଇ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁ ଯେଉଁମାନେ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ନିଜର କାମ ଅତି ନିଷ୍କାମ ଭାବରେ କରିଛନ୍ତି । ବିଭିନ୍ନ ଭାବରେ ନିଜର ପରିଶ୍ରମ ଦ୍ୱାରା ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଜୀବନରେ ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରୁଛନ୍ତି । ଜନସେବା, ସମାଜସେବା ଓ ସର୍ବୋପରି ରାଷ୍ଟ୍ରସେବାରେ ସେମାନେ ନିଃସ୍ୱାର୍ଥପର ଭାବେ ଲାଗି ରହିଛନ୍ତି । ସେମାନେ ବାସ୍ତବରେ କର୍ମଯୋଗୀ । ଆପଣମାନେ ଦେଖିଥିବେ, ଯେତେବେଳେ ପଦ୍ମ ପୁରସ୍କାର ଘୋଷଣା ହୁଏ ସେତେବେଳେ ଲୋକେ ପଚାରନ୍ତି ଇଏ କିଏ ବୋଲି । ମୁଁ ଏହାକୁ ଏକ ବଡ଼ ସଫଳତା ଭାବରେ ମନେକରେ । କାରଣ ଏହି ଲୋକମାନେ ଟିଭି, ପତ୍ରପତ୍ରିକା କିମ୍ବା ଖବରକାଗଜର ମୁଖପୃଷ୍ଠାରେ ନ ଥାନ୍ତି । ଏମାନେ ଦୁନିଆର ଚାକଚକ୍ୟଠାରୁ ବହୁଦୂରରେ ରହିଥାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏମାନେ ଏଭଳି ଲୋକ ଯେଉଁମାନେ ନାଁ କମେଇବା ଆଶା ନ ରଖି ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ କାମ କରିବାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି । ‘ଯୋଗଃ କର୍ମସୁ କୌଶଳମ୍’ଗୀତାର ଏହି ଉକ୍ତିକୁ ସେମାନେ ନିଜ ଜୀବନରେ ସାକାର କରିପାରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଏହିଭଳି କିଛି ଲୋକଙ୍କ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଚାହେଁ । ଓଡ଼ିଶାର ଦୈତାରୀ ନାୟକଙ୍କ ବିଷୟରେ ଆପଣ ନିଶ୍ଚୟ ଶୁଣିଥିବେ । ତାଙ୍କୁ ‘The Canal Man of Odisha’ ବୋଲି ବିନା କାରଣରେ କୁହାଯାଇନି । ଦୈତାରୀ ନାୟକ ନିଜ ହାତରେ ପାହାଡ଼କୁ କାଟି ତାଙ୍କ ଗାଁରେ ତିନି କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବ ଗୋଟିଏ କେନାଲ ଖୋଳିପାରିଛନ୍ତି । ନିଜ ପରିଶ୍ରମ ବଳରେ ସେ ପାଣି ଓ ଜଳସେଚନର ସମସ୍ୟାର ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ସମାଧାନ କରିପାରିଛନ୍ତି । ଗୁଜରାଟର ଅବଦୁଲ ଗଫୁର ଖତ୍ରୀଙ୍କୁ ଦେଖନ୍ତୁ । ସେ କଚ୍ଛ ଅଂଚଳର ପାରମ୍ପରିକ‘ରୋଗନ୍ ଚିତ୍ରକଳା’କୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରିବାର ଅଦ୍ଭୂତ କାମ କରିଦେଖାଇଛନ୍ତି । ସେ ଏହି ଦୁର୍ଲ୍ଲଭ ଚିତ୍ରକଳାକୁ ଆଧୁନିକ ଯୁବପିଢ଼ି ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ କରି ଏକ ବଡ଼ କାମ କରିଛନ୍ତି । ଅବଦୁଲ ଗଫୁର ଅଙ୍କନ କରିଥିବା Tree of Life ନାମକ କଳାକୃତିଟିକୁ ମୁଁ ଆମେରିକାର ପୂର୍ବ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବରାକ୍ ଓବାମାଙ୍କୁ ଉପହାର ସ୍ୱରୂପ ଦେଇଥିଲି । ପଦ୍ମ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିବା ଆଉ ଜଣେ ହେଲେ ମରାଠୱାଡ଼ାର ସବୀର ସୈୟଦ୍ । ସେ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ଗୋ-ସେବକ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ସେ ସାରାଜୀବନ ଗୋମାତାଙ୍କ ସେବାରେ ସମର୍ପିତ କରି ଏକ ଅନୁପମ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିଛନ୍ତି । ମଦୁରାଇ ଚିନ୍ନାପିଲ୍ଲୈ ଜଣେ ଏଭଳି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଯିଏ କଲଂଜିୟମ ଆନ୍ଦୋଳନ ଦ୍ୱାରା ତାମିଲନାଡ଼ୁରେ ପୀଡ଼ିତ ଓ ଶୋଷିତମାନଙ୍କର ସଶକ୍ତିକରଣ ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ । ତା’ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସମବାୟ ଆଧାରିତ ଲଘୁ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ଆରମ୍ଭ ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଆମେରିକାର Tao Porchon-Lynch ବିଷୟରେ ଜାଣିଲେ ଆପଣଙ୍କୁ ସୁଖଦ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅନୁଭୂତ ହେବ । Lynch ଆଜି ଯୋଗର ଏକ ସଜୀବ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଭାବରେ ପରିଚିତ । ଶହେବର୍ଷ ବୟସରେ ଆଜି ମଧ୍ୟ ସେ ବିଶ୍ୱର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଯୋଗ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେଉଛନ୍ତି ଏବଂ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼ ହଜାର ଲୋକଙ୍କୁ ଯୋଗ ଶିକ୍ଷକ ଭାବରେ ଗଢ଼ି ତୋଳିଛନ୍ତି । ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରେLady Tarjan ଭାବରେ ବିଖ୍ୟାତ ଯମୁନା ଟୁଡୁ କାଠ ମାଫିଆ ଓ ନକ୍ସଲମାନଙ୍କୁ ଦୃଢ଼ ମୁକାବିଲା କରିବାର ସାହସିକ କାମ କରିଛନ୍ତି । ସେ ପ୍ରାୟ 50 ହେକ୍ଟର ଜଙ୍ଗଲକୁ ଉଜୁଡ଼ିଯିବାରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପ୍ରାୟ 10 ହଜାରରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵ ମହିଳାଙ୍କୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ବୃକ୍ଷ ଏବଂ ବନ୍ୟଜୀବମାନଙ୍କର ସୁରକ୍ଷା ଦିଗରେ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଛନ୍ତି । ଆଜି ଗ୍ରାମବାସୀମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପିଲାର ଜନ୍ମ ଉପଲକ୍ଷେ 18ଟି ଗଛ ଲଗାଉଥିବା ବେଳେ ପ୍ରତି ଝିଅର ବିଭାଘର ଉପଲକ୍ଷେ 10ଟି ଗଛ ଲଗାଉଛନ୍ତି । ଏହା ଯମୁନାଜୀଙ୍କ ଅକ୍ଳାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମର ଫଳ । ଗୁଜରାଟର ମୁକ୍ତାବେନ୍ ଫଙ୍କଜକୁମାର ଦଗଲିଙ୍କ କଥା ଆପଣଙ୍କୁ ଭରପୁର ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇବ । ନିଜେ ଜଣେ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଉତ୍ଥାନ ପାଇଁ ସେ ଯେଭଳି କାମ କରିଯାଇଛନ୍ତି ସେଭଳି ଉଦାହରଣ ମିଳିବା ବିରଳ । ଚକ୍ଷୁ ମହିଳା ସେବାକୁଞ୍ଜ ନାମକ ସଂସ୍ଥା ଗଠନ କରି ସେ ଦୃଷ୍ଟିହୀନ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭର କରିବାର ପୂଣ୍ୟ କାମରେ ବ୍ରତୀ ହୋଇଛନ୍ତି । ବିହାର ମୁଜାଫରପୁର ଅଂଚଳର ‘କିସାନ ଚାଚି’ ଭାବେ ଜଣାଶୁଣା, ରାଜକୁମାରୀ ଦେବୀଙ୍କ କଥା ମଧ୍ୟ ବହୁତ ପ୍ରେରଣାଦାୟକ । ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ ତଥା କୃଷିକୁ ଲାଭଜନକ କରିବା ଦିଗରେ ସେ ଏକ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିଛନ୍ତି । କିସାନ ଚାଚି ନିଜ ଅଂଚଳର ତିନିଶହ ମହିଳାଙ୍କୁ ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସ୍ୱାବଲମ୍ବୀ ହେବାର ପ୍ରେରଣା ଦେଇଛନ୍ତି । ସେ ଗ୍ରାମୀଣ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ କୃଷିକର୍ମ ସହିତ ରୋଜଗାରର ଅନ୍ୟ ଉପାୟଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେଇଛନ୍ତି । ବଡ଼କଥା ହେଲା ସେ କୃଷି ସହିତ ପ୍ରଯୁକ୍ତିକୁ ବି ଯୋଡ଼ିବାର ବିଶେଷ ପ୍ରୟାସ କରିଛନ୍ତି । ମୋର ଦେଶବାସୀଗଣ, ଏ ବର୍ଷ ଯେଉଁ ପଦ୍ମ ପୁରସ୍କାର ଦିଆଗଲା ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ 12 ଜଣ କୃଷକଙ୍କୁ ପଦ୍ମ ପୁରସ୍କାର ମିଳିଛି, ବୋଧହୁଏ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ଏଭଳି ହୋଇଛି । ସାଧାରଣତଃ କୃଷିଜଗତ ସହ ଜଡ଼ିତ ବା ସିଧାସଳଖ କୃଷିକର୍ମ କରୁଥିବା ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ତାଲିକାକୁ ଆସିଥାନ୍ତି । ସ୍ୱୟଂକ୍ରିୟ ଭାବେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହେଉଥିବା ଭାରତର ଏହା ଏକ ଜୀବନ୍ତ ଚିତ୍ର ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମୁଁ ଆଜି ଆପଣମାନଙ୍କ ମନକୁ ଛୁଇଁଲା ଭଳି ଏଭଳି ଏକ କଥା କହିବାକୁ ଚାହେଁ ଯାହା ମୁଁ ଗତ କିଛିଦିନ ହେବ ଅନୁଭବ କରିଆସୁଛି । ମୁଁ ଆଜିକାଲି ଦେଶରେ ଯେଉଁଠିକି ବି ଯାଉଛି, ସେଠାରେ ମୁଁ ଆୟୁଷ୍ମାନ ଭାରତ ଯୋଜନା PM-JAY ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜନଆରୋଗ୍ୟ ଯୋଜନାର କିଛି ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ସହିତ ଭେଟିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି । କିଛି ଲୋକଙ୍କ ସହିତ କଥାବାର୍ତ୍ତାହେବାର ସୁଯୋଗ ମଧ୍ୟ ମିଳିଛି । ମା’ଟିଏ ତା’ର ଛୋଟ ଛୋଟ ପିଲାମାନଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ କେହି ନାହାନ୍ତି …. ପଇସା ଅଭାବରୁ ନିଜର ଚିକିତ୍ସା କରାଇପାରୁ ନ ଥିଲା । ଏଇ ଯୋଜନା ସହାୟତାରେ ତା’ର ଚିକିତ୍ସା ହେଲା ଏବଂ ସେ ସୁସ୍ଥ ହୋଇପାରିଲା । ସେହିଭଳି ମଜୁରୀ ଖଟି ନିଜ ପରିବାର ପାଳୁଥିବା ଗୋଟିଏ ଘରର ମୁଖିଆ ଦୁର୍ଘଟଣାର ଶୀକାର ହୋଇ କାମ କରିପାରୁନଥିଲା – ଏହି ଯୋଜନାର ଲାଭ ତାକୁ ମିଳିଲା ଏବଂ ସେ ପୁଣି ସୁସ୍ଥ ହୋଇ ଏକ ନୂଆ ଜୀବନ ପାଇଲା ।

ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ ଗତ ପାଞ୍ଚମାସ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ବାରଲକ୍ଷ ପରିବାର ଏହି ଯୋଜନା ଦ୍ୱାରା ଉପକୃତ ହୋଇସାରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଅନୁଭବ କଲି ଯେ ଗରିବ ଲୋକଟିର ଜୀବନରେ ଏହି ଯୋଜନା ଦ୍ୱାରା କେତେବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିପାରୁଛି । ଆପଣମାନେ ମଧ୍ୟ ଯଦି ଏଭଳି କୌଣସି ଗରିବ ଲୋକଙ୍କୁ ଜାଣନ୍ତି ଯିଏ ପଇସା ଅଭାବରେ ଚିକିତ୍ସା ପାଇପାରୁନି ତାକୁ ଏଇ ଯୋଜନା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଜଣାନ୍ତୁ । ଏଇ ଯୋଜନାଟି ଏଇଭଳି ଗରିବମାନଙ୍କ ପାଇଁ ହିଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ସ୍କୁଲରେ ପରୀକ୍ଷାର ସମୟ ଆସୁଛି । ସାରା ଦେଶରେ ବିଭିନ୍ନ ଶିକ୍ଷାବୋର୍ଡ଼ ଆଗାମୀ କିଛିଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଦଶମ ଏବଂ ଦ୍ୱାଦଶ ଶ୍ରେଣୀର ପରୀକ୍ଷା ଆରମ୍ଭ କରିବେ । ପରୀକ୍ଷା ଦେଉଥିବା ସମସ୍ତ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ସେମାନଙ୍କର ଅଭିଭାବକ ତଥା ସମସ୍ତ ଶିକ୍ଷକ ଶିକ୍ଷୟିତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ମୋ ତରଫରୁ ହାର୍ଦ୍ଦିକ ଶୁଭକାମନା ।

କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ଦିଲ୍ଲୀରେ “ପରୀକ୍ଷା ପେ ଚର୍ଚ୍ଚା” ନାମରେ Town Hallର Formatରେ ଗୋଟିଏ ବହୁତ ବଡ଼ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜିତ ହେଲା । ଏହି Town Hall କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ Technologyମାଧ୍ୟମରେ ମୋତେ ଦେଶ ବିଦେଶର କୋଟି କୋଟି ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ସେମାନଙ୍କ ଅଭିଭାବକ ତଥା ଶିକ୍ଷକ ଶିକ୍ଷୟିତ୍ରୀମାନଙ୍କ ସହ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା ।

“ପରୀକ୍ଷା ପେ ଚର୍ଚ୍ଚା” – କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ବିଶେଷତ୍ୱ ଥିଲା ଯେ ଏଥିରେ ପରୀକ୍ଷା ସମ୍ବନ୍ଧିତ ବିଭିନ୍ନ ଦିଗ ଉପରେ ମନଖୋଲି କଥାବାର୍ତ୍ତା ହେଲା । ଏମିତି କିଛି ବିଷୟ ନଜରକୁ ଆସିଲା ଯାହା ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଲାଭଦାୟକ ହେବ । ସମସ୍ତ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ତାଙ୍କର ପିତାମାତା ତଥା ଶିକ୍ଷକଗଣ Youtubeରେ ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ରେକର୍ଡିଂ ଦେଖିପାରିବେ । ଆଗାମୀ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ସମସ୍ତ Exam Warriorମାନଙ୍କୁ ମୋ ତରଫରୁ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭକାମନା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଭାରତ ସମ୍ପର୍କରେ କଥା ହେଉଥିବ ଆଉ ପର୍ବପର୍ବାଣୀର କଥା ନ ଆସିବ ଏକଥା କେବେ ବି ହୋଇନପାରେ । ଆମ ଦେଶରେ ବୋଧହୁଏ ଏମିତି କୌଣସି ଦିନ ନାହିଁ ଯାହାର କିଛି ବିଶେଷତ୍ୱ ନ ଥିବ କିମ୍ବା କୌଣସି ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ନ ଥିବ । କାରଣ ଆମ ପାଖରେ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ପୁରାତନ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରମ୍ପରା ରହିଛି । କିଛିଦିନ ପରେ ମହାଶିବରାତ୍ରୀ ଆସିବ । ଏ ବର୍ଷ ଶିବରାତ୍ରୀ ସୋମବାର ଦିନ ପଡ଼ୁଛି । ଆଉ ଯଦି ଶିବରାତ୍ରୀ ସୋମବାର ଦିନ ପଡ଼େ ତେବେ ଆମ ମନରେ ତା’ପାଇଁ ଏକ ବିଶେଷ ମହତ୍ୱ ଛାଇ ହୋଇଯାଏ । ଶିବରାତ୍ରୀର ଏହି ପବିତ୍ର ଉତ୍ସବ ପାଇଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ମୁଁ କାଶୀ ଯାଇଥିଲି । ସେଠାରେ ମୋତେ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ଭାଇ ଭଉଣୀମାନଙ୍କ ସହିତ କିଛି ସମୟ ବିତେଇବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଥିଲା । ସେମାନଙ୍କ ସାଥିରେ ଅନେକ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା ହେଲା । ସେମାନଙ୍କର ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ବାସ୍ତବରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଓ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ଥିଲା । କଥାବାର୍ତ୍ତା ଭିତରେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ପ୍ରଜ୍ଞାଚକ୍ଷୁ ଯୁବକ ସହିତ ବାର୍ତ୍ତାଳାପ ଭିତରେ ସେ କହିଲେ ମୁଁ ଜଣେ ମଂଚ କଳାକାର । ମୁଁ ମନୋରଞ୍ଜନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେMimicry ବା ନକଲ କରୁଛି । ମୁଁ ହାଲୁକା ଭାବରେ ପଚାରିଦେଲି ତୁମେ କାହାର ନକଲ କରୁଛ –ସେ ଜବାବ ଦେଲେ ମୁଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କର ନକଲ କରୁଛି । ମୁଁ ତାଙ୍କୁ କହିଲି ଆଚ୍ଛା ଟିକେ କରି ଦେଖାଅ ତ! ମୋ ପାଇଁ ଆନନ୍ଦ ଓ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟର ବିଷୟ ଥିଲା ଯେ ମନ କି ବାତରେ ମୁଁ ଯେମିତି କଥା କହେ ସେ ଠିକ୍ ସେହିଭଳି କହିଲେ ଏବଂ ମନ୍ କି ବାତର ନକଲ ହିଁ କଲେ । ଶୁଣିବା ପରେ ମୋତେ ବହୁତ ଖୁସି ଲାଗିଲା ମୋତେ ବହୁତ ଭଲ ଲାଗିଲା ଯେ ଲୋକ ମନ୍ କି ବାତ୍ ଖାଲି ଶୁଣିନାହାଁନ୍ତି …. ବରଂ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ତାଙ୍କୁ ମନେ ବି ପକାଉଛନ୍ତି । ମୁଁ ସେହି ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ଯୁବକ ଜଣଙ୍କର ଶକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ସତରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମନ କି ବାତ୍ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଦ୍ୱାରା ଆପଣମାନଙ୍କ ସହିତ ଯୋଡ଼ିହେବା ମୋ ପାଇଁ ଏକ ଅଭିନବ ଅନୁଭୂତି ଆଣିଦେଇଛି । ରେଡ଼ିଓ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରତି ମାସରେ କୋଟି କୋଟି ପରିବାର ସହିତ ମୁଁ ଏକ ପ୍ରକାର ସାମ୍ନାସାମ୍ନି କରୁଛି । ଆପଣଙ୍କ ସହିତ କଥାହୋଇ, ଆପଣମାନଙ୍କର ଚିଠିପଢ଼ି, ଆପଣମାନେ ଫୋନ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିବା ମତାମତକୁ ଶୁଣି ମୋତେ ଅନେକ ସମୟରେ ଲାଗେ ଆପଣମାନେ ମୋତେ ଆପଣଙ୍କର ପରିବାରର ଏକ ଅଙ୍ଗଭଳି ମାନିନେଇଛନ୍ତି । ମୋ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୁଖଦ ଅନୁଭୂତି ।

ବନ୍ଧୁଗଣ, ନିର୍ବାଚନ ହେଉଛି ଗଣତନ୍ତ୍ରର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଉତ୍ସବ । ଆଗାମୀ ଦୁଇମାସ ଆମେମାନେ ନିର୍ବାଚନର ଗହଳ ଚହଳ ଭିତରେ ରହିବା । ମୁଁ ନିଜେ ମଧ୍ୟ ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ଜଣେ ପ୍ରାର୍ଥୀ ରହିବି । ସୁସ୍ଥ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପରମ୍ପରାକୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଇ ଆଗାମୀ ମନ୍ କି ବାତ୍ ମେ’ ମାସର ଶେଷ ରବିବାର ଦିନଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ । ଅର୍ଥାତ୍ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ, ଅପ୍ରେଲ ମାସ ଓ ମେ’ ମାସ ଏ ତିନିମାସର ସମସ୍ତ ଭାବନାକୁ ନେଇ ନିର୍ବାଚନ ପରେ ଗୋଟିଏ ନୂତନ ବିଶ୍ୱାସର ସହିତ ଆପଣମାନଙ୍କର ଆଶୀର୍ବାଦର ଶକ୍ତି ନେଇ ମୁଁ ପୁଣି ମନ କି ବାତ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହିତ କଥାବାର୍ତ୍ତା ଆରମ୍ଭ କରିବି ଏବଂ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମନର କଥା କହିବି । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ପୁଣିଥରେ ହୃଦୟରୁ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ଅର୍ପଣ କରୁଛି ।

ମନ କି ବାତ , ଜାନୁୟାରୀ 2019

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । ଚଳିତ ମାସ 21 ତାରିଖ ଦିନ ଆମ ଦେଶକୁ ଗୋଟିଏ ଗଭୀର ଶୋକ ସମ୍ବାଦ ମିଳିଲା । କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଟୁମକୁର୍ ଜିଲ୍ଲାର ଶ୍ରୀ ସିଦ୍ଧଗଙ୍ଗା ମଠର ଡକ୍ଟର ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଶିବକୁମାର ସ୍ୱାମୀଜୀ ଆମଠାରୁ ଚିର ବିଦାୟ ନେଲେ । ଶିବକୁମାର ସ୍ୱାମୀଜୀ ନିଜର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନ ସମାଜ ସେବାରେ ସମର୍ପିତ କରିଦେଲେ । ଭଗବାନ ବାସବେଶ୍ୱର ଆମକୁ ଶିଖାଇଛନ୍ତି – “କାୟକୱେ କୈଲାସ୍’’ – ଅର୍ଥାତ୍ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ସହ ନିଜର ଦାୟିତ୍ୱ ନିର୍ବାହ କରି ଚାଲିବା, ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ନିବାସ ସ୍ଥାନ କୈଳାସ ଧାମରେ ରହିବା ସହ ସମାନ । ଶିବକୁମାର ସ୍ୱାମୀଜୀ ଏହି ଦର୍ଶନର ଅନୁଗାମୀ ଥିଲେ । ସେ ନିଜର 111 ବର୍ଷର ଜୀବନ କାଳରେ ହଜାର ହଜାର ଲୋକଙ୍କ ସାମାଜିକ,ଶୈକ୍ଷିକ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ଉତ୍ଥାନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ସେ ଜଣେ ଏଭଳି ବିଦ୍ୱାନ ରୂପେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଥିଲେ,ଯିଏ ଇଂରାଜୀ, ସଂସ୍କୃତ ଓ କନ୍ନଡ଼ ଭାଷାରେ ଖୁବ୍ ପାରଙ୍ଗମ ଥିଲେ । ସେ ଜଣେ ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ ଥିଲେ । ଲୋକମାନଙ୍କୁ କିଭଳି ଭୋଜନ, ଆଶ୍ରୟ, ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜ୍ଞାନ ମିଳିପାରିବ, ସେଥିପାଇଁ ସେ ନିଜର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଦେଇଥିଲେ । କୃଷକମାନଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉନ୍ନତି ହେଉ ଏହାକୁ ସେ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଉଥିଲେ । ସିଦ୍ଧଗଙ୍ଗା ମଠ ପକ୍ଷରୁ ନିୟମିତ ଭାବେ ପ୍ରାଣୀ ଏବଂ କୃଷିମେଳାର ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଥିଲା । ଅନେକ ଥର ପରମ ପୂଜ୍ୟ ସ୍ୱାମୀଜୀଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଲାଭ କରିବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ମୋତେ ମିଳିଛି । 2007ରେ ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଶିବକୁମାର ସ୍ୱାମୀଜୀଙ୍କ ଶତାବ୍ଦୀ ବର୍ଷ ଉତ୍ସବ ସମାରୋହ ଅବସରରେ ଆମର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡ.ଏ.ପି.ଜେ. ଅବ୍ଦୁଲ୍ କଲାମ ଟୁମକୁର୍ ଯାଇଥିଲେ । ଏହି ଅବସରରେ କଲାମ୍ ସାହେବ ପୂଜ୍ୟ ସ୍ୱାମୀଜୀଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ କବିତା ଶୁଣାଇଥିଲେ । ସେ କହିଥିଲେ –

“O my Fellow Citizens – In giving, you receive happiness,

In Body and Soul- You have everything to give,

If you have knowledge – share it,

If you have resources – share them with the needy,

You, your mind and heart.

To remove the pain and suffering, and cheer the sad hearts.

In giving, you receive happiness Almighty will bless, all your actions”

ଡ. କଲାମ୍ ସାହେବଙ୍କ ଏହି କବିତା ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଶିବକୁମାର ସ୍ୱାମୀଜୀଙ୍କ ଜୀବନ ଏବଂ ସିଦ୍ଧଗଙ୍ଗା ମଠର ମିଶନକୁ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରୁଛି । ମୁଁ ପୁଣି ଥରେ ଏଭଳି ମହାପୁରୁଷଙ୍କୁ ନିଜର ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ! 1950 ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ 2 0 ତାରିଖ ଦିନ ଆମ ଦେଶରେ ସମ୍ବିଧାନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିଲା । ସେହି ଦିନ ଆମ ଦେଶ ଏକ ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ପରିଣତ ହେଲା ଏବଂ ଗତକାଲି ହିଁ ଆମେ ଖୁବ୍ ଆଡ଼ମ୍ବର ସହ ଆମର ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କଲୁ । ହେଲେ ଆଜି ମୁଁ କିଛି ଭିନ୍ନ ବିଷୟ ଉପରେ କଥା ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଆମ ଦେଶରେ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂସ୍ଥା ରହିଛି, ଯାହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଆମ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଅଭିନ୍ନ ଅଙ୍ଗ, ତା’ଛଡ଼ା ଏହା ଆମ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଠାରୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରାଚୀନ । ମୁଁ ଭାରତର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ସଂପର୍କରେ କହୁଛି । ଜାନୁୟାରୀ 2 5 ତାରିଖ ଦିନ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିବସ ଥିଲା, ଯାହାକୁ “ଜାତୀୟ ମତଦାତା ଦିବସ’’ ବା “NationalVoters’ Day” ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଭାରତରେ ଯେଉଁ ବିଶାଳ ଆକାରରେ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥାଏ, ତାହା ଦେଖି ବିଶ୍ୱବାସୀ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଚକିତ ହୋଇଥାନ୍ତି ଏବଂ ଆମ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଯେଭଳି ଉତମ ରୂପେ ଏହାର ଆୟୋଜନ କରିଥାଏ, ତାହାକୁ ଦେଖି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶବାସୀ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗକୁ ନେଇ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରିବା ସ୍ୱାଭାବିକ । ଭାରତର ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ ଯିଏ ଜଣେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ମତଦାତା – ସେ ମତଦାନ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଆନ୍ତୁ, ଏ କଥା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାରେ କୌଣସି ଅବହେଳା କରାଯାଏ ନାହିଁ ।

ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଶୁଣୁ ଯେ, ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶରେ ସମୁଦ୍ର ପତନ ଠାରୁ 15,000 ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଭୋଟ ଗ୍ରହଣ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥାଏ, ଆଣ୍ଡାମାନ ଓ ନିକୋବର ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜରେ ଥିବା ଦୂରଦୂରାନ୍ତ ଦ୍ୱୀପରେ ମଧ୍ୟ ଭୋଟ ଗ୍ରହଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଥାଏ । ଆଉ ପୁଣି ଆପଣମାନେ ଗୁଜରାଟ ସଂପର୍କରେ ତ ନିଶ୍ଚୟ ଶୁଣିଥିବେ ଯେ ଗୀର ଜଙ୍ଗଲର ଗୋଟିଏ ସୁଦୂର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗୋଟିଏ ଭୋଟ ଗ୍ରହଣ କେନ୍ଦ୍ର ଯାହା ମାତ୍ର ଜଣେ ମତଦାତାଙ୍କ ପାଇଁ କରାଯାଇଥାଏ । କଳ୍ପନା କରନ୍ତୁ – ମାତ୍ର ଜଣେ ଭୋଟର ପାଇଁ ! ଏସବୁ କଥା ଶୁଣିଲେ ଆମ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗକୁ ନେଇ ଗର୍ବ କରିବା ସ୍ୱାଭାବିକ । ସେହି ଜଣେ ମତଦାତାଙ୍କୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି, ସେହି ମତଦାତାଙ୍କୁ ନିଜର ମତାଧିକାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କ ପୁରା ଟିମ୍ ଦୂର-ଦୂରାନ୍ତ ସ୍ଥାନକୁ ଯାଇ ଭୋଟ ଗ୍ରହଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଥାଏ । ଏହାହିଁ ତ ଆମ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ବିଶେଷତ୍ୱ ।

ଆମର ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଅନବରତ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କରୁଥିବାରୁ ମୁଁ ଆମ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗର ପ୍ରଶଂସା କରୁଛି । ମୁଁ ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ, ସମସ୍ତ ସୁରକ୍ଷା କର୍ମୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସାଧୁବାଦ ଦେଉଛି, ଯେଉଁମାନେ ମତଦାନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନ ଓ ନିରପେକ୍ଷ ନିର୍ବାଚନ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତି ।

ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆମ ଦେଶରେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ । ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଯୁବବର୍ଗ ଚଳିତବର୍ଷ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ନିଜର ମତାଧିକାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବେ । ସେମାନେ ଦେଶର ଦାୟିତ୍ୱ ବହନ କରିବାର ସମୟ ଆସିଛି । ଏବେ ସେମାନେ ଦେଶର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଂଶୀଦାର ହେବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି । ନିଜର ସ୍ୱପ୍ନକୁ ଦେଶର ସ୍ୱପ୍ନ ସହ ଯୋଡ଼ିବାର ସମୟ ଆସିଯାଇଛି । ଯୁବପିଢ଼ିକୁ ମୋର ଅନୁରୋଧ, ଯଦି ସେମାନେ ମତଦାନ କରିବାର ଯୋଗ୍ୟତା ହାସଲ କରିସାରିଛନ୍ତି, ତେବେ ନିଜକୁ ଜଣେ ଭୋଟର ଭାବରେ ନିଶ୍ଚୟ ପଞ୍ଜୀକୃତ କରାନ୍ତୁ । ଦେଶର ଜଣେ ଭୋଟର ହେବା, ଭୋଟଦାନ ଅଧିକାର ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା ଜୀବନର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପଲବ୍ଧିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ । ଏହା ଆମେ ସମସ୍ତେ ଉପଲବ୍ଧି କରିବା ଉଚିତ । ଏହା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ମତଦାନ କରିବା ମୋର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ – ଏହି ଭାବନା ଆମ ମଧ୍ୟରେ ସୃଷ୍ଟି ହେବା ଉଚିତ । ଜୀବନରେ କୌଣସି କାରଣବଶତଃ ମତଦାନ କରି ନ ପାରିଲେ ମନ କଷ୍ଟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଦେଶରେ କେଉଁଠି କିଛି ଭୁଲ୍ କାମ ହେଉଥିବା ଦେଖିଲେ ମନ ଦୁଃଖ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ହଁ, ସେଦିନ ମୁଁ ଭୋଟ ଦେଇ ନଥିଲି,ସେଦିନ ମୁଁ ଭୋଟ ଦେବାକୁ ଯାଇ ନଥିଲି, ତାହାରି ପରିଣତି ଆଜି ଦେଶ ଭୋଗ କରୁଛି । ଆମର ଏହି ଦାୟିତ୍ୱବୋଧ ରହିବା ଦରକାର । ଏହା ଆମର ପ୍ରବୃତିରେ ପରିଣତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହା ଆମର ସଂସ୍କାର ହେବା ଉଚିତ । ମୁଁ ଦେଶର ଜଣାଶୁଣା ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି ଯେ, ଆମେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ଭୋଟର ପଞ୍ଜୀକରଣ ହେଉ କିମ୍ବା ଭୋଟଗ୍ରହଣ ଦିନ ଭୋଟ ଦେବା ପାଇଁ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବା ଦିଗରେ ଗୋଟିଏ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିବା । ଯୁବ ମତଦାତା ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହେବେ ଏବଂ ନିଜର ସହଭାଗିତା ମାଧ୍ୟମରେ ଆମର ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବେ ବୋଲି ମୋର ଆଶା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ! ଭାରତର ଏହି ମହାନ୍ ଭୂମି ଅନେକ ମହାପୁରୁଷଙ୍କୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଛି ଏବଂ ସେହି ମହାପୁରୁଷମାନେ ମାନବ ଜାତି ପାଇଁ କିଛି ଚମକ୍ରାର ଏବଂ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଆମ ଦେଶ ହେଉଛି “ବହୁରତ୍ନା ବସୁନ୍ଧରା’’ । ଏଭଳି ମହାପୁରୁଷମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ ଅନ୍ୟତମ । ଜାନୁୟାରୀ 23 ତାରିଖ ଦିନ ସାରା ଦେଶରେ ଗୋଟିଏ ନିଆରା ଢଙ୍ଗରେ ତାଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରାଗଲା । ନେତାଜୀଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ଅବସରରେ ମୋତେ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ନିଜର ଯୋଗଦାନ ଦେଇଥିବା ବୀରମାନଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ଗୋଟିଏ ସଂଗ୍ରହାଳୟର ଉଦ୍ଘାଟନ କରିବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ମିଳିଲା । ଆପଣମାନେ ଜାଣିଛନ୍ତି ଯେ ଲାଲକିଲ୍ଲା ଭିତରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପ୍ରାପ୍ତି ଠାରୁ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନେକ କୋଠରୀ ବନ୍ଦ ପଡ଼ି ରହିଥିଲା । ଲାଲକିଲ୍ଲାର ସେହି ବନ୍ଦ ପଡ଼ି ରହିଥିବା କୋଠରୀଗୁଡ଼ିକୁ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦର ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରାଯାଇଛି । ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ ଏବଂ Indian National Army କୁ ସମର୍ପିତ “ସଂଗ୍ରହାଳୟ ୟାଦ୍-ଏ-ଜଲିୟାଁ’’ଏବଂ 1857, ଭାରତର ପ୍ରଥମ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ସମର୍ପିତ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ଏବଂ ଏହି ସମଗ୍ର ପରିସରକୁ “କ୍ରାନ୍ତି ମନ୍ଦିର’’ ରୂପରେ ଦେଶକୁ ସମର୍ପିତ କରାଯାଇଛି । ଏହି ସଂଗ୍ରହାଳୟର ପ୍ରତିଟି ଇଟାରେ ଆମର ଗୌରବପୂର୍ଣ୍ଣ ଇତିହାସର ମହକ ଭରି ରହିଛି । ସଂଗ୍ରହାଳୟର କୋଣ-ଅନୁକୋଣରେ ଆମର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ବୀରମାନଙ୍କ ଗାଥାକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରୁଥିବା କଥା ଆମକୁ ଇତିହାସର ଅନୁଶାସନ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଉଛି । ଏହି ସ୍ଥାନରେ ଭାରତମାତାର ବୀର ସନ୍ତାନ – କର୍ଣ୍ଣେଲ ପ୍ରେମ୍ ସେହଗଲ୍, କର୍ଣ୍ଣେଲ ଗୁରବକ୍ସ ସିଂହ ଧିଲ୍ଲୋଁ ଏବଂ ମେଜର ଜେନେରାଲ ଶାହ ନୱାଜ୍ ଖାନଙ୍କ ଉପରେ ଇଂରେଜ ସରକାର ମୋକଦ୍ଦମା ଚଳାଇଥିଲେ ।

ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରେ କ୍ରାନ୍ତି ମନ୍ଦିରରେ ନେତାଜୀଙ୍କ ସଂପର୍କରେ ସ୍ମୃତିଚାରଣ କରୁଥିଲି ସେତେବେଳେ ମୋତେ ନେତାଜୀଙ୍କ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟମାନେ ଗୋଟିଏ ବିଶେଷ ଟୋପି ଉପହାର ସ୍ୱରୂପ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।

ଦିନେ ନେତାଜୀ ସେହି ଟୋପି ପରିଧାନ କରୁଥିଲେ । ମୁଁ ସେହି ଟୋପିକୁ ସେହି ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ହିଁ ସ୍ଥାନିତ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଲି ଯାହାଫଳରେ ସେଠାକୁ ଆସୁଥିବା ଦର୍ଶକ ସେ ଟୋପିକୁ ଦେଖନ୍ତୁ ଏବଂ ସେଥିରୁ ଦେଶଭକ୍ତି ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ପ୍ରକୃତରେ ଆମର ନାୟକମାନଙ୍କ ଦେଶଭକ୍ତି ଏବଂ ବୀରତ୍ୱର ଗାଥାକୁ ନୂତନ ପିଢ଼ିକୁ ବାରମ୍ବାର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ରୂପରେ ନିରନ୍ତର ଭାବେ ଜଣାଇବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଏଇ ମାସକ ତଳେ ଡିସେମ୍ବର 30 ତାରିଖ ଦିନ ମୁଁ ଆଣ୍ଡାମାନ ଏବଂ ନିକୋବର ଦ୍ୱୀପକୁ ଯାଇଥିଲି । ଗୋଟିଏ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଠିକ୍ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ତ୍ରିରଙ୍ଗା ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରାଗଲା, ଯେଉଁଠାରେ ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ବୋଷ 75 ବର୍ଷ ତଳେ ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ । ଠିକ୍ ସେହିପରି ଅକ୍ଟୋବର 2018 ରେ ଲାଲକିଲ୍ଲା ଉପରେ ଯେତେବେଳେ ତ୍ରିରଙ୍ଗା ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରାଗଲା, ସେତେବେଳେ ସମସ୍ତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱିତ ହେଲେ । କାରଣ ସେଠାରେ କେବଳ ଅଗଷ୍ଟ 15 ତାରିଖ ଦିନ ହିଁ ଏହି ପରମ୍ପରା ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଏହା ଆଜାଦ ହିନ୍ଦ ସରକାର ଗଠନର 75 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତିର ସମୟ ଥିଲା ।

ସୁଭାଷ ବାବୁଙ୍କୁ ସବୁବେଳେ ଜଣେ ବୀର ସୈନିକ ଏବଂ ଜଣେ ଦକ୍ଷ ସଂଗଠକ ରୂପେ ସ୍ମରଣ କରାଯିବ । ଜଣେ ଏଭଳି ବୀର ସୈନିକ ଯିଏ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଗୋଟିଏ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଥିଲେ । “ଦିଲ୍ଲୀ ଚଲୋ’’, “ତୁମେ ମୋତେ ରକ୍ତ ଦିଅ, ମୁଁ ତୁମକୁ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦେବି’’ ଭଳି ଆଜାଦୀ ସ୍ଲୋଗାନ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ନେତାଜୀ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ହୃଦୟରେ ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିଥିଲେ । ନେତାଜୀଙ୍କ ସମ୍ପର୍କିତ ନଥିପତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ସାର୍ବଜନୀନ କରାଯିବା ପାଇଁ ଅନେକ ବର୍ଷ ଧରି ଦାବି ହୋଇଆସୁଥିଲା ଏବଂ ଆମେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରିଥିବାରୁ ମୁଁ ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭବ କରୁଛି । ସେଦିନ କଥା ମୋର ମନେ ଅଛି ଯେଉଁଦିନ ନେତାଜୀଙ୍କ ସାରା ପରିବାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନିବାସକୁ ଆସିଥିଲେ । ଆମେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ନେତାଜୀଙ୍କ ସଂପର୍କରେ ଅନେକ ସ୍ମୃତି ଚାରଣ କରିଥିଲୁ ଏବଂ ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ବୋଷଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରିଥିଲୁ ।

ମୁଁ ଆନନ୍ଦିତ ଯେ, ଦିଲ୍ଲୀରେ ଭାରତର ମହାନ ନାୟକମାନଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ ଅନେକ ସ୍ଥାନର ବିକାଶ ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ ହୋଇଛି । ସେସବୁ ବାବା ସାହେବ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ 26, ଆଲିପୁର ରୋଡ୍ ହେଉ କିମ୍ବା ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ହେଉ କିମ୍ବା କ୍ରାନ୍ତି ମନ୍ଦିର ହେଉ, ଆପଣ ଦିଲ୍ଲୀ ଆସିଲେ ଏହି ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ନିଶ୍ଚୟ ଦେଖିବାକୁ ଯାଆନ୍ତୁ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ! ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଆମେ ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷଙ୍କ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରୁଛୁଁ, ଏବଂ ତାହା ପୁଣି “ମନ୍ କି ବାତ୍’’ରେ ସେତେବେଳେ ମୁଁ ନେତାଜୀଙ୍କ ଜୀବନ ସହ ଜଡ଼ିତ ଗୋଟିଏ ଘଟଣା ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଜଣାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ମୁଁ ସର୍ବଦା ରେଡ଼ିଓକୁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସହ ଯୋଡ଼ି ହେବାର ଗୋଟିଏ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଧ୍ୟମ ବୋଲି ଧରି ଆସିଛି । ସେହିପରି ନେତାଜୀଙ୍କର ମଧ୍ୟ ରେଡ଼ିଓ ସହ ଗଭୀର ସଂପର୍କ ଥିଲା ଏବଂ ସେ ମଧ୍ୟ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ନିକଟରେ ନିଜର ବାର୍ତ୍ତା ପହଂଚାଇବା ପାଇଁ ରେଡ଼ିଓକୁ ବାଛିଥିଲେ ।

1942 ରେ ସୁଭାଷ ବାବୁ ଆଜାଦ୍ ହିନ୍ଦ୍ ରେଡ଼ିଓର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ରେଡ଼ିଓ ମାଧ୍ୟମରେ ସେ“ଆଜାଦ୍ ହିନ୍ଦ୍ ଫୌଜ’’ର ସୈନିକମାନଙ୍କୁ ଏବଂ ଦେଶର ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଉଦ୍ବୋଧନ ଦେଉଥିଲେ । ସୁଭାଷ ବାବୁଙ୍କର ରେଡ଼ିଓରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା ଆରମ୍ଭ କରିବାର ଢଙ୍ଗ ନିଆରା ଥିଲା । କଥାବାର୍ତ୍ତାଆରମ୍ଭରେ ସେ କହୁଥିଲେ – “This is Subhash Chandra Bose speaking to you over the Azad Hind Radio” ଏବଂ ଏତିକି ଶୁଣିବା ମାତ୍ରେ ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ନୂତନ ଉତ୍ସାହ ନୂତନ ଶକ୍ତିର ସଂଚାର ହୋଇଉଠୁଥିଲା ।

ମୋତେ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଛି ଯେ, ଏହି ନେତାଜିଙ୍କ ରେଡ଼ିଓ ଷ୍ଟେସନ ମାଧ୍ୟମରେ ସାପ୍ତାହିକ ସମ୍ବାଦ ବୁଲେଟିନ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଚାର କରାଯାଉଥିଲା, ଯାହା ଇଂରାଜୀ, ହିନ୍ଦୀ, ତାମିଲ, ବଙ୍ଗଳା, ମରାଠୀ, ପଞ୍ଜାବୀ,ଅସ୍ତୋ ଏବଂ ଉର୍ଦ୍ଦୁ ଆଦି ଭାଷାରେ ପ୍ରଚାରିତ ହେଉଥିଲା । ଏହି ରେଡ଼ିଓ ଷ୍ଟେସନ ପରିଚାଳନାରେ ଗୁଜରାଟର ବାସିନ୍ଦା ଏମ୍.ଆର୍. ବ୍ୟାସ୍ଜୀ ଖୁବ୍ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଆଜାଦ ହିନ୍ଦ ରେଡ଼ିଓରେ ପ୍ରଚାରିତ ହେଉଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଖୁବ୍ ଲୋକପ୍ରିୟ ଥିଲା ଏବଂ ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଦ୍ୱାରା ଆମର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ଯୋଦ୍ଧାମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଶକ୍ତି ମିଳିଥିଲା ।

ଲାଲକିଲ୍ଲାର କ୍ରାନ୍ତି ମନ୍ଦିରରେ ଗୋଟିଏ ଦୃଶ୍ୟକଳା ସଂଗ୍ରହାଳୟ ମଧ୍ୟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି । ଏଥିରେ ଭାରତୀୟ କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ଖୁବ୍ ଆକର୍ଷକ ଢଙ୍ଗରେ ଦର୍ଶାଇବାର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କରାଯାଇଛି । ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ଚାରୋଟି ଇତିହାସ ସଂପର୍କୀୟ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ରହିଛି ଏବଂ ସେଠାରେ ପ୍ରାୟ ତିନିଶହ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା 450 ରୁ ଅଧିକ ଚିତ୍ରକଳା ଏବଂ କଳାକୃତି ରହିଛି । ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ଅମ୍ରିତା ଶେରଗିଲ୍,ରାଜା ରବି ବର୍ମା, ଅବନିନ୍ଦ୍ରନାଥ ଟାଗୋର, ଗଗନେନ୍ଦ୍ର ନାଥ ଟାଗୋର, ନନ୍ଦଲାଲ୍ ବୋଷ, ଯାମିନୀ ରାୟ, ସୈଲୋଜ୍ ମୁଖାର୍ଜୀ ଭଳି ମହାନ୍ କଳାକାରମାନଙ୍କ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ କୃତିଗୁଡ଼ିକୁ ସୁନ୍ଦର ଭାବେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯାଇଛି । ଆଉ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି, ଆପଣ ସେଠାକୁ ଗଲେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁରଙ୍କ କୃତିଗୁଡ଼ିକ ଦେଖିବେ ।

ଏବେ ଆପଣମାନେ ଭାବୁଥିବେ ଯେ, କଳାକୃତି ବିଷୟରେ କଥା ଚାଲିଥିବା ବେଳେ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଗୁରୁଦେବ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁରଙ୍କ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ କଳାକୃତିଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ କହୁଛି । ଆପଣମାନେ ଗୁରୁଦେବ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁରଙ୍କୁ କେବଳ ଜଣେ ଲେଖକ ଏବଂ ସଙ୍ଗୀତକାର ରୂପରେ ଜାଣିଥିବେ । କିନ୍ତୁ ମୁଁ କହିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ, ଗୁରୁଦେବ ଜଣେ ଚିତ୍ରକର ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ସେ ଅନେକ ବିଷୟକୁ ନେଇ ଚିତ୍ର ଆଙ୍କିଛନ୍ତି । ସେ ପଶୁପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ଚିତ୍ର ମଧ୍ୟ ଆଙ୍କିଛନ୍ତି ।

ସେ ଅନେକ ସୁନ୍ଦର ଦୃଶ୍ୟଗୁଡିକର ଚିତ୍ର ମଧ୍ୟ ଆଙ୍କିଛନ୍ତି । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ସେ ମଣିଷର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱକୁ ମଧ୍ୟ ତୈଳଚିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ କାନଭାସ୍ ରେ ପ୍ରତିଫଳିତ କରି ଧରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଲା ଯେ, ଗୁରୁଦେବ ଠାକୁର ନିଜର ଅଧିକାଂଶ କୃତିର କୌଣସି ନାମକରଣ କରି ନାହାନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ଦର୍ଶକ ନିଜେ କଳାକୃତିକୁ ଦେଖି ତା’ର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ମର୍ମକୁ ବୁଝନ୍ତୁ ଏବଂ ଚିତ୍ରକଳା ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା ବାର୍ତ୍ତାକୁ ନିଜ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ତାଙ୍କ କଳାକୃତିଗୁଡ଼ିକ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶ, ରୁଷ୍ ଏବଂ ଆମେରିକାରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇଛି । ଆପଣ କ୍ରାନ୍ତି ମନ୍ଦିରରେ ତାଙ୍କ କଳାକୃତିଗୁଡ଼ିକ ନିଶ୍ଚୟ ଦେଖିବାକୁ ଯିବେ ବୋଲି ମୋର ଆଶା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ! ଭାରତ ସନ୍ଥ ମହାତ୍ମାଙ୍କ ଭୂମି । ଆମର ସନ୍ଥ ମହାତ୍ମାମାନେ ନିଜର ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ମାଧ୍ୟମରେ ସଦ୍ଭାବନା, ସମାନତା ଏବଂ ସାମାଜିକ ସଶକ୍ତିକରଣର ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଛନ୍ତି । ଏହିଭଳି ଜଣେ ମହାତ୍ମା ଥିଲେ ସନ୍ଥ ରବିଦାସ । ଫେବୃୟାରୀ 19 ତାରିଖ ହେଉଛି ରବିଦାସ ଜୟନ୍ତୀ । ସନ୍ଥ ରବିଦାସଙ୍କ ଦୋହାଗୁଡ଼ିକ ଖୁବ୍ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ସନ୍ଥ ରବିଦାସଜୀ ଅଳ୍ପ କିଛି ପଂକ୍ତିମାଧ୍ୟମରେ ଅନେକ କିଛି କହି ଦେଉଥିଲେ । ସେ କହିଥିଲେ :-

“ଜାତି ଜାତି ମେଁ ଜାତି ହୈ,

ଯୋ କେତନ୍ କେ ପାତ୍

ରୈଦାସ ମନୁଷ ନା ଯୁଡ୍ ସକେ

ଜବ୍ ତକ୍ ଜାତି ନ ଜାତ୍ ।’’

ଯେମିତି କଦଳୀ ଗଛର ପଟୁଙ୍ଗା ଛଡ଼ାଇଲେ ପଟୁଙ୍ଗା ପରେ ପଟୁଙ୍ଗା ବାହାରି ଚାଲେ ଏବଂ ଶେଷରେ କିଛି ମିଳିନଥାଏ, କିନ୍ତୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ବୃକ୍ଷଟି ନିଃଶେଷ ହୋଇଯାଏ । ଠିକ୍ ସେହିପରି ମନୁଷ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ଜାତି ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜିତ କରି ଦିଆଯାଇଛି ଏବଂ ମାନବତା ନିଶ୍ଚିହ୍ନ ହୋଇଯାଇଛି । ସେ କହୁଥିଲେ – ଯଦି ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷ ଭିତରେ ପ୍ରକୃତରେ ଭଗବାନ ରହିଛନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ଜାତି, ମତବାଦ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ସାମାଜିକ ଆଧାରରେ ବିଭାଜିତ କରିବା ଅନୁଚିତ ।

ଗୁରୁ ରବିଦାସ ବାରାଣସୀର ପବିତ୍ର ଭୂମିରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସନ୍ଥ ରବିଦାସ ନିଜର ବାର୍ତ୍ତା ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନକାଳରେ ଶ୍ରମ ଏବଂ ଶ୍ରମିକର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିବାର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି । ଏ କଥା କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବନି ଯେ ସେ ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କୁ ଶ୍ରମର ମର୍ଯ୍ୟାଦାର ପ୍ରକୃତ ଅର୍ଥ ବୁଝାଇଛନ୍ତି । ସେ କହୁଥିଲେ –

“ମନ୍ ଚଙ୍ଗା ତୋ କଠୌତି ମେଁ ଗଙ୍ଗା’’

ଅର୍ଥାତ୍ ଆପଣଙ୍କ ମନ ଏବଂ ହୃଦୟ ଯଦି ପବିତ୍ର, ତା’ହେଲେ ସ୍ୱୟଂ ଈଶ୍ୱର ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ହୃଦୟରେ ବାସ କରୁଛନ୍ତି । ସନ୍ଥ ରବିଦାସଙ୍କ ବାର୍ତ୍ତା ସମାଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଗର ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି । ଚିତୋରର ମହାରାଜା ଓ ରାଣୀ ହୋଇଥାନ୍ତୁ କିମ୍ବା ମୀରାବାଈ ହୁଅନ୍ତୁ, ସମସ୍ତେ ତାଙ୍କର ଅନୁଗାମୀ ଥିଲେ । ମୁଁ ପୁଣିଥରେ ସନ୍ଥ ରବିଦାସଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ! କିରଣ ସିଦରଜୀ My Gov ରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ମୁଁ ଭାରତର ମହାକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏବଂ ସେ ସଂପର୍କୀୟ ଅନ୍ୟ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିବା ଉଚିତ । ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମୁଁ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ମହାକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିବା ତଥା ଆକାଶ ଠାରୁ ଆହୁରି ଆଗକୁ ଭାବିବା ଦିଗରେ ପ୍ରେରିତ କରିବା ଉଚିତ । କିରଣଜୀ,ଆପଣଙ୍କର ଏହି ମତାମତ ବିଶେଷ କରି ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କର ଏହି ବାର୍ତ୍ତା ପ୍ରଶଂସନୀୟ ।

କିଛିଦିନ ଆଗରୁ ମୁଁ ଅହମଦାବାଦ ଯାଇଥିଲି ଯେଉଁଠି ମତେ ଡଃ ବିକ୍ରମ ସରାଭାଇଙ୍କର ପ୍ରତିକୃତି ଉନ୍ମୋଚନ କରିବାର ଗବେଷଣା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅବଦାନ ଥିଲା । ଆମ ମହାକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅନେକ ଯୁବ ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କର ଭୂମିକା ରହିଛି । ଆମ ପାଇଁ ଗର୍ବର କଥା ଯେ ଆମର ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ ଉପଗ୍ରହ ତଥା Sounding Rockets ମହାକାଶରେ ପହଁଚିଲାଣି । ଏହି ଜାନୁୟାରୀ ଚବିଶ ତାରିଖ ଦିନ ଆମ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ “କଲାମ ସେଟ’’ ପ୍ରକ୍ଷେପଣକରାଗଲା । ଓଡ଼ିଶାରେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଛାତ୍ରମାନେ ତିଆରି କରିଥିବା Sounding Rockets ମଧ୍ୟ ଅନେକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟାୟ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଛି । ଦେଶ ସ୍ୱାଧୀନ ହେବା ଦିନଠାରୁ 2014 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯେତିକି ମହାକାଶ ଅଭିଯାନ ହୋଇଥିଲା, ଗତ 4 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ସେତିକି ସଂଖ୍ୟକ ମହାକାଶ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି । ଗୋଟିଏ ମହାକାଶ ଯାନ ସାହାଯ୍ୟରେ 114ଟି ଉପଗ୍ରହ ପ୍ରେରଣ କରିବାର ବିଶ୍ୱ ରେକର୍ଡ଼ ଆମେ ହିଁ ସ୍ଥାପନ କରିଛୁ । ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-2 ମାଧ୍ୟମରେ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ଆମେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଭାରତର ଉପସ୍ଥିତି ଜାହିର କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବୁ ।

ଆମ ଦେଶ ଧନଜୀବନର ସୁରକ୍ଷା ଦିଗରେ ମଧ୍ୟ ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନର ଉପଯୋଗ ଭଲଭାବେ କରୁଛି । ବାତ୍ୟା ହେଉ ବା ରେଳ ଓ ସଡ଼କ ସୁରକ୍ଷା ହେଉ – ଏ ସମସ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମହାକାଶ ଟେକ୍ନୋଲଜି ଯଥେଷ୍ଟ ସହାୟକ ହୋଇପାରୁଛି । ଆମ ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀ ଭାଇମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ନାଭିକ (NAVIC) ଉପକରଣ ବଂଟନ କରାଯାଇଛି ଯାହା ସେମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଆର୍ଥିକ ବିକାଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ସହାୟକ ହୋଇପାରୁଛି । ସରକାରୀ ସେବାଗୁଡ଼ିକର ବିତରଣ ଏବଂ ଦାୟିତ୍ୱବୋଧକୁ ଆହୁରି ଉତ୍କୃଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ମହାକାଶ ଟେକ୍ନୋଲଜିର ବ୍ୟବହାର କରୁଛୁ । “ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଘର’’ – ଏହି ଯୋଜନାରେ 23ଟି ରାଜ୍ୟର 40 ଲକ୍ଷ ଘରକୁ ଜିଓ ଟ୍ୟାଗ୍ କରାଯାଇଛି । ତା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ମନରେଗା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାୟ ସାଢ଼େ ତିନିକୋଟି ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ମଧ୍ୟ ଜିଓ ଟ୍ୟାଗ୍ କରାଯାଇଛି । ଆମର ଉପଗ୍ରହ ଗୁଡ଼ିକ ଆଜି ଦେଶର କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଶକ୍ତିର ପରିଚାୟକ । ଦୁନିଆର ଅନେକ ଦେଶ ସହିତ ଭଲ ସଂପର୍କ ସ୍ଥାପନରେ ଏହାର ବହୁତ ବଡ଼ ଅବଦାନ ରହିଛି । ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ ଉପଗ୍ରହ ତ ଆମର ଗୋଟିଏ ଅଭିନବ ପ୍ରୟାସ ଯାହାକି ଆମ ପଡ଼ୋଶୀ ମିତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବିକାଶର ଉପହାର ଦେଇପାରିଛି । ନିଜର ଉତ୍ତମ ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ଉତକ୍ଷେପଣ ଯାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଆଜି ଭାରତ ଖାଲି ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶ ନୁହେଁ ବରଂ ବିକଶିତ ଦେଶମାନଙ୍କର ଉପଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରେରଣ କରୁଛି । ଆକାଶ ଆଉ ତାରକାଗଣ ସବୁବେଳେ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆକର୍ଷଣର କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇଥାନ୍ତି । ଆମର ମହାକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆଜି ପିଲାମାନଙ୍କୁ କିଛି ବଡ଼କଥା ଭାବିବା ଏବଂ ସେ ଦିଗରେ ଅଗ୍ରସର ହେବାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି ଯାହା ଆଜିଯାଏ ଅସମ୍ଭବ ମନେ ହେଉଥିଲା । ଏହା ଆମର ପିଲାଙ୍କୁ ତାରାମାନଙ୍କୁ ନିରୀକ୍ଷଣ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ନୂତନ ତାରକାମାନଙ୍କୁ ଖୋଜିବା ଦିଗରେ ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ! ମୁଁ ସବୁବେଳେ କହିଆସିଛି, ଯିଏ ଖେଳେ, ସେ ବିକଶିତ ହୁଏ । ଏଥରର “ଖେଲୋ ଇଣ୍ଡିଆ’’ରେ ଅନେକ ଯୁବ ଖେଳାଳି ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛନ୍ତି । ଜାନୁୟାରୀ ମାସରେ ପୁଣେରେ ଆୟୋଜିତ ଖେଲୋ ଇଣ୍ଡିଆ ୟୁଥ୍ ଗେମ୍ସରେ ପ୍ରାୟ 18ଟି ଖେଳରେ 6000 ଖେଳାଳି ଭାଗନେଲେ । ଯେତେବେଳେ ଆମ ଖେଳକୁଦର ଆଂଚଳିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଜବୁତ୍ ହେବ ଅର୍ଥାତ୍ ଯେତେବେଳେ ଆମର ମୂଳଦୁଆ ମଜବୁତ୍ ହେବ ସେତେବେଳେ ଯାଇ ଆମର ଯୁବବର୍ଗ ବିଶ୍ୱରେ ନିଜର ସର୍ବୋତ୍ତମ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିପାରିବେ । ଯେତେବେଳେ ଆଂଚଳିକ ସ୍ତରରେ ଖେଳାଳୀ ସର୍ବୋତମ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିପାରିବ ସେତେବେଳେ ହିଁ ସେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ସର୍ବୋତ୍ତମ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବ । ଏଥର“ଖେଲୋ ଇଣ୍ଡିଆ’’ରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟର ଖେଳାଳିମାନେ ନିଜ ନିଜ ସ୍ତରରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି । ପଦକ ଜିତିଥିବା ଅନେକ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କର ଜୀବନ ଖୁବ୍ ପ୍ରେରଣା ଦାୟକ ।

ମୁଷ୍ଟିଯୁଦ୍ଧରେ ଆକାଶ ଗୋର୍ଖା ରୌପ୍ୟପଦକ ହାସଲ କଲେ । ମୁଁ ପଢୁଥିଲି – ଆକାଶଙ୍କ ପିତା ରମେଶଜୀ ପୁଣେର ଗୋଟିଏ ଉଦ୍ୟୋଗରେ ପହରାଦାର(Watchman) ଭାବରେ କାମ କରନ୍ତି । ସେ ନିଜର ପରିବାର ସହିତ ଗୋଟିଏ ପାର୍କିଂ ଜାଗାରେ ରହନ୍ତି । ସେହିଭଳି ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର 21 ବର୍ଷରୁ କମ୍ ମହିଳା କବାଡ଼ି ଟିମ୍ କ୍ୟାପ୍ଟେନ ସୋନାଲି ହେଲ୍ବୀ ସତାରା ନିବାସୀ । ସେ ବହୁତ କମ୍ ବୟସରେ ନିଜର ପିତାଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ମା ଓ ଭାଇ ତାଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ । ପ୍ରାୟ ଦେଖାଯାଏ କବାଡ଼ି ଭଳି ଖେଳମାନଙ୍କରେ ଝିଅମାନଙ୍କୁ ସେତେଟା ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଇନଥାଏ । ତା ସତ୍ତ୍ୱେସୋନାଲି କବାଡ଼ି ଖେଳକୁ ଆପଣେଇଲେ ଏବଂ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରି ଦେଖାଇଲେ । ଆସାନସୋଲର 10 ବର୍ଷୀୟ ଅଭିନବ ସା’ ଖେଲୋ ଇଣ୍ଡିଆ ୟୁଥ୍ ଗେମ୍ସର ସବୁଠାରୁ କମ୍ ବୟସର ପଦକ ବିଜେତା । କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଜଣେ କୃଷକଙ୍କ ଝିଅ ଅକ୍ଷତା ବାସୱାନୀ କମ୍ତି ଭାରୋତ୍ତୋଳନରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ପଦକ ଜିତିଲେ । ସେ ତାଙ୍କର ବିଜୟର ଶ୍ରେୟ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କୁ ଦେଲେ । ତାଙ୍କର ପିତା ବେଲଗାଓଁର ଜଣେ କୃଷକ । ଆମେ ଯେତେବେଳେ ଇଣ୍ଡିଆର ନିର୍ମାଣ କଥା କହୁଛେ – ଯୁବଶକ୍ତିର ସଂକଳ୍ପ ହିଁ ନିଉ ଇଣ୍ଡିଆ । ଖେଲୋ ଇଣ୍ଡିଆର ଏ କାହାଣୀ ପ୍ରମାଣ କରୁଛି ଯେ, ନିଉ ଇଣ୍ଡିଆର ନିର୍ମାଣରେ ଖାଲି ଯେ ସହରରେ ରହୁଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କର ଯୋଗଦାନ ରହିଛି, ସେ କଥା ନୁହେଁ, ବରଂ ଛୋଟ ସହର, ଗାଁ,ପଡ଼ା ଆଦିରୁ ଆସୁଥିବା ପିଲା, ଯୁବକ ଏବଂ ଯୁବ କ୍ରୀଡ଼ା ପ୍ରତିଭାମାନଙ୍କର ବହୁତ ବଡ଼ ଯୋଗଦାନ ଅଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ! ଆପଣ ଅନେକ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ବିଷୟରେ ଶୁଣିଥିବେ । କିନ୍ତୁ ଆପଣ କେବେ ସୁନ୍ଦର ଶୌଚାଳୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ବିଷୟରେ ଶୁଣିଛନ୍ତି କି ? ଗତ ପ୍ରାୟ ଏକ ମାସ ଧରି ଚାଲି ଆସିଥିବା ଏହି ପ୍ରତିଯୋଗୀତାରେ ଅତି କମରେ 50 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଶୌଚାଳୟ ଭାଗ ନେଇ ସାରିଲେଣି । ଏହି ଅଭିନବ ପ୍ରତିଯୋଗିତାର ନାଁ ହେଲା “ସ୍ୱଚ୍ଛ ସୁନ୍ଦର ଶୌଚାଳୟ’’ । ଲୋକମାନେ ନିଜ ନିଜର ଶୌଚାଳୟକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ରଖିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସେଥିରେ ରଙ୍ଗ ବେରଙ୍ଗର କିଛି ଚିତ୍ର ଆଙ୍କି ତାକୁ ସୁନ୍ଦର କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି । ଆପଣମାନେ କାଶ୍ମୀର ଠାରୁ କନ୍ୟାକୁମାରୀ ତଥା କଚ୍ଛ ଠାରୁ କାମରୂପ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସ୍ୱଚ୍ଛ ସୁନ୍ଦର ଶୌଚାଳୟର ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ଫଟୋ ସୋସିଆଲ୍ ମିଡ଼ିଆରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ ।

ମୁଁ ସମସ୍ତ ସରପଞ୍ଚ ଓ ଗାଁମୁଖିଆମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି, ସେମାନେ ନିଜ ନିଜର ପଂଚାୟତରେ ଏହି ଅଭିଯାନର ନେତୃତ୍ୱ ନିଅନ୍ତୁ । ନିଜର ସ୍ୱଚ୍ଛ ସୁନ୍ଦର ଶୌଚାଳୟର ଫଟୋକୁ # My Izzat Gharଜରିଆରେ ସୋସିଆଲ୍ ମିଡ଼ିଆରେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଶେୟାର କରନ୍ତୁ ।

ସାଥୀଗଣ ! 2 ଅକ୍ଟୋବର 2 014ରେ ଦେଶକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ରଖିବା ଏବଂ ଖୋଲାଶୌଚ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆମେମାନେ ମିଳିମିଶି ଏକ ଚିର ସ୍ମରଣୀୟ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଭାରତର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସହଯୋଗରେ 2 ଅକ୍ଟୋବର 2 019 ର ଯଥେଷ୍ଟ ପୂର୍ବରୁ ଆଜି ଆମେ ଖୋଲାଶୌଚ ମୁକ୍ତ ହେବା ଆଡ଼କୁ ଅଗ୍ରସର ହୋଇଛୁ – ଯାହା ଫଳରେ ବାପୁଜୀଙ୍କୁ ତାଙ୍କର 150ତମ ଜୟନ୍ତୀରେ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦିଆଯାଇ ପାରିବ ।

ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତର ଏହି ଚିରସ୍ମରଣୀୟ ଯାତ୍ରାରେ “ମନ୍ କୀ ବାତ୍’’ ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କର ମଧ୍ୟ ବହୁତ ବଡ଼ ଅବଦାନ ରହିଛି । ସେଥିପାଇଁ ତ ଏହି କଥାଟିକୁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ କହିଲାବେଳେ ମୋତେ ଅପାର ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭୂତ ହେଉଛି ଯେ 5ଲକ୍ଷ ପଚାଶ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଗାଁ ତଥା ଛଅ ଶହ ଜିଲ୍ଲା ଖୋଲାଶୌଚ ମୁକ୍ତ ଘୋଷିତ ହୋଇସାରିଛନ୍ତି । ଗ୍ରାମୀଣ ଭାରତରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତାର ବ୍ୟାପ୍ତି ଅଠାନବେ ଶତାଂଶକୁ ପାର କରିଗଲାଣି ଏବଂ ପ୍ରାୟ 9 କୋଟି ପରିବାରକୁ ଶୌଚାଳୟର ସୁବିଧା ଉପଲବ୍ଧ କରାଯାଇଛି ।

ମୋର କୁନି କୁନି ସାଥୀମାନେ ! ପରୀକ୍ଷା ସମୟ ଆସୁଛି । ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଅଂଶୁଳ ଶର୍ମାMyGovରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ପରୀକ୍ଷା ଓ Exam Warrior ସଂପର୍କରେ ମୁଁ କଥା ହେବା ଉଚିତ । ଅଂଶୁଳଜୀ ଏଇ କଥାଟିକୁ ଉଦ୍ରେକ କରିଥିବାରୁ ଆପଣଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ । ହଁ, ଅନେକ ପରିବାର ପାଇଁ ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ଭାଗ ପରୀକ୍ଷାର ଋତୁ ହୋଇଥାଏ । ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ତାଙ୍କର ମାତାପିତାଙ୍କ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତେ ପରୀକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କୀୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହନ୍ତି ।

ମୁଁ ସମସ୍ତ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ତାଙ୍କର ମାତାପିତା ତଥା ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି । ଏ ବିଷୟରେ ଆଜିର “ମନ୍ କି ବାତ୍’’ରେ ମୁଁ ନିଶ୍ଚୟ ଆଲୋଚନା କରିଥାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣି ଖୁସି ହେବେ ଯେ,ଦୁଇ ଦିନ ପରେ ଜାନୁୟାରୀ 29 ତାରିଖ ଦିନ 11ଟା ସମୟରେ ମୁଁ ସାରା ଦେଶର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ସହିତ “ପରୀକ୍ଷା ପେ ଚର୍ଚ୍ଚା’’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଆଲୋଚନା କରିବି । ଏଥର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ସହ ସେମାନଙ୍କ ପିତାମାତା ତଥା ଶିକ୍ଷକ-ଶିକ୍ଷୟିତ୍ରୀମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବେ ।ଏଥର ଅନ୍ୟ କେତେକ ଦେଶର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବେ । ଏହି“ପରୀକ୍ଷା ପେ ଚର୍ଚ୍ଚା’’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ପରୀକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କିତ ସମସ୍ତ ଦିଗ ବିଶେଷ କରି ଚାପମୁକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ସଂପର୍କରେ ମୋର ଯୁବବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ସହ ସବିସ୍ତାର ଆଲୋଚନା କରିବି । ଏଥିପାଇଁ ନିଜ ନିଜର ଅଭିମତ ଓ ପ୍ରସ୍ତାବ ପଠାଇବା ପାଇଁ ମୁଁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲି ଏବଂ ଖୁସିର କଥା ଯେMyGov ମାଧ୍ୟମରେ ଅନେକ ଲୋକ ସେମାନଙ୍କ ମତାମତ ଜଣାଇଛନ୍ତି । ଏଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କିଛି ମତାମତକୁ ମୁଁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଟାଉନହଲ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସ୍ଥାନୀତ କରିବି । ଆପଣ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଏବଂ Namo App ମାଧ୍ୟମରେ ଆପଣ ଏହାର ସିଧା ପ୍ରସାରଣ ମଧ୍ୟ ଦେଖି ପାରିବେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ! ଜାନୁୟାରୀ 30 ତାରିଖ ପୂଜ୍ୟ ବାପୁଙ୍କ ପୁଣ୍ୟ ତିଥି । ସେଦିନ ପୂର୍ବାହ୍ନ 11ଟା ସମୟରେ ସମଗ୍ର ଦେଶ ଶହୀଦମାନଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଜ୍ଞାପନ କରିଥାଏ । ଆମେମାନେ ଯେଉଁଠି ଥିଲେ ବି ଦୁଇ ମିନିଟ୍ ପାଇଁ ଶହୀଦମାନଙ୍କୁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରିବା । ପୂଜ୍ୟ ବାପୁଙ୍କ ପୁଣ୍ୟ ସ୍ମତିଚାରଣ କରିବା ଏବଂ ପୂଜ୍ୟ ବାପୁଙ୍କ ସ୍ୱପ୍ନକୁ ସାକାର କରିବା ପାଇଁ, ନୂତନ ଭାରତର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ, ଜଣେ ନାଗରିକ ହିସାବରେ ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ନିର୍ବାହ କରିବା ପାଇଁ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ ହେବା ।

ଆସନ୍ତୁ, ଏହି ସଂକଳ୍ପ ସହ ଆମେ ଆଗେଇଯିବା । 2019ର ଏହି ଯାତ୍ରାକୁ ସଫଳତା ପୂର୍ବକ ଆଗେଇନେବା । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭକାମନା, ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ।

ମନ କି ବାତ , ଡିସେମ୍ବର 2018

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । 2018 ମସିହା ଶେଷ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଆମେ 2019ରେ ପ୍ରବେଶ କରିବାକୁ ଯାଉଛୁ । ଏଭଳି ସମୟରେ ବିତିଯାଉଥିବା ବର୍ଷ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା ହେବା ସାଙ୍ଗକୁ ଆଗାମୀ ବର୍ଷର ସଂକଳ୍ପର ଚର୍ଚ୍ଚା ହେବା ସ୍ୱାଭାବିକ । ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ହେଉ, ସାମାଜିକ ଜୀବନ ହେଉ, ରାଷ୍ଟ୍ରର ଜୀବନ ହେଉ – ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କୁ ପଛକୁ ଫେରି ଦେଖିବାକୁ ହୁଏ । ଆଗକୁ ଯେତେ ଦୂର ଦୃଶ୍ୟମାନ, ତାହା ଦେଖିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା ମଧ୍ୟ କରିବାକୁ ହୋଇଥାଏ । ଆଉ ସେତେବେଳେ ଅନୁଭୂତିରୁ ଲାଭ ମଧ୍ୟ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ନୂଆ କରିବାର ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ । ଆମେ ଏଭଳି କ’ଣ କରିବା ଯାହାଦ୍ୱାରା ନିଜ ଜୀବନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରିବା ଆଉ ତା’ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଦେଶ ଏବଂ ସମାଜକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବାରେ ନିଜର ଯୋଗଦାନ ଦେଇପାରିବା । ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ 2019 ପାଇଁ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା । ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ଚିନ୍ତା କରିଥିବେ ଯେ, 2018କୁ କିଭଳି ମନେ ରଖାଯାଇପାରିବ । 2018କୁ ଭାରତ ଗୋଟିଏ ଦେଶ ଭାବରେ ନିଜର ଶହେ ତିରିଶ କୋଟି ଜନତାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ରୂପରେ କିଭଳି ମନେରଖିବ ଏହା ସ୍ମରଣ କରିବା ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହା ଆମକୁ ଗୌରବର ଅନୁଭୂତିରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଦେବ ।

2018ରେ, ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟବୀମା ଯୋଜନା “ଆୟୁଷ୍ମାନ ଭାରତ”ର ଶୁଭାରମ୍ଭ ହେଲା । ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗ୍ରାମକୁ ବିଜୁଳି ପହଂଚିଗଲା । ବିଶ୍ୱର ମାନ୍ୟଗଣ୍ୟ ସଂସ୍ଥା ଏହାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଭାରତ ରେକର୍ଡ ଗତିରେ ଦାରିଦ୍ର୍ୟରୁ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରୁଛି । ଦେଶବାସୀଙ୍କ ଦୃଢ଼ସଂକଳ୍ପ ଯୋଗୁଁ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଉକ୍ଟଙ୍ଖରକ୍ସବଶର 95 ପ୍ରତିଶତକୁ ପାର କରିବା ଦିଗରେ ଅଗ୍ରସର ହେଉଛି ।

ସ୍ୱାଧୀନତା ପରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରେ ପ୍ରଥମ ଥର, ଆଜାଦ ହିନ୍ଦ ସରକାରର 75ତମ ବାର୍ଷିକୀରେ ତ୍ରିରଙ୍ଗ ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରାଗଲା । ଦେଶକୁ ଏକତାର ସୂତ୍ରରେ ବାନ୍ଧିଥିବା ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲଙ୍କ ସମ୍ମାନରେ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରତିମା “Statue of Unity” ଦେଶକୁ ମିଳିଲା । ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଦେଶର ସୁନାମ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା । ଦେଶକୁ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପୁରସ୍କାର “Champions of the Earth”ରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଗଲା । ସୌରଶକ୍ତି ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦିଗରେ ଭାରତର ପ୍ରଚେଷ୍ଟାକୁ ବିଶ୍ୱରେ ସ୍ଥାନ ମିଳିଲା । ଭାରତରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସୌର ସଂଗଠନର ପ୍ରଥମ ମହାସଭା “International Solar Alliance”ର ଆୟୋଜନ ହେଲା । ଆମର ସାମୁହିକ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାର ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ ଆମ ଦେଶର Ease Of Doing Business ବା ବ୍ୟବସାୟିକ ସୁଗମତା ରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ଉନ୍ନତି ହୋଇଛି । ଦେଶର ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ସୁଦୃଢ଼ ହୋଇଛି । ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆମ ଦେଶ ସଫଳତାର ସହ Nuclear Triad ବା ତ୍ରିମୁଖୀ ପରମାଣୁ ପ୍ରତିରୋଧି ସାମରିକ କ୍ଷମତାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଛି । ଅର୍ଥାତ ଏବେ ଆମେ ଜଳ, ସ୍ଥଳ ଏବଂ ଆକାଶ –ତିନୋଟି ଯାକରେ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତିସମ୍ପନ୍ନ ହୋଇଯାଇଛୁ । ଦେଶର ଝିଅମାନେ ନାବିକା ସାଗର ପରିକ୍ରମା ମାଧ୍ୟମରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱଭ୍ରମଣ କରି ଦେଶକୁ ଗୌରବାନ୍ୱିତ କରିଛନ୍ତି । ବାରାଣସୀରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଜଳମାର୍ଗ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଏହାଦ୍ୱାରା ଜଳପଥ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗୋଟିଏ ନୂତନ କ୍ରାନ୍ତିର ସୂତ୍ରପାତ ହୋଇଛି । ଦେଶର ଦୀର୍ଘତମ ରେଳ-ସଡ଼କ ପୋଲ ବୋଗିବିଲ ସେତୁର ଲୋକାର୍ପଣ ହେଲା । ସିକ୍କିମର ପ୍ରଥମ ଏବଂ ଦେଶର ଶହେତମ ଏୟାରପୋର୍ଟ ପେକ୍ୟୋଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେଲା ।ଅଣ୍ଡର-19 କ୍ରିକେଟ ବିଶ୍ୱକପ ଏବଂ ଦୃଷ୍ଟିହୀନ କ୍ରିକେଟ ବିଶ୍ୱକପରେ ଭାରତ ବିଜୟଲାଭ କଲା । ଏଥର ଏସୀୟ କ୍ରୀଡ଼ା ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଭାରତ ବହୁସଂଖ୍ୟାରେ ପଦକ ଜିତିଲା । ପରା ଏସିଆନ ଗେମ୍ସରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତ ଖୁବ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି । ସେହିପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପୁରୁଷାର୍ଥ,ଆମର ସାମୁହିକ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କଥା ଯଦି କହିବି ତା’ହେଲେ ଆମ “ମନ କି ବାତ୍” ଏତେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଚାଲିବ ଯେ, ହୁଏତ 2019 ଆସିଯିବ । ଏସବୁ 130 କୋଟି ଦେଶବାସୀଙ୍କ ନିରନ୍ତର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଦ୍ୱାରା ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି । ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ, 2019ରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତର ଉନ୍ନତି ଏବଂ ପ୍ରଗତିର ଏହି ଯାତ୍ରା ଏହିଭଳି ଜାରି ରହିବ ଏବଂ ଆମ ଦେଶ ଆହୁରି ଦୃଢ଼ତାର ସହ ନୂତନ ଶିଖରକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଏହି ଡିସେମ୍ବରରେ ଆମେ କିଛି ଅସାଧାରଣ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱଙ୍କୁ ହରାଇଛୁ । ଡିସେମ୍ବର 19 ତାରିଖ ଦିନ ଚେନ୍ନାଇର ଡକ୍ଟର ଜୟାଚନ୍ଦ୍ରନଙ୍କ ପରଲୋକ ହୋଇଗଲା । ଡକ୍ଟର ଜୟାଚନ୍ଦ୍ରନଙ୍କୁ ଆଦରରେ ଲୋକେ “ମକ୍କଲ ମାରୁଥୁୱର” କହୁଥିଲେ କାରଣ ସେ ଲୋକଙ୍କ ହୃଦୟରେ ନିଜର ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିଥିଲେ । ଡକ୍ଟର ଜୟାଚନ୍ଦ୍ରନ ଗରିବ ଲୋକଙ୍କୁ ଅତିକମ୍ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ଚିକିତ୍ସା ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା ଯୋଗୁଁ ବେଶ୍ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲେ । ଲୋକେ କହନ୍ତି ଯେ ସେ ରୋଗୀମାନଙ୍କ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ସବୁବେଳେ ତତ୍ପର ରହୁଥିଲେ । ଏପରିକି ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ସବୁବେଳେ ତତ୍ପର ରହୁଥିଲେ । ଏପରିକି ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ଆସୁଥିବା ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠ ରୋଗୀଙ୍କୁ ସେ ଯିବା ଆସିବା ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟ ଦେଉଥିଲେ । ମୁଁ thebetterindia.com ୱେବସାଇଟରେ ସମାଜକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଉଥିବା ତାଙ୍କର ଏଭଳି ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ପଢ଼ିଛି ।

ସେହିପରି ଡିସେମ୍ବର 25 ତାରିଖ ଦିନ କର୍ଣ୍ଣାଟକର ସୁଲାଗିଟ୍ଟି ନର୍ସମ୍ମାଙ୍କ ପରଲୋକ ଖବର ମିଳିଲା । ସୁଲାଗିଟ୍ଟି ନରସମ୍ମା ଗର୍ଭବତୀ ମା-ଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ପ୍ରସବ ସମୟରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିବା ସହାୟିକା ଥିଲେ । ସେ କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ବିଶେଷକରି ସେଠାକାର ଦୁର୍ଗମ ଅଂଚଳରେ ହଜାର ହଜାର ମା-ଭଉଣୀଙ୍କୁ ନିଜର ସେବା ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭରୁ ତାଙ୍କୁ “ପଦ୍ମଶ୍ରୀ”ରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା । ଡକ୍ଟର ଜୟାଚନ୍ଦ୍ରନ ଏବଂ ସୁଲାଗିଟ୍ଟି ନର୍ସମ୍ମାଙ୍କ ଭଳି ଅନେକ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ବ୍ୟକ୍ତି ରହିଛନ୍ତି,ଯେଉଁମାନେ ସମାଜରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ ନିଜ ଜୀବନକୁ ସମର୍ପି ଦେଇଛନ୍ତି । ଆମେ ଯେତେବେଳେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା କଥା କହୁଛୁ, ସେତେବେଳେ ମୁଁ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ବିଜନୌରରେ ଡାକ୍ତରମାନଙ୍କ ସାମାଜିକ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ବିଗତ ଦିନରେ ଆମ ଦଳର କିଛି କର୍ମକର୍ତାମାନେ ମୋତେ ସୂଚାଇ ଦେଲେ ଯେ, ସହରର କିଛି ଡାକ୍ତର ଶିବିର ଆୟୋଜନ କରି ଗରିବମାନଙ୍କ ମାଗଣା ଚିକିତ୍ସା କରୁଛନ୍ତି । ଏଠାକାର Heart Lungs Critical Centre ତରଫରୁ ପ୍ରତି ମାସରେ ଏଭଳି ମେଡିକାଲ କ୍ୟାମ୍ପ୍ସର ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଛି । ଯେଉଁଠାରେ ଅନେକ ରୋଗର ମାଗଣା ପରୀକ୍ଷା ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଉଛି । ପ୍ରତିମାସରେ ଶହ ଶହ ଗରିବ ରୋଗୀ ଏହି କ୍ୟାମ୍ପ ଦ୍ୱାରା ଲାଭାନ୍ୱିତ ହେଉଛନ୍ତି । ନିଃସ୍ୱାର୍ଥ ଭାବେ ସେବାରେ ଲାଗିଥିବା ଏହି ଡାକ୍ତର ବନ୍ଧୁଙ୍କର ଉତ୍ସାହ ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରଶଂସନୀୟ । ଆଜି ମୁଁ ଏକଥା ବହୁତ ଗର୍ବର ସହ ଜଣାଉଛି ଯେ,ସାମୁହିକ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଦ୍ୱାରା “ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ମିଶନ” ଗୋଟିଏ ସଫଳ ଅଭିଯାନ ପାଲଟିଯାଇଛି । କିଛି ଲୋକ ମୋତେ ସୂଚନା ଦେଲେ ଯେ, କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଜବଲପୁରରେ ଏକ ସଙ୍ଗେ ତିନି ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ସଫେଇ ଅଭିଯାନରେ ଯୋଗଦେଲେ । ସ୍ୱଚ୍ଛତାର ଏହି ମହାଯଜ୍ଞରେ ନଗର ନିଗମ, ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ ସଂଗଠନ, ସ୍କୁଲ କଲେଜର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ଜବଲପୁରର ଜନସାଧାରଣ, ସମସ୍ତେ ଉତ୍ସାହର ସହ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ । ଏହି କିଛିକ୍ଷଣ ଆଗରୁ ମୁଁ thebetterindia.com ସମ୍ପର୍କରେ କହୁଥିଲି, ଯେଉଁଥିରେ ମୁଁ ଡକ୍ଟର ଜୟାଚନ୍ଦ୍ରନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ପଢ଼ିବାକୁ ପାଇଲି । ଆଉ ଯେତେବେଳେ ମୋତେ ସୁଯୋଗ ମିଳେ ସେତେବେଳେ ମୁଁ ନିଶ୍ଚୟ thebetterindia.com ୱେବସାଇଟକୁ ଯାଇ ଏଭଳି ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ଜାଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥାଏ ।

ଏକଥା ଜାଣି ମୋତେ ଖୁସି ଲାଗୁଛି ଯେ, ଆଜିକାଲି ଏଭଳି ଅନେକ ୱେବସାଇଟ ରହିଛି ଯାହା ଏଭଳି ଅସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନରୁ ଅନେକ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ କାହାଣୀ ସହିତ ଆମକୁ ପରିଚିତ କରାଉଛନ୍ତି । ଯେମିତିକି, thepositiveindia.com ୱେବସାଇଟ ସମାଜରେ ସକାରାତ୍ମକତାର ପ୍ରଚାର କରିବା ଏବଂ ସମାଜକୁ ଅଧିକ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି ସେହିପରି yourstory.com ରେ ଯୁବ ନବସୃଜନକାରୀ ଏବଂ ଉଦ୍ୟମୀମାନଙ୍କ ସଫଳତାର କାହାଣୀ ସୁନ୍ଦର ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥାଏ । ସେହିପରି samskritabharati.in ମାଧ୍ୟମରେ ଆପଣ ଘରେ ବସି ସରଳ ଢଙ୍ଗରେ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷା ଶିଖିପାରିବେ । ଆମେ ଗୋଟିଏ କାମ କରିପାରିବା କି? ଏଭଳିୱେବସାଇଟଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଆଦାନ-ପ୍ରଦାନ କରିବା । ସମସ୍ତେ ମିଶି ସକାରାତ୍ମକ ଭାବନାକୁ ସଂକ୍ରମିତ (Viral) କରିବା । ଏହାଦ୍ୱାରା ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ସମାଜରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣୁଥିବା ଆମ ନାୟକମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିପାରିବେ ବୋଲି ମୋର ବିଶ୍ୱାସ । ନକାରାତ୍ମକତାର ପ୍ରଚାର କରିବା ଖୁବ୍ ସହଜ ହୋଇଥାଏ କିନ୍ତୁ ଆମ ସମାଜରେ ଆମ ଆଖପାଖରେ ଅନେକ ଭଲକାମ ହେଉଛି ଆଉ ଏସବୁ 130 କୋଟି ଭାରତବାସୀଙ୍କ ସାମୁହିକ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଦ୍ୱାରା ହେଉଛି ।

ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାଜରେ କ୍ରୀଡ଼ାର ନିଜସ୍ୱ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି । ଯେତେବେଳେ ଖେଳଟି ଖେଳାଯାଉଥାଏ ସେତେବେଳେ ଦର୍ଶକମାନଙ୍କ ମନ ମଧ୍ୟ ଶକ୍ତିରେ ଭରିଯାଏ । ଖେଳାଳିମାନଙ୍କ ନାଁ, ପରିଚୟ, ସମ୍ମାନ,ଏମିତି ଅନେକ କିଛି ଆମେ ଅନୁଭବ କରିଥାଉଁ । କିନ୍ତୁ ଏହା ପଛରେ ଏଭଳି ଅନେକ କଥା ରହିଥାଏ,ଯାହା କ୍ରୀଡ଼ାଜଗତଠାରୁ ବହୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵରେ । ମୁଁ କାଶ୍ମୀରର ଗୋଟିଏ ଝିଅ ହାନାୟା ନିସାର ସମ୍ପର୍କରେ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଯିଏ କୋରିଆର କରାଟେ ଚାମ୍ପିଅନସିପରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ହାସଲ କରିଛି । ହାନାୟାର ବୟସ ମାତ୍ର 12 ବର୍ଷ । ସେ କାଶ୍ମୀରର ଅନନ୍ତନାଗରେ ରହୁଛି । ହାନାୟା ପରିଶ୍ରମ ଓ ନିଷ୍ଠାର ସହ କରାଟି ଅଭ୍ୟାସ କଲା, ସୂକ୍ଷ୍ମତା ସହ ଏହାକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲା ଏବଂ ନିଜକୁ ପ୍ରମାଣିତ କରି ଦେଖାଇଲା । ମୁଁ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ତରଫରୁ ତା’ର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଭବିଷ୍ୟତ କାମନା କରୁଛି । ହାନାୟାକୁ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଏବଂ ଆଶୀର୍ବାଦ । ସେହିପରି 16 ବର୍ଷର ଝିଅ ରଜନୀ ସମ୍ପର୍କରେ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ବହୁତ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଲା । ଆପଣମାନେ ମଧ୍ୟ ନିଶ୍ଚୟ ପଢ଼ିଥିବେ । ରଜନୀ ଜୁନିୟର ମୁଷ୍ଟିଯୁଦ୍ଧ ଚାମ୍ପିଅନସିପରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି । ରଜନୀ ପଦକ ଜିତିବା ମାତ୍ରେ ନିକଟସ୍ଥ ଗୋଟିଏ କ୍ଷୀର ଷ୍ଟଲକୁ ଯାଇ ଗିଲାସେ କ୍ଷୀର ପିଇଥିଲା । ତା’ପରେ ରଜନୀ ନିଜ ପଦକକୁ ଗୋଟିଏ କନାରେ ଗୁଡ଼ାଇ ନିଜ ବ୍ୟାଗରେ ରଖିଦେଇଥିଲା । ଆପଣମାନେ ଭାବୁଥିବେ ଯେ, ରଜନୀ ଗିଲାସେ କ୍ଷୀର କାହିଁକି ପିଇଲା? ଏହା ସେ ନିଜ ପିତା ଜସମେର୍ ସିଂହଙ୍କ ସମ୍ମାନରେ କଲା, ଯିଏ ପାନିପତର ଗୋଟିଏ ଷ୍ଟଲରେ ଲସୀ ବିକ୍ରି କରନ୍ତି । ରଜନୀ କହିଲା ଯେ, ତା’ର ବାପା ତାକୁ ସେ ଯାଏ ପହଂଚାଇବା ପାଇଁ ବହୁତ ତ୍ୟାଗ କରିଛନ୍ତି । ଅନେକ କଷ୍ଟ ସହିଛନ୍ତି । ଜସମେର୍ ସିଂ ସବୁଦିନ ସକାଳେ ରଜନୀ ଓ ତା’ର ଭାଇଭଉଣୀମାନଙ୍କ ଉଠିବା ଆଗରୁ ହିଁ କାମକୁ ଚାଲିଯାଆନ୍ତି । ନିଜର ବକ୍ସିଂ ଶିଖିବାର ଇଚ୍ଛା ଯେତେବେଳେ ସେ ନିଜ ପିତାଙ୍କ ଆଗରେ ପ୍ରକାଶ କଲା ସେତେବେଳେ ତା’ର ପିତା ଏହାପାଇଁ ଯଥାସମ୍ଭବ ଉପାୟ କରି ତା’ର ଉତ୍ସାହ ବର୍ଦ୍ଧନ କରିଥିଲେ । ରଜନୀକୁ ମୁଷ୍ଟିଯୁଦ୍ଧର ଅଭ୍ୟାସ ପୁରୁଣା ଗ୍ଲୋଭ୍ସ ସହ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା କାରଣ ସେ ସମୟରେ ତାଙ୍କ ପରିବାରର ଆର୍ଥିକ ପରିସ୍ଥିତି ସେତେ ସ୍ୱଚ୍ଛଳ ନ ଥିଲା । ଏତେସବୁ ବାଧାବିଘ୍ନ ସତ୍ତ୍ୱେ ରଜନୀ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ନ ହରାଇ ମୁଷ୍ଟିଯୁଦ୍ଧ ଶିଖିଚାଲିଲା । ସେ ସର୍ବିୟାରେ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ପଦକ ଜିତିଛି । ମୁଁ ରଜନୀକୁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଇବା ସହ ଆଶୀର୍ବାଦ କରୁଛି ଏବଂ ରଜନୀକୁ ସହଯୋଗ କରିବା ଓ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥିବା ଯୋଗୁଁ ତା’ର ପିତାମାତା ଜସମେର ସିଂ ଏବଂ ଉଷାରାଣୀଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ଏହି ମାସରେ ହିଁ ପୁଣେର ଜଣେ 20 ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ଝିଅ ବେଦାଙ୍ଗୀ କୁଲକର୍ଣ୍ଣୀ ସାଇକେଲରେ ବିଶ୍ୱପରିକ୍ରମା କରିଥିବା ଏସିଆର ସବୁଠାରୁ ଦ୍ରୁତ ସାଇକେଲଚାଳକ ହୋଇପାରିଛି । ସେ 159 ଦିନ ଧରି ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରାୟ 300 କିଲୋମିଟର ସାଇକେଲ ଚଳାଉଥିଲା । ଆପଣ କଳ୍ପନା କରିପାରୁଥିବେ ଦିନକୁ 300 କିଲୋମିଟର ସାଇକେଲ ଚାଳନା ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଆବେଗ ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରଶଂସନୀୟ । ଏଭଳି ଉପଲବ୍ଧି ବିଷୟରେ ଶୁଣିଲେ ଆମକୁ ପ୍ରେରଣା ମିଳୁନି କି? ବିଶେଷ କରି ମୋର ଯୁବବନ୍ଧୁଗଣ, ଏଭଳି ଘଟଣା ସମ୍ପର୍କରେ ଶୁଣିଲେ ଆମକୁ ବାଧାବିଘ୍ନ ସତ୍ୱେ କିଛି କରିବାର ପ୍ରେରଣା ମିଳିଥାଏ । ଯଦି ସଂକଳ୍ପରେ ସାମର୍ଥ୍ୟ ରହିଛି, ଦୃଢ଼ ମନୋବଳ ରହିଛି ତେବେ ବିଘ୍ନ ସ୍ୱୟଂ ଅଟକିଯିବ । ଅସୁବିଧା କେବେହେଲେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସାଜେନି । ଏଭଳି ଉଦାହରଣ ଶୁଣିଲେ ଆମକୁ ମଧ୍ୟ ନିଜ ଜୀବନର ପ୍ରତି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଗୋଟିଏ ନୂତନ ପ୍ରେରଣା ମିଳେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଜାନୁୟାରୀରେ ଉତ୍ସାହ ଏବଂ ଉଦ୍ଦୀପନାଭରା ଅନେକ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ଆସୁଛି ଯଥା – ଲୋହଡ଼ି, ପୋଙ୍ଗଲ, ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି, ଉତ୍ତରାୟଣ, ମାଘ ବିହୁ, ମାଘୀ ଇତ୍ୟାଦି । ଏହି ପର୍ବମାନଙ୍କରେ ସାରା ଭାରତରେ କେଉଁଠି ପାରମ୍ପରିକ ନୃତ୍ୟର ରଙ୍ଗରେ ରଙ୍ଗୀନ ହେବ ତ କେଉଁଠି ଫସଲ ଆମଦାନୀର ଖୁସିରେ ଲୋହଡ଼ୀ ପ୍ରଜ୍ଜ୍ୱଳିତ କରାଯିବ । କେଉଁଠି ଆକାଶରେ ଗୁଡ଼ି ଉଡୁଥିବାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ ତ କେଉଁଠି କେଉଁଠି ମେଳାର ଆଲୋକମାଳା ବିଚ୍ଛୁରିତ ହେବ । କେଉଁଠି ଖେଳରେ ଜନସମାଗମ ହେବ ତ କେଉଁଠି ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ତିଳ-ଗୁଡ଼ ଖୁଆଖୋଇ ହୋଇ ପରସ୍ପର କୁହାକୁହି ହେବେ – “ତିଲ୍ ଗୁଡ୍ ଘ୍ୟା – ଆଣି ଗୋଡ଼ – ଗୋଡ଼ ବୋଲା” – ଏହି ଉତ୍ସବଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତା’ପଛରେ ନିହିତ ଭାବନା କିନ୍ତୁ ଗୋଟିଏ । ଏହି ଉତ୍ସବଗୁଡ଼ିକ କେଉଁଠି ନାଁ କେଉଁଠି ଚାଷବାସ ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ, କୃଷକ ସହିତ ଜଡ଼ିତ, ଗାଁ ଏବଂ କୃଷିକ୍ଷେତ୍ର ସହିତ ଜଡ଼ିତ । ଏହି ସମୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉତ୍ତରାୟଣ ହୋଇ ମକର ରାଶିରେ ପ୍ରବେଶ କରନ୍ତି । ଏହିଦିନ ପରେ ଦିନ ଧୀରେ ଧୀରେ ବଡ଼ ହେବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରେ ଏବଂ ଶୀତଦିନିଆ ଫସଲ ଅମଳ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଏ । ଆମର ଅନ୍ନଦାତା କୃଷକ ଭାଇଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି । ଆମ ପର୍ବପର୍ବାଣୀଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ବିବିଧତାରେ ଏକତା ତଥା ଏକ୍ ଭାରତ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭାରତର ଭାବ ନିହିତ ହୋଇ ରହିଛି । ଆମର ପର୍ବପର୍ବାଣୀଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରକୃତି ସହିତ କେତେ ମାତ୍ରାରେ ଯୋଡ଼ି ହୋଇ ରହିଛନ୍ତି ତାହା ଆମେ ଜାଣିପାରିବା । ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିରେ ସମାଜ ଏବଂ ପ୍ରକୃତିକୁ ଅଲଗା କରି ଦେଖାଯାଇ ନଥାଏ । ଏଠାରେ ବ୍ୟକ୍ତି ଏବଂ ସମଷ୍ଟି ପରସ୍ପର ଅଭିନ୍ନ । ଉତ୍ସବଗୁଡ଼ିକ ଆଧାରିତ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ହେଉଛି ପ୍ରକୃତି ସହିତ ଆମର ନିକଟ ସମ୍ବନ୍ଧର ଏକ ଭଲ ଉଦାହରଣ । ଏଥିରେ ସାରାବର୍ଷର ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ସହିତ ଗ୍ରହନକ୍ଷତ୍ରଙ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧିତ ତଥ୍ୟ ମଧ୍ୟ ସନ୍ନିବେଶିତ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରାକୃତିକ ଏବଂ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ସହିତ ଆମର ସମ୍ପର୍କ କେତେ ପ୍ରାଚୀନ ତାହା ଏହି ପାରମ୍ପରିକ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରରୁ ଆମେ ଜାଣିପାରିବା । ଚନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଗତି ଉପରେ ଆଧରିତ ଚନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ସୌର କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁସାରେ ଆମର ପର୍ବ ଓ ଉତ୍ସବମାନଙ୍କର ଦିନ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଥାଏ । ଯିଏ ଯେଉଁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରକୁ ମାନୁଛି ସେଇ ଅନୁସାରେ ପର୍ବର ତିଥି ନିର୍ଭର କରେ । କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗ୍ରହ ନକ୍ଷତ୍ରର ସ୍ଥିତି ଅନୁସାରେ ମଧ୍ୟ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଗୁଡ଼ି ପଡ଼ୱା, ଚେଟିଚାନ୍ଦ୍, ଉଗାଦି ଆଦି ପର୍ବଗୁଡ଼ିକ ଚନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁସାରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ସେହିଭଳି ତମିଲ୍ ପୁଥାଣ୍ଡୁ, ବିଶୁ, ବୈଶାଖ୍,ବୈଶାଖୀ, ପୋଇଲା ବୈଶାଖ, ବିହୁ ଆଦି ସୌର କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁସାରେ ପାଳିତ ହୋଇଥାଏ । ଆମର ଅନେକ ପର୍ବ ମଧ୍ୟରେ ନଦୀ ଓ ପାଣିକୁ ସଂରକ୍ଷିତ କରିବାର ବାର୍ତା ସମାହିତ ହୋଇଥାଏ । ଛଟ୍ ପୂଜା ଉତ୍ସବଟି ନଦୀ ଓ ପୁଷ୍କରିଣୀର ସୂର୍ଯ୍ୟପୂଜା ସହ ଜଡ଼ିତ । ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତିରେ ମଧ୍ୟ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ,କୋଟି କୋଟି ଲୋକ ପବିତ୍ର ନଦୀଗୁଡ଼ିକରେ ବୁଡ଼ ପକାଇଥାନ୍ତି । ଆମର ପର୍ବପର୍ବାଣୀଗୁଡ଼ିକ ଆମମାନଙ୍କୁ ମାନବୀୟ ମୂଲ୍ୟବୋଧର ଶିକ୍ଷା ଦେଇଥାଏ । ଏକପକ୍ଷରେ ଏଗୁଡ଼ିକର ପୌରାଣିକ ମହତ୍ୱ ଥିଲାବେଳେ ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଏଥିରୁ ଭ୍ରାତୃଭାବ ଏବଂ ପରସ୍ପର ମିଳିମିଶି ରହିବାର ଜୀବନଶିକ୍ଷା ମଧ୍ୟ ଲାଭ ହୋଇଥାଏ । ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ 2019 ପାଇଁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି ଏବଂ କାମନା କରୁଛି କି ଆଗାମୀ ପର୍ବପର୍ବାଣୀଗୁଡ଼ିକରୁ ଆପଣମାନେ ଭରପୁର ଆନନ୍ଦପ୍ରାପ୍ତ କରନ୍ତୁ । ଏହି ଉତ୍ସବରେ ଉଠେଇଥିବା ଫଟୋଗୁଡ଼ିକୁ ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତଙ୍କ ସହ ସେୟାର କରନ୍ତୁ । ଫଳରେ ଭାରତର ବିବିଧତା ଏବଂ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ସୁନ୍ଦରତାକୁ ସମସ୍ତେ ଦେଖିପାରିବେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆମ ସଂସ୍କୃତିରେ ଏଭଳି ଜିନିଷ ଭରପୁର ହୋଇ ରହିଛି ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଆମେ ଗର୍ବ କରିପାରିବା ଏବଂ ସ୍ୱାଭିମାନର ସହିତ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଇପାରିବା । ଆଉ ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ହେଲା କୁମ୍ଭମେଳା । ଆପଣମାନେ କୁମ୍ଭ ବିଷୟରେ ବହୁତ କିଛି ଶୁଣିଥିବେ । ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ତା’ର ଭବ୍ୟତା ଏବଂ ବିଶାଳତାକୁ ଆପଣମାନେ ଦେଖିଥିବେ ଏବଂ ତାହା ମଧ୍ୟ ସତ୍ୟ । କୁମ୍ଭମେଳାର ସ୍ୱରୂପ ଅତି ବିରାଟ ହୋଇଥାଏ – ଯେତିକି ଦିବ୍ୟ ସେତିକି ଭବ୍ୟ ମଧ୍ୟ । ଦେଶ ତଥା ସାରା ଦୁନିଆର ଲୋକ ଆସନ୍ତି ଏବଂ କୁମ୍ଭମେଳାରେ ସମ୍ମିଳିତ ହୋଇଯାନ୍ତି । କୁମ୍ଭମେଳାରେ ଆସ୍ଥା ଏବଂ ଶ୍ରଦ୍ଧାର ଜନସମୁଦ୍ର ମାଡ଼ିଆସେ । ଏକାସାଥିରେ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ଦେଶବିଦେଶର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ, କୋଟି କୋଟି ଲୋକ ଏକତ୍ରିତ ହୁଅନ୍ତି । କୁମ୍ଭର ସଂସ୍କୃତି ଆମର ମହାନ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରମ୍ପରାରୁ ପଲ୍ଲବିତ ଏବଂ ପୁଷ୍ପିତ ହୋଇଛି । ଏ ବର୍ଷ ଜାନୁୟାରୀ 15 ତାରିଖରୁ ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ବିଶ୍ୱପ୍ରସିଦ୍ଧ କୁମ୍ଭମେଳା ଆୟୋଜିତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ହୁଏତ ଆପଣ ବି ଖୁବ୍ ଉତ୍ସୁକତାର ସହିତ ଏହି ମେଳାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିବେ । କୁମ୍ଭମେଳା ପାଇଁ ଏବେଠାରୁ ସନ୍ଥ ମହାତ୍ମାମାନଙ୍କର ଆଗମନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲାଣି । ବିଶ୍ୱରେ ଏହାର ମହତ୍ୱକୁ ଆପଣ ଏଇଥିରୁ ଅନୁମାନ କରିପାରିବେ ଯେ ଗତବର୍ଷ ୟୁନେସ୍କୋ ଦ୍ୱାରା କୁମ୍ଭମେଳାକୁ “ମାନବ ସଭ୍ୟତାର ଅଦୃଶ୍ୟ ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟ” (Intangible Cultural Heritage of Humanity) ସୂଚୀରେ ଚିହ୍ନିତ କରାଯାଇଛି । କିଛିଦିନ ତଳେ ଅନେକ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତମାନେ କୁମ୍ଭର ପ୍ରସ୍ତୁତିର ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲେ । ସେଠାରେ ଏକସାଥେ ଅନେକ ଦେଶର ଜାତୀୟ ପତାକା ଉତୋଳନ କରାଗଲା । ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ଆୟୋଜିତ ହେବାକୁ ଯାଉଥିବା ଏହି କୁମ୍ଭ ମେଳାକୁ ଶହେପଚାଶରୁ ଅଧିକ ଦେଶରୁ ଲୋକମାନେ ଆସିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । କୁମ୍ଭର ଦିବ୍ୟତାଠାରୁ ଭାରତର ଭବ୍ୟତା ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ନିଜର ରଙ୍ଗୀନ ଆଭା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବ । କୁମ୍ଭମେଳା ଆତ୍ମ ଅନ୍ୱେଷଣର ଏକ ବଡ଼ ମାଧ୍ୟମ ଯେଉଁଠି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଆଗନ୍ତୁକକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଅନୁଭୂତି ମିଳେ । ସାଂସାରିକ ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ବୁଝିବାର ଅବସର ମିଳେ । ବିଶେଷକରି ଯୁବବର୍ଗ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ବହୁତ ବଡ଼ ଶିକ୍ଷଣୀୟ ଅନୁଭୂତି ହୋଇପାରେ । ମୁଁ ନିଜେ କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ପ୍ରୟାଗରାଜ ଯାଇଥିଲି । ମୁଁ ଦେଖିଲି ଯେ କୁମ୍ଭମେଳା ପାଇଁ ଜୋରସୋରରେ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚାଲିଛି । ପ୍ରୟାଗରାଜର ଲୋକମାନେ କୁମ୍ଭ ପାଇଁ ଖୁବ୍ ଉତ୍ସାହିତ ଅଛନ୍ତି । ମୁଁ ସେଠାରେ ସମନ୍ୱିତ କମାଣ୍ଡ ଓ କଂଟ୍ରୋଲ ସେଂଟରକୁ ଲୋକାର୍ପଣ କଲି । ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନଙ୍କୁ ଏଥିରୁ ଖୁବ୍ ସାହାଯ୍ୟ ମିଳିବ । ଏ ବର୍ଷ କୁମ୍ଭରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଉପରେ ବି ବିଶେଷ ଜୋର ଦିଆଯାଇଛି । ଆୟୋଜନରେ ଶ୍ରଦ୍ଧା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ମଧ୍ୟ ରହିବ । ଯାହା ଦୁନିଆର ଦୂରଦୂରାନ୍ତକୁ ଏକ ସୁସନ୍ଦେଶ ଦେବ ।

ଏଥର ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ସଙ୍ଗମରେ ସ୍ନାନ କରିବା ପରେ ଅକ୍ଷୟବଟ ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶନ କରି ପୂଣ୍ୟ ଅର୍ଜନ କରିପାରିବେ । ଲୋକମାନଙ୍କର ଆସ୍ଥା ଓ ବିଶ୍ୱାସର ପ୍ରତୀକ ଏହି ଅକ୍ଷୟବଟ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଦୁର୍ଗ ଭିତରେ ବନ୍ଦ ହୋଇ ରହିଥିଲା । ଫଳରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ଇଚ୍ଛାଥାଇ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଦର୍ଶନ କରିପାରୁ ନ ଥିଲେ । ଏବେ ଅକ୍ଷୟବଟର ଦ୍ୱାର ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଖୋଲି ଦିଆଯାଇଛି । ମୋର ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ ଯେ, ଯଦି ଆପଣ କୁମ୍ଭମେଳାକୁ ଯାଆନ୍ତି ତେବେ କୁମ୍ଭମେଳାର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବିଷୟ ଓ ଦୃଶ୍ୟସବୁକୁ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଆଦାନ-ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ । ଫଳରେ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କୁ କୁମ୍ଭମେଳା ଯିବାର ପ୍ରେରଣା ମିଳିବ ।

ଆଧ୍ୟାତ୍ମର ଏ କୁମ୍ଭ ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନର ମହାକୁମ୍ଭ ହେଉ ।

ଆସ୍ଥାର ଏ କୁମ୍ଭ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟତାର ମହାକୁମ୍ଭ ହେଉ ।

ଜାତୀୟ ଏକତାର ମହାକୁମ୍ଭ ବି ହେଉ ।

ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନଙ୍କର ଏ କୁମ୍ଭ ବିଶ୍ୱପର୍ଯ୍ୟଟନର ମହାକୁମ୍ଭ ହେଉ ।

କଳାତ୍ମକତାର ଏ କୁମ୍ଭ ସୃଜନଶକ୍ତିର ମଧ୍ୟ ମହାକୁମ୍ଭ ହେଉ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଜାନୁୟାରୀ 26 ତାରିଖ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସକୁ ନେଇ ଆମେ ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କ ମନରେ ବହୁତ ଉତ୍ସୁକତା ରହିଥାଏ । ସେଦିନ ଆମେ ଆମର ସେହି ମହାନ ବିଭୂତିମାନଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିଥାଉ ଯେଉଁମାନେ ଆମକୁ ଆମର ସମ୍ବିଧାନ ଦେଇଛନ୍ତି ।

ଏ ବର୍ଷ ଆମେ ଆମର ପୂଜ୍ୟ ବାପୁଜୀଙ୍କର ଶହେ ପଚାଶତମ ଜୟନ୍ତୀ ବର୍ଷ ପାଳନ କରୁଛୁ । ଆମପାଇଁ ସୌଭାଗ୍ୟର କଥା ଯେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶ୍ରୀ ସିରିଲ୍ ରାମାଫୋସ୍ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସର ମୁଖ୍ୟଅତିଥି ଭାବରେ ଯୋଗଦାନ କରୁଛନ୍ତି । ପୂଜ୍ୟବାପୁ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ମଧ୍ୟରେ ଅବିଚ୍ଛିନ୍ନ ସମ୍ପର୍କ ଥିଲା । ସେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ହିଁ ଥିଲା ଯେଉଁଠି ମୋହନ ମହାତ୍ମାରେ ପରିଣତ ହେଲେ । ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ହିଁ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ପ୍ରଥମ ସତ୍ୟାଗ୍ରହ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ବର୍ଣ୍ଣବୈଷମ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦୃଢ଼ଭାବରେ ସ୍ୱର ଉତୋଳନ କରିଥିଲେ । ସେ ଫିନିକ୍ସ ଏବଂ ଟଲଷ୍ଟୟ ଫାର୍ମର ସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ ଯେଉଁଠାରୁ ସାରାବିଶ୍ୱରେ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଏବଂ ନ୍ୟାୟ ପାଇଁ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ ହୋଇଥିଲା ।

2018 ବର୍ଷଟିକୁ ନେଲସନ୍ ମଣ୍ଡେଲାଙ୍କ ଜନ୍ମଶତାବ୍ଦୀ ବର୍ଷଭାବରେ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ସେ‘ମାଦିବା’ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ । ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣୁ ଯେ ନେଲସନ୍ ମଣ୍ଡେଲା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ବର୍ଣ୍ଣବୈଷମ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂଗ୍ରାମର ଏକ ଉଦାହରଣ ଥିଲେ । ମଣ୍ଡେଲାଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ସ୍ରୋତ କିଏ ଥିଲେ ତାହା ମଧ୍ୟ ଆମେ ଜାଣୁ । ତାଙ୍କୁ ଏତେବର୍ଷ ଜେଲରେ କାଟିବାର ସହନଶକ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରେରଣା ପୂଜ୍ୟ ବାପୁଙ୍କଠାରୁ ହିଁ ମିଳିଥିଲା । ମଣ୍ଡେଲା ଥରେ ବାପୁଜୀଙ୍କ ବିଷୟରେ କହିଥିଲେ – “ମହାତ୍ମା ଆମ ଇତିହାସର ଅଭିନ୍ନ ଅଙ୍ଗ, କାରଣ ଏହିଠାରେ ସେ ସତ୍ୟକୁ ନେଇ ନିଜର ପ୍ରଥମ ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ;ଏହିଠାରେ ସେ ନ୍ୟାୟପ୍ରତି ନିଜର ଦୃଢ଼ତାର ବିଲକ୍ଷଣ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ; ଏହିଠାରେ ସେ ନିଜର ସତ୍ୟାଗ୍ରହର ଦର୍ଶନ ଏବଂ ସଂଘର୍ଷର କୌଶଳକୁ ବିକଶିତ କରିଥିଲେ ।” ସେ ବାପୁଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଆଦର୍ଶ ମାନୁଥିଲେ । ବାପୁ ଏବଂ ମଣ୍ଡେଲା ଉଭୟ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଖାଲି ପ୍ରେରଣାର ସ୍ରୋତ ଥିଲେ ତା’ନୁହେଁ,ବରଂ ତାଙ୍କ ଆଦର୍ଶ ଆମକୁ ସର୍ବଦା ପ୍ରେମ ଓ କରୁଣା ଭରା ସମାଜ ଗଠନ ଦିଗରେ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଆସିଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ଗୁଜରାଟର ନର୍ମଦା ନଦୀକୂଳରେ କେବଡ଼ିଆଠାରେ ପୁଲିସ ମହାନିର୍ଦେଶକମାନଙ୍କର ସମ୍ମେଳନ ହେଲା, ଯେଉଁଠାରେ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଅଛି,ସେଠି ଶୀର୍ଷସ୍ଥ ପୁଲିସ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କ ସହିତ ସାର୍ଥକ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା । ଦେଶ ତଥା ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କର ସୁରକ୍ଷାକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ୍ କରିବା ପାଇଁ କିଭଳି ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ପଡ଼ିବ ସେ ବିଷୟରେ ସବିସ୍ତାର ଆଲୋଚନା ହେଲା । ସେହି ସମ୍ମେଳନରେ ମୁଁ ଜାତୀୟ ଏକତା ପାଇଁ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ପୁରସ୍କାର ଆରମ୍ଭ କରିବାର ଘୋଷଣା କଲି । ଯିଏ କୌଣସି ଭାବରେ ଜାତୀୟ ଏକତା ପାଇଁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ କାମ କରିଥିବ ଏ ପୁରସ୍କାର ତାଙ୍କୁ ଦିଆଯିବ । ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ତାଙ୍କର ସମଗ୍ର ଜୀବନ ଦେଶର ଏକତା ପାଇଁ ସମର୍ପିତ କରିଦେଇଥିଲେ । ସେ ଭାରତର ଏକତାକୁ ଅକ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ରଖିବା ଦିଗରେ ସର୍ବଦା ଲାଗିରହିଥିଲେ । ସର୍ଦ୍ଦାର ସାହେବଙ୍କ ମତରେ ଭାରତର ଶକ୍ତି ତାର ବିବିଧତା ମଧ୍ୟରେ ହିଁ ନିହିତ ଅଛି । ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କର ସେହି ଭାବନାକୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଇ ଏହି ପୁରସ୍କାର ମାଧ୍ୟମରେ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପିତ କରୁଛୁ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଜାନୁୟାରୀ 13 ତାରିଖ ଗୁରୁ ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂହଙ୍କ ପବିତ୍ର ଜୟନ୍ତୀର ପର୍ବ । ଗୁରୁ ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂହଙ୍କ ଜନ୍ମ ପାଟନାରେ ହେଇଥିଲା । ଜୀବନର ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ଧରି ଉତ୍ତର ଭାରତ ତାଙ୍କର କର୍ମଭୂମି ଥିଲା । ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ନାନ୍ଡ଼େଡ଼ଠାରେ ସେ ପ୍ରାଣତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ । ଜନ୍ମଭୂମି ପାଟନା, କର୍ମଭୂମି ଉତ୍ତର ଭାରତ ଏବଂ ଜୀବନର ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ନାନ୍ଡ଼େଡ଼ରେ । କହିବାକୁ ଗଲେ, ସାରା ଭାରତବର୍ଷ ତାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରିଥିଲା । ତାଙ୍କର ଜୀବନ କାଳକୁ ଦେଖିଲେ ସେଥିରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାରତର ଝଲକ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ନିଜ ପିତା ଶ୍ରୀ ଗୁରୁ ତେଗ୍ ବାହାଦୂରଜୀ ଶହୀଦ ହେବାପରେ ଗୁରୁ ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂହଜୀ ମାତ୍ର 9 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଗୁରୁ ପଦପ୍ରାପ୍ତ କରିଥିଲେ । ଗୁରୁ ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟ ସପକ୍ଷରେ ସଂଗ୍ରାମ କରିବାର ସାହସ ଶିଖ ଗୁରୁମାନଙ୍କଠାରୁ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ସୂତ୍ରରେ ମିଳିଥିଲା । ତାଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଶାନ୍ତ ଏବଂ ସରଳ ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ବି ଗରିବ ଓ ଦୁର୍ବଳମାନଙ୍କ ସ୍ୱରକୁ ଚାପିଦେବାର ଚେଷ୍ଟା କରାଗଲା, ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଅନ୍ୟାୟ କରାଗଲା,ସେତେବେଳେ ଗୁରୁ ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂ ଗରିବ ଓ ଦୁର୍ବଳମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଦୃଢ଼ଭାବେ ସ୍ୱର ଉତୋଳନ କରିଥିଲେ । ସେଥିପାଇଁ ତ କୁହାଯାଏ –

ସୱା ଲାଖ୍ ସେ ଏକ୍ ଲଡ଼ାଉଁ

ଚିଡ଼ିୟୋଁ ସୋଁ ମେଁ ବାଜ୍ ତୁଡ଼ାଉଁ,

ତବେ ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂ ନାମ କହାଉଁ ।

ସେ କହୁଥିଲେ ଯେ, ଦୁର୍ବଳ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ଲଢ଼ି ଶକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଏନି । ମାନବୀୟ ଦୁଃଖକୁ ଦୂର କରିବା ହିଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସେବା ବୋଲି ଗୁରୁ ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ । ସେ ବୀରତ୍ୱ, ଶୌର୍ଯ୍ୟ, ତ୍ୟାଗ ଏବଂ ଧର୍ମପରାୟଣତାରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିବ୍ୟପୁରୁଷ ଥିଲେ ଯାହାଙ୍କର ଶସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଶାସ୍ତ୍ର ଉଭୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଅଲୌକିକ ଜ୍ଞାନ ଥିଲା । ସେ ଜଣେ ତୀରଚାଳକ ତ ଥିଲେ, ତା’ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଗୁରୁମୁଖି, ବ୍ରଜଭାଷା, ସଂସ୍କୃତ, ପାର୍ସି, ହିନ୍ଦୀ ଏବଂ ଉର୍ଦ୍ଦୁ ସହ ଅନେକ ଭାଷା ଜାଣିଥିଲେ । ମୁଁ ପୁଣିଥରେ ଗୁରୁ ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଦେଶରେ ଏମିତି ଅନେକ ଭଲ କାମ ହେଉଛି, ଯାହା ସମ୍ପର୍କରେ ବିଶେଷ ଆଲୋଚନା ହୋଇନଥାଏ । ଏଭଳି ଗୋଟିଏ ନିଆରା ପ୍ରଚେଷ୍ଟା FSSAI ବା ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଓ ମାନକ ପ୍ରାଧୀକରଣ ଦ୍ୱାରା ହେଉଛି । ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କର 150 ତମ ଜୟନ୍ତୀ ବର୍ଷ ଉପଲକ୍ଷେ ସାରା ଦେଶରେ ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜିତ ହେଉଛି । ଏହି ଶୃଙ୍ଖଳାରେ FSSAIସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାରେ ଲାଗିଛି । “Eat Right India”ଅଭିଯାନ ଅନ୍ତର୍ଗତ ସାରା ଦେଶରେ ସୁସ୍ଥ ଭାରତ ଯାତ୍ରାମାନ ଆୟୋଜିତ କରାଯାଉଛି । ଏହି ଅଭିଯାନ ଜାନୁୟାରୀ 27 ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ । ବେଳେବେଳେ ସରକାରୀ ସଂସ୍ଥାମାନଙ୍କ ପରିଚୟ ଗୋଟିଏ ନିୟନ୍ତ୍ରକ ଭଳି ହୋଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ FSSAI ପାଦେ ଆଗେଇଯାଇ ଜନସଚେତନତା ଏବଂ ଲୋକଶିକ୍ଷାର କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପ୍ରଶଂସନୀୟ, ଭାରତ ସ୍ୱଚ୍ଛ ସୁସ୍ଥ ହେଲେ ସମୃଦ୍ଧ ହେବ । ଉତମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଆବଶ୍ୟକ ହେଲା ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ । ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପାଇଁ ମୁଁ FSSAIକୁ ଆନ୍ତରିକ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ଏହି ଅଭିଯାନରେ ସାମିଲ ହେବାକୁ ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି । ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ବିଶେଷକରି ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଏହା ନିଶ୍ଚୟ ଦେଖାନ୍ତୁ । ଖାଦ୍ୟର ଗୁରୁତ୍ୱ ସମ୍ପର୍କରେ ଶିକ୍ଷା ପିଲାଦିନରୁ ମିଳିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଏହା 2018ର ଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ । 2019ରେ ଆମେ ପୁଣି ଏକାଠି ହେବା । ପୁଣି ମନର କଥା ହେବା । ବ୍ୟକ୍ତିର ଜୀବନ ହେଉ, ରାଷ୍ଟ୍ରର ଜୀବନ ହେଉ, ସମାଜର ଜୀବନ ହେଉ, ପ୍ରେରଣା ଉନ୍ନତିର ଆଧାର ହୋଇଥାଏ । ଆସନ୍ତୁ ନୂଆ ପ୍ରେରଣା, ନୂତନ ଉତ୍ସାହ, ନୂଆ ସଂକଳ୍ପ,ନୂତନ ସିଦ୍ଧି, ନୂତନ ଶିଖର ଆଗକୁ ଯିବା, ବଢ଼ିଚାଲିବା, ନିଜେ ବଦଳିବା, ଦେଶକୁ ମଧ୍ୟ ବଦଳାଇବା । ଅନେକ ଅନେକ ଧନ୍ୟବାଦ ।

ମନ କି ବାତ , ନଭେମ୍ବର 2018

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । 2014 ଅକ୍ଟୋବର 3 ତାରିଖ ବିଜୟା ଦଶମୀର ପବିତ୍ର ପର୍ବ । ସେହିଦିନ “ମନ କି ବାତ୍” ମାଧ୍ୟମରେ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଏକସଙ୍ଗରେ ଗୋଟିଏ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲୁ । “ମନ କି ବାତ୍”ର ଏହି ଯାତ୍ରା ଆଜି 50ଟି ଅଧ୍ୟାୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି । ତେଣୁ ଆଜିର ଏହି ଅଧ୍ୟାୟ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣିମ ଅଧ୍ୟାୟ । ଏଥର ଆସିଥିବା ଆପଣମାନଙ୍କ ଚିଠି ଓ ଫୋନକଲ୍ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଏହି 50ତମ ଅଧ୍ୟାୟ ସମ୍ପର୍କରେ ରହିଛି । MyGov ରେ ଦିଲ୍ଲୀର ଅଂଶୁକୁମାର, ଅମରକୁମାର ଏବଂ ପାଟନାରୁ ବିକାଶ ଯାଦବ ସେହିପରି NarendraModi App ରେ ଦିଲ୍ଲୀର ମୋନିକା ଜୈନ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ବର୍ଦ୍ଧମାନରୁ ପ୍ରସେନଜିତ ସରକାର ଏବଂ ନାଗପୁରରୁ ସଙ୍ଗୀତା ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଏମାନେ ସମସ୍ତେ ପ୍ରାୟ ଏକା ପ୍ରକାର ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଛନ୍ତି । ଏମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଲୋକେ ପ୍ରାୟତଃ ଆପଣଙ୍କୁ ସର୍ବାଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତି, ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଓ ମୋବାଇଲ ଆପ୍ ସହ ଜଡ଼ିତ କରିଥାନ୍ତି । ହେଲେ ଲୋକମାନଙ୍କ ସହ ଯୋଡ଼ିହେବା ପାଇଁ ଆପଣ ରେଡ଼ିଓକୁ କାହିଁକି ବାଛିଲେ? ଆପଣମାନଙ୍କ ଏହି ଜିଜ୍ଞାସା ଖୁବ ସ୍ୱାଭାବିକ ଯେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଯୁଗରେ ଯେତେବେଳେ ରେଡ଼ିଓକୁ ପ୍ରାୟ ଲୋକେ ଭୁଲିଗଲେଣି । ଏଭଳି ସମୟରେ ମୋଦୀ ରେଡ଼ିଓକୁ କାହିଁକି ଆଣିଲେ?

ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ, ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ କାହାଣୀ ଶୁଣାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି । 1998 ମସିହାର କଥା । ମୁଁ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ସଂଗଠନର ଜଣେ କର୍ମକର୍ତ୍ତା ଭାବେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲି । ମେ’ ମାସ ଥିଲା । ସନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ ମୁଁ ଗୋଟିଏ ଜାଗାକୁ ଯାଉଥିଲି । ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ ଶୀତର ମାତ୍ରା ବଢ଼ିଯାଏ । ବାଟରେ ଚା’ ପିଇବା ପାଇଁ ମୁଁ ଗୋଟିଏ ଢାବାରେ ଅଟକିଲି । ଆଉ ଚା’ ପାଇଁ ଅର୍ଡର ଦେଲି । ତାହା ଗୋଟିଏ ଖୁବ୍ ଛୋଟ ଢାବା ଥିଲା ସେହି ଲୋକଟି ନିଜେ ହିଁ ଚା’ ତିଆରି କରୁଥିଲା ଆଉ ବିକ୍ରି କରୁଥିଲା । ପିନ୍ଧିଥିବା ଲୁଗାରେ ଦେହ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆଚ୍ଛାଦିତ ହେଉନଥିଲା । ରାସ୍ତାକଡ଼ରେ ଛୋଟ ଠେଲାଗାଡ଼ିଟିଏ ଧରି ଠିଆ ହୋଇଥିଲା । ସେ ତା’ ଠେଲାଗାଡ଼ି ଉପରେ ଥିବା କାଚ ଜାରରୁ ଗୋଟିଏ ଲଡ଼ୁ ବାହାର କରି ମୋତେ ବଢ଼େଇ କହିଲା – ଆଜ୍ଞା ଚା’ ପରେ ପିଇବେ, ଆଗ ଲଡୁ ଖାଆନ୍ତୁ । ମୁହଁ ମିଠା କରନ୍ତୁ । ମୁଁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟରେ ପଚାରିଲି – ତୁମ ଘରେ କ’ଣ ବାହାଘର କି ଆଉ କିଛି ଉତ୍ସବାନୁଷ୍ଠାନ ଆୟୋଜନ ହେଉଛି କି? ସେ କହିଲା – ନାଇ ଆଜ୍ଞା, ଆପଣ ଜାଣିନାହାନ୍ତି କି? ଆଜ୍ଞା ବହୁତ ବଡ଼ ଖୁସିର କଥା । ତା’ର ଆନନ୍ଦ ଉତ୍ସାହକୁ ଦେଖି ମୁଁ ଏହାର କାରଣ ପଚାରିଲି । ସେ ଖୁସିରେ କହିଲା – ଭାରତ ଆଜି ବୋମା ଫୁଟାଇ ଦେଇଛି । ମୁଁ କିଛି ବୁଝିପାରିଲିନି । ସେ କହିଲା – ଏଇ ରେଡ଼ିଓ ଶୁଣନ୍ତୁ । ରେଡ଼ିଓରେ ମଧ୍ୟ ସେହି ସମୟରେ ସେହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ହିଁ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଥାଏ । ସେତେବେଳେ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ଆମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ । ସେଦିନ ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷା ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସେଦିନ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଆଗରେ ଏକଥା ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଆଉ ଏହି ଲୋକଟି ରେଡ଼ିଓ ମାଧ୍ୟମରେ ଏକଥା ଶୁଣି ଖୁସିରେ ନାଚୁଥିଲା । ଏକଥାକୁ ନେଇ ମୋତେ ବହୁତ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗିଲା ଯେ ଜଙ୍ଗଲର ଏଭଳି ନିଛାଟିଆ ଅଂଚଳରେ ବରଫାବୃତ ପାହାଡ଼ ଘେରରେ ଜଣେ ସାଧାରଣ ଲୋକ ଯିଏ ଗୋଟିଏ ଠେଲାଗାଡ଼ି ଧରି ଚା’ ବିକ୍ରି କରୁଛି ସେ ଦିନସାରା ରେଡ଼ିଓ ଶୁଣୁଥିବ । ରେଡ଼ିଓର ଖବର ତା’ ମନକୁ ଗଭୀର ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା । ସେହିଦିନଠାରୁ ମୁଁ ଅନୁଭବ କଲି ଯେ ରେଡ଼ିଓ, ପ୍ରତି ଲୋକ ସହ ଯୋଡ଼ିହୋଇ ରହିଛି ଏବଂ ଏହା ଖୁବ ଶକ୍ତିଶାଳୀ । ଯୋଗାଯୋଗ, ପହଂଚ ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରଭାବ କ୍ଷେତ୍ରରେ ହୁଏତ ରେଡ଼ିଓ ସହିତ କେହି ସମକକ୍ଷ ହୋଇପାରିବନି ଏକଥାକୁ ନେଇ ସେତେବେଳେ ମୋ ମନରେ ଦୃଢ଼ବିଶ୍ୱାସ ଜାତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ଶକ୍ତି ସମ୍ପର୍କରେ ମୁଁ ଅନୁମାନ କରିଥିଲି । ତେଣୁ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେଲି ସେତେବେଳେ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ମାଧ୍ୟମ ଆଡ଼କୁ ମୋ ଦୃଷ୍ଟି ପଡ଼ିବା ଖୁବ ସ୍ୱାଭାବିକ ଥିଲା । ମେ’ 2014ରେ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଜଣେ “ପ୍ରଧାନ-ସେବକ” ରୂପେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କଲି ସେତେବେଳେ ମୋ ମନରେ ଗୋଟିଏ ଇଚ୍ଛା ଥିଲା ଯେ, ଆମ ଦେଶର ଏକତା, ଆମର ବିଶାଳ ଇତିହାସ, ଆମର ବୀରତ୍ୱ, ଭାରତର ବିବିଧତା, ଆମର ସାଂସ୍କୃତିକ ବିବିଧତା, ଆମ ସମାଜର ଶିରା-ପ୍ରଶିରାରେ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଭଲ ଗୁଣ, ଲୋକଙ୍କ ପରିଶ୍ରମ, ଉତ୍ସାହ, ତ୍ୟାଗ, ତପସ୍ୟା ଏହି ସମସ୍ତ କଥା ଭାରତର ଏହି କାହାଣୀ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ପହଂଚିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଦେଶର ସୁଦୂର ଗ୍ରାମାଂଚଳଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ମେଟ୍ରୋ ନଗରୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଚାଷୀମାନଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଯୁବ ପେଶାଦାରମାନଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ । ଆଉ ଏହି କଥାକୁ ନେଇ ଏହି “ମନ କି ବାତ୍”ର ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲା । ପ୍ରତିମାସରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ସଂଖ୍ୟାରେ ଚିଠି ପଢ଼ୁ ପଢ଼ୁ, ଫୋନ କଲ୍ ଶୁଣୁ ଶୁଣୁ App ଏବଂ MyGov ରେ ଅଭିମତ ଦେଖୁ ଦେଖୁ ଆଉ ଏସବୁକୁ ଏକ ସୂତ୍ରରେ ଗୁନ୍ଥି ହାଲ୍କା-ଫୁଲ୍କା କଥା କହୁ କହୁ ଆମେ ସମସ୍ତେ 50ଟି ଅଧ୍ୟାୟର ଏହି ଯାତ୍ରା ସମାପ୍ତ କରିସାରିଛେ । ନିକଟରେ ଆକାଶବାଣୀ ଦ୍ୱାରା “ମନ କି ବାତ୍”କୁ ନେଇ ଏକ ସର୍ଭେ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଛି । ସେଥିରେ ମୁଁ କିଛି ଏଭଳି ମତାମତ ଦେଖିଲି ଯାହା ଖୁବ ଋଚିପୂର୍ଣ୍ଣ । ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଏହି ସର୍ଭେ କରାଯାଇଛି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ହାରାହାରି 70 ପ୍ରତିଶତ ହେଉଛନ୍ତି ନିୟମିତ ଭାବେ “ମନ କି ବାତ୍” ଶୁଣୁଥିବା ଲୋକ । ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ଯେ “ମନ କି ବାତ୍”ର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଅବଦାନ ହେଲା ଯେ ଏହା ସମାଜରେ ସକାରାତ୍ମକ ଭାବନାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି । ମନ କି ବାତ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଜନଆନ୍ଦୋଳନଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳିଛି । #indiapositive କୁ ନେଇ ବ୍ୟାପକ ଆଲୋଚନା ମଧ୍ୟ ହୋଇଛି । ଏହା ଆମ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ମନରେ ରହିଥିବା ସକାରାତ୍ମକ ଭାବନାର ଗୋଟିଏ ଝଲକ । ଲୋକମାନେ ଏହି ଅନୁଭୂତିକୁ ମଧ୍ୟ ବାଣ୍ଟିଛନ୍ତି ଯେ “ମନ କି ବାତ୍” ଯୋଗୁଁ ସ୍ୱ-ଇଚ୍ଛାରେ କିଛି କରିବାର ଭାବନା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଗୋଟିଏ ଏଭଳି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି ଯେଉଁଥିରେ ସମାଜସେବା ପାଇଁ ଲୋକେ ଆଗ୍ରହର ସହ ଆଗେଇ ଆସୁଛନ୍ତି । “ମନ କି ବାତ୍” ଯୋଗୁଁ ରେଡ଼ିଓ ଅଧିକ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇପାରିଛି ଏହାଦେଖି ମୋତେ ଖୁସି ଲାଗିଲା । ହେଲେ ଲୋକେ କେବଳ ରେଡ଼ିଓ ମାଧ୍ୟମରେ ନୁହେଁ ଟେଲିଭିଜନ, ଏଫ୍ଏମ୍ ରେଡ଼ିଓ, ମୋବାଇଲ, ଇଣ୍ଟରନେଟ୍, ଫେସବୁକ୍ ଲାଇଭ ଆଉ ପେରିସ୍କୋପ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ NarendraModi App ମାଧ୍ୟମରେ ମଧ୍ୟ “ମନ କି ବାତ୍” ସହ ନିଜର ସହଭାଗିତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରୁଛନ୍ତି । ମନ କି ବାତ୍ ପରିବାରର ଆପଣ ସମସ୍ତ ସଭ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଏହାପ୍ରତି ବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରକାଶ କରିବା ଓ ଏଥିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ହେତୁ ମୁଁ ଅନ୍ତରରୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜ୍ଞାପନ କରୁଛି ।

(ଫୋନ କଲ-1)

“ଆଦରଣୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ, ନମସ୍କାର । ମୋ ନାଁ ଶାଲିନୀ । ମୁଁ ହାଇଦ୍ରାବାଦରୁ କହୁଛି । “ମନ କି ବାତ୍” ଗୋଟିଏ ବହୁତ ଲୋକପ୍ରିୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ । ଆରମ୍ଭରେ ଲୋକେ ଭାବିଲେ ଯେ, ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ରାଜନୈତିକ ମଞ୍ଚ ହୋଇ ରହିଯିବ ଏହା ଚର୍ଚ୍ଚାର ବିଷୟ ମଧ୍ୟ ହେଲା । କିନ୍ତୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଅଗ୍ରଗତି ସାଙ୍ଗକୁ ଆମେ ଦେଖିଲୁ ଯେ ରାଜନୀତି ବଦଳରେ ଏହା ସାମାଜିକ ସମସ୍ୟା ଓ ଆହ୍ୱାନଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ହିଁ କେନ୍ଦ୍ରିତ ହୋଇରହିଲା ଏବଂ ଏମିତି ମୋ ଭଳି ସାଧାରଣ ଲୋକ ଏହାସହ ଜଡ଼ିତ ହୋଇଚାଲିଲେ । ଧିରେ ଧିରେ ଏହାର ସମାଲୋଚନା ମଧ୍ୟ ବନ୍ଦ ହୋଇଗଲା । ତେବେ ମୋର ପ୍ରଶ୍ନ ହେଲା ଯେ, ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଆପଣ କେମିତି ରାଜନୀତିଠାରୁ ଦୂରରେ ରଖିବାରେ ସଫଳ ହେଲେ? ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ରାଜନୀତି ପାଇଁ ଉପଯୋଗ କରିବା କିମ୍ବା ଏହି ମଞ୍ଚରେ ସରକାରଙ୍କ ଉପଲବ୍ଧିଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ପାଇଁ କେବେ ଆପଣଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ହୋଇନି? ଧନ୍ୟବାଦ ।” (ଫୋନକଲ୍ ଶେଷ)

ଆପଣଙ୍କ ଫୋନକଲ୍ ପାଇଁ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ । ଆପଣଙ୍କ ଆଶଙ୍କା ଯଥାର୍ଥ । ପ୍ରକୃତରେ ନେତାଙ୍କୁ ଯଦି ମାଇକ ମିଳିଯାଏ ଆଉ କୋଟି କୋଟି ସଂଖ୍ୟାରେ ଶ୍ରୋତା ମିଳିଯାଆନ୍ତି, ତା’ହେଲେ ଆଉ କ’ଣ ଦରକାର? କିଛି ଯୁବବନ୍ଧୁ “ମନ କି ବାତ୍”ରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ସବୁ ବିଷୟ ଉପରେ ଅଧ୍ୟୟନ କଲେ । ସେମାନେ ସମସ୍ତ ଅଧ୍ୟାୟର ଆଭିଧାନିକ ବିଶ୍ଳେଷଣ କଲେ । ଏଥିରେ କେଉଁ ଶବ୍ଦ କେତେଥର ଉଚ୍ଚାରିତ ହୋଇଛି ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ସେମାନେ ଅଧ୍ୟୟନ କଲେ । କେଉଁ ଶବ୍ଦ ଏଥିରେ ବାରମ୍ବାର ଉଚ୍ଚାରିତ ହୋଇଛି । ସେମାନେ ଏହି ସିଦ୍ଧାନ୍ତରେ ଉପନୀତ ହେଲେ ଯେ “ମନ କି ବାତ୍” କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ କରିବା ସମୟରେ ମୁଁ ସ୍ଥିର କରିଥିଲି ଯେ, ଏଥିରେ ଯେମିତି ରାଜନୀତି ପ୍ରବେଶ ନ କରୁ, ନା ଏଥିରେ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା ହେଉ, ନା ଏଥିରେ ମୋଦୀ ରହୁ । ମୋର ଏହି ସଂକଳ୍ପକୁ ନିର୍ବାହ କରିବା ପଛରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସମ୍ବଳ, ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ପ୍ରେରଣା ଆପଣମାନଙ୍କଠାରୁ ମିଳିଲା । ମନ କି ବାତ୍ ର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଧ୍ୟାୟ ପୂର୍ବରୁ ଆସୁଥିବା ଚିଠି, ଅନଲାଇନ୍ ଅଭିମତ ଓ ଫୋନକଲ ଗୁଡ଼ିକରେ ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କ ଆଗ୍ରହ ସ୍ପଷ୍ଟ ଦେଖିହୁଏ । ମୋଦୀ ଆସିବ ଆଉ ଚାଲିଯିବ, କିନ୍ତୁ ଏହି ଦେଶ ଅଟଳ ହୋଇରହିବ, ଆମର ସଂସ୍କୃତି ଅମର ହୋଇ ରହିବ ।

130 କୋଟି ଦେଶବାସୀଙ୍କର ଏହି ଛୋଟ ଛୋଟ କଥାଗୁଡ଼ିକ ସର୍ବଦା ଜୀବନ୍ତ ହୋଇରହିବ ତଥା ଏ ଦେଶକୁ ନୂତନ ପ୍ରେରଣା ଓ ଉତ୍ସାହ ପ୍ରଦାନ କରି ନୂଆ ଶିଖରକୁ ନେଇଯିବ । ମୁଁ ବି କେବେ କେବେ ପଛକୁ ବୁଲି ଦେଖେ ତ ବଡ଼ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗେ । କେହି କେହି ଚିଠି ଲେଖି କହେ ଯେ ଆମମାନଙ୍କର ଛୋଟ ଦୋକାନୀ, ଅଟୋ ଚାଳକ, ପରିବା ବିକ୍ରେତାଙ୍କ ସହ ବେଶୀ ମାତ୍ରାରେ ମୂଲଚାଲ କରିବା ଅନୁଚିତ । ମୁଁ ଚିଠି ପଢ଼େ ତଥା ଏପରି କଥା ଯଦି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଚିଠିରେ ଆସିଥାଏ, ତେବେ ତାକୁ ନିଜ ପାଖରେ ସାଇତି ରଖେ । ନିଜ ଅନୁଭବର କିଛି କଥା ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହ ବାଣ୍ଟିଥାଏ । ପୁଣି ଏକଥା କେତେବେଳେ ଘର ପରିବାରରେ ପହଂଚିଯାଏ, ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଓ WhatsApp ରେ ଘୂରିବୁଲେ ଏବଂ ତା’ପରେ ଗୋଟିଏ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଡ଼କୁ ମାଡ଼ିଚାଲେ । ଆପଣ ପଠାଇଥିବା ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନର କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକ, ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କର ଅନେକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଜାଣିହୁଏନି, କେତେବେଳେ ଘରେ ଘରେ ଏକ ଛୋଟିଆ ସ୍ୱଚ୍ଛତାର ବ୍ରାଣ୍ଡ ଆମ୍ବାସଡରକୁ ଛିଡ଼ା କରାଇଦିଏ, ଯିଏକି ଘରର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ବାରଣ କରେ ତଥା କେବେ କେବେ ଫୋନ କଲ୍ କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଆଦେଶ ଦିଏ । କେବେ କୌଣସି ସରକାରର ଏତେ କ୍ଷମତା ହେବ ଯେ “ଝିଅ ସହ ସେଲଫି” (Selfie with Daughter)ର ଅଭିଯାନ ହରିୟାଣାର ଏକ ଛୋଟିଆ ଗାଁରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ହିଁ ନୁହେଁ, ବିଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଚାରିତ ହେବ । ଏଥିରେ ସମାଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଓ ଖ୍ୟାତନାମା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ ସମସ୍ତେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ହୋଇଯାଆନ୍ତୁ ଏବଂ ସମାଜର ବିଚାରାଧାରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଏକ ନୂଆ ପରିଭାଷାରେ ଯାହାକୁ ଆଜିର ବଂଶଧରମାନେ ବୁଝିପାରୁଛନ୍ତି, ଏପରି ଏକ ଜ୍ୟୋତି ପ୍ରଜ୍ୱଳିତ କରିଯାଉ । କେବେ କେବେ “ମନ କି ବାତ୍”ର ପରିହାସ ବି କରାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ମୋ’ ମନରେ ସର୍ବଦା 130 କୋଟି ଦେଶବାସୀ ରହିଥାନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ମନ ହିଁ ମୋର ମନ । ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ସରକାରଙ୍କ କଥା ନୁହେଁ – ଏହା ସମାଜର କଥା ‘ମନ କି ବାତ୍’ ଗୋଟିଏ “ଅଭିଳାଷୀ ଭାରତ” (Aspirational India), ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ଭାରତର କଥା, ଭାରତର ମୂଳପ୍ରାଣ ରାଜନୀତି ନୁହେଁ, ଭାରତର ମୂଳପ୍ରାଣ ରାଜଶକ୍ତି ମଧ୍ୟ ନୁହେଁ । ଭାରତର ମୂଳପ୍ରାଣ ହେଉଛି ସମାଜନୀତି ଓ ସମାଜଶକ୍ତି । ସାମାଜିକ ଜୀବନର ହଜାର ହଜାର ଦିଗ ଅଛି ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ରାଜନୀତି ମଧ୍ୟ ଏକ ଦିଗ । ରାଜନୀତି ହିଁ ସବୁକିଛି ହୋଇଯାଉ, ଏହା ସୁସ୍ଥ ସମାଜ ପାଇଁ ଏକ ସୁବ୍ୟବସ୍ଥା ନୁହେଁ । କେବେ କେବେ ରାଜନୈତିକ ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ଓ ରାଜନେତାମାନେ ଏତେ ମାତ୍ରାରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ହୋଇଯାଆନ୍ତି ଯେ ସମାଜର ଅନ୍ୟ ପ୍ରତିଭାଗୁଡ଼ିକ ଓ ଅନ୍ୟ ପୁରୁଷାର୍ଥ ସବୁ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯାଆନ୍ତି । ଭାରତ ଭଳି ଦେଶର ଉଜ୍ୱଳ ଭବିଷ୍ୟତ ନିମନ୍ତେ ସାଧାରଣ ଜନତାର ପ୍ରତିଭା ଓ ପୁରୁଷାର୍ଥଗୁଡ଼ିକୁ ସମୁଚିତ ସ୍ଥାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଉ, ଏହା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କର ଏକ ସାମୁହିକ ଦାୟିତ୍ୱ । ‘ମନ କି ବାତ୍’ ଏ ଦିଗରେ ଏକ ବିନମ୍ର ଓ କ୍ଷୁଦ୍ର ପ୍ରୟାସ ।

(ଫୋନକଲ୍-2)

“ନମସ୍କାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ! ମୁଁ ପ୍ରୋମିତା ମୁଖାର୍ଜୀ, ମୁମ୍ବାଇରୁ କହୁଛି । ସାର୍, ‘ମନ କି ବାତ୍’ର ପ୍ରତିଟି ଅଧ୍ୟାୟ ଗଭୀର ଅନ୍ତର୍ଦୃଷ୍ଟି, ଜ୍ଞାନ, ସୂଚନା, ସକାରାତ୍ମକ କାହାଣୀ ଆଉ ସାଧାରଣ ଲୋକମାନଙ୍କର ଉତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀ ଦ୍ୱାରା ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ । ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯେ ପ୍ରତିଟି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପୂର୍ବରୁ ଆପଣ ଏଥିନିମନ୍ତେ କେତେ ମାତ୍ରାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରନ୍ତି?” (ଫୋନକଲ୍ ସମାପ୍ତ)

ଫୋନକଲ୍ ନିମନ୍ତେ ଆପଣଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ । ଆପଣଙ୍କର ପ୍ରଶ୍ନ ହିଁ ଏକପ୍ରକାରେ ଆତ୍ମୀୟତା ସହକାରେ ପଚରାଯାଇଥିବା ପ୍ରଶ୍ନ । ମୁଁ ଜାଣେ, ‘ମନ କି ବାତ୍’ର 50 ଗୋଟି ଅଧ୍ୟାୟର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସିଦ୍ଧି ଏହା ଯେ ଆପଣ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ନୁହେଁ, ସତେଯେମିତି ନିଜର କୌଣସି ଏକ ନିକଟତମ ବନ୍ଧୁଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରୁଛନ୍ତି । ଏହାହିଁ ତ ଲୋକତନ୍ତ୍ର । ଆପଣ ଯେଉଁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଛନ୍ତି, ଯଦି ମୁଁ ସ୍ପଷ୍ଟଭାବେ ଉତ୍ତର ଦେବାକୁ ଚାହିଁବି, ତା’ହେଲେ କହିବି – କିଛି ବି ନୁହେଁ । ପ୍ରକୃତରେ ‘ମନ କି ବାତ୍’, ମୋ’ ପାଇଁ ବହୁତ ସହଜ କାମ । ପ୍ରତିଟି ଥର ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପୂର୍ବରୁ ଲୋକମାନଙ୍କର ଚିଠିଗୁଡ଼ିକ ପହଂଚେ । MyGov ଓ NarendraModi ମୋବାଇଲ Appରେ ଲୋକମାନେ ନିଜ ନିଜର ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ବାଂଟନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ନିଃଶୁଳ୍କ ଫୋନ ନମ୍ବର ବି ରହିଛି – 1800117800 । ଏ ନମ୍ବରରେ କଲ୍ କରି ଲୋକମାନେ ନିଜ ନିଜର ସନ୍ଦେଶ ନିଜ ସ୍ୱରରେ ରେକର୍ଡ ବି କରାନ୍ତି । ‘ମନ କି ବାତ୍’ ପୂର୍ବରୁ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଚିଠି ଓ ମତାମତଗୁଡ଼ିକୁ ନିଜେ ହିଁ ପଢ଼ିବାର ମୋର ପ୍ରୟାସ ରହେ । ମୁଁ ବହୁତଗୁଡ଼ିଏ ଫୋନକଲ୍ ମଧ୍ୟ ଶୁଣେ । ‘ମନ କି ବାତ୍’ର ଅଧ୍ୟାୟ ଯେତେ ଯେତେ ନିକଟତର ହୁଏ, ମୁଁ ନିଜର ଭ୍ରମଣ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଆପଣମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରେରିତ ପରିକଳ୍ପନା ଓ ପ୍ରସ୍ତାବଗୁଡିକୁ ଭଲଭାବରେ ପଢ଼େ ।

ପ୍ରତିଟି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ମୋ ମନ ମଧ୍ୟରେ ହିଁ ମୋ ଦେଶବାସୀ ରହିଥାନ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ ଯେତେବେଳେ ବି ମୁଁ କୌଣସି ଚିଠି ପଢ଼େ, ଚିଠି ଲେଖକର ପରିସ୍ଥିତି ଓ ଭାବନା ମୋ ବିଚାରର ଅଂଶବିଶେଷ ହୋଇଯାଏ । ସେ ଚିଠି ମୋ’ ପାଇଁ କେବଳ ଏକ କାଗଜ ଖଣ୍ଡ ହୋଇନଥାଏ । ମୁଁ ପ୍ରାୟ 40-45 ବର୍ଷ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବରେ ଜଣେ ପରିବ୍ରାଜକର ଜୀବନ ଅତିବାହିତ କରିଛି ଏବଂ ଦେଶର ଅଧିକାଂଶ ଜିଲ୍ଲାକୁ ଯାତ୍ରା କରିଛି ତଥା ଦେଶର ଦୂର-ଦୂରାନ୍ତ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକରେ ମୁଁ ବହୁତ ସମୟ ଅତିବାହିତ କରିଛି । ଏଥିପାଇଁ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଚିଠି ପଢ଼େ, ମୁଁ ସେ ସ୍ଥାନ ଓ ପରିବେଶ ସହ ସହଜରେ ନିଜକୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ କରିପାରିଥାଏ ପୁଣି ମୁଁ କେତେକ ତଥ୍ୟଭିତ୍ତିକ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଯେପରିକି ଗ୍ରାମ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିର ନାମ ଆଦିକୁ ଟିପି ରଖେ । ସତ କହିବାକୁ ଗଲେ ‘ମନ କି ବାତ୍’ରେ ସ୍ୱର ମୋର ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ, ଭାବନା ଓ ଉତ୍ସାହ ସବୁ ମୋ ଦେଶବାସୀଙ୍କର । ‘ମନ କି ବାତ୍’ରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ମୁଁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଏପରି ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନଙ୍କର ନାମ ମୁଁ ଆଜିଯାଏ ‘ମନ କି ବାତ୍’ରେ ଉଚ୍ଚାରଣ କରିପାରିନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ନିରାଶ ନ ହୋଇ ନିଜ ନିଜର ଚିଠି ଓ ମତାମତ ପ୍ରଦାନ କରିଆସିଛନ୍ତି – ଆପଣଙ୍କର ଚିନ୍ତାଧାରା ଆପଣଙ୍କର ଭାବନା ସବୁ ମୋ ଜୀବନରେ ବହୁତ ମହତ୍ୱ ରଖେ । ମୋର ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କର କଥାଗୁଡ଼ିକ ପୂର୍ବାପେକ୍ଷା ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ମୋତେ ପ୍ରାପ୍ତ ହେବ ତଥା ‘ମନ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଆହୁରି ରୋଚକ, ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ତଥା ଉପଯୋଗୀ କରିବ । ଏହା ମଧ୍ୟ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଉଛି ଯେ ଯେଉଁ ଚିଠି ସବୁ ‘ମନ କି ବାତ୍’ରେ ସାମିଲ ହୋଇପାରିନାହିଁ, ସେହି ଚିଠି ଓ ମତାମତଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବିଭାଗ ମଧ୍ୟ ଧ୍ୟାନ ଦେଉ । ମୁଁ ଆକାଶବାଣୀ, ଏଫ୍-ଏମ୍ ରେଡ଼ିଓ, ଦୂରଦର୍ଶନ, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଟିଭି ଚାନେଲ, ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମର ମୋର ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ସେମାନଙ୍କର ପରିଶ୍ରମ ଦ୍ୱାରା ହିଁ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଖରେ ପହଂଚିପାରିଛି । ଆକାଶବାଣୀର ଟିମ୍ ପ୍ରତିଟି ଅଧ୍ୟାୟକୁ ଅନେକ ଭାଷାରେ ପ୍ରସାରଣ ନିମନ୍ତେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି । କେତେକ ଲୋକ ଆଂଚଳିକ ଭାଷାଗୁଡ଼ିକରେ ମୋଦୀଙ୍କର ସ୍ୱର ସହ ମେଳ ଖାଉଥିବା ସ୍ୱରରେ ଓ ସେହି ଢଙ୍ଗରେ ‘ମନ କି ବାତ୍’କୁ ଶୁଣାଇଥାନ୍ତି । ଏହିପରି ସେମାନେ 30 ମିନିଟ୍ ପାଇଁ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ହୋଇଯାନ୍ତି । ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରତିଭା ଓ ଦକ୍ଷତା ପାଇଁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଓ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଉଛି । ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ନିବେଦନ କରୁଛି ଯେ ଆପଣମାନେ ଏ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ନିଜ ନିଜର ଆଂଚଳିକ ଭାଷାଗୁଡ଼ିକରେ ଅବଶ୍ୟ ଶୁଣନ୍ତୁ । ମୁଁ ଗଣମାଧ୍ୟମର ସେହି ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କୁ ହାର୍ଦ୍ଦିକ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯେଉଁମାନେ ନିଜର ଚାନେଲରେ ‘ମନ କି ବାତ୍’ର ପ୍ରସାରଣ ନିୟମିତ ଭାବେ କରୁଛନ୍ତି । କୌଣସି ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟକ୍ତି ଗଣମାଧ୍ୟମ ଉପରେ କେବେ ବି ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇନଥାଏ । ତାକୁ ଲାଗେ ଯେ ତାକୁ ବହୁତ କମ୍ କଭରେଜ ମିଳୁଛି କିମ୍ବା ଯେଉଁ କଭରେଜ ମିଳୁଛି, ତାହା ନକାରାତ୍ମକ । କିନ୍ତୁ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ରେ ଉତ୍ଥାପିତ କେତେକ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଗଣମାଧ୍ୟମ ନିଜର କରିନେଇଛି । ସ୍ୱଚ୍ଛତା, ସଡ଼କ ସୁରକ୍ଷା, ନିଶାମୁକ୍ତ ଭାରତ, ଝିଅ ସହ ସେଲଫି ଆଦି କେତେକ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଅଛି, ଯେଉଁଗୁଡ଼ିକୁ ଗଣମାଧ୍ୟମ ସୃଜନାତ୍ମକ ଢଙ୍ଗରେ ଗୋଟିଏ ଅଭିଯାନର ସ୍ୱରୂପ ପ୍ରଦାନ କରି ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବାର କାମ କରିଛି । ଟିଭି ଚାନେଲଗୁଡ଼ିକ ଏହାକୁ ସର୍ବାଧିକ ଦର୍ଶନୀୟ ରେଡିଓ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ପରିଣତ କରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ହାର୍ଦ୍ଦିକ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ଆପଣମାନଙ୍କର ସହଯୋଗ ବିନା ‘ମନ କି ବାତ୍’ର ଏ ଯାତ୍ରା ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇ ରହିଥାନ୍ତା ।

(ଫୋନ୍ କଲ୍-3)

“ନମସ୍କାର ମୋଦୀ ମହାଶୟ ! ମୁଁ ନିଧି ବହୁଗୁଣା, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ମସୁରୀରୁ କହୁଛି । ମୁଁ ଦୁଇଟି ଯୁବା ବୟସର ପିଲାଙ୍କର ମା । ମୁଁ ଏହା ପ୍ରାୟ ଦେଖିଛି ଯେ ଏ ବୟସର ପିଲାମାନେ ଏହା ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି ନାହିଁ ଯେ ସେମାନଙ୍କୁ କେହି କହନ୍ତୁ ଯେ ସେମାନଙ୍କୁ କ’ଣ କରିବା ଦରକାର? ସେମାନେ ଶିକ୍ଷକ ହୁଅନ୍ତୁ କି ନିଜର ପିତା-ମାତା, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଆପଣଙ୍କର ‘ମନ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହୁଏ ଏବଂ ଆପଣ ପିଲାମାନଙ୍କୁ କିଛି କହନ୍ତି; ସେମାନେ ମନ ଦେଇ ଶୁଣି ବୁଝନ୍ତି ଓ ସେକଥାକୁ ପାଳନ ବି କରନ୍ତି – ଆପଣ ମୋ’ ସହ ଏହାର ରହସ୍ୟ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବାଣ୍ଟି ପାରିବେ କି? ଆପଣ ଯେଉଁଭଳି ଭାବରେ କହନ୍ତି କିମ୍ବା ଆପଣ ଯେଉଁସବୁ ପ୍ରସଙ୍ଗ ସବୁ ଉଠାନ୍ତି, ସେ ପିଲାମାନେ ଭଲଭାବରେ ବୁଝି ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି? ଧନ୍ୟବାଦ ।’ (ଫୋନକଲ୍ ସମାପ୍ତ)

ନିଧି ମହଶୟା, ଆପଣଙ୍କର ଫୋନକଲ୍ ପାଇଁ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ । ସତକଥା ଏହା ଯେ ମୋ ପାଖରେ କୌଣସି ରହସ୍ୟ ସୂତ୍ର ନାହିଁ । ମୁଁ ଯାହା କିଛି କରୁଛି, ତାହା ସବୁ ପରିବାରରେ ମଧ୍ୟ ହେଉଥିବ । ସରଳ ଭାଷାରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ମୁଁ ନିଜକୁ ସେ ଯୁବକ ଭିତରେ ହଜାଇଦେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ; ନିଜକୁ ସେହି ପରିସ୍ଥିତିଗୁଡ଼ିକରେ ରଖି ତାର ଚିନ୍ତାଧାରା ସହ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ସ୍ଥାପିତ କରିବାର ଏକ ମାନସିକ ଅନ୍ତରଙ୍ଗତା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାର ପ୍ରୟାସ କରେ । ଆମମାନଙ୍କର ନିଜ ଜୀବନର ସେ ପୁରୁଣା ବୋଝ ଯେତେବେଳେ କି ସେଗୁଡ଼ିକ ଆମମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆସନ୍ତି ନାହିଁ, ସେତେବେଳେ କାହାକୁ ବୁଝିପାରିବା ସହଜ ହୋଇଯାଏ । କେବେକେବେ ଆମମାନଙ୍କର ପୂର୍ବାଗ୍ରହ ମଧ୍ୟ ବାର୍ତ୍ତାଳାପ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସଂକଟ ହୋଇଯାଏ । ସ୍ୱୀକାର, ଅସ୍ୱୀକାର ଓ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାଗୁଡ଼ିକ ଅପେକ୍ଷା କୌଣସି କଥାକୁ ବୁଝିବା ହିଁ ମୋର ପ୍ରାଥମିକତା । ମୋର ଅନୁଭୂତି ରହିଛି ଯେ, ଏପରି ସ୍ଥିତିରେ ଆମ ସମ୍ମୁଖରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟ ଆମକୁ ବୁଝେଇବା ପାଇଁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଯୁକ୍ତି କରିବା କିମ୍ବା ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିବା ବଦଳରେ ଆମର ମାନସିକ ଅନ୍ତରଙ୍ଗତା ସ୍ଥାପିତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ । ଏଥିପାଇଁ ସଂଯୋଗ ବ୍ୟବଧାନ ସମାପ୍ତ ହୋଇଯାଏ । ପୁଣି ଏକପ୍ରକାରେ ସେହି ଚିନ୍ତାଧାରା ସହିତ ଆମେ ଦୁହେଁ ସହଯାତ୍ରୀ ହୋଇଯାଉ । ଦୁଇଜଣଙ୍କୁ ଜଣା’ବି ପଡ଼େନାହିଁ କି କେତେବେଳେ ଓ କିପରି ଭାବରେ ଜଣେ ନିଜର ଚିନ୍ତାଧାରା ତ୍ୟାଗକରି ଅନ୍ୟର ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିନେଇଛି ଏବଂ ନିଜର ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିନେଇଛି । ଆଜିର ଯୁବକମାନଙ୍କର ଏହି ବିଶେଷତ୍ୱ ଯେ ସେମାନେ ଏପରି କିଛି ବି କରିବେ ନାହିଁ ଯାହା ଉପରେ ନିଜର ବିଶ୍ୱାସ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ଜିନିଷ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି, ସେମାନେ ସେଥିପାଇଁ ସବୁକିଛି ତ୍ୟାଗ କରି ତା’ପଛରେ ଲାଗିଯାନ୍ତି ।

ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ଲୋକମାନେ ପରିବାର ଭିତରେ କିଶୋର, କିଶୋରୀ ଏବଂ ବଡ଼ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗଗତ ବ୍ୟବଧାନ(Communication Gap) ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥାନ୍ତି । ପ୍ରକୃତରେ ଅଧିକାଂଶ ପରିବାରରେ କିଶୋର, କିଶୋରୀମାନଙ୍କ ସହିତ କଥାବାର୍ତ୍ତାର କ୍ଷେତ୍ର ବହୁତ ସୀମିତ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରାୟତଃ ପଢ଼ାପଢ଼ି କଥା, ଅଭ୍ୟାସ ଓ ଜୀବନଶୈଳୀକୁ ନେଇ ‘ଏମିତି କର ସେମିତି କରନା’ ଏହିଭଳି କଥାବାର୍ତ୍ତା ହୁଏ । କୌଣସି ଆଶା ନ ରଖି ପରିବାର ଭିତରେ ସାଧାରଣ କଥାବାର୍ତ୍ତା ଧୀରେ ଧୀରେ ବହୁତ କମ୍ ହୋଇଗଲାଣି । ଏଇଟା ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ।

“ଆଶା” ବଦଳରେ “ଗ୍ରହଣୀୟତା” ଏବଂ “ଅଗ୍ରାହ୍ୟ” ବଦଳରେ “ଆଲୋଚନା” କଲେ ଏଭଳି କଥାବାର୍ତ୍ତା ବହୁତ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ହୁଏ । ମୁଁ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଥବା ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଜରିଆରେ ଯୁବବର୍ଗ ସହିତ ନିୟମିତ କଥାବାର୍ତ୍ତା ହେବାର ଚେଷ୍ଟା କରିଆସିଛି । ସେମାନେ ଯାହା କରୁଛନ୍ତି ବା ଯାହା ଭାବୁଛନ୍ତି, ସଦାବେଳେ ସେଥିରୁ ମୁଁ କିଛି ଶିଖିବାର ପ୍ରୟାସ କରିଛି । ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ସର୍ବଦା ସୂନେଲୀ ପରିକଳ୍ପନାର ଭଣ୍ଡାର ରହିଥାଏ । ସେମାନେ ଅତ୍ୟଧିକ ଶକ୍ତିମାନ, ସୃଜନଶୀଳ ଏବଂ ଏକାଗ୍ରଚିତ ଅଟନ୍ତି । ମନ କି ବାତ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ମୁଁ ଯୁବକମାନଙ୍କର ପ୍ରୟାସ, ସେମାନଙ୍କର କଥା ଆଦିକୁ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଚର୍ଚ୍ଚାର କରିବାର ଚେଷ୍ଟା କରିଥାଏ । ଅନେକ ସମୟରେ ଅଭିଯୋଗ ହୁଏ ଯେ ଯୁବକମାନେ ବହୁତ ଅଧିକ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଥାନ୍ତି । ମୋ ବିଚାରରେ ଯୁବକମାନେ ଅଧିକ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବା ଗୋଟିଏ ଭଲ କଥା । ଏହା ଏଇଥିପାଇଁ ଭଲ ଯେ ସେମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ କଥାର ମୂଳତତ୍ୱକୁ ଜାଣିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି । ଲୋକେ କହନ୍ତି ଯୁବବର୍ଗ ପାଖରେ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ମୋ ହିସାବରେ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ନଷ୍ଟ କରିବାର ସମୟ ନ ଥାଏ । ଏହି କଥାଟି ଆଜିର ଯୁବବର୍ଗକୁ ଅଧିକ ସୃଜନଶୀଳ ହେବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ, ସେମାନେ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଶୀଘ୍ର ସମାପ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି । ମୋ ବିଚାରରେ ଆଜିର ଯୁବବର୍ଗ ବହୁତ ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ଏବଂ ବହୁତ ବଡ଼ ବଡ଼ କଥା ଭାବନ୍ତି । ଭଲକଥା, ବଡ଼ ବଡ଼ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖନ୍ତୁ, ଆଉ ବଡ଼ ବଡ଼ ସଫଳତା ହାସଲ କରନ୍ତୁ । ଏହାହିଁ ତ ନିଉ ଇଣ୍ଡିଆ । କିଛି ଲୋକ କହନ୍ତି ଯେ ଯୁବବର୍ଗ ଗୋଟିଏ ସମୟରେ କେତେଗୁଡ଼ିଏ କାମ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି । ମୋର କହିବା କଥା ହେଲା – ଏଥିରେ ଖରାପ କ’ଣ? ସେମାନେ ବହୁମୂଖୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ପାରଙ୍ଗମ ହୋଇଥିବାରୁ ଏପରି କରିପାରନ୍ତି । ଯଦି ଆମେ ଆମ ଚତୁଃପାଶ୍ୱର୍ରେ ଦୃଷ୍ଟିନିକ୍ଷେପ କରିବା ତେବେ ପାଇବା ଯେ ସାମାଜିକ ଉଦ୍ୟମଶୀଳତା ହେଉ କିମ୍ବା ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ ବା କ୍ରୀଡା ହେଉ ସବୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯୁବକମାନେ ହିଁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରିଛନ୍ତି – ସେହି ଯୁବବର୍ଗ ଯେଉଁମାନେ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବା ଆଉ ବଡ଼ ବଡ଼ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିବାର ସାହାସ ଦେଖେଇଛନ୍ତି । ଯଦି ଆମେ ଯୁବକମାନଙ୍କର ବିଚାରକୁ ବାସ୍ତବ ଧରାତଳକୁ ନେଇ ଆସିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିର ମୁକ୍ତ ବାତାବରଣ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା, ତା’ହେଲେ ସେମାନେ ଦେଶରେ ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରିବେ । ସେମାନେ ଏହା କରୁଛନ୍ତି ମଧ୍ୟ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଗୁରୁଗ୍ରାମରୁ ବିନୀତାଜୀ MyGov ରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ମନ କି ବାତ୍ ରେ ମୋତେ କାଲି ଅର୍ଥାତ୍ 26 ନଭେମ୍ବରରେ ପଡୁଥିବା ସମ୍ବିଧାନ ଦିବସ ଉପରେ କିଛି ଆଲୋଚନା କରିବା ଦରକାର । ତାଙ୍କ ବିଚାରରେ ଏହା ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଦିନ କାରଣ ଏହିଦିନ ଆମ୍ଭେମାନେ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରାପ୍ତିର 70ତମ ବର୍ଷରେ ପଦାର୍ପଣ କରୁଛେ ।

ବିନୀତା ମହାଶୟା ଆପଣଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ।

ହଁ, କାଲି ହେଉଛି ସମ୍ବିଧାନ ଦିବସ । ଆମ ସମ୍ବିଧାନ ନିର୍ମାଣ କରିଥିବା ସେହି ମହାନ ବିଭୂତିମାନଙ୍କର ସ୍ମୃତିଚାରଣର ଦିବସ । 1949 ମସିହା ନଭେମ୍ବର 26 ତାରିଖ ଦିନ ଆମେ ଆମର ସମ୍ବିଧାନକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲୁ । ସମ୍ବିଧାନ ଲିଖନର ଏହି ଐତିହାସିକ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ପୁରା କରିବା ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନ ସଭାକୁ ଦୁଇବର୍ଷ ଏଗାରମାସ ସତରଦିନ ସମୟ ଲାଗିଥିଲା । କଳ୍ପନା କରନ୍ତୁ ତ, 3 ବର୍ଷ ସମୟାବଧି ଭିତରେ ଆମର ସେହି ମହାନ ବିଭୂତିମାନେ ଆମକୁ ଏତେ ବ୍ୟାପକ ଏବଂ ବିସ୍ତୃତ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଦାନ କଲେ । ସେମାନେ ଯେଉଁ ଅସାଧାରଣ ଗତିରେ ସମ୍ବିଧାନ ନିର୍ମାଣ କଲେ ତାହା ଆଜି ମଧ୍ୟ ସମୟ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ଉତ୍ପାଦକତା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ଉଦାହରଣ ହୋଇରହିଛି । ଏହା ଆମକୁ ମଧ୍ୟ ନିଜର ଦାୟିତ୍ୱକୁ ରେକର୍ଡ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବାର ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥାଏ । ସମ୍ବିଧାନ ସଭା ଦେଶର ମହାନ୍ ପ୍ରତିଭାମାନଙ୍କର ସଂଗମ ଥିଲା । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତକୁ ଏଭଳି ଏକ ସମ୍ବିଧାନ ଦେବାପାଇଁ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ ଥିଲେ ଯାହାଦ୍ୱାରା ଭାରତର ଲୋକମାନେ ସଶକ୍ତ ହେବେ ଏବଂ ଗରିବରୁ ଗରିବ ଲୋକଟିଏ ମଧ୍ୟ ସାମର୍ଥ୍ୟବାନ ହୋଇପାରିବେ ।

ଆମ ସମ୍ବିଧାନର ଗୋଟିଏ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥାହେଲା ଯେ ଏଥିରୁ ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ସବିସ୍ତାର ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ନାଗରିକମାନଙ୍କ ଜୀବନରେ ଏହି ଦୁଇଟିରେ ତାଳମେଳ ରହିଲେ ଦେଶ ଆଗକୁ ଯାଇପାରିବ । ଯଦି ଆମେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କର ଅଧିକାରକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ତେବେ ଆମ ଅଧିକାରର ରକ୍ଷା ସ୍ୱତଃ ହୋଇଯିବ । ସେହିଭଳି ଯଦି ଆମେ ସମ୍ବିଧାନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଅନୁପାଳନ କରିବା ତା’ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଆମ ଅଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବେ ହୋଇପାରିବ । ମୋର ଆଜି ବି ମନେଅଛି, 2010ରେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ 60 ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା ସେତେବେଳେ ଗୁଜରାଟରେ ଆମେ ସମ୍ବିଧାନକୁ ହାତୀ ଉପରେ ରଖି ଶୋଭାଯାତ୍ରା କରିଥିଲୁ । ଯୁବକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ବିଧାନ ସମ୍ପର୍କରେ ସଚେତନତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ସମ୍ବିଧାନର ବିଭିନ୍ନ ପକ୍ଷ ସହ ସଂଯୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ଏକ ସ୍ମରଣୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଥିଲା । 2020 ମସିହାରେ ଆମେ ଏକ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଭାବରେ 70 ବର୍ଷ ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବା ଏବଂ 2022ରେ ଆମ ସ୍ୱାଧୀନତାର 75 ବର୍ଷ ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ ।

ଆସନ୍ତୁ, ଆମେ ସମସ୍ତେ ଆମ ସମ୍ବିଧାନର ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା ଏବଂ ଆମ ଦେଶରେ ଶାନ୍ତି, ପ୍ରଗତି ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧିକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ସମ୍ବିଧାନ ସଭା ବିଷୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚା କଲାବେଳେ ସେ ମହାପୁରୁଷଙ୍କ ଅବଦାନକୁ କେବେବି ଭୁଲିହେବନି ଯିଏକି ସର୍ବଦା ସମ୍ବିଧାନ ସଭାର କେନ୍ଦ୍ରରେ ଥିଲେ । ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପୂଜ୍ୟ ବାବାସାହେବ ଡଃ ଆମ୍ବେଦକର । ଡିସେମ୍ବର 6 ତାରିଖ ତାଙ୍କର ମହାପରିନିର୍ବାଣ ଦିବସ । ମୁଁ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ତରଫରୁ ବାବାସାହେବଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ ଜଣାଉଛି ଯିଏକି କୋଟି କୋଟି ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ସମ୍ମାନର ସହ ବଂଚିବାର ଅଧିକାର ଦେଇଛନ୍ତି । ଗଣତନ୍ତ୍ର ବାବାସାହେବଙ୍କ ସ୍ୱଭାବର ଅବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଅଙ୍ଗ ଥିଲା ଏବଂ ସେ କହୁଥିଲେ ଯେ ଭାରତର ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ କୌଣସି ବାହାର ଦେଶରୁ ଆସିନି । ଗଣତନ୍ତ୍ର କ’ଣ, ସଂସଦୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା କ’ଣ – ଏସବୁ ଭାରତ ପାଇଁ କିଛି ନୂଆ କଥାନୁହେଁ । ସମ୍ବିଧାନ ସଭାରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଭାବପ୍ରବଣ ହୋଇ ଏକଦା ସେ ନିବେଦନ କରିଥିଲେ । ସେ କହିଥିଲେ ଏତେ ସଂଘର୍ଷ ପରେ ମିଳିଥିବା ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଆମର ଶେଷ ରକ୍ତବିନ୍ଦୁ ଥିବାଯାଏ ଚେଷ୍ଟା କରିବା । ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ ହୋଇପାରେ ଆମେ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଦେଶ ହିତକୁ ସବୁଠାରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵରେ ରଖିବାକୁ ପଡ଼ିବ । “ଭାରତ ପ୍ରଥମ” – ଡଃ ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କର ଏହାହିଁ ମୂଳମନ୍ତ୍ର ଥିଲା । ପୂଜ୍ୟ ବାବାସାହେବଙ୍କୁ ପୁନଶ୍ଚ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଜଣାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଦୁଇଦିନ ପୂର୍ବେ ନଭେମ୍ବର 23 ତାରିଖ ଦିନ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଶ୍ରୀ ଗୁରୁନାନାକ ଦେବଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କଲୁ । ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଅର୍ଥାତ୍ 2019ରେ ଆମେ ତାଙ୍କର 550ତମ ପ୍ରକାଶ ପର୍ବ ପାଳନ କରିବାକୁ ଯାଉଛୁ ଗୁରୁନାନାକ ଦେବ ସର୍ବଦା ସମଗ୍ର ମାନବ ଜାତିର କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କରିଛନ୍ତି । ସେ ସମାଜକୁ ସର୍ବଦା ସତ୍ୟ, କର୍ମ, ସେବା, କରୁଣା ଓ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟର ମାର୍ଗ ଦେଖାଇଛନ୍ତି । ସାରା ଦେଶ ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଗୁରୁ ନାନକ ଦେବଙ୍କ 550ତମ ଜୟନ୍ତୀ ସମାରୋହ ଭବ୍ୟରୂପରେ ପାଳନ କରିବ । ଏହାର ରଙ୍ଗ କେବଳ ଦେଶରେ ନୁହେଁ, ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ବିଚ୍ଛୁରିତ ହେବ । ଏହି ଉତ୍ସବକୁ ଧୁମଧାମରେ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଓ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ପ୍ରଦେଶମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରାଯାଇଛି । ସେହିଭଳି ଗୁରୁନାନକ ଦେବଙ୍କ 550ତମ ପ୍ରକାଶ ପର୍ବ ବିଶ୍ୱର ସମସ୍ତ ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯିବ । ଏହା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଗୁରୁ ନାନକଙ୍କ ସହ ସମ୍ପୃକ୍ତ ପବିତ୍ର ସ୍ଥଳଗୁଡ଼ିକର ମାର୍ଗରେ ଗୋଟିଏ ଟ୍ରେନ ମଧ୍ୟ ଚଳାଚଳ କରିବ । ନିକଟ ଅତୀତରେ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଗୋଟିଏ ବୈଠକ କରୁଥିଲି ସେତେବେଳେ ଲଖପତ୍ ସାହେବ ଗୁରୁଦ୍ୱାରା କଥା ମୋର ମନେପଡ଼ିଲା । 2001ରେ ଗୁଜରାଟରେ ହୋଇଥିବା ଭୂମିକମ୍ପରେ ଏହି ଗୁରୁଦ୍ୱାରା ଭୀଷଣ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିଲା କିନ୍ତୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକମାନଙ୍କ ସହ ମିଶି ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଯେଭଳି ଭାବେ ଏହାର ପୁନନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ ତାହା ଆଜି ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଉଦାହରଣ ।

କର୍ତ୍ତାରପୁର କରିଡର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଭାରତ ସରକାର ଗୋଟିଏ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି, ଯାହାଫଳରେ ଆମ ଦେଶର ଯାତ୍ରୀମାନେ ସହଜରେ ପାକିସ୍ତାନର କର୍ତ୍ତାରପୁରରେ ଥିବା ଗୁରୁନାନକ ଦେବଙ୍କ ସେହି ପବିତ୍ର ସ୍ଥଳକୁ ଦର୍ଶନ କରିପାରିବେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, 50ତମ ଅଧ୍ୟାୟ ପରେ ଆମେ ପୁଣିଥରେ ଏକାଠି ହେବା “ମନ କି ବାତ୍’ର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅଧ୍ୟାୟରେ ଏବଂ ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଯେ, ଆଜି “ମନ୍ କି ବାତ୍” କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପଛରେ ରହିଥିବା ଭାବନା ସମ୍ପର୍କରେ ମୋତେ ପ୍ରଥମ ଥର ଆପଣଙ୍କ ଆଗରେ କହିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା କାରଣ ଆପଣମାନଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନ ହିଁ ସେହିଭଳି ଥିଲା । ଆମର ଏହି ଯାତ୍ରା ଆଗକୁ ମଧ୍ୟ ଜାରି ରହିବ । ଆପଣମାନଙ୍କ ସହଯୋଗ ଯେତେ ଅଧିକ ମିଳିବ ଆମର ଯାତ୍ରା ସେତେ ସୁଗମ ହେବ ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସନ୍ତୋଷପ୍ରଦ ହେବ । ବେଳେବେଳେ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ, “ମନ କି ବାତ୍”ରୁ ମୋତେ କ’ଣ ମିଳିଲା? ଆଜି ମୁଁ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯେ, “ମନ କି ବାତ୍” ପାଇଁ ଆସୁଥିବା ଅଭିମତରେ ଗୋଟିଏ କଥା ମୋ ମନକୁ ଛୁଇଁଯାଏ । ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଯେତେବେଳେ ଏକଥା କହନ୍ତି ଯେ, ଆମେ ପରିବାରର ସବୁ ଲୋକଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ଏକାଠି ବସି ମନ୍ କି ବାତ୍ ଶୁଣୁ, ସେତେବେଳେ ଲାଗେ ସତେ ଯେମିତି ଆମ ପରିବାରର ମୁଖିଆ ଆମ ଗହଣରେ ବସି ଆମରି ନିଜ କଥାଗୁଡ଼ିକୁ ଆମ ସହ ଅନୁଭୂତି ବାଣ୍ଟୁଛନ୍ତି । ଏକଥା ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ଶୁଣି ମୁଁ ବହୁତ ସନ୍ତୋଷ ଲାଭ କଲି । ମୋତେ ଲାଗିଲା ଯେ, ମୁଁ ଆପଣଙ୍କର, ଆପଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ, ଆପଣଙ୍କ ଗହଣରେ ରହିଛି, ଆପଣମାନେ ହିଁ ମୋତେ ବଡ଼ କରିଛନ୍ତି । ଏକ ପ୍ରକାର ମୁଁ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟ ରୂପେ “ମନ୍ କି ବାତ୍” ମାଧ୍ୟମରେ ବାରମ୍ବାର ଆସୁଥିବି । ଆପଣମାନଙ୍କ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇ ରହୁଥିବି । ଆପଣଙ୍କ ସୁଖ-ଦୁଃଖ ମୋ ସୁଖ-ଦୁଃଖ । ଆପଣଙ୍କ ଆକାଂକ୍ଷା ମୋ ଆକାଂକ୍ଷା । ଆପଣଙ୍କ ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷା ମୋ ମହାତ୍ୱାକାଂକ୍ଷା ।

ଆସନ୍ତୁ ଏହି ଯାତ୍ରାକୁ ଆମେ ଆହୁରି ଆଗକୁ ନେବା ।

ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ।

ମନ କି ବାତ , ଅକ୍ଟୋବର 2018

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ନମସ୍କାର । ଅକ୍ଟୋବର 31 ତାରିଖ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପ୍ରିୟ ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ଏବଂ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପରି “ଏକତା ପାଇଁ ଦୌଡ଼” “Run For Unity”ରେ ଦେଶର ଯୁବବର୍ଗ ଏକତା ପାଇଁ ଦୌଡ଼ିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇସାରିଲାଣି । ଏବେ ତ ପାଗ ଖୁବ୍ ଭଲ । ଏହାଯୋଗୁଁ “ଏକତା ପାଇଁ ଦୌଡ଼”ର ଉତ୍ସାହ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । ଏକତାର ଏହି ଦୌଡ଼ “Run For Unity” ରେ ବହୁସଂଖ୍ୟାରେ ଯୋଗଦେବା ପାଇଁ ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି । ସ୍ୱାଧୀନତାର ପ୍ରାୟ ସାଢ଼େ ଛଅ ମାସ ପୂର୍ବେ 27 ଜାନୁଆରୀ 1947ରେ ପ୍ରକାଶିତ ବିଶ୍ୱପ୍ରସିଦ୍ଧ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ପତ୍ରିକାTime Magazineର ମୁଖପୃଷ୍ଠାରେ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସେମାନେ ଭାରତର ଗୋଟିଏ ନକ୍ସା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ତାହା ସେଭଳି ନକ୍ସା ନ ଥିଲା ଯାହା ଆମେ ଆଜି ଦେଖୁଛୁ । ଏହା ଏଭଳି ଭାରତର ନକ୍ସା ଥିଲା ଯାହା ଅନେକ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ଥିଲା । ସେତେବେଳେ 550ରୁ ଅଧିକ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା । ଭାରତ ପ୍ରତି ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ମୋହ ଭାଙ୍ଗିଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ଏହି ଦେଶକୁ ଖଣ୍ଡ-ବିଖଣ୍ଡିତ କରି ଛାଡ଼ିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ । Time Magazineର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ସେତେବେଳେ ଭାରତ ପ୍ରତି ବିଭାଜନ, ହିଂସା, ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ସଂକଟ, ଦରବୃଦ୍ଧି ଏବଂ କ୍ଷମତା ରାଜନୀତି ଭଳି ବିପଦ ଥିଲା । Time Magazine ଆଗକୁ ଲେଖିଥିଲା ଯେ,ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଦେଶକୁ ଏକତା ସୂତ୍ରରେ ବାନ୍ଧିବା ଏବଂ କ୍ଷତଗୁଡ଼ିକୁ ଭଲ କରିବାର କ୍ଷମତା ଯଦି କାହାରି ଥାଏ, ତେବେ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲ । TimeMagazineର ସେହି ଲେଖାଟି ଏହି ଲୌହମାନବଙ୍କ ଜୀବନର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦିଗକୁ ମଧ୍ୟ ଉଜାଗର କରେ । କିଭଳି ସେ 1920 ଦଶନ୍ଧିରେ ଅହମଦାବାଦରେ ହୋଇଥିବା ବନ୍ୟା ସମୟରେ ସହାୟତା ଏବଂ ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ, କିଭଳି ସେ ବରଡୋଲି(ବର୍ଦ୍ଦୋଳି)ସତ୍ୟାଗ୍ରହର ଦିଗଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ । ଦେଶ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ସଚ୍ଚୋଟତା ଏବଂ ସମର୍ପଣ ଭାବ ଏଭଳି ଥିଲା ଯେ, ଚାଷୀ-ମୂଲିଆଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଶିଳ୍ପପତି ଯାଏ, ସମସ୍ତେ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଭରସା କରୁଥିଲେ । ଗାନ୍ଧିଜୀ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କୁ କହିଲେ ଯେ, ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ସମସ୍ୟା ଏତେ ଜଟିଳ ଯେ, କେବଳ ଆପଣ ହିଁ ଏହାକୁ ସମାଧାନ କରିପାରିବେ । ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ଗୋଟି ଗୋଟି କରି ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ କଲେ ଏବଂ ଦେଶକୁ ଏକତା ସୂତ୍ରରେ ବାନ୍ଧିବାର ଅସମ୍ଭବ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଦେଖାଇଲେ । ସେ ସମସ୍ତ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟକୁ ଭାରତରେ ମିଶାଇଲେ । ଜୁନାଗଡ଼ ହେଉ ବା ହାଇଦ୍ରାବାଦ, ଟ୍ରାଭାଙ୍କୋର ହେଉ ବା ରାଜସ୍ଥାନର ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ – କେବଳ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କ ବୁଦ୍ଧିମତା ଓ ରଣକୌଶଳ ଯୋଗୁଁ ଆଜି ଆମେ ଭାରତକୁ ଏକୀକୃତ ରୂପେ ଦେଖିପାରୁଛୁ । ଏକତାର ବନ୍ଧନରେ ବନ୍ଧା ଏହି ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ, ଆମର ଭାରତମାତାଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲଙ୍କ ପୂଣ୍ୟସ୍ମୃତି ଆପେ ଆପେ ଆମ ମନକୁ ଚାଲିଆସେ । ଏଥର ଅକ୍ଟୋବର 31 ତାରିଖ ଦିନ ଥିବା ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ତ ଖାସ୍ ହେବ କାରଣ, ସେହିଦିନ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କୁ ପ୍ରକୃତ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେଇ ଆମେ ଏକତାର ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ବା Statue of Unityକୁ ଜାତି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସମର୍ପିତ କରିବୁ । ଗୁଜରାଟର ନର୍ମଦା ନଦୀକୂଳରେ ସ୍ଥାପିତ ଏହି ମୂର୍ତ୍ତିର ଉଚ୍ଚତା ଆମେରିକାର Statue of Libertyର ଦୁଇଗୁଣ । ଏହା ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଉଚ୍ଚତମ ପ୍ରତିମା । ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ମୂର୍ତ୍ତି ଭାରତ ଭୂମିରେ ରହିଛି । ଏକଥାକୁ ନେଇ ଏବେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତବାସୀ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରିପାରିବ । ଯେଉଁ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ଭୂମି ସହ ଜଡ଼ିତ ଥିଲେ, ଏବେ ଆକାଶର ମଧ୍ୟ ଶୋଭାବର୍ଦ୍ଧନ କରିବେ । ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ “ମାତା ଭାରତୀ”ଙ୍କ ଏହି ଉପଲବ୍ଧିକୁ ନେଇ ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କ ଆଗରେ ଗର୍ବରେ ଛାତି ଫୁଲାଇ, ମୁଣ୍ଡଟେକି ଏହାର ଗୌରବଗାନ କରିବ ବୋଲି ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ।

ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାଭାବିକ ଯେ, Statue of Unity ଦେଖିବାକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ହେବ । ଭାରତର କୋଣ-ଅନୁକୋଣର ଲୋକେ ଏବେ ଏହାକୁ ମଧ୍ୟ ନିଜର ଗୋଟିଏ ଅତି ପ୍ରିୟ ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥଳ ରୂପେ ପସନ୍ଦ କରିବେ ବୋଲି ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ, ଗତକାଲି ଆମେ ଦେଶବାସୀ Infantry Day ବା ପଦାତିକ ବାହିନୀ ଦିବସ ପାଳନ କରିଛୁ । ଭାରତୀୟ ସେନାରେ ଥିବା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୁଁ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି । ମୁଁ ଆମ ସୈନିକମାନଙ୍କ ପରିବାରକୁ ମଧ୍ୟ, ସେମାନଙ୍କ ସାହସ ପାଇଁ ଅଭିବାଦନ କରୁଛି । ହେଲେ, ଏହି ପଦାତିକ ବାହିନୀ ଦିବସ ଆମେ କାହିଁକି ପାଳନ କରୁ – ସେକଥା ଆପଣ ଜାଣିଛନ୍ତି କି? ଏହା ହେଉଛି ସେହିଦିନ, ଯେଉଁଦିନ ଭାରତୀୟ ସେନାର ଜବାନମାନେ କାଶ୍ମୀରର ଭୂମି ଉପରେ ଅବତରଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀଙ୍କ କବଳରୁ ଘାଟିକୁ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ଏହି ଐତିହାସିକ ଘଟଣାର ସିଧାସଳଖ ସମ୍ପର୍କ ମଧ୍ୟ ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲଙ୍କ ସହିତ ରହିଛି । ମୁଁ ଭାରତର ପୂର୍ବତନ ସେନା ଅଧିକାରୀ ସାମ୍ ମାନେକ୍ସାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ପୁରୁଣା ସାକ୍ଷାତକାର ପଢ଼ୁଥିଲି । ସେହି ସାକ୍ଷାତକାରରେ ଫିଲ୍ଡ ମାର୍ଶାଲ ସାମ୍ ମାନେକ୍ସା ସେଦିନ କଥା ମନେପକାଉଥିଲେ ଯେତେବେଳେ ସେ କର୍ଣ୍ଣେଲ ଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ଅକ୍ଟୋବର 1947ରେ କାଶ୍ମୀରରେ ସୈନ୍ୟ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଗୋଟିଏ ବୈଠକ ସମୟରେ କାଶ୍ମୀରକୁ ସେନା ପଠାଇବାରେ ହେଉଥିବା ବିଳମ୍ବକୁ ନେଇ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ କିଭଳି ରାଗିଯାଇଥିଲେ ସେକଥା ଫିଲ୍ଡ ମାର୍ଶାଲ ମାନେକ୍ସା କହିଥିଲେ । ବୈଠକ ସମୟରେ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ନିଜର ଚିରାଚରିତ ଶୈଳୀରେ ତାଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଚାହିଁ କହିଥିଲେ ଯେ, କାଶ୍ମୀରରେ ସୈନ୍ୟ ଅଭିଯାନରେ ଯେମିତି ଆଦୌ ବିଳମ୍ବ ନ ହୁଏ ତାହାର ତୁରନ୍ତ ସମାଧାନ କରାଯାଉ । ଠିକ୍ ଏହାପରେ ସେନାର ଜବାନମାନେ ଉଡ଼ାଜାହାଜରେ କାଶ୍ମୀର ଯିବାପାଇଁ ବାହାରିପଡ଼ିଲେ ଏବଂ ସେମାନେ କିଭଳି ସଫଳତା ଲାଭକଲେ ତାହା ଆମେ ଜାଣୁ । ଅକ୍ଟୋବର 31 ତାରିଖ ହେଉଛି ଆମ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀମତୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ତିରୋଧାନ ଦିବସ । ଇନ୍ଦିରାଜୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସାଦର ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଜ୍ଞାପନ କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଖେଳକୁ କିଏ ବା ଭଲ ନ ପାଏ? କ୍ରୀଡ଼ା ଜଗତରେ ଉତ୍ସାହ,ଶକ୍ତି, କୌଶଳ, ସହନଶକ୍ତି – ଏସବୁର ଖୁବ୍ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି । ଏହା କୌଣସି ଖେଳାଳୀର ସଫଳତାର ପରୀକ୍ଷା । ଏହି ଚାରୋଟି ଗୁଣ ଦେଶ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । କୌଣସି ଦେଶର ଯୁବଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯଦି ଏହି ଗୁଣଗୁଡ଼ିକ ଥାଏ, ତା’ହେଲେ ସେହି ଦେଶ କେବଳ ଯେ ଅର୍ଥନୀତି, ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉନ୍ନତି କରିବ ତାହାନୁହେଁ ବରଂ କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ସେହି ଦେଶ ବେଶ୍ ସୁନାମ ଅର୍ଜନ କରିବ । ନିକଟ ଅତୀତରେ ହୋଇଥିବା ଦୁଇଟି ସାକ୍ଷାତକାର ମୋର ବେଶ୍ ସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇରହିବ । ପ୍ରଥମେ ଜାକର୍ତ୍ତାରେ ହୋଇଥିବା ଏସୀୟ ପାରା ଗେମ୍ସ 2018ରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଆମ ପାରା ଆଥଲେଟମାନଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା । ଏହି କ୍ରୀଡ଼ା ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଭାରତ ମୋଟ 72ଟି ପଦକ ଜିଣି ନୂତନ ରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ସହ ଦେଶର ଗୌରବ ବୃଦ୍ଧି ହେଲା । ଏହି ସମସ୍ତ ପାରା ଆଥଲେଟଙ୍କ ସହ ମୋତେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ଭେଟିବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ମିଳିଲା ଏବଂ ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଲି । ସେମାନଙ୍କ ଦୃଢ଼ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିର ମୁକାବିଲା କରି ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାର ସାହାସ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇପାରିବ । ସେହିପରି ଆର୍ଜେଣ୍ଟିନାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଯୁବ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସ 2018ର ବିଜେତାମାନଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତ କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା । ଆପଣମାନେ ଜାଣି ଖୁସି ହେବେ ଯେ, ଯୁବ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସ 2018ରେ ଆମ ଖେଳାଳିମାନେ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁଠାରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଆମେ 13ଟି ପଦକ ବ୍ୟତୀତ ମିଶ୍ର ବିଭାଗରେ ଆଉ ତିନୋଟି ପଦକ ହାସଲ କରିପାରିଛୁ ।

ଆପଣମାନଙ୍କ ମନେଥିବ ଯେ, ଏଥର ଏସୀୟ କ୍ରୀଡାରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତର ପ୍ରଦର୍ଶନ ଖୁବ୍ ଭଲ ଥିଲା । ଦେଖନ୍ତୁ, ବିଗତ କିଛି ମିନିଟରେ “ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ”, “ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ” ଭଳି ଶବ୍ଦ ମୁଁ କେତେଥର ପ୍ରୟୋଗ କଲି । ଏହାହିଁ ହେଉଛି ଆଜିର ଭାରତୀୟ କ୍ରୀଡ଼ାର କାହାଣୀ ଯାହା ଦିନକୁ ଦିନ ଉନ୍ନତିର ନୂତନ ଶିଖରକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରୁଛି । ଭାରତ କେବଳ ଖେଳରେ ନୁହେଁ ବରଂ ସେ ସମସ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ନୂଆ ରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି, ଯାହା ଆଗରୁ କେହି କେବେ ଚିନ୍ତା କରିନଥିଲେ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ପାରା ଆଥଲେଟ ନାରାୟଣ ଠାକୁରଙ୍କ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଯିଏ 2018ର ଏସୀୟ ପାରା ଆଥଲେଟିକ୍ସରେ ଦେଶ ପାଇଁ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି । ସେ ଜନ୍ମରୁ ହିଁ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ । 8 ବର୍ଷ ବୟସରେ ସେ ନିଜର ପିତାଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲେ । ପରବର୍ତ୍ତୀ 8 ବର୍ଷ ସେ ଗୋଟିଏ ଅନାଥାଶ୍ରମରେ କଟାଇଲେ । ଅନାଥାଶ୍ରମ ଛାଡ଼ିବା ପରେ ନିଜର ଜୀବିକା ଅର୍ଜନ ପାଇଁ ଦିଲ୍ଲୀ ପରିବହନ ନିଗମର ବସଗୁଡ଼ିକୁ ସଫା କରିବା, ଆଉ ଦିଲ୍ଲୀରେ ରାସ୍ତାକଡ଼ରେ ଥିବା ଢ଼ାବାଗୁଡ଼ିକରେ ୱେଟର ଭାବେ କାମ କଲେ । ଆଜି ସେହି ନାରାୟଣ ଆର୍ନ୍ତଜାତିକ କ୍ରୀଡାରେ ଭାରତ ପାଇଁ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ଉତ୍କର୍ଷର କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ପରିସୀମାକୁ ଦେଖନ୍ତୁ । ଭାରତ ସିନିୟର କିମ୍ବା ଜୁନିୟର ବର୍ଗରେ ଜୁଡ଼ୋରେ କେବେହେଲେ ଅଲିମ୍ପିକ ପଦକ ଜିତିପାରିନି । ହେଲେ, ତବାବୀ ଦେବୀ ଜୁବ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଜୁଡ଼ୋରେ ରୌପ୍ୟ ପଦକ ଜିତି ଇତିହାସ ସୃଷ୍ଟି କଲେ । 16 ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ଯୁବ କ୍ରୀଡ଼ାବିତ୍ ତବାବୀ ଦେବୀ ମଣିପୁରର ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ଗାଁର ବାସିନ୍ଦା । ତାଙ୍କ ପିତା ଜଣେ ଶ୍ରମିକ ଆଉ ମା ମାଛ ବିକ୍ରି କରନ୍ତି । ଅନେକ ସମୟରେ ତାଙ୍କ ପରିବାର ପାଖରେ ଖାଇବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପଇସା ରହୁନଥିଲା । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତି ମଧ୍ୟ ତବାବୀ ଦେବୀଙ୍କ ସାହସ ଭଙ୍ଗ କରିପାରିନଥିଲା ଏବଂ ସେ ଦେଶ ପାଇଁ ପଦକ ଜିତି ଇତିହାସ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ଏଭଳି ଅନେକ କଥା ରହିଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ଜୀବନ ପ୍ରେରଣାର ସ୍ରୋତ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଯୁବ କ୍ରୀଡ଼ାବିତଙ୍କ ସାହାସ ନିଉ ଇଣ୍ଡିଆର ପରିଚୟ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆପଣମାନଙ୍କର ମନେଥିବ 2017ରେ ଆମେ ଫିଫା ଅଣ୍ଡର-17 ବିଶ୍ୱ କପର ସଫଳ ଆୟୋଜନ କରିଥିଲୁ । ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଫଳ ଟୁର୍ଣ୍ଣାମେଣ୍ଟ ଭାବେ ବିଶ୍ୱବାସୀ ଏହାର ପ୍ରଶଂସା ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଫିଫା ଅଣ୍ଡର-17 ବିଶ୍ୱ କପରେ ଦର୍ଶକମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ନୂଆ ରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ଦେଶର ଭିନ୍ନ-ଭିନ୍ନ ଷ୍ଟାଡ଼ିୟମରେ 12 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଫୁଟବଲ ଖେଳକୁ ଉପଭୋଗ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ । ଚଳିତ ବର୍ଷ ଭାରତକୁ ପୁରୁଷ ହକି ବିଶ୍ୱକପ 2018 ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ଆୟୋଜନ କରିବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ମିଳିଛି । ହକି ବିଶ୍ୱକପ ନଭେମ୍ବର 28 ତାରିଖରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଡିସେମ୍ବର 16 ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ – ସେ ଯେକୌଣସି ଖେଳ ଖେଳୁଥାନ୍ତୁ ନା କାହିଁକି କିମ୍ବା ଯେକୌଣସି ଖେଳ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ରୁଚି ଥାଉ, ହକି ସହ ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଗୋଟିଏ ସମ୍ପର୍କ ନିଶ୍ଚୟ ରହିଥାଏ । ହକିରେ ଭାରତର ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣିମ ଇତିହାସ ରହିଛି । ଅତୀତରେ ଭାରତକୁ ଅନେକ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ମିଳିଛି ଏବଂ ଥରେ ବିଶ୍ୱକପ ବିଜେତା ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରିଛି । ଭାରତ ଅନେକ ମହାନ ହକି ଖେଳାଳି ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ବିଶ୍ୱରେ ହକିର ଚର୍ଚ୍ଚା ହେବାବେଳେ ଭାରତର ଏହି ମହାନ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କ କଥା ବିନା କାହାଣୀ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରହେ । ହକିର ଯାଦୁକର ମେଜର ଧ୍ୟାନଚାନ୍ଦଙ୍କ ନାମ ସହ ସାରା ବିଶ୍ୱ ପରିଚିତ । ତାଙ୍କ ପରେ ବଲୱିନ୍ଦର ସିଂ ସିନିୟର, ଲେସ୍ଲି କ୍ଲାଉଡିୟସ୍, ମହମ୍ମଦ ଶାହିଦ୍, ଉଦ୍ଦାମ ସିଂଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଧନରାଜ ପିଲ୍ଲାଇ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏମାନେ ହକିରେ ଗୋଟିଏ ଦୀର୍ଘ ପଥ ଅତିକ୍ରମ କରିଛନ୍ତି । ଆଜି ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଦଳର ଖେଳାଳି ନିଜ ପରିଶ୍ରମ ଏବଂ ନିଷ୍ଠା ବଳରେ ମିଳୁଥିବା ସଫଳତା ଦ୍ୱାରା ହକିର ନୂତନ ପିଢ଼ିକୁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଉଛନ୍ତି । କ୍ରୀଡ଼ାପ୍ରେମୀଙ୍କ ପାଇଁରୋମାଞ୍ଚକର ମ୍ୟାଚ ଦେଖିବାର ଏହା ଗୋଟିଏ ଭଲ ସୁଯୋଗ । ଭୁବନେଶ୍ୱର ଯାଆନ୍ତୁ ଏବଂ କେବଳ ଭାରତୀୟ ଦଳ ନୁହେଁ ସବୁ ଦଳକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରନ୍ତୁ । ଓଡ଼ିଶା ଏଭଳି ଏକ ରାଜ୍ୟ, ଯାହାର ନିଜସ୍ୱ ଗୌରବପୂର୍ଣ୍ଣ ଇତିହାସ ତଥା ସମୃଦ୍ଧ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରମ୍ପରା ରହିଛି ସେଠାକାର ଲୋକେ ମଧ୍ୟ ଖୁବ୍ ଉତ୍ସାହୀ । କ୍ରୀଡ଼ାପ୍ରେମୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ଦର୍ଶନର ମଧ୍ୟ ଏହା ଅପୂର୍ବ ସୁଯୋଗ । ଏହି ସମୟରେ ଖେଳକୁ ଉପଭୋଗ କରିବା ସହିତ ଆପଣ କୋଣାର୍କର ସୂର୍ଯ୍ୟମନ୍ଦିର, ପୁରୀରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ମନ୍ଦିର ଓ ଚିଲିକା ହ୍ରଦ ସମେତ ଅନେକ ବିଶ୍ୱପ୍ରସିଦ୍ଧ ଦର୍ଶନୀୟ ଓ ପବିତ୍ର ସ୍ଥଳ ମଧ୍ୟ ଦେଖିପାରିବେ । ଏହି ପ୍ରତିଯୋଗିତା ପାଇଁ ମୁଁ ଭାରତୀୟ ପୁରୁଷ ହକି ଟିମକୁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ବିଶ୍ୱାସ ଦେଉଛି ଯେ, 125 କୋଟି ଭାରତୀୟ ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ସେମାନଙ୍କ ସମର୍ଥନରେ ଠିଆ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହା ସଙ୍ଗେସଙ୍ଗେ ଭାରତକୁ ଆସୁଥିବା ବିଶ୍ୱର ସମସ୍ତ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଯେପରି ଭାବରେ ଲୋକମାନେ ଆସୁଛନ୍ତି, ସ୍ୱଇଚ୍ଛାରେ ସେବା କରୁଅଛନ୍ତି, ତାହା ସମଗ୍ର ଦେଶବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ଓ ଉତ୍ସାହବର୍ଦ୍ଧକ । ‘ସେବା ହିଁ ପରମ ଧର୍ମ’ – ଏହା ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ଆଦର୍ଶ ପରମ୍ପରା । ଏହି ପରମ୍ପରା ଶହ ଶହ ବର୍ଷର, ଯାହାକୁ ଆଜି ମଧ୍ୟ ଆମେ ସମାଜର ପ୍ରତିଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ତଥା କୋଣ-ଅନୁକୋଣରେ ଅନୁଭବ କରୁଛୁ । କିନ୍ତୁ ଆଜିର ନୂତନ ଯୁଗରେ ନୂତନ ବଂଶଧରମାନେ ନୂଆ ଢଙ୍ଗରେ, ନୂଆ ଉତ୍ସାହ ଓ ଉଦ୍ଦୀପନା ସହ ନୂଆ ସ୍ୱପ୍ନନେଇ ଏ କାମଗୁଡ଼ିକୁ କରିବା ପାଇଁ ଆଗଭର । ବିଗତ ଦିନରେ ମୁଁ ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲି, ଯେଉଁଠାରେ ଗୋଟିଏ ପୋର୍ଟାଲ ଶୁଭାରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି, ଯାହାର ନାମ– ‘ସେଲ୍ଫ 4 ସୋସାଇଟି’, ମାଇଗଭ ଏବଂ ଦେଶର ଆଇଟି ଓ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ ଶିଳ୍ପ ନିଜର କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନିମନ୍ତେ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ତଥା ସେମାନଙ୍କୁ ଏହାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ ଏହି ପୋର୍ଟାଲକୁ ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଛି । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ନିମନ୍ତେ ସେମାନଙ୍କର ଉତ୍ସାହ ଓ କର୍ମନିଷ୍ଠା ଦେଖି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟକୁ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ ହେବ ।ଆଇଟି ଟୁ ସୋସାଇଟି, ମୁଁ ନୁହେଁ ଆମେ, ଅହମ୍ ନୁହେଁ ବୟମ୍, ‘ସ୍ୱ’ରୁ ସମୂହ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାତ୍ରାର ସୁଗନ୍ଧ ଏଥିରେ ସନ୍ନିହିତ । କେହି ପିଲାମାନଙ୍କୁ ପଢ଼ାଉଛି ତ ଆଉ କେହି ବୟସ୍କମାନଙ୍କୁ ପଢ଼ାଉଛି; କେହି ସ୍ୱଚ୍ଛତା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ତ ଆଉ କେହି କୃଷକମାନଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି ଏବଂ ଏସବୁ କରିବା ପଛରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ଲାଳସା ନାହିଁ, ବରଂ ଏଥିରେ ସମର୍ପଣ ଓ ସଂକଳ୍ପର ନିଃସ୍ୱାର୍ଥ ଭାବ ଭରିରହିଛି । ଜଣେ ଯୁବକ ତ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗମାନଙ୍କର Wheelchair Basketball Team ସହାୟତା ନିମନ୍ତେ ନିଜେWheelchair Basketball ଖେଳ ଶିଖିଲା । ଏ ପ୍ରକାରର ଭାବନା ଓ ସମର୍ପଣକୁ ହିଁ ମିଶନ ଭାବନା କୁହାଯାଏ । କ’ଣ କୌଣସି ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନୀକୁ ଏ ପ୍ରକାର କାର୍ଯ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ଗର୍ବ ଅନୁଭବ ହେବନାହିଁ? ନିଶ୍ଚୟ ହେବ । ‘ମୁଁ ନୁହେଁ ଆମେ’ର ଏ ଭାବନା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ହେବ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଭାଇ-ଭଉଣୀମାନେ, ଏଥର ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ ସମ୍ପର୍କରେ ଆପଣମାନଙ୍କର ମତାମତ ଦେଖୁଥିଲି, ମୋତେ ପୁଡୁଚେରୀର ଶ୍ରୀ ମନିଷ ମହାପାତ୍ରଙ୍କର ଏକ ରୁଚିକର ମନ୍ତବ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଲା । ସେ MyGov ରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ, ଭାରତର ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କର ଚାଲିଚଳଣୀ ଓ ପରମ୍ପରାଗୁଡ଼ିକ କିପରି ଭାବେ ଆମ ପ୍ରକୃତି ଓ ପରିବେଶ ସଙ୍ଗେ ସହ-ଅସ୍ତିତ୍ୱର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ହୋଇପାରିବ ପୋଷଣୀୟ ବା ନିରନ୍ତର ବିକାଶ ନିମନ୍ତେ କିପରି ସେମାନଙ୍କର ପରମ୍ପରାକୁ ଆମେ ନିଜ ଜୀବନରେ ଗ୍ରହଣ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି ତଥା ସେମାନଙ୍କଠାରୁ କିଛି ଶିଖିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ସେ ବିଷୟରେ ମନ୍ କି ବାତରେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରନ୍ତୁ । ମନୀଷ ମହାଶୟ, ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ର ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିବା ପାଇଁ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା କରୁଛି । ଏହା ଏପରି ଏକ ପ୍ରସଙ୍ଗ, ଯାହା ଆମମାନଙ୍କୁ ନିଜର ଗୌରବମୟ ଅତୀତ ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥାଏ । ଆଜି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ, ବିଶେଷକରି ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି ତଥା ସନ୍ତୁଳିତ ଜୀବନଶୈଳୀ ନିମନ୍ତେ ନୂଆ ନୂଆ ମାର୍ଗ ଅନ୍ୱେଷଣ କରୁଛନ୍ତି । ଏପରିକି ଆଜି ଆମ ଭାରତବର୍ଷ ମଧ୍ୟ ଉକ୍ତ ସମସ୍ୟା ସହିତ ଅପରିଚିତ ନୁହେଁ । କିନ୍ତୁ ଏହାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଆମମାନଙ୍କୁ ନିଜ ଭିତରେ ପ୍ରବେଶ କରିବାର ଅଛି, ନିଜର ସମୃଦ୍ଧ ଇତିହାସ ଓ ପରମ୍ପରାକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିବାର ଅଛି ତଥା ବିଶେଷକରି ନିଜର ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟଗୁଡ଼ିକର ଜୀବନଶୈଳୀକୁ ବୁଝିବାର ଅଛି । ପ୍ରକୃତି ସହିତ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ସ୍ଥାପିତ କରି ଜୀବନଯାପନ କରିବା ଆମ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟମାନଙ୍କର ସଂସ୍କୃତିରେ ନିହିତ । ଆମ ଆଦିବାସୀ ଭାଇ-ଭଉଣୀମାନେ ବୃକ୍ଷଲତା ଓ ଫୁଲଗୁଡ଼ିକର ପୂଜା ଦେବୀ-ଦେବତାମାନଙ୍କର ପୂଜା ଭଳି କରନ୍ତି । ମଧ୍ୟଭାରତର ଭୀଲ୍ ଆଦିବାସୀମାନେ ବିଶେଷକରି ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଓ ଛତିଶଗଡ଼ରେ ଲୋକମାନେ ଅଶ୍ୱଥ୍ (ଉସ୍ତ ଗଛ) ଓ ଅର୍ଜୁନ ଆଦି ବୃକ୍ଷଗୁଡ଼ିକର ପୂଜା ଶ୍ରଦ୍ଧାପୂର୍ବକ କରନ୍ତି । ରାଜସ୍ଥାନ ଭଳି ମରୁଭୂମିରେ ବିଶ୍ନୋଇ ସମାଜ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷାର ମାର୍ଗ ଆମମାନଙ୍କୁ ଦେଖାଇଅଛି । ବିଶେଷକରି ବୃକ୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ସୁରକ୍ଷା ଦିଗରେ ସେମାନେ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବା ପାଇଁ ବରଂ ପ୍ରସ୍ତୁତ, କିନ୍ତୁ ଗୋଟିଏ ବି ବୃକ୍ଷର କ୍ଷତି କରିବା ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱୀକାର୍ଯ୍ୟ ନୁହେଁ । ଅରୁଣାଚଳର ମିଶମୀମାନେ ବାଘମାନଙ୍କ ସହ ନିଜର ସମ୍ପର୍କ ଥିବା କଥା ଦାବି କରନ୍ତି । ସେମାନେ ବାଘମାନଙ୍କୁ ନିଜର ଭାଇ-ଭଉଣୀ ଭଳି ମାନନ୍ତି । ନାଗାଲେଣ୍ଡରେ ମଧ୍ୟ ବାଘମାନଙ୍କୁ ଜଙ୍ଗଲଗୁଡ଼ିକର ରକ୍ଷକ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ବାଲି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ ବାଘକୁ ଅତିଥି ମାନନ୍ତି ତଥା ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବାଘମାନଙ୍କର ଉପସ୍ଥିତି ସମୃଦ୍ଧି ଆଣିବାରେ ସହାୟକ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରିଥାନ୍ତି । ମଧ୍ୟ-ଭାରତର କୋଲ୍ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ସେମାନଙ୍କର ନିଜର ଭାଗ୍ୟ ବାଘମାନଙ୍କ ସହ ସମ୍ପୃକ୍ତ । ଯଦି ବାଘମାନଙ୍କୁ ଭୋଜନ ନ ମିଳେ, ତାହେଲେ ଗ୍ରାମବାସୀମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଉପବାସରେ ରହିବାକୁ ପଡ଼ିବ ବୋଲି ସେମାନଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସ । ମଧ୍ୟଭାରତର ଗୋଣ୍ଡ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ ପ୍ରଜନନ ଋତୁରେ କେଥନ୍ ନଦୀର କେତେ ଭାଗରେ ମାଛ ଧରିବା ବନ୍ଦ କରିଦିଅନ୍ତି । ଏହି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ସେମାନେ ମାଛମାନଙ୍କର ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳ ମାନନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରଥା ଅନୁସାରେ ସେମାନଙ୍କୁ ସୁସ୍ଥ ଜୀବନଯାପନ ସହିତ ପ୍ରଚୁର ମାତ୍ରାରେ ମାଛ ମିଳିଥାନ୍ତି । ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ ନିଜ ଘରଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଉପାଦାନରେ ନିର୍ମାଣ କରନ୍ତି, ଯାହାକି ମଜଭୁତ ହେବା ସହିତ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ମଧ୍ୟ । ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ନୀଳଗିରି ପାଦଦେଶ ସ୍ଥିତ ଜନଶୂନ୍ୟ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କରେ ଗୋଟିଏ କ୍ଷୁଦ୍ର ଯାଯାବର ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ହେଉଛି ତୋଡା ଯାହାଙ୍କର ବସ୍ତିଅଂଚଳ ପାରମ୍ପରିକ ଭାବେ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଂଚଳରେ ମିଳୁଥିବା ଉପାଦାନରେ ନିର୍ମିତ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ! ଏହା ସତ୍ୟ ଯେ ଆଦିବାସୀ ସମୁଦାୟ ବହୁତ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ପାରସ୍ପରିକ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟ ସହିତ ନିବାସ କରିବାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରେ । କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦକୁ କ୍ଷତି କରୁଛି,ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ନିଜ ଅଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଲଢ଼ିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଡରନ୍ତି ନାହିଁ । ଏହା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟର ବିଷୟ ନୁହେଁ ଯେ ଆମର ସର୍ବପ୍ରଥମ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ସେନାନୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ ହିଁ ଥିଲେ । ଭଗବାନ ବିରସା ମୁଣ୍ଡାଙ୍କୁ କିଏ ବା ଭୁଲିପାରେ ଯିଏ ନିଜର ବନ୍ୟଭୂମିର ସୁରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାରଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ନିର୍ଭୀକ ସଂଗ୍ରାମ କରିଥିଲେ । ମୁଁ ଯେଉଁ କଥାଗୁଡ଼ିକୁ କହୁଛି, ତା’ର ତାଲିକା ଦୀର୍ଘ । ଆଦିବାସୀ ସମୁଦାୟରେ ଏପରି ଅନେକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ରହିଛି, ଯାହା ଆମମାନଙ୍କୁ ପ୍ରକୃତି ସହ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ରକ୍ଷାକରି କିପରି ରହିବାକୁ ହୁଏ, ଶିଖାଇଥାଏ । ଆଜି ଆମ ନିକଟରେ ଯେଉଁ ଜଙ୍ଗଲ ସମ୍ପଦ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିଛି, ଏଥିପାଇଁ ଆମ ଦେଶ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଋଣୀ । ଆସନ୍ତୁ, ଆମେ ସେମାନଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆଦର ଭାବ ସମର୍ପିତ କରିବା ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଆମେ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଓ ସେହି ଅନୁଷ୍ଠାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ସମାଜ ପାଇଁ କିଛି ଅସାଧାରଣ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି । ଏପରି କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଯାହା ଦେଖିବାକୁ ତ ସାଧାରଣ ଲାଗେ,କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବରେ ସେଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରଭାବ ବଡ଼ ଗମ୍ଭୀର । ଆମମାନଙ୍କର ବିଚାରଧାରାକୁ ବଦଳାଇବାରେ ତଥା ସମାଜର ଗତିପଥ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଏମାନଙ୍କର ଭୂମିକା ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ମୁଁ ପଞ୍ଜାବର କୃଷକ ଭାଇ ଗୁରୁବଚନ ସିଂହ ଜୀଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ପଢ଼ୁଥିଲି । ଜଣେ ସାଧାରଣ ଓ ପରିଶ୍ରମୀ କୃଷକ ଗୁରବଚନ ସିଂହ ମହାଶୟଙ୍କ ପୁଅର ବାହାଘର ଥିଲା । ଏହି ବାହାଘର ପୂର୍ବରୁ ଗୁରବଚନ ସିଂହ ମହାଶୟ କନ୍ୟାର ପିତା-ମାତାଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ଆମେମାନେ ନିରାଡ଼ମ୍ବର ଭାବେ ବାହାଘର କରିବା । ବରଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ହେଉ କି ଜିନିଷପତ୍ର ବାବଦରେ ହେଉ, ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ । ଆମମାନଙ୍କୁ ଏହି ବାହାଘରକୁ ସିଧାସାଧା ଢଙ୍ଗରେ କରିବାର ଅଛି । ପୁଣି ହଠାତ୍ ସେ କହିଲେ ଯେ ମୋର କିନ୍ତୁ ଗୋଟିଏ ସର୍ତ୍ତ ରହିଛି । ଆଜିକାଲି ଯେତେବେଳେ ବାହାଘର ଆଦି କଥାରେ ସର୍ତ୍ତ କଥା ଉଠେ, ସାଧାରଣତଃ ଏକଥା ମନକୁ ଆସେ ଯେ ବରପିତା କୌଣସି ଏକ ବଡ଼ ଦାବି ରଖିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି । ଏପରି କିଛି ମାଗିବେ ଯାହାକୁ ପ୍ରଦାନ କରିବା ବୋଧହୁଏ କନ୍ୟାପକ୍ଷ ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅସମ୍ଭବ ହୋଇପାରେ । କିନ୍ତୁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗିବ ଯେ ଭାଇ ଗୁରବଚନ ସିଂହ ଯିଏକି ଜଣେ ସିଧା-ସାଧା କୃଷକ ଥିଲେ, ସେ କନ୍ୟା ପିତାଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଯେଉଁ ସର୍ତ୍ତ ଉପସ୍ଥାପିତ କଲେ,ତାହାହିଁ ଆମ ସମାଜର ପ୍ରକୃତ ଶକ୍ତି । ଗୁରବଚନ ସିଂହ ମହାଶୟ କହିଲେ ଯେ ଆପଣ ମୋତେ କଥା ଦିଅନ୍ତୁ ଏବେ ଆପଣ ଚାଷଜମିରେ ନଡ଼ାର ଅବଶିଷ୍ଟାଂଶ ଜଳାଇବେ ନାହିଁ । ଆପଣ କଳ୍ପନା କରିପାରୁଛନ୍ତି ଯେ ଏଥିରେ କେତେବଡ଼ ସାମାଜିକ ଶକ୍ତି ସନ୍ନିହିତ । ଗୁରବଚନ ସିଂହ ମହାଶୟଙ୍କର ଏକଥା ବହୁତ ସାଧାରଣ ଲାଗିପାରେ, କିନ୍ତୁ ଏଥିରୁ ପ୍ରମାଣିତ ଯେ ତାଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ କେତେ ବିଶାଳ । ଆମେ ଦେଖିଛୁ ଯେ ଆମ ସମାଜରେ ଏପରି ଅନେକ ପରିବାର ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ନିଜର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ସମାଜର ହିତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରିଥାନ୍ତି । ଶ୍ରୀମାନ ଗୁରବଚନ ସିଂହ ମହାଶୟଙ୍କ ପରିବାର ମଧ୍ୟ ଆମମାନଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଏପରି ଏକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ରଖିଛନ୍ତି । ମୁଁ ପଞ୍ଜାବର ନାଭା ନିକଟରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମ ‘କଲ୍ଲର ମାଜରା’ ସମ୍ପର୍କରେ ପଢ଼ିଛି । କଲ୍ଲର ମାଜରା ଏଥିପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚିତ, କାହିଁକି ନା ସେଠାକାର ଲୋକମାନେ ଧାନ ଅମଳ ପରେ ନଡ଼ାର ଅବଶିଷ୍ଟାଂଶକୁ ଜଳାଇବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ହଳ ଦ୍ୱାରା ମାଟିରେ ମିଶାଇଦିଅନ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ ଯେଉଁ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବା ଟେକ୍ନୋଲଜିର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି, ତା’ର ଉପଯୋଗ ଅବଶ୍ୟ କରନ୍ତି । ଭାଇ ଗୁରବଚନ ସିଂହ ମହାଶୟଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ । କଲ୍ଲର ମାଜରା ଓ ସେସବୁ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି, ଯେଉଁମାନେ ପରିବେଶକୁ ପରିଷ୍କାର ରଖିବା ନିମନ୍ତେ ନିଜର ଉନ୍ନତ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି । ଆପଣ ସମସ୍ତେ ସୁସ୍ଥ ଜୀବନଶୈଳୀର ଭାରତୀୟ ଐତିହ୍ୟକୁ ଯଥାର୍ଥ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଭାବେ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଉଛନ୍ତି । ଯେପରି ବିନ୍ଦୁ-ବିନ୍ଦୁ ଦ୍ୱାରା ସାଗରର ସୃଷ୍ଟି, ସେହିପରି ଛୋଟ-ଛୋଟ ସଜାଗ, ସକ୍ରିୟ ଓ ସକାରାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ସର୍ବଦା ସକାରାତ୍ମକ ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ବହୁତ ବଡ଼ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଥାନ୍ତି ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆମ ଗ୍ରନ୍ଥଗୁଡ଼ିକରେ କୁହାଯାଇଛି –

“ଓଁ ଦ୍ୟୋଃ ଶାନ୍ତିଃ,

ଅନ୍ତରୀକ୍ଷଂ ଶାନ୍ତିଃ,

ପୃଥିବୀ ଶାନ୍ତିଃ ଆପଃ ଶାନ୍ତିଃ ଔଷଧୟଃ ଶାନ୍ତିଃ ।

ବନସ୍ପତୟଃ ଶାନ୍ତିଃ ବିଶ୍ୱେଦେବାଃ ଶାନ୍ତିଃ ବ୍ରହ୍ମ ଶାନ୍ତିଃ,

ସର୍ବଂ ଶାନ୍ତିଃ ଶାନ୍ତିରେବ ଶାନ୍ତିଃ ସାମା ଶାନ୍ତିରେଧି ।

ଓଁ ଶାନ୍ତିଃ ଶାନ୍ତିଃ ଶାନ୍ତିଃ ।”

ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଲା, ହେ ଈଶ୍ୱର, ତିନିଲୋକରେ ସବୁଆଡ଼େ ଶାନ୍ତିର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେଉ । ଜଳରେ, ପୃଥିବୀରେ, ଆକାଶରେ, ଅନ୍ତରୀକ୍ଷରେ, ଅଗ୍ନିରେ, ବାୟୁରେ, ଔଷଧିରେ,ବନସ୍ପତିରେ, ଉପବନରେ, ଅବଚେତନରେ, ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ଶାନ୍ତିପ୍ରତିଷ୍ଠା କରନ୍ତୁ । ସମଗ୍ର ଜୀବଜଗତରେ, ହୃଦୟରେ, ମୋ ମଧ୍ୟରେ, ତୁମ ମଧ୍ୟରେ, ଜଗତର ପ୍ରତିଟି କଣିକାରେ, ପ୍ରତିଟି ସ୍ଥାନରେ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରନ୍ତୁ ।”

ଓଁ ଶାନ୍ତିଃ ଶାନ୍ତିଃ ଶାନ୍ତିଃ ।

ଯେତେବେଳେ ବି ବିଶ୍ୱଶାନ୍ତିର ଚର୍ଚ୍ଚାହୁଏ, ଏଥିପାଇଁ ଭାରତର ନାମ ଓ ଯୋଗଦାନ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣାକ୍ଷରରେ ଅଙ୍କିତ ହେବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ । ଭାରତ ପାଇଁ ଚଳିତ ବର୍ଷର ନଭେମ୍ବର 11 ତାରିଖ ବିଶେଷ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ, କାହିଁକି ନା ନଭେମ୍ବର 11 ତାରିଖରେ ଆଜିଠାରୁ 100 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ସଂଘଟିତ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମାପ୍ତିର 100 ବର୍ଷ ପୂରଣ ହେଉଛି । ଅର୍ଥାତ୍ ସେହି ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ହୋଇଥିବା ମହାବିନାଶ ଓ ଜନହାନି ସମାପ୍ତିର ଗୋଟିଏ ଶତାବ୍ଦୀ ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯିବ । ଭାରତ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଏକ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣା । ପ୍ରକୃତପକ୍ଷେ କହିବାକୁ ଗଲେ ଆମର ସେ ଯୁଦ୍ଧ ସହ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ସମ୍ବନ୍ଧ ନ ଥିଲା । ଏହାସତ୍ୱେ ଆମର ସୈନିକମାନେ ସାହସିକତା ସହିତ ଯୁଦ୍ଧକଲେ ତଥା ବହୁତ ବଡ଼ ଯୋଗଦାନ ପୂର୍ବକ ମହାନ ବଳିଦାନ ଦେଲେ । ଭାରତୀୟ ସୈନିକମାନେ ସଂସାରକୁ ଦେଖାଇଦେଲେ ଯେ ଯେତେବେଳେ ଯୁଦ୍ଧର କଥା ଉଠେ, ସେମାନେ କାହାରିଠାରୁ ବି ପଛରେ ନୁହଁନ୍ତି । ଆମ ସୈନିକମାନେ ଦୁର୍ଗମ ଅଂଚଳଗୁଡ଼ିକରେ, ଜଟିଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ ନିଜର ପରାକ୍ରମ ଦେଖାଇଛନ୍ତି । ଏସବୁ ପଛରେ ଗୋଟିଏ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଲା – ଶାନ୍ତିର ପୁନଃପ୍ରତିଷ୍ଠା । ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧରେ ବିଶ୍ୱବାସୀ ଯୁଦ୍ଧର ବିଭୀଷିକା ଦେଖିଲେ । ଅନୁମାନ ଅନୁସାରେ ପ୍ରାୟଃ ଏକ କୋଟି ସୈନିକ ଓ ଏତିକି ସଂଖ୍ୟାରେ ନାଗରିକ ନିଜର ପ୍ରାଣ ବିସର୍ଜନ କରିଥିଲେ । ଏହାଦ୍ୱାରା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କଲା ଯେ ଶାନ୍ତିର ମହତ୍ୱ କ’ଣ?ବିଗତ 100 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଶାନ୍ତିର ସଂଜ୍ଞା ବଦଳିଯାଇଛି । ଆଜି ଶାନ୍ତି ଓ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟର ଅର୍ଥ କେବଳ ଯୁଦ୍ଧ ନ ହେବା ନୁହେଁ । ଆତଙ୍କବାଦରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଆର୍ଥିକ ବିକାଶରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ, ଏ ସମସ୍ତ ପାଇଁ ବୈଶ୍ୱିକ ସହଯୋଗ ଓ ସମନ୍ୱୟ ଭିତ୍ତିରେ କାମ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ, ଗରିବରୁ ଗରିବ ବ୍ୟକ୍ତିର ବିକାଶ ହିଁ ଶାନ୍ତିର ପ୍ରକୃତ ପ୍ରତୀକ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆମର ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ କଥା କିଛି ଭିନ୍ନ । ପୂର୍ବୋତ୍ତର ଅଂଚଳର ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ବଡ଼ ଅନୁପମ ଏବଂ ଏଠାକାର ଲୋକମାନେ ବହୁତ ପ୍ରତିଭାଶାଳୀ । ଆମର ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ଆଜି ସମସ୍ତ ଉତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟ ନିମନ୍ତେ ମଧ୍ୟ ସୁପରିଚିତ । ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ଏପରି ଏକ ସ୍ଥାନ, ଯେଉଁ ଅଂଚଳ ଜୈବିକ କୃଷିରେ ମଧ୍ୟ ବିଶେଷ ଉନ୍ନତି କରିଛି । କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ସିକ୍କିମ ରାଜ୍ୟ ପୋଷଣୀୟ ଖାଦ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ Future Policy Gold Award-2018 ହାସଲ କରିଛି । ଏହି ପୁରସ୍କାର ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସହ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଓ କୃଷି ସଂଗଠନ ଅର୍ଥାତ୍ Food and Agriculture Organisation ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଏହାଜାଣି ଖୁସି ଲାଗିବ ଯେ ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଥିବା ଏହି ପୁରସ୍କାର ସେହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓସ୍କାର ସହ ସମକକ୍ଷ । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ଆମ ସିକ୍କିମ ରାଜ୍ୟ 25 ଦେଶର 51ଟି ମନୋନୀତ ନୀତିକୁ ପଛରେ ପକାଇ ଏ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ କଲା । ଏଥିପାଇଁ ମୁଁ ସିକ୍କିମର ଜନତାଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଅକ୍ଟୋବର ଶେଷ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ପାଣିପାଗରେ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଅନୁଭୂତ ହେଉଛି । ଏବେ ଶୀତଦିନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି । ପାଣିପାଗର ପରିବର୍ତନ ସହ ପର୍ବପର୍ବାଣୀର ଋତୁ ମଧ୍ୟ ଆସିଯାଇଛି । ଧନତେରସ୍,ଦୀପାବଳି, ଭୈୟାଦୂଜ୍, ଛଠ୍ – ଏକ ପ୍ରକାରେ ଯଦି କୁହାଯିବ, ନଭେମ୍ବର ମାସ ପର୍ବଗୁଡ଼ିକର ମାସ । ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଏହି ପର୍ବଗୁଡ଼ିକ ଉପଲକ୍ଷେ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭେଚ୍ଛା ।

ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରିବି ଯେ ଏହି ପର୍ବଗୁଡ଼ିକ ପାଳନ ସମୟରେ ନିଜର ଯତ୍ନ ନିଅନ୍ତୁ, ନିଜ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ବି ଯତ୍ନ ନିଅନ୍ତୁ ଓ ସମାଜର ହିତ ପ୍ରତି ବି ଯତ୍ନବାନ ହୁଅନ୍ତୁ । ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ଏହି ପର୍ବ ହିଁ ନୂତନ ସଂକଳ୍ପର ସୁଯୋଗ । ଏହି ପର୍ବ ନୂତନ ନିଷ୍ପତିର ସୁଯୋଗ । ଏହି ପର୍ବ ଆପଣଙ୍କ ଜୀବନରେ ଅଭିଯାନ ଭାବରେ ଆଗକୁ ଯିବାର, ଦୃଢ଼ସଂକଳ୍ପ ନେବାର ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରୁ । ଆପଣଙ୍କ ଉନ୍ନତି ଦେଶର ବିକାଶର ଏକ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ । ଆପଣଙ୍କ ଯେତେ ଅଧିକ ଉନ୍ନତି ହେବ, ସେତେମାତ୍ରାରେ ଦେଶର ଉନ୍ନତି ହେବ । ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୋର ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା । ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ।

ମନ କି ବାତ , ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ 2018

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । ଏମିତି କୌଣସି ଭାରତୀୟ ନ ଥିବ, ଯିଏ ଆମ ସେନାବାହିନୀ, ଆମ ସେନାର ଯବାନମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଗର୍ବ କରୁନଥିବ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ –ସେ ଯେକୌଣସି ଅଂଚଳ, ଜାତି, ଧର୍ମ, ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ବା ଭାଷାର ହୋଇଥାଉ ନା କାହିଁକି – ଆମ ସୈନିକମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ନିଜର ଆନନ୍ଦର ପରିପ୍ରକାଶ ଏବଂ ସମର୍ଥନ ଦର୍ଶାଇବା ପାଇଁ ସର୍ବଦା ତତ୍ପର ହୋଇରହିଥାଏ । ଗତକାଲି ଭାରତର ଶହେ ପଚିଶ କୋଟି ଦେଶବାସୀ ପରାକ୍ରମ ପର୍ବପାଳନ କଲେ । ଆମେ 2016ରେ ହୋଇଥିବା ସେହି ସର୍ଜିକାଲ ଷ୍ଟ୍ରାଇକ୍କୁ ସ୍ମରଣ କଲୁ ଯେଉଁଥିରେ ଆମ ସୈନିକମାନେ ଆମ ଦେଶ ଉପରେ ଆତଙ୍କବାଦ ଆଢୁଆଳରେ ଛାୟା ଯୁଦ୍ଧ (Proxy War)ର ଦୁଃସାହସ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ କଡ଼ା ଜବାବ ଦେଇଥିଲେ । ଦେଶର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଆମର ସେନାବାହିନୀ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦର୍ଶନୀମାନ ଆୟୋଜିତ ହେଲା, ଯାହାଫଳରେ ଦେଶର ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ନାଗରିକ ବିଶେଷକରି ଯୁବପିଢ଼ି ଆମର ଶକ୍ତି ସହ ପରିଚିତ ହୋଇପାରିବେ । ଆମେ କେତେ ସକ୍ଷମ ଆଉ ଆମ ସୈନିକମାନେ କିଭଳି ନିଜ ଜୀବନକୁ ବିପଦରେ ପକାଇ ଆମ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି । ପରାକ୍ରମ ପର୍ବ ଭଳି ଦିବସ ଯୁବବର୍ଗଙ୍କୁ ଆମର ସଶସ୍ତ୍ର ସେନାବାହିନୀର ଗୌରବପୂର୍ଣ୍ଣ ପରମ୍ପରାକୁ ସ୍ମରଣ କରାଇ ଦେଇଥାଏ ଆଉ ଦେଶର ଏକତା ଓ ଅଖଣ୍ଡତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଆମକୁ ପ୍ରେରଣା ମଧ୍ୟ ଯୋଗାଇଥାଏ । ମୁଁ ମଧ୍ୟ ବୀରମାନଙ୍କ ଭୂମି ରାଜସ୍ଥାନର ଯୋଧପୁରରେ ଗୋଟିଏ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲି । ତେବେ ଏକଥା ଏବେ ନିଶ୍ଚିତ ଯେ, ଯିଏ ଆମ ଦେଶର ଶାନ୍ତି ଏବଂ ଉନ୍ନତିର ବାତାବରଣକୁ ନଷ୍ଟ କରିବାର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କରିବେ, ଆମ ସୈନ୍ୟମାନେ ତାଙ୍କୁ ଉଚିତ ଜବାବ ଦେବେ । ଆମେ ଶାନ୍ତିରେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁ ଏବଂ ଏହାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ । କିନ୍ତୁ ସମ୍ମାନ ସହ ସାଲିସ୍ ଏବଂ ଦେଶର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ବଦଳରେ ଏହା କଦାପି ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ଭାରତ ସର୍ବଦା ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ ଏବଂ ସମର୍ପିତ ହୋଇ ରହିଆସିଛି । ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଦୁଇଟି ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସହ ଆମର କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନ ଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଆମର ଏକ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ସୈନ୍ୟ ପ୍ରାଣବଳି ଦେଇଥିଲେ । ଅନ୍ୟ କାହାରି ଭୂମି ଉପରେ ଆମର ଦୃଷ୍ଟି କେବେହେଲେ ନ ଥିଲା । ଏହା କେବଳ ଥିଲା ଶାନ୍ତି ପ୍ରତି ଆମ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା । ମାତ୍ର କିଛିଦିନ ତଳେ ସେପ୍ଟେମ୍ବର 23 ତାରିଖ ଦିନ ଆମେ ଇସ୍ରାଏଲରେ ହାଇଫା (Haifa) ଯୁଦ୍ଧର ଶହେ ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି ଅବସରରେ ମହୀଶୂର, ହାଇଦ୍ରାବାଦ ଓ ଯୋଧପୁର ଲାନ୍ସର୍ସ’ର ବୀର ସୈନିକମାନଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କଲୁ ଯେଉଁମାନେ ଆକ୍ରମଣକାରୀଙ୍କ କବଳରୁ ହାଇଫାକୁ ମୁକ୍ତ କରିଥିଲେ । ଏହା ମଧ୍ୟ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଆମ ସୈନିକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦର୍ଶିତ ଗୋଟିଏ ପରାକ୍ରମ ଥିଲା । ଆଜି ମଧ୍ୟ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ବିଭିନ୍ନ ଶାନ୍ତିରକ୍ଷା ସେନାବାହିନୀରେ ସର୍ବାଧିକ ସୈନ୍ୟ ପଠାଉଥିବା ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ଅନ୍ୟତମ । ଅନେକ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଆମ ବୀର ସୈନିକଗଣ ନୀଳ ହେଲମେଟ୍ ପିନ୍ଧି ବିଶ୍ୱରେ ଶାନ୍ତି ବଜାୟ ରଖିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଛନ୍ତି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆକାଶର କଥା ତ ସବୁବେଳେ ନିଆରା । ଆକାଶରେ ନିଜର ଶକ୍ତିର ପରିଚୟ ଦେଇ ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ନିଜ ଆଡ଼କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିପାରିଛନ୍ତି ଏଥିରେ କୌଣସି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟର କଥା ନାହିଁ । ସେମାନେ ଆମକୁ ସୁରକ୍ଷାର ଅନୁଭୂତି ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଗଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସ ସମାରୋହ ପରେଡରେ ଲୋକେ ଯେଉଁ ଅଂଶ ପାଇଁ ଉକ୍ରଣ୍ଠାର ସହ ପ୍ରତୀକ୍ଷା କରିଥାନ୍ତି ସେଥିରୁ ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ଫ୍ଲାଇ-ପାଷ୍ଟ, ଯେଉଁଥିରେ ଆମ ବାୟୁସେନା ଲୋମହର୍ଷଣକାରୀ କୌଶଳ ସହ ନିଜର ଶକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥାନ୍ତି । ଅକ୍ଟୋବର 8 ତାରିଖ ଦିନ ଆମେ ବାୟୁସେନା ଦିବସ ପାଳନ କରିଥାଉଁ । 1932ରେ 6 ଜଣ ପାଇଲଟ ଏବଂ 19 ଜଣ ବାୟୁସୈନିକଙ୍କୁ ନେଇ ଛୋଟ ଆକାରରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଆମର ବାୟୁସେନା ଆଜି ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏହାର ଆକାର ବୃଦ୍ଧିହୋଇ ସବୁଠାରୁ ସାହସୀ ଏବଂ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ବାୟୁସେନାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସାମିଲ ହୋଇସାରିଲାଣି । ଏହା ଏକ ସ୍ମରଣୀୟ ଯାତ୍ରା । ଦେଶକୁ ନିଜର ସେବା ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ସମସ୍ତ ବାୟୁସୈନିକ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରକୁ ଅନ୍ତରର ଗଭୀରତମ ପ୍ରଦେଶରୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । 1947ରେ ଯେତେବେଳେ ପାକିସ୍ତାନର ଆକ୍ରମଣକାରୀମାନେ ଅତର୍କିତ ଭାବରେ ଆକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ କରିଦେଲେ ସେତେବେଳେ ଶ୍ରୀନଗରକୁ ଆକ୍ରମଣକାରୀଙ୍କ କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଯୁଦ୍ଧଭୂମିକୁ ଉଚିତ ସମୟରେ ସୈନ୍ୟ ଏବଂ ଉପକରଣ ଆମ ବାୟୁସେନା ହିଁ ପହଂଚାଇଥିଲା । ବାୟୁସେନା 1965ରେ ମଧ୍ୟ ଶତ୍ରୁଙ୍କୁ କଡ଼ା ଜବାବ ଦେଇଥିଲା । 1971ର ବାଂଲାଦେଶର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ କଥା କିଏ ବା ନ ଜାଣେ? 1999ରେ କାରଗିଲକୁ ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀଙ୍କ କବଳରୁ ମୁକ୍ତ କରାଇବାରେ ମଧ୍ୟ ବାୟୁସେନାର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ରହିଥିଲା । ଟାଇଗର ହିଲ୍ସରେ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର ଶିବିର ଉପରେ ଦିନରାତି ବୋମାବର୍ଷଣ କରି ବାୟୁସେନା ସେମାନଙ୍କୁ ପରାଜୟର ସ୍ୱାଦ ଚଖାଇଥିଲା । ରିଲିଫ ଏବଂ ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ ହେଉ କିମ୍ବା ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପରିଚାଳନା, ଆମ ବାୟୁସେନାର ପ୍ରଶଂସନୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କ ନିକଟରେ କୃତଜ୍ଞ । ଝଡ଼ବାତ୍ୟା, ବନ୍ୟାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଜଙ୍ଗଲରେ ଲାଗିଥିବା ନିଆଁ ଭଳି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ମୁକାବିଲା କରି ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାରେ ସେମାନଙ୍କ ଭାବନା ବାସ୍ତବିକ ଚମତ୍କାର । ଦେଶରେ ଲିଙ୍ଗଗତ ସମାନତା ଅର୍ଥାତ ପୁରୁଷ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମାନତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାରେ ବାୟୁସେନା ଗୋଟିଏ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିଭାଗର ଦ୍ୱାରଦେଶ ଝିଅମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଉନ୍ମୁକ୍ତ କରିଦେଇଛି । ଏବେ ତ ବାୟୁସେନା ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସର୍ଟ ସର୍ଭିସେସ କମିଶନ ସହ ସ୍ଥାୟୀ କମିଶନ’ର ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି, ଯାହାର ଘୋଷଣା ଚଳିତ ବର୍ଷ ଅଗଷ୍ଟ 15 ତାରିଖରେ ମୁଁ ଲାଲକିଲ୍ଲାର ପ୍ରାଚୀର ଉପରୁ କରିଥିଲି । ଭାରତୀୟ ସେନାରେ, ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀରେ କେବଳ ପୁରୁଷ ଶକ୍ତି ନୁହେଁ, ସ୍ତ୍ରୀ ଶକ୍ତିର ମଧ୍ୟ ସେତିକି ଯୋଗଦାନ ରହିଛି । ନାରୀ ସଶକ୍ତ, କିନ୍ତୁ ଏବେ ସେ ସଶସ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟ ହେବାକୁ ଯାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ବିଗତ ଦିନରେ ଆମ ନୌବାହିନୀର ଜଣେ ଅଧିକାରୀ ଅଭିଳାଷ ଟମି ମୃତ୍ୟୁ ସହ ସଂଗ୍ରାମ କରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଜୀବନରକ୍ଷା ପାଇଁ ସାରା ଦେଶ ବ୍ୟସ୍ତ ଥିଲା । ଆପଣ ଜାଣିଛନ୍ତି? ଅଭିଳାଷ ଟମି ଜଣେ ଖୁବ୍ ସାହସୀ – ବୀର ନୌବାହିନୀ ଅଧିକାରୀ । କୌଣସି ଆଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ବିନା, ଗୋଟିଏ ଛୋଟିଆ ନୌକାରେ ବିଶ୍ୱ ଭ୍ରମଣ କରିବାରେ ସେ ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ଥିଲେ । ବିଗତ 80 ଦିନ ଧରି ସେ ଦକ୍ଷିଣ ହିନ୍ଦ ମହାସାଗରରେ ଗୋଲ୍ଡେନ ଗ୍ଲୋବ ପ୍ରତିଯୋଗିତା(Race)ରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ସମୁଦ୍ରରେ ନିଜ ଗତିକୁ ସ୍ଥିର ରଖି ଆଗକୁ ମାଡ଼ିଚାଲିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଭୟଙ୍କର ସାମୁଦ୍ରିକ ଝଡ଼ ତାଙ୍କପାଇଁ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କଲା । ହେଲେ ଭାରତୀୟ ନୌବାହିନୀର ଏହି ବୀର ସମୁଦ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ଦିନ ଧରି ବଂଚିବା ପାଇଁ ସଂଗ୍ରାମ କରିଚାଲିଥିଲେ । ବିଶାଳ ଜଳରାଶି ମଧ୍ୟରେ ନ ଖାଇ – ନ ପିଇ ସେ ମୃତ୍ୟୁ ସହ ସଂଗ୍ରାମ କରିଚାଲିଲେ । ମୃତ୍ୟୁ ଆଗରେ ପରାଜୟ ସ୍ୱୀକାର କଲେନାହିଁ । ସାହସ, ସଂକଳ୍ପଶକ୍ତି,ପରାକ୍ରମର ଗୋଟିଏ ଅଦ୍ଭୁତ ଉଦାହରଣ । କିଛିଦିନ ତଳେ ଅଭିଳାଷଙ୍କୁ ସମୁଦ୍ରରୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯିବା ପରେ ମୁଁ ଟେଲିଫୋନ ମାଧ୍ୟମରେ ତାଙ୍କ ସହ କଥା ହୋଇଥିଲି । ଆଗରୁ ମଧ୍ୟ ଟମିଙ୍କ ସହ ମୋର ସାକ୍ଷାତ ହୋଇଥିଲା । ଏବେ ଏହି ବିପଦରୁ ଉଦ୍ଧାର ପାଇବା ପରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ସାହସ ତିଳେମାତ୍ର ଊଣା ହୋଇନଥିଲା । ବରଂ ପୁଣିଥରେ ଏଭଳି କିଛି ଦୁଃସାହସିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଦେଖାଇବାର ଯେଉଁ ସାହସ ଓ ସଂକଳ୍ପଶକ୍ତି ମୋତେ ଦେଖାଇଲେ ତାହା ଦେଶର ଯୁବପିଢ଼ି ପାଇଁ ପ୍ରେରଣାଦାୟକ । ମୁଁ ଅଭିଳାଷ ଟମିଙ୍କ ଉତମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଲାଭ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରୁଛି । ତାଙ୍କର ସାହସ, ପରାକ୍ରମ, ସଂକଳ୍ପଶକ୍ତି ଆମ ଦେଶର ଯୁବପିଢ଼ିକୁ ଲଢ଼ିବା ଏବଂ ଜିତିବାର ଶକ୍ତି ସହ ନିଶ୍ଚୟ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆମ ଦେଶରେ ଏଭଳି କୌଣସି ଦିନ ନାହିଁ ଯାହାର କିଛି ମହାତ୍ମ୍ୟ ନ ଥିବ, କୌଣସି ପର୍ବ ନ ଥିବ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ଭାରତର କୌଣସି ନା କୌଣସି କୋଣରେ କିଛି ନା କିଛି ଚାଲିଥାଏ । ମାତ୍ର କିଛିଦିନ ତଳେ ଗଣେଶୋତ୍ସବ ଶେଷ ହୋଇଛି ଏବଂ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଏହାର ଠିକ୍ ପରେ ପରେ ଦୀପାବଳୀର ଜାକଜମକ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ । ଏହି ଉତ୍ସବଗୁଡ଼ିକ ପାଳନ ପାଇଁ ଲୋକେ ଛୁଟି ମଧ୍ୟ ନେଇଥାନ୍ତି । ଅବଶ୍ୟ, ଆମ ଆଖପାଖରେ ଆମେ ଏଭଳି ଲୋକଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଦେଖୁଁ, ଯେଉଁମାନେ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ଦିନମାନଙ୍କରେ ମଧ୍ୟ ନିଜ ଡୁ୍ୟଟି କରୁଥାନ୍ତି । ନିଜ ପରିବାରର ଆବଶ୍ୟକତା, ପରିବାରର ଖୁସି,ସୁଖ-ଦୁଃଖ, ପର୍ବପର୍ବାଣୀରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାର ସୁଯୋଗ ସେମାନଙ୍କୁ ଖୁବ୍ କମ ମିଳିଥାଏ । ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ହେଉ କି ପ୍ରଚଣ୍ଡ ରୌଦ୍ରତାପ – ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ କିଛି ସଙ୍କଟଜନକ ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହେଲେ, ଏମାନେ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଆମକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଆଗେଇ ଆସିଥାନ୍ତି । ଆମେ ସେମାନଙ୍କୁ ଦେଖୁ କିନ୍ତୁ ଏ କଥା ଆଡ଼କୁ ଆମର ଦୃଷ୍ଟି ଯାଏନି – ଏମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ଆମର ସାହସୀ ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀ । ମୁଁ ଆଜି ଗୌରବର ସହ ଆମର ସାହସୀ ପୁଲିସ କର୍ମୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀ ତାଙ୍କୁ ସର୍ବଦା ଗର୍ବର ସହ ସ୍ମରଣ କରନ୍ତୁ ଏଥିପାଇଁ ମୁଁ ଧୀରେ ଧୀରେ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ଅଭ୍ୟସ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପୁଲିସ ବାହିନୀରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ସେହି ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପୁଲିସ କର୍ମୀମାନଙ୍କୁ ମୁଁ ସଲାମ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରବର୍ଗଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି । ଦେଶ ପାଇଁ ନିଜର ସର୍ବସ୍ୱ ସମର୍ପଣ କରିଥିବା ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର 21 ତାରିଖକୁ ‘ପୁଲିସ ସ୍ମୃତି ଦିବସ’ ରୂପେ ପାଳନ କରାଯାଏ । 1959 ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର 21 ତାରିଖରେ ଲଦ୍ଦାଖରେ ଭାରତ-ଚୀନ ସୀମାରେ ହୋଇଥିବା ଗୁଳିକାଣ୍ଡରେ ଆମର ଦଶଜଣ ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀ ସହିଦ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି ଦିବସ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ମୃତି ଉଦେ୍ଦଶ୍ୟରେ ପାଳିତ ହୁଏ । ଆପଣମାନେ ଏହା ଜାଣନ୍ତି କି, ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ପ୍ରାପ୍ତି ପରଠାରୁ ଏବେଯାଏ ପ୍ରାୟ 35,000 ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀ ଦେଶ ପାଇଁ, ସମାଜ ଓ ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ ଜୀବନରକ୍ଷା ପାଇଁ ନିଜର ପ୍ରାଣ ବିସର୍ଜନ କରିସାରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଦେଶର ସେହି ମହାନ ବରପୁତ୍ରମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବଳିଦାନ ନିମନ୍ତେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଜ୍ଞାପନ କରୁଛି ସେମାନଙ୍କର ପରିଜନଙ୍କର ମହନୀୟ ତ୍ୟାଗ – ତପସ୍ୟାରେ ବହୁମୂଲ୍ୟ ଯୋଗଦାନ ବି ରହିଛି; ଯାହାପାଇଁ ଦେଶ ଗର୍ବ କରେ । ଭାରତର ସୁରକ୍ଷା ଓ ଶାନ୍ତି ନିମନ୍ତେ ଆମର ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀଗଣ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରତିଟି ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା କରି ନିଜର କର୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରିଥାନ୍ତି । ଏମାନେ ଆତଙ୍କବାଦର ମୁକାବିଲା କରୁଥିବା ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପୁଲିସ ସାହସୀ କର୍ମଚାରୀ ହୁଅନ୍ତୁ କି ଅର୍ଦ୍ଧସାମରିକ ବାହିନୀର ସୈନିକ କିମ୍ବା ଛତିଶଗଡ଼ରେ ନକ୍ସଲମାନଙ୍କର ମୁକାବିଲା କରୁଥିବା ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀ । ଅପରାଧ ଉପରେ କଠୋର ପଦକ୍ଷେପ ନେବାର କଥା ହେଉ କିମ୍ବା ଟ୍ରାଫିକ୍ ଦାୟିତ୍ୱ ନିର୍ବାହ କାର୍ଯ୍ୟ ହେଉ କୁମ୍ଭମେଳା ହେଉ ବା ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ରଥଯାତ୍ରା ହେଉ ବା ଅମରନାଥ ଯାତ୍ରା ବା ସବୀରମାଲାଙ୍କ ଯାତ୍ରା ହେଉ ଅଥବା ମୁହରମର ଶୋଭାଯାତ୍ରା ହେଉ । ଏ ଦେଶର ଏପରି କୌଣସି ଧାର୍ମିକ ପର୍ବ ନାହିଁ; ଏପରି କୌଣସି ଧାର୍ମିକ ଆୟୋଜନ ନାହିଁ, ଯେଉଁଠାରେ କୋଟି କୋଟି ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନଙ୍କର ସାହାଯ୍ୟ ସହଯୋଗର ଆହ୍ୱାନମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଆମ ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀମାନେ ଦୃଢ଼ତାର ସହ ନିର୍ବାହ କରିନଥାନ୍ତି । ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ସଂଖ୍ୟାରେ ଆମ ଗହଣରେ ଏପରି ପ୍ରଚ୍ଛଦ ନାୟକ (ଟଦ୍ଭଗ୍ଦଙ୍କଦ୍ଭଶ ଐରକ୍ସକ୍ଟ) ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ କେହି କେବେ ସାବାସୀ ଦେଇନଥାନ୍ତି । କେବେବି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରଶ୍ନ ବି କରେନାହିଁ, ‘ଭାଇ, ଟ୍ରାଫିକ୍ ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇବା ପାଇଁ କେତେ ଘଂଟା ହେଲା ଛିଡ଼ା ହୋଇଛ? ବର୍ଷାରେ ଭିଜି-ଭିଜି ବି କାମ କରୁଛ କ’ଣ ରୋଗରେ ପଡ଼ିବାର ଭୟ ନାହିଁ?’ ଆପଣମାନେ ଏହା ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ଆମର ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀ ଚୀନ୍,ନେପାଳ, ଭୁଟାନ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ ସହ ସଂଲଗ୍ନ ପ୍ରାୟ 12500 କିଲୋମିଟର ଦୀର୍ଘ ସୀମାକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାରେ ସବୁଠାରୁ ଆଗରେ । ଏଥିରେ ଆଇଟିବିପି ମଧ୍ୟ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଯିଏକି 24 ଅକ୍ଟୋବର ଦିନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିବସ ପାଳନ କରିବ । ଏହି ଦିବସ ଉପଲକ୍ଷେ ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି । ଅକ୍ଟୋବର 21 ତାରିଖରେ ପୁଲିସ ସ୍ମାରକୀର ଉଦ୍ଘାଟନ କରିବାକୁ ଯାଉଛି ଯେଉଁଠାରେ ଦେଶବାସୀ ଆମର ସୁରକ୍ଷାରେ ନିୟୋଜିତ ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ନିଜର କୃତଜ୍ଞତା ପ୍ରକଟ କରିପାରିବେ । ଅନେକ ସମୟରେ ଆମର ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀ ଅସାମାଜିକ ତତ୍ୱଗୁଡ଼ିକୁ ତ ସହଜରେ ମୁକାବିଲା କରିଥାନ୍ତି କିନ୍ତୁ ସମାଜ ମଧ୍ୟରେ ନିଜର ଛବିକୁ ସୁଧାରିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ବହୁ ସଂଘର୍ଷ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ । ମୁଁ ଭାରତର ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରୁଛି ଯେ ପୁଲିସ ବାହିନୀ ଆମମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ କେତେ କ’ଣ କରୁଛନ୍ତି, ଆମେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ କିଛି କରିବା । ଯଦି କୌଣସି ପୁଲିସ ଅଧିକାରୀ କି କୌଣସି ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀ ସମ୍ପର୍କରେ ଆପଣଙ୍କ ଭଲ ଅନୁଭୂତି ରହିଛି, ତା’ହେଲେ Social Mediaରେ ଏବଂ ନିଜ ପରିବାରର ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବଙ୍କ ସହ ତାହାକୁ ବାରମ୍ବାର ସେୟାର କରନ୍ତୁ, ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଜଣାନ୍ତୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକର କେବେ-ନା-କେବେ ତ ପୁଲିସ ସହ ଭଲ ଅନୁଭୂତି ରହିଅଛି । ଆମ ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆମମାନଙ୍କୁ ଗର୍ବ କରିବା ଦରକାର ଯେଉଁମାନେ ଥକି ନ ଯାଇ,ରହି ନ ଯାଇ ସାହସର ସହିତ ନିଜ ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରିଥାନ୍ତି ଯଦ୍ୱାରା ଦେଶବାସୀ ଆନନ୍ଦ ସହକାରେ ଜୀବନଯାପନ କରିପାରନ୍ତି ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ଆମ ଦେଶ ପାଇଁ ଅକ୍ଟୋବର 2 ର କ’ଣ ବିଶେଷତ୍ୱ ରହିଛି, ତାହା ପ୍ରତ୍ୟେକ ପିଲା ଜାଣେ । ଏ ବର୍ଷର ଅକ୍ଟୋବର 2 ତାରିଖର ବିଶେଷ ମହତ୍ୱ ଅଛି । ଏବେଠାରୁ 2 ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେମାନେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କର 150ତମ ଜୟନ୍ତୀ ନିମନ୍ତେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଯୋଜନା କରିଛୁ । ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କର ବିଚାରଧାରା ସମଗ୍ର ସଂସାରକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଛି । ଡ. ମାର୍ଟିନ ଲୁଥର କିଙ୍ଗ ଜୁନିୟର ହୁଅନ୍ତୁ ବା ନେଲସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲାଙ୍କ ପରି ମହାନ ବ୍ୟକ୍ତି, ସମସ୍ତେ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ବିଚାରଧାରାର ପ୍ରେରଣା ଓ ଶକ୍ତି ପାଇଛନ୍ତି ତଥା ନିଜର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସମାନତା ଓ ସମ୍ମାନର ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ ନିମନ୍ତେ ଦୀର୍ଘ ସଂଗ୍ରାମ କରିପାରିଛନ୍ତି । ଆଜିର ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ରେ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହ ପୂଜ୍ୟ ବାପୁଜୀଙ୍କର ଆଉ ଏକ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟର ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯାହାକୁ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଦେଶବାସୀ ଜାଣିବା ଆବଶ୍ୟକ । 1941ରେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ Constructive Program ଅର୍ଥାତ୍ ଗଠନମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଭାବରେ କେତେକ ବିଚାରଧାରାକୁ ଲେଖିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ 1945ରେ ଯେତେବେଳେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ଅଧିକ ଦୃଢ଼ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା, ସେତେବେଳେ ସେ ସେହି ବିଚାରଧାରାର ସଂଶୋଧିତ ପ୍ରତିଲିପି ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲେ । ପରମପୂଜ୍ୟ ବାପୁଜୀ କୃଷକମାନଙ୍କର,ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକର, ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କର ଅଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା, ସ୍ୱଚ୍ଛତା, ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର ଆଦି ଅନେକ ବିଷୟ ଉପରେ ନିଜର ବିଚାରଧାରାକୁ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ରଖିଛନ୍ତି । ଏହାକୁ‘ଗାନ୍ଧୀ ଚାର୍ଟର’ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ପୂଜ୍ୟ ବାପୁ ଲୋକସଂଗ୍ରାହକ ଥିଲେ । ଲୋକମାନଙ୍କ ସହ ମିଶିଯିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ନିଜ ସହିତ ସାମିଲ କରିବାର ଗୁଣ ବାପୁଙ୍କର ସ୍ୱଭାବ ଥିଲା । ଏହା ତାଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଅଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶେଷତ୍ୱ ଭାବେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ଅନୁଭବ କରନ୍ତି । ସେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଏହା ଅନୁଭବ କରାଇପାରିଲେ ଯେ ସେ ହିଁ ଦେଶ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ । ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ତାଙ୍କର ସବୁଠାରୁ ମହାନ ଯୋଗଦାନ ଏହା ଥିଲା ଯେ ସେ ଏହାକୁ ଏକ ବଡ଼ ଜନଆନ୍ଦୋଳନର ରୂପ ଦେଲେ । ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଆହ୍ୱାନରେ ସମାଜର ପ୍ରତିଟି ଅଂଚଳର ଓ ପ୍ରତିଟି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ ନିଜକୁ ସମର୍ପିତ କରିଦେଲେ । ବାପୁ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ମନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ଯାହା ‘ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ତଲିସମାନ’(Gandhi’s Talisman) ନାମରେ ସୁପରିଚିତ । ସେଥିରେ ଗାନ୍ଧିଜୀ କହିଥିଲେ – “ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ମନ୍ତ୍ର ଦେଉଅଛି, ଯେତେବେଳେ ବି ତୁମମାନଙ୍କୁ ସନେ୍ଦହ ହେବ ବା ତୁମର ଅହଂକାର ତୁମ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିବାରେ ଲାଗିବ, ସେତେବେଳେ ଏହି ମନ୍ତ୍ରକୁ ପ୍ରୟୋଗ କର – ଯିଏ ସବୁଠୁ ଗରିବ ଓ ଦୁର୍ବଳ ବ୍ୟକ୍ତି,ଯାହାକୁ ତୁମେ ଦେଖିଛ, ତା’ର ଚେହେରା ମନେପକାଅ ଏବଂ ନିଜ ହୃଦୟକୁ ପ୍ରଶ୍ନ କର ଯେ ଯେଉଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାପାଇଁ ତୁମେ ଚିନ୍ତା କରୁଛ, ତାହା ସେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିମନ୍ତେ କେତେ ମାତ୍ରାରେ ଉପଯୋଗୀ । କ’ଣ ତା’ଦ୍ୱାରା ତାକୁ କିଛି ଲାଭ ମିଳିବ? କ’ଣ ସେଥିରୁ ସେ ନିଜ ଜୀବନ ଓ ଭାଗ୍ୟ ଉପରେ କିଛି ଅଙ୍କୁଶ ଲଗାଇପାରିବ? ଅର୍ଥାତ୍ କ’ଣ ତଦ୍ୱାରା ସେହି କୋଟି-କୋଟି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱରାଜ ମିଳିପାରିବ ଯାହାଙ୍କର ପେଟ ଭୋକିଲା ଏବଂ ଆତ୍ମା ଅତୃପ୍ତ । ସେତେବେଳେ ତୁମେ ଦେଖିବ ଯେ ତୁମର ସନ୍ଦେହ ଦୂର ହେବାରେ ଲାଗୁଛି ଏବଂ ଅହଂକାର ସମାପ୍ତ ହେଉଅଛି ।”

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ଏହି ମନ୍ତ୍ର ଆଜି ବି ସେତିକି ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଆଜି ଆମ ଦେଶରେ ମଧ୍ୟମ ବର୍ଗର ଶକ୍ତି, ଆର୍ଥିକ କ୍ଷମତା ଓ କ୍ରୟଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି ହେବାରେ ଲାଗିଛି । ଯେତେବେଳେ ଆମେ କିଛି ବି କିଣିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି, କ’ଣ କିଛି ମୁହୂର୍ତ୍ତ ପାଇଁ ପୂଜ୍ୟବାପୁଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିପାରିବା? କିଣାକିଣି କରିବା ସମୟରେ କ’ଣ ଆମେ ଏହା ଚିନ୍ତା କରିପାରିବା ଯେ ମୁଁ ଯେଉଁ ଜିନିଷ ସବୁ କିଣୁଅଛି, ତଦ୍ୱାରା ମୋ ଦେଶର କେଉଁ ନାଗରିକକୁ ଲାଭ ମିଳିବ? କାହା ମୁହଁରେ ହସ ଦେଖାଦେବ? କିଏ ଭାଗ୍ୟଶାଳୀ ହେବ, ଯାହାକୁ ଆପଣଙ୍କର ଜିନିଷ କିଣିବା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ବା ପରୋକ୍ଷ ଲାଭ ମିଳିବ? ଆଉ ଯଦି ଗରିବରୁ ଗରିବ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଲାଭ ମିଳିବ, ତା’ହେଲେ ମୋ ଆନନ୍ଦ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ହେବ । ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ଏହି ମନ୍ତ୍ରକୁ ସ୍ମରଣ କରି ଆଗାମୀ ଦିନଗୁଡ଼ିକରେ ଆମେ ଯେତେବେଳେ ବି କିଛି କିଣିବା, ସେତେବେଳେ ଆମେ ନିଶ୍ଚୟ ଧ୍ୟାନଦେବା ଯେ ଆମର ପ୍ରତିଟି ଜିନିଷ କିଣିବା ଦ୍ୱାରା କୌଣସି ନା କୌଣସି ଦେଶବାସୀଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଆଉ ସେଥିରେ ମଧ୍ୟ ଯିଏ ନିଜର ଝାଳ ବୁହାଇଛି, ଯିଏ ନିଜର ପଇସା ବିନିଯୋଗ କରିଛି, ଯିଏ ନିଜର ପ୍ରତିଭାର ଉପଯୋଗ କରିଛି; ସେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ କିଛି ନା କିଛି ଲାଭ ମିଳିବା ଦରକାର । ଏହାହିଁ ତ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ମନ୍ତ୍ର; ଏହାହିଁ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ସନ୍ଦେଶ ଏବଂ ଏହା ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ଯିଏ ସବୁଠୁ ଗରିବ ଓ ଦୁର୍ବଳ ବ୍ୟକ୍ତି, ତା’ର ଜୀବନରେ ଆପଣଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ପଦକ୍ଷେପ ବହୁତ ବଡ଼ ପରିଣାମ ଆଣିପାରେ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ଯେତେବେଳେ ଗାନ୍ଧିଜୀ କହିଥିଲେ ଯେ ‘ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନ କରିବ ତ ସ୍ୱାଧୀନତା ମିଳିବ’, ବୋଧହୁଏ ତାଙ୍କୁ ଏହା ଜଣା ବି ନ ଥିବ ଯେ ଏହା କିପରି ହେବ?କିନ୍ତୁ ଏହାହିଁ ହେଲା ଆଉ ଭାରତକୁ ସ୍ୱାଧୀନତା ମିଳିଲା । ଏହିପରି ଆଜି ମଧ୍ୟ ଆମମାନଙ୍କୁ ଲାଗିପାରେ ଯେ ମୋର ଏହି ଛୋଟିଆ କାର୍ଯ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ମୋ ଦେଶର ଆର୍ଥିକ ବିକାଶରେ,ଆର୍ଥିକ ସଶକ୍ତିକରଣରେ, ଗରିବକୁ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂଗ୍ରାମ କରିବାର କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନରେ ମୋର ବହୁତ ବଡ଼ ଯୋଗଦାନ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ମୁଁ ଭାବୁଛି ଯେ ଆଜିର ଯୁଗରେ ଏହାହିଁ ସଚ୍ଚା ଦେଶଭକ୍ତି, ଏହାହିଁ ପୂଜ୍ୟବାପୁଙ୍କୁ କାର୍ଯ୍ୟାଞ୍ଜଳି । ଯେପରିକି, ବିଶେଷ ଅବସରଗୁଡ଼ିକରେ ଖଦୀ ଓ ହସ୍ତତନ୍ତ ସାମଗ୍ରୀ କିଣିବା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ; ଏହାଦ୍ୱାରା ବୁଣାକାରମାନଙ୍କୁ ସହାୟତା ମିଳିବ । କୁହାଯାଏ, ଲାଲ୍ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଖଦିର ପୁରାତନ ବା ଚିରାଫଟା ବସ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ଏଥିପାଇଁ ଯତ୍ନ ସହକାରେ ରଖୁଥିଲେ କାହିଁକି ନା ସେଥିରେ କୌଣସି ଲୋକର ପରିଶ୍ରମ ସନ୍ନିହିତ । ସେ କହୁଥିଲେ – ଏସବୁ ଖଦୀବସ୍ତ୍ର ବହୁତ ପରିଶ୍ରମ ଦ୍ୱାରା ତିଆରି ହୋଇଛି, ଏହାର ପ୍ରତିଟି ସୂତା କାମରେ ଆସିବା ଦରକାର । ନିଜ ଦେଶ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କୁ ଭଲପାଇବାର ଏହି ମନୋଭାବ ସେହି କ୍ଷୁଦ୍ର ଶରୀରଧାରୀ ମହାମାନବଙ୍କ ପ୍ରତିଟି ରକ୍ତବିନ୍ଦୁରେ ନିହିତ ଥିଲା । ଦୁଇଦିନ ପରେ ପୂଜ୍ୟବାପୁଙ୍କ ସହ ଆମେ ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରିବା । ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀଙ୍କର ନାମ ସ୍ମରଣମାତ୍ରେ ହିଁ ପ୍ରତିଟି ଭାରତବାସୀଙ୍କ ମନରେ ଅସୀମ ଶ୍ରଦ୍ଧାଭାବ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ । ତାଙ୍କର ସୌମ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶବାସୀକୁ ସର୍ବଦା ଗର୍ବିତ ଓ ଗୌରବାନ୍ୱିତ କରିଥାଏ ।

ଲାଲ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କର ଏହା ବିଶେଷତ୍ୱ ଥିଲା ଯେ ବାହାରକୁ ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିନମ୍ର ଲାଗୁଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଭିତରେ ସେ ଚଟାଣ ପରି ଦୃଢ଼ ନିଶ୍ଚୟୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ‘ଜୟ ଜବାନ୍ ଜୟ କିସାନ୍’ର ସ୍ଲୋଗାନ୍ ତାଙ୍କର ଏହି ବିରାଟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ପରିଚାୟକ । ରାଷ୍ଟ୍ର ନିମନ୍ତେ ତାଙ୍କର ନିଃସ୍ୱାର୍ଥ ତପସ୍ୟାର ପରିଣାମ ଥିଲା ଯେ ପ୍ରାୟଃ ଦେଢ଼ବର୍ଷର ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ସେ ଦେଶର ଜୱାନ ଓ କିସାନମାନଙ୍କୁ ସଫଳତାର ଶିଖରରେ ପହଂଚିବାର ମନ୍ତ୍ର ଦେଇଗଲେ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଆମେ ପୂଜ୍ୟବାପୁଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରୁଛେ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାଭାବିକ ଯେ ସ୍ୱଚ୍ଛତାର କଥା ନ କହି ରହିପାରିବାନି । ସେପ୍ଟେମ୍ବର 15ରୁ ‘ସ୍ୱଚ୍ଛତା ହିଁ ସେବା’ ଅଭିଯାନର ଆରମ୍ଭ ହେଲା । କୋଟି କୋଟି ଲୋକ ଏହି ଅଭିଯାନରେ ସାମିଲ ହେଲେ ଏବଂ ମୁଁ ମଧ୍ୟ ଦିଲ୍ଲୀର ଆମ୍ବେଦକର ସ୍କୁଲରେ ପିଲାମାନଙ୍କ ସହିତ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଶ୍ରମଦାନ କରିବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ପାଇଲି । ମୁଁ ସେହି ସ୍କୁଲକୁ ଗଲି ଯେଉଁ ସ୍କୁଲର ମୂଳଦୁଆ ସ୍ୱୟଂ ପୂଜ୍ୟ ବାବାସାହେବ ସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ ।

ସାରା ଦେଶରେ ସବୁବର୍ଗର ଲୋକମାନେ ଏଇମାସ 15 ତାରିଖରେ ଆୟୋଜିତ ଶ୍ରମଦାନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଭାଗନେଲେ । ବିଭିନ୍ନ ଅନୁଷ୍ଠାନ ମଧ୍ୟ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗଦାନ କଲେ । ସ୍କୁଲ କଲେଜର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ଏନସିସି, ଏନଏସଏସ, ଯୁବ ସଂଗଠନ,ଗଣମାଧ୍ୟମ, କର୍ପୋରେଟ ଜଗତ ଆଦି ସମସ୍ତ ସଂଗଠନ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଶ୍ରମଦାନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ । ଏହି ଯୋଗଦାନ ପାଇଁ ମୁଁ ଦେଶର ସମସ୍ତ ସ୍ୱଚ୍ଛତାପ୍ରେମୀ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ଆସନ୍ତୁ ଏବେ ଗୋଟିଏ ଫୋନ୍ କଲ ଶୁଣିବା – “ନମସ୍କାର, ମୋ ନାଁ ସଇତାନ ସିଂହ, ମୁଁ ରାଜସ୍ଥାନର ବିକାନେର୍ ଜିଲ୍ଲା ‘ପୁଗଲ’ତହସିଲରୁ କହୁଛି । ମୁଁ ଜଣେ ଦୃଷ୍ଟିହୀନ ବ୍ୟକ୍ତି । ଦୁଇଟିଯାକ ଆଖିରେ ମୁଁ ଦେଖିପାରୁନାହିଁ । ମୁଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୃଷ୍ଟିହୀନ । ମୁଁ କହିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ରେ ମୋଦୀଜୀ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପାଇଁ ଯେଉଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି ତାହା ଖୁବ୍ ଭଲ । ଆମେ ଦୃଷ୍ଟିହୀନ ଲୋକମାନେ ଶୌଚକ୍ରିୟା ପାଇଁ ବହୁତ ହଇରାଣ ହେଉଥିଲୁ । ଏବେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘରେ ଶୌଚାଳୟ ତିଆରି ହେବାରୁ ଆମମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ସୁବିଧା ହେଲା । ଏ ପଦକ୍ଷେପ ଏକ ସୁନ୍ଦର ପଦକ୍ଷେପ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ଚାଲୁରହିବା ଦରକାର ।”

ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ, ଆପଣ ବହୁତ ବଡ଼ କଥାଟିଏ କହିଲେ । ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କ ଜୀବନରେ,ସ୍ୱଚ୍ଛତାର ବହୁତ ମହତ୍ୱ ଅଛି । ‘ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଅଭିଯାନ’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଆପଣଙ୍କ ଘରେ ଶୌଚାଳୟ ନିର୍ମିତ ହେଲା ଏବଂ ତଦ୍ୱାରା ଆପଣଙ୍କର ସୁବିଧା ହେଲା । ଆମପାଇଁ ୟା’ଠାରୁ ବଳି ଖୁସିର କଥା ଆଉ କ’ଣ ହୋଇପାରେ । ଏହି ଅଭିଯାନ ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଥିବା ଲୋକମାନେ ହୁଏତ ଜାଣିପାରିନଥିବେ ଯେ ଜଣେ ପ୍ରଜ୍ଞାଚକ୍ଷୁ ହୋଇଥିବାରୁ ଆପଣ ଦେଖପାରୁନାହାଁନ୍ତି, ତା’ ସାଥିରେ ଶୌଚାଳୟଟିଏ ନ ଥିବାରୁ ଆପଣ କିଭଳି ଅସୁବିଧାରେ ଜୀବନ କାଟୁଥିବେ । ଏବେ ଶୌଚାଳୟଟିଏ ନିର୍ମିତ ହେବା ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ କିଭଳି ଏକ ବରଦାନ ହେଲା – ଯଦି ଆପଣ ଏ ବିଷୟରେ ଫୋନ୍ କରିନଥାନ୍ତେ, ତେବେ ହୁଏତ ଏହି ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ବିଷୟଟି ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଆନ୍ଦୋଳନ ସହ ଜଡ଼ିତ ଲୋକମାନଙ୍କର ଧ୍ୟାନକୁ ଆସିପାରିନଥାନ୍ତା । ଏହି ଫୋନକଲ୍ ପାଇଁ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ‘ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ମିଶନ’ ଖାଲି ଦେଶରେ ନୁହେଁ ବରଂ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଏକ ସଫଳ କାହାଣୀ ଭାବେ ପରିଚିତ ହେଲାଣି ଯାହା ବିଷୟରେ ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରୁଛନ୍ତି । ଭାରତ ଏଥର ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜିତ କରିବାକୁ ଯାଉଛି ଯାହା ଏକ ଐତିହାସିକ ପଦକ୍ଷେପ ହେବ । ‘ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସମ୍ମିଳନୀ’ ବା‘Mahatma Gandhi International Sanitation Convention’ । ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ସାରା ବିଶ୍ୱର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ମନ୍ତ୍ରୀ (Minister of Sanitation)ମାନେ ତଥା ଏହି କ୍ଷେତ୍ରର ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଆସି ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବିଷୟରେ ନିଜ ନିଜର ଅନୁଭୂତି ଏବଂ ପ୍ରୟୋଗ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବେ । ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସମ୍ମିଳନୀ 2018 ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର 2 ତାରିଖ ଦିନ ବାପୁଙ୍କ 150ତମ ଜୟନ୍ତୀ ସମାରୋହରେ ଶୁଭାରମ୍ଭ ସହିତ ସମାହିତ ହେବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ସଂସ୍କୃତରେ ଗୋଟିଏ ଉକ୍ତି ଅଛି – “ନ୍ୟାୟମୂଳଂ ସ୍ୱରାଜ୍ୟଂ ସ୍ୟାତ୍” ଅର୍ଥାତ୍ ସ୍ୱରାଜ୍ୟର ମୂଳରେ ନ୍ୟାୟ ଥାଏ । ଯେତେବେଳେ ନ୍ୟାୟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ହୁଏ,ସେଥିରେ ମାନବିକ ଅଧିକାର କଥା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାହିତ ହୋଇଥାଏ । ଶୋଷିତ, ପୀଡ଼ିତ ଏବଂ ବଂଚିତମାନଙ୍କର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ତଥା ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଶାନ୍ତି ଓ ନ୍ୟାୟ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ । ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ସମ୍ବିଧାନରେ ଗରିବମାନଙ୍କର ମୂଳ ଅଧିକାର ରକ୍ଷା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାବଧାନ ରହିଛି । ତାଙ୍କରି ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ଦ୍ୱାରା ପ୍ରେରିତ ହୋଇ 1993 ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର 12 ତାରିଖ ଦିନ ‘ଜାତୀୟ ମାନବିକ ଅଧିକାର ଆୟୋଗ’ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା । କିଛିଦିନ ପରେ ଜାତୀୟ ମାନବିକ ଅଧିକାର ଆୟୋଗ ଗଠନର 25 ବର୍ଷ ପୂର୍ତି ହେବ । ଏହି ଆୟୋଗ ଖାଲି ମାନବ ଅଧିକାର ରକ୍ଷା କରିଛି ତା’ନୁହେଁ ବରଂ ତା’ର ମାନବୀୟ ଗରିମାକୁ ବଢ଼ାଇବାର ପ୍ରୟାସ ମଧ୍ୟ କରିଛି । ଆମର ପ୍ରାଣପ୍ରିୟ ନେତା ଦେଶର ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଅଟଳବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ କହିଥିଲେ ଯେ ମାନବ ଅଧିକାର ଆମମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅନ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦତ କୌଣସି ଅବଧାରଣା ନୁହେଁ । ଆମର ‘ଜାତୀୟ ମାନବିକ ଅଧିକାର ଆୟୋଗ’ର ପ୍ରତୀକ ଚିହ୍ନରେ ବୈଦିକ କାଳର ଆଦର୍ଶସୂତ୍ର ‘ସର୍ବେ ଭବନ୍ତୁ ସୁଖିନଃ’ ଅଙ୍କିତ ହୋଇରହିଛି । ‘ଆମ ଜାତୀୟ ମାନବିକ ଅଧିକାର ଆୟୋଗ’ ମାନବ ଅଧିକାର ସମ୍ବନ୍ଧରେ ବ୍ୟାପକ ସଚେତନତା ଜାଗୃତ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ତା’ର ଅପବ୍ୟବହାରକୁ ନିବାରଣ କରବା ଦିଗରେ ପ୍ରଶଂସନୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଆସିଛି । 25 ବର୍ଷର ଏହି ଯାତ୍ରା ଭିତରେ ଏହା ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କ ମନରେ ଏକ ଆଶା ଓ ବିଶ୍ୱାସର ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିଛି । ମୁଁ ଭାବୁଛି ଗୋଟିଏ ସୁସ୍ଥ ସମାଜ ଗଠନ ଏବଂ ଲୋକତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ଆଶାଜନକ ବିଷୟ । ଆଜି ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ମାନବିକ ଅଧିକାର ଆୟୋଗ ସମେତ 26ଟି ରାଜ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରାଦେଶିକ ମାନବିକ ଅଧିକାର ଆୟୋଗ ଗଠନ କରାଯାଇଛି । ଏକ ସମାଜ ଭାବରେ ଆମମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମାନବିକ ଅଧିକାରର ମହତ୍ୱକୁ ବୁଝିବା ଏବଂ ତାକୁ ନିଜର ଆଚରଣରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି । ଏହାହିଁ ‘ସବ୍କା ସାଥ୍ – ସବ୍କା ବିକାଶ’ର ଆଧାର ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଅକ୍ଟୋବର ମାସରେ ହିଁ ଜୟପ୍ରକାଶ ନାରାୟଣଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ,ରାଜମାତା ବିଜୟାରାଜେ ସିନ୍ଧିୟାଙ୍କର ଜନ୍ମଶତାବ୍ଦୀ ବର୍ଷର ଆରମ୍ଭ । ଏହି ସମସ୍ତ ମହାପୁରୁଷମାନେ ଆମମାନଙ୍କୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇ ଆସିଥିଲେ – ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ ଜଣାଉଛି । ଅକ୍ଟୋବର 31 ତାରିଖ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନ । ଏ ସମସ୍ତ ବିଷୟରେ ମୁଁ ଆଗାମୀ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ରେ ସବିସ୍ତାର ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବି । କିନ୍ତୁ ଆଜି ମୁଁ ଏ ବିଷୟରେ ଏତିକି କହିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ ଗତ କେତେବର୍ଷ ହେଲା – ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନରେ ଅକ୍ଟୋବର 31 ତାରିଖ ଦିନ ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଛୋଟବଡ଼ ସହର, ପଡ଼ା ଓ ଗାଁମାନଙ୍କରେ ‘Run for Unity’, ‘ଏକତା ପାଇଁ ଦୌଡ଼’ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଆସୁଛି । ଏ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟ ଆମେମାନେ ଆଗ୍ରହର ସହିତ ନିଜର ଗ୍ରାମ, ସହର, ମହାନଗରଗୁଡ଼ିକରେ ‘ଏକତା ପାଇଁ ଦୌଡ଼’ ଆୟୋଜନ କରିବା । ‘ଏକତା ପାଇଁ ଦୌଡ’ – ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବାର ଏକ ଉତମ ଉପାୟ । କାରଣ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ସାରାଜୀବନ ଦେଶର ଏକତା ପାଇଁ କାମ କରିଥିଲେ । ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି ଯେ ଅକ୍ଟୋବର 31 ତାରିଖ ଦିନ ‘ଏକତା ପାଇଁ ଦୌଡ’ ଆୟୋଜନ ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଜର ସବୁ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କୁ, ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଏକକକୁ ଏକତା ସୂତ୍ରରେ ବାନ୍ଧିବାର ପ୍ରୟାସକୁ ଆମେମାନେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବା । ଏହାହିଁ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ହେବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନବରାତ୍ରୀ ହେଉ, ଦୁର୍ଗାପୂଜା ବା ବିଜୟାଦଶମୀ ହେଉ, ଏହି ପବିତ୍ର ପର୍ବ ପାଇଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ତରର ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି । ଧନ୍ୟବାଦ ।

ମନ କି ବାତ , ଅଗଷ୍ଟ 2018

• ବନ୍ୟା ବିଭୀଷିକାରୁ ବାହାରି କେରଳ ପୁଣି ଠିଆହେବ

• ପ୍ରଭାବିତଙ୍କ ପଛରେ 125 କୋଟି ଭାରତୀୟ

• ରାଜନୈତିକ ସଂସ୍କୃତିରେ ସଂସ୍କାର ଆଣିଥିଲେ ବାଜପେୟୀ

• ଓବିସି ଆୟୋଗ ଗଠନ ଏକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ

• ମୁସଲିମ ମହିଳାଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟ ଦେବା ଲାଗି ସରକାର ପ୍ରତିବଦ୍ଧ

• ଫଳପ୍ରଦ ମୌସୁମୀ ଅଧୀବେଶନ ଲାଗି ସବୁ ସାଂସଦଙ୍କୁ ଶ୍ରେୟ ଦେଲେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ

• ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତଭୂମି ଥିଲା ଚମତ୍କାର ସ୍ଥାପତ୍ୟ, ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂର ପ୍ରୟୋଗଶାଳା

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । ଆଜି ସମଗ୍ର ଦେଶ ରକ୍ଷାବନ୍ଧନର ପର୍ବ ପାଳନ କରୁଛି । ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ଏହି ପବିତ୍ର ପର୍ବ ଉପଲକ୍ଷେ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା । ରକ୍ଷାବନ୍ଧନର ପର୍ବ ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ପାରସ୍ପରିକ ସ୍ନେହ ଏବଂ ବିଶ୍ୱାସର ପ୍ରତୀକ ରୂପେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏହି ପର୍ବ ଶହ ଶହ ବର୍ଷଧରି ସାମାଜିକ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟର ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ଉଦାହରଣ ରୂପେ ରହିଆସିଛି । ଦେଶର ଇତିହାସରେ ଏଭଳି ଅନେକ କାହାଣୀ ରହିଛି,ଯେଉଁଥିରେ ଗୋଟିଏ ରକ୍ଷାସୂତ୍ର ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟ ବା ଧର୍ମର ଲୋକଙ୍କୁ, ଗୋଟିଏ ବିଶ୍ୱାସର ଡୋରିରେ ବାନ୍ଧି ଦେଇଛି । ମାତ୍ର କିଛିଦିନ ପରେ,ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ପର୍ବ ମଧ୍ୟ ପଡ଼ିବ । ସମଗ୍ର ବାତାବରଣ “ହାଥି, ଘୋଡ଼ା ପାଲ୍କି – ଜୟ କହ୍ନୈୟା ଲାଲକି”, “ଗୋବିନ୍ଦା ଗୋବିନ୍ଦା” ଜୟଧ୍ୱନିରେ ପ୍ରକମ୍ପିତ ହେବ । ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ରଙ୍ଗରେ ରଙ୍ଗାୟିତ ହୋଇ ନାଚିବାର ଆନନ୍ଦ କିଛି ନିଆରା । ଦେଶର ଅନେକ ଭାଗରେ ଏବଂ ବିଶେଷକରି ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଆମର ଯୁବବନ୍ଧୁମାନେ “ଦହି-ହାଣ୍ଡି” ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଥିବେ । ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ଏବଂ ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ଉପଲକ୍ଷେ ଆନ୍ତରିକ ଶୁଭେଚ୍ଛା ।

“ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ ନମସ୍କାରଃ । ଅହମ୍ ଚିନ୍ମୟୀ, ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ ନଗରେ ବିଜୟଭାରତୀ ବିଦ୍ୟାଳୟେ ଦଶମ କକ୍ଷ୍ୟାୟାମ୍ ପଠାମି । ମହୋଦୟ,ଅଦ୍ୟ ସଂସ୍କୃତ ଦିନମସ୍ତି । ସଂସ୍କୃତଂ ଭାଷାଂ ସରଲା, ଇତି ସର୍ବେ ବଦନ୍ତି । ସଂସ୍କୃତଂ ଭାଷା ବୟମତ୍ର ବହଃ ବହଃ ଅତ୍ରଃ ସମ୍ଭାଷଣମପି କୁର୍ମଃ । ଅତଃ ସଂସ୍କୃତସ୍ୟ ମହତ୍ୱ ବିଷୟେ ଭବତଃ ଗହଃ ଅଭିପ୍ରାୟଃ ଇତି କୃପୟା ବଦନ୍ତୁ ।”

ଭଗିନୀ ଚିନ୍ମୟୀ, ଭବତି ସଂସ୍କୃତ ପ୍ରଶ୍ନଂ ପୃଷ୍ଟବତୀ । ବହୁତମମ୍, ବହୁତମମ୍ … ଅହଂ ଭବତ୍ୟାଃ ଅଭିନନ୍ଦନଂ କରୋମି । ସଂସ୍କୃତ ସପ୍ତାହ ନିମିତଂ ଦେଶବାସିନାଂ ସର୍ବେଷାଂ କୃତେ ମମ ହାର୍ଦ୍ଦିକ ଶୁଭକାମନାଃ ।

ଚିନ୍ମୟୀ ଏ ବିଷୟ ଉତ୍ଥାପନ କରିଥିବାରୁ ମୁଁ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ବହୁତ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଉଛି । ବନ୍ଧୁଗଣ, ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ପର୍ବ ବ୍ୟତୀତ ସଂସ୍କୃତ ଦିବସ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଯେଉଁମାନେ ଏହି ମହାନ ସଂସ୍କୃତିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା, ଏହାକୁ ଆହୁରି ସୁନ୍ଦର କରିବା ଏବଂ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ନିକଟକୁ ପହଂଚାଇବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାଷାର ନିଜସ୍ୱ ମହାତ୍ମ୍ୟ ରହିଛି । ଏକଥାକୁ ନେଇ ଭାରତ ଗର୍ବ କରେ ଯେ,ତାମିଲ ଭାଷା ବିଶ୍ୱର ସର୍ବପୁରାତନ ଭାଷା । ତାଛଡ଼ା ଆମେ ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟ ଏକଥାକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଗର୍ବ କରୁ ଯେ, ବୈଦିକ କାଳରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷା ମଧ୍ୟ ଜ୍ଞାନର ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାରରେ ବହୁତ ବଡ଼ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି ।

ଜୀବନର ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ର ସହ ଜଡ଼ିତ ଜ୍ଞାନର ଭଣ୍ଡାର ସଂସ୍କୃତ ଭାଷା ଓ ଏହାର ସାହିତ୍ୟରେ ରହିଛି । ବିଜ୍ଞାନ ହେଉ ବା ତନ୍ତ୍ରଜ୍ଞାନ ହେଉ, କୃଷି ହେଉ ବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ହେଉ, ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ହେଉ ବା ସ୍ଥାପତ୍ୟ ହେଉ, ଗଣିତ ହେଉ ବା ମେନେଜମେଂଟ ହେଉ, ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ର କଥା ହେଉ କି ପରିବେଶ କଥା ହେଉ । କୁହାଯାଏ ଯେ, ବିଶ୍ୱ ଉତ୍ତାପନ(Global Warming)ର ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା କରିବାର ମନ୍ତ୍ର ଆମ ବେଦମାନଙ୍କରେ ସୁବିସ୍ତୃତ ଭାବେ ଲେଖାହୋଇ ରହିଛି । ଆପଣମାନେ ଜାଣି ଖୁସିହେବେ ଯେ, କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରାଜ୍ୟର ଶିବମୋଗା ଜିଲ୍ଲାର ମଟ୍ଟୁରଗାଁର ଲୋକମାନେ ଆଜି ମଧ୍ୟ କଥାବାର୍ତ୍ତା ପାଇଁ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷା ହିଁ ବ୍ୟବହାର କରୁଛନ୍ତି ।

ଏକଥା ଜାଣି ଆପଣ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱିତ ହେବେ ଯେ, ସଂସ୍କୃତ ଏପରି ଏକ ଭାଷା, ଯେଉଁଥିରେ ଅସଂଖ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସୃଷ୍ଟି ସମ୍ଭବ । ଦୁଇ ହଜାର ଧାତୁ । ଦୁଇଶହ ପ୍ରତ୍ୟୟ ଅର୍ଥାତ୍ ପଶ୍ଚାତ-ସଂଯୋଗ(Suffix), 22 ଉପସର୍ଗ ଅର୍ଥାତ୍ ପୂର୍ବ-ସଂଯୋଗ (Prefix) ଏବଂ ସମାସ ଦ୍ୱାରା ଅସଂଖ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସୃଜନ ସମ୍ଭବପର;ଫଳରେ ଯେକୌଣସି ସୂକ୍ଷ୍ମ ଭାବନା କିମ୍ବା ବିଷୟକୁ ନିର୍ଭୁଲ ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇପାରେ । ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାର ଗୋଟିଏ ବିଶେଷତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଆଜି ମଧ୍ୟ ଆମେ ନିଜ କଥାର ଗୁରୁତ୍ୱ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାର ପ୍ରବାଦ ବା ଆପ୍ତବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରିଥାଉ ତ କେତେବେଳେ ଶେର୍-ଶାୟରୀ ବ୍ୟବହାର କରୁ । କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନେ ସଂସ୍କୃତ ନୀତିବାଣୀ ସହ ପରିଚିତ, ସେମାନେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ, ସଂସ୍କୃତ ନୀତିବାଣୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଅତି କମ୍ ଶବ୍ଦରେ ସଠିକ୍ କଥା କହିହୁଏ । ଆଉ ପୁଣି ଆମ ମାଟି ଆମ ପରମ୍ପରା ସହ ଜଡ଼ିତ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାକୁ ବୁଝିବା ମଧ୍ୟ ସହଜ ହୋଇଥାଏ । ଯେମିତିକି ଜୀବନରେ ଗୁରୁଙ୍କ ମହତ୍ୱକୁ ବୁଝାଇବା ପାଇଁ କୁହାଯାଇଛି ଯେ –

ଏକମପି ଅକ୍ଷରମସ୍ତୁ, ଗୁରୁଃ ଶିଷ୍ୟଂ ପ୍ରବୋଧୟେତ୍ ।

ପୃଥିବ୍ୟାଂ ନାସ୍ତି ତଦ୍ ଦ୍ରବ୍ୟମ୍, ଯଦ୍ ଦତ୍ୱା ହ୍ୟନୃଣୀ ଭବେତ୍ । ।

ଅର୍ଥାତ୍ କୌଣସି ଗୁରୁ ନିଜ ଶିଷ୍ୟକୁ ଗୋଟିଏ ଅକ୍ଷରର ଜ୍ଞାନ ଦେଲେ ମଧ୍ୟ, ସମଗ୍ର ପୃଥିବୀରେ ଏଭଳି କୌଣସି ବସ୍ତୁ ବା ଧନ ନାହିଁ ଯେଉଁଥିରେ ଶିଷ୍ୟ ନିଜର ସେହି ଗୁରୁଙ୍କ ଋଣ ପରିଶୋଧ କରିପାରିବ । ଆଗାମୀ ଗୁରୁଦିବସକୁ ଆମେ ଏହି ଭାବନା ସହ ପାଳନ କରିବା । ଜ୍ଞାନ ଓ ଗୁରୁ ଅତୁଳନୀୟ, ଅମୂଲ୍ୟ । ମା’ଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଶିକ୍ଷକମାନେ ହିଁ ପିଲାମାନଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଠିକ୍ ଦିଗଦର୍ଶନ ଦେବାର ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇଥାନ୍ତି ଏବଂ ଯାହାର ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଭାବ ଜୀବନ ସାରା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଗୁରୁଦିବସ ଅବସରରେ ଆମେ ସର୍ବଦା ମହାନ ଚିନ୍ତାନାୟକ ଏବଂ ଦେଶର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି, ଭାରତରତ୍ନ ଡ.ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିଥାଉଁ । ତାଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନକୁ ହିଁ ସମଗ୍ର ଦେଶ ଗୁରୁଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ କରିଥାଏ । ମୁଁ ଦେଶର ସମସ୍ତ ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ଆଗାମୀ ଗୁରୁଦିବସ ଉପଲକ୍ଷେ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି । ଏହା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ବିଜ୍ଞାନ, ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଆପଣମାନଙ୍କ ସମର୍ପଣ ଭାବ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, କଠିନ ପରିଶ୍ରମ କରୁଥିବା ଆମ ଚାଷୀଭାଇମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମୌସୁମୀ ନୂଆ ଆଶା ନେଇ ଆସିଥାଏ । ଭୀଷଣ ଗରମରେ ଜଳିପୋଡ଼ି ଯାଉଥିବା ଗଛପତ୍ର, ଶୁଷ୍କ ଜଳାଶୟଗୁଡ଼ିକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମରୁ ରକ୍ଷା କରିଥାଏ । କିନ୍ତୁ ବେଳେବେଳେ ଏହା ଅତିବୃଷ୍ଟି ଏବଂ ବିନାଶକାରୀ ବନ୍ୟାର କାରଣ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । ଏବେ ପ୍ରକୃତିର ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ଯେ, କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନ ତୁଳନାରେ ଅଧିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇଛି । ଏବେ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଦେଖିଛୁ ଯେ, କେରଳରେ ପ୍ରବଳ ବନ୍ୟା ସାଧାରଣ ଜୀବନକୁ ଅତି ମାତ୍ରାରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି । ଆଜି ଏହି ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସାରା ଦେଶ କେରଳ ପଛରେ ରହିଛି । ଯେଉଁ ପରିବାରଗୁଡ଼ିକ ନିଜ ବନ୍ଧୁ, ଆତ୍ମୀୟସ୍ୱଜନଙ୍କୁ ହରାଇଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ଆମେ ସମବେଦନା ଜଣାଉଛୁ । ଯେଉଁ ଜୀବନହାନି ହୋଇଛି, ତାହାର ଭରଣା ତ ହୋଇପାରିବନି, କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଶୋକସନ୍ତପ୍ତ ପରିବାରଗୁଡ଼ିକୁ ଆଶ୍ୱସ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯେ, ଏହି ଦୁଃଖଦ ସମୟରେ 125 କୋଟି ଭାରତୀୟ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହ କାନ୍ଧକୁ କାନ୍ଧ ମିଳାଇ ଠିଆ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟରେ ଯେଉଁମାନେ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଆଶୁ ଆରୋଗ୍ୟ ପାଇଁ ମୁଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରୁଛି । ରାଜ୍ୟର ଲୋକମାନଙ୍କ ଉତ୍ସାହ ଏବଂ ଅଦମ୍ୟ ସାହସ ବଳରେ କେରଳ ଖୁବଶୀଘ୍ର ପୁଣିଥରେ ଠିଆ ହୋଇଯିବ ବୋଲି ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ।

ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଯେଉଁ ଦୁର୍ଦ୍ଦଶା ଛାଡ଼ିଯାଇଥାଏ ତାହା ତ ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ କିନ୍ତୁ ଏଭଳି ସମୟରେ ଆମକୁ ମାନବିକତା ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । କଚ୍ଛରୁ କାମରୂପ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରଠାରୁ କନ୍ୟାକୁମାରୀ ଯାଏ ପ୍ରତ୍ୟେକେ ନିଜ ନିଜ ସ୍ତରରେ କିଛି ନା କିଛି କରୁଛନ୍ତି ଯାହାଫଳରେ ବିପର୍ଯ୍ୟୟଗ୍ରସ୍ତ ଅଂଚଳରେ, ତାହା କେରଳ ହେଉ କିମ୍ବା ଭାରତର ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଜିଲ୍ଲା କିମ୍ବା ଅଂଚଳ ହେଉ, ସେଠାରେ ଜୀବନଯାତ୍ରା ପୁଣିଥରେ ସ୍ୱାଭାବିକ ହୋଇପାରିବ । ସବୁ ବୟସର ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ କାର୍ଯ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଥିବା ଲୋକ ନିଜର ଯୋଗଦାନ ଦେଉଛନ୍ତି । କେରଳର ଲୋକମାନଙ୍କ ଦୁଃଖଦୁର୍ଦ୍ଦଶା କମ୍ ହେଉ, ସେମାନଙ୍କ ଦୁଃଖକୁ ଆମେ କିଭଳି ବାଂଟିପାରିବା ଏକଥା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାରେ ସମସ୍ତେ ଲାଗିଛନ୍ତି । ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣିଛୁ ଯେ, ଆମ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀର ଯବାନମାନେ କେରଳରେ ଚାଲିଥିବା ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟର ନାୟକ । ସେମାନେ ବନ୍ୟାଂଚଳରେ ଫସିରହିଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରିବାରେ କିଛି ଊଣା ରଖିନାହାନ୍ତି । ବିମାନ ବାହିନୀ ହେଉ, ନୌସେନା ହେଉ, ସ୍ଥଳସେନା ହେଉ, ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳ, ସିଆଇଏସଏଫ, ତ୍ୱରିତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ବାହିନୀ – ପ୍ରତ୍ୟେକେ ରିଲିଫ ଏବଂ ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟରେ ବହୁତ ବଡ଼ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରଶମନ ବାହିନୀ(NDRF)ର ଦୁଃସାହାସିକ ଯବାନମାନଙ୍କ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ବିଶେଷ ଭାବେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ସଙ୍କଟର ଏହି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସେମାନେ ଖୁବ୍ ଉତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । NDRFର କ୍ଷମତା ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଏବଂ ତୁରନ୍ତ ନିଷ୍ପତି ଗ୍ରହଣ କରି ପରିସ୍ଥିତିକୁ ସମ୍ଭାଳିବାର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଇଁ ଶ୍ରଦ୍ଧାର କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ପାଲଟିଯାଇଛି । ଗତକାଲି ଓଣମ୍ ପର୍ବ ଥିଲା । ଆମେ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିବା ଯେ, ଓଣମ୍ ପର୍ବ ଦେଶକୁ ଏବଂ ବିଶେଷକରି କେରଳକୁ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରୁ ଯାହାଫଳରେ ସେମାନେ ଏହି ବିପର୍ଯ୍ୟୟରୁ ଶୀଘ୍ରାତିଶୀଘ୍ର ମୁକ୍ତି ପାଆନ୍ତୁ ଏବଂ କେରଳର ବିକାଶ ଯାତ୍ରା ଅଧିକ ଗତିଶୀଳ ହେଉ । ପୁଣିଥରେ ମୁଁ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ତରଫରୁ କେରଳ ଏବଂ ଦେଶର ଅନ୍ୟ ବିପର୍ଯ୍ୟୟଗ୍ରସ୍ତ ଅଂଚଳବାସୀଙ୍କୁ ଆଶ୍ୱସ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯେ, ଏହି ସଂକଟ ସମୟରେ ସାରା ଦେଶ ସେମାନଙ୍କ ସହ ରହିଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଏଥର ମୁଁ ମନ୍ କି ବାତ୍ ପାଇଁ ଆସିଥିବା ମତାମତଗୁଡ଼ିକ ଦେଖୁଥିଲି । ସେଥିରେ ସାରା ଦେଶରୁ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଯେଉଁ ବିଷୟରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଲେଖିଛନ୍ତି ସେ ବିଷୟଟି ହେଲା – ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପ୍ରିୟ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀଜୀ । ଗାଜିଆବାଦରୁ କିର୍ତ୍ତୀ, ସୋନିପତ୍ ରୁ ସ୍ୱାତି ବତ୍ସ, କେରଳରୁ ଭାଇ ପ୍ରବୀଣ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରୁ ଡ. ସ୍ୱପନ ବାନାର୍ଜୀ, ବିହାରର କଟିହାରରୁ ଅଖିଳେଶ ପାଣ୍ଡେ ଏଭଳି ଅସଂଖ୍ୟ ଲୋକ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ମୋବାଇଲ ଆପ୍ ଓ ମାଇ-ଗଭରେ ଲେଖି ମୋତେ ଅଟଳଜୀଙ୍କ ଜୀବନର ବିଭିନ୍ନ ଦିଗ ସମ୍ପର୍କରେ କହିବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି । ଅଗଷ୍ଟ 16 ତାରିଖ ଦିନ ଦେଶ ଦୁନିଆର ଲୋକ ଅଟଳଜୀଙ୍କ ପରଲୋକ ଖବର ଶୁଣି ଶୋକଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଯାଇଥିଲେ । ସେ ଜଣେ ରାଷ୍ଟ୍ରନେତା ଥିଲେ ଯିଏ 14 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ ଛାଡ଼ିସାରିଥିଲେ । କହିବାକୁ ଗଲେ, ବିଗତ 10 ବର୍ଷ ଧରି ସେ ସକ୍ରିୟ ରାଜନୀତିଠାରୁ ବହୁତ ଦୂରେଇ ଯାଇଥିଲେ । କୌଣସି ଖବରରେ ଦେଖାଯାଉନଥିଲେ କି ସାର୍ବଜନିକ ରୂପରେ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଉନଥିଲେ । 10 ବର୍ଷର ସମୟ ଖୁବ୍ ଅଧିକ । କିନ୍ତୁ ଅଗଷ୍ଟ 16 ତାରିଖ ପରେ ଦେଶ ଆଉ ଦୁନିଆ ଦେଖିଲା ଯେ, ଭାରତର ସାଧାରଣ ମଣିଷ ମନରେ ଏହି 10 ବର୍ଷର ସମୟ ମୁହୂର୍ତ୍ତକର ବ୍ୟବଧାନ ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିନଥିଲା । ଅଟଳଜୀଙ୍କ ପାଇଁ ଯେଉଁ ସ୍ନେହ, ଶ୍ରଦ୍ଧା ଏବଂ ଶୋକର ଭାବ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଦେଖାଯାଇଥିଲା ତାହା ତାଙ୍କର ବିଶାଳ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱକୁ ଦର୍ଶାଏ । ବିଗତ କିଛିଦିନ ଧରି ଅଟଳଜୀଙ୍କ ଜୀବନର ଉତ୍ତମରୁ ଉତ୍ତମ ଦିଗ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ସମ୍ମୁଖକୁ ଆସିସାରିଛି । ଲୋକେ ତାଙ୍କୁ ଉତ୍ତମ ସାଂସଦ, ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଲେଖକ, ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବକ୍ତା, ଲୋକପ୍ରିୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରୂପେ ସ୍ମରଣ କଲେ ଏବଂ କରୁଛନ୍ତି । ସୁଶାସନ ଅର୍ଥାତ Good Governance କୁ ମୁଖ୍ୟ ଧାରାକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ଏହି ଦେଶ ସର୍ବଦା ଅଟଳଜୀଙ୍କଠାରେ ଋଣୀ ହୋଇରହିବ । କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଆଜି ଅଟଳଜୀଙ୍କର ବିଶାଳ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ଦିଗକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଅଟଳଜୀ ଭାରତକୁ ଯେଉଁ ରାଜନୈତିକ ସଂସ୍କୃତି ଦେଲେ, ଏହି ସଂସ୍କୃତିରେ ଯେଉଁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କଲେ, ଏହାକୁ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଢାଂଚାରେ ପକାଇବାର ଯେଉଁ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କଲେ ତାହାଫଳରେ ଭାରତର ବହୁତ ଲାଭ ହୋଇଛି ଏବଂ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଲାଭହେବ ଏହା ସୁନିଶ୍ଚିତ । ଭାରତ ସର୍ବଦା 91ତମ ସଂଶୋଧନ ଅଧିନିୟମ 2003 ପାଇଁ ଅଟଳଜୀଙ୍କ ନିକଟରେ କୃତଜ୍ଞ ରହିବ । ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦ୍ୱାରା ଭାରତର ରାଜନୀତିରେ ଦୁଇଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଲା ।

ପ୍ରଥମତଃ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳର ଆକାର ବିଧାନସଭାର ସମୁଦାୟ ସିଟ/ଆସନ ସଂଖ୍ୟାର ଶତକଡ଼ା 15 ଭାଗ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ କରାଗଲା ।

ଦ୍ୱିତୀୟତଃ ଦଳବଦଳ ବିରୋଧୀ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସୀମା ଏକ ତୃତୀୟାଂଶରୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇ ଦୁଇ ତୃତୀୟାଂଶ କରିଦିଆଗଲା । ଏଥିସହିତ ଦଳବଦଳକାରୀଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଘୋଷିତ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ପଷ୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ମଧ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ କରାଗଲା ।

କିଛି ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତରେ ବଡ଼ ଧରଣର ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ଗଠନ କରିବାର ରାଜନୈତିକ ସଂସ୍କୃତି ଦ୍ୱାରା ବୃହତ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ଗଠନ କାର୍ଯ୍ୟ ବଂଟନ ନିମନ୍ତେ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନ ହୋଇ ରାଜନେତାମାନଙ୍କୁ ଖୁସି କରାଇବା ପାଇଁ ହେଉଥିଲା । ଅଟଲଜୀ ଏହି ପରମ୍ପରାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କଲେ । ତାଙ୍କର ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଦ୍ୱାରା ଅର୍ଥ ଓ ସମ୍ବଳର ସଂଚୟ ହୋଇପାରିଲା । ଏଥିସହିତ କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତାରେ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଲା । ଅଟଲଜୀ ଏପରି ଜଣେ ଦୂରଦୃଷ୍ଟିସମ୍ପନ୍ନ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ ଯିଏକି ପରିସ୍ଥିତିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କଲେ ଏବଂ ଏହାଦ୍ୱାରା ଆମ ରାଜନୈତିକ ସଂସ୍କୃତିରେ ଏକ ସୁସ୍ଥ ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି ହେଲା । ଅଟଲଜୀ ଜଣେ ସଚ୍ଚା ଦେଶଭକ୍ତ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ହିଁ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିବା ସମୟର ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଲା । ଏହାପୂର୍ବରୁ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ପରମ୍ପରା ଅନୁସାରେ ସନ୍ଧ୍ୟା 5ଟାରେ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପିତ କରାଯାଉଥିଲା କାରଣ ସେହି ସମୟରେ ଲଣ୍ଡନରେ ପାର୍ଲିଆମେଂଟ ଆରମ୍ଭ ହେବାର ସମୟ ଥିଲା । 2001 ମସିହାରେ ଅଟଲଜୀ ବଜେଟ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିବାର ସମୟ ସନ୍ଧ୍ୟା 5ଟାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରି ସକାଳ 11ଟା କଲେ । ‘ଆଉ ଏକ ସ୍ୱାଧୀନତା’କୁ ଅଟଲଜୀଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ଭାରତୀୟ ପତାକା ସଂହିତା (Indian Flag Code) କରାଗଲା ଏବଂ 2002ରେ ଏହାକୁ ଆଇନସମ୍ମତ କରିଦିଆଗଲା । ଏହି କୋଡରେ ଏପରି କେତେକ ନିୟମ ରଖାଗଲା ଯଦ୍ୱାରା ସର୍ବସାଧାରଣ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକରେ ତ୍ରିରଙ୍ଗା ଉଡ଼ାଇବା ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଲା । ଏହାଦ୍ୱାରା ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କୁ ନିଜ ରାଷ୍ଟ୍ରଧ୍ୱଜ ଉଡ଼ାଇବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିପାରିଲା । ଏପରି ଭାବରେ ସେ ଆମର ପ୍ରାଣପ୍ରିୟ ତ୍ରିରଙ୍ଗାକୁ ସର୍ବସାଧାରଣଙ୍କ ନିକଟକୁ ଆଣିଲେ । ଆପଣମାନେ ଦେଖିଲେ, ଅଟଲଜୀ କିପରି ଭାବରେ ଆମ ଦେଶରେ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ହେଉ କି ଲୋକପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ଲୋକମାନଙ୍କର ବିକୃତ ଧାରଣା ହେଉ, ନିଜର ସାହସିକ ପଦକ୍ଷେପ ଦ୍ୱାରା ସେଥିରେ ମୌଳିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଲେ । ଏହିପରି ଆଜିକାଲି ଆପଣମାନେ ଦେଖୁଛନ୍ତି ଯେ ଦେଶରେ ଏକସଂଗରେ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ନିର୍ବାଚନ କରାଇବା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନା ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି । ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗର ଉଭୟ ସପକ୍ଷରେ ଓ ବିପକ୍ଷରେ ଲୋକମାନେ ନିଜ ନିଜର ମତ ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି । ଏହା ଭଲକଥା ତଥା ଗଣତନ୍ତ୍ର ନିମନ୍ତେ ଏକ ଶୁଭସଂକେତ । ମୁଁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ କହିବି ଯେ ସୁସ୍ଥ ଓ ଉତ୍ତମ ଗଣତନ୍ତ୍ର ନିମନ୍ତେ ଭଲ ପରମ୍ପରା ବିକଶିତ କରିବା, ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଶତତ ପ୍ରୟାସ କରିବା, ଆଲୋଚନାକୁ ଖୋଲାମନରେ ଆଗେଇନେବା – ଏସବୁ ମଧ୍ୟ ଅଟଲଜୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ହେବ । ତାଙ୍କର ସମୃଦ୍ଧ ଓ ବିକଶିତ ଭାରତର ସ୍ୱପ୍ନକୁ ସାକାର କରିବାର ସଂକଳ୍ପକୁ ପୁନର୍ବାର ଉଚ୍ଚାରଣ କରି ମୁଁ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ତରଫରୁ ଅଟଲଜୀଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପିତ କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆଜିକାଲି ସଂସଦ ସମ୍ପର୍କରେ ଯେତେବେଳେ ବି ଆଲୋଚନା ହେଉଛି, ପ୍ରାୟତଃ ବାଧା, ହୋ-ହଲ୍ଲା ଓ ଅବରୋଧ ବିଷୟରେ ହିଁ ହେଉଛି । ଯଦି କିଛି ଭଲ ହେଉଛି, ତା’ର ଆଲୋଚନା ସେତେ ମାତ୍ରାରେ ହେଉନାହିଁ । କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ସଂସଦର ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନ ଶେଷ ହୋଇଛି । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଏହା ଜାଣି ଖୁସିଲାଗିବ ଯେ ଲୋକସଭାର କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା 118 ପ୍ରତିଶତ ଓ ରାଜ୍ୟସଭାର କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା 74 ପ୍ରତିଶତ ରହିଲା । ଦଳ ସ୍ୱାର୍ଥରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵକୁ ଉଠି ସମସ୍ତ ସାଂସଦ ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନକୁ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଉପଯୋଗୀ କରିବାର ପ୍ରୟାସ କଲେ, ଯାହାର ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ ଲୋକସଭାରେ 21ଟି ବିଲ୍ ଓ ରାଜ୍ୟସଭାରେ 14ଟି ବିଲ୍ ପାସ କରାଯାଇପାରିଲା । ସଂସଦର ଏହି ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ଓ ଯୁବକମାନଙ୍କର କଲ୍ୟାଣକାରୀ ଅଧିବେଶନ ଭାବରେ ସର୍ବଦା ସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇରହିବ । ଏହି ଅଧିବେଶନରେ ଯୁବବର୍ଗ ଓ ଅନୁନ୍ନତ ସମୁଦାୟ ନିମନ୍ତେ ଲାଭ ପ୍ରଦାନକାରୀ କେତେକ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଲ୍ ପାସ କରାଗଲା । ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜଣାଥିବ ଯେ କେତେ ଦଶନ୍ଧିରୁ ତଫସିଲଜାତି/ଉପଜାତି ଆୟୋଗ ପରି ଓବିସି ଆୟୋଗ ଗଠନ କରିବାର ଦାବି ହୋଇଆସୁଛି । ଅନୁନ୍ନତ ସମୁଦାୟର ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଆମ ଦେଶ ଏଥର ଓବିସି ଆୟୋଗ ଗଠନ କରିବାର ସଂକଳ୍ପକୁ ସାକାର କଲା ଏବଂ ତାହାକୁ ଏକ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଅଧିକାର ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କଲା । ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ସାର୍ଥକ କରିବାରେ ସମର୍ଥ ହେବ । ତଫସିଲଭୁକ୍ତ ଜାତି ଓ ତଫସିଲଭୁକ୍ତ ଜନଜାତିମାନଙ୍କର ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ କରିବା ପାଇଁ ସଂଶୋଧନ ବିଲ୍ କୁ ପାସ କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ଏହି ଅଧିବେଶନରେ ହେଲା । ଏହି ଆଇନ SC ଓ ST ସମୁଦାୟମାନଙ୍କର ହିତକୁ ଆହୁରି ଅଧିକ ସୁରକ୍ଷିତ କରିପାରିବ । ଏଥିସହିତ ଏହା ଅପରାଧିମାନଙ୍କୁ ଅତ୍ୟାଚାର କରିବାରୁ ନିବୃତ କରିବ ତଥା ଦଳିତ ସମୁଦାୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ସୃଷ୍ଟି କରିବ । ଦେଶର ନାରୀଶକ୍ତି ବିରୁଦ୍ଧରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ଅନ୍ୟାୟକୁ କୌଣସି ସଭ୍ୟସମାଜ ସହ୍ୟ କରିପାରେ ନାହିଁ । ବଳାତ୍କାର ଅପରାଧୀମାନଙ୍କୁ ଦେଶ ସହିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହେଁ । ଏଥିପାଇଁ ସଂସଦ ଅପରାଧିକ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ବିଲ୍ କୁ ପାସକରି କଠୋରତମ ଦଣ୍ଡ ବିଧାନର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଛି । ଦୁଷ୍କର୍ମର ଅପରାଧୀମାନଙ୍କୁ ଅତିକମରେ 10 ବର୍ଷର ଦଣ୍ଡ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେବ ଏବଂ 12 ବର୍ଷରୁ କମ୍ ବୟସର ବାଳିକାମାନଙ୍କୁ ବଳାତ୍କାର କରାଗଲେ ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡ ମିଳିବ । କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ଆପଣମାନେ ଖବରକାଗଜରେ ପଢ଼ିଥିବେ ଯେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ମନ୍ଦସୌରରେ ଏକ ନ୍ୟାୟାଳୟ କେବଳ ଦୁଇମାସର ଶୁଣାଣି ପରେ ଜଣେ ନାବାଳିକାକୁ ବଳାତ୍କାର କରିଥିବା ଦୁଇ ଅପରାଧୀଙ୍କୁ ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ଶୁଣାଇଛନ୍ତି । ଏହାପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର କଟନୀର ଏକ ନ୍ୟାୟାଳୟ ମାତ୍ର ପାଂଚଦିନର ଶୁଣାଣି ପରେ ଅପରାଧୀମାନଙ୍କୁ ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ରାଜସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟ ସେଠାକାର ନ୍ୟାୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ଏହିପରି ତ୍ୱରିତ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ଶୁଣାଇଅଛନ୍ତି । ଏହି ଆଇନ ମହିଳା ଓ ବାଳିକାମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅପରାଧଜନିତ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ବନ୍ଦ କରିବାରେ ଏକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବ । ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିନା ଆର୍ଥିକ ବିକାଶ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ । ଲୋକସଭାରେ ତିନି ତଲାକ୍ ବିଲ୍ ପାସ୍ କରିଦିଆଗଲା । ଯଦ୍ୟପି ଏହି ଅଧିବେଶନ କାଳରେ ଏହାକୁ ରାଜ୍ୟସଭାରେ ପାସ୍ କରାଇବା ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିନାହିଁ । ମୁଁ ମୁସଲମାନ୍ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ବିଶ୍ୱାସ ଦେଉଛି ଯେ ସମଗ୍ର ଦେଶ ସେମାନଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ସମସ୍ତ ଶକ୍ତି ସହ ଦଣ୍ଡାୟମାନ । ଯେତେବେଳେ ଆମେମାନେ ଦେଶ ହିତରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ୁଛୁ, ଗରିବ, ଅନୁନ୍ନତ, ଶୋଷିତ ଏବଂ ବଂଚିତମାନଙ୍କ ଜୀବନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଅଣାଯାଇପାରେ । ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନରେ ଏଥର ସମସ୍ତେ ମିଳିମିଶି ଗୋଟିଏ ଆଦର୍ଶ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଦେଶର ସମସ୍ତ ସାଂସଦମାନଙ୍କୁ ସାର୍ବଜନିକ ଭାବେ ନିଜ ହୃଦୟରୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜ୍ଞାପନ କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ଆଜିକାଲି କୋଟି କୋଟି ଦେଶବାସୀଙ୍କର ଧ୍ୟାନ ଜାକର୍ତ୍ତାରେ ହେଉଥିବା ଏସୀୟ କ୍ରୀଡ଼ା ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ରିତ ଅଛି । ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳେ ଲୋକମାନେ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଖବରକାଗଜଗୁଡ଼ିକରେ, ଦୂରଦର୍ଶନରେ, ସମ୍ବାଦଗୁଡ଼ିକରେ ଓ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଉପରେ ଦୃଷ୍ଟିପାତ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ଦେଖୁଛନ୍ତି ଯେ କେଉଁ ଭାରତୀୟ ଖେଳାଳି ପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି । ଏସୀୟ କ୍ରୀଡ଼ା ଏବେ ମଧ୍ୟ ଚାଲୁଛି । ମୁଁ ଦେଶ ପାଇଁ ପଦକ ଜିତିଥିବା ସମସ୍ତ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ସେହି ଖେଳାଳିମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ମୋର ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭେଚ୍ଛା, ଯେଉଁମାନଙ୍କର ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଆଗକୁ ହେବାର ଅଛି । ଭାରତର ଖେଳାଳିମାନେ ବିଶେଷତଃ ବନ୍ଧୁକଚାଳନା ଓ କୁସ୍ତିରେ ତ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଅଛନ୍ତି କିନ୍ତୁ ଆମ ଖେଳାଳିମାନେ ସେହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ପଦକ ଜିତୁଛନ୍ତି, ଯେଉଁ ଖେଳଗୁଡ଼ିକରେ ପୂର୍ବରୁ ଆମର ପ୍ରଦର୍ଶନ ସେତେ ଭଲ ନ ଥିଲା, ଯେପରିକି ଉସୁ ଓ ନୌଚାଳନା । ଏହା କେବଳ ପଦକ ନୁହେଁ, ଭାରତୀୟ ଖେଳ ଓ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କର ଆକାଶକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିବାର ସାହସ ଓ ସ୍ୱପ୍ନର ପ୍ରମାଣ । ଦେଶ ପାଇଁ ପଦକ ବିଜେତାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବହୁସଂଖ୍ୟାରେ ଆମ ବାଳିକାମାନେ ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହା ଏକ ସକାରାତ୍ମକ ସଂକେତ । ଏପରିକି ପଦକ ବିଜେତା ଯୁବ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ 15-16 ବର୍ଷୀୟ ଯୁବକ ଯୁବତୀ ମଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି । ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ଶୁଭସଂକେତ ଯେ ଯେଉଁ ଖେଳାଳିମାନେ ପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଛୋଟ ଛୋଟ ସାହି-ବସ୍ତି ଓ ଗାଁର ବାସିନ୍ଦା । ଏମାନେ ହିଁ କଠୋର ପରିଶ୍ରମ ଦ୍ୱାରା ଏହି ସଫଳତା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛନ୍ତି ।

ଅଗଷ୍ଟ 29 ତାରିଖରେ ଆମେମାନେ ଜାତୀୟ ଖେଳ ଦିବସ ପାଳନ କରିବା । ଏ ଉପଲକ୍ଷେ ମୁଁ ସମସ୍ତ ଖେଳପ୍ରେମୀ ଭାଇ ଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି । ତା’ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ମୁଁ ମହାନ୍ ଖେଳାଳି ହକିର ଯାଦୁକର ଶ୍ରୀ ଧ୍ୟାନଚାନ୍ଦଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରୁଛି ।

ମୁଁ ଦେଶର ସମସ୍ତ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରୁଛି ଯେ ସେମାନେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଖେଳନ୍ତୁ ଏବଂ ନିଜର ଫିଟନେସ ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ରଖନ୍ତୁ କାରଣ ସୁସ୍ଥ ଭାରତ ହିଁ ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧ ଭାରତ ନିର୍ମାଣ କରିପାରିବ । ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ଫିଟ୍ ହେବ ସେତେବେଳେ ଭାରତର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଭବିଷ୍ୟ ନିର୍ମାଣ ହୋଇପାରିବ । ମୁଁ ପୁଣିଥରେ ଏସୀୟ କ୍ରୀଡାର ପଦକ ବିଜେତାମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି ଏବଂ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କୁ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବାର ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି । ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜାତୀୟ ଖେଳଦିବସର ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା ।

“ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ, ନମସ୍କାର । ମୁଁ କାନପୁରରୁ ଭାବନା ତ୍ରିପାଠୀ କହୁଛି । ମୁଁ ଜଣେ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଛାତ୍ରୀ । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ ଗତ ମନ କି ବାତ୍ ରେ ଆପଣ କଲେଜ ଯାଉଥିବା ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ସହିତ କଥା ହୋଇଥିଲେ – ଆଉ ତା’ ପୂର୍ବରୁ ଆପଣ ଡାକ୍ତର ଆଉ ଚାର୍ଟାର୍ଡ ଏକାଉଣ୍ଟାଣ୍ଟମାନଙ୍କ ସହ କଥା ହୋଇଥିଲେ । ମୋର ଆପଣଙ୍କୁ ନିବେଦନ – ଆସନ୍ତା ସେପ୍ଟେମ୍ବର 15 ତାରିଖ ଇଞ୍ଜିନିୟର୍ସ ଦିବସ ଉପଲକ୍ଷେ ଆପଣ ଯଦି ଆମଭଳି ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ସହିତ କଥା ହୁଅନ୍ତେ ତେବେ ଆମମାନଙ୍କର ମନୋବଳ ବୃଦ୍ଧି ହୁଅନ୍ତା । ଫଳରେ ଆମେମାନେ ବହୁତ ଖୁସି ହୁଅନ୍ତୁ ଏବଂ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଦେଶ ପାଇଁ କିଛି କରିବାର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳନ୍ତା । ଧନ୍ୟବାଦ ।”

ନମସ୍କାର ଭାବନାଜୀ, ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ ଭାବନାକୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଉଛି । ଆମେ ସମସ୍ତେ ଇଟା ଓ ପଥରରେ ଘର ବା ଅଟ୍ଟାଳିକା ନିର୍ମାଣ ହେବାର ଦେଖିଛେ । କିନ୍ତୁ ଆପଣ କେବେ କଳ୍ପନା କରିଛନ୍ତି କି ଆଜିକୁ ବାରଶହ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଗୋଟିଏ ବିଶାଳ ପାହାଡ଼ ଯାହାକି ଗୋଟିଏ ପଥରର ପାହାଡ଼ ଥିଲା, ତାକୁ କାଟି ଗୋଟିଏ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ, ବିଶାଳ ଏବଂ ଅଦ୍ଭୁତ ମନ୍ଦିରରେ ପରିଣତ କରିଦିଆଯାଇଥିଲା । ହୁଏତ ଏଭଳି କଳ୍ପନା କରାଯିବା ଅସମ୍ଭବ ଲାଗୁଥିବ – କିନ୍ତୁ ଏଭଳି ହୋଇଥିଲା । ଆଉ ସେଇ ମନ୍ଦିରଟି ହେଲା ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଏଲୋରାରେ ଥିବା କୈଳାସନାଥ ମନ୍ଦିର । ଯଦି ଆପଣଙ୍କୁ କେହି କହେ ଯେ ପ୍ରାୟ ହଜାରେ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଗ୍ରାନାଇଟ ବା କଳାମୁଗୁନୀ ପଥରରେ 60 ମିଟର ଲମ୍ବ ଏକ ସ୍ତମ୍ଭ ନିର୍ମାଣ କରାଗଲା ଆଉ ତା’ର ଅଗ୍ରଭାଗରେ ପ୍ରାୟ 80 ଟନ୍ ଓଜନର ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାନାଇଟ୍ ଶିଳାଖଣ୍ଡକୁ ସ୍ଥାପିତ କରିଦିଆଗଲା । ଆପଣ ବିଶ୍ୱାସ କରିବେ କି? କିନ୍ତୁ ତାମିଲନାଡୁ ଅନ୍ତର୍ଗତ ତାଞ୍ଜାଭୁର୍ ବୃହଦେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ହେଉଛି ସେହି ସ୍ଥାନ ଯେଉଁଠି ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଓ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂର ଏହି ଅବିଶ୍ୱସନୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଆମେ ଦେଖିପାରିବା । ଗୁଜରାଟର ପାଟଣରେ ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ନିର୍ମିତ ‘ରାନୀ କି ବାବ୍’କୁ ଦେଖିଲେ ଯେ କେହି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଚକିତ ହେବ । ଆମ ଦେଶ ଭାରତଭୂମି ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଓ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂର ପ୍ରୟୋଗଶାଳା ଥିଲା । ଭାରତରେ ଏଭଳି ଇଞ୍ଜିନିୟର ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲେ ଯେଉଁମାନେ ଅକଳ୍ପନୀୟକୁ କଳ୍ପନୀୟ କରି ଦେଖାଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଜଗତରେ ଚମତ୍କାର ଉଦାହରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛନ୍ତି । ଆମର ମହାନ୍ ଅଭିଯାନ୍ତ୍ରିକ ପରମ୍ପରାରେ ଆମକୁ ଜଣେ ଏଭଳି ରତ୍ନ ମିଳିଥିଲେ – ଯାହାର କାର୍ଯ୍ୟ ଆଜି ମଧ୍ୟ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଚକିତ କରିଦିଏ । ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଭାରତରତ୍ନ ଡଃ. ଏମ୍. ବିଶ୍ୱେଶ୍ୱରାୟା । କାବେରୀ ନଦୀ ଉପରେ ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିବା କୃଷ୍ଣରାଜସାଗର ନଦୀବନ୍ଧ ଯୋଜନା ଦ୍ୱାରା ଆଜି ମଧ୍ୟ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ କୃଷକ ଓ ଜନସାଧାରଣ ଲାଭାନ୍ୱିତ ହେଉଛନ୍ତି । ସେ ଅଂଚଳରେ ତ ସେ ଜଣେ ପୂଜନୀୟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ – ଦେଶର ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ଖୁବ୍ ସମ୍ମାନ ଏବଂ ଆତ୍ମୀୟତାର ସହିତ ସ୍ମରଣ କରାଯାଏ । ତାଙ୍କରି ସ୍ମୃତି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସେପ୍ଟେମ୍ବର 15 ତାରିଖକୁ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଦିବସ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ତାଙ୍କର ପଦାଙ୍କ ଅନୁସରଣ କରି ଆମ ଦେଶର ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନେ ଆଜି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ନିଜର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଦୁନିଆର ଚମତ୍କାରିତା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରୁଛି – ସେତେବେଳେ ଗୁଜରାଟର କଚ୍ଛ ଅଂଚଳରେ 2001ରେ ଘଟିଥିବା ଭୂମିକମ୍ପ ସମୟର ଗୋଟିଏ ଘଟଣା ମନେ ପଡ଼ିଯାଉଛି । ସେତେବେଳେ ମୁଁ ଜଣେ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବକ ଭାବରେ କାମ କରୁଥିଲି ଏବଂ ମତେ ଗୋଟିଏ ଗାଁକୁ ଯିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା । ସେହି ଗାଁର ଜଣେ ଶହେ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସର ମା’ ସହିତ ମୋର ଦେଖା ହୋଇଥିଲା । ସେ ଆମମାନଙ୍କୁ ଦେଖି ଉପହାସ କଲାଭଳି ଲାଗୁଥିଲା ଏବଂ ସେ କହୁଥିଲେ – ଦେଖ, ଏ ହେଲା ମୋ ଘର – କଚ୍ଛରେ ଏଭଳି ଘରକୁ ଭୂଙ୍ଗା କହନ୍ତି । ଆଉ ମୋର ଏଇ ଘରଖଣ୍ଡିକ ତିନି ତିନିଟା ଭୂମିକମ୍ପ ଭୋଗ କରିସାରିଲାଣି । ମୁଁ ନିଜେ ତିନିଟି ଭୂମିକମ୍ପ ଦେଖିସାରିଛି ଆଉ ଏଇଘରେ ଥାଇକରି ହିଁ ଦେଖିଛି । ଏ ଘରର କୌଣସି କ୍ଷତି ହୋଇଥିବା ଆପଣ ପାଇବେନି । ଆମର ପୂର୍ବଜମାନେ ଏଠାକାର ପ୍ରକୃତି ଏବଂ ପରିବେଶ ଅନୁସାରେ ଏ ଘର ତିଆରି କରିଥିଲେ । ଏକଥା ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗର୍ବର ସହିତ କହୁଥିଲେ । ତାଙ୍କ କଥାଶୁଣି ମୋ ମନରେ ଭାବନା ଆସିଲା ଯେ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଆମର ସେ ସମୟର ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନେ ସ୍ଥାନୀୟ ପରିସ୍ଥିତି ଅନୁସାରେ କିଭଳି ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଯାହାଦ୍ୱାରା ଜନସାଧାରଣ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିପାରୁଥିଲେ । ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଦିବସ ପାଳନ କରୁଛୁ – ସେତେବେଳେ ଆମକୁ ଭବିଷ୍ୟତକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବା ଉଚିତ । ସ୍ଥାନେ ସ୍ଥାନେ କର୍ମଶାଳା କରାଯିବା ଉଚିତ । ପରିବର୍ତ୍ତିତ ଯୁଗ ଅନୁସାରେ ଆମକୁ କ’ଣ ନୂଆ କଥା ଶିଖିବାକୁ ହେବ, ଶିଖାଇବାକୁ ହେବ ସେଥିପ୍ରତି ଧ୍ୟାନଦେବା ଦରକାର । ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପରିଚାଳନା ଆଜିକାଲି ଗୋଟିଏ ବଡ଼ କାମ ହେଲାଣି । ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସହିତ ଆଜି ସାରା ବିଶ୍ୱ ମୁକାବିଲା କରୁଛି । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଢାଂଚା ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ(Structural Engineering)ର ନୂଆ ରୂପ କିଭଳି ହେବା ଉଚିତ? ତା’ର ପାଠ୍ୟକ୍ରମ କ’ଣ ହେବ? ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀକୁ କ’ଣ ଶିକ୍ଷା ଦିଆଯିବ? ନିର୍ମାଣ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ କିପରି ହେବ । ସ୍ଥାନୀୟ ସାମଗ୍ରୀକୁ ମୂଲ୍ୟଯୁକ୍ତ କରି କେମିତି ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଆଗେଇ ନେଇହେବ? ଆମର ପ୍ରାଥମିକତା କେମିତି ବର୍ଜ୍ୟମୁକ୍ତ ହୋଇପାରିବ? ଇଞ୍ଜିନିୟର୍ସ ଦିବସ ପାଳନ କଲାବେଳେ ଏହିଭଳି ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ବିଷୟରେ ଆମକୁ ବିଚାର କରିବାକୁ ହେବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଉତ୍ସବର ପରିବେଶ ଆସୁଛି ଏବଂ ତା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଦିପାବଳୀର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲାଣି । ‘ମନ କି ବାତ୍’ରେ ସାକ୍ଷାତ ହେଉଥିବ – ମନର କଥା କହୁଥିବା ଏବଂ ମନ ଦେଇ ଦେଶକୁ ଆଗେଇନେବାର କାମ କରୁଥିବା । ଏହି ଭାବନା ସହିତ ଆପଣମାନଙ୍କ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା । ଧନ୍ୟବାଦ ପୁଣି ସାକ୍ଷାତ ହେବ ।

ମନ କି ବାତ ,ଜୁଲାଇ 2018

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । ଆଜିକାଲି ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଭଲ ବର୍ଷାହେବାର ଖବର ଆସୁଛି । କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ଅଧିକ ବର୍ଷା ହେବାଯୋଗୁଁ ଚିନ୍ତାଜନକ ଖବର ମଧ୍ୟ ଆସୁଛି । ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କେତେକ ସ୍ଥାନର ଲୋକମାନେ ଆଜି ବି ବର୍ଷାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ରହିଛନ୍ତି । ଭାରତର ବିଶାଳତା ଓ ବିବିଧତା ଭିତରେ କେବେ କେବେ ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ପସନ୍ଦ ବା ନାପସନ୍ଦର ରୂପ ଦେଖାଇଦେଉଛି । କିନ୍ତୁ ଆମେ ବର୍ଷାକୁ କ’ଣ ଦୋଷଦେବା? ମନୁଷ୍ୟ ହିଁ ପ୍ରକୃତି ସହିତ ସଂଘର୍ଷ କରିବାର ରାସ୍ତା ବାଛିନେଇଛି ଆଉ ତା’ରି ଫଳସ୍ୱରୂପ କେବେ କେବେ ପ୍ରକୃତି ଆମ ଉପରେ କ୍ରୋଧିତ ହୋଇଉଠୁଛି । ଏଥିପାଇଁ ଆମମାନଙ୍କର ଦାୟିତ୍ୱ ହେଲା – ଆମେମାନେ ପ୍ରକୃତିପ୍ରେମୀ ହେବା ଉଚିତ, ଆମେମାନେ ପ୍ରକୃତିର ରକ୍ଷକ ଓ ସଂବର୍ଦ୍ଧକ ହେବା ଉଚିତ ଯାହାଫଳରେ ପ୍ରକୃତି ଓ ପ୍ରକୃତିଦତ ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଭାରସାମ୍ୟ ସ୍ୱତଃ ଆସିଯିବ ।

ଏଇ କିଛିଦିନ ତଳେ ଏହିଭଳି ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପତ୍ତି ସାରା ବିଶ୍ୱର ଧ୍ୟାନ ଆକର୍ଷଣ କରିଥିଲା, ମଣିଷର ମନକୁ ବିଚଳିତ କରିଦେଇଥିଲା । ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ଟି.ଭି.ରେ ଦେଖିଥିବେ ଯେ ଥାଇଲାଣ୍ଡର 12 ଜଣ କିଶୋର ଫୁଟବଲ ଖେଳାଳି ଏବଂ ତାଙ୍କ କୋଚ୍ ବୁଲିବା ପାଇଁ ଗୁମ୍ଫା ଭିତରକୁ ଗଲେ । ସେଇ ଗୁମ୍ଫା ଭିତରକୁ ଯାଇ ବୁଲି ଆସିବାରେ ସାଧାରଣତଃ କିଛି ଘଂଟା ସମୟ ଲାଗେ । କିନ୍ତୁ ଭାଗ୍ୟକୁ ସେଦିନ ପ୍ରକୃତିର ଆଉକିଛି ଇଚ୍ଛା ଥିଲା । ସେମାନେ ଯେତେବେଳେ ଗୁମ୍ଫାର ଅନେକ ଭିତରକୁ ଚାଲିଗଲେ, ଅଚାନକ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ଯୋଗୁଁ ଗୁମ୍ଫାର ପ୍ରବେଶପଥରେ ପାଣି ଜମିଗଲା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ବାହାରିବାର ରାସ୍ତା ବନ୍ଦ ହୋଇଗଲା । କୌଣସି ରାସ୍ତା ନ ମିଳିବାରୁ ସେମାନେ ଗୁମ୍ଫା ଭିତରେ ଗୋଟିଏ ଅଳ୍ପ ଉଚ୍ଚସ୍ଥାନରେ ଅଟକି ଯାଇଥିଲେ । ସେ ପୁଣି ଦିନେ ଦୁଇଦିନ ନୁହେଁ, ଅଠର ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଟକି ରହିଲେ । ଆପଣମାନେ କଳ୍ପନା କରିପାରୁଥିବେ – ଏଇ କିଶୋର ବୟସରେ ସେମାନେ ଯେତେବେଳେ ସାକ୍ଷାତ ମୃତ୍ୟୁର ଛାୟାରେ ସମୟ କାଟୁଥିଲେ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନର ସେଇ ପ୍ରତିଟି ମୁହୂର୍ତ୍ତ କିଭଳି କାଟିଥିବେ । ଏକପକ୍ଷରେ ସେମାନେ ସଂକଟ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରୁଥିଲେ ଆଉ ଏ ପାଖରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ମାନବତା ଏକତ୍ରିତ ହୋଇ ଇଶ୍ୱରଦତ୍ତ ମାନବୀୟ ଗୁଣ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରିଥିଲା । ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଏହି ବାଳକମାନଙ୍କର ସୁରକ୍ଷିତ ଉଦ୍ଧାର ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରାଯାଉଥିଲା । ପିଲାମାନେ କେଉଁଠି କିଭଳି ଭାବରେ ଅଛନ୍ତି ଆଉ ସେମାନଙ୍କୁ କିପରି ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇପାରିବ ସେ ଦିଗରେ ସବୁ ପ୍ରକାର ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଉଥିଲା । ଯଦି ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ ଠିକ୍ ସମୟରେ କରାଯାଇନଥାନ୍ତା ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ଏ ବର୍ଷାଋତୁରେ କିଛିମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଦ୍ଧାର କରିବା ସମ୍ଭବ ହୋଇନଥାନ୍ତା । ଯାହାହେଉ ଯେତେବେଳେ ଭଲ ଖବର ଆସିଲା ସେତେବେଳେ ସାରା ବିଶ୍ୱର ଲୋକମାନେ ଖୁସି ହେଲେ,ସନ୍ତୋଷ ଲାଭ କଲେ । କିନ୍ତୁ ଏହି ସମଗ୍ର ଘଟଣାକ୍ରମକୁ ଏକ ଭିନ୍ନ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଖିବାକୁ ମୋର ଇଚ୍ଛାହୁଏ ଯେ ଏହି ଅଭିଯାନ କେମିତି ଚାଲିଲା । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ ଏଥିରେ ଲାଗିଥିବା ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କର ଦାୟିତ୍ୱ ଯେଉଁଭଳି ପାଳନ କଲେ ତାହା ଅଦ୍ଭୁତ ଥିଲା । ସରକାର ହୁଅନ୍ତୁ, ଏ ପିଲାମାନଙ୍କର ପିତାମାତା ହୁଅନ୍ତୁ, ପରିବାର ଲୋକ ହୁଅନ୍ତୁ, ଗଣମାଧ୍ୟମ ହେଉ ବା ଦେଶର ନାଗରିକ ହୁଅନ୍ତୁ –ସମସ୍ତେ ଶାନ୍ତି ଓ ଧୈର୍ଯ୍ୟର ଅଦ୍ଭୁତ ଉଦାହରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲେ । ସମସ୍ତ ଲୋକ ଗୋଟିଏ ଟିମ୍ ଭଳି ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟପଥରେ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇ ଲାଗିରହିଥିଲେ । ସମସ୍ତଙ୍କର ସନ୍ତୁଳିତ ବ୍ୟବହାର ମୋ ମତରେ ଏକ ଶିଖିବାର ବିଷୟ, ବୁଝିବାର ବିଷୟ । ତାଙ୍କର ବାପା-ମାଆମାନେ ଦୁଃଖି ହୋଇନଥିବେ ବା ସେମାନଙ୍କର ଆଖିରୁ ଲୁହ ବୋହିନଥିବ – ସେକଥା ନୁହେଁ । କିନ୍ତୁ ଧୈର୍ଯ୍ୟ, ସଂଯମ ଆଉ ସାରା ସମାଜ ଯେଉଁ ଶାନ୍ତଚିତ ବ୍ୟବହାର ପ୍ରଦର୍ଶନ କଲା – ତାହା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷଣୀୟ ଅଟେ । ଏହି ସମଗ୍ର ଅଭିଯାନରେ ଥାଇଲାଣ୍ଡ ନୌବାହିନୀର ଜଣେ ଯବାନକୁ ପ୍ରାଣବଳୀ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିଲା । ଏତେ କଠିନ ପରିସ୍ଥିତି ଭିତରେ, ପାଣିରେ ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇଥିବା ଗୋଟିଏ ଅନ୍ଧକାର ଗୁମ୍ଫା ଭିତରେ ସେମାନେ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଓ ସାହସର ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆଶା ତ୍ୟାଗ କରିନଥିଲେ – ଏହି କଥାରେ ସାରା ବିଶ୍ୱ ଆଜି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଚକିତ । ଏଥିରୁ ପ୍ରମାଣିତ ହୁଏ ଯେ – ଯେତେବେଳେ ସମଗ୍ର ମାନବିକତା ଏକତ୍ରିତ ହୁଏ ସେତେବେଳେ ଅଦ୍ଭୁତ ଘଟଣା ସଂଘଟିତ ହୁଏ । ଖାଲି ଏତିକି ଜରୁରୀ ଯେ ଆମେ ଶାନ୍ତ ଏବଂ ସ୍ଥିର ଚିତ୍ତରେ ନିଜର ଲକ୍ଷ୍ୟ ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନଦେବା ଆଉ ଲକ୍ଷ୍ୟପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ କାମ କରିଚାଲିବା ।

ଏଇ କିଛିଦିନ ତଳେ ଆମ ଦେଶର ଲୋକପ୍ରିୟ କବି ନୀରଜ ଆମମାନଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ଚାଲିଗଲେ । ଆଶା,ଭରସା, ଦୃଢ଼ସଂକଳ୍ପ ଓ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ନୀରଜଙ୍କର ବିଶେଷତ୍ୱ ଥିଲା – ଆମେ ଭାରତବାସୀମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ନୀରଜଜୀଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟେକ କଥା ଶାନ୍ତି ଓ ପ୍ରେରଣା ଦେଇପାରେ । ତାଙ୍କର ଏକ ଲେଖାର ଭାବ ଏହିପରି –

“ଅନ୍ଧକାର ଦୂର ହେବ ହିଁ ହେବ,

ଝଞ୍ଜା ତୋଫାନ ଯେତେବି ହେଉ,

ବଜ୍ର ବିଜୁଳି ଯେତେ ବି ଥାଉ,

ଦୀପ ଯେଣୁ ଜଳିଲାଣି ଜଳିବ

ଅନ୍ଧକାର ଦୂରହେବ ହିଁ ହେବ

ଅନ୍ଧକାର ଦୂରହେବ ହିଁ ହେବ” ।

ନୀରଜଜୀଙ୍କୁ ସାଦର ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଜଣାଉଛି ।

“ନମସ୍କାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ, ମୋ ନାଁ ସତ୍ୟମ୍ । ମୁଁ ଏ ବର୍ଷ ଦିଲ୍ଲୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପ୍ରଥମ ବର୍ଷରେ ନାମ ଲେଖାଇଛି । ଆମ ସ୍କୁଲର ବୋର୍ଡ଼ ପରୀକ୍ଷା ସମୟରେ ଆପଣ ପରୀକ୍ଷାର ଚାପ ଓ ଶିକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କରେ କହିଥିଲେ । ମୋଭଳି ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏବେ ଆପଣ କି ପରାମର୍ଶ ଦେବେ?”

ଜୁଲାଇ ଓ ଅଗଷ୍ଟ ମାସ ସାଧାରଣତଃ କୃଷକ ଓ ସମସ୍ତ ଯୁବବର୍ଗ ପାଇଁ ବହୁତ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । କାରଣ ଏହି ସମୟଟି କଲେଜର ସବୁଠାରୁ ବ୍ୟସ୍ତବହୁଳ ସମୟ ହୋଇଥାଏ । ସତ୍ୟମ୍ ଭଳି ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଯୁବକ ଯୁବତୀ ସ୍କୁଲ ଛାଡ଼ି କଲେଜରେ ପାଦ ଦିଅନ୍ତି । ଫେବୃୟାରୀ ଓ ମାର୍ଚ୍ଚମାସ ପରୀକ୍ଷା, ପ୍ରଶ୍ନପତ୍ର, ଉତ୍ତର ଆଦିରେ ଯାଉଥିବାବେଳେ ଅପ୍ରେଲ ଓ ମେ’ ମାସ ଛୁଟି, ଆମୋଦପ୍ରମୋଦ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପରିକ୍ଷା ଫଳ, ଆଗାମୀ ଭବିଷ୍ୟତର ଚିନ୍ତା କ୍ୟାରିଅର ବାଛିବାରେ ବିତିଯାଏ । ଜୁଲାଇ ଏବଂ ଅଗଷ୍ଟ ହେଉଛି ଏଭଳି ସମୟ ଯେତେବେଳେ ଯୁବବର୍ଗ ଜୀବନର ସେହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପାଦ ଦିଅନ୍ତି ଯେତେବେଳେ ଧ୍ୟାନ ପ୍ରଶ୍ନପତ୍ରଠାରୁ ଦୂରେଇଯାଇ କଟ୍-ଅଫ ରେ କେନ୍ଦ୍ରିତ ହୁଏ । ଛାତ୍ରମାନଙ୍କର ଧ୍ୟାନ ଘରଠାରୁ ହୋଷ୍ଟେଲ ଆଡ଼କୁ ଚାଲିଯାଏ । ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ପିତାମାତାଙ୍କ ଛାୟାରୁ ଦୂରେଇଯାଇ ପ୍ରଫେସରମାନଙ୍କ ଛାୟାକୁ ଆସିଯାନ୍ତି । ମୋର ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ମୋର ଯୁବବନ୍ଧୁମାନେ କଲେଜ ଜୀବନର ଆରମ୍ଭକୁ ନେଇ ଖୁବ୍ ଉତ୍ସାହୀ ଏବଂ ଖୁସି ଥିବେ । ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ଘରୁ ବାହାରକୁ ଯିବା,ଗାଁରୁ ବାହାରକୁ ଯିବା ତଥା ଏକ ସୁରକ୍ଷିତ ବାତାବରଣରୁ ବାହାରକୁ ଯାଇ ନିଜେ ନିଜର ସାରଥି ହେବାର ସମୟ ଅଟେ । ଏତେ ସଂଖ୍ୟକ ଯୁବବର୍ଗ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ନିଜ ଘରକୁ ଛାଡ଼ି ନିଜ ଜୀବନକୁ ଏକ ନୂତନ ଦିଗରେ ଆଗେଇନେବାକୁ ବାହାରିଯାଆନ୍ତି । ଅନେକ ଛାତ୍ର ଏବେ ନିଜ ନିଜ କଲେଜରେ ଯୋଗ ଦେଇସାରିବେଣି । ଆଉ କିଛି ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଯୋଗଦେବେ । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମୁଁ ଏଇଆ କହିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ ଶାନ୍ତ ରୁହନ୍ତୁ, ଜୀବନକୁ ଉପଭୋଗ କରନ୍ତୁ ଆଉ ଜୀବନରେ ଅନ୍ତର୍ମନର ଭରପୁର ଆନନ୍ଦ ନିଅନ୍ତୁ । ପୁସ୍ତକ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କିଛି ଉପାୟ ତ ନାହିଁ, ପଢ଼ିବାକୁ ତ ପଢ଼ିବ । କିନ୍ତୁ ନୂଆ ନୂଆ ଜିନିଷର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାର ପ୍ରବୃତି ରହିବା ଦରକାର । ନିଜର ପୁରୁଣା ବନ୍ଧୁମାନେ ମୂଲ୍ୟବାନ ଅଟନ୍ତି । ପିଲାଦିନର ବନ୍ଧୁମାନେ ମୂଲ୍ୟବାନ ନିଶ୍ଚୟ । କିନ୍ତୁ ନୂଆ ବନ୍ଧୁ ବାଛିବା, ବନ୍ଧୁତା କରିବା ଆଉ ବନ୍ଧୁତାକୁ ବଜାୟ ରଖିବା ଏକ ବୁଦ୍ଧିମତାର କାର୍ଯ୍ୟ । କିଛି ନୂଆ ଶିଖନ୍ତୁ, ନୂଆ ନୂଆ କୌଶଳ ଆଉ ନୂଆ ନୂଆ ଭାଷା ଶିଖନ୍ତୁ । ଯେଉଁ ଯୁବକମାନେ ନିଜର ଘରଛାଡ଼ି ବାହାରେ କୌଣସି ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ପଢ଼ିବାକୁ ଯାଇଛନ୍ତି – ସେ ସ୍ଥାନ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ । ସେଠାକାର ଲୋକଙ୍କୁ ଜାଣନ୍ତୁ,ଭାଷା ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ଜାଣନ୍ତୁ । ସେଠାରେ କିଛି ପର୍ଯ୍ୟଟନସ୍ଥଳ ଥିବ – ସେଠାକୁ ଯାଆନ୍ତୁ ଏବଂ ସେ ବିଷୟରେ ଜାଣନ୍ତୁ । ଆପଣମାନେ ନୂଆ ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରୁଛନ୍ତି – ସମସ୍ତ ଯୁବବନ୍ଧୁମାନଙ୍କୁ ମୋର ଶୁଭକାମନା ।

ବର୍ତ୍ତମାନ ଯେତେବେଳେ ବି କଲେଜ ସିଜନର ଚର୍ଚ୍ଚା ଚାଲିଛି, ମୁଁ ସମାଚାରରୁ ଦେଖୁଥିଲି, କିପରି ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗରିବ ପରିବାରର ଛାତ୍ର ଆଶାରାମ ଚୌଧୁରୀ ନିଜ ଜୀବନର ଜଟିଳ ପରିସ୍ଥିତିର ମୁକାବିଲା କରି ସଫଳତା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ସେ ଯୋଧପୁର ଏମ୍ସ ର ଏମବିବିଏସ ପାଇଁ ପରୀକ୍ଷାରେ ନିଜର ପ୍ରଥମ ଚେଷ୍ଟାରେ ହିଁ ସଫଳ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ବାପା ଆବର୍ଜନା ଗୋଟେଇବା କାମକରି ନିଜ ପରିବାରର ପ୍ରତିପୋଷଣ କରନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଏହି ସଫଳତା ନିମନ୍ତେ ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ଏପରି ଅନେକ ଛାତ୍ର ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଗରିବ ପରିବାରରୁ ଆସି ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତି ସତ୍ତ୍ୱେ ନିଜ ନିଜର କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଓ ନିଷ୍ଠା ଦ୍ୱାରା କିଛି ଏପରି ଚମତ୍କାର କରି ଦେଖାଇଛନ୍ତି ଯାହା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥାଏ । ସେ ଦିଲ୍ଲୀର ପ୍ରିନ୍ସକୁମାର ହୁଅନ୍ତୁ, ଯାହାଙ୍କ ପିତା ଡିଟିସି ରେ ବସ୍ ଚାଳକ, କିମ୍ବା କଲକତାର ଅଭୟ ଗୁପ୍ତା ହୁଅନ୍ତୁ, ଯିଏକି ଫୁଟପାଥ ଉପରେ ବସି ରାସ୍ତାର ଆଲୋକରେ ନିଜର ପାଠପଢ଼ା କରିଥିଲେ । ଅହମ୍ମଦାବାଦର ଝିଅ ଆଫରିନ୍ ଶେଖ୍ ହୁଅନ୍ତୁ ଯାହାଙ୍କ ପିତା ଅଟୋରିକ୍ସା ଚଲାନ୍ତି କିମ୍ବା ନାଗପୁରର ଝିଅ ଖୁସୀ ହୁଅନ୍ତୁ, ଯାହାଙ୍କ ପିତା ମଧ୍ୟ ସ୍କୁଲବସ୍ର ଚାଳକ କିମ୍ବା ହରିୟାଣାର କାର୍ତ୍ତିକ, ଯାହାଙ୍କ ପିତା ଜଣେ ଚୌକିଦାର ଅଟନ୍ତି କିମ୍ବା ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ରମେଶ ସାହୁ ଯାହାଙ୍କ ପିତା ଇଟା ଭାଟିରେ ଦିନ ମଜୁରିଆ ଭାବେ କାମ କରନ୍ତି । ନିଜେ ରମେଶ ମଧ୍ୟ ମେଳାରେ ଖେଳଣା ବିକ୍ରି କରୁଥିଲେ । ସେହିପରି ଗୁଡ଼ଗାଁଓର ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ବାଳିକା ଅନୁଷ୍କା ପାଣ୍ଡା, ଯିଏ ଜନ୍ମରୁ ହିଁ Spinal Muscular Atrophy ନାମକ ଏକ ବଂଶଗତ ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ – ଏମାନେ ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜର ଦୃଢ଼ସଂକଳ୍ପ ଓ ସାହସ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିଟି ବାଧାବିଘ୍ନକୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ଅସାଧାରଣ ସଫଳତା ପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରିଲେ । ଆମର ଚତୁଃପାଶ୍ୱର୍ରେ ମଧ୍ୟ ଏପରି ଅନେକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ମିଳିବ ।

ଦେଶର ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନର ଭଲ ଘଟଣା ମୋ’ ମନରେ ଉତ୍ସାହ ଓ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଏ । ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଯୁବକମାନଙ୍କର କଥା ଆପଣମାନଙ୍କୁ କହୁଛି, ନୀରଜ ଜୀଙ୍କର ସେଇ କଥା ମନେପଡ଼ୁଛି, ଯାହା ଆମ ଜୀବନର ଲକ୍ଷ୍ୟ । ନିରଜଜୀ କହିଛନ୍ତି –

‘ପୃଥିବୀର ଗୀତ ମୋତେ ଆକାଶକୁ ଶୁଣେଇବାର ଅଛି

ପ୍ରତିଟି ଅନ୍ଧକାରକୁ ଆଲୋକକୁ ଡାକିବାର ଅଛି

ଫୁଲର ବାସ୍ନାରେ ତରବାରୀକୁ ସୁଗନ୍ଧିତ କରିବାର ଅଛି

ଏବଂ ଗୀତ ଗାଇ-ଗାଇ ପାହାଡ଼ଗୁଡ଼ିକୁ ଜାଗ୍ରତ କରିବାର ଅଛି

ଗୀତ ଗାଇ-ଗାଇ ପାହାଡ଼ଗୁଡ଼ିକୁ ଜାଗ୍ରତ କରିବାର ଅଛି ।’

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ଗୋଟିଏ ଖବର ଉପରେ ମୋ ଦୃଷ୍ଟି ପଡ଼ିଲା । ସେଥିରେ ଲେଖାଥିଲା – ଦୁଇଜଣ ଯୁବକ ମୋଦୀଙ୍କର ସ୍ୱପ୍ନକୁ ସାକାର କଲେ ।’ ଖବର ଭିତରୁ ଜାଣିଲି, କିପରି ଆଜି ଆମର ଯୁବକମାନେ ଟେକ୍ନୋଲଜିର ସ୍ମାର୍ଟ ଏବଂ ସୃଜନାତ୍ମକ ଉପଯୋଗ କରି ସାଧାରଣ ମନୁଷ୍ୟ ଜୀବନରେ ପରିବର୍ତନର ପ୍ରୟାସ କରିଛନ୍ତି । ଘଟଣାଟି ଏପରି ଥିଲା ଏକଦା ଆମେରିକାର San Josସହର ଯାହାକି ଟେକ୍ନୋଲଜିର ପେଣ୍ଠ ଭାବେ ଜଣାଶୁଣା ଏକଦା ସେଠାରେ ମୁଁ ଭାରତୀୟ ଯୁବକମାନଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କରୁଥିଲି । ଭାରତ ପାଇଁ ନିଜ ପ୍ରତିଭାକୁ କିପରି ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ, ତା’ ବିଷୟରେ ବିଚାର କରିବା ତଥା ସମୟ ବାହାର କରି କିଛି କରିବା ନିମନ୍ତେ ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରୁଥିଲି । Brain Drain କୁ Brain Gainରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରିବା ପାଇଁ ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲି । ରାୟବରେଲୀର ଦୁଇ ଆଇଟି ପେଶାଦାର ଯୋଗେଶ ସାହୁଜୀ ଏବଂ ରଜନୀଶ ବାଜପେୟୀ ମୋର ଏହି ଆହ୍ୱାନକୁ ସ୍ୱୀକାର କରି ଗୋଟିଏ ଅଭିନବ ପ୍ରୟାସ କଲେ । ନିଜର ପେଶାଦାର ଦକ୍ଷତାର ବ୍ୟବହାର କରି ଯୋଗେଶ ଓ ରଜନୀଶ ମହାଶୟ ମିଶିକରି ଗୋଟିଏSmart Gaoon App ଆପ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲେ । ଏହି ଆପ୍ କେବଳ ଯେ ଗ୍ରାମୀଣ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସମଗ୍ର ସଂସାର ସହିତ ସଂଯୋଗ କରୁଅଛି ତାହା ନୁହେଁ, ବର୍ତ୍ତମାନ ସେମାନେ ଯେକୌଣସି ସୂଚନା ଓ ନିଜ ମୋବାଇଲ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରୁଛନ୍ତି । ରାୟବରେଲୀର ଏହି ଗ୍ରାମ ତୌଧବପୁରର ନିବାସୀଗଣ,ଗ୍ରାମମୁଖ୍ୟ, ଜିଲ୍ଲାପାଳ, ସିଡିଓ ଆଦି ସମସ୍ତେ ଏହି ଆପ୍ର ବ୍ୟବହାର ନିମନ୍ତେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ କଲେ । ଏହି ଆପ୍ ଗାଁରେ ଏକପ୍ରକାରେ ଡିଜିଟାଲ ବିପ୍ଳବ ଆଣିବାର କାମ କରୁଅଛି । ଗାଁରେ ବିକାଶର ଯେଉଁସବୁ କାମ ହେଉଛି, ତାକୁ ଏହି ଆପ୍ ଦ୍ୱାରା ରେକର୍ଡ କରିବା, ଟ୍ରାକ କରିବା ତଥା ମନିଟର କରିବା ସହଜ ହୋଇପାରିଛି । ଏହି ଆପ୍ ରେ ଗାଁର ଫୋନ ଡିରେକ୍ଟୋରି, ନିଉଜ ସେକ୍ସନ, କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ତାଲିକା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ସୂଚନା କେନ୍ଦ୍ର ଉପଲବ୍ଧ । ଏହି ଆପ୍ କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଲାଭଦାୟକ । ଆପ୍ ର ବ୍ୟାକରଣ ବୈଷିଷ୍ଟ୍ୟ, କୃଷକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ FACT Rate ର, ଏକପ୍ରକାରେ ସେମାନଙ୍କ ଉତ୍ପାଦିତ ଦ୍ରବ୍ୟ ନିମନ୍ତେ ଗୋଟିଏ ବଜାର ସ୍ଥଳୀ ପରି କାମ କରୁଛି । ଏହି ଘଟଣାକୁ ଯଦି ଆପଣ ଧ୍ୟାନପୂର୍ବକ ଦେଖିବେ, ତା’ହେଲେ ଗୋଟିଏ କଥା ଆପଣଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଆସିବ ଯେ ସେ ଯୁବକଦ୍ୱୟ ଆମେରିକାରେ ରହନ୍ତି ସେଠାକାର ଚାଲିଚଳଣ ଓ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀକୁ ନେଇ ନିଜ ଜୀବନ ଅତିବାହିତ କରୁଛନ୍ତି । ସେମାନେ ଅନେକ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଭାରତ ଛାଡ଼ିଥିବେ ତଥାପି ନିଜ ଗ୍ରାମର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଜାଣିଛନ୍ତି, ଆହ୍ୱାନକୁ ବୁଝିଛନ୍ତି ତଥା ଗ୍ରାମ ସହ ସେମାନଙ୍କର ଭାବାତ୍ମକ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି । ଏଥିପାଇଁ ବୋଧହୁଏ ଗାଁ ପାଇଁ ଯାହା ଆବଶ୍ୟକ, ତାହା ସେମାନେ କରିପାରିଛନ୍ତି । ନିଜ ଗାଁ ଏବଂ ନିଜର ମୂଳ ଉତ୍ସ ସହ ଏପରି ସମ୍ପର୍କ ତଥା ମାତୃଭୂମି ପାଇଁ କିଛି କରି ଦେଖାଇବାର ମନୋଭାବ,ପ୍ରତ୍ୟେକ ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନୀ ଭିତରେ ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ ରହିଥାଏ । କିନ୍ତୁ କେବେ କେବେ ସମୟ ହେତୁ,କେବେ ଦୂରତ୍ୱ ହେତୁ, କେବେ ପରିସ୍ଥିତି ହେତୁ, ତା’ଉପରେ ପାଉଁଶର ପତଳା ଆସ୍ତରଣ ଜମିଯାଏ । କିନ୍ତୁ ଯଦି କୌଣସି ଗୋଟିଏ ଛୋଟିଆ ଅଗ୍ନିଶିଖା ସହ ତା’ର ସ୍ପର୍ଶ ହୋଇଯାଏ, ତା’ହେଲେ ସବୁକଥା ପୁନର୍ବାର ଉଜ୍ଜୀବିତ ହୋଇଉଠେ ଏବଂ ସେ ନିଜର ଅତୀତ ଦିନଗୁଡ଼ିକ ଆଡ଼କୁ ଟାଣି ହୋଇଯାଏ । ଆମେମାନେ ମଧ୍ୟ ନିଜକଥା ପରଖିନେବା ଠିକ୍ ହେବ ଯେ ଆମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏପରି କିଛି ହୋଇନାହିଁ ତ?ପରିସ୍ଥିତି ଏବଂ ଦୂରତ୍ୱ ଆମକୁ କେଉଁଠାରୁ ଅଲଗା କରିଦେଇନାହିଁ ତ ? କେଉଁଠି ପାଉଁଶର ଆସ୍ତରଣ ଜମିଯାଇନାହିଁ ତ ? ଅବଶ୍ୟ ଆପଣମାନେ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ ।

“ଆଦରଣୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ, ନମସ୍କାର । ମୁଁ କୋହ୍ଲାପୁର, ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରୁ ସନ୍ତୋଷ କାକଡ଼େ କହୁଛି ‘ପଣ୍ଢରପୁର ଯାତ୍ରା’ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଏକ ପୁରୁଣା ପରମ୍ପରା । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏହି ଯାତ୍ରା ଉତ୍ସାହ ଓ ଉଦ୍ଦୀପନା ସହକାରେ ପାଳିତ ହୁଏ । ପ୍ରାୟ 7-8 ଲକ୍ଷ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ଏଥିରେ ଯୋଗଦିଅନ୍ତି । ଏହି ଯାତ୍ରା ସମ୍ପର୍କରେ ଦେଶର ଅବଶିଷ୍ଟ ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ ହୁଅନ୍ତୁ, ଏଥିପାଇଁ ଆପଣ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ ।”

ସନ୍ତୋଷଜୀ, ଆପଣଙ୍କ ଫୋନକଲ୍ ପାଇଁ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ । ବାସ୍ତବିକ ପଣ୍ଢରପୁର ଯାତ୍ରା ଏକ ଚମତ୍କାର ଯାତ୍ରା । ବନ୍ଧୁଗଣ, ଆଷାଢ଼ ଏକାଦଶୀ, ଯାହା ଏ ବର୍ଷ 23 ଜୁଲାଇରେ ପଡ଼ିଥିଲା, ସେହିଦିନ ପଣ୍ଢରପୁର ଯାତ୍ରାର ଭବ୍ୟ ସମାରୋହ ଆୟୋଜିତ ହୁଏ । ପଣ୍ଢରପୁର ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ସୋଲାପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଏକ ପବିତ୍ର ସହର । ଆଷାଢ଼ ଏକାଦଶୀର ପ୍ରାୟ 15-20 ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ବାରକରୀ ଅର୍ଥାତ୍ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ପାଲଙ୍କିଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ପଣ୍ଢରପୁର ଯାତ୍ରା ନିମନ୍ତେ ପଦଯାତ୍ରାରେ ବାହାରନ୍ତି । ଏହି ଯାତ୍ରାକୁ‘ବାରୀ’ କୁହାଯାଏ । ଏଥିରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ସଂଖ୍ୟାରେ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ସମ୍ମିଳିତ ହୁଅନ୍ତି । ସନ୍ଥ ଜ୍ଞାନେଶ୍ୱର ଏବଂ ସନ୍ଥ ତୁକାରାମଙ୍କ ପରି ମହାନ୍ ସନ୍ଥମାନଙ୍କର ପାଦୁକାକୁ ପାଲିଙ୍କିରେ ରଖି ବିଟ୍ଠଲ ବିଟ୍ଠଲ ଗାଇ,ନାଚି ତଥା ବାଜା ବଜାଇ ପଣ୍ଢରପୁର ଅଭିମୁଖେ ପଦଯାତ୍ରା କରନ୍ତି । ଏହି ଯାତ୍ରା ଶିକ୍ଷା, ସଂସ୍କାର ଓ ଶ୍ରଦ୍ଧାର ତ୍ରିବେଣୀ । ଭଗବାନ୍ ବିଟ୍ଠଲ, ଯାହାଙ୍କୁ ବିଠୋୱା ବା ପାଣ୍ଡୁରଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, ତାଙ୍କରି ଦର୍ଶନ ନିମନ୍ତେ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀମାନେ ସେଠାରେ ଯାଇ ପହଂଚନ୍ତି । ଭଗବାନ୍ ବିଟ୍ଠଲ ଗରିବ, ଅସହାୟ ଏବଂ ପୀଡ଼ିତ ଜନମାନଙ୍କର ହିତ ସାଧନ କରନ୍ତି । ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, କର୍ଣ୍ଣାଟକ, ଗୋଆ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ,ତେଲଙ୍ଗାନାରେ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭଗବାନ ବିଟ୍ଠଲଙ୍କ ପ୍ରତି ଅସୀମ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଓ ଭକ୍ତି ରହିଛି । ପଣ୍ଢରପୁରର ବିଠୋୱା ମନ୍ଦିରକୁ ଯାତ୍ରା କରିବାର ତଥା ସେଠାକାର ମହିମା, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଆନନ୍ଦର ଏକ ଭିନ୍ନ ଅନୁଭୂତି ରହିଛି । ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ର ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କୁ ମୋର ଅନୁରୋଧ ଯେ ସମୟ ମିଳିଲେ ଥରଟିଏ ନିଶ୍ଚୟ ପଣ୍ଢରପୁର ଯାତ୍ରାର ଅନୁଭୂତି ହାସଲ କରନ୍ତୁ । ଜ୍ଞାନେଶ୍ୱର, ନାମଦେବ,ଏକନାଥ, ରାମଦାସ, ତୁକାରାମ ଆଦି ଅସଂଖ୍ୟ ସନ୍ଥମାନେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଆଜି ମଧ୍ୟ ସାଧାରଣ ମନୁଷ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷିତ କରାଉଛନ୍ତି । ଅନ୍ଧଶ୍ରଦ୍ଧା(Blind Faith) ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂଗ୍ରାମ କରିବାକୁ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଉଛନ୍ତି । ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନର ପ୍ରତିଟି କୋଣରେ ଏହି ସନ୍ଥ ପରମ୍ପରା ପ୍ରେରଣା ଦେଉଛି । ତାହା ସେମାନଙ୍କର ଭାରୁଡ଼ ହେଉ କି ଅଭଙ୍ଗ, ଆମମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କଠାରୁ ସଦ୍ଭାବ, ପ୍ରେମ ଓ ଭ୍ରାତୃତ୍ୱର ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସନ୍ଦେଶ ମିଳିଥାଏ । ଅନ୍ଧଶ୍ରଦ୍ଧା ବିରୁଦ୍ଧରେ ନିଷ୍ଠାପୂର୍ବକ ସଂଗ୍ରାମ କରିବାର ମନ୍ତ୍ର ମିଳିଥାଏ । ଏମାନେ ହିଁ ସେହି ମହାପୁରୁଷ ଥିଲେ, ଯେଉଁମାନେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ସମାଜକୁ ଦିଗଦର୍ଶନ ଦେଇଥିଲେ ତଥା ସମାଜରୁ ପୁରୁଣା କୁସଂସ୍କାରଗୁଡ଼ିକୁ ସମାପ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ । ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କରୁଣା, ସମାନତା ଓ ପବିତ୍ରତାର ସଂସ୍କାର ଆସୁ – ଏହା ସେମାନଙ୍କର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା । ଆମର ଏହି ଭାରତ ଭୂମି ହିଁ ବହୁରତ୍ନା ବସୁନ୍ଧରା । ଏଠାରେ ସାଧୁସନ୍ଥଙ୍କର ଯେପରି ଏକ ମହାନ ପରମ୍ପରା ରହିଛି । ସେହିପରି ଏଠାରେ ଭାରତମାତା ନିମନ୍ତେ ନିଜ ଜୀବନକୁ ସମର୍ପିତ କରିଥିବା ବୀର ମହାପୁରୁଷମାନେ ମଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି । ଏହିପରି ଜଣେ ମହାପୁରୁଷ ହେଉଛନ୍ତି ଲୋକମାନ୍ୟ ତିଳକ ଯିଏକି ଅସଂଖ୍ୟ ଭାରତୀୟଙ୍କ ମନପ୍ରାଣରେ ନିଜର ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ପ୍ରଭାବ ଛାଡ଼ିଯାଇଛନ୍ତି । ଆମେମାନେ ଜୁଲାଇ 23 ରେ ତିଳକଜୀଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ତଥା ଅଗଷ୍ଟ 1 ରେ ତାଙ୍କର ପୁଣ୍ୟତିଥିରେ ଆମେତାଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରୁଛୁ । ଲୋକମାନ୍ୟ ତିଳକଙ୍କଠାରେ ସାହସ ଓ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ଭରି ରହିଥିଲା ।ଇଂରେଜ ଶାସକମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଭୁଲ୍ ର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଦେଖାଇବାର ଶକ୍ତି ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିମତା ତାଙ୍କଠାରେ ଥିଲା । ଇଂରେଜମାନେ ତିଳକଙ୍କୁ ଏତେ ଭୟ କରୁଥିଲେ ଯେ 20 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସେମାନେ ତିନିଥର ତାଙ୍କ ଉପରେ ରାଜଦ୍ରୋହ ଅଭିଯୋଗ ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ । ଏହା କୌଣସି ଛୋଟ କଥା ନୁହେଁ । ମୁଁ ଲୋକମାନ୍ୟ ତିଳକ ଓ ଅହମଦାବାଦଠାରେ ରହିଥିବା ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ପ୍ରତିମୂର୍ତି ସହ ଜଡ଼ିତ ଗୋଟିଏ ରୁଚିକର ଘଟଣା ଆଜି ଦେଶବାସୀଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଅକ୍ଟୋବର 1916ରେ ଅର୍ଥାତ ଆଜିକୁ ପ୍ରାୟ ଶହେ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଲୋକମାନ୍ୟ ତିଳକଜୀ ଯେତେବେଳେ ଅହମ୍ମଦାବାଦ ଆସିଥିଲେ ସେତେବେଳେ 40,000 ରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ସେଠାରେ ତାଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ ଜଣାଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଏହି ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭ ଭାଇ ପଟେଲ ତାଙ୍କସହ ଭାବବିନିମୟର ସୁଯୋଗ ପାଇଥିଲେ । ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ଲୋକମାନ୍ୟ ତିଳକ ଜୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅତ୍ୟଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ଥିଲେ । 1920 ଅଗଷ୍ଟ 1 ତାରିଖରେ ଯେତେବେଳେ ଲୋକମାନ୍ୟ ତିଳକଙ୍କ ପରଲୋକ ଘଟିଲା ସେତେବେଳେ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ଅହମ୍ମଦାବାଦରେ ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ସ୍ମୃତିସ୍ଥଳ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭ ଭାଇ ପଟେଲ ଅହମଦାବାଦ ପୌରନିଗମର ମେୟର ନିର୍ବାଚିତ ହେଲେ । ସେ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଲୋକମାନ୍ୟ ତିଳକଙ୍କ ସ୍ମୃତିସ୍ଥଳ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଭିକ୍ଟୋରିଆ ଗାର୍ଡେନକୁ ବାଛିଲେ ଯାହା ଇଂଲଣ୍ଡର ମହାରାଣୀଙ୍କ ନାମରେ ନାମିତ ଥିଲା । ଇଂରେଜମାନେ ଏଥିରେ କ୍ଷୁବ୍ଧ ହେବା ସ୍ୱାଭାବିକ ଥିଲା । ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଏଥିପାଇଁ ଅନୁମତି ଦେବାପାଇଁ ବାରମ୍ବାର ମନାକଲେ । କିନ୍ତୁ ସର୍ଦ୍ଦାର ସାହେବ ତ ସର୍ଦ୍ଦାର ସାହେବ ଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କ କଥାରେ ଅଟଳ ରହିଥିଲେ ଏବଂ କହିଥିଲେ ଯେ, ଏଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ପଛେ ନିଜ ପଦ ତ୍ୟାଗ କରିବାକୁ ପଡ଼ୁ, କିନ୍ତୁ ତିଳକଜୀଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତି ନିଶ୍ଚୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେବ । ଶେଷକୁ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଲାଗିଲା ଏବଂ ସର୍ଦ୍ଦାର ସାହେବ 1929 ଫେବୃୟାରୀ 28 ତାରିଖ ଦିନ ଏହାର ଉଦ୍ଘାଟନ ଅନ୍ୟ କାହାରି ହାତରେ ନୁହେଁ ବରଂ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଇଲେ । ଆଉ ସବୁଠାରୁ ମଜାକଥା ହେଲା ଯେ ଉଦ୍ଘାଟନ ଉତ୍ସବରେ ନିଜ ବକ୍ତବ୍ୟରେ ପୂଜ୍ୟ ବାପୁ କହିଲେ ଯେ, ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ଆସିବା ପରେ ଅହମଦାବାଦ ପୌର ନିଗମ କେବଳ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ପାଇନି ବରଂ ତାକୁ ସେ ସାହସ ମଧ୍ୟ ମିଳିଛି ଯାହାଫଳରେ ତିଳକଜୀଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତି ନିର୍ମାଣ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଲା । ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଏହି ପ୍ରତିମୂର୍ତିର ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଲା ଯେ, ଏହା ତିଳକଜୀଙ୍କର ଏଭଳି ଦୁର୍ଲଭ ମୂର୍ତି ଯେଉଁଥିରେ ସେ ଗୋଟିଏ ଚୌକିରେ ବସିଛନ୍ତି ଏବଂ ତଳେ ଲେଖା ହୋଇଛି “ସ୍ୱରାଜ୍ୟ ଆମର ଜନ୍ମଗତ ଅଧିକାର” । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଇଂରେଜ ଶାସନକାଳର କଥା ହିଁ ତ କହୁଛି । ଲୋକମାନ୍ୟ ତୀଳକଜୀଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଦ୍ୱାରା ହିଁ ସାର୍ବଜନୀନ ଗଣେଶୋତ୍ସବ ପରମ୍ପରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ସାର୍ବଜନୀନ ଗଣେଶ ଉତ୍ସବ ପାରମ୍ପରିକ ଶ୍ରଦ୍ଧାର ଉତ୍ସବ ସହିତ ସମାଜ ଜାଗରଣ, ସାମୁହିକତା ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତା ଏବଂ ସମାନତାର ଭାବନାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାର ଗୋଟିଏ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ମାଧ୍ୟମ ପାଲଟିଯାଇଥିଲା । ସମୟ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂଗ୍ରାମ ପାଇଁ ଏକଜୁଟ ହେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଥିଲା । ଏହି ଉତ୍ସବମାନ ଜାତି ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ବାଧାବିଘ୍ନକୁ ଲଂଘନ କରି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଏକତାର ସୂତ୍ରରେ ବାନ୍ଧିବାର କାମ କଲା । କାଳକ୍ରମେ ଏହି ଆୟୋଜନଗୁଡ଼ିକର ଲୋକପ୍ରିୟତା ବଢ଼ିଚାଲିଲା । ଏଥିରୁ ହିଁ ଜଣାପଡ଼େ ଯେ, ଆମର ପ୍ରାଚୀନ ପରମ୍ପରା ଏବଂ ଇତିହାସର ଆମର ବୀର ନାୟକମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଆଜି ମଧ୍ୟ ଆମ ଯୁବପିଢ଼ି ଆକର୍ଷିତ ହେଉଛି । ଆଜିକାଲି ଅନେକ ସହରରେ ତ ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସାହିରେ ଗଣେଶ ପୂଜା ମଣ୍ଡପ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ । ସାହିର ସବୁ ପରିବାର ମିଶି ଏହାର ଆୟୋଜନ କରନ୍ତି । ସମସ୍ତେ ଗୋଟିଏ ଟିମ୍ ରୂପେ କାମ କରନ୍ତି । ଏହା ଆମ ଯୁବବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦର ଅବସର ଯେଉଁଠି ସେମାନେ ନେତୃତ୍ୱ ଏବଂ ସଙ୍ଗଠନ ଭଳି ଗୁଣ ଶିଖିପାରିବେ ଓ ଏହାକୁ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ବିକଶିତ କରିପାରିବେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମୁଁ ଗତଥର ମଧ୍ୟ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲି, ଆଉ ଆଜି ତିଳକଜୀଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କଲାବେଳେ ପୁଣିଥରେ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି ଯେ ଏଥର ମଧ୍ୟ ଆମେ ଗଣେଶ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରିବା, ଜାକଜମକରେ ପାଳନ କରିବା, ମନ-ପ୍ରାଣ ଦେଇ ପାଳନ କରିବା କିନ୍ତୁ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ଗଣେଶ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରିବାର ଇଚ୍ଛା ରଖିବା । ଗଣେଶଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସାଜସଜ୍ଜାର ସାମଗ୍ରୀ, ସବୁକିଛି ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ହେଉ ଆଉ ମୁଁ ତ ଚାହୁଁଛି ଯେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ସହରରେ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ଗଣେଶ ଉତ୍ସବର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଯୋଗିତା ହେଉ, ସେମାନଙ୍କୁ ପୁରସ୍କାର ଦିଆଯାଉ । ତା’ଛଡ଼ା MyGov ଓ Narendra Modi App ରେ ମଧ୍ୟ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ଗଣେଶ ଉତ୍ସବ ସମ୍ପର୍କରେ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଚାର ହେଉ । ଆପଣଙ୍କ କଥା ମୁଁ ନିଶ୍ଚୟ ଲୋକମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଂଚାଇବି । ଲୋକମାନ୍ୟ ତିଳକ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ମନରେ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସର ଭାବନା ଜାଗ୍ରତ କରିଥିଲେ । ସେ ସ୍ଲୋଗାନ ଦେଇଥିଲେ “ସ୍ୱରାଜ୍ୟ ଆମର ଜନ୍ମସିଦ୍ଧ ଅଧିକାର, ଆମେ ଏହାକୁ ଆମେ ନିଶ୍ଚୟ ହାସଲ କରିବୁ ।” ଆଜି ସେହିକଥା କହିବାର ସମୟ ଆସିଛି ଯେ, “ସ୍ୱରାଜ୍ୟ ଆମର ଜନ୍ମସିଦ୍ଧ ଅଧିକାର ଏବଂ ଆମେ ଏହାକୁ ନିଶ୍ଚୟ ହାସଲ କରିବୁ ।” ସୁଶାସନ ଏବଂ ବିକାଶର ସୁପରିଣାମ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ନିକଟକୁ ପହଂଚିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହାହିଁ ନୂତନ ଭାରତର ନିର୍ମାଣ କରିବ । ତିଳକଙ୍କ ଜନ୍ମର 50 ବର୍ଷ ପରେ ଠିକ୍ ସେହିଦିନ ଅର୍ଥାତ୍ ଜୁଲାଇ 23 ତାରିଖ ଦିନ ଭାରତମାତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ ଜଣେ ସୁଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଯିଏ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ନିଜ ଜୀବନ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଦେଲେ । ମୁଁ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଆଜାଦଙ୍କ କଥା କହୁଛି । ଭାରତରେ ଏଭଳି କେଉଁ ଯୁବକ ଥିବ ଯିଏ ଏହି ପଂକ୍ତିକୁ ଶୁଣି ପ୍ରେରିତ ନ ହେବ?

“ସର୍ଫରୋଶୀ କି ତମନ୍ନା ଅବ୍ ହମାରେ ଦିଲ ମେ ହୈ

ଦେଖନା ହୈ ଯୋର କିତ୍ନା ବାଜୁ-ଏ-କାତିଲ୍ ମେ ହୈ” ।

ଏହି ପଂକ୍ତି ଅଶ୍ଫାକ-ଉଲ୍ଲାହ ଖାନ୍, ଭଗତ ସିଂ, ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଆଜାଦଙ୍କ ଭଳି ଅନେକ ଯୁବକଙ୍କୁ ପ୍ରେରିତ କରିଥିଲା । ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଆଜାଦଙ୍କ ବୀରତ୍ୱ, ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଆବେଗ ଅନେକ ଯୁବକଙ୍କୁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇଥିଲା । ଆଜାଦ ନିଜ ଜୀବନ ଦେଲେ କିନ୍ତୁ ବିଦେଶୀ ଶାସନ ଆଗରେ କେବେହେଲେ ମୁଣ୍ଡ ନୁଆଁଇଲେ ନାହିଁ । ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଆଜାଦଙ୍କ ଗ୍ରାମ ଅଲିରାଜପୁର ଯିବାର ସୁଯୋଗ ମୋତେ ମିଳିଛି ଯାହା ମୋର ସୌଭାଗ୍ୟ । ଆହ୍ଲାବାଦର ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଆଜାଦ ପାର୍କରେ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି । ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଆଜାଦ ଏଭଳି ଜଣେ ବୀରପୁରୁଷ ଥିଲେ, ଯିଏ ବିଦେଶୀଙ୍କ ଗୁଳିରେ ମରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଚାହୁଁନଥିଲେ । ବଂଚିବି ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ସଂଗ୍ରାମ କରି ଆଉ ମରିବି ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାବରେ – ଏହାହିଁ ତ ଥିଲା ତାଙ୍କ ବିଶେଷତ୍ୱ । ପୁଣିଥରେ ଭାରତମାତାଙ୍କର ଦୁଇ ମହାନ ସନ୍ତାନ ଲୋକମାନ୍ୟ ତିଲକଜୀ ଓ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଆଜାଦଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାର ସହ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି ।

ଏଇ କିଛିଦିନ ତଳେ ଫିନଲାଣ୍ଡରେ ଚାଲିଥିବା ଜୁନିଅର ଅଣ୍ଡର-20 ବିଶ୍ୱ ଆଥଲେଟିକ୍ ଚମ୍ପିଆନସିପ୍ର 400 ମିଟର ଦୌଡ଼ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଭାରତର ସାହସୀ ଝିଅ ଓ ଜଣେ ଚାଷୀଙ୍କ ସୁପୁତ୍ରୀ ହିମା ଦାସ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ଜିତି ଇତିହାସ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ଦେଶର ଆଉ ଜଣେ ସୁପୁତ୍ରୀ ଏକତା ଭୟାନ୍ ମୋ ଚିଠିର ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତରରେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରୁ ମୋତେ ଇ-ମେଲ କରିଛନ୍ତି । ସେ ଏବେ ସେଠାରେ ଏସୀୟ କ୍ରୀଡା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚଳାଇଛନ୍ତି । ଇ-ମେଲ ରେ ଏକତା ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ – “କୌଣସି ଖେଳାଳିର ଜୀବନରେ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ହେଉଛି ଯେତେବେଳେ ସେ ତ୍ରିରଙ୍ଗ ପତାକା ଧରେ, ଆଉ ମୁଁ ତାହାକରି ଦେଖାଇଥିବାରୁ ମୁଁ ଗର୍ବିତ ।” ଏକତା, ଆମେମାନେ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କୁ ନେଇ ଗର୍ବିତ । ଆପଣ ଦେଶର ନାମ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରିଛନ୍ତି । ଟ୍ୟୁନିସିଆରେ ବିଶ୍ୱ ପାରା-ଆଥଲେଟିକ୍ସ ଗ୍ରାଁ ପ୍ରି 2018 ରେ ଏକତା ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ପଦକ ହାସଲ କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଏହି ଉପଲବ୍ଧି ଏଥିପାଇଁ ଖାସ୍ ଯେ, ସେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଥିବା ଆହ୍ୱାନକୁ ନିଜର ସଫଳତାର ମାଧ୍ୟମ କରିଦେଲେ । 2003 ରେ ଗୋଟିଏ ସଡ଼କ ଦୁର୍ଘଟଣା ଯୋଗୁଁ ଏକତାଙ୍କ ଶରୀରର ନିମ୍ନଭାଗ ଅକାମୀ ହୋଇଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏହି ଝିଅ ସାହସ ହରାଇନଥିଲେ । ନିଜକୁ ସେତିକି ସୁଦୃଢ଼ କରି ସେ ଏହି ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛନ୍ତି । ଅନ୍ୟ ଜଣେ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ଯୋଗେଶ କଠୁନିଆ ବର୍ଲିନରେ ପାରା-ଆଥଲେଟିକ୍ସ ଗ୍ରାଁ ପ୍ରି ରେ ଡିସ୍କସ ଥ୍ରୋ ରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ଜିତି ବିଶ୍ୱରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କସହିତ ସୁନ୍ଦର ସିଂ ଗୁର୍ଜର ମଧ୍ୟ ଜାଭେଲିନ ରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ହାସଲ କରିଛନ୍ତି । ଏକତା ଭୟାନ୍, ଯୋଗେଶ କଠୁନିଆ ଓ ସୁନ୍ଦର ସିଂ – ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କ ସାହସ ଏବଂ ଉତ୍ସାହକୁ ସଲାମ କରୁଛି, ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ଆପଣମାନେ ଆହୁରି ଆଗକୁ ବଢ଼ନ୍ତୁ, ଖେଳୁଥାନ୍ତୁ, ଉନ୍ନତି କରୁଥାନ୍ତୁ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଅଗଷ୍ଟ ମାସଟି ଅନେକ ଐତିହାସିକ ଘଟଣା ଓ ଅନେକ ପର୍ବପର୍ବାଣୀରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥାଏ । କିନ୍ତୁ ପାଣିପାଗ ଯୋଗୁଁ ବେଳେବେଳେ ବେମାରି ଘରେ ପ୍ରବେଶ କରିଯାଏ । ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଉତ୍ତମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ, ଦେଶଭକ୍ତିର ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଉଥିବା ଏହି ଅଗଷ୍ଟ ମାସ ପାଇଁ ଏବଂ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ପାଳିତ ହୋଇଆସୁଥିବା ଅନେକ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ପାଇଁ,ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି । ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ରେ ପୁଣିଥରେ ଏକାଠି ହେବା । ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ।

“ମନ କି ବାତ୍” ଜୁନ୍ 2018

ନମସ୍କାର । ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆଜି ପୁଣିଥରେ “ମନ କି ବାତ୍”ର ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଆପଣଙ୍କ ସହ ଭାବ ବିନିମୟର ସୌଭାଗ୍ୟ ମିଳିଛି । ଏହି କିଛିଦିନ ତଳେ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁରେ ଗୋଟିଏ ଐତିହାସିକ କ୍ରିକେଟ ମ୍ୟାଚ ହେଲା । ଆପଣମାନେ ଭଲଭାବେ ବୁଝିସାରିଥିବେ ଯେ ମୁଁ ଭାରତ ଓ ଆଫଗାନିସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଟେଷ୍ଟମ୍ୟାଚ କଥା କହୁଛି । ଏହା ଆଫଗାନିସ୍ଥାନର ପ୍ରଥମ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ମ୍ୟାଚ ଥିଲା ଏବଂ ଏହା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଇଁ ଗୌରବର କଥା ଯେ ଆଫଗାନିସ୍ଥାନର ଏହି ଐତିହାସିକ ମ୍ୟାଚ ଭାରତ ସହ ଥିଲା । ଏହି ମ୍ୟାଚରେ ଉଭୟ ଦଳ ଖୁବ୍ ସୁନ୍ଦର ଖେଳ ପ୍ରଦର୍ଶନ କଲେ । ଆଫଗାନିସ୍ଥାନର ଅନ୍ୟ ଏକ ବୋଲର ରଶିଦ୍ ଖାନ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆଇପିଏଲ୍ ଟୁର୍ଣ୍ଣାମେଣ୍ଟରେ ମଧ୍ୟ ଖୁବ୍ ସୁନ୍ଦର ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ । ମୋର ମନେଅଛି ଯେ ଆଫଗାନିସ୍ଥାନର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଅଶରଫ୍ ଗନି ମୋତେ tag (ଯୋଡି) କରି ନିଜର ଟ୍ଵିଟର ପୃଷ୍ଠାରେ ଲେଖିଥିଲେ ଯେ “ଆଫଗାନିସ୍ଥାନର ଲୋକେ ନିଜ ହିରୋ ରଶିଦ୍ ଖାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗର୍ବିତ ।” ମୁଁ ଆମ ଭାରତୀୟ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ମଧ୍ୟ କୃତଜ୍ଞ ଯେଉଁମାନେ ଆମ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କୁ ନିଜ କୌଶଳ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ରଶିଦ ଖାନ୍ ଆଫଗାନିସ୍ଥାନର ଶ୍ରେଷ୍ଠତ୍ୱର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରନ୍ତି । ସେ କ୍ରିକେଟ ଜଗତର ଗୋଟିଏ ସମ୍ପତ୍ତି (Asset) ତା’ସହିତ ଟିକିଏ ମଜାଳିଆ ଢଙ୍ଗରେ ଏକଥା ମଧ୍ୟ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ, “ଆମେ ତା’କୁ କାହାରିକୁ ଦେବୁନି” । ଏହି ମ୍ୟାଚ୍ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇରହିବ । ଯେହେତୁ ଏହା ପ୍ରଥମ ମ୍ୟାଚ ତେଣୁ ଏହା ମନେରହିବା ତ ସ୍ୱାଭାବିକ ହେଲେ ମୋ ପାଇଁ ଏହି ମ୍ୟାଚ ଅନ୍ୟ ଗୋଟିଏ ବିଶେଷ କାରଣ ଯୋଗୁଁ ସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇରହିବ । ଭାରତୀୟ ଦଳ ଏମିତି କିଛି କଲା, ଯାହା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଉଦାହରଣ । ଗୋଟିଏ ବିଜେତା ଦଳ ପୁରସ୍କାର ଗ୍ରହଣ କରିବା ସମୟରେ ଯାହା କରିପାରେ, ତାହା ସେମାନେ କଲେ । ପୁରସ୍କାର ଗ୍ରହଣ କରିବା ସମୟରେ ସେମାନେ ପ୍ରଥମ କରି ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ମ୍ୟାଚ ଖେଳୁଥିବା ଆଫଗାନିସ୍ଥାନ ଦଳକୁ ମଧ୍ୟ ଆମନ୍ତ୍ରିତ କଲେ ଏବଂ ଉଭୟ ଦଳ ମିଶି ଫଟୋ ଉଠାଇଲେ । Sportsman Spirit କ’ଣ – ଖେଳୁଆଡ଼ ମନୋବୃତି କ’ଣ ତାହା ଏହି ଗୋଟିଏ ଘଟଣାରୁ ଆମେ ଅନୁଭବ କରିପାରିବା । ଖେଳ ସମାଜକୁ ଏକଜୁଟ କରିବା ଏବଂ ଆମ ଯୁବବର୍ଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ନୈପୁଣ୍ୟ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା ପ୍ରତିଭାକୁ ଖୋଜି ବାହାର କରିବାର ଗୋଟିଏ ଉତ୍ତମ ଉପାୟ । ଭାରତ ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ଥାନ, ଉଭୟ ଦଳକୁ ମୁଁ ମୋର ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି । ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ, ଆଗକୁ ମଧ୍ୟ ଆମେ ଏହିଭଳି ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଖେଳୁଆଡ ମନୋବୃତ୍ତି ବା Sportsman Spirit ସହ ଖେଳିବା ଏବଂ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଏଥର ଜୁନ୍ 21 ତାରିଖ ଚତୁର୍ଥ ଯୋଗଦିବସ ଦିନ ଗୋଟିଏ ଭିନ୍ନ ଦୃଶ୍ୟ ଥିଲା । ସାରା ଦୁନିଆ ଏକଜୁଟ୍ ହୋଇଯାଇଥିବା ଦେଖାଗଲା । ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଲୋକେ ପୁରା ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଯୋଗାଭ୍ୟାସ କଲେ । ବ୍ରାସିଲରେ ୟୁରୋପୀୟ ସଂସଦ ହେଉ କି ନ୍ୟୁୟର୍କସ୍ଥିତ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ହେଉ ବା ଜାପାନ ନୌବାହିନୀର ଯୁଦ୍ଧଜାହାଜ ହେଉ, ସବୁଠି ଲୋକେ ଯୋଗାଭ୍ୟାସ କରୁଥିବା ଦେଖାଗଲା । ସାଉଦି ଆରବରେ ପ୍ରଥମ ଥର ଯୋଗର ଐତିହାସିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଲା ଏବଂ ମୋତେ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଛି ଯେ, ମହିଳାମାନେ ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ଆସନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କଲେ । ଲଦାଖର ସୁଉଚ୍ଚ ବରଫାବୃତ ପାହାଡ଼ ଶିଖରରେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନର ସୈନିକମାନେ ଏକାଠି ମିଶି ଯୋଗାଭ୍ୟାସ କଲେ । ଯୋଗ ସମସ୍ତ ସୀମାକୁ ଲଂଘନ କରି ଯୋଡ଼ିବାର କାମ କରେ । ଶହ ଶହ ଦେଶର ହଜାର ହଜାର ଉତ୍ସାହୀ ଲୋକ ଜାତି, ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ, ଲିଙ୍ଗ, ଅଂଚଳ ନିର୍ବିଶେଷରେ ଏହାକୁ ପାଳନ କରି ଗୋଟିଏ ବହୁତ ବଡ଼ ଉତ୍ସବରେ ପରିଣତ କରିଦେଲେ । ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଯେତେବେଳେ ଲୋକେ ଏତେ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଯୋଗଦିବସର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକରେ ଭାଗ ନେଉଥିବେ ସେତେବେଳେ ଭାରତରେ ଏହାର ଉତ୍ସାହ ତ ଅନେକ ଗୁଣ ବଢ଼ିଯିବ ।

ଆମର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବାହିନୀର ଯବାନମାନେ ଜଳ, ସ୍ଥଳ, ଆକାଶ ସବୁଠି ଯୋଗ କରୁଥିବା ଦୃଶ୍ୟ ଯେତେବେଳେ ଦେଶର ଶହେ ପଚିଶ କୋଟି ଲୋକ ଦେଖନ୍ତି ସେତେବେଳେ ଦେଶ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରେ । କିଛି ବୀର ସୈନିକ ବୁଡ଼ାଜାହାଜରେ ଯୋଗାଭ୍ୟାସ କରିଥିବାବେଳେ, କିଛି ସୈନିକ ସିଆଚିନରବରଫାବୃତ ପାହାଡ଼ ଉପରେ ଯୋଗାଭ୍ୟାସ କଲେ । ଆମର ବାୟୁସେନାର ଯୋଦ୍ଧାମାନେ ତ ମୁକ୍ତାକାଶରେ ପୃଥିବୀପୃଷ୍ଠରୁ 15 ହଜାର ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତାରେ ଯୋଗାସନ କରି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସ୍ତବ୍ଧ କରିଦେଲେ । ଉଡ଼ାଜାହାଜରେ ବସି ଯୋଗାସନ ନ କରି ମୁକ୍ତାକାଶରେ ତାଙ୍କର ଯୋଗ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ଦୃଶ୍ୟ ଅନନ୍ୟ ଥିଲା । ସ୍କୁଲ ହେଉ, କଲେଜ ହେଉ, ଅଫିସ ହେଉ, ପାର୍କ ହେଉ, ଉଚ୍ଚ ଅଟ୍ଟାଳିକା ହେଉ କିମ୍ବା ଖେଳପଡ଼ିଆ ହେଉ, ସବୁଠି ଯୋଗାଭ୍ୟାସ ହେଲା । ଅହମଦାବାଦର ଗୋଟିଏ ଦୃଶ୍ୟ ତ ଖୁବ୍ ହୃଦୟସ୍ପର୍ଶୀ ଥିଲା । ସେଠାରେ ପ୍ରାୟ 750 ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ଭାଇ-ଭଉଣୀ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ଏକାଠି ଯୋଗାଭ୍ୟାସ କରି ବିଶ୍ୱରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରିଦେଲେ । ଯୋଗ ଜାତି, ଧର୍ମ ଏବଂ ଭୂଗୋଳର ସୀମା ପାର କରି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ଲୋକଙ୍କୁ ଏକଜୁଟ କରିବାର କାମ କରିଛି । ଶହ ଶହ ବର୍ଷଧରି ରହିଆସିଥିବା ଆମର ବସୁଧୈବ କୁଟୁମ୍ବକମ୍ ଭାବନା, ଯାହା ଉପରେ ଆମର ମୁନିଋଷିମାନେ ସବୁବେଳେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଆସିଛନ୍ତି, ଯୋଗ ତାହାକୁ ପ୍ରକୃତ ଅର୍ଥରେ ସାର୍ଥକ କରି ଦେଖାଇଛି । ମୋ ମତରେ ଯୋଗ ଆଜି ସୁସ୍ଥତାର ଏକ ବିପ୍ଳବରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ ଯୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ ସୁସ୍ଥତାର ଯେଉଁ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ତାହା ଆହୁରି ଆଗକୁ ବଢ଼ିବ । ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଏହାକୁ ନିଜ ଜୀବନର ଅଂଶ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, MyGov ଏବଂ NarendraModiApp ରେ ଏଥର “ମନ କି ବାତ୍”ରେ ଜୁଲାଇ 1 ତାରିଖ ଦିନ ପଡ଼ୁଥିବା Doctors Day ବିଷୟରେ କହିବା ପାଇଁ ଅନେକ ଲୋକ ମୋତେ ଲେଖିଛନ୍ତି । ଠିକ୍ କଥା । ଆମେ ଅସୁବିଧା ସମୟରେ ହିଁ ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ ମନେପକାଉ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଏଭଳି ଗୋଟିଏ ଦିନ ଯେତେବେଳେ ଦେଶ ଆମ ଡାକ୍ତରମାନଙ୍କ ଉପଲବ୍ଧିଗୁଡ଼ିକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବା ସହ ସମାଜ ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କ ସେବା ଏବଂ ସମର୍ପଣ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେଇଥାଏ । ସ୍ୱଭାବତଃ ଆମେ ମା’ଙ୍କୁ ଭଗବାନ ରୂପରେ ପୂଜା କରିଥାଉଁ, ଭଗବାନ ବୋଲି ମାନୁ କାରଣ ମା’ ଆମକୁ ଜୀବନ ଦିଏ, ମା’ ଆମକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଥାଏ କିନ୍ତୁ ବେଳେବେଳେ ଡାକ୍ତର ଆମକୁ ପୁନର୍ଜନ୍ମ ଦେଇଥାନ୍ତି । ଡାକ୍ତରମାନଙ୍କ ଭୂମିକା କେବଳ ଚିକିତ୍ସା କରିବା ଯାଏ ସୀମିତ ନ ଥାଏ । ପ୍ରାୟତଃ ଡାକ୍ତର ପରିବାରର ବନ୍ଧୁ ଭାବରେ ଥାଆନ୍ତି । ଆମର lifestyle guide ଭାବରେ ଥାଆନ୍ତି । “They not only cure, but also heal”. ଆଜିକାଲି ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପାଖରେ ଚିକିତ୍ସା ସମ୍ପର୍କୀୟ ବିଶେଷ ଜ୍ଞାନ ତ ରହୁଛି, ତା’ ସାଙ୍ଗକୁ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଶରଦ୍ଭରକ୍ସବକ୍ଷ କ୍ଷସଲର ଗ୍ଦଗ୍ଧଚ୍ଚକ୍ଷର ଗ୍ଧକ୍ସରଦ୍ଭୟଗ୍ଦ ବିଷୟରେ ଆମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ସମ୍ପର୍କରେ ଗଭୀର ଅନୁଭୂତି ରହୁଛି । ଭାରତୀୟ ଡାକ୍ତରମାନେ ନିଜର କ୍ଷମତା ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ମାଧ୍ୟମରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ନିଜର ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ଡାକ୍ତରୀ ବୃତିରେ ଦକ୍ଷତା, କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ସହ ଆମ ଡାକ୍ତରମାନେ ଜଟିଳ ଚିକିତ୍ସା ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ବେଶ ଜଣାଶୁଣା । “ମନ୍ କି ବାତ୍” ମାଧ୍ୟମରେ ମୁଁ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ତରଫରୁ ଆମ ସମସ୍ତ ଡାକ୍ତର ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କୁ ଆସନ୍ତା ଜୁଲାଇ 1 ତାରିଖ ଦିନ ପଡୁଥିବା ଡାକ୍ତର ଦିବସ ଉପଲକ୍ଷେ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆମେ ସମସ୍ତେ ଭାଗ୍ୟବାନ ଯେଉଁମାନେ ଭାରତଭୂମିରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଛୁ । ଭାରତର ଇତିହାସ ଏତେ ସମୃଦ୍ଧ ଯେ, ଏଠାରେ ଏଭଳି କୌଣସି ମାସ ନାହିଁ, ଏମିତି କୌଣସି ଦିନ ନାହିଁ ଯେଉଁଦିନ କୌଣସି ନା କୌଣସି ଐତିହାସିକ ଘଟଣା ନ ଘଟିଛି । ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ଭାରତର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ଥାନର ନିଜସ୍ୱ ପରମ୍ପରା ରହିଛି । ସେଠାକାର କୌଣସି ସନ୍ଥ, କୌଣସି ମହାପୁରୁଷ, କେହି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବ୍ୟକ୍ତି ରହିଥାନ୍ତି, ସମସ୍ତଙ୍କର ନିଜ ନିଜ ଅବଦାନ ରହିଥାଏ ନିଜର ମହାତ୍ମ୍ୟ ଥାଏ ।

“ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ ନମସ୍କାର, ମୁଁ ଡା. ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର କହୁଛି । ଆମେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଛୁ ଯେ ଜୁନ୍ 28 ତାରିଖ ଦିନ ଆପଣ ମଗହର ଆସୁଛନ୍ତି । ମୁଁ ମଗହର ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଗୋରଖପୁର ଅନ୍ତର୍ଗତ ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ଗାଁ ଟଡୁଆର ବାସିନ୍ଦା । ମଗହର କବୀରଙ୍କ ସମାଧି ସ୍ଥଳ । ଏଠାରେ ଲୋକେ କବୀରଙ୍କୁ ସାମାଜିକ ସମାନତା ପାଇଁ ସ୍ମରଣ କରନ୍ତି ଏବଂ କବୀରଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରା ଉପରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ ଆଲୋଚନା ହୁଏ । ଆପଣଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟଯୋଜନା ଦ୍ୱାରା ଏ ଦିଗରେ ସମାଜର ସବୁ ସ୍ତରରେ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିବ । ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟଯୋଜନା ସମ୍ପର୍କରେ ଜଣାଇବାକୁ ଆପଣଙ୍କୁ ବିନମ୍ର ଅନୁରୋଧ କରୁଛି ।”

ଆପଣଙ୍କର ଫୋନକଲ୍ ପାଇଁ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ । ଏହା ସତ୍ୟ ଯେ ମୁଁ 28 ତାରିଖରେ ମଗହରକୁ ଆସୁଛି । ଗୁଜରାଟର କବୀରୱାଡ୍ ସହ ଆପଣମାନେ ଭଲ ଭାବରେ ପରିଚିତ ଥିବେ । ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଗୁଜରାଟରେ କାମ କରୁଥିଲି, ସେତେବେଳେ ସନ୍ଥ କବୀରଙ୍କ ପରମ୍ପରା ସହ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଲୋକମାନଙ୍କର ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଅଧିବେଶନ ଆୟୋଜିତ କରିଥିଲି । ଆପଣମାନେ ଏହା ଜାଣିଛନ୍ତି ଯେ କବୀର ଦାସ କାହିଁକି ମଗହର ଯାଇଥିଲେ? ସେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ଧାରଣା ରହିଥିଲା ଯେ ଯାହାର ମୃତ୍ୟୁ ମଗହରରେ ହୁଏ, ସେ ସ୍ୱର୍ଗପ୍ରାପ୍ତି ହୁଏନାହିଁ । ଅପରପକ୍ଷରେ ଯିଏ କାଶୀରେ ଦେହତ୍ୟାଗ କରେ, ସେ ସ୍ୱର୍ଗଯାତ୍ରା କରେ । ମଗହରକୁ ଅପବିତ୍ର କୁହାଯାଉଥିଲା ଯାହାକୁ କବୀରଦାସ ସ୍ୱୀକାର କରୁନଥିଲେ । ନିଜ ସମୟରେ ପ୍ରଚଳିତ ଏହିପରି କୁସଂସ୍କାର ଓ ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସଗୁଡ଼ିକୁ ସେ ଅମାନ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ସେ ମଗହର ଗଲେ ଏବଂ ସେହିଠାରେ ହିଁ ସମାଧି ନେଲେ । ସନ୍ଥ କବୀରଦାସ ନିଜ ବାଣୀଏବଂ ଦୋହାଗୁଡ଼ିକ ମାଧ୍ୟମରେ ସାମାଜିକ ସମାନତା, ଶାନ୍ତି ଏବଂ ଭ୍ରାତୃତ୍ୱକୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ । ଏହାହିଁ ତାଙ୍କର ଆଦର୍ଶ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ଲେଖାଗୁଡ଼ିକରୁ ଆମମାନଙ୍କୁ ଏହି ଆଦର୍ଶପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ଯାହାକି ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଯୁଗ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ । ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଦୋହା ହେଲା –

“କବୀର ସୋଇ ପୀର ହେ, ଜୋ ଜାନେ ପର ପୀର ।

ଜୋ ପର ପୀର ନ ଜାନହୀ, ସୋ କା ପୀର ମେ ପୀର ।”

ଅର୍ଥାତ୍ ସଚ୍ଚା ସନ୍ଥ ସିଏ, ଯିଏ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କର ପୀଡ଼ାକୁ ଜାଣେ ଓ ବୁଝେ । ଯିଏ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କର ଦୁଃଖକୁ ଜାଣେନାହିଁ, ସେ ନିଷ୍ଠୁର । କବୀରଦାସ ସାମାଜିକ ସମାନତା ଉପରେ ବିଶେଷ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ନିଜ ସମୟଠାରୁ ବହୁତ ଆଗକୁ ଚିନ୍ତା କରୁଥିଲେ । ସେ ସମୟରେ ଯେତେବେଳେ ବିଶ୍ୱରେ ଅବନତି ଓ ସଂଘର୍ଷର ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା, ସେ ଶାନ୍ତି ଓ ସଦ୍ଭାବର ସନ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଜନମାନସକୁ ଏକତ୍ର କରି ମତପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ଦୂର କରିବାର ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ ।

“ଜଗ୍ ମେଁ ବୈରୀ କୋଇ ନହିଁ, ଜୋ ମନ୍ ଶୀତଲ୍ ହୋୟ ।

ୟହ୍ ଆପା ତୋ ଡାଲ୍ ଦେ, ଦୟାକରେ ସବ୍ ହୋୟ ।’

ଅନ୍ୟ ଏକ ଦୋହାରେ କବୀର କହିଛନ୍ତି –

“ଜହାଁ ଦୟା ତହଁ ଧର୍ମ ହେ, ଜହାଁ ଲୋଭ୍ ତହଁ ପାପ୍ ।

ଜହାଁ କ୍ରୋଧ୍ ତହଁ କାଲ୍ ହେ, ଜହାଁ କ୍ଷମା ତହଁ ଆପ୍ ।’

ସେ ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି –

‘ଜାତି ନ ପୁଛୋ ସାଧୁ କୀ, ପୁଚ୍ଛ୍ ଲୀଜିୟେ ଜ୍ଞାନ୍ ।’

ସେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରିଛନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ନିଜ ନିଜର ଧର୍ମ ଓ ଜାତିର ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ଭାବନାର ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵକୁ ଉଠି ଜ୍ଞାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଭଲ ପାଆନ୍ତୁ ଓ ଆଦର ସମ୍ମାନ କରନ୍ତୁ । କବୀରଙ୍କର ବାଣୀଗୁଡ଼ିକ କେତେ ଶତାବ୍ଦୀ ପରେ ମଧ୍ୟ ଆଜି ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ।

ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଆମେମାନେ ସନ୍ଥ କବୀରଦାସଙ୍କ ବିଷୟରେ କଥା ହେଉଛନ୍ତି, ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଦୋହା ମୋର ମନେପଡ଼ୁଛି ଯେଉଁଥିରେ ସେ କହିଛନ୍ତି –

“ଗୁରୁଗୋବିନ୍ଦ ଦୋଉ ଖଡ଼େ, କାକେ ଲାଗୁଁ ପାଁୟ୍ ।

ବଲିହାରୀ ଗୁରୁ ଆପ୍ନେ, ଗୋବିନ୍ଦ ଦିୟୋ ବତାୟ୍ ।

ଗୁରୁଙ୍କର ମାହାତ୍ମ୍ୟ ହିଁ ଏହିପରି । ଏହିପରି ଜଣେ ଗୁରୁ ହେଉଛନ୍ତି ଜଗଦ୍ଗୁରୁ – ଗୁରୁ ନାନକଦେବ ଯିଏକି କୋଟି କୋଟି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସନ୍ମାର୍ଗ ଦେଖାଇଲେ ତଥା ଶତାବ୍ଦୀ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ପ୍ରେରଣା ପ୍ରଦାନ କଲେ । ଗୁରୁ ନାନକଦେବ ସମାଜରେ ପ୍ରଚଳିତ ଜାତିଗତ ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ସମାପ୍ତ କରିବା ସହିତ ସମଗ୍ର ମାନବଜାତିକୁ ଏକତାର ବନ୍ଧନରେ ଆବଦ୍ଧ କରି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଭଲପାଇବାର ଉପଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ଗୁରୁ ନାନକଦେବ କହୁଥିଲେ ଗରିବ ଓ ଅସହାୟ ଲୋକମାନଙ୍କର ସେବା ହିଁ ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ସେବା । ସେ ଯେଉଁ ସ୍ଥାନକୁ ଗଲେ ସେଠାରେ ସମାଜର ମଙ୍ଗଳ ନିମନ୍ତେ ପ୍ରୟାସ କଲେ । ସାମାଜିକ ଭେଦଭାବରୁ ମୁକ୍ତ ରନ୍ଧନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜାତି ପନ୍ଥ ଧର୍ମ କିମ୍ବା ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ବ୍ୟକ୍ତି ଆସି ଭୋଜନ କରିପାରୁଥିଲା, ଗୁରୁ ନାନକଦେବ ଏହି ଲଙ୍ଗର ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । 2019ରେ ଗୁରୁନାନକ ଦେବଜୀଙ୍କର 550ତମ ପ୍ରକାଶ ପର୍ବ ପାଳିତ ହେବ । ମୁଁ ଚାହେଁ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଉତ୍ସାହ ଏବଂ ଉଦ୍ଦୀପନାର ସହ ଏଥିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ମୋର ନିବେଦନ ଯେ ଗୁରୁନାନକ ଦେବଜୀଙ୍କର 550ତମ ‘ପ୍ରକାଶ ପର୍ବ’କୁ ସମଗ୍ର ସମାଜରେ ଏବଂ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ କିପରି ପାଳନ କରାଯିବ, ନୂଆ ନୂଆ ବିଚାର, ନୂଆ ନୂଆ ପରାମର୍ଶ ଓ କଳ୍ପନା, କ’ଣ ସବୁ ହେବା ଦରକାର; ଏ ବିଷୟରେ ଆପଣମାନେ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ, ପ୍ରସ୍ତୁତି କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଗର୍ବ ଗୌରବ ସହିତ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଏହି ପ୍ରକାଶପର୍ବକୁ ପ୍ରେରଣା ପର୍ବ ଭାବରେ ପାଳନ କରିପାରିବା ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତାର ସଂଘର୍ଷ ବହୁତ ଦୀର୍ଘ, ବ୍ୟାପକ, ଗମ୍ଭୀର ତଥା ଅସଂଖ୍ୟ ବଳିଦାନ ସହ ସମ୍ପୃକ୍ତ । ପଞ୍ଜାବ ସହିତ ଅନ୍ୟ ଏକ ଇତିହାସ ଯୋଡ଼ିହୋଇ ରହିଛି । 2019ରେ ଜାଲିଆନାୱାଲାବାଗର ସେହି ଭୟାନକ ଘଟଣାର ଶହେ ବର୍ଷ ପୁରଣ ହେବାକୁ ଯାଉଛି ଯାହାକି ସମଗ୍ର ମାନବତାକୁ ଲଜ୍ଜିତ କରିଦେଇଥିଲା । 13 ଏପ୍ରିଲ୍ 1919ର ସେହି କଳାଦିବସ କିଏ ବା ଭୁଲିପାରିବ ଯେଉଁଦିନ କ୍ଷମତାର ଦୁରୂପଯୋଗ କରି ନିଷ୍ଠୁରତାର ସମସ୍ତ ସୀମା ଲଂଘନ କରି ନିର୍ଦ୍ଦୋଷ, ନିଃଶସ୍ତ୍ର ଏବଂ ନିରପରାଧ ଲୋକମାନଙ୍କ ଉପରେ ଗୁଳିବର୍ଷଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ଘଟଣାର ଶହେବର୍ଷ ପୂର୍ତିକୁ କିପରି ସ୍ମରଣ କରିବା, ଏହାଉପରେ ଆମେମାନେ ବିଚାର କରିପାରିବା । କିନ୍ତୁ ଏହି ଘଟଣା ଆମମାନଙ୍କୁ ଯେଉଁ ଅମର ସନ୍ଦେଶ ପ୍ରଦାନ କଲା, ତାକୁ ଆମେ ସବୁ ସର୍ବଦା ମନେ ରଖିବା । ହିଂସା ଓ ନିଷ୍ଠୁରତା ଦ୍ୱାରା କେବେବି କୌଣସି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରାଯାଇନପାରେ । ସର୍ବଦା ଶାନ୍ତି ଓ ଅହିଂସାର, ତ୍ୟାଗ ଏବଂ ବଳିଦାନର ବିଜୟ ହୋଇଥାଏ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ଦିଲ୍ଲୀର ରୋହିଣୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିବା ନିବାସୀ ଶ୍ରୀ ରମଣ କୁମାର NarendraModi App ରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ଆଗାମୀ 6 ଜୁଲାଇ ଡ. ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କର ଜନ୍ମଦିନ । ସେ ଚାହିଁଛନ୍ତି ଯେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ମୁଁ ଡ. ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କୁ କିଛି କହେ । ରମଣ ଜୀ, ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଆପଣଙ୍କୁ ଅନେକ ଅନେକ ଧନ୍ୟବାଦ । ଭାରତ ଇତିହାସରେ ଆପଣଙ୍କ ଆଗ୍ରହ ଦେଖି ବହୁତ ଭଲଲାଗିଲା । ଆପଣ ଜାଣିଛନ୍ତି, ଗତକାଲି ଅର୍ଥାତ୍ 23 ଜୁନ୍ ଡ. ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କର ପୁଣ୍ୟତିଥି ଥିଲା । ଡ. ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କର ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦକ୍ଷତା ଥିଲା କିନ୍ତୁ ଶିକ୍ଷା, ପ୍ରଶାସନ ଏବଂ ସଂସଦୀୟ ବ୍ୟାପାର କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ସହ ସେ ବିଶେଷ ଭାବରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଥିଲେ । ଏହା ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣିଥିବେ ଯେ ସେ କୋଲକାତା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସବୁଠାରୁ କମ୍ ବୟସର କୁଳପତି ଥିଲେ । ସେ ଯେତେବେଳେ କୁଳପତି ହୋଇଥିଲେ ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କର ବୟସ ଥିଲା ମାତ୍ର 33 । ଏହାମଧ୍ୟ ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣିଥିବେ ଯେ 1937 ମସିହାରେ ଡ. ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କ ନିମନ୍ତ୍ରଣରେ ଶ୍ରୀ ଗୁରୁଦେବ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁର କୋଲକାତା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ସମାବର୍ତ୍ତନ ସମାରୋହକୁ ବଙ୍ଗଳା ଭାଷାରେ ସମ୍ବୋଧିତ କରିଥିଲେ । ଏହା ପ୍ରଥମ ଘଟଣା ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କର ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଥିଲା ଏବଂ କୋଲକାତା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ବଙ୍ଗଳା ଭାଷାରେ ସମାବର୍ତ୍ତନ ଉତ୍ସବକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରିଥିଲେ । 1947ରୁ 1950 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଡ. ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀ ଭାରତର ସର୍ବପ୍ରଥମ ଶିଳ୍ପମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ଏବଂ ଗୋଟିଏ ଦୃଷ୍ଟିରୁ କହିବାକୁ ଗଲେ ସେ ଭାରତର ଶିଳ୍ପବିକାଶର ଶିଳାନ୍ୟାସ କରିଥିଲେ । ସୁଦୃଢ଼ ଆଧାର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏକ ଦୃଢ଼ ଭିତ୍ତି ବା ମଞ୍ଚ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । 1948 ରେ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଶିଳ୍ପନୀତି ତାଙ୍କରି ବିଚାର ଓ ଦୂରଦୃଷ୍ଟିର ପ୍ରଭାବ ନେଇ ଆସିଥିଲା । ଡ. ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କର ସ୍ୱପ୍ନ ଥିଲା ଯେ ଭାରତ ପ୍ରତିଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶିଳ୍ପ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭର ହେଉ, କୁଶଳ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧ ହେଉ । ସେ ଚାହୁଁଥିଲେ ଯେ ଭାରତ ବୃହତ ଶିଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର ବିକାଶ କରୁ । ଏଥିସହିତ ଏମ୍ଏସ୍ଏମ୍ଇ, ହସ୍ତତନ୍ତ, ବସ୍ତ୍ର ଓ କୁଟୀରଶିଳ୍ପ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଧ୍ୟାନକେନ୍ଦ୍ରିତ କରୁ । କୁଟୀର ଓ ଲଘୁଶିଳ୍ପର ସମୁଚିତ ବିକାଶ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅର୍ଥ ଓ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମିଳୁ, ଏଥିପାଇଁ 1948ରୁ 1950 ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବଭାରତୀୟ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ବୋର୍ଡ, ସର୍ବଭାରତୀୟ ହସ୍ତତନ୍ତ ବୋର୍ଡ ଏବଂ ଖଦି ଓ ଗ୍ରାମୋଦ୍ୟୋଗ ବୋର୍ଡ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥିଲା । ଡ. ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କର ଭାରତର ସୁରକ୍ଷା ଉପକରଣ ଉତ୍ପାଦନର ସ୍ୱଦେଶୀକରଣ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଥିଲେ । ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ରେଳ ମରାମତି କାରଖାନା, ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନ ବିମାନ କାରଖାନା, ସିନ୍ଦ୍ରିର ସାର କାରଖାନା ଏବଂ ଦାମୋଦର ଘାଟି ନିଗମ – ଏହି ଚାରିଗୋଟି ସବୁଠୁ ସଫଳ ଏବଂ ବଡ଼ ପ୍ରକଳ୍ପ ତଥା ଅନ୍ୟ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକା ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତିଷ୍ଠାରେ ଡ. ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କର ବହୁତ ବଡ଼ ଯୋଗଦାନ ଥିଲା । ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ଉନ୍ନତିକୁ ନେଇ ସେ ବହୁତ ଉତ୍ସାହିତ ଥିଲେ । ତାଙ୍କରି ବୁଦ୍ଧି, ବିଚାରଶକ୍ତି ଓ କାର୍ଯ୍ୟକୁଶଳତାର ଏହା ପରିଣାମ ଯେ ବଙ୍ଗଳାର ଗୋଟିଏ ଅଂଶକୁ ରକ୍ଷା କରାଯାଇପାରିଲା ଏବଂ ତାହା ଆଜି ଭାରତର ଅଂଶବିଶେଷ ହୋଇରହିଛି । ଡ. ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କ ପାଇଁ ଯାହା ସବୁଠୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା – ତାହା ଥିଲା ଭାରତର ଏକତା ଓ ଅଖଣ୍ଡତା ଏବଂ ଏଇଥିପାଇଁ 52 ବର୍ଷର ସ୍ୱଳ୍ପାୟୁରେ ତାଙ୍କୁ ନିଜର ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । ଆସନ୍ତୁ! ଆମେମାନେ ସର୍ବଦା ଡ. ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କର ଏକତା ସନ୍ଦେଶକୁ ମନେ ରଖିବା ତଥା ସଦ୍ଭାବ ଏବଂ ଭ୍ରାତୃତ୍ୱ ସହିତ ଭାରତର ପ୍ରଗତି ନିମନ୍ତେ ନିଜକୁ ସମର୍ପିତ କରିଦେବା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଗତ କେତେ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ମୁଁ ସରକାରଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକର ହିତାଧିକାରୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଭିଡ଼ିଓ କଲ ମାଧ୍ୟମରେ କଥା ହେବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଥିଲି । ଫାଇଲରେ ଥିବା ତଥ୍ୟ ବ୍ୟତିରେକ ଲୋକମାନଙ୍କ ଫାଇଲରେ ସିଧାସଳଖ କ’ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି, ତାହା ଜାଣିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା । ଲୋକମାନେ ନିଜର ସଂକଳ୍ପ, ନିଜର ସୁଖଦୁଃଖ ଆଉ ଉପଲବ୍ଧିଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ କହିଲେ । ମୋ’ପାଇଁ ଏହା ଏକ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାତ୍ର ନ ଥିଲା ବରଂ ଏକ ଶିକ୍ଷାର ଅନୁଭବ ଥିଲା । ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯେଉଁ ଖୁସିର ଝଲକ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଲା ତା’ଠାରୁ ବଳି ସନ୍ତୋଷ ଆଉ ଜୀବନରେ କ’ଣ ହୋଇପାରେ? ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ସାଧାରଣ ମଣିଷର କଥା ଶୁଣୁଥିଲି, ଅତି ନିଷ୍କପଟ ଭାବରେ, ଅତି ସରଳ ଭାଷାରେ ନିଜ ନିଜର ଅନୁଭୂତି ଯେତେବେଳେ ସେମାନେ କହୁଥିଲେ, ସେଗୁଡ଼ିକ ମୋର ହୃଦୟକୁ ଛୁଇଁଯାଉଥିଲା । ଦୂରଦୂରାନ୍ତର ଗାଁଗୁଡ଼ିକରେ ଝିଅମାନେ ସାଧାରଣ ଜନସେବା କେନ୍ଦ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଗାଁର ବୟସ୍କମାନଙ୍କୁ ପେନସନଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପାସପୋର୍ଟ ବନେଇବା ଯାଏ ବିଭିନ୍ନ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି । ଛତିଶଗଡ଼ର ଭଉଣୀଟିଏ ସୀତାଫଳ ସଂଗ୍ରହ କରି ଆଇସକ୍ରିମ ବନେଇ ବ୍ୟବସାୟ କରୁଥିବାବେଳେ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଅଞ୍ଜନ ପ୍ରକାଶଙ୍କ ଭଳି ଦେଶର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଯୁବକ ଜନଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ର ଚଳାଇବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଆଖପାଖର ଗାଁରେ ଶସ୍ତାରେ ଔଷଧ ଉପଲବ୍ଧ କରାଉଛନ୍ତି । ସେହିଭଳି ବଙ୍ଗଳାର କୌଣସି ଯୁବକ ଯିଏ ତିନିବର୍ଷ ଆଗରୁ ଚାକିରିଟିଏ ଖୋଜୁଥିଲା, ଆଜି ନିଜର ବ୍ୟବସାୟ ସଫଳତାର ସହିତ କରୁଛି । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ ସେ ଦଶ ପନ୍ଦର ଜଣଙ୍କୁ ଚାକିରି ଯୋଗେଇ ଦେଇପାରିଛି । ଏପଟେ ତାମିଲନାଡ଼ୁ, ପଞ୍ଜାବ, ଗୋଆର ସ୍କୁଲ ଛାତ୍ରମାନେ ଏଇ ଛୋଟ ବୟସରେ ନିଜ ସ୍କୁଲର ନବସୃଜନ ପ୍ରୟୋଗଶାଳାରେ ବସି ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ଭଳି ଅତି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଷୟରେ କାମ କରୁଛନ୍ତି । ଏହିଭଳି କେଜାଣି କେତେ କେତେ କାହାଣୀ ଅଛି । ଦେଶର ଏମିତି କୌଣସି କୋଣ ନାହିଁ ଯେଉଁଠି ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଖରେ ସଫଳତାର କାହାଣୀ ନାହିଁ । ମୋ’ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖୁସିର କଥା ଯେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ ସରକାରଙ୍କ ସଫଳତା ଅପେକ୍ଷା ସାଧାରଣ ମଣିଷର ସଫଳତାର କଥା ତଥା ଦେଶର ଶକ୍ତି, ନୂଆ ଭାରତର ସ୍ୱପ୍ନର ଶକ୍ତି ଆଉ ନୂଆ ଭାରତର ସଂକଳ୍ପର ଶକ୍ତିକୁ ମୁଁ ଅନୁଭବ କରୁଥିଲି । ସମାଜରେ ଏଭଳି କିଛି ଲୋକ ଅଛନ୍ତି – ଯେ’ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିରାଶାର କଥା ନ କହିଥିବେ, ହତାଶାର କଥା ନ କହିଥିବେ, ଅବିଶ୍ୱାସ ସୃଷ୍ଟି କଲାଭଳି କଥା ନ କହିଥିବେ, ଯୋଡ଼ିବା ବଦଳରେ ଭାଙ୍ଗିବାର ରାସ୍ତା ବାହାର ନ କରିଥିବେ ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କୁ ଶାନ୍ତି ମିଳିବ ନାହିଁ । ଏଭଳି ବାତାବରଣରେ ସାଧାରଣ ମଣିଷଟିଏ ଯେତେବେଳେ ଏକ ନୂଆ ଆଶା, ନୂତନ ଉତ୍ସାହ ଆଉ ନିଜ ଜୀବନରେ ଘଟିଥିବା ସଫଳତାର କଥା ନେଇ ଆସେ ତାକୁ ସରକାରଙ୍କ ସଫଳତା କୁହାଯାଏନି । ଦୂରଦୂରାନ୍ତର ଏକ ଛୋଟିଆ ଗାଁର ଛୋଟ ବାଳିକାଟିର କଥା ମଧ୍ୟ ଶହେ ପଚିଶ କୋଟି ଜନତାଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ସ୍ରୋତ ପାଲଟିଯାଏ । ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନର ସାହାଯ୍ୟରେ ଭିଡ଼ିଓ ବ୍ରିଜ ମାଧ୍ୟମରେ ହିତାଧିକାରୀମାନଙ୍କ ସହିତ କଥାହେବାର ଏହି ସମୟ ମୋ ପାଇଁ ବହୁତ ସୁଖଦ ଏବଂ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ଥିଲା । ଏହାଦ୍ୱାରା ଆତ୍ମସନ୍ତୋଷ ତ ମିଳେ, ତା’ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଅଧିକ କାମ କରିବାର ଉତ୍ସାହ ମଧ୍ୟ ମିଳେ । ଦରିଦ୍ରରୁ ଦରିଦ୍ର ଲୋକଟିଏ ପାଇଁ ସମୟ ଦେଲେ ଏକ ନୂତନ ଆନନ୍ଦ, ଏକ ନୂତନ ଉତ୍ସାହ ଏବଂ ଏକ ନୂତନ ପ୍ରେରଣା ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।

ମୁଁ ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କ ପାଖରେ କୃତଜ୍ଞ । ଚାଳିଶ-ଚାଳିଶ ପଚାଶ ପଚାଶ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଏହି ଭିଡିଓ ବ୍ରିଜ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସାମିଲ ହେଲେ ଏବଂ ମୋତେ ନୂତନ ଶକ୍ତି ଦେଲେ । ମୁଁ ପୁଣିଥରେ ଆପଣମାନଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ । ମୁଁ ସବୁବେଳେ ଅନୁଭବ କରେ, ଯଦି ଆମେ ଆମର ଆଖପାଖରେ ଦେଖିବା ତ ପାଇବା, କେଉଁଠି ନା କେଉଁଠି, କିଛି ନା କିଛି ଭଲକାମ ହେଉଛି । ଭଲ କାମ କଲାବାଲା ଲୋକ ଅଛନ୍ତି । ଭଲକାମର ସୁଗନ୍ଧ ଆମେ ବି ଅନୁଭବ କରିପାରିବା । ବିଗତ ଦିନମାନଙ୍କରେ ଗୋଟିଏ କଥା ମୋର ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଆସିଲା ଆଉ ତାହା ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ସମନ୍ୱୟ । ଏହାର ଏକପକ୍ଷରେ ଆମର ପେଷାଦାର, ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନେ ଥିଲାବେଳେ ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ କ୍ଷେତରେ କାମ କରୁଥିବା ଆମର କୃଷକ ଭାଇଭଉଣୀମାନେ ଅଛନ୍ତି । ଏବେ ଆପଣମାନେ ଭାବୁଥିବେ, ଇଏତ ଦୁଇଟି ଅଲଗା ଅଲଗା ପେଷା - ପୁଣି ୟା’ ଭିତରେ କ’ଣ ସମ୍ବନ୍ଧ ଅଛି? କିନ୍ତୁ ଏଭଳି ହୋଇଛି । ବେଙ୍ଗାଲୁରୁରେ Corporate Professionals ଏବଂ I.T. Engineers ହାତ ମିଳାଇଲେ ସେମାନେ ମିଶି ଏକ ସହଜ ସମୃଦ୍ଧି ଟ୍ରଷ୍ଟ ଗଠନ କଲେ ଏବଂ କୃଷକମାନଙ୍କର ଆୟ ଦୁଇଗୁଣ କରାଇବା ପାଇଁ ଏହି ଟ୍ରଷ୍ଟକୁ ସଚଳ କଲେ । ସେ କୃଷକମାନଙ୍କ ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ହେଲେ, ଯୋଜନା ତିଆରି କରିଚାଲିଲେ ଏବଂ କୃଷକମାନଙ୍କର ଆୟ ବଢ଼ାଇବା ଦିଗରେ ସଫଳ ପ୍ରୟାସ କରିଚାଲିଲେ । ଚାଷର ନୂଆ କୌଶଳ ଶିଖାଇବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଜୈବିକ କୃଷି କେମିତି କରାଯାଇପାରିବ, କ୍ଷେତରେ ଗୋଟିଏ ଫସଲ ସହିତ ଆଉ ଏକ ଫସଲ କେମିତି କରାଯାଇପାରିବ, ଏ ଟ୍ରଷ୍ଟ ଦ୍ୱାରା, ଏହି ଟେକ୍ନୋକ୍ରାଟ ଓ ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏହି ବିଷୟରେ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦିଆଯିବାକୁ ଲାଗିଲା । ପ୍ରଥମେ ଏ କୃଷକମାନେ ଗୋଟିଏ ଫସଲ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିଲେ । ଉତ୍ପାଦନ ଭଲ ହେଉନଥିଲା କି ଲାଭ ମଧ୍ୟ ବେଶୀ ହେଉନଥିଲା । ଆଜି ସେମାନେ ଖାଲି ପନିପରିବା ଚାଷ କରୁଛନ୍ତି ତା’ନୁହେଁ, ଏହି ଟ୍ରଷ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜ ଉତ୍ପାଦନର ମାର୍କେଟିଂ କରି ଭଲ ମୂଲ୍ୟ ପାଉଛନ୍ତି । ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଥିବା କୃଷକମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହା ସହିତ ଯୋଗ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏକପକ୍ଷରେ ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ମାର୍କେଟିଂ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପୁରା ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳରେ କୃଷକମାନଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ରହିଲା, ଅପରପକ୍ଷରେ ଲାଭାଂଶରେ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଭାଗିଦାର କରି ସେମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ନ୍ୟାଯ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ୟ ଦେବାର ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇଛି । ଭଲ ଫସଲ ହେବାପାଇଁ ଭଲ ପ୍ରଜାତିର ବିହନ ହେବା ଦରକାର । ଏଥିପାଇଁ ଅଲଗା ବିହନବ୍ୟାଙ୍କ ତିଆରି କରାଯାଇଛି । ମହିଳାମାନେ ଏହି ବିହନବ୍ୟାଙ୍କର କାମ ଦେଖୁଛନ୍ତି । ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି । ମୁଁ ଏହି ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଏହି ଅଭିନବ ପ୍ରୟାସ ପାଇଁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ପେଶାଦାର ଓ Technocrat engineering ଜଗତ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଏହି ନବଯୁବକମାନେ ନିଜ କ୍ଷେତ୍ରରୁ ବାହାରକୁ ଯାଇ କୃଷକ ସହିତ, ଗାଁ ଓ କ୍ଷେତିବାଡ଼ି ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିବାରୁ ମୁଁ ଆନନ୍ଦିତ । ତାଙ୍କର ଏହି ଅଭିନବ ପ୍ରୟୋଗ ଯାହା ମୁଁ ଜାଣିଛି, ହୁଏତ କିଛି ଏଭଳି ମୁଁ ଜାଣିନଥିବି, କିଛି ଲୋକମାନେ ଜାଣିଥିବେ, କିଛି ଜାଣିନଥିବେ କିନ୍ତୁ କୋଟି କୋଟି ଲୋକ ନିରନ୍ତର କିଛି ନା କିଛି ଭଲକାମ କରୁଛନ୍ତି, ସେଥିପାଇଁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ । GSTକୁ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ‘ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ର ଏକ ଟିକସ’ ଦେଶର ଲୋକମାନଙ୍କର ସ୍ୱପ୍ନ ଥିଲା ଯାହା ଆଜି ସତ୍ୟରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ‘ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ର ଏକ ଟିକସ’ - ଯଦି ଏଥିପାଇଁ ସବୁଠୁଁ ବେଶୀ ମହତ୍ୱ କାହାକୁ ଦେବା ଦରକାର, ତେବେ ମୁଁ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଦେବାକୁ ଚାହିଁବି । GST, ସଙ୍ଘୀୟ ସହଯୋଗର ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦର ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଯେଉଁଠାରେ ସବୁ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକୁ ମିଳିମିଶି ଦେଶ ହିତରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ନେଲେ ଯଦ୍ୱାରା ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଏତେ ବଡ଼ ଟିକସ ସଂସ୍କାର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରିଲା । ଆଜିପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ GST ପରିଷଦର 27 ଗୋଟି ବୈଠକ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଅଛି ଏବଂ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଗର୍ବ କରିପାରିବା ଯେ ଏଠାରେ ଭିନ୍ନ-ଭିନ୍ନ ରାଜନୈତିକ ବିଚାରଧାରାର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର ଲୋକମାନେ ଉପସ୍ଥିତ ହୁଅନ୍ତି, ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଅଗ୍ରାଧିକାରସମ୍ପନ୍ନ ରାଜ୍ୟ ରୁହନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଏହାସତ୍ୱେ GST ପରିଷଦରେ ଆଜିଯାଏ ଯେତେ ସବୁ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ନିଆଯାଇଅଛି ସେସବୁ ସର୍ବସମ୍ମତି କ୍ରମେ ନିଆଯାଇଛି । GST ପୂର୍ବରୁ ଦେଶରେ 17 ଗୋଟି ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଟିକସ/ଶୁଳ୍କପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାରର ଟିକସ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ପ୍ରଚଳିତ । GST ସଚ୍ଚୋଟତାର ବିଜୟ ଏବଂ ସଚ୍ଚୋଟତାର ଏକ ଉତ୍ସବ ମଧ୍ୟ । ପୂର୍ବରୁ ଦେଶରେ ଅନେକ ଥର ଟିକସ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଇନସ୍ପେକ୍ଟରରାଜର ଅଭିଯୋଗ ଆସୁଥିଲା । GSTରେ ଇନସ୍ପେକ୍ଟରର ଭୂମିକା ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତିସେବା ଗ୍ରହଣ କରିଛି । ରିଟର୍ଣ୍ଣଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ରିଫଣ୍ଡ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁକିଛି ଅନଲାଇନ Information Technology ଦ୍ୱାରା ହେଉଅଛି । GST ଆସିବା ଦ୍ୱାରା ତନଖି ଫାଟକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସମାପ୍ତ ହୋଇଗଲା ଏବଂ ଜିନିଷପତ୍ରର ପରିବହନ ଶୀଘ୍ର ହେବାକୁ ଲାଗିଲା ଯଦ୍ୱାରା ସମୟ ବଂଚିବା ସହିତ Logistics କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ବହୁତ ଲାଭ ମିଳିଲା । GST ହୁଏତ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଟିକସ ସଂସ୍କାର । ଭାରତରେ ଏତେ ବଡ଼ ଟିକସ ସଂସ୍କାର ସଫଳ ହୋଇପାରିଲା କାରଣ ଦେଶର ଜନତା ଏହାକୁ ସ୍ୱୀକାର କଲେ ଏବଂ ଜନଶକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ହିଁ GSTର ସଫଳତା ସୁନିଶ୍ଚିତ ହୋଇପାରିଲା । ସାଧାରଣ ଭାବରେ କୁହାଯାଏ ଯେ ଏତେବଡ଼ ଟିକସ ସଂସ୍କାରକୁ ଏତେ ବଡ଼ ଦେଶ, ଏତେ ବିଶାଳ ଜନସଂଖ୍ୟା – ଏହାକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାପାଇଁ 5ରୁ 7 ବର୍ଷର ସମୟ ଲାଗିଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଦେଶର ସଚ୍ଚୋଟ ଲୋକମାନଙ୍କର ଉତ୍ସାହ, ଦେଶର ସଚ୍ଚୋଟତାର ଉତ୍ସବ ଜନଶକ୍ତିର ଅଂଶଗ୍ରହଣର ସୁପରିଣାମ ଯେ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ଭିତରେ ବହୁ ମାତ୍ରାରେ ଏହି ନୂଆ କର ପ୍ରଣାଳୀ ନିଜର ସ୍ଥାନ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିଛି, ସୁଦୃଢ଼ ହୋଇପାରିଛି ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁସାରେ ନିଜର ଅନ୍ତଃ-ବ୍ୟବସ୍ଥାପନା (In-Built) ଦ୍ୱାରା ସଂସ୍କାର ମଧ୍ୟ କରିପାରୁଛି । ଏହା ଶହେପଚିଶ କୋଟି ଦେଶବାସୀଙ୍କର ବହୁତ ବଡ଼ ସଫଳତା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ପୁଣି ଥରେ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’କୁ ଶେଷ କରିବା ସହ ଆଗାମୀ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ରେ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତ କରିବାର ଓ କଥା ହେବାର ଆଶାନେଇ ରହୁଛି । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭେଚ୍ଛା ।

ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ।

ମନ କି ବାତ, ମେ' 2018

ନମସ୍କାର । “ମନ କି ବାତ୍” ମାଧ୍ୟମରେ ପୁଣିଥରେ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହିତ ଭାବ ବିନିମୟ କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି । ଆପଣମାନଙ୍କର ଭଲଭାବେ ମନେଥିବ ନୌବାହିନୀର ଛଅଜଣ ମହିଳା କମାଣ୍ଡରଙ୍କୁ ନେଇ ଗୋଟିଏ ଦଳ ବିଗତ ଅନେକ ମାସ ଧରି ସମୁଦ୍ର ଯାତ୍ରାରେ ଯାଇଥିଲେ । “ନାବିକ ସାଗର ପରିକ୍ରମା” – ମୁଁ ତାଙ୍କରି ବିଷୟରେ କିଛି କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଭାରତର ଏହି ଛଅ ସୁପୁତ୍ରୀ – ତାଙ୍କର ସେହି ଦଳ 254 ଦିନ – 250ରୁ ବି ଅଧିକ ଦିନ ସମୁଦ୍ର ପଥରେ INSV ତାରିଣୀରେ ସାରା ବିଶ୍ୱ ଭ୍ରମଣ କରି ମେ’ ମାସ 21 ତାରିଖ ଦିନ ଭାରତକୁ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ସମଗ୍ର ଦେଶ ବହୁତ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ସ୍ୱାଗତ କରିଛି । ବିଭିନ୍ନ ମହାସାଗର ଏବଂ ସାଗର ପଥରେ ଯାତ୍ରାକରି ସେମାନେ ପ୍ରାୟ 22,000 ନଟିକାଲ ମାଇଲ ଅତିକ୍ରମ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ବିଶ୍ୱରେ ଏହି ଧରଣର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଘଟଣା ଥିଲା ଗତ ବୁଧବାର ଦିନ ମୋତେ ଏହି ଝିଅମାନଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତ କରିବାର ସେମାନଙ୍କ ଅନୁଭୂତି ଶୁଣିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା । ମୁଁ ପୁଣିଥରେ ଏହି ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଦୁଃସାହାସକୁ – ଆମ ନୌବାହିନୀର ଗୌରବ ବୃଦ୍ଧି କରିଥିବା ହେତୁ, ଭାରତର ସମ୍ମାନ ବୃଦ୍ଧି କରିଥିବା ହେତୁ ଏବଂ ବିଶେଷକରି – ଭାରତର ଝିଅମାନେ କୌଣସି ଗୁଣରେ କମ୍ ନୁହଁନ୍ତି – ଏ ବାର୍ତ୍ତା ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ହେତୁ ଅନେକ ଅନେକ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । Sense of Adventureକୁ କିଏ ବା ନ ଜାଣେ? ଯଦି ଆମେ ମାନବ ଜାତିର ପ୍ରଗତିର ଯାତ୍ରା ଉପରେ ଦୃଷ୍ଟିନିକ୍ଷେପ କରିବା ତେବେ ଆମେ ଦେଖିବା ଯେ କିଛି ନା କିଛି ଦୁଃସାହସିକ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ହିଁ ପ୍ରଗତିର ଆବିର୍ଭାବ ଘଟିଛି । ପ୍ରଗତି ଦୁଃସାହସିକ କାର୍ଯ୍ୟ (Adventure)ରୁ ହିଁ ତ ଜନ୍ମନିଏ । କିଛିକରି ଦେଖାଇବାର ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି, ଗତାନୁଗତିକ ଢଙ୍ଗରୁ ଦୂରେଇଯାଇ କିଛି କରିବାର ଇଚ୍ଛା, କୌଣସି ଅସାଧାରଣ କାର୍ଯ୍ୟକରି ଦେଖାଇବାର ଅଭିଳାଷ, ମୁଁ ବି କିଛି କରି ଦେଖାଇପାରେ – ମନରେ ଏହି ଭାବନା ପୋଷଣ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କମ୍ ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଏମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୁଗ ଯୁଗ ଧରି କୋଟି କୋଟି ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇଥାଏ । ବିଗତ ଦିନମାନଙ୍କରେ ଏଭେରେଷ୍ଟ ପର୍ବତ ଉପରେ ବିଜୟଲାଭ କରିଥିବା ଲୋକଙ୍କ ବିଷୟରେ ଅନେକ ନୂଆ ନୂଆ ତଥ୍ୟ ଲୋକଲୋଚନକୁ ଆସିଥିବା ଆପଣମାନେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥିବେ । ଶହ ଶହ ବର୍ଷଧରି ଏଭରେଷ୍ଟ ମାନବ ଜାତି ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଆସିଛି ଏବଂ ସାହସୀ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଏହି ଆହ୍ୱାନକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଆସିଛନ୍ତି ।

ମେ ମାସ 16 ତାରିଖ ଦିନ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଚନ୍ଦ୍ରପୁରସ୍ଥିତ ଗୋଟିଏ ଆଶ୍ରମ–ବିଦ୍ୟାଳୟର 5 ଜଣ ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ର – ମନିଷା ଧୁର୍ବେ, ପ୍ରମେଶ ଆଲେ, ଉମାକାନ୍ତ ମଡୱି, କବିଦାସ କାତ୍ମୋଡ଼େ, ବିକାଶ ସୋୟାମ – ଆମର ଏହି ଆଦିବାସୀ ପିଲାମାନଙ୍କ ଦଳ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶୃଙ୍ଗ ଉପରେ ବିଜୟ ଲାଭ କରିଛନ୍ତି । ଆଶ୍ରମ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଏହି ଛାତ୍ରମାନେ ଅଗଷ୍ଟ 2017ରେ ଏଥିପାଇଁ ତାଲିମ ନେବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୱାର୍ଦ୍ଧା, ହାଇଦ୍ରାବାଦ, ଦାର୍ଜିଲିଂ, ଲେହ, ଲଦାଖଠାରେ ଏମାନେ ତାଲିମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । “ମିଶନ୍ ଶୌର୍ଯ୍ୟ” ଅଧିନରେ ଏହି ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଚୟନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ମିଶନର ନାମକୁ ସାର୍ଥକ କରି ଏଭେରେଷ୍ଟ ବିଜୟ କରି ଏମାନେ ସାରା ଦେଶକୁ ଗୌରବାନ୍ୱିତ କରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଚନ୍ଦ୍ରପୁରର ବିଦ୍ୟାଳୟ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ, ମୋର ଏହି ଛୋଟ ସାଥିମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ତରରୁ ଅନେକ ଅନେକ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । କିଛିଦିନ ତଳେ ଷୋଳ ବର୍ଷ ବୟସ୍କା ଶିବାଙ୍ଗୀ ପାଠକ ନେପାଳ ତରଫରୁ ଏଭେରେଷ୍ଟ ବିଜୟ କରିବାରେ ସର୍ବକନିଷ୍ଠ ଭାରତୀୟ ମହିଳା ହୋଇପାରିଛନ୍ତି । ପୁତ୍ରୀ ଶିବାଙ୍ଗୀକୁ ଅନେକ ଅନେକ ଅଭିନନ୍ଦନ । ଅଜିତ ବଜାଜ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସୁପୁତ୍ରୀ ଦିୟା ଏକତ୍ର ଏଭେରେଷ୍ଟ ବିଜୟ କରିବାରେ ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ପିତା-ପୁତ୍ରୀ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି । କେବଳ ଯେ ଯୁବଗୋଷ୍ଠୀ ହିଁ ଏଭେରେଷ୍ଟ ପର୍ବତାରୋହଣ କରିଛନ୍ତି ତାହା ନୁହେଁ ମଇ 19 ତାରିଖରେ ସଙ୍ଗୀତା ବହଲ୍ ଏଭେରେଷ୍ଟ ପର୍ବତାରୋହଣ କରିଛନ୍ତି । ସଙ୍ଗୀତାଙ୍କ ବୟସ 50 ବର୍ଷରୁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ । ଏଭେରେଷ୍ଟ ବିଜୟ କରିଥିବା କିଛି ଲୋକ ଏକଥା ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି ଯେ, ସେମାନେ କେବଳ କୌଶଳର ଅଧିକାରୀ ନୁହନ୍ତି ବରଂ ସେମାନେ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ମଧ୍ୟ । ବିଗତ ଦିନରେ “ସ୍ୱଚ୍ଛ ଗଙ୍ଗା ଅଭିଯାନ” ଅନ୍ତର୍ଗତ ଈଝୠର ଗୋଟିଏ ଦଳ ଏଭେରେଷ୍ଟ ଶୃଙ୍ଗ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଫେରିଲା ବେଳକୁ ସେମାନେ ନିଜ ସହ ବହୁ ମାତ୍ରାରେ ଅଳିଆ ଆବର୍ଜନା ଧରିଆସିଥିଲେ । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ପ୍ରଶଂସନୀୟ । ତା’ସାଙ୍ଗକୁ ଏହା ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧତାକୁ ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶାଉଛି । ଅନେକ ବର୍ଷ ଧରି ଲୋକମାନେ ଏଭେରେଷ୍ଟ ଶୃଙ୍ଗ ଆରୋହଣ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଅନେକେ ଏଥିରେ ସଫଳତା ମଧ୍ୟ ଲାଭ କରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଏହି ସମସ୍ତ ସାହସୀ ବୀରମାନଙ୍କୁ ବିଶେଷ କରି ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ତରରୁ ଅନେକ ଅନେକ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ଆଉ ବିଶେଷକରି ମୋର ଯୁବବନ୍ଧୁଗଣ, ଏଇ ଦୁଇମାସ ଆଗରୁ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଫିଟ ଇଣ୍ଡିଆ କଥା କହିଥିଲି ସେତେବେଳେ ଚିନ୍ତା କରିନଥିଲି ଯେ ଏକଥାକୁ ନେଇ ଏତେ ଭଲ ଉତ୍ତର ବା Response ମିଳିବ, ଏହାକୁ ସମର୍ଥନ କରି ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରୁ ଏତେ ଲୋକ ଆଗେଇ ଆସିବେ, ଏହା ମୁଁ ଚିନ୍ତା ମଧ୍ୟ କରିନଥିଲି । ଫିଟ ଇଣ୍ଡିଆ କଥା କହିଲେ – ମୋ ମତରେ ଆମେ ଯେତେ ଅଧିକ ଖେଳିବା ଆମ ଦେଶ କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେତେ ଅଧିକ ଉନ୍ନତି କରିବ । ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଲୋକେ ଫିଟନେସ ଚାଲେଞ୍ଜର ଭିଡିଓଗୁଡ଼ିକୁ ବାଣ୍ଟୁଛନ୍ତି । ସେଥିରେ ପରସ୍ପରକୁ ଯୋଡି କରି ସେମାନଙ୍କୁ ଚଲେଞ୍ଜ କରୁଛନ୍ତି । ଫିଟ ଇଣ୍ଡିଆର ଏହି ଅଭିଯାନରେ ଆଜିକାଲି ସମସ୍ତେ ସାମିଲ ହେଉଛନ୍ତି । ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଜଗତର ଲୋକେ ହୁଅନ୍ତୁ, କ୍ରୀଡ଼ାକ୍ଷେତ୍ରରୁ ହୁଅନ୍ତୁ, ଦେଶର ସାଧାରଣ ନାଗରିକ ହୁଅନ୍ତୁ, ସେନାବାହିନୀର ଯବାନ ହୁଅନ୍ତୁ, ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷକ ହୁଅନ୍ତୁ, ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗରୁ କେବଳ ଗୋଟିଏ ସ୍ୱର ଶୁଭୁଛି – “ଆମେ ଫିଟ ତ ଇଣ୍ଡିଆ ଫିଟ” । ଭାରତୀୟ କ୍ରିକେଟ ଦଳର ଅଧିନାୟକ ବିରାଟ କୋହଲି ମୋତେ ଚାଲେଞ୍ଜ କରିବା, ମୋ ପାଇଁ ଆନନ୍ଦର କଥା ଏବଂ ମୁଁ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଚାଲେଞ୍ଜକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଛି । ମୋ ମତରେ ଏହା ଖୁବ୍ ଭଲ କଥା କାରଣ ଏଭଳି ଚାଲେଞ୍ଜ ଆମକୁ ନିଜକୁ ଫିଟ ରଖିବା ସହ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଫିଟ ରହିବା ପାଇଁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, “ମନ୍ କି ବାତ୍”ରେ ଆଗରୁ ଅନେକ ଥର ଆପଣମାନେ ମୋ’ଠାରୁ ଖେଳ ବିଷୟରେ, ଖେଳାଳିମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ କିଛି ନା କିଛି କଥା ଶୁଣିଛନ୍ତି । ଗତଥର ତ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ଆମର ନାୟକ, ନିଜ ମନକଥା ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ ଆମକୁ କହିଥିଲେ ।

“ନମସ୍କାର ସାର୍, ମୁଁ ଛବି ଯାଦବ, ନୋଇଡାରୁ କହୁଛି । ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ “ମନ କି ବାତ୍”ର ଜଣେ ନିୟମିତ ଶ୍ରୋତା ଆଉ ଆଜି ଆପଣଙ୍କୁ ନିଜ ମନକଥା କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଆଜିକାଲି ଗ୍ରୀଷ୍ମଛୁଟି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି । ଜଣେ ମା’ ହିସାବରେ ମୁଁ ଦେଖୁଛି ଯେ, ପିଲାମାନେ ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ଇଣ୍ଟରନେଟ ଗେମ୍ସ ବା ଖେଳରେ ହିଁ ବିତାଉଛନ୍ତି । ଅଥଚ ଆମ ପିଲାବେଳେ ଆମେ ବାହାରେ ପଡିଆରେ ପାରମ୍ପରିକ ଖେଳ ଖେଳୁଥିଲୁ । ଯେଉଁଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ outdoor ଗେମ୍ସ ଥିଲା । ଯେମିତିକି ଗୋଟିଏ ଖେଳ ଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ 7ଟି ପଥର ଖଣ୍ଡ ଗୋଟିକ ଉପରେ ଗୋଟିଏ କରି ରଖାଯାଉଥିଲା ସେଗୁଡ଼ିକୁ ବଲ୍ ସାହାଯ୍ୟରେ ମାରିବାକୁ ହେଉଥିଲା । ତା’ଛଡ଼ା ଉଠା-ପକା, ଖୋ ଖୋ ଏଭଳି ଖେଳ ସବୁ ଥିଲା ଯାହା ଆଜିକାଲି ପ୍ରାୟ ହଜିଗଲାଣି । ବର୍ତ୍ତମାନର ପିଢ଼ିକୁ ପାରମ୍ପରିକ ଖେଳ ବିଷୟରେ କିଛି କହିବା ପାଇଁ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରୁଛି ଯାହାଫଳରେ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ ହେବେ । ଧନ୍ୟବାଦ ।”

ଛବି ଯାଦବ ଜୀ, ଆପଣଙ୍କ ଫୋନକଲ୍ ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଅନେକ ଧନ୍ୟବାଦ । ଏକଥା ସତ ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗଳିକନ୍ଦିରେ ଖେଳାଯାଉଥିବା ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକ ଯାହା ପିଲାମାନଙ୍କ ଜୀବନର ବିଶେଷ ଅଙ୍ଗ ଥିଲା ସେଗୁଡ଼ିକ ଆଜିକାଲି କମି କମି ଯାଉଛି । ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକ ଖରାଛୁଟିର ଗୋଟିଏ ବିଶେଷ ଅଂଶ ଥିଲା । କେତେବେଳେ ଦି’ପହରରେ ତ କେତେବେଳେ ରାତିରେ ଭୋଜନ ପରେ ଚିନ୍ତାମୁକ୍ତ ହୋଇ ପିଲାମାନେ ଘଂଟା ଘଂଟା ଧରି ଏହି ଖେଳ ଖେଳୁଥିଲେ । କିଛି ଖେଳ ତ ଏମିତି ଥିଲା ଯାହାକୁ ସାରା ପରିବାର ମିଶି ଖେଳୁଥିଲା । ଗୋଲି ଖେଳ, ଖୋ ଖୋ ହେଉ, ନଟୁ ହେଉ କି ଗୁଚିତାଣ୍ଡୁ ଏମିତି କେଜାଣି କେତେ ଖେଳ କାଶ୍ମୀରଠାରୁ କନ୍ୟାକୁମାରୀ ଯାଏ, କଚ୍ଛଠାରୁ କାମରୁପ ଯାଏ ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କ ବାଲ୍ୟକାଳର ଅଭିନ୍ନ ଅଙ୍ଗ ଥିଲା । ହୁଏତ ବିଭିନ୍ନ ଜାଗାରେ ଏହାକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ନାମରେ ଜାଣିଥିବେ – ଯେମିତିକି ପିଠ୍ଠୁ ଖେଳଟି ଅନେକ ନାମରେ ପରିଚିତ । କେଉଁଠି ଲାଗୋରି, କେଉଁଠି ସାତୋଲିଆ, ସାତ୍ ପଥ୍ଥର, ଡିକୋରୀ, ସତୋଦିଆ କେଜାଣି କେତେ ନାଁରେ ଏହି ଖେଳ ପରିଚିତ । ପାରମ୍ପରିକ ଖେଳରେ ଉଭୟ ପ୍ରକାର ଖେଳ ରହିଛି । ଘର ବାହାରେ ପଡିଆରେ ଅଛି, Indoor ମଧ୍ୟ ଅଛି । ଆମ ଦେଶର ବିବିଧତା ପଛରେ ଲୁଚିରହିଥିବା ଏକତା ମଧ୍ୟ ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ସେହି ଗୋଟିଏ ଖେଳ ବିଭିନ୍ନ ଜାଗାରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ନାମରେ ପରିଚିତ । ମୁଁ ଗୁଜରାଟର ଲୋକ । ମୁଁ ଜାଣିଛି ସେଠାକାର ଗୋଟିଏ ଖେଳକୁ ଚୋମଲ ଇସ୍ରୋ କହନ୍ତି, ଏହା କଉଡ଼ି, ତେନ୍ତୁଳି ମଞ୍ଜି କିମ୍ବା ୟସମର ସାହାଯ୍ୟରେ ଲମ୍ବ ଏବଂ ପ୍ରସ୍ଥରେ ଆଠଟି ଲେଖାଏଁ ଘରଥିବା ବର୍ଗାକାର ବୋର୍ଡ ଉପରେ ଖେଳାଯାଏ । ଏହି ଖେଳଟି ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟରେ ରହିଛି । କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ଏହାକୁ ଚୌକାବାରା କହୁଥିଲେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ଅଭୁ, କେରଳରେ ପିକଡାକଲି ତ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଚମ୍ପଲ, ତାମିଲନାଡୁରେ ଦାୟାମ୍ ଓ ଥାୟାମ୍ ତ ପୁଣି ରାଜସ୍ଥାନରେ ଚଙ୍ଗାପୋ କେଜାଣି କେତେ ନାଁ ଥିଲା ଏହି ଖେଳର । ସେ ରାଜ୍ୟର ଲୋକ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ଭାଷା ନ ଜାଣି ଥାଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଦେଖିଲେ କହିବ ଯେ ଏ ଖେଳଟି ପରା ଆମେ ବି ଖେଳୁ । ଆମ ଭିତରୁ ଏମିତି କିଏ ଥିବ ଯିଏ ପିଲାଦିନେ ଗୁଚିତାଣ୍ଡୁ ନ ଖେଳିଥିବ? ଏହି ଖେଳ ତ ଗାଁଠାରୁ ସହର ଯାଏ ସବୁଠି ଖେଳାହୁଏ । ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଚଳରେ ଏହାକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ନାମରେ ଜାଣନ୍ତି । ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶରେ ଏହାକୁ ଗୋଟିବିଲ୍ଲା ବା କର୍ରାବିଲ୍ଲା ନାମରେ ଜାଣନ୍ତି ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହାକୁ ଗୁଲିବାଡି କହନ୍ତି ତ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ବିତିଡାଲୁ କହନ୍ତି । କିଛି ଖେଳର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଋତୁ ରହିଛି । ଯେମିତିକି ଗୁଡ଼ି ଉଡ଼ାଇବାର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଗୋଟିଏ ଋତୁ ରହିଛି ଯେବେ ସମସ୍ତେ ଗୁଡ଼ି ଉଡାନ୍ତି । ଖେଳିବା ସମୟରେ ଆମେ ଆମ ଭିତରେ ଥିବା ଅଦ୍ୱିତୀୟ ଗୁଣଗୁଡ଼ିକୁ ବିନା ବାଧାରେ ପ୍ରକାଶ କରିପାରୁ । ଆପଣମାନେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥିବେ – କିଛି ଲାଜକୁଳା ପିଲା ମଧ୍ୟ ଖେଳିବା ସମୟରେ ବେଶ୍ ତତ୍ପର ହୋଇଉଠନ୍ତି । ନିଜକୁ ପରିପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି । ଗମ୍ଭୀର ମୁଦ୍ରାରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଠାରେ ମଧ୍ୟ ଖେଳିବା ସମୟରେ ତା’ ଭିତରେ ଲୁଚି ରହିଥିବା ପିଲାଟି ବାହାରିଆସେ ।

ପାରମ୍ପରିକ ଖେଳଗୁଡ଼ିକ ଏପରି ଭାବେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ଯଦ୍ୱାରା ଶାରୀରିକ କ୍ଷମତା ସହ ଆମର ତର୍କନିଷ୍ଠ ଚିନ୍ତନ, ଏକାଗ୍ରତା, ସଚେତନତା ଓ ସ୍ଫୁର୍ତ୍ତି ମଧ୍ୟ ସମୃଦ୍ଧ ହୋଇଥାଏ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ଖେଳର ଅର୍ଥ କେବଳ ଖେଳ ନୁହେଁ, ଜୀବନର ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ଶିକ୍ଷା ଦେବାର ମାଧ୍ୟମ ମଧ୍ୟ । କେମିତି ଲକ୍ଷ୍ୟପ୍ରାପ୍ତ କରିବା, ଦୃଢ଼ ମନୋବଳ ହାସଲ କରିବା, ପରସ୍ପରକୁ ସହଯୋଗ କରିବା ତଥା ସାମୂହିକ ଉତ୍ସାହ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଇତ୍ୟାଦି ଖେଳ ଦ୍ୱାରା ହିଁ ଶିଖିବାକୁ ମିଳେ । ବିଗତ ଦିନଗୁଡ଼ିକରେ ମୁଁ ଦେଖୁଥିଲି ଯେ ବ୍ୟାପାର ପ୍ରବନ୍ଧନ ସହ ସମ୍ପୃକ୍ତ ତାଲିମ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକରେ ସାମଗ୍ରିକ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ବିକାଶ ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତି ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟରେ ଆନ୍ତରିକ ସମ୍ପର୍କ ଜନିତ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ଆଜିକାଲି ପାରମ୍ପରିକ ଖେଳଗୁଡ଼ିକର ବ୍ୟବହାର ହେଉଛି । ବ୍ୟକ୍ତିର ସାମଗ୍ରିକ ବିକାଶରେ ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକ ଉପଯୋଗୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେଉଛି । ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକୁ ଖେଳିବାର କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବୟସର ବନ୍ଧନ ବି ନାହିଁ । ପିଲାମାନଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଜେଜେବାପା – ଜେଜେମା’, ଅଜା-ଆଈ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯେତେବେଳେ ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକୁ ଖେଳିପାରୁଛନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ପିଢିଗତ ବ୍ୟବଧାନ କଥା ମହତ୍ୱହୀନ ଲାଗୁଛି । ଏହାସହିତ ଆମେମାନେ ନିଜର ସଂସ୍କୃତି ଓ ପରମ୍ପରା ବିଷୟରେ ଜ୍ଞାନଲାଭ କରୁଛୁ । କିଛି ଖେଳ ମଧ୍ୟ ଆମମାନଙ୍କୁ ସମାଜ, ପରିବେଶ ଇତ୍ୟାଦି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସଚେତନ କରୁଛି । କେବେ କେବେ ମନରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି, ଆମର ଏହି ପାରମ୍ପରିକ ଖେଳଗୁଡ଼ିକ ବିଲୁପ୍ତ ହୋଇଯିବନି ତ? ଯଦି ଏପରି ହୁଏ, ତାହେଲେ କେବଳ ଖେଳଗୁଡ଼ିକ ବିଲୁପ୍ତ ହେବନାହିଁ, ଆମର ପିଲାଦିନର ସ୍ମୃତି ସବୁ ବିଲୁପ୍ତ ହୋଇଯିବ । ସେତେବେଳେ ଆମେମାନେ କେବଳ ଏହି କବିତା ପଂକ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ଶୁଣିବାକୁ ପାଇବା –

ୟହ ଦୌଲତ ଭି ଲେ ଲୋ

ୟହ ଶୌହରତ ଭି ଲେ ଲୋ

ଭଲେ ଛିନ୍ ଲୋ ମୁଝସେ ମେରୀ ଯବାନୀ

ମଗର ମୁଝକୋ ଲୌଟା ଦୋ ବଚପନ କା ସାବନ

ବୋ କାଗଜ କି କସ୍ତି, ବୋ ବାରିଶ କା ପାନି

ଏହି ପାରମ୍ପରିକ ଖେଳଗୁଡ଼ିକୁ ବିଲୁପ୍ତ ହେବାକୁ ନ ଦେବାପାଇଁ ଆମମାନଙ୍କୁ ପ୍ରୟାସରତ ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଏଣୁ ଆଜିର ଆବଶ୍ୟକତା ଏହା ଯେ ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକର ବିକାଶ ନିମନ୍ତେ ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ସାହି-ବସ୍ତି ତଥା ଯୁବ ସମାଜକୁ ଆଗେଇ ଆସିବାକୁ ହେବ । Crowd Sourcing ବା ଜନତା-ଅମଳ ଦ୍ୱାରା ଆମେମାନେ ନିଜର ପାରମ୍ପରିକ ଖେଳଗୁଡ଼ିକର ଏକ ବିଶାଳ Archives ବା ସଂଗ୍ରହାଳୟ ନିର୍ମାଣ କରିପାରିବା । ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକର ଭିଡିଓ ତିଆରି କରାଯାଇପାରେ ଯେଉଁଥିରେ ଖେଳଗୁଡ଼ିକର ନିୟମ ତଥା ଖେଳଗୁଡ଼ିକୁ ଖେଳିବାର ବିଭିନ୍ନ କୌଶଳ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯାଇପାରିବ । Animation Film ମଧ୍ୟ ତିଆରି କରାଯାଇପାରେ । ଏହାଦ୍ୱାରା ଆମର ନୂତନ ବଂଶଧରମାନେ ସାହି-ବସ୍ତିରେ ଖେଳାଯାଉଥିବା ଏହି ପାରମ୍ପରିକ ଖେଳଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇବେ ତଥା ଖେଳି ଆନନ୍ଦ ପାଇବେ, ଯେଉଁମାନଙ୍କ ପାଇଁ କେବେ କେବେ ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଅଟେ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ । ଆଗାମୀ ଜୁନ୍ 5 ତାରିଖରେ ଆମ ଦେଶ ଭାରତକୁ ବିଶ୍ୱ ପରିବେଶ ଦିବସ ସମାରୋହ ଆୟୋଜିତ କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି । ଏହା ଆମ ଦେଶ ପାଇଁ ଏକ ଗୌରବର ବିଷୟ ତଥା ସମଗ୍ର ପୃଥିବୀରେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ କମାଇବା ଦିଗରେ ଭାରତର ନେତୃତ୍ୱକୁ ମିଳୁଥିବା ସ୍ୱୀକୃତିର ପରିଚାୟକ ମଧ୍ୟ । ଏ ବର୍ଷର ବିଶ୍ୱ ପରିବେଶ ଦିବସ ସମାରୋହର Theme ବା ପ୍ରସଙ୍ଗ ରଖାଯାଇଛି – Beat Plastic Pollution ବା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ପ୍ରଦୂଷଣକୁ ହରାଅ । ମୋର ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ନିବେଦନ ଯେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗର ମୂଳ ଅର୍ଥକୁ ତଥା ଏହାର ମହତ୍ୱକୁ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରିବା ସହ ଆପଣମାନେ ପଲିଥିନ, ନିମ୍ନମାନର ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବ୍ୟବହାର ନ କରିବା ଲାଗି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଅନ୍ତୁ ତଥା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ପ୍ରଦୂଷଣର ଯେଉଁ ଏକ ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ଆମ ପ୍ରକୃତି ଉପରେ, ବନ୍ୟଜୀବ ଉପରେ ତଥା ଆମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ପଡ଼ୁଛି, ତାକୁ କମ୍ କରିବାର ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ । ବିଶ୍ୱ ପରିବେଶ ଦିବସର ୱେବସାଇଟ wed-india2018 କୁ ଯାଆନ୍ତୁ ଏବଂ ସେଠାରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ସୁନ୍ଦର ପରାମର୍ଶଗୁଡ଼ିକୁ ପଢ଼ନ୍ତୁ, ଜାଣନ୍ତୁ ଏବଂ ନିଜ ନିଜର ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବାର ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ । ଯେତେବେଳେ ଭୟଙ୍କର ଗରମ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ବନ୍ୟା ଆସେ । ବର୍ଷା ହେବା ମଧ୍ୟ କମ୍ ହୁଏନାହିଁ । ଅସହ୍ୟ ଥଣ୍ଡା ପଡ଼ିଲେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ଜଳବାୟୁ ବିଶାରଦ ହୋଇ ବିଶ୍ୱ ତାପମାନ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସମ୍ପର୍କରେ ମତାମତ ଦେବାରେ ଲାଗନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏ ପ୍ରକାର ଚର୍ଚ୍ଚା ଦ୍ୱାରା କ’ଣ ବା ଲାଭ? ପ୍ରକୃତି ପ୍ରତି ଉଦାର ହେବା, ପ୍ରକୃତିର ସୁରକ୍ଷା କରିବା ଆମମାନଙ୍କର ସହଜାତ ଗୁଣ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହା ଆମ ସଂସ୍କାରରେ ରହିବା ଦରକାର । ବିଗତ କିଛି ସପ୍ତାହମାନଙ୍କରେ ଆମେମାନେ ସମସ୍ତେ ଦେଖିଛୁ ଯେ ଦେଶର ଭିନ୍ନ-ଭିନ୍ନ ଅଂଚଳମାନଙ୍କରେ କାଳବୈଶାଖୀର ପ୍ରକୋପ ସହିତ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଲା ଯାହାକି ଋତୁଚକ୍ରର ବ୍ୟତିକ୍ରମ ଅଟେ । ଜନସମ୍ପଦ ସହିତ ଧନସମ୍ପଦର କ୍ଷତି ମଧ୍ୟ ହେଲା । ଏ ସମସ୍ତ ଘଟଣା ମୁଖ୍ୟତଃ ପାଣିପାଗ ଧାରାରେ ଦେଖାଦେଉଥିବା ପରିବର୍ତ୍ତନର ପରିଣାମ । ଆମ ସଂସ୍କୃତି ଓ ଆମ ପରମ୍ପରା ଆମମାନଙ୍କୁ ପ୍ରକୃତି ସହ ସଂଘର୍ଷ କରିବାର ଶିକ୍ଷା ଦେଇନାହିଁ । ଆମମାନଙ୍କୁ ପ୍ରକୃତି ସହ ସଦ୍ଭାବ କରି ରହିବାର ତଥା ପ୍ରକୃତି ସହିତ ମିଶିକରି ରହିବା ଦରକାର । ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ ନିଜର ସମଗ୍ର ଜୀବନକାଳରେ ପ୍ରତିଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି କଥାର ମହତ୍ୱ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିଥିଲେ । ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଭାରତ climate justice ବା ଜଳବାୟୁ ନ୍ୟାୟ ର କଥା କହୁଛି, COP-21 ଏବଂ ପ୍ୟାରିସ ରାଜିନାମାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି ତଥା International Solar Alliance ବା ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସୌର ମେଣ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ସମଗ୍ର ସଂସାରକୁ ଆମେ ଏକତ୍ର କରିଛୁ ତାହେଲେ, ଏସବୁ ମୂଳରେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କର ସେହି ସ୍ୱପ୍ନକୁ ସାକାର କରିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ମଧ୍ୟ ସନ୍ନିହିତ ରହିଛି । ଏହି ପରିବେଶ ଦିବସରେ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଚିନ୍ତା କରିବା ଦରକାର ଯେ ଆମେ ନିଜର ଗ୍ରହକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ସବୁଜିମାଭରା କରି ରଖିବା ପାଇଁ କ’ଣ କରିପାରିବା? ଏ ଦିଗରେ କେଉଁସବୁ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରିବା? କ’ଣ ସବୁ ନୂତନ ପରିକଳ୍ପନା କରିପାରିବା? ବର୍ଷାଋତୁ ଆସୁଛି । ଏ ବର୍ଷ ରେକର୍ଡ ସଂଖ୍ୟାରେ ବୃକ୍ଷରୋପଣର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିପାରିବା ଏବଂ କେବଳ ବୃକ୍ଷରୋପଣ ନୁହେଁ, ବୃକ୍ଷଗୁଡ଼ିକ ବଡ଼ ହେବାଯାଏ ତା’ର ସୁରକ୍ଷାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ବି କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ମୁଖ୍ୟତଃ ମୋ ନବଯୁବକ ବନ୍ଧୁଗଣ । ଆପଣମାନେ ଜୁନ୍ 21କୁ ସବୁବେଳେ ମନେ ରଖନ୍ତି । କେବଳ ଆପଣମାନେ ଓ ଆମେମାନେ ନୁହନ୍ତି, ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଜୁନ୍ 21କୁ ମନେରଖେ । ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଜୁନ୍ 21 ତାରିଖ ‘ଅନ୍ତଃରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଯୋଗ ଦିବସ’ ରୂପେ ପାଳିତ ହୁଏ ଏବଂ ଏହା ସର୍ବସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇସାରିଛି । କିଛିମାସ ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଦିବସ ପାଳନ ନିମନ୍ତେ ଲୋକମାନେ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ କରିଦିଅନ୍ତି । ଏ ବର୍ଷ ଖବର ମିଳିବାରେ ଲାଗିଛି ଯେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଜୁନ୍ 21ରେ ଅନ୍ତଃରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଯୋଗଦିବସ ପାଳନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଜୋରସୋର୍ ପ୍ରସ୍ତୁତି ହେଉଛି । ‘ଏକତା ଓ ସାମାଜିକ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟ’ ପାଇଁ ଯୋଗ – ଏହି ସନ୍ଦେଶକୁ ବିଶ୍ୱବାସୀ କିଛିବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରିଅଛନ୍ତି । ସଂସ୍କୃତର ମହାନ୍ କବି ଭର୍ତ୍ତୃହରି କେତେ ଶତାବ୍ଦୀ ପୂର୍ବେ ନିଜ ‘ଶତକତ୍ରୟମ୍’ରେ ଲେଖିଥିଲେ –

‘ଧୈର୍ଯ୍ୟଂ ଯସ୍ୟ ପିତା କ୍ଷମା ଚ ଜନନୀ ଶାନ୍ତି ଶ୍ଚିରଂ ଗେହିନୀ

ସତ୍ୟଂ ସୁନୁରୟଂ ଦୟା ଚ ଭଗିନୀ ଭ୍ରାତା ମନଃ ସଂଯମଃ ।

ଶଯ୍ୟା ଭୂମିତଳଂ ଦିଶୋପି ବସନଂଜ୍ଞାନାମୃତଂ ଭୋଜନଂ

ଏତେ ଯସ୍ୟ କୁଟିମ୍ବିନଃ ବଦ ସଖେ କସ୍ମାଦ୍ ଭୟଂ ଯୋଗିନଃ ।’

କେତେ ଶତାବ୍ଦୀ ପୂର୍ବେ କୁହାଯାଇଥିବା ଏହି କଥାର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଅର୍ଥ ଏହା ଯେ ନିୟମିତ ଯୋଗ ଅଭ୍ୟାସ କରିବା ଦ୍ୱାରା କେତେକ ଭଲ ଗୁଣ ପ୍ରିୟଜନ ଓ ମିତ୍ରଙ୍କ ପରି ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ । ଯୋଗ କରିବା ଦ୍ୱାରା ମନରେ ସାହସ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ଯାହା ସର୍ବଦା ପିତା ପରି ଆମର ରକ୍ଷା କରିଥାଏ । କ୍ଷମାଗୁଣ ବି ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ଯେପରି ମା’ର ନିଜ ସନ୍ତାନମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ରହିଥାଏ ତଥା ମାନସିକ ଶାନ୍ତି ଆମର ଚିରମିତ୍ରର ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ । ଭର୍ତ୍ତୃହରି କହିଛନ୍ତି ଯେ ନିୟମିତ ଯୋଗ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସତ୍ୟ ଆମର ସନ୍ତାନ, ଦୟା ଆମର ଭଗିନୀ, ଆତ୍ମସଂଯମ ଆମର ଭ୍ରାତା, ସ୍ୱୟଂ ଧରିତ୍ରୀ ଆମର ଶଯ୍ୟା ଏବଂ ଜ୍ଞାନ ଆମର କ୍ଷୁଧାନିବାରକ ହୋଇଥାଏ । ଯେତେବେଳେ ଏସବୁ ଗୁଣଗୁଡ଼ିକ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିର ମିତ୍ର ହୋଇଯାଏ, ସେତେବେଳେ ଯୋଗୀ ସବୁ ପ୍ରକାରର ଭୟ ଉପରେ ବିଜୟପ୍ରାପ୍ତ କରିନିଏ । ଆଉଥରେ ମୁଁ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରୁଛି ଯେ ଆପଣମାନେ ଯୋଗର ଐତିହ୍ୟକୁ ବିକଶିତ କରାନ୍ତୁ ଏବଂ ଏକ ସୁସ୍ଥ, ସମୃଦ୍ଧ ଓ ସଦ୍ଭାବପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଷ୍ଟ୍ର ନିର୍ମାଣ କରନ୍ତୁ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ ଆଜି ମେ ମାସ 27 ତାରିଖ । ଭାରତର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଣ୍ଡିତ ଜବାହାରଲାଲ ନେହେରୁଙ୍କ ପୁଣ୍ୟତିଥି । ମୁଁ ପଣ୍ଡିତଜୀଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି । ଏହି ମେ ମାସ ଆଉ ଗୋଟିଏ ସ୍ମୃତି ସହିତ ବି ଜଡ଼ିତ ଆଉ ସେଇଟି ହେଲା ବୀର ସାବରକରଙ୍କ କଥା । 1857ରେ ସେ ମାସଟି ଏହି ମେ ମାସ ହିଁ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଭାରତବାସୀ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ନିଜ ଶକ୍ତିର ପରିଚୟ ଦେଇଥିଲେ । ଦେଶର ଅନେକ ଭାଗରେ ଆମର ଯୱାନ ଏବଂ କୃଷକମାନେ ସାହସର ସହିତ ଅନ୍ୟାୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢ଼େଇ କରିଥିଲେ । ଦୁଃଖର କଥା ଦୀର୍ଘଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେମାନେ 1857ର ଏହି ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣାଟିକୁ ଖାଲି ବିଦ୍ରୋହ ବା ସିପାହୀ ବିଦ୍ରୋହ ବୋଲି କହିଚାଲିଲେ । ବାସ୍ତବରେ ସେହି ଘଟଣାଟିକୁ ଅତି ହାଲ୍କା ଭାବରେ ନିଆଯାଇଥିଲା ତା’ନୁହେଁ ବରଂ ଏହା ଆମର ସ୍ୱାଭିମାନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଧକ୍କା ଦେବାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ସେ ବୀର ସାବରକର୍ ହିଁ ଥିଲେ ଯିଏକି ନିର୍ଭୀକ ଭାବରେ ଲେଖିଲେ ଯେ 1857ରେ ଯାହା ଘଟିଥିଲା ସେ କୌଣସି ବିଦ୍ରୋହ ନ ଥିଲା ବରଂ ତାହା ଭାରତର ପ୍ରଥମ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ଥିଲା । ସାବରକରଙ୍କ ସହିତ ଲଣ୍ଡନର India House ଇଣ୍ଡିଆ ହାଉସର ବୀରମାନେ ତା’ର 50 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି ଉତ୍ସବ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଧୁମଧାମ୍ ସହ ପାଳନ କରିଥିଲେ । ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ସଂଯୋଗ ଥିଲା ଯେ ଯେଉଁ ମାସରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ସଂଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ସେହି ମାସରେ ସାବରକର ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସାବରକରଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ଅନେକ ବିଶେଷତ୍ୱ ଥିଲା । ସେ ଶସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଶାସ୍ତ୍ର ଉଭୟର ଉପାସକ ଥିଲେ । ବୀର ସାବରକରଙ୍କୁ ଆମେ ସାଧାରଣତଃ ତାଙ୍କର ସାହସ ଏବଂ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନର ବିରୋଧି ଭାବରେ ଜାଣୁ । କିନ୍ତୁ ଏହାବ୍ୟତୀତ ସେ ଜଣେ ଓଜସ୍ୱୀ କବି ଏବଂ ସମାଜସଂସ୍କାରକ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ ଯିଏକି ସର୍ବଦା ସଦ୍ଭାବନା ଏବଂ ଏକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଥିଲେ । ସାବରକରଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ଆମର ପ୍ରିୟ ମାନନୀୟ ଅଟଳବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ବର୍ଣ୍ଣନା ଦେଇଛନ୍ତି । ଅଟଳଜୀ କହିଥିଲେ – ସାବରକର ମାନେ ତେଜ, ସାବରକର ମାନେ ତ୍ୟାଗ, ସାବରକର ମାନେ ତପ, ସାବରକର ମାନେ ତତ୍ୱ, ସାବରକର ମାନେ ତର୍କ, ସାବରକର ମାନେ ତାରୁଣ୍ୟ, ସାବରକର ମାନେ ତୀର ଆଉ ସାବରକର ମାନେ ତଲୱାର । କେତେ ସଠିକ୍ ଚିତ୍ରଣ କରିଥିଲେ ମାନନୀୟ ଅଟଳଜୀ । ସାବରକର କବିତା ଏବଂ ବିପ୍ଳବ ଦୁଇଟାକୁ ସାଥିରେ ନେଇ ଚାଲିଥିଲେ । ସେ ଏକାଧାରାରେ ଜଣେ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ କବି ଏବଂ ସାହାସୀ ବିପ୍ଳବୀ ଥିଲେ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମୁଁ ଟିଭିରେ ଗୋଟିଏ କାହାଣୀ ଦେଖୁଥିଲି । କାହାଣୀଟି ରାଜସ୍ଥାନର ସିକର ଅଂଚଳର ବସ୍ତିରେ ରହୁଥିବା ଗରିବ ଝିଅମାନଙ୍କର କାହାଣୀ । ଆମର ଏଇ ଝିଅମାନେ, ଯେଉଁମାନେ ଅଳିଆ ଗୋଟେଇବା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଘର ଘର ବୁଲି ମାଗିକରି ପେଟ ପୋଷୁଥିଲେ ସେମାନେ ଆଜି ସିଲେଇ ଶିଖି ଗରିବମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପିନ୍ଧିବାର ବସ୍ତ୍ର ତିଆରି କରୁଛନ୍ତି । ଏଠିକାର ଝିଅମାନେ ଏବେ ନିଜର ଏବଂ ନିଜ ପରିବାର ପାଇଁ ପୋଷାକ ବନେଇବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଭଲ ପୋଷାକ ସିଲେଇ କରୁଛନ୍ତି । ତା’ସହିତ ସେମାନେ କୌଶଳ ବିକାଶର ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ବି ନେଉଛନ୍ତି । ଆମର ଏହି ଝିଅମାନେ ଆଜି ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି । ସେମାନେ ଆତ୍ମସମ୍ମାନର ସହ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ନିଜ ପରିବାର ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ଶକ୍ତିରେ ପରିଣତ ହୋଇଛନ୍ତି । ଆଶା ଓ ବିଶ୍ୱାସରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଏହି ଝିଅମାନଙ୍କୁ ମୁଁ ତାଙ୍କର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଭବିଷ୍ୟ ପାଇଁ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି । ଏମାନେ ଦେଖାଇ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି କିଛି କରିବାର ଆଗ୍ରହ ଥିବ ଏବଂ ସେଥିପାଇଁ ଆପଣ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ ହୁଅନ୍ତି ତେବେ ସମସ୍ତ ବାଧାବିଘ୍ନ ସତ୍ତ୍ୱେ ମଧ୍ୟ ସଫଳତା ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇପାରେ । ଏହା ଖାଲି ସିକରର ନୁହଁ ପୁରା ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନର କଥା ହୋଇପାରିବ । ଆପଣଙ୍କ ପାଖାପାଖି ସାଇପଡ଼ିଶାରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇ ଦେଖିଲେ ଲୋକମାନେ ସଂଘର୍ଷ କରି କେମିତି ଅସୁବିଧା, ବାଧାବିଘ୍ନକୁ ପରାସ୍ତ କରୁଛନ୍ତି ତାହା ଦେଖିପାରିବେ । ଆପଣ ନଜର କରିଥିବେ ଯେତେବେଳେ ଆଖପାଖର ଚା’ ଦୋକାନକୁ ଆମେ ଯାଉ ସେଠି ଆମେମାନେ ଚା’ର ଆନନ୍ଦ ନଉ । ତା’ ସାଥେ ସାଥେ ସେଠି ବିଭିନ୍ନ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା ମଧ୍ୟ ହୁଏ । ଏହି ଆଲୋଚନା ରାଜନୈତିକ ହୋଇପାରେ, ସାମାଜିକ ହୋଇପାରେ, ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ, ଖେଳ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ହୋଇପାରେ । କେତେବେଳେ କୌଣସି ସମସ୍ୟା ଏବଂ ତା’ର ସମାଧାନ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଏହି ଆଲୋଚନା ବା ବିଚାର ବିମର୍ଷ କେବଳ ସେଇ ଜାଗାରେ ହିଁ ସୀମିତ ହୋଇ ରହିଯାଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ସେହିମାନଙ୍କ ଭିତରେ କିଛି ଲୋକ ଏମିତି ବି ଥାଆନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ତାକୁ ନିଜର କାର୍ଯ୍ୟ ବଳରେ ପରିଶ୍ରମ ଏବଂ ନିଷ୍ଠା ବଳରେ କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ତାକୁ ବାସ୍ତବ ରୂପ ଦେଇପାରିଥାନ୍ତି । ଅନ୍ୟମାନଙ୍କର ସ୍ୱପ୍ନକୁ ନିଜର ସ୍ୱପ୍ନରେ ପରିଣତ କରି ତାକୁ ପୂରଣ କରିବା ଦିଗରେ ନିଜକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବାର ଗୋଟିଏ ଏହିଭଳି କାହାଣୀ ହେଲା ଓଡ଼ିଶାର କଟକ ସହରରେ ବସ୍ତିରେ ରହୁଥିବା ଶ୍ରୀମାନ ଡି. ପ୍ରକାଶ ରାଓଙ୍କ କଥା ।

କାଲି ହିଁ ମୋତେ ଡି. ପ୍ରକାଶ ରାଓଙ୍କୁ ଭେଟିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଥିଲା । ଶ୍ରୀମାନ୍ ଡି. ପ୍ରକାଶ ରାଓ ପାଞ୍ଚ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ସହରରେ ଚା’ ଦୋକାନଟିଏ କରି ଚା’ ବିକୁଛନ୍ତି । ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ଜଣେ ମାମୁଲି ଚା’ବାଲା ସତୁରୀରୁ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କ ଜୀବନକୁ ଶିକ୍ଷାର ଆଲୋକରେ ଆଲୋକିତ କରିବାର ପ୍ରୟାସ କରିଛନ୍ତି । ସେ ବସ୍ତିରେ ରହୁଥିବା ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ‘ଆଶା ଓ ଆଶ୍ୱାସନା’ ନାମକ ସ୍କୁଲଟିଏ ଖୋଲିଛନ୍ତି । ଏଇ ଗରିବ ଚା’ବାଲା ତାଙ୍କ ଆୟର ଶତକଡ଼ା ପଚାଶଭାଗ ସେଇ ସ୍କୁଲ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚକରି ଦିଅନ୍ତି । ସେ ସ୍କୁଲକୁ ଆସୁଥିବା ସବୁ ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଭୋଜନର ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି । ନିଜର କଠିନ ପରିଶ୍ରମ, ନିଷ୍ଠା ଏବଂ ଗରିବ ପିଲାମାନଙ୍କ ଜୀବନକୁ ଏକ ନୂତନ ଦିଗଦର୍ଶନ ଦେଇଥିବାରୁ ମୁଁ ଶ୍ରୀ ଡି. ପ୍ରକାଶ ରାଓଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ସେ ଏହି ପିଲାମାନଙ୍କର ଜୀବନରୁ ଅନ୍ଧକାରକୁ ଦୂର କରିଛନ୍ତି । ‘ତମସୋ ମା ଜ୍ୟୋତିର୍ଗମୟଃ’ ଏହି ବେଦ ବାକ୍ୟଟିକୁ କିଏ ନ ଜାଣେ । କିନ୍ତୁ ଏହି ବାକ୍ୟକୁ ନିଜ ଜୀବନରେ ପ୍ରୟୋଗ କରି ସାକାର କରିଛନ୍ତି ଶ୍ରୀ ଡି. ପ୍ରକାଶ ରାଓ । ତାଙ୍କ ଜୀବନ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ, ସମାଜ ପାଇଁ ତଥା ସମଗ୍ର ଦେଶ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରେରଣା ସ୍ରୋତ ।

ଆପଣଙ୍କ ଆଖପାଖରେ ମଧ୍ୟ ଏଇଭଳି ଘଟଣାମାନ ଘଟୁଥିବ । ଅଗଣିତ ଘଟଣା ଏମିତି ଥିବ । ଆସନ୍ତୁ ଆମେ ସକାରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଆଗେଇନେବା ।

ଜୁନ୍ ମାସରେ ଏତେ ଗରମ ହୁଏ ଯେ ଲୋକମାନେ ବର୍ଷାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତି ଆଉ ଆକାଶକୁ ଆଶାଭରା ନୟନରେ ଚାହିଁ ରହନ୍ତି । ଆଉ କିଛିଦିନ ପରେ ଲୋକମାନେ ଚାନ୍ଦକୁ ବି ଅପେକ୍ଷା କରିବେ । ଚାନ୍ଦ ଦେଖାଯିବାର ଅର୍ଥ ହେଲା ‘ଇଦ୍’ ପାଳନ କରାଯାଇପାରିବ । ରମଜାନ୍ ରେ ଏକମାସର ଉପବାସ ପରେ ଇଦ୍ ପର୍ବର ପାଳନ ଏକ ଆନନ୍ଦର ଅବସର । ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ସବୁ ଲୋକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଇଦ୍ ପାଳନ କରିବେ । ଏହି ଅବସରରେ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ବିଶେଷକରି ଭଲ ‘ଇଦି’ ବା ଉପହାର ବି ମିଳିବ । ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ ଇଦ୍ ପର୍ବ ଆମ ସମାଜର ସଦ୍ଭାବ ଏବଂ ବନ୍ଧନକୁ ଆହୁରି ମଜଭୁତ୍ କରିବ । ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ଆପଣମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ । ପୁଣି ଆଗାମୀ ‘ମନ୍ କୀ ବାତ’ ସହ ଆସନ୍ତା ମାସରେ କଥାହେବା । ନମସ୍କାର ।

ମନ କି ବାତ ,ଏପ୍ରିଲ 2018

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । ନିକଟ ଅତୀତରେ ଏପ୍ରିଲ 4 ତାରିଖରୁ ଏପ୍ରିଲ 15 ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ ଏକବିଂଶ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ାର ଆୟୋଜନ ହୋଇଥିଲା । ଭାରତ ସମେତ ବିଶ୍ୱର 71ଟି ଦେଶ ଏଥିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ । ଯେଉଁଠି ଏତେ ବଡ଼ ଆୟୋଜନ ହୋଇଥିବ, ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରୁ ହଜାର ହଜାର ଖେଳାଳି ଆସି ଏଥିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରୁଥିବେ, ସେଠାରେ କିଭଳି ବାତାବରଣ ହୋଇଥିବ ତାହା ଆପଣ କଳ୍ପନା କରିପାରୁଥିବେ । ଉତ୍ସାହ, ଉଦ୍ଦୀପନା, ଆଶା, ଆକାଂକ୍ଷା କିଛି କରି ଦେଖାଇବାର ସଂକଳ୍ପ – ପରିସ୍ଥିତି ଏଭଳି ଥିଲେ କିଏ ବା ନିଜକୁ ସାମିଲ ନ କରି ରହିପାରିବ? ସେ ଗୋଟିଏ ଏଭଳି ସମୟ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଦେଶସାରା ଲୋକେ ପ୍ରତିଦିନ ଚିନ୍ତା କରୁଥିଲେ ଯେ, ଆଜି କେଉଁ କେଉଁ ଖେଳାଳି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବେ । ଭାରତର ପ୍ରଦର୍ଶନ କିଭଳି ରହିବ, ଆମେ କେତେ ପଦକ ଜିଣିପାରିବା । ଏହା ଅତି ସ୍ୱାଭାବିକ । ଆମ ଖେଳାଳିମାନେ ମଧ୍ୟ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ଆଶା ପୂରଣ କରି ସୁନ୍ଦର ପ୍ରଦର୍ଶନ କଲେ ଏବଂ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ପଦକ ଜିତି ଚାଲିଲେ । ବନ୍ଧୁକ ଚାଳନା ହେଉ, କୁସ୍ତି ହେଉ, ଭାରୋତ୍ତଳନ ହେଉ, ଟେବୁଲ ଟେନିସ୍ ହେଉ, କିମ୍ବା ବ୍ୟାଡମିଣ୍ଟନ, ଭାରତ ରେକର୍ଡ ପ୍ରଦର୍ଶନ କଲା । 26ଟି ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ, 20ଟି ରୌପ୍ୟ ଓ 20ଟି ବ୍ରୋଞ୍ଜ – ଭାରତ ମୋଟ 66ଟି ପଦକ ଜିତିଲା । ଏହି ସଫଳତା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ଗର୍ବିତ କରୁଛି । ପଦକ ବିଜେତା ଖେଳାଳିମାନଙ୍କ ପାଇଁ ତ ଗର୍ବ ଏବଂ ଖୁସିର କଥା ହୋଇଥାଏ । ତା’ସହିତ ଏହା ସାରା ଦେଶ ପାଇଁ ସମଗ୍ର ଦେଶବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୌରବର ଅବସର ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରତିଯୋଗୀତା ସରିବା ପରେ ଯେତେବେଳେ ପଦକ ସହ ଭାରତର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରି ଖେଳାଳି ସେଠାରେ ତ୍ରିରଙ୍ଗା ପତାକାରେ ଆବୃତ ହୋଇ ସେଠାରେ ଠିଆ ହୁଅନ୍ତି ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗୀତର ବାଦ୍ୟଧ୍ୱନି – ବାଜିଉଠେ । ସେତେବେଳେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟି, ଖୁସି, ଗୌରବ ଓ ସମ୍ମାନର ଯେଉଁ ଭାବନା ସୃଷ୍ଟିହୁଏ ତାହା ଅନନ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । ଦେହ-ମନରେ ଶିହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ଉତ୍ସାହ ଓ ଉଦ୍ଦୀପନା ଭରା ହୋଇଥାଏ । ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ସେହି ଗୋଟିଏ ଭାବନା ଭରିଯାଏ । ହୁଏତ ସେହି ଭାବନାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିବାରେ ମୋ ପାଖରେ ଭାଷାର ଅଭାବ ହୋଇପାରେ । ହେଲେ, ମୁଁ ଏ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କଠାରୁ ଯାହା ଶୁଣିଲି, ତାହା ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଶୁଣାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ମୁଁ ତ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରୁଛି ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରିବେ ।

“ମୁଁ ମନିକା ବାତ୍ରା, ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ା ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ 4ଟି ପଦକ ହାସଲ କରିଛି । ଦୁଇଟି ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ, ଗୋଟିଏ ରୌପ୍ୟ ଓ ଗୋଟିଏ ବ୍ରୋଞ୍ଜ । ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କୁ ମୁଁ କହିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ, ମୁଁ ବହୁତ ଖୁସି, କାରଣ ପ୍ରଥମ ଥର ଭାରତରେ ଟେବୁଲ ଟେନିସ ଏତେ ଲୋକପ୍ରିୟ ହେଉଛି । ହଁ, ଟେବୁଲ ଟେନିସରେ ମୁଁ ମୋର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ଖେଳ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିବି । ଏହାପୂର୍ବରୁ କରିଥିବା ଅଭ୍ୟାସ ସମ୍ପର୍କରେ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯେ, ମୁଁ ମୋ କୋଚ୍ ସନ୍ଦୀପ ସାର୍ ଙ୍କ ସହ ବହୁତ ଅଭ୍ୟାସ କରିଛି । ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ା ପୂର୍ବରୁ ପର୍ତ୍ତୁଗାଲରେ ଆମର କ୍ୟାମ୍ପ ଥିଲା ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସ୍ତରରେ ଆମକୁ ଏତେଗୁଡ଼ିଏ ସୁଯୋଗ ଦେଇଥିବାରୁ ମୁଁ ସରକାରଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେଉଛି । ଯୁବପିଢ଼ିକୁ କେବଳ ଗୋଟିଏ ବାର୍ତ୍ତା ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଛି – କେବେହେଲେ ହାର ମାନନାହିଁ । ନିଜକୁ ନିଜେ ଅନ୍ୱେଷଣ କର ।”

“ମୁଁ ପି. ଗୁରୁରାଜ “ମନ୍ କି ବାତ୍” କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କୁ ଜଣାଇବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ, 2018 ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ପଦକ ଜିତିବା ମୋର ସ୍ୱପ୍ନ ଥିଲା । ପ୍ରଥମ କରି ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ଭାରତ ପାଇଁ ପଦକ ଆଣି ମୁଁ ବହୁତ ଖୁସି । ଏହି ପଦକକୁ ମୁଁ ମୋର ଗାଁ କୁନ୍ଦାପୁରା, ମୋ ରାଜ୍ୟ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଏବଂ ମୋ ଦେଶକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରୁଛି ।”

ମୀରା ବାଇ ଚାନୁ କହନ୍ତି: “ମୁଁ ଏକବିଂଶ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ଭାରତ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ଜିତିଥିଲି । ସେଥିରେ ମୋତେ ବହୁତ ଖୁସି ଲାଗିଲା । ଭାରତ ଏବଂ ମଣିପୁର ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଭଲ ଖେଳାଳି ହେବା ମୋର ସ୍ୱପ୍ନ ଥିଲା । ମୁଁ ଅନେକ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ଦେଖିଥିଲି । ଯେମିତିକି ମଣିପୁରର ମୋ ଦିଦି ଏବଂ ସେସବୁ ଦେଖିବା ପରେ ମଣିପୁରର ଜଣେ ଭଲ କ୍ରୀଡ଼ାବିତ୍ ହେବାପାଇଁ ଚାହୁଁଥିଲି । ମୋର ଶୃଙ୍ଖଳା, ନିଷ୍ଠା, ସମର୍ପଣ ଭାବ ଏବଂ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ମୋ ସଫଳତାର କାରଣ ।”

ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ଭାରତର ପ୍ରଦର୍ଶନ ଖୁବ ଭଲ ଥିଲା ଆଉ ମଧ୍ୟ କିଛି ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଥିଲା । ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଏଥିପାଇଁ କାରଣ ଅନେକ କଥା ଏଥର ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ହୋଇଥିଲା । ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି? ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ାରେ କୁସ୍ତି ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଭାରତରୁ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରତିଯୋଗୀ ପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି । ମନିକା ବାତ୍ରା ମଧ୍ୟ ଯେତେ ବିଭାଗ/ଶ୍ରେଣୀରେ ଭାଗନେଲେ ସବୁଥିରେ ପଦକ ଜିତିଲେ । ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଟେବୁଲ ଟେନିସରେ ଭାରତ ପାଇଁ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ଜିତିବାରେ ସେ ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ମହିଳା । ଭାରତକୁ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ପଦକ ବନ୍ଧୁକଚାଳନା ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ମିଳିଲା । 15 ବର୍ଷ ବୟସର ଭାରତୀୟ ବନ୍ଧୁକଚାଳକ ଅନିଶ ଭାନୱାଲା ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ଭାରତ ପକ୍ଷରୁ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣପଦକ ଜିତିଥିବା ସର୍ବକନିଷ୍ଠ ଖେଳାଳି ହେବାର ଗୌରବ ଅର୍ଜନ କଲେ । ସଚିନ ଚୌଧୁରୀ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ପଦକ ଜିତିଥିବା ଏକମାତ୍ର ଭାରତୀୟ Para Power-lifter । ଏଥରର ଖେଳରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଲା ଯେ ଏଥିରେ ଅଧିକାଂଶ ପଦକ ବିଜେତା ହେଉଛନ୍ତି ମହିଳା କ୍ରୀଡ଼ାବିତ । Squash ହେଉ, ମୁଷ୍ଟିଯୁଦ୍ଧ ହେଉ, ଭାରୋତ୍ତଳନ ହେଉ, ବନ୍ଧୁକଚାଳନା ହେଉ – ମହିଳା ଖେଳାଳିମାନେ ଚମତ୍କାର କ୍ରୀଡ଼ା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରି ଦେଖାଇଲେ । ବ୍ୟାଡମିଣ୍ଟନର ଫାଇନାଲ ମୁକାବିଲା ତ ଭାରତର ହିଁ ଦୁଇ ପ୍ରତିଯୋଗୀ ସାଇନା ନେହୱାଲ ଏବଂ ପି.ଭି. ସିନ୍ଧୁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହେଲା । ଯଦିଓ ଗୋଟିଏ ମୁକାବିଲା କିନ୍ତୁ ଉଭୟ ପଦକ ଭାରତ ହିଁ ପାଇବ – ଏକଥାକୁ ନେଇ ସମସ୍ତେ ଉତ୍ସାହିତ ଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଲା । ଏହାଦେଖି ମୋତେ ମଧ୍ୟ ଖୁବ୍ ଭଲ ଲାଗିଲା । ଏହି କ୍ରୀଡ଼ାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା କ୍ରୀଡ଼ାବିତମାନେ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶରୁ ଛୋଟ ଛୋଟ ସହରରୁ ଆସିଥିଲେ । ଅନେକ ବାଧାବିଘ୍ନ, ଅସୁବିଧାଗୁଡ଼ିକୁ ପାରକରି ସେମାନେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଂଚିଛନ୍ତି । ଆଜି ସେମାନେ ଯେଉଁ ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥଳରେ ପହଂଚିଛନ୍ତି – ତାଙ୍କର ସେହି ଜୀବନଯାତ୍ରାରେ ତାଙ୍କର ପିତାମାତା, ତାଙ୍କର ଅଭିଭାବକ, ତାଙ୍କର କୋଚ୍, ସହାୟକ କର୍ମଚାରୀ, ବିଦ୍ୟାଳୟ, ଶିକ୍ଷକ, ବିଦ୍ୟାଳୟର ବାତାବରଣ – ଏସବୁ କିଛିର ଅବଦାନ ରହିଛି । ସେମାନଙ୍କ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଅବଦାନ ରହିଛି, ଯେଉଁମାନେ ସବୁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କଲେ । ଖେଳାଳିମାନଙ୍କ ସହିତ ମୁଁ ସେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ବହୁତ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି, ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି ।

ଗତ ମାସରେ “ମନ୍ କି ବାତ୍” ମାଧ୍ୟମରେ ମୁଁ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ବିଶେଷକରି ଆମର ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଫିଟ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ଜଣାଇଥିଲି ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲି – ଆସନ୍ତୁ, ଫିଟ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହୁଅନ୍ତୁ, ଫିଟ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ନେତୃତ୍ୱ ନିଅନ୍ତୁ । ମୋତେ ବହୁତ ଖୁସି ଲାଗୁଛି ଯେ, ଲୋକେ ବହୁତ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଏହା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହେଉଛନ୍ତି । ଅନେକ ଲୋକ ଏହାକୁ ସମର୍ଥନ କରି ମୋତେ ଚିଠି ବି ଲେଖିଛନ୍ତି, ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ଫିଟନେସ ମନ୍ତ୍ର, ଫିଟ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ସଫଳ କାହାଣୀ ବାଂଟୁଛନ୍ତି ।

ଜଣେ ଭଦ୍ରବ୍ୟକ୍ତି ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଶଶିକାନ୍ତ ଭୋଁସଲେ ସନ୍ତରଣାଗାରର ନିଜର ଗୋଟିଏ ଛବିକୁ ବାଣ୍ଟି ଲେଖିଛନ୍ତି :- “My weapon is my body, my element is water, my world is swimming.”

ରୁମା ଦେବନାଥ ଲେଖିଛନ୍ତି : “ପ୍ରାତଃ ଭ୍ରମଣ ଯୋଗୁଁ ମୁଁ ନିଜକୁ ଖୁସି ଏବଂ ସୁସ୍ଥ ଅନୁଭବ କରୁଛି ।” ସେ ଆଗକୁ ଲେଖିଛନ୍ତି “For me fitness comes with a smile and we should smile, when we are happy.”

ଦେବନାଥ ଜୀ – ଖୁସୀ ହିଁ ଫିଟନେସ । ଏଥିରେ କୌଣସି ସନ୍ଦେହ ନାହିଁ ।

ଧୱଲ ପ୍ରଜାପତି ନିଜର ପର୍ବତାରୋହଣର ଛବିକୁ ଶେୟାର କରି ଲେଖିଛନ୍ତି – “ମୋ ପାଇଁ ପରିଭ୍ରମଣ ଆଉ ପର୍ବତାରୋହଣ ହିଁ ହେଉଛି ଫିଟ୍ ଇଣ୍ଡିଆ” । ଅନେକ ଖ୍ୟାତନାମା ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟ ରୁଚିପୂର୍ଣ୍ଣ ଢଙ୍ଗରେ ଆମର ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଫିଟ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପାଇଁ ପ୍ରେରିତ କରୁଥିବା ଦେଖି ଖୁବ୍ ଭଲ ଲାଗିଲା । ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଅଭିନେତା ଅକ୍ଷୟ କୁମାର ଟ୍ୱିଟରରେ ଗୋଟିଏ ଭିଡିଓ ଛାଡିଛନ୍ତି । ମୁଁ ବି ତାହା ଦେଖିଛି ଓ ଆପଣମାନେ ମଧ୍ୟ ନିଶ୍ଚୟ ଦେଖନ୍ତୁ ।

ଏଥରର ସେ wooden beads ସହ ବ୍ୟାୟାମ କରୁଥିବା ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଛନ୍ତି । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ବ୍ୟାୟାମ ପିଠି ଏବଂ ପେଟର ମାଂସପେଶୀ ପାଇଁ ଖୁବ ଲାଭଦାୟକ । ତାଙ୍କର ଆଉ ଗୋଟିଏ ଭିଡ଼ିଓ ମଧ୍ୟ ଖୁବ୍ ଚାଲିଛି । ଯେଉଁଥିରେ ସେ ଲୋକମାନଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ଭଲିବଲ୍ ଖେଳୁଛନ୍ତି । ଆହୁରି ଅନେକ ଯୁବକ ମଧ୍ୟ ଫିଟ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପ୍ରୟାସ ସହ ଜଡ଼ିତ ହୋଇ ନିଜ ନିଜର ଅନୁଭୂତିଗୁଡ଼ିକୁ ବାଣ୍ଟୁଛନ୍ତି । ମୋ ମତରେ ଏ ପ୍ରକାର ଆନ୍ଦୋଳନ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ, ସାରା ଦେଶ ପାଇଁ ବହୁତ ଲାଭପ୍ରଦ । ଆଉ ଗୋଟିଏ କଥା ମୁଁ ନିଶ୍ଚୟ କହିବି, ବିନା ଖର୍ଚ୍ଚରେ ଫିଟ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଆନ୍ଦୋଳନର ଆଉ ଏକ ନାମ ହେଉଛି “ଯୋଗ” । ଫିଟ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଅଭିଯାନରେ ଯୋଗର ବିଶେଷ ମହିମା ରହିଛି । ଆପଣମାନେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଥିବେ । ଜୁନ୍ 21 ତାରିଖ – ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଯୋଗ ଦିବସର ମହାତ୍ମ୍ୟ ତ ଏବେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱୀକାର କରିଛି । ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଏବେଠାରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରନ୍ତୁ । ଏକାକୀ ନୁହେଁ – ଆପଣଙ୍କ ସହର, ଆପଣଙ୍କ ଗାଁ, ଆପଣଙ୍କ ଅଂଚଳ, ଆପଣଙ୍କ ସ୍କୁଲ, ଆପଣଙ୍କ କଲେଜ – ପ୍ରତ୍ୟେକେ, ଯେକୌଣସି ବୟସର ହୋଇଥାଆନ୍ତୁ ନା କାହିଁକି – ପୁରୁଷ ହୁଅନ୍ତୁ, ମହିଳା ହୁଅନ୍ତୁ, ଯୋଗ ସହ ଜଡ଼ିତ ହେବାର ପ୍ରୟାସ କରିବା ଉଚିତ । ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାରୀରିକ ବିକାଶ ପାଇଁ, ମାନସିକ ବିକାଶ ପାଇଁ, ମାନସିକ ସନ୍ତୁଳନ ପାଇଁ ଯୋଗର ବ୍ୟବହାର କ’ଣ, ତାହା ଏବେ ଭାରତରେ କିମ୍ବା ବିଶ୍ୱରେ କହିବାକୁ ପଡୁନି । ଏବେ ବହୁ ପ୍ରଚଳିତ ଗୋଟିଏ Animated Video ଆପଣମାନେ ଦେଖିଥିବେ, ଯେଉଁଥିରେ ମୋତେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି । Animation ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କୁ ମୁଁ ଏଥିପାଇଁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି, କାରଣ ସେମାନେ ଅତି ସୂକ୍ଷ୍ମ ଭାବରେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁ କାମ ଜଣେ ଯୋଗଶିକ୍ଷକ କରିପାରିବେ ତାହା Animation ଦ୍ୱାରା ହେଉଛି । ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଏହାଦ୍ୱାରା ଲାଭାନ୍ୱିତ ହେବେ ।

ମୋର ଯୁବବନ୍ଧୁଗଣ, ଆପଣମାନେ ଏବେ ପରୀକ୍ଷା ଚକ୍କରରୁ ବାହାରି ଛୁଟି ଚିନ୍ତାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ଥିବେ । ଛୁଟି କେମିତି କାଟିବେ, କେଉଁଠିକୁ ଯିବେ ଏକଥା ଭାବୁଥିବେ । ମୁଁ ଆଜି ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ନୂଆ କାମ ପାଇଁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ମୁଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଛି ଯେ, ଆଜିକାଲି ଅନେକ ଯୁବକ କିଛି ନା କିଛି ନୂଆ ଶିଖିବାରେ ନିଜର ସମୟ ବିତାଉଛନ୍ତି । ଗ୍ରୀଷ୍ମଛୁଟି ଇଣ୍ଟର୍ଣ୍ଣସିପ ର ଗୁରୁତ୍ୱ ବଢ଼ି ବଢ଼ି ଚାଲିଛି ଏବଂ ଯୁବକମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଅନୁସନ୍ଧାନରେ ରହୁଛନ୍ତି । ଆଉ ପୁଣି ଇଣ୍ଟର୍ଣ୍ଣସିପ ଗୋଟିଏ ନୂତନ ଅନୁଭୂତି ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । ଚାରିକାନ୍ଥ ବାହାରେ, କାଗଜ-କଲମ, କମ୍ପ୍ୟୁଟରଠାରୁ ଦୂରରେ ଜୀବନକୁ ଗୋଟିଏ ନୂଆ ଢଙ୍ଗରେ ଜୀଇଁବାର, ଅନୁଭବ କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳେ । ମୋର ଯୁବବନ୍ଧୁଗଣ, ଗୋଟିଏ ବିଶେଷ ଇଣ୍ଟର୍ଣ୍ଣସିପ ପାଇଁ ମୁଁ ଆଜି ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି । ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ତିନି ଚାରୋଟି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ କ୍ରୀଡ଼ା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ହେଉ, ମାନବ ସମ୍ବଳ ବିକାଶ ହେଉ, ପାନୀୟ ଜଳ ବିଭାଗ ହେଉ – ସରକାରଙ୍କ ତିନି-ଚାରି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ମିଶି “ସ୍ଵଚ୍ଛ ଭାରତ ଗ୍ରୀଷ୍ମଛୁଟି ଇଣ୍ଟର୍ଣ୍ଣସିପ, 2018” ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି ।

କଲେଜର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ଏନସିସିର ଯୁବବନ୍ଧୁ, ଏନ୍ଏସ୍ଏସର ଯୁବସାଥୀ, ନେହେରୁ ଯୁବକେନ୍ଦ୍ରର ନବଯୁବକମାନେ – ଯେଉଁମାନେ କିଛି କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ଦେଶ ଓ ସମାଜର ହିତରେ କିଛି ଶିଖିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ସମାଜର ପରିବର୍ତ୍ତନ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଯେଉଁମାନେ ସାମିଲ ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ଏକ ସକାରାତ୍ମକ ଉତ୍ସାହ ନେଇ ଯେଉଁମାନଙ୍କର ସମାଜ ପାଇଁ କିଛି ନା କିଛି କରିବାର ଅଭିଳାଷ ଅଛି ସେ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ଅଛି ଆଉ ତା’ଦ୍ୱାରା ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବଢ଼ିବ । ଅକ୍ଟୋବର 2 ତାରିଖରେ ଆମେ ଯେତେବେଳେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କର 150ତମ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରିବା ତା’ପୂର୍ବରୁ ଆମେ କିଛି କରିପାରିଛୁ ବୋଲି ଆତ୍ମସନ୍ତୋଷ ମିଳିବ । ମୁଁ ଏକଥା ମଧ୍ୟ କହି ରଖିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ – ଯେଉଁମାନେ ସବୁଠୁଁ ଭଲ Intern ହେବେ, ଯେଉଁମାନେ କଲେଜରେ ଭଲ କାମ କରିଥିବେ, ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଭଲ କାମ କରିଥିବେ, ଏଭଳି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ପୁରସ୍କୃତ କରାଯିବ । ଏହି ଇଣ୍ଟର୍ଣ୍ଣସିପକୁ ସଫଳତାର ସହିତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଥିବା Intern ଛାତ୍ର/ଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ମିଶନ ଦ୍ୱାରା ଗୋଟିଏ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ ଯେଉଁ Intern ଏହାକୁ ଭଲଭାବରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବେ UGC ତାଙ୍କୁ ଦୁଇଟି Credit Point ମଧ୍ୟ ଦେବ । ମୁଁ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଓ ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ପୁଣିଥରେ ଏହି ଇଣ୍ଟର୍ଣ୍ଣସିପ ପାଇଁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ ଜଣାଉଛି । ଆପଣମାନେ MyGovକୁ ଯାଇ “ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଗ୍ରୀଷ୍ମଛୁଟି ଇଣ୍ଟର୍ଣ୍ଣସିପ” ପାଇଁ ପଞ୍ଜୀକରଣ କରିପାରିବେ । ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି – ଆମର ଯୁବବର୍ଗ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଆହୁରି ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବେ । ଆପଣଙ୍କ ପ୍ରୟାସ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ମୁଁ ଖୁବ୍ ଇଚ୍ଛୁକ । ଆପଣଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପର୍କୀୟ ସୂଚନାଗୁଡ଼ିକ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ପଠାନ୍ତୁ । କାହାଣୀ ପଠାନ୍ତୁ, ଫଟୋ ପଠାନ୍ତୁ, ଭିଡିଓ ପଠାନ୍ତୁ – ଆସନ୍ତୁ ଏକ ନୂତନ ଅନୁଭୂତି ପାଇଁ ଆମେ ଛୁଟିକୁ ଏକ ସୁଯୋଗରେ ପରିଣତ କରିଦେବା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମୋତେ ଯେତେବେଳେ ବି ସମୟ ମିଳେ ମୁଁ ଦୂରଦର୍ଶନରେ Good News India କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନିଶ୍ଚୟ ଦେଖେ । ମୁଁ ମୋର ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ନିବେଦନ କରୁଛି ଯେ Good News India ଦେଖନ୍ତୁ । ଦେଶର କେଉଁ କେଉଁ କୋଣରେ କେଉଁ କେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ କି କି ଭଲ କାମ, କ’ଣ ଭଲକଥା ଘଟୁଛି, କରୁଛନ୍ତି ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଆପଣ ଦେଖିପାରିବେ ।

କିଛିଦିନ ତଳେ ମୁଁ ଦିଲ୍ଲୀର ଏଭଳି ଯୁବକମାନଙ୍କର କଥା ଦେଖିଲି ଯେଉଁମାନେ ଗରିବ ପିଲାଙ୍କୁ ପଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହି ଯୁବକମାନେ ଦିଲ୍ଲୀର ବସ୍ତିରେ, ରାସ୍ତାକଡ଼ରେ ରହୁଥିବା ପିଲାମାନଙ୍କର ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି । ରାସ୍ତାକଡ଼ରେ ଭିକ ମାଗୁଥିବା ବା ଛୋଟ ଛୋଟ କାମ କରୁଥିବା ପିଲାମାନଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ସେମାନଙ୍କ ହୃଦୟକୁ ଆଘାତ ଦେଇଥିଲା ଯାହାଫଳରେ ସେମାନେ ଏହି ଗଠନମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ଏବଂ ଏହି କାମରେ ନିଜକୁ ହଜେଇ ଦେଇଛନ୍ତି । ଦିଲ୍ଲୀର ଗୀତା କଲୋନୀ ପାଖରେ ଥିବା ବସ୍ତିରେ 15ଟି ପିଲାଙ୍କୁ ନେଇ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଏହି କାମ ଆଜି ରାଜଧାନୀର ବାରଟି ସ୍ଥାନକୁ ବ୍ୟାପିଯାଇଛି ଏବଂ ପ୍ରାୟ 2000 ପିଲା ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରୁଛନ୍ତି । ଏହି ଅଭିଯାନ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଯୁବକ, ଶିକ୍ଷକମାନେ ନିଜର ବ୍ୟସ୍ତତାବହୁଳ ଦିନଚର୍ଯ୍ୟା ଭିତରୁ 2 ଘଂଟା ସମୟ ବାହାର କରି ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଏହି ଭଗୀରଥ ପ୍ରୟାସ ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି ।

ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ, ସେହିଭଳି ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ପାର୍ବତ୍ୟ ଅଂଚଳର କିଛି କୃଷକ ଆଜି ସାରା ଦେଶର କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣାର ସ୍ରୋତ ପାଲଟିଛନ୍ତି । ସଂଗଠିତ ପ୍ରୟାସ ଦ୍ୱାରା ସେମାନେ ନିଜର ତଥା ନିଜ ଅଂଚଳର ଭାଗ୍ୟ ବଦଳେଇ ଦେଇପାରିଛନ୍ତି । ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ବାଗେଶ୍ୱର ଅଂଚଳରେ ମୁଖ୍ୟରୂପରେ ମାଣ୍ଡିଆ, ମକା, ଯଅ ଓ ଚୌଲାଇ ଶାଗ ଇତ୍ୟାଦି ଫସଲ ହୋଇଥାଏ । ପାହାଡ଼ିଆ ଅଂଚଳ ହୋଇଥିବାରୁ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଏହି ଫସଲର ଉପଯୁକ୍ତ ମୂଲ୍ୟ ମିଳିପାରୁନଥିଲା । କିନ୍ତୁ କପକୋଟ୍ ତହସିଲର କୃଷକମାନେ ଏହି ଫସଲକୁ ସିଧା ବଜାରରେ ବିକ୍ରିକରି କ୍ଷତି ସହିବା ଅପେକ୍ଷା ମୂଲ୍ୟଯୁକ୍ତ କରିବାର ରାସ୍ତା ଆପଣାଇଲେ । ସେମାନେ କ୍ଷେତରୁ ଆମଦାନୀ ହେଉଥିବା ଏହି ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକରୁ ବିସ୍କୁଟ ତିଆରି କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ଏବଂ ତାକୁ ବିକ୍ରି କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ଏ ଅଂଚଳର ଫସଲ Iron Rich ବା ଲୌହସାରଯୁକ୍ତ ବୋଲି ମାନ୍ୟତା ଅଛି । ଲୌହସାର ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବହୁତ ଲାଭକାରୀ ହୋଇଥାଏ । ଏହି କୃଷକମାନେ ମୁନାର ଗ୍ରାମରେ ଗୋଟିଏ ସମବାୟ ସଂସ୍ଥା ଗଠନ କଲେ ଏବଂ ସେଠାରେ ବିସ୍କୁଟ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ କାରଖାନା ବସାଇଲେ । କୃଷକମାନଙ୍କର ସାହାସ ଦେଖି ସରକାର ମଧ୍ୟ ତାକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଜୀବିକା ମିଶନ ସହିତ ଯୋଡ଼ିଦେଲେ । ଏହି ବିସ୍କୁଟ ଆଜି କେବଳ ବାଗେଶ୍ୱର ଜିଲ୍ଲାର ପଚାଶ ଅଙ୍ଗନବାଡ଼ି କେନ୍ଦ୍ର ନୁହେଁ ବରଂ ଆଲମୋଡ଼ା ଓ କୌସାନୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମଧ୍ୟ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଉଛି । କୃଷକମାନଙ୍କ ପରିଶ୍ରମ ଫଳରେ ସଂସ୍ଥାର ବାର୍ଷିକ ବ୍ୟବସାୟ କାରବାର 10 ଲକ୍ଷରୁ 15 ଲକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଂଚିଯାଇଛି । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ – ପ୍ରାୟ 900 ରୁ ଅଧିକ ପରିବାରକୁ ରୋଜଗାର ସୁଯୋଗ ମିଳିବା ଦ୍ୱାରା ଏ ଅଂଚଳରୁ ପଳାୟନ ମଧ୍ୟ କମିବା ଆରମ୍ଭ ହେଲାଣି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆମେ ଶୁଣୁଛେ ଯେ ପୃଥିବୀରେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ପାଣିକୁ ନେଇ ଯୁଦ୍ଧ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି । ସମସ୍ତେ ଏକଥା କହୁଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏ ବିଷୟରେ ଆମର ବି କିଛି ଦାୟିତ୍ୱ ଅଛି କି ନାହିଁ? ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ଏକ ସାମାଜିକ ଦାୟିତ୍ୱ । ଆମେ ଏକଥା ଅନୁଭବ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ କି? ଏହା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକର ଦାୟିତ୍ୱ ହେବା ଉଚିତ । ବର୍ଷାଜଳର ପ୍ରତିଟି ବିନ୍ଦୁକୁ ଆମକୁ ସଂଚୟ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି ଆମେ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ଗୋଟିଏ ନୂଆ କଥା ନୁହେଁ । ଶତାବ୍ଦୀ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଆମର ପୂର୍ବଜମାନେ ଏ କାମ କରି ଦେଖାଇଛନ୍ତି । ପାଣିର ପ୍ରତିଟି ବିନ୍ଦୁର ମହାତ୍ମ୍ୟକୁ ସେମାନେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି । ପାଣିର ପ୍ରତିଟି ବିନ୍ଦୁକୁ କେମିତି ସଂରକ୍ଷିତ କରାଯାଇପାରିବ ସେ ଦିଗରେ ନୂଆ ନୂଆ ଉପାୟ ଖୋଜି ବାହାର କରିଥିଲେ । ଆପଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି କେହି ତାମିଲନାଡୁ ଯାଇଥିବେ । ତାମିଲନାଡୁରେ ଏମିତି କେତେକ ମନ୍ଦିର ଅଛି ଯେଉଁଠି ଶିଳାଲେଖମାନଙ୍କରେ ଜଳସେଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ଜଳସଂରକ୍ଷଣ, ମରୁଡ଼ି ପରିଚାଳନା ଇତ୍ୟାଦି ବିଷୟରେ ଲେଖାଯାଇଥିବାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ମନାର କୋୟିଲ, ଟରାନ୍ ମହାଦେବୀ, କୋଭିଲପଟ୍ଟି, ପୁଦୁକୋଟ୍ଟୈ ଆଦି ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କର ବଡ଼ ବଡ଼ ଶିଳାଲେଖ ମାନ ରହିଛି । ଆଜି ମଧ୍ୟ ପାହାଚ ଥିବା ବଡ଼ ବଡ଼ କୂଅମାନ ପର୍ଯ୍ୟଟନସ୍ଥଳ ଭାବରେ ପରିଚିତ । କିନ୍ତୁ ଏହି କୂଅଗୁଡ଼ିକ ଯେ ଆମ ପୂର୍ବଜମାନଙ୍କର ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପଦ୍ଧତିର ଜୀବନ୍ତ ଉଦାହରଣ ଏକଥା ଭୁଲିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । ଗୁଜରାଟର ‘ଅଜାଡଲ୍’ ଏବଂ ‘ପାଟନ କି ରାନୀ’ ନାମକ ସୋପାନ-କୂପ ବା ପାହାଚ ଥିବା କୂଅକୁ ୟୁନେସ୍କୋ ଦ୍ୱାରା ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟ ଭାବରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି । ଏହାର ଭବ୍ୟତା ଅତ୍ୟନ୍ତ ମନୋରମ । ଏହି ଜଳାଶୟଗୁଡ଼ିକୁ ଜଳର ମନ୍ଦିର ହିଁ କୁହାଯାଇପାରେ । ଯଦି ଆପଣ କେବେ ରାଜସ୍ଥାନ ଯାଆନ୍ତି ତେବେ ଯୋଧପୁରର ‘ଚାନ୍ଦ ବାୱଡ଼ି’ ନିଶ୍ଚୟ ଯିବେ । ଏହା ଭାରତର ଅତି ସୁନ୍ଦର ଜଳାଶୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ । ଆଉ ଧ୍ୟାନ ଦେବାର ବିଷୟ ହେଲା ଏହି ଜଳାଶୟଟି ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଅଛି ଯେଉଁଠି ଉତ୍କଟ ଜଳାଭାବ ଲାଗିରହିଥାଏ । ଅପ୍ରେଲ, ମେ, ଜୁନ୍, ଜୁଲାଇ – ଏଇ ସମୟଟି ଜଳକୁ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବାର ଉତ୍ତମ ସମୟ । ଏଥିପାଇଁ ଯଦି ଆମେ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ରହିବା ତେବେ ଅଧିକ ଲାଭ ପାଇବା । ଗତ ତିନିବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଜଳସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ଜଳ ପରିଚାଳନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନିଜ ନିଜ ହିସାବରେ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି । ପ୍ରତିବର୍ଷ ମନରେଗା ବଜେଟରୁ ବହିର୍ଭୂତ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ଜଳ ପରିଚାଳନା ଦିଗରେ ହାରାହାରି 32 ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଇଛି । ଯଦି 2017-18 ବର୍ଷର କଥା କହିବା ତେବେ ମୋଟ ବ୍ୟୟ 64 ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ଶତକଡ଼ା 55 ଭାଗ ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରାୟ 35 ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଇଛି । ଗତ ତିନିବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହିଭଳି ଜଳ ପରିଚାଳନା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରାୟ 150 ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ଜମିକୁ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଲାଭ ମିଳିଛି । ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ଓ ଜଳ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଭାରତ ସରକାର ମନରେଗା ମାଧ୍ୟମରେ ଯେଉଁ ଧନରାଶି ଦେଉଛନ୍ତି କିଛି ଲୋକ ତା’ଦ୍ୱାରା ଅନେକ ଲାଭଜନକ କାମ କରିପାରିଛନ୍ତି । କେରଳରେ ‘କୁଟୁମ୍ପେରୁର୍’ ନାମରେ ନଦୀଟିଏ ଅଛି । ମନରେଗା ଯୋଜନା ଅନ୍ତର୍ଗତ କାମ କରୁଥିବା ସାତ ହଜାର ଲୋକ ସତୁରୀ ଦିନ କାମକରି ଏହି ନଦୀଟିକୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରିଦେଲେ । ଗଙ୍ଗା ଓ ଯମୁନା ପାଣିରେ ଭର୍ତିହୋଇ ରହିଥିବା ନଦୀ । କିନ୍ତୁ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ଅନ୍ୟ କିଛି ଅଂଚଳ ଅଛି ଯେମିତିକି ପତେପୁରୁ ଜିଲାର ଶସୁର ଓ ଖଦେରୀ ନାମକ ଛୋଟ ନଦୀ ଦୁଇଟି ଶୁଖିଗଲାଣି । ମନରେଗା ଯୋଜନାରେ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ ବହୁତ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ମାଟିକାମ ଓ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ କାମ କରିବାର ପ୍ରୟାସ କଲେ । ପ୍ରାୟ 40-45 ଟି ଗାଁର ଲୋକଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ ଶୁଖିଯାଇଥିବା ଏହି ଶସୁର ଖଦେରୀ ନଦୀକୁ ପନୁର୍ଜୀବିତ କଲେ । ପଶୁ ହେଉ, ପକ୍ଷୀ ହେଉ, କୃଷକ ହେଉ, ଗାଁ ହେଉ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ସଫଳତା ଏକ ଆଶୀର୍ବାଦ ସଦୃଶ । ମୁଁ କହିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ ପୁଣି ଅପ୍ରେଲ, ମେ, ଜୁନ, ଜୁଲାଇ ଆସିଗଲାଣି । ଜଳସଂଚୟ ଓ ଜଳସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଆମେ ବି କିଛି ଦାୟିତ୍ୱ ବହନ କରିବା ଉଚିତ । ଆମେ ବି କିଛି ଯୋଜନା ଦ୍ୱାରା କିଛି କାମ କରି ଦେଖାଇବା ଉଚିତ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ଯେତେବେଳେ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ, ମୋ ନିକଟକୁ ଚାରିଆଡ଼ୁ ସନ୍ଦେଶ ଆସି ପହଂଚେ, ଚିଠି ଓ ଫୋନକଲ୍ ଆସେ । ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ଉତ୍ତର 24-ପ୍ରଗଣା ଜିଲ୍ଲାର ଦେବୀତୋଲା ଗାଁର ଆୟନ୍ କୁମାର ବାନାର୍ଜୀ MyGov ରେ ନିଜର ମତାମତ ଲେଖି ପଠାଇଛନ୍ତି – “ଆମେମାନେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁରଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରିଥାଉଁ, କିନ୍ତୁ କିଛି ଲୋକ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁରଙ୍କ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥା ସ୍ୱାଭିମାନ ସହ ବଂଚିବାର ଦର୍ଶନ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ । ଦୟାକରି ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସେ ବିଷୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରନ୍ତୁ, ଯଦ୍ଦ୍ୱାରା ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ଜ୍ଞାନଲାଭ କରିପାରିବେ ।

ମୁଁ ଆୟନ୍ ମହୋଦୟଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଉଛି ଯେ ସେ ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ର ସମସ୍ତ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିପାରିଲେ । ଗୁରୁଦେବ ଠାକୁର ଜ୍ଞାନ ଓ ବିବେକସମ୍ପନ୍ନ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଥିଲେ ଯାହାଙ୍କର ଲେଖନୀ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରିଛି । ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ବହୁମୁଖୀ ପ୍ରତିଭାର ଅଧିକାରୀ ଥିଲେ ଯାହାଙ୍କ ଭିତରେ ଆମେମାନେ ଜଣେ ଶିକ୍ଷକଙ୍କୁ ପ୍ରତି କ୍ଷଣ ଅନୁଭବ କରିପାରିବା । ସେ ‘ଗୀତାଞ୍ଜଳି’ରେ ଲେଖିଛନ୍ତି – “He, who has the knowledge has the responsibility to impart it to the students.” ଅର୍ଥାତ୍ ଯାହାଙ୍କ ପାଖରେ ଜ୍ଞାନ ଅଛି, ତାଙ୍କର ଏହା କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଯେ ସେ ତାଙ୍କୁ ଜିଜ୍ଞାସୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିତରଣ କରନ୍ତୁ ।

ମୁଁ ବଙ୍ଗଳା ଭାଷା ତ ଜାଣିନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ପିଲା ଥିଲି, ସକାଳେ ଶୀଘ୍ର ଉଠିବାର ମୋର ଅଭ୍ୟାସ ଥିଲା । ପୂର୍ବ ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନରେ ରେଡ଼ିଓ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଶୀଘ୍ର ଆରମ୍ଭ ହୁଏ କିନ୍ତୁ ପଶ୍ଚିମ ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନରେ ବିଳମ୍ବରେ । ପ୍ରାୟଃ 5.30 ମିନିଟ୍ ସମୟରେ ରେଡ଼ିଓରେ ରବୀନ୍ଦ୍ର ସଙ୍ଗୀତ ଆରମ୍ଭ ହେଉଥିଲା ଯାହାକୁ ଶୁଣିବାର ଅଭ୍ୟାସ ମୋର ଥିଲା । ଭାଷା ତ ବୁଝିପାରୁନଥିଲି, କିନ୍ତୁ ସକାଳୁ ଶୀଘ୍ର ଉଠି ରେଡ଼ିଓରେ ପ୍ରସାରିତ ହେଉଥିବା ରବୀନ୍ଦ୍ର ସଂଗୀତ ଶୁଣିବାର ଅଭ୍ୟାସ ମୋର ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଯେତେବେଳେ ‘ଆନନ୍ଦଲୋକେ’ ଓ ‘ଆଗୁନେର’, ‘ପୋରୋଶମନୀ’ – ଏ କବିତାଗୁଡ଼ିକୁ ଶୁଣିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳୁଥିଲା, ମୋ ମନକୁ ବହୁତ ଶାନ୍ତିପ୍ରାପ୍ତ ହେଉଥିଲା । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ରବୀନ୍ଦ୍ର ସଂଗୀତ ଓ ତାଙ୍କ କବିତାଗୁଡ଼ିକ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିବ । ମୁଁ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁରଙ୍କୁ ସମ୍ମାନପୂର୍ବକ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଜ୍ଞାପନ କରୁଛି ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ଆଗାମୀ କିଛିଦିନ ମଧ୍ୟରେ ରମଜାନ୍ର ପବିତ୍ର ମାସ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଅଛି । ସମଗ୍ର ପୃଥିବୀରେ ରମଜାନ୍ ମାସ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଓ ସମ୍ମାନ ସହ ପାଳିତ ହୁଏ । ରୋଜାର ସାମୂହିକ ବିଶେଷତ୍ୱ ଏହା ଯେ ଯେତେବେଳେ ମଣିଷ ନିଜେ ଭୋକ ଉପବାସରେ ରହେ, ସେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କର କ୍ଷୁଧାଜନିତ କଷ୍ଟ ଅନୁଭବ କରିପାରେ । ନିଜେ ତୃଷାର୍ତ୍ତ ରହିଲେ ଅନ୍ୟର ତୃଷା ନେଇ ଅନୁଭୂତି ମିଳେ । ଦେବଦୂତ ମହମ୍ମଦଙ୍କର ଶିକ୍ଷା ଓ ସନ୍ଦେଶକୁ ସ୍ମରଣ କରିବାର ସୁଯୋଗ ଅଟେ । ତାଙ୍କ ଜୀବନରୁ ସମାନତା ଓ ଭ୍ରାତୃତ୍ୱ ମାର୍ଗରେ ଅନୁଗମନ କରିବାର ଜ୍ଞାନଲାଭ କରିବା ଆମର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ । ଦିନେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ପୈଗମ୍ବର ମହମ୍ମଦଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ କଲା – ‘ଇସଲାମରେ କେଉଁ କାମଟି ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ?’ ପୈଗମ୍ବର ମହମ୍ମଦ ଉତ୍ତର ଦେଲେ – ‘କୌଣସି ଗରିବ ଓ ଅଭାବୀ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଖୁଆଇବା ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କ ସହ ସଦ୍ଭାବପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବହାର ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରିବା, ଯଦିବା ଆପଣ ତାଙ୍କୁ ଜାଣନ୍ତୁ ବା ନ ଜାଣନ୍ତୁ, ପୈଗମ୍ବର ମହମ୍ମଦ ଜ୍ଞାନ ଓ କରୁଣାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କଠାରେ କୌଣସି କଥାର ଅହଙ୍କାର ନ ଥିଲା । ସେ କହୁଥିଲେ – ଅହଙ୍କାର ହିଁ ଜ୍ଞାନକୁ ପ୍ରତିହତ କରିଥାଏ । ପୈଗମ୍ବର ମହମ୍ମଦଙ୍କର କହିବାର କଥା ଥିଲା ଯେ ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ନିକଟରେ କୌଣସି ଜିନିଷ ଆବଶ୍ୟକତାଠାରୁ ଅଧିକ ଅଛି, ତା’ହେଲେ ଆପଣ ତାକୁ କୌଣସି ଅଭାବୀ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଦେଇଦିଅନ୍ତୁ । ଏଥିପାଇଁ ରମଜାନ୍ ବେଳେ ଦାନର ବିଶେଷ ମହତ୍ୱ ରହିଛି । ଏହି ପବିତ୍ର ମାସରେ ଲୋକମାନେ ଅଭାବୀ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଦାନ ଦେଇଥାନ୍ତି । ପୈଗମ୍ବର ମହମ୍ମଦଙ୍କର ଏହା କଥନ ଯେ – କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ଦ୍ୱାରା ହିଁ ଧନୀ ହୋଇଥାଏ, ଧନ-ଦୌଲତ ଦ୍ୱାରା ନୁହେଁ । ମୁଁ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କୁ ଆଗାମୀ ପବିତ୍ର ରମଜାନ୍ ମାସ ଉପଲକ୍ଷେ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜ୍ଞାପନ କରୁଅଛି ଏବଂ ମୋର ଆଶା ଯେ ଏହି ପର୍ବ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଶାନ୍ତି ଓ ସଦ୍ଭାବନାର ସନ୍ଦେଶକୁ ଅନୁପାଳନ କରିବାର ପ୍ରେରଣା ପ୍ରଦାନ କରିବ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ! ବୁଦ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଦିବସ । ଏହା ଆମର ଗର୍ବ ଯେ ଭାରତ କରୁଣା, ସେବା ଓ ତ୍ୟାଗର ମହତ୍ୱ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିଥିବା ମହାପୁରୁଷ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଜନ୍ମଭୂମି, ଯିଏକି ସମଗ୍ର ସଂସାରରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରାଇଥିଲେ । ଏହି ବୁଦ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବା ସହିତ ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ମାର୍ଗରେ ଅନୁଗମନ କରିବା ପାଇଁ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ ହେବାପାଇଁ ତଥା ନିଜ ନିଜର ଦାୟିତ୍ୱକୁ ନିର୍ବାହ କରିବା ପାଇଁ ପୁନର୍ବାର ସ୍ମରଣ କରାଇଦିଏ । ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧ ସମାନତା, ଶାନ୍ତି, ସଦ୍ଭାବ ଏବଂ ଭ୍ରାତୃତ୍ୱର ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ଶକ୍ତି । ଏହା ଏପରି ମାନବୀୟ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଅଟେ, ଯାହାର ଆବଶ୍ୟକତା ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବିଶ୍ୱରେ ସର୍ବାଧିକ । ବାବାସାହେବ ଡ. ଆମ୍ବେଦକର ଏହାର ମହତ୍ୱ ପ୍ରତିପ୍ରଦାନ କରି କହନ୍ତି ଯେ ତାଙ୍କ ସାମାଜିକ ଦର୍ଶନରେ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ମହାନ ପ୍ରେରଣା ରହିଛି । ସେ କହିଥିଲେ – “My Social Philosophy may be said to be enshrined in three words; Liberty, equality and fraternity. My philosophy has roots in religion and not in political science. I have derived, them from the teaching of my master The Buddha.”

ବାବାସାହେବ ସମ୍ବିଧାନ ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଜର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରୋତରୁ ବଂଚିତ ଦଳିତ, ପୀଡ଼ିତ, ଶୋଷିତ କୋଟି କୋଟି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସକ୍ଷମ କରାଇପାରିଲେ । କରୁଣାର ଏହାଠାରୁ ବଡ଼ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ବିରଳ । ଲୋକମାନଙ୍କର କଷ୍ଟ ନିବାରଣ ନିମନ୍ତେ ଏହି କରୁଣା ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ସବୁଠାରୁ ମହାନ ଗୁଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ । କୁହାଯାଏ ଯେ ବୌଦ୍ଧଭିକ୍ଷୁମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ପରିଭ୍ରମଣ କରୁଥିଲେ । ସେମାନେ ନିଜ ସଙ୍ଗେ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ସମୃଦ୍ଧ ବିଚାରଧାରାକୁ ନେଇ ସେଠାକାର ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଚାର-ପ୍ରସାର କରୁଥିଲେ । ଏହା ସବୁ ସମୟରେ ହୋଇଆସୁଛି । ସମଗ୍ର ଏସିଆ ମହାଦେଶରେ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଶିକ୍ଷା ଆମମାନଙ୍କୁ ନିଜ ଐତିହ୍ୟରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି । ଏହା ଆମମାନଙ୍କୁ ଅନେକ ଏସିଆ ମହାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ର ଯଥା-ଚୀନ, ଜାପାନ, କୋରିଆ, ଥାଇଲାଣ୍ଡ, କାମ୍ବୋଡ଼ିଆ, ମିଆଁମାର ଆଦି ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଭକ୍ତ ପରମ୍ପରା ଓ ଶିକ୍ଷାଦୀକ୍ଷା ସହ ସଂଶ୍ଲିଷ୍ଟ ଏବଂ ଏଇଥିପାଇଁ ଆମେ ବୌଦ୍ଧଧର୍ମଭିତ୍ତିକ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ନିମନ୍ତେ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ବିକାଶ କରୁଛନ୍ତି ଯାହା ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆର ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥଳଗୁଡ଼ିକୁ, ଭାରତର ସ୍ଥଳଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ସଂଯୋଗ ସ୍ଥାପନ କରୁଅଛି । ଏହା ମୋ’ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖୁସିର କଥା ଯେ ଭାରତ ସରକାର ଅନେକ ବୌଦ୍ଧ ମନ୍ଦିରଗୁଡ଼ିକର ପୁନରୁଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଅଛନ୍ତି । ଏହା ମଧ୍ୟରେ ମିଆଁମାରର ବାଗାନରେ ଅବସ୍ଥିତ କେତେ ଶତାବ୍ଦୀର ପୁରାତନ ବୈଭବଶାଳୀ ‘ଆନନ୍ଦ ମନ୍ଦିର’ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଆଜି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ସବୁଆଡ଼େ ସଂଘର୍ଷ ଓ ମାନବୀୟ ବେଦନା ପରିଲକ୍ଷିତ । ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଉପଦେଶ ଘୃଣାକୁ ଦୟା ଦ୍ୱାରା ସମାପ୍ତ କରିବାର ମାର୍ଗ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରେ । ମୁଁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ପ୍ରତି ଶ୍ରଦ୍ଧା ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରୁଥିବା ଓ ତାଙ୍କ କରୁଣା ସିଦ୍ଧାନ୍ତରେ ଆସ୍ଥା ରଖୁଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କୁ ବୁଦ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାର ମଙ୍ଗଳମୟୀ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜ୍ଞାପନ କରୁଅଛି । ମୁଁ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କଠାରୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଆଶୀର୍ବାଦ କାମନା କରୁଅଛି ଯଦ୍ୱାରା କି ଆମେ ତାଙ୍କ ଉପଦେଶ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଏକ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ କରୁଣାପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ୱର ନିର୍ମାଣ କରିବାରେ ନିଜର ଦାୟିତ୍ୱ ନିର୍ବାହ କରିପାରିବା । ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଆମେମାନେ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରୁଛୁ , ଆପଣମାନେ ହସୁଥିବା ବୁଦ୍ଧ(Laughing Budha)ଙ୍କର ମୂର୍ତ୍ତି ସମ୍ପର୍କରେ ଶୁଣିଥିବେ, ଯାହା ସମ୍ପର୍କରେ କୁହାଯାଏ ଯେ ହସମୁଖ ବୁଦ୍ଧ(Smiling Budha) ସୌଭାଗ୍ୟ ଆଣନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ଏହା ଜାଣନ୍ତି ଯେ ହସମୁଖ ବୁଦ୍ଧ ଭାରତର ସୁରକ୍ଷା ଇତିହାସର ଏହି ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣା ସହ ସଂଶ୍ଲିଷ୍ଟ । ଏବେ ଆପଣମାନେ ଚିନ୍ତା କରୁଥିବେ ଯେ ହସମୁଖ ବୁଦ୍ଧ ବା Smiling Budha ଏବଂ ଭାରତର ସୈନ୍ୟଶକ୍ତି ମଧ୍ୟରେ କି ପ୍ରକାର ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି ଆପଣମାନଙ୍କର ମନେଥିବ ଆଜିକୁ 20 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ 11 ମେ, 1998 ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ତତ୍କାଳୀନ ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଅଟଳବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରି କହିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର କଥାଗୁଡ଼ିକ ସମଗ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ଗୌରବ, ପରାକ୍ରମ ଓ ଆନନ୍ଦର ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଭରିଦେଇଥିଲା । ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ବାସ କରୁଥିବା ଭାରତୀୟ ସମୁଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ନୂତନ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥିଲା । ସେହିଦିନ ବୁଦ୍ଧପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଥିଲା, 11 ମେ, 1998 ଭାରତର ପଶ୍ଚିମ ସୀମାରେ ଅବସ୍ଥିତ ରାଜସ୍ଥାନର ପୋଖରାନଠାରେ ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଇଥିଲା । ସେହି ଘଟଣାକୁ 20ବର୍ଷ ହେଉଛି ଏବଂ ଏହି ପରୀକ୍ଷଣ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଆଶୀର୍ବାଦରୁ ବୁଦ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ହିଁ କରାଯାଇଥିଲା । ଭାରତର ଏହି ପରୀକ୍ଷଣ ସଫଳ ରହିଥିଲା ଏବଂ ଏହା କୁହାଯାଇପାରେ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତ ନିଜର ଶକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା । ମୁଁ ଏହା କହିପାରେ ଯେ ସେହିଦିନଟି ଭାରତୀୟ ଇତିହାସରେ ନିଜର ସୈନ୍ୟଶକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ ଭାବରେ ଅଙ୍କିତ । ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧ ସମଗ୍ର ସଂସାରକୁ ଉପଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଶକ୍ତି ଅନ୍ତର୍ମନର ଶକ୍ତି ଓ ଶାନ୍ତି ନିମନ୍ତେ ଆବଶ୍ୟକ । ଏହିପରି ଭାବେ ଯେତେବେଳେ ଆପଣମାନେ ଗୋଟିଏ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବରେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେବେ, ସେତେବେଳେ ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତଙ୍କ ସହ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ରହିପାରିବେ । 1998 ମେ’ ମାସ ରାଷ୍ଟ୍ର ପାଇଁ କେବଳ ଏଥିପାଇଁ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନୁହେଁ ଯେ ଏହି ମାସରେ ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷଣ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଯେଉଁପରି ଭାବରେ ଏହା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥିଲା, ତାହା ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହି ଘଟଣା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱକୁ ଜଣାଇଦେଲା ଯେ ଭାରତର ମାଟି ମହାନ୍ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କର ମାଟି ଏବଂ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ନେତୃତ୍ୱ ସହ ଭାରତ ପ୍ରତିଦିନ ନୂତନ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଓ ଗୌରବକୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରେ । ଆମର ପ୍ରିୟ ଅଟଳବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ମହୋଦୟ ଏହି ମନ୍ତ୍ର ଶୁଣାଇଥିଲେ – ‘ଜୟ ଯବାନ୍, ଜୟ କିଷାନ୍, ଜୟ ବିଜ୍ଞାନ’ । ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଆମେମାନେ 11 ମେ, 1998 ର ବିଂଶତମ ବର୍ଷ ପାଳନ କରିବାକୁ ଯାଉଛୁ, ସେତେବେଳେ ଭାରତର ଶକ୍ତି ନିମନ୍ତେ ଅଟଳଜୀ ‘ଜୟ ବିଜ୍ଞାନ’ର ଯେଉଁ ମନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି, ତାକୁ ଆତ୍ମସ୍ଥ କରି ଆଧୁନିକ ଭାରତ, ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଭାରତ ଓ ସକ୍ଷମ ଭାରତ ନିର୍ମାଣ ନିମନ୍ତେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଯୁବକ ନିଜର ଯୋଗଦାନ ଦେବାପାଇଁ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ଏବଂ ସଂକଳ୍ପ କରନ୍ତୁ । ନିଜର ଶକ୍ତିକୁ ଭାରତର ଶକ୍ତିର ଅଂଶ ଭାବରେ ପ୍ରତିପାଦିତ କରନ୍ତୁ । ଦେଖୁ ଦେଖୁ ଯେଉଁ ଯାତ୍ରାକୁ ଅଟଳଜୀ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, ତାକୁ ଆଗକୁ ଆଗକୁ ନେବାର ଏକ ନୂଆ ଆନନ୍ଦ ଓ ନୂଆ ସନ୍ତୋଷ ଆମେମାନେ ବି ପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରିବା ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ପୁନର୍ବାର ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ରେ ଦେଖାହେବ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ବିଷୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବା ।

ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ।

ମନ କି ବାତ ,ମାର୍ଚ୍ଚ 2018

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । ଆଜି ପବିତ୍ର ରାମନବମୀ । ରାମନବମୀର ଏହି ପବିତ୍ର ପର୍ବରେ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ମୋର ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭକାମନା । ପୂଜ୍ୟ ବାପୁଙ୍କ ଜୀବନରେ “ରାମ ନାମ”ର ଶକ୍ତି କେତେ ଥିଲା, ତାହା ତାଙ୍କ ଜୀବନର ପ୍ରତି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଆମେ ଦେଖିଛୁ । ଗତ ଜାନୁଆରୀ 26 ତାରିଖ ଦିନ ଯେତେବେଳେ ଆସିଆନ୍ ଦେଶର ସମସ୍ତ ମହାନୁଭବ ଏଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ନିଜ ସହ ସେମାନଙ୍କ ସାଂସ୍କୃତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ସାଙ୍ଗରେ ଆଣିଥିଲେ ଏବଂ ଏହା ବଡ଼ ଗର୍ବର କଥା ଯେ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଦେଶ ରାମାୟଣକୁ ହିଁ ଆମ ଆଗରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଅର୍ଥାତ ରାମ ଓ ରାମାୟଣ କେବଳ ଭାରତରେ ନୁହେଁ ବରଂ ବିଶ୍ୱର ଏହି ଭୂଖଣ୍ଡରେ ଆସିଆନ୍ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଆଜି ମଧ୍ୟ ସେତିକି ପ୍ରେରଣା ଏବଂ ପ୍ରଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି । ମୁଁ ପୁଣିଥରେ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଶ୍ରୀରାମନବମୀ ଉପଲକ୍ଷେ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ପ୍ରତିଥର ପରି ଏଥର ମଧ୍ୟ ମୋତେ ବହୁସଂଖ୍ୟାରେ ଆପଣମାନଙ୍କର ଚିଠି, ଇ-ମେଲ, ଫୋନକଲ ଏବଂ ମତାମତ ମିଳିଛି । MyGov ରେ କୋମଲ ଠକ୍କରଜୀ – ଆପଣ ସଂସ୍କୃତର ଅନଲାଇନ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପାଇଁ ଯାହା ଲେଖିଛନ୍ତି, ତାହା ମୁଁ ପଢ଼ିଲି । ଜଣେ IT ପେଶାଦାର ହେବା ସହିତ ସଂସ୍କୃତକୁ ଆପଣଙ୍କ ଭଲ ପାଇବା ଦେଖି ଖୁବ୍ ଭଲ ଲାଗିଲା । ଏ ଦିଗରେ ଚାଲିଥିବା ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ସମ୍ପର୍କରେ ଆପଣଙ୍କୁ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ମୁଁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବିଭାଗକୁ କହିଛି । “ମନ୍ କି ବାତ୍”ର ଶ୍ରୋତା ଯେଉଁମାନେ ସଂସ୍କୃତ ସହ ଜଡ଼ିତ ସେମାନେ କୋମଲଜୀଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ କିଭଳି ଆଗକୁ ନେଇହେବ ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ପାଇଁ ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି ।

ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଘନଶ୍ୟାମ କୁମାର ମହାଶୟ, ଗ୍ରାମ-ବରାକର୍, ଜିଲ୍ଲା-ନାଳନ୍ଦା ବିହାର । Narendra Modi Appରେ ଆପଣ ଲେଖିଥିବା ମତାମତ ପଢ଼ିଲି । ଭୂତଳ ଜଳସ୍ତର ହ୍ରାସ ସମ୍ପର୍କରେ ଆପଣ ଯେଉଁ ଉଦ୍ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ତାହା ନିଶ୍ଚିତ ରୂପେ ଖୁବ୍ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।

କର୍ଣ୍ଣାଟକରୁ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଶକଲ୍ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ, ଆପଣ ଖୁବ୍ ସୁନ୍ଦର ଶବ୍ଦ ସଂଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ, “ଆୟୁଷ୍ମାନ ଭାରତ” ସେତେବେଳେ ସମ୍ଭବ ହେବ ଯେତେବେଳେ “ଆୟୂଷ୍ମାନ ଭୂମି” ହେବ ଏବଂ ଆୟୂଷ୍ମାନ ଭୂମି ସେତେବେଳେ ହେବ ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଭୂମି ଉପରେ ରହୁଥିବା ସବୁ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା । ଖରାଦିନେ ପଶୁପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପାଣି ରଖିବା ପାଇଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି । ଶକଲ୍ ଜୀ ଆପଣଙ୍କ ଭାବନାକୁ ମୁଁ ସମସ୍ତ ଶ୍ରୋତାଙ୍କ ନିକଟକୁ ପହଂଚାଇ ଦେଇଛି ।

ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଯୋଗେଶ ଭଦ୍ରେଶା ମହାଶୟ – ଏଥର ଯୁବବର୍ଗଙ୍କ ସହ ମୁଁ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ କଥା ହେବାପାଇଁ ସେ କହିଛନ୍ତି । ଏସୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ତୁଳନାତ୍ମକ ଭାବେ ଆମ ଯୁବବର୍ଗ ଶାରୀରିକ ରୂପେ ଦୁର୍ବଳ ବୋଲି ସେ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି । ଯୋଗେଶଜୀ, ଏଥର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ସହ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ କଥାହେବାପାଇଁ – Fit India କଥା କହିବା ପାଇଁ ମୁଁ ଚିନ୍ତା କରିଛି । ଆପଣ ଯୁବଗୋଷ୍ଠୀ ମିଶି Fit India ଆନ୍ଦୋଳନ ମଧ୍ୟ ଚଳାଇପାରିବେ ।

ବିଗତ ଦିନରେ ଫ୍ରାନ୍ସର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କାଶୀ ଗସ୍ତରେ ଯାଇଥିଲେ । ବାରାଣସୀର ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ, ସେହି ଗସ୍ତ ସମୟର ସମସ୍ତ ଦୃଶ୍ୟ ମନଛୁଆଁ ଏବଂ ପ୍ରଭାବ ସୃଷ୍ଟିକାରୀ ଥିଲା । ସେ ସମସ୍ତ ଫଟୋଚିତ୍ର, ଭିଡ଼ିଓକୁ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଚାରିତ କରାଯିବା ଉଚିତ । ପ୍ରଶାନ୍ତ ଜୀ, ଭାରତ ସରକାର ସେହିଦିନ ହିଁ ଫଟୋଗୁଡ଼ିକୁ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଏବଂ Narendra Modi App ରେ ପ୍ରସାର କରିଦେଇଥିଲେ । ଏବେ ଆପଣ ସେଗୁଡ଼ିକୁ Like କରନ୍ତୁ ଏବଂ Re-Tweet କରି ନିଜର ସାଙ୍ଗସାଥୀମାନଙ୍କୁ ପଠାନ୍ତୁ ।

ଚେନ୍ନାଇରୁ ଅନଘା, ଜୟେଶ ଏବଂ ଆହୁରି ଅନେକ ପିଲା Exam Warrior ବହି ପଛରେ ଦିଆଯାଇଥିବା କୃତଜ୍ଞତା କାର୍ଡ ସମ୍ପର୍କରେ ସେମାନଙ୍କର ମନକଥା ମୋତେ ଲେଖି ପଠାଇଛନ୍ତି । ଅନଘା, ଜୟେଶ, ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତ ପିଲାମାନଙ୍କୁ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯେ, ଆପଣମାନଙ୍କର ଏହି ଚିଠିଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ମୋର ଦିନଯାକର କ୍ଳାନ୍ତି କୁଆଡ଼େ ଉଭେଇଯାଏ । ଏତେଗୁଡ଼ିଏ ଚିଠି, ଏତେ ଫୋନକଲ୍, ମତାମତ – ଏଥିରୁ ଯାହାକିଛି ମୁଁ ପଢ଼ିପାରିଲି, ଯାହାକିଛି ଶୁଣିପାରିଲି, ସେଥିରୁ ଅନେକ କଥା ମୋ ମନକୁ ଛୁଇଁପାରିଲା । ଖାଲି ସେତିକିର କଥା କହିଲେ ବି ହୁଏତ ମାସ ମାସ ଧରି ନିରନ୍ତର ଭାବେ ମୋତେ କିଛି ନା କିଛି କହିବାକୁ ପଡ଼ିବ ।

ଏଥର ଅଧିକାଂଶ ଚିଠି ପିଲାମାନଙ୍କ ତରଫରୁ ଆସିଛି ଯେଉଁମାନେ ପରୀକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖିଛନ୍ତି । ଗ୍ରୀଷ୍ମଛୁଟିର ନିଜର ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକ Share କରିଛନ୍ତି । ଖରାଦିନେ ପଶୁପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପାଣି କଥା ଚିନ୍ତା କରିଛନ୍ତି । ଚାଷୀମେଳା ଏବଂ ଚାଷକାର୍ଯ୍ୟକୁ ନେଇ ସାରା ଦେଶରେ ଯେଉଁ ଗତିବିଧି ଚାଲିଛି ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ଚାଷୀ ଭାଇ ଭଉଣୀମାନଙ୍କର ଚିଠି ଆସିଛି । ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ସମ୍ପର୍କରେ କିଛି ସକ୍ରିୟ ନାଗରିକ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି । ଯେବେଠାରୁ ଆମେ ରେଡ଼ିଓ ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ମନର କଥାକୁ ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ କରୁଛୁ ସେବେଠାରୁ ମୁଁ ଗୋଟିଏ କଥା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଛି ଯେ, ଖରାଦିନେ ଅଧିକାଂଶ ଚିଠି ଗ୍ରୀଷ୍ମ ସମ୍ପର୍କରେ ଆସିଥାଏ । ପରୀକ୍ଷା ପୂର୍ବରୁ ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ମାନସିକ ଚାପ ସମ୍ପର୍କରେ ଚିଠି ଆସେ । ପାର୍ବଣ ଋତୁରେ ଆମର ପର୍ବପର୍ବାଣୀ, ଆମ ସଂସ୍କୃତି, ଆମର ପରମ୍ପରାକୁ ନେଇ ଚିଠିପତ୍ର ଆସେ । ଏହାର ଅର୍ଥ, ମନର କଥା ଋତୁକୁ ନେଇ ବଦଳିଥାଏ ଏବଂ ହୁଏତ ଏ କଥା ମଧ୍ୟ ସତ ଯେ, ଆମ ମନର କଥା କେଉଁଠି କାହା ଜୀବନରେ ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଦେଇପାରିଥାଏ । ଆଉ ପରିବର୍ତ୍ତନ ମଧ୍ୟ କାହିଁକି ଯେ ନ ହେବ? ଆପଣଙ୍କର ଏହି କଥାଗୁଡ଼ିକରେ, ଆପଣଙ୍କ ଅନୁଭୂତିରେ, ଆପଣଙ୍କ ଉଦାହରଣଗୁଡ଼ିକରେ ଏତେ ପ୍ରେରଣା, ଏତେ ଶକ୍ତି, ଏତେ ଆତ୍ମୀୟତା ଏବଂ ଦେଶ ପାଇଁ କିଛି କରିବାର ଉତ୍ସାହ ଯେ ରହୁଛି । ଏଥିରେ ତ ସାରା ଦେଶକୁ ବଦଳାଇବାର ଶକ୍ତି ରହିଛି । ଯେତେବେଳେ ଆପଣଙ୍କ ପତ୍ରରେ ମୋତେ ପଢ଼ିବାକୁ ମିଳେ ଯେ, ଆସାମର କରିମଗଞ୍ଜର ଜଣେ ରିକ୍ସାଚାଳକ ଅହମଦ୍ ଅଲି ନିଜର ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ବଳରେ କିଭଳି ଗରିବ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ 9ଟି ସ୍କୁଲ ତିଆରି କରିଛନ୍ତି – ସେତେବେଳେ ଏହି ଦେଶର ଅଦମ୍ୟ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତିର ନିଦର୍ଶନ ମିଳେ । ଯେତେବେଳେ ମୁଁ କାନପୁରର ଡାକ୍ତର ଅଜିତ ମୋହନ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ କଥା ଶୁଣିଲି ଯେ ସେ ଫୁଟପାଥକୁ ଯାଇ ଗରିବ ଲୋକଙ୍କ ଚିକିତ୍ସା କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ମାଗଣା ଔଷଧ ମଧ୍ୟ ଦେଉଛନ୍ତି ସେତେବେଳେ ଏହି ଦେଶର ଭ୍ରାତୃତ୍ୱଭାବକୁ ଅନୁଭବ କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା । 13 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା ନ ମିଳିବାରୁ କୋଲକାତାର କ୍ୟାବ୍-ଚାଳକ ସୈଦୁଲ ଲସ୍କରଙ୍କ ଭଉଣୀର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଗଲା । ଚିକିତ୍ସା ଅଭାବରେ କୌଣସି ଗରିବର ମୃତ୍ୟୁ ନ ହେଉ ସେଥିପାଇଁ ସେ ଡାକ୍ତରଖାନା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ପାଇଁ ସଂକଳ୍ପ ଗ୍ରହଣ କଲେ । ଏହି ଅଭିଯାନରେ ସୈଦୁଲ ନିଜ ଘରର ଗହଣା ବିକ୍ରି କରିଦେଲେ । ଦାନସୂତ୍ରରେ ଟଙ୍କା ସଂଗ୍ରହ କଲେ । ତାଙ୍କ କ୍ୟାବ୍ ରେ ଯାତ୍ରା କରୁଥିବା ଅନେକ ଯାତ୍ରୀ ବଦାନ୍ୟତା ସହ ଦାନ ଦେଲେ । ଜଣେ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଝିଅ ତ ନିଜର ପ୍ରଥମ ଦରମା ହିଁ ଦେଇଦେଲେ । ଏହିପରି 12 ବର୍ଷ କାଳ ଟଙ୍କା ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପରେ ଶେଷରେ ତାଙ୍କ ଭଗୀରଥ ପ୍ରୟାସ ସଫଳତା ଲାଭକଲା ଏବଂ ଆଜି ତାଙ୍କରି ସେହି କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଫଳରେ ତାଙ୍କରି ସଂକଳ୍ପ ଯୋଗୁଁ କୋଲକାତା ନିକଟ ପୁନ୍ରୀ ଗାଁରେ ପ୍ରାୟ 30 ଶଯ୍ୟାବିଶିଷ୍ଟ ଡାକ୍ତରଖାନା ତିଆରି ହୋଇସାରିଛି । ଏହାହିଁ ହେଉଛି New Indiaର ଶକ୍ତି । ଯେତେବେଳେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ଜଣେ ମହିଳା ଅନେକ ସଂଘର୍ଷ ସତ୍ତ୍ୱେ 125ଟି ଶୌଚାଳୟର ନିର୍ମାଣ କରୁଛି ଏବଂ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଅଧିକାର ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଉଛି ସେତେବେଳେ ମାତୃଶକ୍ତିର ପରିଚୟ ମିଳୁଛି । ଏଭଳି ଅନେକ ପ୍ରେରଣା ସ୍ରୋତ ଆମ ଦେଶର ପରିଚୟ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି । ଆଜି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ଭାରତ ପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଛି । ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଭାରତର ନାମ ସମ୍ମାନର ସହ କୁହାଯାଉଛି, ସେତେବେଳେ ଏହାପଛରେ ଭାରତମାତାର ଏହି ସୁଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନମାନଙ୍କ ପରିଶ୍ରମ ଲୁଚି ରହିଛି । ଆଜି ସାରା ଦେଶରେ ଯୁବଗୋଷ୍ଠୀରେ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ, ପଛୁଆବର୍ଗରେ, ଗରିବମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ, ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଗର ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଏହି ବିଶ୍ୱାସ ଜାଗ୍ରତ ହୋଇଛି ଯେ, – ହଁ, ଆମେ ଆଗକୁ ବଢ଼ିପାରିବା, ଆମ ଦେଶ ଆଗକୁ ବଢ଼ିପାରିବ । ଆଶା-ଆକାଂକ୍ଷାରେ ଭରା ଗୋଟିଏ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ସକାରାତ୍ମକ ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ଏହି ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ, ଏହି ସକାରାତ୍ମକତା, New India ର ଆମର ସଂକଳ୍ପକୁ ସାକାର କରିବ । ସ୍ୱପ୍ନକୁ ସିଦ୍ଧି କରିବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆଗାମୀ କିଛିମାସ ଆମ ଚାଷୀ ଭାଇ-ଭଉଣୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଖୁବ୍ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏଥିଯୋଗୁଁ କୃଷିକୁ ନେଇ ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ଚିଠି ଆସିଛି । ଏଥର ମୁଁ ଦୂରଦର୍ଶନର DD Kisan Channelରେ ଚାଷୀମାନଙ୍କ ସହ ହେଉଥିବା ଆଲୋଚନାର ଭିଡ଼ିଓ ମଧ୍ୟ ମଗାଇ ଦେଖିଲି । ମୁଁ ଅନୁଭବ କରୁଛି ଯେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଚାଷୀ ଦୂରଦର୍ଶନର ଏହି DD Kisan Channel ସହ ଯୋଡି ହେବା ଦରକାର । ସେମାନେ ଏହାକୁ ଦେଖିବା ଦରକାର ଏବଂ ସେହି କଥାଗୁଡ଼ିକୁ ନିଜ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଉଚିତ । ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଠାରୁ ଲାଲବାହାଦୂର ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ରାମ ମନୋହର ଲୋହିଆ ହୁଅନ୍ତୁ, ଚୌଧୁରୀ ଚରଣ ସିଂ ହୁଅନ୍ତୁ କିମ୍ବା ଚୌଧୁରୀ ଦେବୀଲାଲ ହୁଅନ୍ତୁ । ସମସ୍ତେ କୃଷି ଓ କୃଷକକୁ ଦେଶର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ସାଧାରଣ ଜନଜୀବନର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଅଙ୍ଗ ଭାବେ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି । ମାଟି, ବିଲବାଡ଼ି ଏବଂ ଚାଷୀ ସହିତ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସମ୍ପର୍କ କେତେ ନିବିଡ଼ ଥିଲା, ତାହା ତାଙ୍କର ଏହି ଉକ୍ତିରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ହେଉଛି । ସେ କହିଥିଲେ – “To forget how to dig the earth and to tend the soil, is to forget ourselves.” ଅର୍ଥାତ ପୃଥିବୀକୁ ଖୋଳିବା ଏବଂ ମାଟିର ଯତ୍ନ ନେବା କଥା ଭୁଲିଯିବା ନିଜକୁ ଭୁଲିଯିବା ସଙ୍ଗେ ସମାନ । ଲାଲ ବାହାଦୂର ଶାସ୍ତ୍ରୀ ବୃକ୍ଷଲତା ଏବଂ ବଣଜଙ୍ଗଲର ସଂରକ୍ଷଣ ତଥା ଉନ୍ନତମାନର କୃଷିପ୍ରଣାଳୀର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରୁଥିଲେ । ଡଃ ରାମ ମନୋହର ଲୋହିଆ ଆମ କୃଷକମାନଙ୍କର ଆୟବୃଦ୍ଧି, ଉନ୍ନତ ଜଳସେଚନର ସୁବିଧା ସୁଯୋଗ ତଥା ସେସବୁକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଶସ୍ୟ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନର ବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ବହୁ ପରିମାଣରେ ଜନଜାଗରଣର କଥା କହିଥିଲେ । 1979ରେ ନିଜ ଭାଷଣରେ ଚୌଧୁରୀ ଚରଣ ସିଂହ ନୂଆ ନୂଆ କାରିଗରୀ ବିଦ୍ୟାର ପ୍ରୟୋଗ ତଥା ନୂତନ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଆପଣେଇବା ପାଇଁ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରିବା ସହ ଏହାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ମୁଁ କିଛିଦିନ ପୂର୍ବେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ କୃଷି ଉନ୍ନତି ମେଳାକୁ ଯାଇଥିଲି ।

ସେଠାରେ କୃଷକ ଭାଇ-ଭଉଣୀ ଓ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ସହ ମୋର କଥାବାର୍ତ୍ତା ଦ୍ୱାରା କୃଷି ସମ୍ପର୍କିତ ଅନେକ ଅନୁଭୂତିକୁ ଜାଣିବା, ବୁଝିବା ତଥା କୃଷି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ନୂତନ ଉଦ୍ଭାବନ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ମୋ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ସୁଖକର ଅନୁଭୂତି ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଯେଉଁ ବିଷୟଟି ମୋତେ ବହୁତ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା ତାହାହେଲା ମେଘାଳୟ ଓ ସେଠାକାର କୃଷକମାନଙ୍କର ପରିଶ୍ରମ, କମ୍ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ବିଶିଷ୍ଟ ଏହି ରାଜ୍ୟଟି ମହାନ କାମ କରି ଦେଖାଇଛି । ମେଘାଳୟର ଆମ କୃଷକମାନେ 2015-16 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବିଗତ ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ରେକର୍ଡ ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କରିଛନ୍ତି । ସେମାନେ ଏହା ଦେଖାଇଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ଲକ୍ଷ୍ୟ ସୁନିଶ୍ଚିତ ଏବଂ ମନରେ ଅସୀମ ଉତ୍ସାହ ତଥା ଦୃଢ଼ସଂକଳ୍ପ ଥାଏ, ତେବେ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା ସମ୍ଭବପର ହୋଇଥାଏ । ଆଜି କୃଷକମାନଙ୍କର ପରିଶ୍ରମକୁ କାରିଗରୀ କୌଶଳର ସହାୟତା ମିଳୁଛି ଯଦ୍ୱାରା କୃଷି ଉତ୍ପାଦନରେ ବୃଦ୍ଧି ଘଟୁଛି । ମୋ ନିକଟକୁ ଯେଉଁସବୁ ଚିଠି ଆସିଛି, ସେଥିରେ ଅନେକ କୃଷକ ସର୍ବନିମ୍ନ ସହାୟକ ମୂଲ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଏବଂ ଏ ବିଷୟରେ ମୋର ସେମାନଙ୍କ ସହ ବିଶଦ ଆଲୋଚନା ପାଇଁ ସେମାନେ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

ମୋର ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ, ଚଳିତ ବର୍ଷର ବଜେଟରେ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଶସ୍ୟର ଉଚିତ ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ନିଆଯାଇଅଛି । ଏହା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ କରାଯାଇଛି ଯେ ଅଧିସୂଚିତ ଶସ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ନିମନ୍ତେ ସର୍ବନିମ୍ନ ସହାୟକ ମୂଲ୍ୟ ବିନିଯୋଗ ଅର୍ଥରାଶିର ଅତିକମ୍ ରେ ଦେଢ଼ଗୁଣା ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ । ଯଦି ମୁଁ ବିସ୍ତାର ପୂର୍ବକ କହିବି ତେବେ ସର୍ବନିମ୍ନ ସହାୟକ ମୂଲ୍ୟ ନିମନ୍ତେ ଯେଉଁ ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ, ସେଥିରେ ଅନ୍ୟ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ପାରିଶ୍ରମିକ, ନିଜର ପାଳିତ ପଶୁ, ଯନ୍ତ୍ରପାତି କିମ୍ବା ଭଡ଼ାରେ ଅଣାଯାଇଥିବା ପଶୁ ଓ ଯନ୍ତ୍ରପାତିର ଖର୍ଚ୍ଚ, ବିହନର ମୂଲ୍ୟ, ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ସାରର ମୂଲ୍ୟ, ଜଳସେଚନର ଖର୍ଚ୍ଚ, ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଭୂମିକର, କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ମୂଳଧନ ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୁଧ, ଯଦି ଜମି ଲିଜ୍ ସୂତ୍ରରେ ଦିଆଯାଇଅଛି ତେବେ ତା’ର ଭଡ଼ା, କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, କୃଷକ ନିଜେ ଯେଉଁ ପରିଶ୍ରମ କରେ କିମ୍ବା ତା’ ପରିବାରର ଯଦି ଅନ୍ୟ କେହି ଚାଷକାର୍ଯ୍ୟରେ ଶ୍ରମଦାନ କରୁଥାଏ, ତାହାର ମୂଲ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ମୂଲ୍ୟ ସହିତ ଯୋଡ଼ାଯିବ । ଏହାବ୍ୟତୀତ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଶସ୍ୟର ଉଚିତ ଦାମ୍ ମିଳୁ, ଏଥିପାଇଁ ଦେଶରେ କୃଷି ବିପଣନ ସଂସ୍କାର ଉପରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ କାମ କରାଯାଉଛି । ଗ୍ରାମ ମଣ୍ଡିଗୁଡ଼ିକୁ ପାଇକାରୀ ବଜାର ଓ ବିଶ୍ୱ ବଜାର ସହ ସଂଶ୍ଳିଷ୍ଟ କରିବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରୟାସ ହେଉଛି । କୃଷକମାନଙ୍କୁ ନିଜ ଉତ୍ପାଦିତ ଶସ୍ୟ ବିକ୍ରି କରିବା ପାଇଁ ବହୁ ଦୂରକୁ ଯିବାକୁ ନ ପଡ଼ୁ, ଏଥିପାଇଁ ଦେଶର 22 ହଜାର ଗ୍ରାମୀଣ ହାଟକୁ ଆବଶ୍ୟକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ସହିତ ଉନ୍ନତ କରି ପ୍ରାଥମିକ କୃଷି ସମବାୟ ବିପଣନ ସଂସ୍ଥା ଏବଂ e-NAM ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ସହିତ ଯୋଡାଯିବ । ଅର୍ଥାତ୍ ଏକପ୍ରକାରେ କ୍ଷେତକୁ ଦେଶର ଯେକୌଣସି ବଜାର ସହିତ ସଂଯୋଗ ସ୍ଥାପନର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଉଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଏ ବର୍ଷ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କ 150ତମ ଜୟନ୍ତୀ ବର୍ଷର ମହୋତ୍ସବ ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଏହା ଗୋଟିଏ ଐତିହାସିକ ସୁଯୋଗ । ଦେଶ କିପରି ଏହି ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରିବ? ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ତ ଆମମାନଙ୍କର ସଂକଳ୍ପ; ଏହାବ୍ୟତୀତ ଶହେ ପଚିଶ କୋଟି ଦେଶବାସୀ କାନ୍ଧରେ କାନ୍ଧ ମିଶାଇ କିପରି ଭାବରେ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ପ୍ରଦାନ କରିପାରିବା? କେଉଁସବୁ ନୂତନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରାଯାଇପାରିବ? କେଉଁସବୁ ନୂଆ ନୂଆ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଇପାରିବ? ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୋର ନିବେଦନ ଯେ ଆପଣମାନେ MyGov ମାଧ୍ୟମରେ ଏସବୁ ବିଷୟ ଉପରେ ନିଜ ନିଜର ମତାମତ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ । ‘ଗାନ୍ଧୀ 150’ର ଲୋଗୋ କ’ଣ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ? ସ୍ଲୋଗାନ କିମ୍ବା ମନ୍ତ୍ର କିମ୍ବା ଘୋଷ-ବାକ୍ୟ କ’ଣ ହେବା ଦରକାର? ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଆପଣମାନେ ନିଜର ମତ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ । ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମିଳିମିଶି ବାପୁଙ୍କୁ ଏକ ସ୍ମରଣୀୟ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ହେବ ଏବଂ ବାପୁଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରି ତାଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରେରଣା ଗ୍ରହଣ କରି ଆମ ଦେଶକୁ ନୂତନ ଶିଖରରେ ପହଂଚାଇବାକୁ ହେବ ।

(ଫୋନ୍) – “ଆଦରଣୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ, ନମସ୍କାର । ମୁଁ ପ୍ରୀତି ଚତୁର୍ବେଦୀ, ଗୁରଗାଓଁରୁ କହୁଛି । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ, ଯେପରି ଆପଣ ‘ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଅଭିଯାନ’କୁ ଗୋଟିଏ ସଫଳତା ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଭିଯାନରେ ପରିଣତ କରିଛନ୍ତି, ଏବେ ସମୟ ଆସି ପହଂଚିଛି ଯେ ଆମେ ‘ସୁସ୍ଥ ଭାରତ ଅଭିଯାନ’କୁ ମଧ୍ୟ ସେହିପରି ସଫଳ କରିବା ଏହି ଅଭିଯାନ ପାଇଁ ଆପଣ ଲୋକମାନଙ୍କୁ, ସରକାରମାନଙ୍କୁ, ପ୍ରତିଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକୁ କିପରି ଭାବରେ ସମନ୍ୱିତ ପ୍ରୟାସରେ ଯୋଡୁଛନ୍ତି, ଏ ସମ୍ପର୍କରେ କିଛି କୁହନ୍ତୁ । ଧନ୍ୟବାଦ …” ।

ଧନ୍ୟବାଦ ଆପଣ ଠିକ୍ କହିଛନ୍ତି । ମୁଁ ମାନୁଛି ଯେ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଓ ସୁସ୍ଥ ଭାରତ – ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ ଅଟନ୍ତି । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଜି ଦେଶ ପାରମ୍ପରିକ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ ଠାରୁ ଆଗକୁ ଯାଇପାରିଛି । ଦେଶରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସହ ସଂପୃକ୍ତ ପ୍ରତିଟି କାର୍ଯ୍ୟ ଯାହାକି ପୂର୍ବେ କେବଳ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଦାୟିତ୍ୱ ଥିଲା, ଏବେ ସମସ୍ତ ବିଭାଗ ଓ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ତାହା ସ୍ୱଚ୍ଛତା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ହେଉ କି ଆୟୁଷ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ରସାୟନ ଓ ସାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ହେଉ କି ଉପଭୋକ୍ତା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, କିମ୍ବା ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ହେଉ କି ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟ ସରକାର – ସମସ୍ତେ ମିଳିମିଶି ସୁସ୍ଥ ଭାରତ ନିମନ୍ତେ କାମ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରତିଶେଧକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସହ ସୁଲଭ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି । ପ୍ରତିଶେଧକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ସବୁଠାରୁ ଶସ୍ତା ଏବଂ ସହଜ ମଧ୍ୟ । ଆମେମାନେ ପ୍ରତିଶେଧକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ପାଇଁ ଯେତେ ମାତ୍ରାରେ ସଚେତନ ହେବା, ସେତେ ମାତ୍ରାରେ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ, ପରିବାରକୁ ଓ ସମାଜକୁ ଲାଭ ମିଳିବ । ଜୀବନକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିବା ପାଇଁ ସ୍ୱଛତା ହିଁ ପ୍ରମୁଖ ଆବଶ୍ୟକତା । ଆମେସବୁ ଗୋଟିଏ ଦେଶ ଭାବରେ ଦାୟିତ୍ୱ ନିର୍ବାହ କଲେ ଯାହାର ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ ପ୍ରାୟତଃ ବିଗତ ଚାରିବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପରିମଳ Coverage ଦୁଇଗୁଣା ହୋଇ 80 ପ୍ରତିଶତ ପାଖାପାଖି ହୋଇପାରିଛି । ଏହାବ୍ୟତୀତ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କଲ୍ୟାଣ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଦିଗରେ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ କାମ ହେଉଅଛି । ପ୍ରତିଶେଧକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯୋଗ ନୂତନ ଭାବରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ନିଜର ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ଯୋଗ ଶାରିରୀକ ସାମର୍ଥ୍ୟ ବା ଫିଟନେସ ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କଲ୍ୟାଣ – ଉଭୟର ଗ୍ୟାରେଂଟି ପ୍ରଦାନ କରେ । ଏହା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାର ପରିଣାମ ଯେ ଯୋଗ ଏକ ଜନଆନ୍ଦୋଳନରେ ପରିଣତ ହୋଇପାରିଛି, ଘରେ ଘରେ ପହଂଚିପାରିଛି । ଏ ବର୍ଷର ଅନ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଯୋଗ ଦିବସ ଜୁନ୍-21, ଏହା ମଧ୍ୟରେ ଶହେରୁ ବି କମ୍ ଦିନ ବାକି ଅଛି । ବିଗତ ତିନିଗୋଟି ଅନ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଯୋଗ ଦିବସରେ ଦେଶ ଓ ଦୁନିଆର ପ୍ରତିଟି ସ୍ଥାନରେ ଲୋକମାନେ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ । ଏଥର ମଧ୍ୟ ଆମମାନଙ୍କୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ହେବ ଯେ ଆମେ ନିଜେ ଯୋଗ କରିବା ସହିତ ସମଗ୍ର ପରିବାର ଓ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କୁ ଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଏବେଠାରୁ ପ୍ରେରିତ କରିବା । ନୂତନ ମନୋରଂଜକ ଉପାୟ ଦ୍ୱାରା ଯୋଗକୁ ପିଲାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ, ଯୁବକ ଏବଂ ବରିଷ୍ଠ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ, ସବୁ ବୟସ ବର୍ଗରେ, ପୁରୁଷ ହୁଅନ୍ତୁ କି ମହିଳା, ସମସ୍ତଙ୍କଠାରେ ଲୋକପ୍ରିୟ କରିବା ଦରକାର । ଦେଶର ଦୂରଦର୍ଶନ ଓ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଗଣମାଧ୍ୟମଗୁଡ଼ିକ ତ ବର୍ଷସାରା ଯୋଗ ସମ୍ପର୍କରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରିଥାନ୍ତି କିନ୍ତୁ ଆମେମାନେ ଏବେଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଯୋଗଦିବସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗୋଟିଏ ଅଭିଯାନ ଭାବରେ ଯୋଗ ପ୍ରତି ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିବା କି?

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମୁଁ ଯୋଗ ଶିକ୍ଷକ ତ ନୁହେଁ । ହଁ ମୁଁ ଯୋଗାଭ୍ୟାସ କରେ । କିନ୍ତୁ କିଛି ଲୋକ ସେମାନଙ୍କ ସୃଜନଶୀଳତା ଦ୍ୱାରା ମତେ ଜଣେ ଯୋଗ ଶିକ୍ଷକରେ ପରିଣତ କରିଦେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ମୁଁ ଯୋଗାଭ୍ୟାସ କରୁଥିବା 3D ଆନିମେସନ୍ ଭିଡ଼ିଓ ତିଆରି କରିଛନ୍ତି । ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହିତ ଏହି ଭିଡ଼ିଓ ସେୟାର କରିବି, ଯାହାଫଳରେ ଆମେମାନେ ଏକ ସଙ୍ଗେ ଆସନ ପ୍ରାଣାୟାମ ଅଭ୍ୟାସ କରିପାରିବା । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ସୁଗମ ହେଉ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସୁହାଇଲା ଭଳି ହେଉ, ସାଧାରଣ ଜନତା ପାଇଁ ଏହା ଶସ୍ତା ଏବଂ ସୁଲଭ ହେଉ – ଏ ଦିଗରେ ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି । ଏବେ ଦେଶରେ ତିନି ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଜନଔଷଧୀ କେନ୍ଦ୍ର ଖୋଲାଯାଇଛି, ଯେଉଁଠି 800 ରୁ ଅଧିକ ପ୍ରକାରର ଔଷଧ କମ୍ ଦାମ୍ ରେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଉଛି । ଆହୁରି ଅଧିକ ନୂଆ କେନ୍ଦ୍ରମାନ ମଧ୍ୟ ଖୋଲାଯାଉଛି । ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ର ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କୁ ମୋର ଅନୁରୋଧ – ସେମାନେ ଅଭାବୀ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଏହି ଜନଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ରର ସୂଚନା ଦିଅନ୍ତୁ । ସେମାନଙ୍କର ଔଷଧ ଖର୍ଚ୍ଚ ବହୁତ କମ୍ ହୋଇଯିବ । ସେମାନଙ୍କର ବହୁତ ଉପକାର ହେବ । ହୃଦରୋଗୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥିବା ଷ୍ଟେଣ୍ଟର ମୂଲ୍ୟ ଶତକଡ଼ା 85 ଭାଗ କମ୍ କରିଦିଆଯାଇଛି । ଆଣ୍ଠୁ ପ୍ରତିରୋପଣ ଚିକିତ୍ସାର ମୂଲ୍ୟକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରି ଶତକଡ଼ା 50 ଭାଗରୁ 70 ଭାଗ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କମ୍ କରି ଦିଆଯାଇଛି । “ଆୟୁଷ୍ମାନ ଭାରତ” ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାୟ 10 କୋଟି ପରିବାର ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରାୟ 50 କୋଟି ନାଗରିକଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା ଖର୍ଚ୍ଚ ଭାବରେ ଭାରତ ସରକାର ଏବଂ ବୀମା କମ୍ପାନୀ ମିଳିତ ଭାବରେ ବର୍ଷକୁ 5 ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଦେବେ । ଦେଶରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଥିବା 479 ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ଏମବିବିଏସ ସିଟ୍ ସଂଖ୍ୟାକୁ ବଢ଼ାଇ 68 ହଜାର କରିଦିଆଯାଇଛି । ସାରା ଦେଶର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ତମ ଚିକିତ୍ସା ଏବଂ ଭଲ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦେବାକୁ ନୂଆ ଏମ୍ସ ହସ୍ପିଟାଲ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରେ ଖୋଲାଯାଉଛି । ପ୍ରତି ତିନିଗୋଟି ଜିଲ୍ଲା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ନୂଆ ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜ ଖୋଲାଯିବ । 2025 ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ଦେଶକୁ ଯକ୍ଷ୍ମାରୋଗରୁ ମୁକ୍ତ କରିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି । ଏହା ଏକ ବଡ଼ କାମ । ଏ ଦିଗରେ ବ୍ୟାପକ ଜନସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଦିଗରେ ଆପଣମାନଙ୍କର ସହଯୋଗ ଲୋଡ଼ା । ଯକ୍ଷ୍ମାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ଆମମାନଙ୍କୁ ସାମୁହିକ ପ୍ରୟାସ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଅପ୍ରେଲ 14 ତାରିଖ ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ । ବହୁ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକର ଦେଶରେ ଶିଳ୍ପାୟନ କଥା କହିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମତ ଥିଲା, ଶିଳ୍ପ ଏକ ଏଭଳି ପ୍ରଭାବୀ ମାଧ୍ୟମ ଯାହାଦ୍ୱାରା ଦରିଦ୍ରରୁ ଦରିଦ୍ରତମ ଲୋକକୁ ମଧ୍ୟ ରୋଜଗାର ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇପାରିବ । ଆଜି ଦେଶରେ ମେକ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଅଭିଯାନ ସଫଳତାର ସହିତ ଚାଲିଛି । ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକର ଭାରତକୁ ଶିଳ୍ପ ମହାଶକ୍ତି କରି ଗଢ଼ି ତୋଳିବାର ଯେଉଁ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିଥିଲେ – ତାହା ଆଜି ଆମମାନଙ୍କୁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଉଛି ।

ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଭାରତ ଆଜି ଏକ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳତମ ସ୍ଥାନ ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହେଉଛି । ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ସବୁଠାରୁ ବେଶୀ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ବିଦେଶୀ ନିବେଶ, FDI ଭାରତରେ ହିଁ ହେଉଛି । ସାରା ବିଶ୍ୱ ଭାରତକୁ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ଏବଂ ବିକାଶର କେନ୍ଦ୍ରସ୍ଥଳ ଭାବରେ ବିଚାର କରୁଛି । ଶିଳ୍ପର ବିକାଶ ସହରମାନଙ୍କରେ ହିଁ ସମ୍ଭବ । ଏହି ବିଚାରଧାରା ନେଇ ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକର ଭାରତର ସହରୀକରଣ ଉପରେ ବଳ ଦେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଏହି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖି ଆଜି ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ମିଶନ ଏବଂ ସହରାଂଚଳ ମିଶନ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି । ଏହାଫଳରେ ଦେଶର ଛୋଟ ସହରଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବଡ଼ ବଡ଼ ନଗର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭଲ ରାସ୍ତା, ପାନୀୟ ଜଳ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା, ଶିକ୍ଷା ତଥା ଡିଜିଟାଲ ସଂଯୋଗ ଆଦି ସମସ୍ତ ସୁବିଧା ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇପାରିବ । ବାବା ସାହେବଙ୍କର ସ୍ୱାବଲମ୍ବୀ ଭାବନା, ଆତ୍ମନିର୍ଭରତା ଉପରେ ଦୃଢ଼ବିଶ୍ୱାସ ଥିଲା । ସେ ଚାହୁଁନଥିଲେ ଯେ ଜଣେ ଲୋକ ସବୁବେଳେ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଭିତରେ ଜୀବନଯାପନ କରୁ । ସେ ଏକଥା ମଧ୍ୟ ମାନୁଥିଲେ ଯେ ଗରିବମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କିଛି ବାଣ୍ଟିଦେଲେ ଗରିବୀ ଦୂର ହେବନାହିଁ । ଆଜିର ମୁଦ୍ରା ଯୋଜନା, ଷ୍ଟାର୍ଟ-ଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ, ଷ୍ଟାଣ୍ଡ-ଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନୂତନ ଯୁବ ଉଦ୍ୟମୀମାନଙ୍କୁ ଜନ୍ମ ଦେଉଛି । 1930 ବା 1940 ଦଶକରେ ଯେତେବେଳେ ଖାଲି ରେଳପଥ ଓ ରାଜପଥ ବିଷୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଥିଲା ସେତେବେଳେ ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକର ବନ୍ଦର ଓ ଜଳପଥ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରୁଥିଲେ । ବିଭିନ୍ନ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକା ପ୍ରାଧିକରଣ, ଜଳ ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧିତ ବିଭିନ୍ନ ଆୟୋଗ ଆଦି ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କ ଦୂରଦୃଷ୍ଟିର ପରିଣାମ । ଆଜି ଦେଶରେ ଜଳପଥ ଓ ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକର ବିକାଶ ପାଇଁ ଐତିହାସିକ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଉଛି । ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ସମୁଦ୍ର ଉପକୂଳରେ ବନ୍ଦର ନିର୍ମାଣ କରାଯାଉଛି ଏବଂ ପୁରାତନ ବନ୍ଦରମାନଙ୍କର ଭିତ୍ତିଭୂମି ମଜଭୁତ କରାଯାଉଛି ।

ଚାଳିଶ ଦଶକରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ, ଶୀତଳ ଯୁଦ୍ଧ ଏବଂ ଦେଶ ବିଭାଜନ ଭଳି ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ବିଶେଷ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଥିଲା – କିନ୍ତୁ ସେହି ସମୟରେ ଡଃ ଆମ୍ବେଦକର Team India ଭାବନାର ଏକ ପ୍ରକାର ଭିତ୍ତି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ସେ ସଂଘୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ମହତ୍ୱ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଲେ ଏବଂ ଦେଶର ଉତ୍ଥାନ ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମିଳିତ ଭାବରେ କାମ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରିଥିଲେ । ଆଜି ଆମେ ଶାସନର ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗୀ ସଂଘୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ତଥା ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ସହଯୋଗୀ ସଂଘୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ମନ୍ତ୍ରକୁ ଆପଣେଇ ନେଇଛୁ । ସବୁଠାରୁ ବଡ଼କଥା ହେଲା ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକର ପଛୁଆବର୍ଗ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ମୋ’ଭଳି କୋଟି କୋଟି ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରେରଣା ସ୍ରୋତ । ସେ ଆମକୁ ଦେଖାଇ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ – ଆଗକୁ ବଢ଼ିବା ପାଇଁ କୌଣସି ଧନୀ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମହେବା ନିହାତି ଜରୁରୀ ନୁହେଁ । ଭାରତର ଗରିବ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିବା ଲୋକ ବି ନିଜର ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିପାରିବ – ସେ ସ୍ୱପ୍ନକୁ ସାକାର କରିବାର ପ୍ରୟାସ କରିପାରିବ ଏବଂ ସେଥିରେ ସଫଳତା ମଧ୍ୟ ପାଇପାରିବେ । ହଁ, ଏମିତି ବି ହୋଇଥିଲା ସେତେବେଳେ କିଛି ଲୋକ ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କୁ ପରିହାସ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ପଛେଇଦେବାର ଚେଷ୍ଟା ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଗରିବ ପରିବାରରୁ ଆସିଥିବା ପଛୁଆବର୍ଗର ବ୍ୟକ୍ତି କିଛି କରିନପାରୁ, କିଛି ବି ହାସଲ କରିନପାରୁ ସେଥିପାଇଁ ଅନେକ ଚେଷ୍ଟା କଲେ । କିନ୍ତୁ New Indiaର ଛବି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଲଗା ।

ଏଭଳି ଏକ India ଯାହା ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କର, ଗରିବମାନଙ୍କର ଆଉ ପଛୁଆବର୍ଗର ହୋଇଥିବ । ଡଃ. ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କର ଜୟନ୍ତୀ ଉପଲକ୍ଷେ ଅପ୍ରେଲ 14 ତାରିଖରୁ ମେ 5 ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ‘ଗ୍ରାମ ସ୍ୱରାଜ ଅଭିଯାନ’ ଆୟୋଜିତ ହେଉଛି । ଏହି ସମୟରେ ସାରା ଭାରତରେ ଗ୍ରାମୀଣ ବିକାଶ, ଗରିବ କଲ୍ୟାଣ ଏବଂ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ଉପରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜିତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମୋର ଅନୁରୋଧ, ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକରେ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆଗାମୀ କିଛିଦିନ ପରେ କେତେଗୁଡ଼ିଏ ପର୍ବ ଆସୁଛି । ଭଗବାନ ମହାବୀର ଜୟନ୍ତୀ, ହନୁମାନ ଜୟନ୍ତୀ, ଇଷ୍ଟର, ବୈଶାଖୀ ଇତ୍ୟାଦି । ଭଗବାନ ମହାବୀରଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ଦିବସ ତାଙ୍କର ତ୍ୟାଗ ଓ ତପସ୍ୟାକୁ ସ୍ମରଣ କରିବାର ଦିବସ ।

ଅହିଂସାର ସଂଦେଶବାହକ ଭଗବାନ ମହାବୀରଙ୍କ ଜୀବନ ଦର୍ଶନ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣାର ଉତ୍ସ ହେବ । ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ମହାବୀର ଜୟନ୍ତୀର ଶୁଭେଚ୍ଛା । ଇଷ୍ଟର କଥା ଆସିଲେ ପ୍ରଭୁ ଯୀଶୁଖ୍ରୀଷ୍ଟଙ୍କର ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ଉପଦେଶ ମନେପଡ଼େ ଯିଏ ସଦାସର୍ବଦା ମାନବତାକୁ ଶାନ୍ତି, ସଦ୍ଭାବ, ନ୍ୟାୟ, ଦୟା ଓ କରୁଣାର ସନ୍ଦେଶ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ପଞ୍ଜାବ ଓ ପଶ୍ଚିମ ଭାରତରେ ବୈଶାଖୀ ଉତ୍ସବ ପାଳିତ ହେବ । ସେହି ସମୟରେ ବିହାରରେ ‘ଜୁଡ଼ଶୀତଲ’ ଓ ‘ସତୁୱାଇନ’, ଅସାମରେ ବିହୂ ତଥା ପଶ୍ଚିମବଂଗରେ ‘ପୋଇଲା ବୈଶାଖ’ର ହର୍ଷୋଲ୍ଲାସ ଦେଖାଦେବ । ଏ ସମସ୍ତ ପର୍ବ କୌଣସି ନା କୌଣସି ଭାବରେ ଆମ କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟ ଓ ଅନ୍ନଦାତାଙ୍କ ସହ ସମ୍ପୃକ୍ତ । ଏହି ପର୍ବଗୁଡ଼ିକ ମାଧ୍ୟମରେ ଆମେ ଉତ୍ପାଦନ ରୂପେ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଉଥିବା ଅମୂଲ୍ୟ ଉପହାର ନିମନ୍ତେ ପ୍ରକୃତିକୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେଇଥାଉ । ପୁଣିଥରେ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆଗାମୀ ପର୍ବଗୁଡ଼ିକ ନିମନ୍ତେ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭେଚ୍ଛା । ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ।

ମନ କି ବାତ ,ଫେବୃୟାରୀ 2018

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । ଆଜିର “ମନ୍ କି ବାତ୍” ଗୋଟିଏ ଫୋନକଲ୍ ରୁ ହିଁ ଆରମ୍ଭ କରିବା –

“ଆଦରଣୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ, ମୁଁ ମିରଟରୁ କୋମଲ ତ୍ରିପାଠୀ କହୁଛି … 28 ତାରିଖ ଦିନ ଜାତୀୟ ବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ । ଭାରତର ଉନ୍ନତି ଏବଂ ଏହାର ବିକାଶ ବିଜ୍ଞାନ ସହ ଅଙ୍ଗାଙ୍ଗୀ ଭାବେ ଜଡ଼ିତ । ଆମେ ଯେତେ ଅଧିକ ଗବେଷଣା ଏବଂ ନବସୃଜନ କରିବା, ଆମେ ସେତିକି ଆଗକୁ ବଢ଼ିବା ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ଲାଭକରିବା । ଆମ ଯୁବବର୍ଗଙ୍କୁ ପ୍ରେରିତ କରିବା ପାଇଁ ଆପଣ ଏମିତି କିଛି କହିବେ କି ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେମାନେ ନିଜ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଢଙ୍ଗରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବେ ଏବଂ ଆମ ଦେଶକୁ ମଧ୍ୟ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇପାରିବେ … ଧନ୍ୟବାଦ” ।

ଆପଣଙ୍କ ଫୋନକଲ ପାଇଁ ଅନେକ ଅନେକ ଧନ୍ୟବାଦ । ବିଜ୍ଞାନକୁ ନେଇ ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ପ୍ରଶ୍ନ ମୋର ଯୁବବନ୍ଧୁମାନେ ମୋତେ ପଚାରିଛନ୍ତି । କିଛି ନା କିଛି ଲେଖିଚାଲିଛନ୍ତି । ଆମେ ଦେଖିଛୁ ଯେ, ସମୁଦ୍ର ନୀଳରଙ୍ଗର ଦେଖାଯାଏ କିନ୍ତୁ ଆମ ଦୈନନ୍ଦିନ ଅନୁଭବରୁ ଆମେ ଜାଣୁ ଯେ ଜଳ ବର୍ଣ୍ଣହୀନ । ଆମେ କ’ଣ କେବେ ଚିନ୍ତା କରିଛୁ ଯେ ନଦୀ ହେଉ ବା ସମୁଦ୍ର ହେଉ, ସେଥିରେ ଜଳ ରଙ୍ଗିନ କାହିଁକି ଦେଖାଯାଉଛି? ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ 1920 ଦଶକରେ ଗୋଟିଏ ଯୁବକର ମନରେ ଉଠିଥିଲା । ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଆଧୁନିକ ଭାରତର ଜଣେ ମହାନ ବୈଜ୍ଞାନିକକୁ ଜନ୍ମଦେଲା । ବିଜ୍ଞାନ କଥା କହିଲେ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଭାରତରତ୍ନ ସାର୍ ସି.ଭି. ରମଣଙ୍କ ନାମ ଆମ ସମ୍ମୁଖକୁ ଆସିଥାଏ । Light Scattering ଅର୍ଥାତ୍ ଆଲୋକ ବିଚ୍ଛୁରଣ ସମ୍ପର୍କରେ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଗବେଷଣା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ତାଙ୍କର ଆବିଷ୍କାର “Raman Effect” ନାମରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ଫେବୃଆରୀ 28 ତାରିଖ ଦିନ ସେ ଏହି ଆବିଷ୍କାର କରିଥିବା କୁହାଯାଏ ଯାହାପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ଦିଆଯାଇଥିଲା । ସେଥିପାଇଁ ସେହିଦିନଟିକୁ ଆମେ “ଜାତୀୟ ବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ” ଭାବେ ପାଳନ କରୁଛୁ । ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ଦେଶ ଅନେକ ମହାନ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଛି । ଏକପକ୍ଷରେ ମହାନ ଗଣିତଜ୍ଞ ବୋଧାୟନ, ଭାସ୍କର ବ୍ରହ୍ମଗୁପ୍ତ ଏବଂ ଆର୍ଯ୍ୟଭଟ୍ଟଙ୍କ ପରମ୍ପରା ରହିଛି ତ ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଚିକିତ୍ସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସୁଶ୍ରୁତ ଏବଂ ଚରକ ଆମ ଗୌରବ । ସାର୍ ଜଗଦୀଶ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ ଏବଂ ହରଗୋବିନ୍ଦ ଖୁରାନାଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସତ୍ୟେନ୍ଦ୍ରନାଥ ବୋଷଙ୍କ ଭଳି ବୈଜ୍ଞାନିକ – ଏମାନେ ଭାରତର ଗୌରବ । ସତ୍ୟେନ୍ଦ୍ରନାଥ ବୋଷଙ୍କ ନାମାନୁସାରେ ତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କଣିକା “BOSON” ର ନାମକରଣ ମଧ୍ୟ ହୋଇଛି । ବିଗତ ଦିନରେ ମୋତେ ମୁମ୍ବାଇରେ ଗୋଟିଏ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସାମିଲ ହେବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା । ୱାଧୱାନୀ Institute of Artificial Intelligence ର ଉଦ୍ଘାଟନର ଅବସର ଥିଲା । ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ହେଉଥିବା ଚମତ୍କାର ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିବା ବେଶ କୌତୁଳହପ୍ରଦ ଥିଲା । Artificial Intelligence ମାଧ୍ୟମରେ ରୋବୋଟ, ବଟ୍ସ ଏବଂ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଯନ୍ତ୍ର ତିଆରି କରିବାରେ ସହାୟତା ମିଳିଥାଏ । ଆଜିକାଲି ମେସିନ୍ ଆତ୍ମ-ଅଧ୍ୟୟନ ଦ୍ୱାରା ନିଜକୁ ବୁଦ୍ଧିମାନ ଏବଂ ସ୍ମାର୍ଟ କରିଚାଲିଛନ୍ତି । ଏହି ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ଉପଯୋଗ ଗରିବ, ବଂଚିତ ଏବଂ ଅଭାବୀ ଲୋକମାନଙ୍କ ଜୀବନକୁ ଉନ୍ନତ କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରିବ । Artificial Intelligence ବା କୃତ୍ରିମ ଧୀଶକ୍ତିର ସେହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ଭାଇ-ଭଉଣୀମାନଙ୍କ ଜୀବନକୁ ସୁଗମ କରିବାରେ ଏହି ଧୀଶକ୍ତି କିଭଳି ସହାୟକ ହୋଇପାରିବ ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ମୁଁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କଲି । କୃତ୍ରିମ ଧୀଶକ୍ତି ବଳରେ ଆମେ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଆହୁରି ସଠିକ ଅନୁମାନ କରିପାରିବା କି? ଚାଷୀମାନଙ୍କ ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନରେ କିଛି ସହାୟତା କରିପାରିବା କି? ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ସହଜରେ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା ଏବଂ ଆଧୁନିକ ଉପାୟରେ ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା କରିବାରେ ଏହି କୃତ୍ରିମ ଧୀଶକ୍ତି ସହାୟକ ହୋଇପାରିବ କି?

ବିଗତ ଦିନରେ ଇସ୍ରାଏଲର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସହିତ ଗୁଜରାଟର ଅହମ୍ମଦାବାଦରେ “iCreate” ର ଉଦ୍ଘାଟନ ପାଇଁ ଯିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଥିଲା । ସେଠାରେ ଜଣେ ଯୁବକ ଏଭଳି ଗୋଟିଏ ଡିଜିଟାଲ ଉପକରଣ ତିଆରି କରିଛନ୍ତି, ଯାହାକୁ ଜଣେ ମୂକବ୍ୟକ୍ତି ବ୍ୟବହାର କରି ସେଥିରେ ନିଜ କଥା ଲେଖିବା ମାତ୍ରେ ତାହା ଧ୍ୱନିରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଯାଉଛି । ଏହାଦ୍ୱାରା ଆପଣ ଠିକ୍ ସେହିଭଳି କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିପାରିବେ ଯେମିତି ଜଣେ କଥା କହିପାରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ସହ ଆପଣ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିପାରନ୍ତି । ମୋ ମତରେ କୃତ୍ରିମ ଧୀଶକ୍ତିର ଉପଯୋଗ ଏଭଳି ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆମେ କରିପାରିବା ।

ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ମୂଲ୍ୟ ନିରପେକ୍ଷ ଅଟେ । ଏହା ସ୍ୱୟଂକ୍ରିୟ ଭାବେ ମୂଲ୍ୟଯୁକ୍ତ ହୋଇନଥାଏ । ଯେକୌଣସି ମେସିନ ସେଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ ଯେଉଁଭଳି ଆମେ ଚାହିଁବା । କିନ୍ତୁ ସେହି ମେସିନ ଦ୍ୱାରା ଆମେ କେଉଁଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ କରାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛୁ ତାହା ଆମ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ଏଠାରେ ମାନବୀୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଏ । ବିଜ୍ଞାନର ଉପଯୋଗ ଜନକଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ, ମାନବ ଜୀବନର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶିଖରକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିବା ପାଇଁ ହେବା ଦରକାର ।

ବିଜୁଳି ବଲ୍ବର ଆବିଷ୍କାରକ ଥୋମାସ୍ ଆଲ୍ଭା ଏଡିସନ୍ ନିଜର ପ୍ରୟୋଗରେ ଅନେକ ଥର ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ । ଥରେ ଏ ବିଷୟରେ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରାଯିବାରେ ସେ ଉତ୍ତର ଦେଇଥିଲେ – “ମୁଁ ବିଜୁଳି ବଲ୍ବ ତିଆରି ନ କରିବାର 10 ହଜାର ବାଟ ଆବିଷ୍କାର କରିଛି” ଅର୍ଥାତ୍ ଏଡିସନ୍ ନିଜ ବିଫଳତାକୁ ମଧ୍ୟ ନିଜର ଶକ୍ତି କରିନେଇଥିଲେ । ଏହା ସଂଯୋଗ ଏବଂ ସୌଭାଗ୍ୟର କଥା ଯେ ଆଜି ମୁଁ ମହର୍ଷି ଅରବିନ୍ଦଙ୍କ କର୍ମଭୂମି Auroville ଠାରେ ଅଛି । ଜଣେ କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ରୂପରେ ସେ ବ୍ରିଟିଶ ପ୍ରଶାସନକୁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂଗ୍ରାମ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ । ସେହିଭଳି, ଜଣେ ମହାନ ଋଷି ରୂପରେ ଜୀବନର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିଗ ଉପରେ ସେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଥିଲେ । ଉତ୍ତର ଖୋଜି ବାହାର କଲେ ଏବଂ ମାନବତାକୁ ବାଟ ଦେଖାଇଲେ । ସତ୍ୟକୁ ଜାଣିବା ପାଇଁ ବାରମ୍ବାର ପ୍ରଶ୍ନ କରିବାର ଭାବନା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଏହାହିଁ ତ ହେଉଛି ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆବିଷ୍କାର ପଛରେ ରହିଥିବା ପ୍ରକୃତ ପ୍ରେରଣା । “କ’ଣ”, “କାହିଁକି” ଓ “କେମିତି” ଭଳି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ନ ମିଳିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶାନ୍ତିରେ ବସିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । ଜାତୀୟ ବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ ଅବସରରେ ମୁଁ ଆମର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନ ସହ ଜଡ଼ିତ ସମସ୍ତ ଲୋକଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ଆମର ଯୁବପିଢ଼ି, ସତ୍ୟ ଏବଂ ଜ୍ଞାନର ଆବିଷ୍କାର ପାଇଁ ପ୍ରେରିତ ହେଉ, ବିଜ୍ଞାନର ସହାୟତାରେ ସମାଜର ସେବା କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରେରିତ ହେଉ ଏଥିପାଇଁ ମୋର ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭକାମନା ।

ବନ୍ଧୁଗଣ, ବିପଦ ସମୟରେ ନିରାପତ୍ତା, ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଏସବୁ ବିଷୟରେ ମୋ ପାଖକୁ ଅନେକ ଥର ବହୁତଗୁଡ଼ିଏ ବାର୍ତ୍ତା ଆସୁଥାଏ । ଲୋକେ ମୋତେ ଅନେକ କଥା ଲେଖିଥାନ୍ତି । ପୁଣେର ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ରବୀନ୍ଦ୍ର ସିଂ Narendra Modi Mobile Appରେ ନିଜ ଟିପ୍ପଣୀରେ ବୃତିଗତ ସୁରକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖିଛନ୍ତି । ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ, ଆମ ଦେଶରେ କାରଖାନା ଏବଂ ନିର୍ମାଣସ୍ଥଳଗୁଡ଼ିକରେ ସୁରକ୍ଷାର ମାନ ସେତେ ଭଲ ନାହିଁ । ଆସନ୍ତା ମାର୍ଚ୍ଚ 4 ତାରିଖ ଦିନ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ଦିବସ । ତେଣୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହାଶୟ ଆପଣ ନିଜର ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସୁରକ୍ଷା କଥା କହନ୍ତୁ ଯାହାଫଳରେ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସୁରକ୍ଷାକୁ ନେଇ ସଚେତନତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । ଆମେ ଯେତେବେଳେ ସାଧାରଣ ସୁରକ୍ଷା କଥା କହୁଁ ସେତେବେଳେ ଦୁଇଟି କଥା ଖୁବ୍ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରଥମଟି ପୂର୍ବ ସକ୍ରିୟତା ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟଟି ପ୍ରସ୍ତୁତି । ସୁରକ୍ଷା ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ହୋଇଥାଏ । ଗୋଟିଏ ଯାହା ବିପଦ ସମୟରେ ଜରୁରୀ, Safety during disaster ଏବଂ ଅନ୍ୟଟି ହେଲା – ଯାହା ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନରେ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ, Safety in Everyday Life. ଯଦି ଆମେ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନରେ ସୁରକ୍ଷାକୁ ନେଇ ସଚେତନ ନୁହେଁ, ତାହାକୁ ହାସିଲ କରିପାରୁନାହୁଁ – ତେବେ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସମୟରେ ତାହା ପାଇବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼େ । ଆମେ ଅନେକ ଥର ରାସ୍ତାରେ ଲେଖାଯାଇଥିବା ବୋର୍ଡ ପଢ଼ିଥାଉଁ । ସେଥିରେ ଲେଖା ହୋଇଥାଏ : –

– “ସତର୍କତା ହଟିଲା, ତ ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଲା ।”

– “ଭୁଲଟିଏ କ୍ଷତି କରାଇଦିଏ, ହସ ଆଉ ଖୁସି ଛଡ଼ାଇନିଏ ।”

– “ଏତେ ଶୀଘ୍ର ଦୁନିଆ ନ ଛାଡ଼, ସୁରକ୍ଷା ସହ ସମ୍ପର୍କ ଯୋଡ଼ ।”

– “ସୁରକ୍ଷା ସହିତ ନ କର ଖେଳ, ଜୀବନ ପାଇଁ ହୋଇବ କାଳ ।”

ଏହାବ୍ୟତୀତ ସେ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଉପଯୋଗିତା ଆମ ଜୀବନରେ ନ ଥାଏ । ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟଗୁଡ଼ିକୁ ଯଦି ବାଦ୍ ଦିଆଯାଏ, ତେବେ ଅଧିକାଂଶ ଦୁର୍ଘଟଣା ଆମର କୌଣସି ନା କୌଣସି ଭୁଲର ପରିଣାମ ଅଟେ । ଯଦି ଆମେ ସାବଧାନ ରହିବା ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକ ନିୟମଗୁଡ଼ିକୁ ମାନିବା, ତା’ହେଲେ ଆମେ ନିଜ ଜୀବନର ସୁରକ୍ଷା କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ବଡ଼ ବଡ଼ ଦୁର୍ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକରୁ ସମାଜକୁ ରକ୍ଷା କରିପାରିବା । କେବେ କେବେ ଆମେ ଦେଖୁଁ ଯେ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ନିରାପତ୍ତା ସମ୍ପର୍କରେ ଅନେକ ନିୟମ ଲେଖାହୋଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଅନୁସରଣ କରିବାର ଉଦାହରଣ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିନଥାଏ । ମୋର ଅନୁରୋଧ ଯେ ଯେଉଁ ମହାନଗର ପାଳିକା ଏବଂ ନଗରପାଳିକା ନିକଟରେ ଅଗ୍ନିଶମ ସେବା ରହିଛି, ସେମାନେ ସପ୍ତାହରେ କିମ୍ବା ମାସରେ ଗୋଟିଏ ଦିନ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକୁ ଯାଇ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପିଲାମାନଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଅଭ୍ୟାସ କାର୍ଯ୍ୟ (mock drill) ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରନ୍ତୁ । ଏହାଦ୍ୱାରା ଦୁଇଗୋଟି ଉପକାରିତା ପ୍ରାପ୍ତ ହେବ, ଗୋଟିଏ ହେଲା ଅଗ୍ନିଶମ ସେବାକୁ ସାବଧାନ ରହିବାର ଅଭ୍ୟାସ ତଥା ଅନ୍ୟଟି ହେଲା ନୂତନ ବଂଶଧରମାନଙ୍କୁ ସମୁଚିତ ଶିକ୍ଷାପ୍ରାପ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ କୌଣସି ପ୍ରକାର ଅତିରିକ୍ତ ବ୍ୟୟ ଦରକାର ପଡ଼ିନଥାଏ । ଏକପ୍ରକାରେ ଶିକ୍ଷାର ଗୋଟିଏ ଧାରା ସୃଷ୍ଟିହୁଏ ଯାହାକୁ ମୁଁ ସର୍ବଦା ମହତ୍ୱ ଦେଇଆସିଛି । ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଖିଲେ ଭାରତ ଭୌଗୋଳିକ ଓ ଜଳବାୟୁ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିଭିନ୍ନତାରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଦେଶ । ଏହି ଦେଶ ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ପ୍ରାକୃତିକ ଓ ମାନବକୃତ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ, ଯେପରିକି ରସାୟନିକ ଏବଂ ଶିଳ୍ପଜନିତ ଦୁର୍ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକୁ ସହିଆସିଛି । ଆଜି ଜାତୀୟ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରବନ୍ଧନ ପ୍ରାଧିକରଣ ଆମ ଦେଶରେ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରବନ୍ଧନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଉଅଛି । ଭୂମିକମ୍ପ ହେଉ, କି ବନ୍ୟା, ବାତ୍ୟା ହେଉ କି ଭୂସ୍ଖଳନ, ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ବିପର୍ଯ୍ୟୟରେ ଜାତୀୟ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରବନ୍ଧନ ପ୍ରାଧିକରଣ ଅବିଳମ୍ବେ ପହଂଚି ଉଦ୍ଧାରକାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଏହା ନିର୍ଦ୍ଦେଶିକା ମଧ୍ୟ ଜାରି କରିଛି ତା’ସହିତ ଦକ୍ଷତା ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସବୁବେଳେ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟ ବି କରୁଛି । ବନ୍ୟା ଓ ବାତ୍ୟାର ସଂକଟରେ ଥିବା ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକରେ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀମାନଙ୍କର ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ନିମନ୍ତେ ମଧ୍ୟ ‘ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ମିତ୍ର’ ନାମର ଅୟମାରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଓ ସତର୍କତାର ବିଶେଷ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ରହିଛି । ଦୁଇ-ତିନି ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅଂଶୁଘାତରେ ହଜାର ହଜାର ସଂଖ୍ୟାରେ ଲୋକମାନେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରୁଥିଲେ ।

ଏହାପରେ ଜାତୀୟ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରବନ୍ଧନ ପ୍ରାଧିକରଣ ଗ୍ରୀଷ୍ମପ୍ରବାହର ମୁକାବିଲା ନିମନ୍ତେ କର୍ମଶାଳାର ଆୟୋଜନ କଲା ତଥା ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ପାଇଁ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କଲା । ପାଣିପାଗ ବିଭାଗ ସଠିକ୍ ପୂର୍ବାନୁମାନ କଲା । ସମସ୍ତଙ୍କର ସହଯୋଗ ଦ୍ୱାରା ଗୋଟିଏ ସୁପରିଣାମ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଲା । 2017 ମସିହାରେ ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଭାବେ ଅଂଶୁଘାତ ଜନିତ ମୃତ୍ୟୁସଂଖ୍ୟା କମ୍ ହୋଇ ପ୍ରାୟ 220ରେ ପହଂଚିଲା । ଏଥିରୁ ଜଣାଯାଏ ଯେ ଯଦି ଆମେ ସୁରକ୍ଷାକୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେବା, ତେବେ ଆମେ ସୁରକ୍ଷା ପାଇପାରିବା । ସମାଜରେ ଏ ପ୍ରକାର କାମ କରୁଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ଅସୀମ । ସାମାଜିକ ସଂଗଠନ ହେଉ କି ସଚେତନ ନାଗରିକ ହୁଅନ୍ତୁ, ମୁଁ ସେହିମାନଙ୍କର ପ୍ରଶଂସା କରିବାକୁ ଚାହେଁ, ଯେଉଁମାନେ ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଘଟୁଥିବା ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ସମ୍ମୁଖୀନ କରିବା ପାଇଁ କେଇକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ପହଂଚି ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ହୁଅନ୍ତି । ଏହିପରି ଅନାମଧ୍ୟେୟ ନାୟକମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ କମ୍ ନୁହେଁ । ଆମର ଅଗ୍ନି ପ୍ରଶମନ ସେବା, ଜାତୀୟ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରଶମନ ବାହିନୀ, ସଶସ୍ତ୍ର ସେନାବାହିନୀ, ଅର୍ଦ୍ଧସାମରିକ ବାହିନୀ ମଧ୍ୟ ଏ ପ୍ରକାରର ବିପତି ସମୟରେ ଉପସ୍ଥିତ ରହି ନିଜ ଜୀବନକୁ ବେଖାତିର କରି ଲୋକମାନଙ୍କର ସହାୟତା କରନ୍ତି । NCC, Scout ଆଦି ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ଏପରି କାମରେ ସହଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି ତଥା ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେଉଛନ୍ତି ।

ବିଗତ ଦିନରେ ଆମେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରୟାସ ଆରମ୍ଭ କରିଛୁ ଯେ ଯେପରି ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ମିଳିତ ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ ଚାଲୁଅଛି, ତା’ହେଲେ ବିଶ୍ୱର ଦେଶଗୁଡ଼ିକ କାହିଁକି ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରବନ୍ଧନ ନିମନ୍ତେ ମିଳିତ ଅଭ୍ୟାସ ନ କରିବେ? ଭାରତ ଏହାର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଛି । BIMSTEC, ବାଂଲାଦେଶ, ଭାରତ, ମିଆଁମାର, ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ଥାଇଲାଣ୍ଡ, ଭୂଟାନ ଏବଂ ନେପାଳ – ଏହି ଦେଶମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ମିଳିତ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରବନ୍ଧନ ଅଭ୍ୟାସ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଅଛି, ଏହା ଏହି ଧରଣର ପ୍ରଥମ ମାନବୀୟ ପ୍ରୟୋଗ । ଆମକୁ ଏକ ସଂକଟ ସଚେତନ ସମାଜ ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଆମ ସଂସ୍କୃତିରେ ଆମେ ମୂଲ୍ୟରକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କରେ ତ ପ୍ରାୟଃ ଚର୍ଚ୍ଚା କରୁ, କିନ୍ତୁ ଆମକୁ ସୁରକ୍ଷାର ମୂଲ୍ୟ କଥା ବି ବୁଝିବାକୁ ହେବ । ଏହାକୁ ଆମ ଜୀବନର ଅଙ୍ଗ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ହେବ । ସାଧାରଣ ଜୀବନରେ ଆମେ ଦେଖୁଛୁ ଯେ ଶତାଧିକ ଥର ଆମେ ଯେତେବେଳେ ବିମାନଯାତ୍ରା କରୁ, ବିମାନ ମଧ୍ୟରେ ବିମାନ ପରିଚାରିକା ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ନିରାପତ୍ତା ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି । ଆମେ ସବୁ ଶହେଥର ଏହା ଶୁଣିଥିବା କିନ୍ତୁ ଯଦି ଆଜି କେହି ଆମକୁ ଉଡ଼ାଜାହାଜରେ ଛିଡ଼ା କରାଇ ପଚାରେ ଯେ କୁହ, କେଉଁ ଜିନିଷ କେଉଁଠାରେ ଅଛି? Life Jacket ବା ଜୀବନ ରକ୍ଷାକାରୀ ଜାକେଟ କେଉଁଠି ଅଛି? ତା’ର ବ୍ୟବହାର କେମିତି କରିବା ଦରକାର? ମୁଁ ଦୃଢ଼ତାର ସହିତ କହିବି ଯେ ଆମମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି ବି ସଠିକ ଉତ୍ତର ଦେଇପାରିବେନି । ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଲା ଯେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥିଲା କି? ହଁ, ଥିଲା । ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଭାବେ ସେ ଆଡ଼କୁ ଦୃଷ୍ଟି ଦେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥିଲା କି? ହଁ, ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ତାହା ଆମେ କଲେନାହିଁ । କାହିଁକି? କାରଣ, ଆମେ ସ୍ୱାଭାବିକ ରୂପେ ସଚେତନ ନୁହଁନ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ ଉଡ଼ାଜାହାଜରେ ବସିବା ପରେ ଆମ କାନ ଏସବୁ କଥା ଅବଶ୍ୟ ଶୁଣିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ‘ଏହି ସୂଚନା ମୋ’ ପାଇଁ’ – ଏହା ଆମମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କାହାରିକୁ ବି ଅନୁଭବ ହୁଏନାହିଁ । ଏହିପରି ଜୀବନର ପ୍ରତିଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆମର ଅନୁଭୂତି ରହିଛି । ଆମକୁ ଏହା ନ ଭାବିବା ଦରକାର ଯେ ନିରାପତ୍ତା ଅନ୍ୟ କାହାରି ପାଇଁ ଅଟେ । ଯଦି ଆମେ ସବୁ ନିଜର ନିରାପତ୍ତା ପାଇଁ ସଚେତନ ହୋଇପାରିବା, ତା’ହେଲେ ସମାଜର ନିରାପତ୍ତା ମଧ୍ୟ ସେଥିରେ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ହେବ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଏଥର ବଜେଟରେ ‘ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ’ ଅଭିଯାନରେ ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକ ନିମନ୍ତେ ବାୟୋଗ୍ୟାସ ମାଧ୍ୟମରେ Waste to Wealth ଏବଂ Waste to Energy ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି । ଏଥିପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରାଯାଇଅଛି ଏବଂ ଏହାର ନାମକରଣ କରାଯାଇଛି – ‘GOBAR-Dhan’ – Galvanising Organic Bio-Agro Resources. ଏହି GOBAR-Dhan ଯୋଜନାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ରଖିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପଶୁମାନଙ୍କର ଗୋବର ଓ ଚାଷଜମିର କଠିନ ଅବଶିଷ୍ଟ ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକୁ କମ୍ପୋଷ୍ଟ ଓ ବାୟୋଗ୍ୟାସରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରି ସେଥିରୁ ଧନ ଓ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରିବା । ଭାରତରେ ଗୃହପାଳିତ ପଶୁମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ସର୍ବାଧିକ । ଭାରତରେ ଗୃହପାଳିତ ପଶୁମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ 30 କୋଟି ଏବଂ ପ୍ରତିଦିନ ଗୋବରର ଉତ୍ପାଦନ ପ୍ରାୟ 30 ଲକ୍ଷ ଟନ୍ । କେତେଗୋଟି ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶ ଓ ଚୀନ, ପଶୁମାନଙ୍କର ଗୋବର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜୈବିକ ଅବଶିଷ୍ଟର ବିନିଯୋଗ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ ନିମନ୍ତେ କରନ୍ତି କିନ୍ତୁ ଭାରତରେ ଏହାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶକ୍ତିର ବ୍ୟବହାର ହେଉନଥିଲା । ‘ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ମିଶନ୍ ଗ୍ରାମୀଣ’ ଅଧିନରେ ଏବେ ଏ ଦିଗରେ ଆମେମାନେ ଆଗକୁ ବଢ଼ୁଛୁ ।

ଗୃହପାଳିତ ପଶୁମାନଙ୍କର ଗୋବର, କୃଷିରୁ ବାହାରୁଥିବା ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ, ରୋଷେଇଘରୁ ବାହାରୁଥିବା ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ – ଏସବୁକୁ ବାୟୋଗ୍ୟାସ୍ ଆଧାରିତ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି । ‘ଗୋବର ଧନ ଯୋଜନା’ ଦ୍ୱାରା ଗ୍ରାମୀଣ ଭାରତର କୃଷକମାନଙ୍କୁ, ଭାଇ-ଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯିବ ଯେ ସେମାନେ ଗୋବର ଓ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁକୁ କେବଳ Waste ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ ନ କରି ଆୟର ସ୍ରୋତ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ‘ଗୋବର ଧନ ଯୋଜନା’ ଦ୍ୱାରା ଗ୍ରାମୀଣ ଅଂଚଳକୁ କେତେଗୁଡ଼ିଏ ଉପକାର ମିଳିବ । ଗ୍ରାମକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ରଖିବାରେ ସହାୟତା ପ୍ରାପ୍ତ ହେବ । ପଶୁର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଭଲ ତଥା ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧିହେବ । ବାୟୋଗ୍ୟାସ ଦ୍ୱାରା ଖାଦ୍ୟ ରାନ୍ଧିବା ଓ ଆଲୋକ ନିମନ୍ତେ ଶକ୍ତିକ୍ଷେତ୍ରରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳତା ବଢ଼ିବ । କୃଷକ ଓ ପଶୁପାଳକମାନଙ୍କର ରୋଜଗାର ବଢ଼ାଇବାରେ ସହାୟତା ମିଳିବ । ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ସଂଗ୍ରହ, ପରିବହନ, ବାୟୋଗ୍ୟାସର ବିକ୍ରି ଆଦି ନିମନ୍ତେ ନୂତନ ଚାକିରିର ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟିହେବ । ‘ଗୋବର ଧନ ଯୋଜନା’ର ସୁଚାରୁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନିମନ୍ତେ ଗୋଟିଏ ଅନଲାଇନ ବେପାର ମଞ୍ଚ (Online Trading Platform) ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରାଯିବ ଯାହାକି କୃଷକମାନଙ୍କୁ କ୍ରେତାମାନଙ୍କ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବ ଯଦ୍ଦ୍ୱାରା କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଗୋବର ଏବଂ କୃଷି ବର୍ଜ୍ୟର ଉଚିତ ଦାମ୍ ମିଳିପାରିବ । ମୁଁ ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନଙ୍କୁ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଗ୍ରାମୀଣ ଭାରତରେ ରହୁଥିବା ନିଜର ଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରୁଛି ଯେ ଆପଣମାନେ ଆଗକୁ ଆସନ୍ତୁ । ସ୍ଵୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ତିଆରି କରି, ସହକାରୀ ସମିତି ସୃଷ୍ଟିକରି ଏହି ସୁଯୋଗର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଲାଭ ପାଆନ୍ତୁ । ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଆମନ୍ତ୍ରିତ କରୁଛି ଯେ Clean Energy and Green Jobs ର ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଅଂଶୀଦାର ହୁଅନ୍ତୁ । ନିଜ ଗ୍ରାମର ବର୍ଜ୍ୟକୁ ସମ୍ପଦରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାରେ ଏବଂ ଗୋବରରୁ ଗୋବର-ଧନ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଦିଗରେ ପ୍ରୟାସ କରନ୍ତୁ ।

ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେ ସଙ୍ଗୀତ ମହୋତ୍ସବ, ଖାଦ୍ୟ ମହୋତ୍ସବ, ଚଳଚିତ୍ର ମହୋତ୍ସବ, ଏହିପରି ଅନେକ ପ୍ରକାରର ମହୋତ୍ସବ ସମ୍ପର୍କରେ ଶୁଣିଆସିଛେ । କିନ୍ତୁ ଛତିଶଗଡ଼ର ରାୟପୁରରେ ଗୋଟିଏ ନୂତନ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରଥମ ‘ଆବର୍ଜନା ମହୋତ୍ସବ’ ଆୟୋଜିତ କରାଗଲା । ରାୟପୁର ନଗର ନିଗମ ଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ଏହି ମହୋତ୍ସବର ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ଯେଉଁ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ତାହାହେଲା ସ୍ୱଚ୍ଛତାକୁ ନେଇ ସଚେତନତା । ସହରର ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକୁ ଗଠନମୂଳକ ବ୍ୟବହାରରେ ଲଗାଇବା ଏବଂ ଆବର୍ଜନାର ପୁନଃବ୍ୟବହାର କରିବାର ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା । ଏ ମହୋତ୍ସବ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରାଗଲା ଯେଉଁଥିରେ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭକରି ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠମାନଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ସମସ୍ତେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ । ଆବର୍ଜନାର ବ୍ୟବହାର ଦ୍ୱାରା ଭିନ୍ନ-ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର କଳାକୃତି ନିର୍ମାଣ କରାଗଲା । ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନାର ସମସ୍ତ ଦିଗଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବା ପାଇଁ କର୍ମଶାଳାର ଆୟୋଜନ କରାଗଲା । ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବିଷୟ ଉପରେ ସଂଗୀତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମଧ୍ୟ ହେଲା । କଳାକୃତି ନିର୍ମିତ ହେଲା । ରାୟପୁରରୁ ଅନୁପ୍ରେରିତ ହୋଇ ଅନ୍ୟ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ଭିନ୍ନ-ଭିନ୍ନ ଆବର୍ଜନା ଉତ୍ସବ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଲା । ସମସ୍ତେ ନିଜଆଡ଼ୁ ପ୍ରୟାସ କରି ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସମ୍ପର୍କରେ ସୃଜନାତ୍ମକ ଚିନ୍ତା ତଥା Idea ବଣ୍ଟନ କଲେ, ବିଚାର ବିମର୍ଷ କଲେ । କବିତା ପାଠ ମଧ୍ୟ ହେଲା । ସ୍ୱଚ୍ଛତାକୁ ଆଧାର କରି ଗୋଟିଏ ଉତ୍ସବର ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା । ବିଶେଷକରି ବିଦ୍ୟାଳୟ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ଯେଭଳି ଭାବେ ବହୁସଂଖ୍ୟାରେ ଆଗ୍ରହ ସହକାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ, ତାହା ଦର୍ଶନୀୟ ଥିଲା । ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ଓ ସ୍ୱଚ୍ଛତାର ମହତ୍ୱକୁ ଯେଉଁ ଅଭିନବ ଉପାୟରେ ଏ ମହୋତ୍ସବରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଗଲା, ଏଥିପାଇଁ ମୁଁ ରାୟପୁର ନଗର ନିଗମ, ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଛତିଶଗଡ଼ର ଜନତା ଏବଂ ସେଠାକାର ସରକାର ଓ ପ୍ରଶାସନକୁ ଅନେକ ଅନେକ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜ୍ଞାପନ କରୁଛି ।

ପ୍ରତିବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ 8 ତାରିଖକୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହିଳା ଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ଏହିଦିନ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନୁକରଣୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିବା ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ନାରୀଶକ୍ତି ପୁରସ୍କାର ଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଏ । ଆଜି ଦେଶ ମହିଳା ବିକାଶ ଠାରୁ ଗୋଟିଏ ପାଦ ଆଗକୁ ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱ ବିକାଶକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଛି । ଆଜି ମହିଳା ବିକାଶର ପରବର୍ତ୍ତୀ ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିକାଶ ବିଷୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରୁଛୁ । ଏ ଅବସରରେ ମୋର ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କ ବାଣୀ ମନେ ପଡ଼ିଯାଉଛି । ସେ କହିଥିଲେ “The idea of perfect womanhood is perfect independence”. ଆଜିକୁ ଶହେ ପଚିଶ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ସ୍ୱାମୀଜୀଙ୍କର ଏହି ବାଣୀ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିରେ ନାରୀଶକ୍ତିର ପରିକଳ୍ପନାକୁ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥାଏ । ଆଜି ସାମାଜିକ, ଆର୍ଥିକ ଜୀବନର ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମହିଳାମାନଙ୍କର ସମାନ ସହଭାଗିତାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଏବଂ ଦାୟିତ୍ୱ ଅଟେ । ଆମେ ସେହି ପରମ୍ପରାର ଦାୟାଦ ଯେଉଁଠି ପୁରୁଷମାନଙ୍କର ପରିଚୟ ନାରୀମାନଙ୍କର ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥାଏ । ଯଶୋଦାନନ୍ଦନ, କୌଶଲ୍ୟାନନ୍ଦନ, ଗାନ୍ଧାରୀସୁତ – ଏହିଭଳି ଭାବେ ପୁଅମାନଙ୍କୁ ପରିଚିତ କରାଇଯାଇଥାଏ । ଆଜି ଆମର ନାରୀଶକ୍ତି ନିଜର କାର୍ଯ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଆତ୍ମବଳର ପରିଚୟ ଦେଇଛି । ନିଜକୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ କରିପାରିଛି । ସେ ନିଜେ ଉନ୍ନତି କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଦେଶ ଓ ସମାଜକୁ ମଧ୍ୟ ଏକ ନୂତନ ସ୍ତରକୁ ଆଗେଇନେବାର କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଏହାହିଁ ତ ଆମ ନିଉ ଇଣ୍ଡିଆ ବା ନୂଆ ଭାରତର ସ୍ୱପ୍ନ । ଯେଉଁଠି ନାରୀ ସଶକ୍ତ, ସବଳ ଏବଂ ଦେଶର ସାମଗ୍ରିକ ବିକାଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମପରିମାଣରେ ସହଭାଗୀ ହୋଇପାରିବ । କିଛିଦିନ ତଳେ କେହିଜଣେ ଭଦ୍ରବ୍ୟକ୍ତି ଗୋଟିଏ ଭଲ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ମହାଶୟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ମାର୍ଚ୍ଚ 8 ତାରିଖରେ ମହିଳା ଦିବସ ଉପଲକ୍ଷେ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରତି ଗାଁ ଆଉ ସହରରେ ଯେଉଁ ମାଆମାନେ ଶହେ ବର୍ଷ ପୂର୍ଣ୍ଣ କଲେଣି – ଏହିଭଳି ମାଆ ଏବଂ ଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ ହୋଇପାରନ୍ତା କି? ଏବଂ ସେଥିରେ ଗୋଟିଏ ଦୀର୍ଘଜୀବନର କଥା କୁହାଯାଇପାରିବ କି? କଥାଟି ମୋତେ ଭଲ ଲାଗିଲା । ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ସାମନାରେ ରଖୁଛି । ନାରୀଶକ୍ତି କ’ଣ କରିପାରେ ତା’ର ଅନେକ ଉଦାହରଣ ମିଳିବ । ଯଦି ଆପଣମାନେ ନିଜର ଆଖପାଖରେ ଖୋଜି ଦେଖିବେ ତ ଏମିତି ଅନେକ କଥା ଆପଣମାନଙ୍କୁ ପ୍ରେରିତ କରିବ । ଏହି କିଛିଦିନ ତଳେ ମତେ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରୁ ଗୋଟିଏ ଖବର ମିଳିଲା । ପ୍ରାୟ 15 ଲକ୍ଷ ମହିଳା 15ଲକ୍ଷ କିଛି ଛୋଟମୋଟ ସଂଖ୍ୟା ନୁହେଁ । ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଅଭିଯାନରେ ପ୍ରାୟ 15ଲକ୍ଷ ମହିଳା ସଂଗଠିତ ଭାବରେ ଏକମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନ ଆୟୋଜିତ କଲେ । 2018 ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ 26 ତାରିଖରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଏହି ଅଭିଯାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ମହିଳାମାନେ ମାତ୍ର 20 ଦିନରେ 1 ଲକ୍ଷ 70 ହଜାର ଶୌଚାଳୟ ନିର୍ମାଣ କରି ଗୋଟିଏ ନୂଆ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କଲେ । ଏହି କାମରେ ପ୍ରାୟ 1 ଲକ୍ଷ ସଖିମଣ୍ଡଳ ସମ୍ମିଳିତ ହୋଇଥିଲେ । 14 ଲକ୍ଷ ମହିଳା, 2ହଜାର ମହିଳା ପଂଚାୟତ ପ୍ରତିନିଧି, 29 ହଜାର ଜଳ ସହୀ, 10 ହଜାର ମହିଳା ସ୍ୱଚ୍ଛାଗ୍ରହୀ, ଆଉ 50 ହଜାର ମହିଳା ରାଜମିସ୍ତ୍ରୀ । ଆପଣ କଳ୍ପନା କରିପାରୁଥିବେ ଯେ ଏଇଟା କେତେବଡ଼ ଘଟଣା । ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଏହି ମହିଳାମାନେ ଦେଖାଇଦେଲେ ଯେ ନାରୀଶକ୍ତି ସ୍ୱଚ୍ଛଭାରତ ଅଭିଯାନର ଏକ ଏଭଳି ଶକ୍ତି ଯାହା ସାଧାରଣ ଜୀବନରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତାର ଅଭିଯାନ ଆଉ ସ୍ୱଚ୍ଛତାର ସଂସ୍କାରକୁ ଜନସ୍ୱଭାବରେ ପରିଣତ କରିବ ହିଁ କରିବ ।

ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ, ଏଇ ଦୁଇଦିନ ପୂର୍ବରୁ ମୁଁ ସମାଚାରରେ ଦେଖୁଥିଲି ଯେ ଏଲିଫାଣ୍ଟା ଦ୍ୱୀପର ତିନୋଟି ଗ୍ରାମରେ ସ୍ୱାଧୀନତାର 70 ବର୍ଷ ପରେ ବିଜୁଳିଶକ୍ତି ପହଂଚିଛି । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ସେଠାକାର ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଖୁବ୍ ଆନନ୍ଦ ଉତ୍ସାହ ଖେଳିଯାଇଛି । ଆପଣମାନେ ଭଲଭାବେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଏଲିଫାଣ୍ଟା ଦ୍ୱୀପ ସମୁଦ୍ର ଭିତରେ ମୁମ୍ବାଇଠାରୁ 10 କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଓ ଆକର୍ଷକ ସ୍ଥାନ । ଏଲିଫାଣ୍ଟାର ଗୁମ୍ଫାଗୁଡ଼ିକୁ ୟୁନେସ୍କୋ ଦ୍ୱାରା ବିଶ୍ୱଐତିହ୍ୟର ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଇଛି । ସେଠାକୁ ପ୍ରତିଦିନ ଦେଶବିଦେଶରୁ ବହୁତ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଆସନ୍ତି । ଏହା ଏକ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପର୍ଯ୍ୟଟନସ୍ଥଳ । ମୁଁ ଏକଥା ଶୁଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଯାଇଥିଲି ଯେ ମୁମ୍ବାଇ ପାଖରେ ଥିବା ଏତେବଡ଼ ଗୋଟିଏ ପର୍ଯ୍ୟଟନ କେନ୍ଦ୍ରକୁ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଏତେବର୍ଷ ପରେ ମଧ୍ୟ ବିଜୁଳିଶକ୍ତି ଯାଇପାରି ନ ଥିଲା ।

ସତୁରୀ ବର୍ଷ ଧରି ଏଲିଫାଣ୍ଟା ଦ୍ୱୀପର ଏହି ତିନୋଟି ଗାଁ ରାଜବନ୍ଦର, ମୋର୍ ବନ୍ଦର ଓ ସେତ୍ ବନ୍ଦରର ଅଧିବାସୀମାନଙ୍କ ଜୀବନରେ ଅନ୍ଧକାର ଘେରି ରହିଥିଲା – ଏବେଯାଇ ଅନ୍ଧକାର ଦୂରହେଲା ଆଉ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନ ଆଲୋକିତ ହେଲା । ମୁଁ ସେଠାକାର ପ୍ରଶାସନ ଆଉ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ମୁଁ ଖୁସି ଯେ ଏବେ ଏଲିଫାଣ୍ଟାର ଗାଁ ଆଉ ଗୁମ୍ଫାଗୁଡିକ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଆଲୋକିତ ହେବ । ଏହା ଖାଲି ବିଜୁଳି ନୁହେଁ ବରଂ ବିକାଶଯାତ୍ରାର ଏକ ନୂତନ ଶୁଭାରମ୍ଭ । ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କର ଜୀବନ ଆଲୋକିତ ହେଉ, ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ ଖୁସିଭରିଯାଉ ୟାଠାରୁ ବଳି ସନ୍ତୋଷ ଓ ଆନନ୍ଦର କ୍ଷଣ ଆଉ କ’ଣ ହୋଇପାରେ?

ମୋର ପ୍ରିୟ ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ, ଏଇ ନିକଟରେ ଆମେ ଶିବରାତ୍ରୀ ମହୋତ୍ସବ ପାଳନ କଲେ । ଏବେ ଆସୁଛି ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ, ଲହଡି ଭାଙ୍ଗୁଥିବା ଫସଲରେ ସଜେଇ ହୋଇଥିବ କ୍ଷେତ, କ୍ଷେତରେ ଲହ ଲହ ହେଉଥିବା ସୁନେଲି ଗହମ କେଣ୍ଡା – ମନକୁ ପୁଲକିତ କରୁଥିବା ଆମ୍ବ ବଉଳର ଶୋଭା – ଏସବୁ ତ ଏ ମାସର ବିଶେଷତ୍ୱ । କିନ୍ତୁ ହୋଲି ଉତ୍ସବ ପାଇଁ ଏ ମାସ ଆମମାନଙ୍କର ବିଶେଷ ପ୍ରିୟ । ମାର୍ଚ୍ଚ 2 ତାରିଖରେ ସାରା ଦେଶ ହର୍ଷୋଲ୍ଲାସର ସହିତ ହୋଲି ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରିବ । ହୋଲିରେ ରଙ୍ଗର ଯେତିକି ମହତ୍ୱ ଅଛି ‘ହୋଲିକା ଦହନ’ର ମଧ୍ୟ ସେତିକି ମହତ୍ୱ ରହିଛି । କାରଣ ଏହି ଦିନଟି ଦୁର୍ଭାବନାଗୁଡ଼ିକ ଅଗ୍ନିରେ ଜଳାଇ ନଷ୍ଟ କରିବାର ଦିନ । ହୋଲି ହେଉଛି ସମସ୍ତ ମନୋମାଳିନ୍ୟକୁ ଦୂରକରି ଏକାଠି ମିଳିମିଶି ବସିବାର ଦିନ – ସମସ୍ତଙ୍କ ସୁଖ ଦୁଃଖରେ ସହଭାଗୀ ହେବାର ଏକ ଅବସର । ଏହା ପ୍ରେମ, ଏକତା ଓ ଭ୍ରାତୃଭାବର ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଥାଏ । ଆପଣ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କୁ ରଙ୍ଗର ଉତ୍ସବ ହୋଲି ପାଇଁ ଅନେକ ଅନେକ ରଙ୍ଗଭରା ଶୁଭକାମନା । ଏହି ଉତ୍ସବ ଆମ ଦେଶବାସୀମାନଙ୍କ ଜୀବନରେ ରଙ୍ଗଭରା ଆନନ୍ଦ ଭରିଦେଉ – ଏହି ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି । ମୋର ଦେଶବାସୀଗଣ, ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ । ନମସ୍କାର ।

'ମନ କି ବାତ' ଜାନୁୟାରୀ 2018

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ନମସ୍କାର । 2018 ମସିହାର ଏହା ପ୍ରଥମ ମନର କଥା । ଦୁଇଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଆମେମାନେ ବହୁତ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସ ପାଳନ କଲେ । 10ଟି ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ ଏହି ଉତ୍ସବରେ ଯୋଗଦେଲେ । ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ ଥର ଏହା ଘଟିଲା ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମୁଁ ଆଜି ଗୋଟିଏ ଚିଠିରୁ ମୋର କଥା ଆରମ୍ଭ କରୁଛି । ଶ୍ରୀମାନ ପ୍ରକାଶ ତ୍ରିପାଠୀ ନରେନ୍ଦ୍ରମୋଦୀ ଆପ୍ ରେ ଗୋଟିଏ ଲମ୍ବା ଚିଠି ଲେଖିଛନ୍ତି ଆଉ ଚିଠିରେ ଲେଖିଥିବା ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି । ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ଫେବୃୟାରୀ 1 ତାରିଖ ମହିଳା ମହାକାଶଯାତ୍ରୀ କଳ୍ପନା ଚାଓଲାଙ୍କ ପୁଣ୍ୟତିଥି । କଲମ୍ବିଆ ମହାକାଶଯାନ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ସେ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ଚାଲିଗଲେ । କିନ୍ତୁ ସାରାବିଶ୍ୱର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଯୁବବର୍ଗ ପାଇଁ ସେ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଗଲେ । ମୁଁ ଭାଇ ପ୍ରକାଶ ତ୍ରିପାଠୀଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଉଛି ଯେ ସେ ତାଙ୍କର ଚିଠିଟି କଳ୍ପନା ଚାଓଲାଙ୍କ ତିରୋଧାନ କଥାରୁ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି । ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଦୁଃଖର କଥା ଯେ ଆମେ କଳ୍ପନା ଚାଓଲାଙ୍କୁ ଏତେ କମ୍ ବୟସରେ ହରେଇଲେ । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ଜୀବନରେ ସେ ସାରା ବିଶ୍ୱର ବିଶେଷକରି ଭାରତର ହଜାର ହଜାର ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଏ ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଗଲେ ଯେ ନାରୀଶକ୍ତିର କୌଣସି ସୀମା ନାହିଁ । ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି, ଦୃଢ଼ବିଶ୍ୱାସ ଆଉ କିଛି ଗୋଟେ କରିବାର ଅଦମ୍ୟ ଉତ୍ସାହ ଥିଲେ ଦୁନିଆରେ କିଛି ଅସମ୍ଭବ ନାହିଁ । ବଡ଼ ଖୁସିର କଥାଯେ ଆଜି ଭାରତର ମହିଳାମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦ୍ରୁତଗତିରେ ଆଗେଇ ଚାଲିଛନ୍ତି ଏବଂ ଦେଶର ଗୌରବବୃଦ୍ଧି କରିଛନ୍ତି ।

ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ଆମ ଦେଶରେ ନାରୀର ସମ୍ମାନ ସମାଜ ପାଇଁ ତା’ର ଯୋଗଦାନ ଏବଂ ସମାଜରେ ତାର ସ୍ଥାନ, ସାରା ବିଶ୍ୱକୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଚକିତ କରିଆସିଛି । ଭାରତୀୟ ବିଦୁଷୀମାନଙ୍କର ଏକଦୀର୍ଘ ପରମ୍ପରା ରହିଛି । ବେଦର ଋକ୍ ଅର୍ଥାତ ବୈଦିକ ମନ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ଗଢଣ(Construction of Sentences/Shlokas)ରେ ବିଦୁଷୀ ନାରୀମାନଙ୍କର ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବଦାନ ରହିଛି । ଲୋପାମୁଦ୍ରା, ଗାର୍ଗୀ, ମୈତ୍ରେୟୀ ଏଭଳି ଅନେକ ନାଁ (ନାମ) ଅଛି । ଆଜି ଆମେ ‘ବେଟୀ ବଚାଓ, ବେଟୀ ପଢ଼ାଓ’ କଥା କହୁଛୁ । କିନ୍ତୁଶହ ଶହ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଆମର ଶାସ୍ତ୍ରରେ, ସ୍କନ୍ଦ ପୁରାଣରେ କୁହାଯାଇଛି :-

“ଦଶପୁତ୍ର ସମାକନ୍ୟା, ଦଶ ପୁତ୍ରାନ୍ ପ୍ରବର୍ଦ୍ଧୟନ୍

ଯତଫଳଂ ଲଭତେ ମର୍ତ୍ତ୍ୟେ ତତ୍ ଲଭ୍ୟଂ କନ୍ୟକୈକୟା” ।

ଅର୍ଥାତ୍ ଗୋଟିଏ ଝିଅ ଦଶଟି ପୁଅଙ୍କ ସହ ସମାନ । ଦଶଟି ପୁତ୍ରରେ ଯେତିକି ପୁଣ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତିହୁଏ ଗୋଟିଏ କନ୍ୟାରେ ମଧ୍ୟ ସେତିକି ପୂଣ୍ୟଲାଭ ହୁଏ । ଏହା ଆମ ସମାଜରେ ନାରୀର ମହତ୍ୱକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରେ । ଆଉ ସେଥିପାଇଁ ନାରୀକୁ ଶକ୍ତିର ରୂପ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି । ଏହି ନାରୀଶକ୍ତି ହିଁ ସମଗ୍ର ଦେଶକୁ, ପୁରା ସମାଜକୁ, ପରିବାରକୁ ଏକତାର ସୂତ୍ରରେ ବାନ୍ଧି ରଖିଛି । ବୈଦିକ ଯୁଗର ବିଦୁଷୀ ଲୋପାମୁଦ୍ରା, ଗାର୍ଗୀ, ମୈତ୍ରେୟୀଙ୍କର ବିଦବତ୍ତା ହେଉ ଅଥବା ଆକ୍କା, ମହାଦେବୀ, ମୀରାବାଈଙ୍କର ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଭକ୍ତି ହେଉ - ଅହଲ୍ୟା ବାଇ ହୋଲ୍କରଙ୍କ ଶାସନବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉ କି ଲକ୍ଷ୍ମୀବାଇଙ୍କର ବୀରତ୍ୱ ହେଉ - ନାରୀଶକ୍ତି ସବୁବେଳେ ଆମପାଇଁ ପ୍ରେରଣାର ଉତ୍ସ ହୋଇରହିଛି । ଦେଶର ମାନ ସମ୍ମାନ ବୃଦ୍ଧି କରିଆସିଛି ।

ଶ୍ରୀମାନ ପ୍ରକାଶ ତ୍ରିପାଠୀ ଆହୁରି ଅନେକ ଉଦାହରଣ ଦେଇଛନ୍ତି । ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ଆମର ସାହାସୀ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଯୁଦ୍ଧ ଜାହାଜ ସୁଖୋଇ-30ରେ ଯାତ୍ରାକରିବା ତାଙ୍କପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ହୋଇରହିଛି । ସେ ବର୍ତ୍ତିକା ଯୋଶୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଭାରତୀୟ ନୌସେନାର ମହିଳା ସହଯାତ୍ରୀମାନେ INS-ତାରିଣୀରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ପରିକ୍ରମା କରୁଥିବା କଥା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ତିନିଜଣ ସାହାସିନୀ ମହିଳା ଭାବନା କଣ୍ଠ, ମୋହନା ସିଂହ ଏବଂ ଅବନୀ ଚତୁର୍ବେଦୀ ଯୁଦ୍ଧବିମାନର ପାଇଲଟ ହୋଇଛନ୍ତି ଏବଂ ସୁଖୋଇ-30ରେ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ନେଉଛନ୍ତି । କ୍ଷମତା ବାଜପେୟୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ କେବଳ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବିମାନ ଚାଳକ ଦଳ ଦିଲ୍ଲୀଠାରୁ ଆମେରିକାର ସାନ୍-ଫ୍ରାନ୍ସିସକୋ ଏବଂ ପୁଣି ସାନ୍ ଫ୍ରାନ୍ସିସକୋରୁ ଦିଲ୍ଲୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ Air India ର ବୋଇଂ ଜେଟ୍ ରେ ଯାତ୍ରାକଲେ । ଦଳରେ ସମସ୍ତେ ମହିଳା ଥିଲେ । ଶ୍ରୀ ତ୍ରିପାଠୀ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଠିକ୍ କଥା କହିଛନ୍ତି - ନାରୀ ଆଜି ସମସ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଗେଇ ଚାଲିଛି ସେତିକି ନୁହେଁ ବରଂ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନେତୃତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ନେଇଛି । ଏଭଳି ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ର ଅଛି ଯେଉଁଠି ଆମର ନାରୀଶକ୍ତି ସର୍ବ ପ୍ରଥମେ କିଛି କରି ଦେଖାଇଛି । ଗୋଟେ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ସ୍ଥାପନ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଛି । କିଛିଦିନ ତଳେ ମାନନୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମହୋଦୟ ଏକ ନୂଆ ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି ।

ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମହୋଦୟ ସେହି ଅସାଧାରଣ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଗ୍ରୁପ ସହ ସାକ୍ଷାତ କଲେ ଯେଉଁମାନେ ନିଜ ନିଜ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସର୍ବ ପ୍ରଥମେ କିଛି କରି ଦେଖାଇଛନ୍ତି । ଦେଶର ଏହି ସଫଳ ମହିଳାମାନେ ହେଲେ ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଗର Merchant Navy କପ୍ତାନ, ପାସେଞ୍ଜର ଟ୍ରେନର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଡ୍ରାଇଭର ବା ଚାଳକ, ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଅଗ୍ନି ନିର୍ବାପକ, ପ୍ରଥମ ମହିଳା ବସ୍ ଡ୍ରାଇଭର, ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ପହଂଚିଥିବା ପ୍ରଥମ ମହିଳା, ଏଭରେଷ୍ଟ ଆରୋହଣ କରିଥିବା ପ୍ରଥମ ମହିଳା – ଏହିଭଳି ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରଥମ ମହିଳା । ଆମର ନାରୀଶକ୍ତି ସମାଜର ରୁଢିବାଦିତାକୁ ଭାଙ୍ଗି ଅସାଧାରଣ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି, କୀର୍ତ୍ତିମାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛନ୍ତି । ସେମାନେ ଦେଖାଇ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ନିଷ୍ଠା ଏବଂ ଦୃଢ଼ସଂକଳ୍ପ ବଳରେ ସମସ୍ତ ବାଧାବିଘ୍ନକୁ ଦୂରକରି ଏକ ନୂତନ ମାର୍ଗ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇପାରେ । ଏକ ଏଭଳି ମାର୍ଗ ଯାହାକି ଖାଲି ନିଜର ସମସାମୟିକ ଲୋକଙ୍କୁ ନୁହେଁ ବରଂ ଭବିଷ୍ୟତର ଦାୟାଦମାନଙ୍କୁ ପ୍ରେରିତ କରିବ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ନୂତନ ଉତ୍ସାହ ଜାଗ୍ରତ କରିବ । ଏହି ସଫଳ ନାରୀମାନଙ୍କ ଉପରେ ଗୋଟିଏ ପୁସ୍ତକ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି, ଯାହାଫଳରେ ସାରା ଦେଶ ଏହି ନାରୀଶକ୍ତି ବିଷୟରେ ଜାଣିବ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ପ୍ରେରଣା ପାଇପାରିବ । ଏହି ପୁସ୍ତକଟି ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ୱେବସାଇଟରେ ମଧ୍ୟ ଇ-ବୁକ୍ ଭାବେ ଉପଲବ୍ଧ ।

ଆଜି ଦେଶ ତଥା ସମାଜରେ ଚାଲିଥିବା ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଦେଶର ନାରୀଶକ୍ତିର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଯୋଗଦାନ ରହିଛି । ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଆମେ ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ ବିଷୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରୁଛୁ – ମୁଁ ଗୋଟିଏ ରେଲୱେ ଷ୍ଟେସନର କଥା କହିବାକୁ ଚାହେଁ । ଆପଣମାନେ ଭାବୁଥିବେ ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ ସହ ଗୋଟିଏ ରେଲୱେ ଷ୍ଟେସନର ସମ୍ପର୍କ କ’ଣ ହୋଇଥିବ । ମୁମ୍ବାଇର ମାଟୁଙ୍ଗା ଷ୍ଟେସନ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଏଭଳି ରେଳଷ୍ଟେସନ ଯା’ହାର ସମସ୍ତ କର୍ମଚାରୀ ହେଉଛନ୍ତି ମହିଳା । ସମସ୍ତ ବିଭାଗରେ ମହିଳା କର୍ମଚାରୀ ଅଛନ୍ତି – କମର୍ସିଆଲ ବିଭାଗ ହେଉ, ରେଲୱେ ପୋଲିସ ହେଉ, ଟିକେଟ ଚେକିଂ, ରେଡିଓ ଘୋଷଣା, Points Man ଯାହାବି ହେଉ 40 ରୁ ଅଧିକ କେବଳ ମହିଳା କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ନେଇ ଏ ଷ୍ଟେସନ ଚାଲିଛି । ଏଥର ଅନେକ ଲୋକ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସ ପରେଡ୍ ଦେଖିଲାପରେ ଟ୍ଵିଟର ବା ଅନ୍ୟ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ପରେଡ୍ ର ଗୋଟିଏ ମୁଖ୍ୟ କଥା ଥିଲା ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳର ବାଇକ କଣ୍ଟିନଜେଣ୍ଟ ଯେଉଁଥିରେ କେବଳ ମହିଳାମାନେ ଭାଗନେଇଥିଲେ । ସାହାସପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରୟୋଗ କରୁଥିଲେ ଏବଂ ଏଦୃଶ୍ୟ ବିଦେଶରୁ ଆସିଥିବା ଅତିଥିମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଚକିତ କରୁଥିଲା । ସଶକ୍ତିକରଣ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳତାର ଗୋଟିଏ ରୂପ । ଆଜି ଆମର ନାରୀଶକ୍ତି ନେତୃତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରୁଛି । ଆତ୍ମନିର୍ଭର ହେଉଛି । ଏଠାରେ, ଗୋଟିଏ କଥା ମୋ ମନକୁ ଆସୁଛି । ଛତିଶଗଡ଼ର ଆମର ଆଦିବାସୀ ମହିଳାମାନେ ମଧ୍ୟ ଚମତ୍କାର କରି ଦେଖାଇଛନ୍ତି । ସେମାନେ ଗୋଟିଏ ନୂଆ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ଆଦିବାସୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ କଥା ପଡ଼ିଲେ ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଗୋଟିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଛବି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ । ଯେଉଁଥିରେ ଜଙ୍ଗଲ ଥାଏ, ପାଦଚଲା ରାସ୍ତା ଥାଏ, ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ କାଠର ବୋଝଧରି ଏହି ରାସ୍ତା ଉପରେ ଚାଲି ଚାଲି ଯାଉଥିବା ମହିଳା ଥା’ନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଛତିଶଗଡ଼ର ଆମର ଆଦିବାସୀ ମହିଳା, ଆମର ଏହି ନାରୀଶକ୍ତି ଦେଶ ଆଗରେ ଗୋଟଏ ନୂତନ ଛବି ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ଛତିଶଗଡ଼ର ଦାନ୍ତେୱାଡା ଅଂଚଳ,ଯାହା ମାଓପ୍ରବଣ ଅଂଚଳ । ହିଂସା, ଅତ୍ୟାଚାର, ବୋମା, ବନ୍ଧୁକ, ପିସ୍ତଲ – ମାଓବାଦୀମାନେ ଏହାରି ଗୋଟିଏ ଭୟଙ୍କର ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିରଖିଛନ୍ତି । ଏଭଳି ବିପଦଜନକ ଅଂଚଳରେ ଆଦିବାସୀ ମହିଳାମାନେ ଇ-ରିକ୍ସା ଚଳାଇ ଆତ୍ମନିର୍ଭର ହେଉଛନ୍ତି । ଅଳ୍ପ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ମହିଳା ଏହାସହିତ ଜଡ଼ିତ ହୋଇସାରିଲେଣି । ଏଥିରୁ ତିନୋଟି ଲାଭ ହେଉଛି, ଏକପକ୍ଷରେ ସ୍ୱରୋଜଗାର ତାଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିପାରିଛି, ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଏହାଦ୍ୱାରା ମାଓବାଦ ପ୍ରଭାବିତ ଅଂଚଳର ଛବିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଛି । ଏହାସହିତ ଏହାଦ୍ୱାରା ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା କାର୍ଯ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳୁଛି । ମୁଁ ଏଠାକାର ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଶଂସା କରୁଛି, ଅନୁଦାନ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ତାଲିମ ଦେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନର ଏହି ମହିଳାମାନଙ୍କ ସଫଳତା ପଛରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ରହିଛି ।

ଆମେ ବାରମ୍ବାର ଶୁଣି ଆସିଛୁ ଯେ, ଲୋକେ କହନ୍ତି – “ଏମିତି କିଛି ରହିଛି, ଯେ ଆମ ଅସ୍ତିତ୍ୱର ବିଲୟ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।” ସେ କଥାଟି କ’ଣ? ସେ କଥାଟି ହେଉଛି Flexibility ବା ନମନୀୟତା, Transformation ଯାହା କାଳ ବହିର୍ଭୁତ ତାହା ତ୍ୟାଗ କରିବା, ସୁଧାରିବା ପାଇଁ ଯାହା ଆବଶ୍ୟକ ତାହାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିବା । ଆମ ସମାଜର ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଲା, ନିଜକୁ ସୁଧାରିବାର ନିରନ୍ତର ପ୍ରୟାସ, Self-Correction ବା ଆତ୍ମସଂସ୍କାର, ଏହା ଭାରତୀୟ ପରମ୍ପରା । ଏହା ଆମ ସଂସ୍କୃତି, ଯାହା ଆମକୁ ଉତ୍ତରାଧିକାର ସୂତ୍ରରେ ମିଳିଛି । କୌଣସି ସମାଜର ପରିଚୟ ହେଲା ତାହାର ସ୍ଵୟଂ ଆତ୍ମସଂସ୍କାର ପଦ୍ଧତି । ସାମାଜିକ କୁସଂସ୍କାର ଏବଂ କୁପ୍ରଥା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଆମଦେଶରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସ୍ତରରେ ନିରନ୍ତର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ହୋଇଛି । ଏହି କିଛିଦିନ ତଳେ ବିହାର ଗୋଟିଏ କୌତୁହଳପୂର୍ଣ୍ଣ ଶୁଭାରମ୍ଭ କଲା । ରାଜ୍ୟରେ ସାମାଜିକ କୁପ୍ରଥାଗୁଡ଼ିକୁ ସମୂଳେ ହଟାଇଦେବା ପାଇଁ 13 ହଜାରରୁ ଅଧିକ କିଲୋମିଟର ଦୈର୍ଘ୍ୟବିଶିଷ୍ଟ ବିଶ୍ୱର ଦୀର୍ଘତମ ମାନବ-ଶୃଙ୍ଖଳ, Human Chain ସୃଷ୍ଟି କରାଗଲା । ଏହି ଅଭିଯାନ ଦ୍ୱାରା ଲୋକମାନଙ୍କୁ ବାଲ୍ୟବିବାହ ଏବଂ ଯୌତୁକ ପ୍ରଥା ଭଳି ସାମାଜିକ ବ୍ୟାଧି ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଚେତନ କରାଗଲା । ଯୌତୁକ ଏବଂ ବାଲ୍ୟବିବାହ ଭଳି କୁପ୍ରଥା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟବାସୀ ସଂକଳ୍ପ ଗ୍ରହଣ କଲେ । ପିଲା, ବୟସ୍କ ବ୍ୟକ୍ତି, ଉତ୍ସାହ ଓ ଉଦ୍ଦୀପନାରେ ଭରା ଯୁବବର୍ଗ, ମା’, ଭଉଣୀମାନେ, ପ୍ରତ୍ୟେକେ ଏହି ସଂଗ୍ରାମରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ । ପାଟନାର ଐତିହାସିକ ଗାନ୍ଧୀ ମୈଦାନଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଏହି ମାନବଶୃଙ୍ଖଳ ରାଜ୍ୟର ସୀମାଯାଏ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବେ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଚାଲିଲା । ସମାଜର ସମସ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଠିକ ଭାବରେ ବିକାଶର ଲାଭ ମିଳୁ ଏଥିପାଇଁ ଆମ ସମାଜ ଏହି କୁପ୍ରଥାଗୁଡ଼ିକରୁ ମୁକ୍ତ ହେବା ଦରକାର । ଆସନ୍ତୁ, ଆମେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ଏଭଳି କୁସଂସ୍କାରଗୁଡ଼ିକୁ ସମାଜରୁ ହଟାଇ ଦେବାପାଇଁ ପ୍ରତିଜ୍ଞା କରିବା ଏବଂ ଗୋଟିଏ New India ବା ନୂଆ ଭାରତ, ଗୋଟିଏ ସଶକ୍ତ ଓ ସକ୍ଷମ ଭାରତ ନିର୍ମାଣ କରିବା । ସମାଜ କଲ୍ୟାଣ ଦିଗରେ ଏଭଳି ବିଶେଷ ଏବଂ ବ୍ୟାପକ ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଥିବାରୁ ମୁଁ ବିହାରର ଜନସାଧାରଣ, ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ସେଠାକାର ପ୍ରଶାସନ ଏବଂ ମାନବ ଶୃଙ୍ଖଳରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ପ୍ରଶଂସା କରୁଛି ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମହୀଶୁର, କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଦର୍ଶନ MyGov ରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ, ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ଚିକିତ୍ସାରେ ଔଷଧ ପାଇଁ ମାସକୁ 6 ହଜାର ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେଉଥିଲା । ଆଗରୁ ସେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜନ-ଔଷଧିଯୋଜନା ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣି ନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହି ଜନ-ଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିବା ପରେ ସେଠାରୁ ଔଷଧ କିଣିବାରୁ ତାଙ୍କ ଔଷଧ ଖର୍ଚ୍ଚ 75 ପ୍ରତିଶତ କମିଗଲା । ମୁଁ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ “ମନ୍ କି ବାତ୍” କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ପାଇଁ ସେ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି, ଯାହାଫଳରେ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ଏ ସମ୍ପର୍କିତ ସୂଚନା ପହଂଚିପାରିବ ଏବଂ ସେମାନେ ଏହାର ଲାଭ ଉଠାଇପାରିବେ । ବିଗତ କିଛିଦିନ ଧରି ଅନେକଲୋକ ମୋତେ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖିଆସୁଥିଲେ, ଜଣାଇ ଆସୁଥିଲେ । ଏହି ଯୋଜନାର ଲାଭ ଉଠାଇଥିବା ଅନେକ ଲୋକଙ୍କର ଭିଡିଓ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଦେଖିଛି । ଯେତେବେଳେ ଏଭଳି କିଛି ସୂଚନା ମିଳେ, ଖୁବ୍ ଖୁସିଲାଗେ । ଗଭୀର ସନ୍ତୋଷ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ । ଆଉ ମୋତେ ଏକଥା ମଧ୍ୟ ଖୁବ୍ ଭଲ ଲାଗିଲା ଯେ, ସେ ନିଜେ ଯାହାପାଇଛନ୍ତି, ତାହା ଅନ୍ୟମାନେ ମଧ୍ୟ ପାଆନ୍ତୁ ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରା ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଦର୍ଶନଙ୍କ ମନକୁ ଆସିଲା । ଏହି ଯୋଜନା ପଛରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବାକୁ ସହଜଲବ୍ଧ ଓ ସ୍ୱଳ୍ପବ୍ୟୟୀ କରିବା ଏବଂ ସହଜ ଜୀବନନିର୍ବାହକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରହିଛି । ଜନଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ରରେ ମିଳୁଥିବା ଔଷଧଗୁଡ଼ିକ ବଜାରରେ ବିକ୍ରି ହେଉଥିବା ବିଭିନ୍ନ ବଡ ବଡ କମ୍ପାନୀର ବ୍ରାଣ୍ଡ ଔଷଧଗୁଡ଼ିକଠାରୁ ପ୍ରାୟ 50ରୁ90 ପ୍ରତିଶତ ଶସ୍ତା । ଏହା ଜନସାଧାରଣ, ବିଶେଷକରି ପ୍ରତିଦିନ ଔଷଧ ସେବନ କରୁଥିବା ବରିଷ୍ଠ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସହାୟକ ହେଉଛି, ବହୁତ ସଂଚୟ ହେଉଛି । ଏଠାରୁ କିଣାଯାଉଥିବା ଜେନେରିକ ଔଷଧଗୁଡ଼ିକ ବିଶ୍ଵ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ଦ୍ୱାରା ସ୍ଥିରୀକୃତ ମାନକ ଅନୁସାରେ ହୋଇଥାଏ । ଏଥିଯୋଗୁଁ ହିଁ ଉଚ୍ଚମାନର ଔଷଧ ଶସ୍ତା ଦାମରେ ମିଳିଥାଏ । ଆଜି ଦେଶରେ ତିନି ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଜନ-ଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇସାରିଲାଣି । ଏହାଦ୍ୱାରା କେବଳ ଔଷଧ ଶସ୍ତାରେ ମିଳୁଛି ତାହା’ନୁହେଁ ବରଂ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ରୋଜଗାରର ନୂଆ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି । ଶସ୍ତା ଔଷଧ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାରତୀୟ ଜନଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ଡାକ୍ତରଖାନାମାନଙ୍କରେ “ଅମୃତ ଷ୍ଟୋର”ରେ ଉପଲବ୍ଧ । ଏସବୁ ପଛରେ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରହିଛି । ଦେଶର ଗରିବରୁ ଗରିବ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଗୁଣବତ୍ତାଯୁକ୍ତ ଏବଂ ସୁଲଭ ମୂଲ୍ୟର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା, ଯାହାଫଳରେ ଗୋଟିଏ ସୁ ସ୍ଥ ଏବଂସମୃଦ୍ଧ ଭାରତର ନିର୍ମାଣ ହୋଇପାରିବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରୁ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ମଙ୍ଗେଶ୍ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ମୋବାଇଲ ଆପ୍ ରେ ଗୋଟିଏ ଫଟୋ Share କଲେ । ତାହା ଏଭଳି ଫଟୋ ଥିଲା ଯାହା ମୋ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କଲା । ସେହି ଫଟୋରେ ନାତିଟିଏ ନିଜ ଜେଜେବାପାଙ୍କ ସହ “Clean Morna River” ସଫେଇ ଅଭିଯାନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ମୁଁ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲି ଯେ, ଅକୋଲାର ନାଗରିକମାନେ “ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଅଭିଯାନ” ଅନ୍ତର୍ଗତ ମୋର୍ନା ନଈକୁ ନିର୍ମଳ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ । ମୋର୍ନା ନଈ ଆଗରୁ ଚିରସ୍ରୋତା ଥିଲା କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହା ଝର Seasonal ହୋଇଯାଇଛି । ଆଉ ଏକ କଷ୍ଟଦାୟକ କଥା ହେଲା ଯେ, ଏହି ନଈଟି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ଜଙ୍ଗଲୀ ଘାସ ଓ ଦଳରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ନଈ ଏବଂ ଏହା କୂଳରେ ବହୁତ ଆବର୍ଜନା ଫିଙ୍ଗାଯାଉଥିଲା । ଗୋଟିଏ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ଵୟନ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଗଲା ଏବଂ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତିର ଦିନକ ପୂର୍ବରୁ ଜାନୁୟାରୀ 13 ତାରିଖ ଦିନ “Mission Clean Morna” ର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ 4 କିଲୋମିଟର ଅଂଚଳରେ14ଟି ସ୍ଥାନରେ ମୋର୍ନା ନଈକୂଳର ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ସଫେଇ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଗଲା । “Mission Clean Morna”ର ଏହି ମହତ୍ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଅକୋଲାର ଛଅ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ନାଗରିକ, ଶହେରୁ ଅଧିକ NGO, କଲେଜ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ପିଲା, ବୟସ୍କ, ମା ଭଉଣୀ, ପ୍ରତ୍ୟେକେ ଏଥିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ । 2018 ଜାନୁଆରୀ 20ତାରିଖ ଦିନ ମଧ୍ୟ ଏହି ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନ ପୂର୍ବପରି ଜାରି ରଖାଗଲା । ମୋତେ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଛି ଯେ, ମୋର୍ନା ନଈ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ସ୍ୱଚ୍ଛ ନ ହେବାଯାଏ, ଏହି ଅଭିଯାନ ପ୍ରତି ଶନିବାର ଦିନ ସକାଳେ ଚାଲିବ । ଏହା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ, ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଯଦି କିଛି କରିବା ପାଇଁ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ ହୁଏ, ତେବେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ ଅସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ବଡ଼ ଧରଣର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଅଣାଯାଇପାରେ । ମୁଁ ଅକୋଲାର ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ସେଠାକାର ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ ନଗର ନିଗମ ପ୍ରଶାସନକୁ, ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନର ରୂପ ଦେବାପାଇଁ ଲାଗିପଡ଼ିଥିବା ସମସ୍ତ ନାଗରିକଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଏହି ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ପାଇଁ ଅନେକ ଅନେକ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ଆପଣମାନଙ୍କର ଏହି ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଦେଶର ଅନ୍ୟ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇବ ।

ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀଗଣ, ଆଜିକାଲି ପଦ୍ମ-ପୁରସ୍କାର ସମ୍ପର୍କରେ ଅନେକ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଥିବା ଆପଣମାନେ ଶୁଣୁଥିବେ । �

ମନ କି ବାତ

ମନ କି ବାତ ,ଅଗଷ୍ଟ 2019

ସଦ୍ୟତମ ଖବର

Media Coverage

ସୋସିଆଲ ବଜ

All Episodes

ମନ କି ବାତ ,ଅଗଷ୍ଟ 2019

ମନ କି ବାତ ,ଜୁଲାଇ 2019

ମନ କି ବାତ ,ଜୁନ 2019

ମନ କି ବାତ , ଫେବୃୟାରୀ 2019

ମନ କି ବାତ , ଜାନୁୟାରୀ 2019

ମନ କି ବାତ , ଡିସେମ୍ବର 2018

ମନ କି ବାତ , ନଭେମ୍ବର 2018

ମନ କି ବାତ , ଅକ୍ଟୋବର 2018

ମନ କି ବାତ , ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ 2018

ମନ କି ବାତ , ଅଗଷ୍ଟ 2018

ମନ କି ବାତ ,ଜୁଲାଇ 2018

“ମନ କି ବାତ୍” ଜୁନ୍ 2018

ମନ କି ବାତ, ମେ' 2018

ମନ କି ବାତ ,ଏପ୍ରିଲ 2018

ମନ କି ବାତ ,ମାର୍ଚ୍ଚ 2018

ମନ କି ବାତ ,ଫେବୃୟାରୀ 2018

'ମନ କି ବାତ' ଜାନୁୟାରୀ 2018