ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ ನಮಸ್ಕಾರ. ಈ ತಿಂಗಳ 21 ನೇ ತಾರೀಖಿನಂದು ದೇಶಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಶೋಕದಾಯಕ ಸುದ್ದಿಯೊಂದು ತಿಳಿಯಿತು. ಕರ್ನಾಟಕದ ತುಮಕೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶ್ರೀ ಸಿದ್ಧಗಂಗಾ ಮಠದ ಡಾ. ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಶಿವಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ನಮ್ಮನ್ನಗಲಿದರು. ಶಿವಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರು ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜೀವನವನ್ನು ಸಮಾಜ ಸೇವೆಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಿದ್ದರು. ಶರಣರಾದ ಅಣ್ಣ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಹೇಳಿದ ಕಾಯಕವೇ ಕೈಲಾಸ –ಅಂದರೆ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮದ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಾ ಸಾಗುವುದು ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ನಿವಾಸ ಸ್ಥಾನವಾದ ಕೈಲಾಸದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವುದಕ್ಕೆ ಸಮ ಎಂದರ್ಥ. ಶಿವಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರು ಇದೇ ಉಕ್ತಿಯ ಅನುಯಾಯಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ 111 ವರ್ಷಗಳ ಸುದೀರ್ಘ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಜನರ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಇಂಗ್ಲೀಷ್, ಸಂಸ್ಕೃತಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದ್ಭುತ ಪಾಂಡಿತ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಗ್ರಪಂಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಎಣಿಸುವಂಥ ಕೀರ್ತಿ ಅವರದ್ದಾಗಿತ್ತು. ಅವರೊಬ್ಬ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಜನರಿಗೆ ಅನ್ನ, ಆಶ್ರಯ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಕ್ಕೇ ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜೀವನವನ್ನು ಅವರು ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ಸರ್ವ ರೀತಿಯಲ್ಲೂ ರೈತರ ಕಲ್ಯಾಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ವಿಷಯ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದಿತ್ತು. ಸಿದ್ಧಗಂಗಾ ಮಠ ನಿಯತಕಾಲಿಕವಾಗಿ ರಾಸುಗಳು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಮೇಳಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ನನಗೆ ಅದೆಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆಯುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ದೊರೆತಿದೆ.2007 ರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಶಿವಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರ ಜನ್ಮಶತಮಾನೋತ್ಸವ ಆಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಅಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಡಾ. ಎ ಪಿ ಜೆ ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ಅವರು ತುಮಕೂರಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದರು. ಕಲಾಂ ಅವರು ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಕವಿತೆಯನ್ನು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ:

ಓ ನನ್ನ ದೇಶಬಾಂಧವರೇ,ಕೊಡುವುದರಲ್ಲಿ ನೀವು ಸಂತಸ ಪಡೆಯುವಿರಿ,

ತನು ಮನಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಡುವುದೆಲ್ಲವೂ ಇದೆ.

ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನವಿದೆಯಾದರೆ – ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ

ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲವಿದ್ದರೆ –ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿರುವವರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ

ನೀವು, ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಹೃದಯ

ಬಾಧೆಯಲ್ಲಿರುವವರ ನೋವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲಿ

ದುಖಃತಪ್ತ ಮನಸ್ಸುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಸಿತಗೊಳಿಸಲಿ,

ಕೊಡುವುದರಲ್ಲಿ ನೀವು ಸಂತೋಷ ಪಡೆಯುವಿರಿ.

ಅಂಥ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ದೇವರು ಆಶೀರ್ವದಿಸುತ್ತಾನೆ

ಡಾ. ಕಲಾಂ ಸಾಹೇಬರ ಈ ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಶಿವಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಗಂಗಾ ಮಠದ ಧ್ಯೇಯದ ಕುರಿತು ಸುಂದರವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಾನು ಇಂಥ ಮಹಾಪುರುಷರಿಗೆ ಶೃದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಾಂಧವರೇ, 1950 ರ ಜನವರಿ 26 ರಂದು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಸಂವಿಧಾನ ಜಾರಿಗೆ ಬಂತು. ಅಂದು ನಮ್ಮ ದೇಶ ಗಣರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ನಿನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ನಾವು ಅದ್ದೂರಿಯಿಂದ ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದೆವು. ಆದರೆ, ಇಂದು ನಾನು ಮತ್ತೊಂದು ವಿಷಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಮಾಡಲು ಇಚ್ಛಿಸುತ್ತೇನೆ. ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಹತ್ವವಾದ ಸಂಸ್ಥೆಯಿದೆ, ಇದು ನಮ್ಮ ಗಣರಾಜ್ಯದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹಳೆಯದು – ನಾನು ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಜನವರಿ 25ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಸ್ಥಾಪನಾ ದಿನ. ಇದನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತದಾರರ ದಿನ – ‘ನ್ಯಾಶನಲ್ ವೋಟರ್ಸ್ ಡೇ’ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ ವಿಶ್ವವೇ ಇದನ್ನು ಕಂಡು ನಿಬ್ಬೆರಗಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಎಷ್ಟು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ ಇದನ್ನು ಕಂಡ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನೂ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಮ್ಮೆ ಪಡುವುದು ಸಹಜವಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮತದಾರನಾಗಿ ನೊಂದಾಯಿತರಾಗಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನೂ ತನ್ನ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕು ಚಲಾಯಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಸರ್ವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.

ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 15 ಸಾವಿರ ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರುವ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮತಗಟ್ಟೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಾವು ಕೇಳಿದಾಗ, ಅಂಡಮಾನ್ ನಿಕೋಬಾರ್ ದ್ವೀಪ ಸಮೂಹದ ದೂರದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೂ ಮತಗಟ್ಟೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ ಹಾಗೂ ನಮ್ಮಗುಜರಾತಿನ ಗಿರ್ ಅರಣ್ಯದ ವಿಷಯವನ್ನಂತೂ ನೀವು ಕೇಳೇ ಇರುತ್ತೀರಿ. ಅಂಥ ದೂರದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲ್ಲೂ ಕೇವಲ ಓರ್ವ ಮತದಾರನಿಗೋಸ್ಕರ ಮತಗಟ್ಟೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯೋಚಿಸಿ… .. ಕೇವಲ ಓರ್ವ ಮತದಾರನಿಗೋಸ್ಸರ ಎಂದರೆ ನೀವೇ ಊಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಇಂಥ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಕುರಿತು ಹೆಮ್ಮೆಯೆನಿಸುವುದು ಸಹಜ. ಒಬ್ಬ ಮತದಾರನನ್ನ ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಅವನು ತನ್ನ ಮತಚಲಾಯಿಸುವ ಹಕ್ಕಿನಿಂದ ವಂಚಿತನಾಗಬಾರದೆಂದು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ತಂಡ ಆ ದೂರದ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ತೆರಳಿ ಮತದಾನದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದೇ ನಮ್ಮ ಗಣರಾಜ್ಯದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆಯಾಗಿದೆ.

ನಮ್ಮ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನು ಬಲಿಷ್ಠಗೊಳಿಸಲು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸುತ್ತೇನೆ. ಎಲ್ಲ ರಾಜ್ಯಗಳ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ,ರಕ್ಷಣಾ ಪಡೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಎಲ್ಲ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನೂ ನಾನು ಶ್ಲಾಘಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಮತದಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಲ್ಲದೇ ಸ್ವತಂತ್ರ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ ಮತದಾನ ನಡೆಯುವಂತೆ ಖಾತರಿಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಈ ವರ್ಷ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. 21 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಎಲ್ಲ ಯುವಕರು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ದೇಶದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊರುವಂಥ ಸಮಯ ಬಂದಿದೆ. ಈಗ ಅವರು ದೇಶದ ನಿರ್ಣಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಲಿದ್ದಾರೆ. ತಮ್ಮ ಕನಸುಗಳನ್ನು ದೇಶದ ಕನಸುಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಸುವ ಸಮಯ ಸನ್ನಿಹಿತವಾಗಿದೆ. ತಾವು ಮತದಾನದ ವಯಸ್ಸನ್ನು ತಲುಪಿದ್ದಲ್ಲಿ ಖಂಡಿತ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ನೊಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂದು ಯುವಜನತೆಗೆ ನಾನು ಕರೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮತದಾರನಾಗುವುದು, ಮತದಾನದ ಅಧಿಕಾರ ಪಡೆಯುವುದು ಜೀವನದ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಎಂಬುದರ ಅರಿವು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಇರಬೇಕು. ಜೊತೆಗೆ ಮತದಾನ ಮಾಡುವುದು ನನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯ – ಎಂಬ ಭಾವನೆ ನಮ್ಮ ಅಂತರಾಳದಲ್ಲಿ ಮಿಡಿಯಬೇಕು. ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಕಾರಣದಿಂದ ಮತಚಲಾಯಿಸಲು ಆಗದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅದರ ಬಾಧೆ ನಮಗಿರಬೇಕು. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಎಂದಿಗೇ ಆಗಲಿ ಎಲ್ಲಿಯೇ ಆಗಲಿ ತಪ್ಪು ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ನೋವಾಗಬೇಕು. ಹೌದು ನಾನು ಮತದಾನ ಮಾಡಿರಲಿಲ್ಲ,ಅಂದು ನಾನು ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಹೋಗಲಿಲ್ಲ, ಅದರ ಪರಿಣಾಮ ಇಂದು ನನ್ನ ದೇಶ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇಂಥ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಅನುಭವ ನಮಗಾಗಬೇಕು. ಇದು ನಮ್ಮ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರವೃತ್ತಿಯೂ ಆಗಬೇಕು. ಇದು ನಮ್ಮ ನಡವಳಿಕೆಯಾಗಬೇಕು. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಸೇರಿ ವೋಟರ್ ರೆಜಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್ ಆಗಲಿ, ಮತದಾನದ ದಿನ ಮತಚಲಾಯಿಸುವುದಾಗಲಿ ಇದೆಲ್ಲದರ ಕುರಿತು ಪ್ರಚಾರ ಕಾರ್ಯ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸೋಣ ಎಂದು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಖ್ಯಾತನಾಮರಲ್ಲಿ ನಾನು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಯುವಕರೆಲ್ಲರೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾರರಾಗಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಾನು ನಂಬಿದ್ದೇನೆ. ತಮ್ಮ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದೊಂದಿಗೆ ನಮ್ಮ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಪುಷ್ಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ,ಭಾರತದ ಈ ಪುಣ್ಯ ಭೂಮಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಮಹಾಪುರುಷರಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದೆ. ಆ ಮಹಾಪುರುಷರು ಮಾನವೀಯತೆಗಾಗಿ ಅದ್ಭುತವಾದ ಮತ್ತು ಮರೆಯಲಾಗದಂತಹ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ನಮ್ಮ ದೇಶ ಬಹುರತ್ನ ವಸುಂಧರೆ. ಇಂಥ ಮಹಾಪುರುಷರಲ್ಲಿ ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಕೂಡಾ ಒಬ್ಬರು. ಜನವರಿ 23 ಕ್ಕೆ ಇಡೀ ದೇಶವೇ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇವರ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಿತು. ನೇತಾಜಿ ಜನ್ಮಜಯಂತಿಯ ಅಂಗವಾಗಿ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಸಂಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಬಲಿದಾನ ನೀಡಿದ ವೀರ ಪುರುಷರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಒಂದು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ನನಗೆ ದೊರೆಯಿತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರದಿಂದ ಇಲ್ಲಿವರೆಗೆ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯ ಹಲವಾರು ಕೊಠಡಿಗಳು ಉಪಯೋಗಿಸದೇ ಖಾಲಿಯಾಗಿದ್ದವು ಎಂಬುದು ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತು. ಹೀಗೆ ಖಾಲಿಯಿದ್ದ ಆ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಸುಂದರ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ: ಯಾದ್ ಎ ಜಲಿಯಾ ಮತ್ತು 1857ರ ಪ್ರಥಮ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಂಗ್ರಾಮದ ನೆನಪುಗಳಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಿದ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ. ಈ ಎಲ್ಲ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳ ಪ್ರಾಂಗಣಕ್ಕೆ ‘ಕ್ರಾಂತಿ ಮಂದಿರ’ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಒಂದೊಂದು ಇಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲೂ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಇತಿಹಾಸದ ಸುಗಂಧ ತುಂಬಿದೆ. ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಮೂಲೆ ಮೂಲೆಯಲ್ಲೂ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಂಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಡಿದ ವೀರರ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳುವ ವಿಷಯಗಳು ಇತಿಹಾಸದ ಆಳಕ್ಕೆ ತೆರಳುವಂತೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಪ್ರೇರೆಪಿಸುತ್ತವೆ. ಇದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿಯೇ ಭಾರತಾಂಬೆಯ ವೀರಪುತ್ರರಾದಂತಹ ಕರ್ನಲ್ ಪ್ರೇಮ್ ಸೆಹೆಗಲ್, ಕರ್ನಲ್ ಗುರುಭಕ್ಷ ಸಿಂಗ್ ದಿಲ್ಲೋನ್ ಮತ್ತು ಮೇಜರ್ ಜನರಲ್ ಶಾ ನವಾಜ್ ಖಾನ್ ಅವರ ಮೇಲೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರ ಮೊಕದ್ದಮೆ ನಡೆಸಿತ್ತು. ನಾನು ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯ ಕ್ರಾಂತಿ ಮಂದಿರ್ನಭಲ್ಲಿ ನೇತಾಜಿಯವರ ನೆನಪುಗಳ ದರ್ಶನಗೈಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ ನೇತಾಜಿ ಕುಟುಂಬದವರು ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಟೋಪಿಯನ್ನು ನನಗೆ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದರು. ನೇತಾಜಿಯವರು ಆ ಟೋಪಿಯನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಧರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವ ಜನರೆಲ್ಲರೂ ಆ ಟೋಪಿಯನ್ನು ನೋಡಲಿ ಮತ್ತು ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆಯಲಿ ಎಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ನಾನು ಆ ಟೋಪಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲೇ ಇರಿಸಿದೆ. ನಮ್ಮ ಯುವ ಜನಾಂಗಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ನಾಯಕರ ಶೌರ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಕುರಿತು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಮಾಹಿತಿ ಒದಗಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ. ಇದೀಗ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆ ಡಿಸೆಂಬರ್ 30 ರಂದು ನಾನು ಅಂಡಮಾನ್ ನಿಕೋಬಾರ್ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. 75 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಷ್ ಬೋಸ್ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜಾರೋಹಣ ಮಾಡಿದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲೇ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಧ್ವಜಾರೋಹಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಇದೇ ರೀತಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಸರ್ಕಾರ ರಚನೆಯ 75 ವರ್ಷ ಪೂರೈಸಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2018 ರಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆ ಮೇಲೆ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜಾರೋಹಣ ಮಾಡಿದಾಗ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು ಏಕೆಂದರೆ ಅಗಸ್ಟ್ 15 ಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿ ಧ್ವಜಾರೋಹಣ ಮಾಡುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವಿತ್ತು.

ಸುಭಾಷ್ ಅವರನ್ನು ಒಬ್ಬ ವೀರ ಸೈನಿಕನಾಗಿ ಮತ್ತು ಕುಶಲ ಸಂಘಟನಾಕಾರನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಎಂದಿಗೂ ಸ್ಮರಿಸಲಾಗುವುದು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಸಂಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ ಸೈನಿಕ ಅವರಾಗಿದ್ದರು. “ದಿಲ್ಲಿ ಚಲೋ” , ‘ನೀವು ನನಗೆ ರಕ್ತ ಕೊಡಿ ನಾನು ನಿಮಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಕೊಡುವೆ’ ದಂತಹ ಪುಳಕಿತಗೊಳ್ಳುವ ಘೋಷಣೆಗಳಿಂದ ನೇತಾಜಿ ಎಲ್ಲ ಭಾರತೀಯರ ಮನದಲ್ಲಿ ಮನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ನೇತಾಜಿಯವರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಡತಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಬೇಡಿಕೆ ಬಹಳ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಇತ್ತು. ನಾವು ಈ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ನನಗೆ ಹರ್ಷವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ನೇತಾಜಿಯವರ ಪೂರ್ಣ ಪರಿವಾರ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನಿವಾಸಕ್ಕೆ ಬಂದ ಆ ದಿನ ನನಗೆ ಇಂದಿಗೂ ನೆನಪಿದೆ. ನಾವೆಲ್ಲ ಸೇರಿ ನೇತಾಜಿಯವರ ಕುರಿತು ಹಲವಾರು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಿದೆವು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಶೃದ್ಧಾಂಜಲಿ ಅರ್ಪಿಸಿದೆವು.

ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ 26, ಅಲಿಪುರ್ ರಸ್ತೆಯಾಗಿರಬಹುದು, ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಕ್ರಾಂತಿ ಮಂದಿರವಾಗಿರಬಹುದು – ಹೀಗೆ ಭಾರತದ ಮಹಾನ್ ನಾಯಕರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವಾರು ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ದಿಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ನನಗೆ ಸಂತೋಷವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ನೀವು ದೆಹಲಿಗೆ ಬಂದರೆ ಖಂಡಿತ ಈ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಇಂದು ನಾವು ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಅವರ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಘಟನೆಯನ್ನು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ರೇಡಿಯೋವನ್ನು ಜನರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದುವ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಮಾಧ್ಯಮ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಇದೇ ರೀತಿ ನೇತಾಜಿಯವರಿಗೂರೇಡಿಯೋದೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಗಹನವಾದ ಸಂಬಂಧವಿತ್ತು. ಅವರು ಕೂಡಾ ದೇಶದ ಜನತೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಲು ರೇಡಿಯೋವನ್ನೇ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.

1942 ರಲ್ಲಿ ಸುಭಾಷ್ ಅವರು ಆಜಾದ್ ಹಿಂದ್ ರೇಡಿಯೋವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ರೇಡಿಯೋ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೂಲಕ “ಆಜಾದ್ ಹಿಂದ್ ಸೇನೆ” ಸೈನಿಕರು ಮತ್ತು ದೇಶದ ನಾಗರಿಕರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಸುಭಾಷ್ ಅವರು ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಮಾತು ಆರಂಭಿಸುವ ರೀತಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಸಂವಾದ ಆರಂಭಿಸಿದಾಗ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದುದು– ‘ದಿಸ್ ಈಸ್ ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಸ್ಪೀಕಿಂಗ್ ಟು ಯು ಓವರ್ ದಿ ಆಜಾದ್ ಹಿಂದ್ ರೇಡಿಯೋ’. ಇದನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಶ್ರೋತೃಗಳ ಮನದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹುಮ್ಮಸ್ಸು ಹೊಸ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯ ಸಂಚಲನವಾಗುತ್ತಿತ್ತ್ತು.

ರೇಡಿಯೋ ಸ್ಟೇಶನ್ ಆಂಗ್ಲ, ಹಿಂದಿ,ತಮಿಳು, ಬಂಗಾಲಿ, ಮರಾಠಿ,ಪಂಜಾಬಿ, ಪಶ್ತೊ ಮತ್ತು ಉರ್ದು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ವಾರ್ತಾ ಸಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ನನಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ರೇಡಿಯೋ ಸ್ಟೇಶನ್ ಅನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತ್ ನ ಎಂ. ಆರ್. ವ್ಯಾಸ್ ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆಜಾದ್ ಹಿಂದ್ ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತರಗೊಳ್ಳುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯತೆಗಳಿಸಿದ್ದವು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಂದ ನಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದ ಯೋಧರಿಗೂ ಬಹಳ ಪ್ರೇರಣೆ ಲಭಿಸುತ್ತಿತ್ತು.

ಇದೇ ಕ್ರಾಂತಿ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ದೃಶ್ಯಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನೂ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಬಹಳ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿ ಬಿಂಬಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಅವು 3 ಶತಮಾನಗಳ ಹಳೆಯದಾದ 450 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವರ್ಣಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅಮೃತಾ ಶೇರ್ಗಿಲ್, ರಾಜಾ ರವಿವರ್ಮಾ, ಅವನೀಂದ್ರ ನಾಥ್ ಠಾಗೋರ್, ಗಗನೇಂದ್ರ ನಾಥ್ ಠಾಗೋರ್, ನಂದಲಾಲ್ ಬೋಸ್,ಜಾಮಿನಿ ರಾಯ್ ಮತ್ತು ಸೈಲೋಜ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರಂತಹ ಮಹಾನ್ ಕಲಾವಿದರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ನೀವೆಲ್ಲರೂ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ಮತ್ತು ಗುರುದೇವ್ ರವಿಂದ್ರ ನಾಥ್ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ತಪ್ಪದೇ ವೀಕ್ಷಿಸಿ ಎಂದು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಲ್ಲಿ ವಿನಂತಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಕಲೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ನಾನು ನಿಮಗೆ ಗುರುದೇವ ಠಾಗೋರ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಬಗ್ಗೆ ಏಕೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ನೀವು ಈಗ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿರಬಹುದು. ಇದುವರೆಗೂ ನೀವು ಗುರುದೇವ ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಠಾಗೋರ್ ಅವರನ್ನು ಒಬ್ಬ ಲೇಖಕ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಕಾರರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ತಿಳಿದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಗುರುದೇವ ಅವರು ಒಬ್ಬ ಚಿತ್ರಕಾರರು ಸಹ ಆಗಿದ್ದರು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾನು ಹೇಳಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಅವರು ಬಹಳಷ್ಟು ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಪಶು ಪಕ್ಷಿಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕೂಡ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ;ಬಹಳಷ್ಟು ಸುಂದರ ದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನೂ ಬಿಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮತ್ತು ಅದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅವರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಕಲೆಯ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸಿನ ಮೇಲೆ ಮೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ವಿಷಯವೇನೆಂದರೆ ಗುರುದೇವ ಠಾಗೋರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಬಹಳಷ್ಟು ಕಲಾಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಹೆಸರನ್ನೂ ಹಾಕಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಚಿತ್ರಕಲೆಯನ್ನು ನೋಡುವವರು ಸ್ವತಃ ಆ ಕಲಾಕೃತಿಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು,ಕಲಾಕೃತಿಯ ಮುಖಾಂತರ ಅವರಿಂದ ಕೊಡಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂದೇಶವನ್ನು ತಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ನಿಲುವಾಗಿತ್ತು. ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಯುರೋಪ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ರಶಿಯಾ ಮತ್ತು ಅಮೇರಿಕಾಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ನೋಡಲು ನೀವು ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಕ್ರಾಂತಿ ಮಂದಿರಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತೀರಿ ಎನ್ನುವ ನಂಬಿಕೆ ನನಗಿದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಭಾರತವು ಸಂತರ ಭೂಮಿಯಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ಸಂತರು ತಮ್ಮ ವಿಚಾರಗಳು ಹಾಗೂ ಕೆಲಸಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಸದ್ಭಾವ, ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಬಲೀಕರಣದ ಸಂದೇಶ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಸಂತ ರವಿದಾಸರು ಅಂತಹ ಒಬ್ಬ ಸಂತ. ಫೆಬ್ರವರಿ 19 ರಂದು ರವಿದಾಸರ ಜಯಂತಿಯಾಗಿದೆ. ಸಂತ ರವಿದಾಸರ ದ್ವಿಪದಿಗಳು ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯಾಗಿವೆ. ಸಂತ ರವಿದಾಸರು ಕೆಲವೇ ಸಾಲುಗಳ ಮುಖಾಂತರ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು.

“ಜಾತಿ ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ,

ಅದುವೇ ಅದರ ಹೆಗ್ಗುರುತು

ರಯಿದಾಸ್, ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಬೆಸೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದು

ಜಾತಿ ದೂರವಾಗದ ಹೊರತು”

ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದರು.

ಬಾಳೆಯ ದಿಂಡನ್ನು ಸುಲಿದರೆ ಯಾವ ರೀತಿ ಸಿಪ್ಪೆಯ ಕೆಳಗೆ ಸಿಪ್ಪೆ,ಮತ್ತೆ ಸಿಪ್ಪೆಯ ಕೆಳಗೆ ಸಿಪ್ಪೆ ಸಿಗುತ್ತಾ ಹೋಗಿ ಕೊನೆಗೆ ಏನೂ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅದೇ ರೀತಿಯಾಗಿ ಮನುಷ್ಯರನ್ನೂ ಸಹ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿದು ಹಂಚಿ ಮಾನವ ಎನ್ನುವವನು ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಒಂದುವೇಳೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಭಗವಂತ ಪ್ರತೀ ಮನುಷ್ಯನಲ್ಲೂ ಇದ್ದಾನಾದರೆ ಅವನನ್ನು ಜಾತಿ,ಪಂಥ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬೇಧಗಳ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸುವುದು ಸರಿಯಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.

ಪವಿತ್ರ ಭೂಮಿ ವಾರಣಾಸಿಯಲ್ಲಿ ಗುರು ರವಿದಾಸರ ಜನ್ಮವಾಯಿತು. ಸಂತ ರವಿದಾಸರು ತಮ್ಮ ಪೂರ್ತಿ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಂದೇಶಗಳ ಮೂಲಕ ಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಶ್ರಮಿಕರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸಿಕೊಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದರು. ಶ್ರಮದ ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಾಸ್ತವಿಕ ಅರ್ಥವನ್ನು ಅವರು ತಿಳಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರೆ ಅದು ತಪ್ಪಾಗಲಾರದು.

“ಮನಸು ಸರಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಗಂಗೆ ಇರುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.

ಇದರ ಅರ್ಥ “ಒಂದುವೇಳೆ ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಹೃದಯ ಪಾವಿತ್ರ್ಯತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದರೆ,ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಪರಮೇಶ್ವರನು ನಿಮ್ಮ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸುತ್ತಾನೆ” ಎಂದು. ಸಂತ ರವಿದಾಸರ ಸಂದೇಶಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗದ, ಎಲ್ಲಾ ವರ್ಗದ ಜನರನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳಿಸಿದೆ. ಚಿತ್ತೋರ್ನವ ಮಹಾರಾಜ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಣಿ, ಮೀರಾಬಾಯಿ ಇವರೆಲ್ಲ ಅವರ ಅನುಯಾಯಿಗಳಾಗಿದ್ದರು.

ನಾನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸಂತ ರವಿದಾಸರಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ,ನಾನು ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ಭವಿಷ್ಯದ ಜೊತೆಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿರುವ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಬೇಕು ಎಂದು ಕಿರಣ್ ಸಿದರ್ ಅವರು ಮೈಗೌ (mygov.gov.in) ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿರುಚಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಆಕಾಶಕ್ಕಿಂತ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಯೋಚಿಸಬೇಕು ಎಂದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ನಾನು ಆಗ್ರಹಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಹ ಇವರು ನನ್ನಿಂದ ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕಿರಣ್ ಅವರೇ, ನಾನು ತಮ್ಮ ಈ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಸಂದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರಶಂಸೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ನಾನು ಅಹಮದಾಬಾದ್ ಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ನನಗೆ ಅಲ್ಲಿ ಡಾ. ವಿಕ್ರಂ ಸಾರಾಭಾಯಿಯವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ದೊರಕಿತ್ತು. ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಡಾ. ವಿಕ್ರಂ ಸಾರಾಭಾಯಿಯವರ ಒಂದು ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ;ದೇಶದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಯುವ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಇಂದು ನಮ್ಮ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಮತ್ತು ಶಬ್ದ ಸಂವೇದಿ ರಾಕೆಟ್ ಗಳು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದವರೆಗೆ ತಲುಪುತ್ತಿವೆ. ಇದೇ 24 ರಂದು ನಮ್ಮ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ‘ಕಲಾಮ್ ಸ್ಯಾಟ್’ ಅನ್ನು ಹಾರಿ ಬಿಡಲಾಗಿದೆ. ಒರಿಸ್ಸಾದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಿದ ಶಬ್ದ ಸಂವೇದಿ ರಾಕೆಟ್ ಗಳು ಕೂಡ ಹಲವಾರು ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿವೆ. ದೇಶವು ಸ್ವತಂತ್ರವಾದಾಗಿನಿಂದ 2014ರವರೆಗೆ ಎಷ್ಟು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯೋಜನೆಗಳು ಆಗಿವೆಯೋ ಹೆಚ್ಚು ಕಮ್ಮಿ ಅಷ್ಟೇ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯೋಜನೆಗಳ ಪ್ರಾರಂಭ ಕಳೆದ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಿವೆ. ನಾವು ಒಂದೇ ಒಂದು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯಾನದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ 104ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿ ವಿಶ್ವ ದಾಖಲೆ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ಸಧ್ಯದಲ್ಲೇ ಚಂದ್ರಯಾನ-2ಅಭಿಯಾನದ ಮೂಲಕ ನಾವು ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಭಾರತದ ಹಾಜರಿಯನ್ನೂ ಹಾಕಲಿದ್ದೇವೆ.

ನಮ್ಮ ದೇಶವು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ದೇಶದ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಸಹ ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಚಂಡಮಾರುತವಾಗಿರಲಿ, ರೈಲ್ವೆ ಮತ್ತು ರಸ್ತೆ ಸುರಕ್ಷತೆಯಾಗಿರಲಿ,ಇವೆಲ್ಲವುಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಹಾಯ ಸಿಗುತ್ತಿದೆ. ನಮ್ಮ ಮೀನುಗಾರ ಸೋದರರಿಗೆ ನಾವಿಕ್ ಡಿವೈಸಸ್ (navic devices) ಹಂಚಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಅವರ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಉನ್ನತಿ ಸಾಧಿಸುವುದರಲ್ಲಿಯೂ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಸೇವೆಗಳ ಬಟವಾಡೆ ಮತ್ತು ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉತ್ತಮವಾಗಿಸಲು ನಾವು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಹೌಸಿಂಗ್ ಫೊರ್ ಆಲ್ (housing for all)ಅಂದರೆ “ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮನೆ” ಎನ್ನುವ ಯೋಜನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 23ರಾಜ್ಯಗಳ ಸುಮಾರು 40 ಲಕ್ಷ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಜಿಯೋ ಟ್ಯಾಗ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೇಮನ್ರೇಗಾ MNREGA ದ ಮೂಲಕ ಮೂರೂವರೆ ಕೋಟಿ ಆಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸಹ ಜಿಯೋ ಟ್ಯಾಗ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಇಂದು ನಮ್ಮ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ದೇಶದ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿವೆ. ವಿಶ್ವದ ಬಹಳಷ್ಟು ದೇಶಗಳ ಜೊತೆ ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧ ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಇವುಗಳ ಕೊಡುಗೆ ಬಹು ದೊಡ್ಡದು. ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ತಮ್ಮ ನೆರೆಯ ಮಿತ್ರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಕೂಡ ವಿಕಾಸದ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಅನನ್ಯ ರೀತಿಯ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದಿವೆ. ಅತ್ಯಂತ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಉಡಾವಣಾ ಸೇವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಭಾರತವು ಇಂದು ಬರೀ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ದೇಶಗಳ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಆಕಾಶ ಮತ್ತು ನಕ್ಷತ್ರ ಬಹಳ ಆಕರ್ಷಣೀಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯೋಜನೆಗಳು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಯೋಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಅವರ ಪರಿಧಿಯ ಆಚೆಗೆ ಮುಂದುವರೆಯುವ ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಇದುವರೆಗೂ ಅಸಂಭವ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುವ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಹೊಸ ಹೊಸ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಇದು ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುವ ಒಂದು ದೃಷ್ಟಿಕೋನವಾಗಿದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ,ಯಾರು ಆಡುತ್ತಾರೆಯೋ ಅವರು ಅರಳುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತೇನೆ. ಈ ಬಾರಿ ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ದ ಮುಖೇನ ಬಹಳಷ್ಟು ತರುಣ ಮತ್ತು ಯುವ ಆಟಗಾರರು ಅರಳಿ,ನಮ್ಮೆದುರಿಗೆ ಮೂಡಿದರು. ಜನವರಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಪೂನಾದಲ್ಲಿ ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಯೂಥ್ ಗೇಮ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ18 ಆಟೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6ಸಾವಿರ ಆಟಗಾರರು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಯಾವಾಗ ನಮ್ಮ ಆಟೋಟಗಳ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪರಿಸರ ಗಟ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆಯೋ ಆಗ ನಮ್ಮ ತಳಹದಿ ಗಟ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ,ಹಾಗಾದಾಗ ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮ ಯುವಕರು ದೇಶ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಬಲ್ಲರು. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಹ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಬಾರಿ ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯದ ಆಟಗಾರರು ತಮ್ಮ ಶಕ್ತ್ಯಾನುಸಾರ ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಪದಕ ಗೆದ್ದಂತಹ ಬಹಳಷ್ಟು ಆಟಗಾರರ ಜೀವನವು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುವಂತಹುದ್ದಾಗಿದೆ.

ಬಾಕ್ಸಿಂಗಿನ ಯುವ ಆಟಗಾರ ಆಕಾಶ್ ಗೋರ್ಖಾ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಪದಕ ಗೆದ್ದರು. ಆಕಾಶ್ ಅವರ ತಂದೆ ರಮೇಶ್ ಅವರು ಪೂನಾದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ವಾಚ್ ಮ್ಯಾನ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಾನು ಓದಿದ್ದೆ. ತಮ್ಮ ಪರಿವಾರದವರೊಡನೆ ಅವರು ಒಂದು ಪಾಕಿರ್ಂಗ್ ಶೆಡ್ ನಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅದೇ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಸತಾರಾದಲ್ಲಿ 21 ರ ವಯೋಮಾನದ ಒಳಗಿನ ಮಹಿಳಾ ಕಬಡ್ಡಿ ಟೀಮಿನಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಸೋನಾಲಿ ಹೆಳವಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು, ಅವರ ಸೋದರ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಸೋನಾಲಿ ಅವರ ಕೌಶಲ್ಯತೆಯನ್ನು ಪೋಷಿಸಿದರು. ಕಬಡ್ಡಿಯಂತಹ ಆಟದಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅಷ್ಟೊಂದು ಉತ್ತೇಜನ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗಮನಿಸಿರುತ್ತೇವೆ. ಹಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಸೋನಾಲಿ ಅವರು ಕಬಡ್ಡಿಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಆಸನ್ಸೋ ಲ್ ನ 10 ವರ್ಷದ ಅಭಿನವ್ ಶಾ ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಯೂಥ್ ಗೇಮ್ಸ್ ನ್ನು ಪದಕ ವಿಜೇತರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕಿರಿಯ ವಯಸ್ಸಿನವರು. ಕರ್ನಾಟಕದ ಒಬ್ಬ ರೈತನ ಮಗಳು ಅಕ್ಷತಾ ಬಾಸವಾಣಿ ಕಮತಿ ಭಾರ ಎತ್ತುವ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗೆದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಗೆಲುವಿನ ಶ್ರೇಯಸ್ಸನ್ನು ತಮ್ಮ ತಂದೆಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದರು. ಅವರ ತಂದೆ ಬೆಳಗಾವಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರೈತನಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಯಾವಾಗ ನಾವು ಭಾರತದ ನಿರ್ಮಾಣದ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆಯೋ ಅದು ಯುವಶಕ್ತಿಯ ಸಂಕಲ್ಪದ ನವಭಾರತವಾಗಿದೆ. ನವ ಭಾರತದ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬರೀ ದೊಡ್ಡ ಪಟ್ಟಣಗಳ ಜನರ ಕೊಡುಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ; ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣಗಳು,ಹಳ್ಳಿಗಳು, ಹೋಬಳಿಗಳಿಂದ ಬಂದ ಯುವಕರು, ಮಕ್ಕಳು, ಯುವ ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರತಿಭೆಗಳು – ಇವರುಗಳ ಕೊಡುಗೆಯೂ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾದ ಈ ಕಥೆಗಳು ಹೇಳುತ್ತಿವೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ,ನೀವು ಬಹಳಷ್ಟು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸೌಂದರ್ಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ನೀವು ಶೌಚಾಲಯವನ್ನು ಹೊಳೆಯುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದ್ದೀರಾ? ಅರೇ,, ಸುಮಾರು ಕಳೆದ ಒಂದು ತಿಂಗಳಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಈ ವಿಭಿನ್ನ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ 50 ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಅಧಿಕ ಶೌಚಾಲಯಗಳು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿವೆ ಕೂಡ. ಈ ವಿಭಿನ್ನ ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ಹೆಸರು “ಸ್ವಚ್ಚ ಸುಂದರ ಶೌಚಾಲಯ”. ಜನರು ತಮ್ಮ ಶೌಚಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಚವಾಗಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಅದಕ್ಕೆ ಸುಣ್ಣ ಬಣ್ಣ ಬಳಿದು ಕೆಲವು ಪೈಂಟಿಂಗ್ ಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣುವಂತೆಯೂ ಸಹ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕಾಶ್ಮೀರದಿಂದ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿಯವರೆಗೆ, ಕಛ್ನಿಂ ದ ಕಾಮರೂಪದವರೆಗಿನ “ಸ್ವಚ್ಚ ಸುಂದರ ಶೌಚಾಲಯಗಳ” ಬಹಳಷ್ಟು ಫೋಟೋಗಳು ನಿಮಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಸಹ ನೋಡಲು ಸಿಗುತ್ತಿವೆ. ನಾನು ಎಲ್ಲಾ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯ್ತಿಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನು ತಮ್ಮ ಪಂಚಾಯ್ತಿಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಅಭಿಯಾನದ ನೇತೃತ್ವವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನೀವು “ಸ್ವಚ್ಚ ಸುಂದರ ಶೌಚಾಲಯ”ದ ಫೋಟೋಗಳನ್ನು #MylzzatGhar ನ ಜೊತೆಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2, 2014ರಂದು ನಾವು ನಮ್ಮ ದೇಶವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಚಗೊಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಬಯಲು ಶೌಚದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿ ಒಂದು ಅವಿಸ್ಮರಣೀಯ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೆವು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಪ್ರಜೆಯ ಸಹಯೋಗದಿಂದ ಇಂದು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2, 2019 ಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ ಭಾರತವು ಬಯಲು ಶೌಚ ಮುಕ್ತವಾಗುವತ್ತ ಮಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಬಾಪೂರವರಿಗೆ ಅವರ 150 ನೇ ಜನ್ಮದಿನದಂದು ನಿಜವಾದ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.

ಸ್ವಚ್ಚ ಭಾರತದ ಈ ಅವಿಸ್ಮರಣೀಯ ಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಮನದ ಮಾತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಕೇಳುಗರ ಕೊಡುಗೆ ಸಹ ಸಾಕಷ್ಟಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, 5 ಲಕ್ಷ50 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಹಳ್ಳಿಗಳು ಮತ್ತು 600 ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಸ್ವಯಂ ಬಯಲು ಶೌಚ ಮುಕ್ತ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ; ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಚತೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಶೇಕಡಾ 98 ನ್ನು ಮೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 9 ಕೋಟಿ ಪರಿವಾರಗಳಿಗೆ ಶೌಚಾಲಯದ ಅನುಕೂಲ ದೊರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎನ್ನುವ ಮಾತನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಜೊತೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಸಂತೋಷವಾಗುತ್ತಿದೆ.

ನನ್ನ ಪುಟಾಣಿ ಸ್ನೇಹಿತರೇ,ಪರೀಕ್ಷೆಯ ದಿನಗಳು ಬರುತ್ತಿವೆ. ನಾನು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಕ್ಸಾಮ್ ವಾರಿಯರ್ಸ್ ಇವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ನಿವಾಸಿ ಅನ್ಶುಲ್ ಶರ್ಮ ಅವರು ಮೈಗೌ (mygov.gov.in) ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅನ್ಶುಲ್ ಅವರೇ, ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ನಿಮಗೆ ಧನ್ಯವಾದ. ಹೌದು,ಬಹಳಷ್ಟು ಪರಿವಾರಗಳಿಗೆ ವರ್ಷದ ಮೊದಲಾರ್ಧ ಪರೀಕ್ಷಾ ಸಮಯ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ, ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿಯರಿಂದ ಶಿಕ್ಷಕರವರೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಜನರೂ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ.

ಎಲ್ಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಂದಿರು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ ಎಂದು ನಾನು ಹಾರೈಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಇಂದು ಮನದ ಮಾತಿನ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಇಚ್ಚಿಸಿದ್ದೆ, ಆದರೆ ಕೇವಲ 2 ದಿನಗಳ ನಂತರ ಜನವರಿ29 ರಂದು ಬೆಳಗ್ಗೆ 11 ಘಂಟೆಗೆ“ಪರೀಕ್ಷಾ ಪೆ ಚರ್ಚಾ” ಎನ್ನುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಜೊತೆ ನಾನು ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಲಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ತಿಳಿದು ನಿಮಗೆ ಸಂತೋಷವಾಗಬಹುದು. ಈ ಬಾರಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಅವರ ಪೋಷಕರು ಹಾಗೂ ಶಿಕ್ಷಕರು ಸಹ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಲಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಈ ಬಾರಿ ಬೇರೆ ದೇಶದ ಬಹಳಷ್ಟು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೂ ಸಹ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಬಗೆಗಿನ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲ ವಿಷಯಗಳೂ,ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒತ್ತಡ ರಹಿತ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ಯುವ ಸ್ನೇಹಿತರೊಂದಿಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಮಾತನಾಡುತ್ತೇನೆ.

ಇದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ನಾನು ಜನರನ್ನು ಅನಿಸಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ಕೋರಿಕೊಂಡಿದ್ದೆ. ಮೈಗೌ (mygov.gov.in) ನಲ್ಲಿ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಜನರು ತಮ್ಮ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ನನಗೆ ಬಹಳ ಸಂತೋಷವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿಚಾರಗಳು ಮತ್ತು ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನಾನು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಇಡುತ್ತೇನೆ. ತಪ್ಪದೆ ನೀವು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಮತ್ತು ನಮೋ ಆಪ್ ಮೂಲಕ ನೀವು ಇದರ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಸಹ ನೋಡಬಹುದು.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ,ಜನವರಿ 30ರಂದು ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂರವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ. 11ಘಂಟೆಗೆ ಇಡೀ ದೇಶವು ಹುತಾತ್ಮರಿಗೆ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ನಾವೂ ಸಹ ಎಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರೂ 2 ನಿಮಿಷ ಹುತಾತ್ಮರಿಗೆ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸಲ್ಲಿಸೋಣ, ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂರವರ ಪುಣ್ಯಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಮಾಡೋಣ. ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂರವರ ಕನಸುಗಳನ್ನು ನನಸು ಮಾಡುವುದು, ನವ ಭಾರತದ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವುದು,ನಾಗರೀಕರಾಗಿ ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು – ಈ ಸಂಕಲ್ಪದೊಂದಿಗೆ ಬನ್ನಿ, ನಾವು ಮುಂದೆ ನಡೆಯೋಣ. 2019 ರ ಈ ಪಯಣವನ್ನು ಸಫಲತಾಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಸೋಣ.

ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ನನ್ನ ಶುಭ ಹಾರೈಕೆಗಳು, ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶ ಬಾಂಧವರೇ, ನಮಸ್ಕಾರ. 2018 ನೇ ವರ್ಷದ ಕೊನೆಯ ಘಟ್ಟದಲ್ಲಿದ್ದೇವೆ. 2019 ಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲಿದ್ದೇವೆ. ಇಂಥ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗತಿಸಿದ ವರ್ಷದ ವಿಚಾರಗಳ ಚರ್ಚೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ವೇಳೆ ಮುಂಬರುವ ವರ್ಷದ ಸಂಕಲ್ಪಗಳ ಚರ್ಚೆ ಕೂಡಾ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಅದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನವಾಗಿರಲಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಇಲ್ಲವೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜೀವನವಾಗಿರಲಿ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಹಿಂದಿರುಗಿ ನೋಡಲೇಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಎಷ್ಟು ದೂರ ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ದೂರದೃಷ್ಟಿಯಿಟ್ಟು ನೋಡಲೂ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ನೋಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೂ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗಲೇ ಅನುಭವದ ಲಾಭವಾಗುತ್ತದೆ ಅಲ್ಲದೆ ಹೊಸದನ್ನು ಮಾಡುವ ಆತ್ಮ ವಿಶ್ವಾಸವೂ ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನದ ಬದಲಾವಣೆಗಾಗಿ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ದೇಶವನ್ನು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಸಮಾಜವನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೇಗೆ ಕೈಜೋಡಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು. ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ 2019 ರ ಶುಭಾಶಯಗಳು. ನೀವೆಲ್ಲರೂ 2018 ನೇ ವರ್ಷವನ್ನು ಹೇಗೆ ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಆಲೋಚಿಸಿರಬಹುದು. ಭಾರತ ಒಂದು ದೇಶವಾಗಿ, ತನ್ನ 130 ಕೋಟಿ ಜನತೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಹೇಗೆ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ? ಇದನ್ನು ನೆನೆಯುವುದು ಕೂಡಾ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಅಂಶವಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಗೌರವ ಪಡುವ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

2018 ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮೆ ಯೋಜನೆ “ಆಯುಷ್ಮಾನ್ ಭಾರತ” ದ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ದೇಶದ ಪ್ರತಿ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೂ ವಿದ್ಯುತ್ ತಲುಪಿತು. ಭಾರತ ದಾಖಲೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ದೇಶವನ್ನು ಬಡತನ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವತ್ತ ದಾಪುಗಾಲಿಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮನ್ನಣೆ ನೀಡಿವೆ. ದೇಶಬಾಂಧವರ ಸಂಕಲ್ಪದಿಂದಾಗಿ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಆಂದೋಲನದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಶೇಕಡಾ 95 ನ್ನೂ ದಾಟಿ ಮುಂದೆ ಸಾಗಿದೆ.

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾ ನಂತರ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯಿಂದ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಸರ್ಕಾರ 75 ನೇ ವರ್ಷಾಚರಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜವನ್ನು ಹಾರಿಸಿತು. ದೇಶವನ್ನು ಏಕತೆಯ ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಪೋಣಿಸಿದ ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭ ಬಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಅವರ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರವಾದ ‘ಸ್ಟ್ಯಾಚ್ಯೂ ಆಫ್ ಯುನಿಟಿ’ ಸನ್ಮಾನಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಯಿತು. ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಹೆಸರು ಉತ್ತುಂಗಕ್ಕೇರಿತು. ದೇಶಕ್ಕೆ ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸರ್ವೊಚ್ಚ ಪರಿಸರ ಸನ್ಮಾನ ‘ಚಾಂಪಿಯನ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಅರ್ತ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್’ ನೀಡಿ ಸನ್ಮಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಸೌರ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ದೊರೆಯುವಂತಾಯಿತು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೌರ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೊದಲ ಮಹಾಸಭೆ ‘ಇಂಟರ್ನ್ಯಾ ಶನಲ್ ಸೋಲಾರ್ ಅಲೈನ್ಸ್’ ಆಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಈಸ್ ಆಫ್ ಡುಯಿಂಗ್ ಬಿಸಿನೆಸ್ ರಾಂಕಿಂಗ್ (ವ್ಯಾಪಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಸರಳತೆ) ನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಮಹತ್ವದ ಸುಧಾರಣೆ ಯಾಗಿರುವುದು ಎಲ್ಲರ ಸಾಮೂಹಿಕ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದಲೇ. ದೇಶದ ಸುರಕ್ಷಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಪುಷ್ಟಿ ದೊರೆತಿದೆ. ಇದೇ ವರ್ಷ ನಮ್ಮ ದೇಶ ಸಫಲವಾಗಿ ನ್ಯುಕ್ಲಿಯರ್ ಟ್ರಯಾಡ್ ಪೂರ್ತಿಗೊಳಿಸಿದೆ. ಅಂದರೆ ಈಗ ನಾವು ನೆಲ, ಜಲ, ಆಕಾಶ ಮೂರರಲ್ಲೂ ಪರಮಾಣು ಶಕ್ತಿ ಸಂಪನ್ನರಾಗಿದ್ದೇವೆ. ದೇಶದ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳು ನಾವಿಕಾ ಸಾಗರ ಪರಿಕ್ರಮಾ ಮೂಲಕ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವದ ಪರ್ಯಟನೆ ಮಾಡಿ ದೇಶದ ಗೌರವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ವಾರಣಾಸಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಜಲಮಾರ್ಗವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರಿಂದ ವಾಟರ್ ವೇಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಕ್ರಾಂತಿಗೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿದಂತಾಯಿತು. ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ರೇಲ್ ರೋಡ್ ಸೇತುವೆ ಬೋಗಿಬೀಲ್ ಬ್ರಿಜ್ ನ್ನು ಲೋಕಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಸಿಕ್ಕಿಂನ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ದೇಶದ 100 ನೇ ಏರ್ಪೋ ರ್ಟ್ ಪಾಕ್ಯೋಂಗ್ ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

19 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ವಿಶ್ವಕಪ್ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಕಪ್ ಬ್ಲೈಂಡ್ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಜಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ಈ ಬಾರಿ ಏಷ್ಯನ್ ಗೇಮ್ಸ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಪದಕಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದೆ. ಪ್ಯಾರಾ ಏಷ್ಯನ್ ಗೇಮ್ಸ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡಾ ಭಾರತ ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದೆ. ಅಂದ ಹಾಗೆ ನಾನು ಭಾರತೀಯರ ಸಾಧನೆಯ, ನಮ್ಮ ಸಾಮೂಹಿಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರೆ ನಮ್ಮ ಮನದ ಮಾತು ಸುದೀರ್ಘ ಸಮಯದವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ ಬಹುಶಃ 2019 ಬಂದೇ ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಇದೆಲ್ಲವೂ 130 ಕೋಟಿ ದೇಶ ಬಾಂಧವರ ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದಲೇ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. 2019 ರಲ್ಲೂ ಭಾರತದ ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು ಉನ್ನತಿಯ ಈ ಯಾತ್ರೆ ಹೀಗೆ ಮುಂದುವರಿಯಲಿದೆ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ದೇಶ ಸದೃಢವಾಗಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಉತ್ತುಂಗಕ್ಕೇರಲಿದೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆ ನನಗಿದೆ.

ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಾಂಧವರೆ, ಈ ಡಿಸೆಂಬರ್ ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಗಣ್ಯರನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಡಿಸೆಂಬರ್ 19 ರಂದು ಚೆನ್ನೈ ನ ಡಾಕ್ಟರ್ ಜಯಾಚಂದ್ರನ್ ಅವರನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡೆವು. ಡಾಕ್ಟರ್ ಜಯಾಚಂದ್ರನ್ ಅವರನ್ನು ಜನರು “ಮಕ್ಕಳ್ ಮಾರುಥುವರ್” ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಜನರ ಮನದಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ನಿಂತಿದ್ದರು. ಡಾಕ್ಟರ್ ಜಯಚಂದ್ರ ಅವರು ಬಡ ಜನರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಔಷಧೋಪಚಾರ ದೊರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಜನರ ಶುಶ್ರೂಷೆಗೆ ಎಂದಿಗೂ ಸಿದ್ಧರಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಜನರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ತಮ್ಮ ಬಳಿ ತಪಾಸಣೆಗೆ ಬರುವ ವೃದ್ಧರಿಗೆ ಅವರು ಹೋಗಿ ಬರುವ ಖರ್ಚು ಕೂಡಾ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರಂತೆ. ನಾನು ದಿ ಬೆಟರ್ ಇಂಡಿಯಾ ಡಾಟ್ ಕಾಮ್ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುವಂತಹ ಅನೇಕ ಇಂಥ ಕೆಲಸಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಓದಿದ್ದೇನೆ. ಹೀಗೆಯೇ ಡಿಸೆಂಬರ್ 25 ರಂದು ಸೂಲಗಿತ್ತಿ ನರಸಮ್ಮ ನಿಧನರಾದ ಸುದ್ದಿ ತಿಳಿಯಿತು. ಸೂಲಗಿತ್ತಿ ನರಸಮ್ಮ ಗರ್ಭವತಿ ಮಾತೆಯರಿಗೆ – ಅಕ್ಕ ತಂಗಿಯರಿಗೆ ಪ್ರಸವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಅವಳು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದುರ್ಗಮ ಮಾರ್ಗದ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಮಾತೆಯರಿಗೆ – ಅಕ್ಕ ತಂಗಿಯರಿಗೆ ತನ್ನ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ವರ್ಷಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಡಾಕ್ಟರ್ ಜಯಾಚಂದ್ರನ್ ಮತ್ತು ಸೂಲಗಿತ್ತಿ ನರಸಮ್ಮ ಅವರಂತಹ ಸಮಾಜದ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನೇ ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟ ಬಹಳಷ್ಟು ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ನೀಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳಿವೆ. ನಾವು ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತಿರುವಾಗ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಬಿಜನೌರ್ ನಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಯತ್ನದ ಕುರಿತು ಹೇಳ ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ನಗರದ ಕೆಲ ಯುವ ವೈದ್ಯರು ಕ್ಯಾಂಪ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ಬಡವರ ಸೇವೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ನಮ್ಮ ಪಕ್ಷದ ಕೆಲ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ನನಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು. ಇಲ್ಲಿಯ ‘ಹಾರ್ಟ್ ಲಂಗ್ಸ್ ಕ್ರಿಟಿಕಲ್ ಸೆಂಟರ್’ ವತಿಯಿಂದ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಇಂಥ ಮೆಡಿಕಲ್ ಕ್ಯಾಂಪ್ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ರೋಗಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಉಚಿತವಾಗಿ ತಪಾಸಣೆ ಮತ್ತು ಉಪಚಾರ ಕೂಡಾ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂದು ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳೂ ಸಾವಿರಾರು ಬಡವರು ಈ ಕ್ಯಾಂಪ್ ಗಳ ಭವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಭಾವದಿಂದ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಈ ವೈದ್ಯ ಮಿತ್ರರ ಉತ್ಸಾಹ ನಿಜಕ್ಕೂ ಶ್ಲಾಘನೀಯ. ಸಾಮೂಹಿಕ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದಲೇ ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನ ಒಂದು ಸಫಲ ಅಭಿಯಾನವಾಯಿತು ಎಂಬ ವಿಷಯವನ್ನು ಇಂದು ನಾನು ಬಹಳ ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಜಬ್ಬಲ್ಪುಾರದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಬಾರಿಗೆ 3 ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಸ್ವಚ್ಛತೆಯ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡರು ಎಂಬುದನ್ನು ಕೆಲ ಜನರು ನನಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು. ಸ್ವಚ್ಛತೆಯ ಈ ಮಹಾ ಯಜ್ಞದಲ್ಲಿ ನಗರ ನಿಗಮ, ಸ್ವಯಂ ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಶಾಲೆ ಕಾಲೇಜುಗಳ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಜಬ್ಬಲ್ಪು ರದ ಜನತೆ, ಎಲ್ಲರೂ ನಾ ಮುಂದು ತಾ ಮುಂದು ಎನ್ನುವಂತೆ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ನಾನು ಇದೀಗ ದಿ ಬೆಟರ್ ಇಂಡಿಯಾ ಡಾಟ್ ಕಾಮ್ ಕುರಿತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದೆ.ಅಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಡಾ. ಜಯಚಂದ್ರನ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಿತು ಮತ್ತು ನನಗೆ ಸಮಯ ಸಿಕ್ಕಾಗಲೆಲ್ಲ ನಾನು ಖಂಡಿತ ದಿ ಬೆಟರ್ ಇಂಡಿಯಾ ಡಾಟ್ ಕಾಮ್ ಗೆ ಹೋಗಿ ಇಂಥ ಪ್ರೇರಣಾತ್ಮಕ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇಂದು ಇಂಥ ಅಪರೂಪದ ಜನರ ಜೀವನದ ಮೂಲಕ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಬಲ್ಲ ಬಹಳಷ್ಟು ಕಥೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವಂತಹ ಅನೇಕ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ಪುಟಗಳಿವೆ ಎಂಬುದು ನನಗೆ ಸಂತಸವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಪಾಸಿಟಿವ್ ಇಂಡಿಯಾ ಡಾಟ್ ಕಾಮ್ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಪಸರಿಸುವ ಮತ್ತು ಸಮಾಜವನ್ನು ಸಂವೇದನಶೀಲಗೊಳಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ, ಯುವರ್ ಸ್ಟೋರಿ ಡಾಟ್ ಕಾಮ್ ನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಆವಿಷ್ಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಿಗಳ ಸಫಲತೆಯ ಕಥೆಗಳ ಕುರಿತು ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೇ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾರತಿ ಡಾಟ್ ಇನ್ ಎಂಬ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೂಲಕ ಅತ್ಯಂತ ಸರಳವಾಗಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಂಡೇ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕಲಿಯಬಹುದು. ನಾವು ಒಂದು ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಹುದೇ – ಇಂತಹ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪರಸ್ಪರ ಮಾಹಿತಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳೋಣ. ಸಕಾರಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಒಂದಾಗಿ ಪಸರಿಸೋಣ. ಈ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಜನರು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ತರುವ ನಮ್ಮ ನಾಯಕರ ಕುರಿತು ತಿಳಿಯುವರು. ನಕಾರಾತ್ಮಕತೆ ಹಬ್ಬಿಸುವುದು ಬಹಳ ಸುಲಭ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತ ಬಹಳಷ್ಟು ಒಳ್ಳೇ ಕೆಲಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಇವೆಲ್ಲವೂ 130 ಕೋಟಿ ಭಾರತೀಯರ ಸಾಮೂಹಿಕ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದಲೇ ಆಗುತ್ತಿದೆ. ಎಲ್ಲ ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲೂ ಕ್ರೀಡೆಗೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಹತ್ವವಿರುತ್ತದೆ. ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದಾಗ ನೋಡುಗರ ಮನಸ್ಸು ಕೂಡಾ ಪ್ರಜ್ವಲಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕ್ರೀಡಾಳುಗಳ ಹೆಸರು, ಸನ್ಮಾನ, ಪರಿಚಯ, ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ನಾವೂ ಅನುಭವಿಸುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇವೆಲ್ಲವುಗಳ ಹೊರತಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಎಷ್ಟೋ ವಿಷಯಗಳು ಕ್ರೀಡಾ ಜಗತ್ತಿಗೂ ಮಿಗಿಲಾದದ್ದು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡದಾದದ್ದಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಕರಾಟೆ ಚ್ಯಾಂಪಿಯನ್ ಶಿಪ್ ನಲ್ಲಿ ಬಂಗಾರದ ಪದಕ ಗೆದ್ದ ಕಾಶ್ಮೀರದ ಓರ್ವ ಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಾನು ಹೇಳಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಹನಾಯ ನಿಸಾರ್ 12 ವರ್ಷದ ಬಾಲಕಿ. ಕಾಶ್ಮೀರದ ಅನಂತ್ ನಾಗ್ ನ ನಿವಾಸಿ. ಹನಾಯ ಬಹಳ ಶ್ರಮವಹಿಸಿ, ಏಕಾಗ್ರತೆಯಿಂದ ಕರಾಟೆ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ, ಅದರ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಗಳನ್ನು ಅರಿತು ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಸಾಬೀತು ಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಎಲ್ಲ ಭಾರತೀಯರ ಪರವಾಗಿ ಮಗಳ ಉಜ್ವಲ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹಾರೈಸುತ್ತೇನೆ. ಹನಾಯಳಿಗೆ ಶುಭಾಷಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಶೀರ್ವಾದಗಳು.

ಹಾಗೆಯೇ 16 ರ ವಯೋಮಾನದ ಯುವತಿ ರಜನಿ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಚರ್ಚೆಯಾಗಿದೆ. ನೀವು ಖಂಡಿತ ಓದಿರಬಹುದು. ರಜನಿ ಜ್ಯುನಿಯರ್ ಮಹಿಳಾ ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್ ನಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗಳಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ರಜನಿ ಪದಕ ಗೆಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಹತ್ತಿರದ ಒಂದು ಮಳಿಗೆಗೆ ಹೋಗಿ ಒಂದು ಗ್ಲಾಸ್ ಹಾಲನ್ನು ಕುಡಿದಳು. ನಂತರ ತನ್ನ ಪದಕವನ್ನು ಒಂದು ಬಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿ ಬ್ಯಾಗ್ ನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟಳು. ಈಗ ನೀವು ರಜನಿ ಒಂದು ಗ್ಲಾಸ್ ಹಾಲು ಏಕೆ ಕುಡಿದಳು ಎಂದು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿರಬಹುದು? ಪಾನಿಪತ್ ನ ಒಂದು ಸ್ಟಾಲ್ ನಲ್ಲಿ ಲಸ್ಸಿ ಮಾರುತ್ತಿರುವ ತನ್ನ ತಂದೆ ಜಸ್ಮೇರ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರಿಗೆ ಗೌರವ ಸೂಚಿಸಲು ಅವಳು ಹೀಗೆ ಮಾಡಿದಳು. ತಾನು ಈ ಹಂತ ತಲುಪಲು ತನ್ನ ತಂದೆ ಬಹಳ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆಂದು ಮತ್ತು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾರೆಂದು ಅವಳು ಹೇಳಿದಳು. ಜಸ್ಮೇರ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರು ಪ್ರತಿದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ರಜನಿ ಮತ್ತು ಅವಳ ಸೋದರ ಸೋದರಿಯರು ಏಳುವ ಮೊದಲೇ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ರಜನಿ ತನ್ನ ತಂದೆ ಬಳಿ ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್ ಕಲಿಯುವ ಇಚ್ಛೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದಾಗ ತಂದೆ ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲ ಅವಶ್ಯಕ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ಅವಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು. ರಜನಿಗೆ ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಹಳೆಯ ಗ್ಲೌಸ್ಗ್ಳನ್ನು ಬಳಸಿಯೇ ಆರಂಭಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಚೆನ್ನಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಅಡೆತಡೆಗಳ ನಡುವೆಯೂ ರಜನಿ ಧೈರ್ಯಗೆಡಲಿಲ್ಲ ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್ ಕಲಿಕೆ ಮುಂದುವರಿಸಿದಳು. ಅವಳು ಸರ್ಬಿಯಾದಲ್ಲೂ ಒಂದು ಪದಕ ಗಳಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ರಜನಿಗೆ ನಾನು ಶುಭಾಷಯ ಮತ್ತು ಆಶೀರ್ವಾದ ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ. ರಜನಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದ ಮತ್ತು ಅವಳ ಉತ್ಸಾಹ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ ತಂದೆ ತಾಯಿ ಜಸ್ಮೇರ್ ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಉಷಾರಾಣಿ ಅವರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇದೇ ತಿಂಗಳು ಪುಣೆಯ ಓರ್ವ 20ರ ವಯಸ್ಸಿನ ಯುವತಿ ವೇದಾಂಗಿ ಕುಲ್ಕರ್ಣಿ ಸೈಕಲ್ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ವ ಪರ್ಯಟನೆ ಮಾಡಿದ ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ವೇಗದ ಏಷಿಯನ್ ಆಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳು 159 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ 300 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಸೈಕಲ್ ತುಳಿಯುತ್ತಿದ್ದಳು. 300 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಸೈಕಲ್ ತುಳಿಯುವ ಕುರಿತು ನೀವು ಕಲ್ಪನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದೇ! ಸೈಕಲ್ ತುಳಿಯುವ ಕುರಿತಾದ ಅವಳ ಹುಮ್ಮಸ್ಸು ನಿಜಕ್ಕೂ ಶ್ಲಾಘನೀಯವಾಗಿದೆ. ಇಂಥ ಸಾಧನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದಾಗ ನಮಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲವೇ? ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನನ್ನ ಯುವ ಮಿತ್ರರು, ಇಂಥ ಘಟನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದಾಗ ತಾವೂ ಕಠಿಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿ ಏನಾದರೂ ಸಾಧಿಸಬೇಕೆಂಬ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಸಂಕಲ್ಪ , ದೃಢ ಸಂಕಲ್ಪವಿದ್ದರೆ, ಅಡೆತಡೆಗಳು ತಾವಾಗೇ ದೂರವಾಗುತ್ತವೆ. ಸಂಕಷ್ಟಗಳು ಎಂದೂ ಅಡೆತಡೆಗಳಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂಥ ಅನೇಕ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದರೆ, ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲೂ ಪ್ರತಿಕ್ಷಣ ಹೊಸ ಪ್ರೇರಣೆ ಮೂಡುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಾಂಧವರೇ, ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲಾಸದಿಂದ ತುಂಬಿದ ಬಹಳಷ್ಟು ಹಬ್ಬಗಳು ಬರಲಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಲೊಹ್ರಿ, ಪೊಂಗಲ್, ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ, ಉತ್ತರಾಯಣ, ಮಾಘ ಬಿಹು, ಮಾಘೀ ; ಈ ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ಪಾರಂಪರಿಕ ನೃತ್ಯಗಳ ರಂಗು ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಫಸಲು ಕೈಗೆ ಬಂದ ಸಂತಸಕ್ಕೆ ಲೊಹ್ಡಿ ಬೆಳಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ರಂಗುರಂಗಿನ ಗಾಳಿಪಟಗಳು ಹಾರುತ್ತಿರುವುದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಎಷ್ಟೋ ಜಾತ್ರೆಗಳು ಮೈದಳೆಯುತ್ತವೆ. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಕ್ರೀಡೆಯ ಧೂಳು ಎದ್ದೇಳುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಪರಸ್ಪರ ಎಳ್ಳು ಬೆಲ್ಲ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಜನರು ಒಬ್ಬರಿಗೊಬ್ಬರು ಎಳ್ಳು ಬೆಲ್ಲ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೊಳ್ಳೆ ಮಾತಾಡಿ ಎಂದು ಹಾರೈಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಎಲ್ಲ ಹಬ್ಬಗಳ ಹೆಸರುಗಳು ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾಗಿರಬಹುದು ಆದರೆ ಅವುಗಳೆಲ್ಲವನ್ನು ಆಚರಿಸುವವರ ಭಾವನೆಗಳು ಒಂದೇ ಆಗಿವೆ. ಈ ಉತ್ಸವಗಳು ಒಂದಲ್ಲಾ ಒಂದು ರೀತಿ ಫಸಲಿಗೆ ಮತ್ತು ಒಕ್ಕಲುತನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾಗಿದೆ. ರೈತರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾಗಿದೆ. ಗದ್ದೆ ಹೊಲಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾಗಿವೆ. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ಉತ್ತರಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಮಕರ ರಾಶಿ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದರ ನಂತರದಿಂದ ದಿನಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿ ದೀರ್ಘವಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಚಳಿಗಾಲದ ಬೆಳೆಯ ಕಟಾವು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಅನ್ನದಾತ ಕೃಷಿಕ ಸೋದರ ಸೋದರಿಯರಿಗೆ ಅನಂತ ಅನಂತ ಶುಭಾಷಯಗಳು. ವಿವಿಧತೆಯಲ್ಲಿ ಏಕತೆ, ಒಂದು ಭಾರತ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಭಾರತ ಎಂಬ ಭಾವನೆಯ ಸುಗಂಧವನ್ನು ನಮ್ಮ ಹಬ್ಬಗಳು ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಹುದುಗಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ನಮ್ಮ ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೇಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಕಾಣಬಹುದು. ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿ ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮಷ್ಟಿ ಒಂದೇ ಆಗಿದೆ. ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ನಮ್ಮ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ ಹಬ್ಬಗಳನ್ನಾಧರಿಸಿದ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್. ಇದರಲ್ಲಿ ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಆಚರಿಸುವ ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಗ್ರಹ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರವನ್ನೂ ನೀಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಪಾರಂಪರಿಕ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ನಿಂದ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ನಡೆಯುವ ಘಟನೆಗಳ ಜೊತೆ ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧ ಎಷ್ಟು ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಎಂಬುದು ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ಚಲನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಚಾಂದ್ರಮಾನ ಮತ್ತು ಸೌರಮಾನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪ್ರಕಾರ ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳ ತಿಥಿ ನಿರ್ಧಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾರು ಯಾವ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಇದು ನಿರ್ಧರಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಎಷ್ಟೋ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಹ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನಾಧರಿಸಿ ಹಬ್ಬಗಳ ಆಚರಣೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗುಡಿ ಪಾಡ್ವಾ, ಚೇಟಿಚಂಡ್, ಉಗಾದಿ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಚಾಂದ್ರಮಾನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅನುಸಾರ ಆಚರಿಸುವ ಹಬ್ಬಗಳು. ಅದೇ ರೀತಿ ತಮಿಳಿನ ಪುಥಾಂಡು, ವಿಶು, ವೈಶಾಖ, ಬೈಸಾಖಿ, ಪೊಯಿಲಾ ಬೈಸಾಖ್, ಬಿಹು ಈ ಎಲ್ಲ ಹಬ್ಬಗಳನ್ನು ಸೌರಮಾನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಆಧರಿಸಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಹಲವಾರು ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ನದಿಗಳು ಮತ್ತು ಜಲ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಭಾವ ಮಿಳಿತವಾಗಿದೆ. ಛಟ್ ಪರ್ವ, ನದಿಗಳು, ಕೆರೆ ತೊರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ಉಪಾಸನೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಆಚರಣೆ ಹೊಂದಿವೆ. ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯಂದು ಲಕ್ಷಾಂತರ, ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ಜನರು ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಂದೇಳುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳು ನಮಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಒಂದೆಡೆ ಇವುಗಳ ಪೌರಾಣಿಕ ಮಹತ್ವವಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಜೀವನ ಪಾಠ, ಪರಸ್ಪರ ಸೋದರ ಭಾವದಿಂದ ಇರುವ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸರಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಲಿಸುತ್ತವೆ. ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ 2019 ರ ಹೊಸ ವರ್ಷದ ಶುಭಾಷಯಗಳು, ಮತ್ತು ಮುಂಬರುವ ಹಬ್ಬಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆನಂದವನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ ಎಂದು ಹಾರೈಸುತ್ತೇನೆ. ಭಾರತದ ವಿವಿಧತೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ನೋಡಲಿ ಎಂಬುದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಂತಹ ಫೋಟೊಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಶೇರ್ ಮಾಡಿ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೆಮ್ಮೆ ಪಟ್ಟು, ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಅಭಿಮಾನದಿಂದ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಎಷ್ಟೊಂದು ವಿಷಯಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು- ಕುಂಭಮೇಳ. ನೀವು ಕುಂಭ ಮೇಳದ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಕೇಳಿರಬಹುದು, ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಇದರ ಭವ್ಯತೆ ಮತ್ತು ವಿಶಾಲತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ನೋಡಿರಲೂ ಬಹುದು ಮತ್ತು ಅದು ಸತ್ಯ ಕೂಡ. ಕುಂಭ ಮೇಳದ ಸ್ವರೂಪ ಬೃಹತ್ತಾದುದು. ಎಷ್ಟು ದಿವ್ಯವೋ ಅಷ್ಟೇ ಭವ್ಯ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನೆಲ್ಲೆಡೆಯಿಂದ ಜನರು ಬರುತ್ತಾರೆ, ಬಂದು ಕುಂಭ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಕುಂಭಮೇಳದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆಯ ಜನಸಾಗರ ಉಕ್ಕಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಒಂದೇ ಕಡೆ, ಒಂದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇಶ ವಿದೇಶಗಳ ಲಕ್ಷಾಂತರ, ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ಜನ ಸೇರುತ್ತಾರೆ. ಕುಂಭಮೇಳದ ಪರಂಪರೆಯು ನಮ್ಮ ಮಹಾನ್ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯಿಂದ ಫಲಿತವವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ. ಈ ಬಾರಿ ಜನವರಿ 15 ರಿಂದ ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲ್ಪಡುವ ವಿಶ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ನೀವೂ ಸಹ ಬಹುಶಃ ಬಹಳ ಉತ್ಸುಕತೆಯಿಂದ ಕಾಯುತ್ತಿರಬಹುದು. ಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಈಗಿಂದಲೇ ಸಾಧು ಸಂತರು ತಲುಪುವ ವಿಧಿಗಳು ಆರಂಭಗೊಂಡಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ UNESCO ಕುಂಭ ಮೇಳವನ್ನು Intangible cultural ಹೆರಿಟೇಜ್ ಆಫ್ ಹ್ಯುಮಾನಿಟಿ ಯ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ. ಇದರ ಜಾಗತಿಕ ಮಹತ್ವದ ಅಂದಾಜನ್ನು ಇದರಿಂದಲೇ ತಿಳಿಯಬಹುದು. ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಹಲವು ದೇಶಗಳ ರಾಯಭಾರಿಗಳು ಕುಂಭಮೇಳದ ತಯಾರಿಯನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆಲೇ ಹಲವು ದೇಶಗಳ ಧ್ವಜಗಳು ಹಾರಾಡಿದವು. ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುವ ಈ ಕುಂಭ ಮೇಳದಲ್ಲಿ 150ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳ ಜನರು ಆಗಮಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇದೆ ಕುಂಭಮೇಳದ ದಿವ್ಯತೆಯಿಂದ ಭಾರತದ ಭವ್ಯತೆ ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಹರಡುತ್ತದೆ. ಕುಂಭ ಮೇಳವು ಆತ್ಮ ಶೋಧನೆಯ ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಬರುವ ಪ್ರತಿವ್ಯಕ್ತಿಗೂ ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಅನುಭವ ಆಗುತ್ತದೆ. ಸಾಂಸಾರಿಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುವಕರಿಗೆ ಇದು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಕಲಿಕೆಯ ಅನುಭವ ಆಗುತ್ತದೆ. ನಾನು ಸ್ವತಃ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ಕುಂಭ ಮೇಳದ ತಯಾರಿ ಬಹಳ ಜೋರಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿದೆ . ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ದ ಜನತೆ ಸಹ ಕುಂಭ ಮೇಳದ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳ ಉತ್ಸಾಹಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲಿ ನಾನು ಇಂಟಿಗ್ರೇಟೆಡ್ ಕಮಾಂಡ್ ಅಂಡ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಸೆಂಟರ್ ಅನ್ನು ಲೋಕಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದೆ. ಭಕ್ತರಿಗೆ ಇದರಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಹಾಯ ಆಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಾರಿ ಕುಂಭ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಚತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶ್ರದ್ಧೆಯ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಸ್ವಚ್ಚತೆ ಇದ್ದರೆ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಸಂದೇಶ ದೂರ ದೂರದವರೆಗೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಈ ಬಾರಿ ಪ್ರತಿ ಭಕ್ತನೂ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದ ಮೇಲೆ ಅಕ್ಷಯ ಮರ ದ ಪುಣ್ಯ ದರ್ಶನವನ್ನೂ ಮಾಡಬಹುದು. ಜನರ ಭಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾದ ಈ ಅಕ್ಷಯ ಮರ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕೋಟೆಯ ಒಳಗಡೆಯೇ ಇತ್ತು ,ಭಕ್ತರು ಇದರ ದರ್ಶನವನ್ನು ಬಯಸಿದರು ದೊರಕುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಈಗ ಇದರ ದರ್ಶನ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಹಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಜನರು ಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಬರಲು ಪ್ರೇರಣೆ ಸಿಗುವಂತಾಗಲು ನೀವು ಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಹೋದಾಗ ಅದರ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಮಗ್ಗುಲುಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಫೋಟೋ ತೆಗೆದು ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ. ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾದ ಈ ಕುಂಭ ಮೇಳ ಭಾರತೀಯತೆಯ ದರ್ಶನದ ಮಹಾ ಕುಂಭವಾಗಲಿ,
ಶ್ರದ್ದೆಯ ಈ ಕುಂಭಮೇಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯ ಮಹಾ ಕುಂಭವಾಗಲಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆಯ ಮಹಾಕುಂಭವಾಗಲಿ,
ಶ್ರಧ್ಧಾಳುಗಳ ಈ ಕುಂಭ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸಿಗಳ ಮಹಾ ಕುಂಭವಾಗಲಿ,
ಕಲಾತ್ಮಕತೆಯ ಈ ಕುಂಭಮೇಳ, ಸೃಜನಶೀಲ ಶಕ್ತಿಯ ಮಹಾ ಕುಂಭವಾಗಲಿ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಜನವರಿ 26 ರ ಗಣತಂತ್ರ ದಿವಸದ ಸಮಾರಂಭದ ಕುರಿತು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಮನದಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಉತ್ಸುಕತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಆ ದಿನ ನಾವು, ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಕೊಟ್ಟ ಮಹಾ ಪುರುಷರನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಈ ವರ್ಷ ನಾವು ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂ ರವರ 150 ನೇ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಶ್ರೀ ಸಿರಿಲ್ ರಾಮಾಫೋಸ ಈ ಬಾರಿಯ ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ಮುಖ್ಯ ಅತಿಥಿಯಾಗಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿರುವುದು ನಮ್ಮ ಸೌಭಾಗ್ಯ. ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮಧ್ಯೆ ಒಂದು ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧವಿದೆ. ಈ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದಿಂದಲೇ ಮೋಹನ್ ‘ಮಹಾತ್ಮ’ ನಾದರು. ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿಯೇ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ವರ್ಣಬೇಧ ನೀತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಸಿಡಿದು ನಿಂತಿದ್ದರು. ಅವರು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಟಾಲ್ ಸ್ಟಾಯ್ ಫಾರ್ಮ್ಸ್ ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲಿಂದಲೇ ಇದೇ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ, ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದರು. 2018 ನ್ನು ನೆಲ್ಸನ್ ಮಂಡೇಲಾ ಅವರ ಜನ್ಮ ಶತಾಬ್ದಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅವರು ‘ಮಡೀಬಾ’ ಎನ್ನುವ ಹೆಸರಿನಿದ ಸಹ ಗುರುತಿಸಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. ನೆಲ್ಸನ್ ಮಂಡೇಲಾ ಅವರು ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ವರ್ಣ ಬೇಧ ನೀತಿಯ ವಿರುದ್ಧದ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಾದರಿ ಆಗಿದ್ದರು ಎಂಬುದು ನಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ಗೊತ್ತು. ಮಂಡೇಲಾ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರೆರಣಾದಾಯಕರಾಗಿದ್ದವರು ಯಾರು? ಅವರಿಗೆ ಅಷ್ಟೊಂದು ವರ್ಷ ಜೈಲುವಾಸ ಅನುಭವಿಸಲು ಸಹನಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರೇರಣೆ ಪೂಜ್ಯಬಾಪೂರವರಿಂದಲೇ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಮಂಡೇಲರವರು “ಮಹಾತ್ಮಾ ಅವರು ನಮ್ಮ ಇತಿಹಾಸದ ಅವಿಚ್ಚಿನ್ನ ಅಂಗವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಇಲ್ಲಿಯೇ ಅವರು ಸತ್ಯದೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದರು, ಇಲ್ಲಿಯೇ ಅವರು ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಧ್ರುಡತೆಯ ಒಂದು ವಿಲಕ್ಷಣವಾದ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದರು, ಇಲ್ಲಿಯೇ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹದ ರೂಪು ರೇಷೆ ಮತ್ತು ಸಂಘರ್ಷದ ವಿಧಾನವನ್ನು ವಿಕಸಿತಗೊಳಿಸಿದ್ದರು” ಎಂದು ಬಾಪೂ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಅವರು ಬಾಪೂ ಅವರನ್ನು ಅದರ್ಶ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದರು ಬಾಪೂ ಮತ್ತು ಮಂಡೇಲಾ ಇವರಿಬ್ಬರೂ ಇಡೀ ವಿಶ್ವಕ್ಕೆ ಬರೀ ಪ್ರೆರಣಾದಾಯಕರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಆದರ್ಶ, ಪ್ರೇಮ ಮತ್ತು ಕರುಣೆ ತುಂಬಿದ ಸಮಾಜದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಸಹ ಯಾವಾಗಲೋ ನಮ್ಮನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿರುತ್ತವೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಮುಂಚೆ ನರ್ಮದಾ ತೀರದ ಕೆವಡಿಯದಲ್ಲಿ DGP conference ನಡೆಯಿತು. ಎಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಪ್ರತಿಮೆ statue of liberty ಎಲ್ಲಿ ಇದೆಯೋ, ಅಲ್ಲಿ ದೇಶದ ವರಿಷ್ಠ ಪೋಲಿಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಜೊತೆ ಸಾರ್ಥಕವಾದ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯಿತು. ದೇಶ ಮತ್ತು ದೇಶವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಬಲ ಪಡಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಯಾವ ರೀತಿಯ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ದೀರ್ಘವಾಗಿ ಮಾತುಕತೆಗಳು ನಡೆದವು. ಅದೇ ಕಾರಣದಿಂದ ನಾನು ದೇಶದ ಏಕತೆಗಾಗಿ ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದಾನಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಘೋಷಣೆ ಸಹಾ ಮಾಡಿದ್ದೆ. ಯಾವುದಾದರೊಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಯಾರು ನೀಡಿರುತ್ತಾರೋ ಅವರಿಗೆ ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುವುದು. ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲರು ತಮ್ಮ ಇಡೀ ಜೀವನವನ್ನು ದೇಶದ ಏಕತೆಗಾಗಿ ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಯಾವಾಗಲೂ ಭಾರತದ ಅಖಂಡತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಭಾರತದ ಶಕ್ತಿ ಇಲ್ಲಿಯ ವಿವಿಧತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಅಡಗಿದೆ ಎಂದು ಸರದಾರರು ನಂಬಿದ್ದರು. ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲರ ಈ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತಾ ಏಕತೆಗಾಗಿ ಇರುವ ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಮುಖಾಂತರ ಅವರಿಗೆ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತೆದ್ದೇವೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, 13 ಜನವರಿ ಗುರು ಗೋವಿಂದ ಸಿಂಗ ರ ಜಯಂತಿಯ ಪುಣ್ಯ ದಿನ. ಗುರು ಗೋವಿಂದ ಸಿಂಗರು ಜನಿಸಿದ್ದು ಪಟ್ನಾದಲ್ಲಿ. ಜೀವನದ ಅಧಿಕ ಸಮಯದವರೆಗೆ ಅವರ ಕರ್ಮ ಭೂಮಿ ಉತ್ತರ ಭಾರತವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ನಾಂದೇಡ್ ನಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೊನೆಯುಸಿರೆಳೆದರು. ಜನ್ಮಸ್ಥಳ ಪಟ್ನಾ, ಕರ್ಮ ಭೂಮಿ ಉತ್ತರ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಜೀವನದ ಕೊನೆಯ ಕ್ಷಣಗಳು ನಾಂದೇಡ್ ನಲ್ಲಿ. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಇಡೀ ಭಾರತ ದೇಶಕ್ಕೆ ಅವರ ಆಶೀರ್ವಾದ ಲಭಿಸಿತು. ಅವರ ಜೀವನ ಕಾಲವನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಭಾರತದ ನೋಟ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಗುರು ತೇಜ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ರು ಹುತಾತ್ಮರಾದ ಮೇಲೆ ಗುರು ಗೋವಿಂದ ಸಿಂಗ ರು 9 ನೇ ವರ್ಷದ ಸಣ್ಣ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಗುರುವಿಯ ಪದವಿ ಪಡೆದವರು. ಗುರು ಗೋವಿಂದ ಸಿಂಗರಿಗೆ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟ ಮಾಡುವ ಸಾಹಸ ಸಿಖ್ ಗುರುಗಳ ಪರಂಪರೆಯಿಂದಲೇ ಬಂದಿತ್ತು. ಅವರು ಶಾಂತ ಹಾಗೂ ಸರಳ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಧಣಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಯಾವಾಗ ಬಡವರು ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲರ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ದಮನ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಆಗುತ್ತಿತ್ತೋ, ಅವರೊಂದಿಗೆ ಅನ್ಯಾಯವಾಗುತ್ತಿತ್ತೋ ಆಗೆಲ್ಲಾ ಗುರು ಗೋವಿಂದ ಸಿಂಗರು ಬಡವರು ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲರಿಗಾಗಿ ಧ್ರುದತೆಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ
ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಒಬ್ಬನೇ ಹೋರಾಡುವೆನು
ಹದ್ದಿನಿಂದ ಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಬಲ್ಲೆನು
ಅದರಿಂದಲೇ ಗೋವಿಂದ ಸಿಂಹ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವೆನು

ದುರ್ಬಲರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಾಡಲಾಗದು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಾನವನ ದುಃಖ ಗಳನ್ನೂ ದೂರಮಾಡುವುದು ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡ ಸೇವೆ ಎಂದು ಶ್ರೀ ಗೋವಿಂದ ಸಿಂಗರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಶೌರ್ಯ, ವೀರತ್ವ, ತ್ಯಾಗ, ಧರ್ಮಪರಾಯಣತೆ, ಇವುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದ ದಿವ್ಯ ಪುರುಷರಾಗಿದ್ದರು. ಇವರಿಗೆ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಸ್ತ್ರ, ಎರಡರ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಅಲೌಕಿಕ ಜ್ನಾನವಿತ್ತು. ಅವರೊಬ್ಬ ಗುರಿಕಾರರಾಗಿದ್ದರು. ಜೊತೆಗೆ ಗುರುಮುಖಿ, ಬೃಜ್ ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತ, ಪಾರ್ಸಿ, ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಉರ್ದು ಸಹಿತ ಹಲವು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಲ್ಲವರಾಗಿದ್ದರು. ನಾನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಗುರು ಗೋವಿಂದ ಸಿಂಗರಿಗೆ ವಂದಿಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಚರ್ಚೆಯಾಗದ ಬಹಳಷ್ಟು ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರಕರಣಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಅಂತಹದೇ ಒಂದು ಪ್ರಯತ್ನ FSSAI ಅಂದರೆ Food Safety and Standard Authority of India ದ ಮುಖಾಂತರ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರ 150- ನೇ ವರ್ಷಾಚರಣೆಯ ಅಂಗವಾಗಿ ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದೇ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ FSSAI ಸೇಫ್ ಮತ್ತು healthy ಡಯಟ್ ಹ್ಯಾಬಿಟ್ – ಆಹಾರದ ಒಳ್ಳೆಯ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುವುದರಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದೆ. ‘Eat Right India” ಅಭಿಯಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ ಸ್ವಸ್ಥ ಭಾರತ ಯಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಅಭಿಯಾನವು ಜನವರಿ 27 ರ ವರೆಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಒಂದು ನಿರ್ವಾಹಕದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ FSSAI ಇದರಿಂದ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಜನ ಜಾಗೃತಿ ಮತ್ತು ಲೋಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಎಂದು ಭಾರತ ಸ್ವಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೋ, ಆರೋಗ್ಯಪೂರ್ಣವಾಗುತ್ತದೆಯೋ ಆಗ ಭಾರತ ಸಮೃದ್ಧವೂ ಆಗುತ್ತದೆ. ಒಳ್ಳೆಯ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಪೌಷ್ಟಿಕ ಆಹಾರ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ FSSAI ಗೆ ಹಾರ್ದಿಕ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಬನ್ನಿ, ಎಲ್ಲರೂ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಗಳಾಗಿ ಎನ್ನುವುದು ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ. ನೀವೂ ಕೂಡ ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಇದನ್ನೆಲ್ಲಾ ತೋರಿಸಿ ಎಂದು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಆಹಾರದ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಶಿಕ್ಷಣವು ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ಅವಶ್ಯಕವಾಗುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, 2018 ರಲ್ಲಿ ಇದು ಕೊನೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ. 2019 ರಲ್ಲಿ ನಾವು ಮತ್ತೆ ಸಿಗೋಣ, ಮತ್ತೆ ಮನದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಆಡೋಣ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಜೀವನವಿರಲಿ, ದೇಶದ ಜೀವನವಿರಲಿ, ಸಮಾಜದ ಜೀವನವಿರಲಿ, ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಪ್ರೇರಣೆ ಪ್ರಗತಿಯ ಆಧಾರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಬನ್ನಿ, ಹೊಸ ಪ್ರೇರಣೆಯೇ, ಹೊಸ ಆಶಾಭಾವ, ಹೊಸ ಸಂಕಲ್ಪ, ಹೊಸ ಸಿದ್ಧಿ, ಹೊಸ ಎತ್ತರ, ಇವೆಲ್ಲದರ ಜೊತೆ ಮುಂದೆ ಸಾಗೋಣ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಸಾಗೋಣ, ನಾವೂ ಬದಲಾಗೋಣ, ದೇಶವನ್ನೂ ಬದಲಾಯಿಸೋಣ.

ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ ನಮಸ್ಕಾರ. 2014 ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 3 ವಿಜಯದಶಮಿಯ ಪವಿತ್ರ ದಿನ. ಮನದ ಮಾತಿನ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೂಲಕ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಒಂದು ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದೆವು. ಮನದ ಮಾತಿನ ಈ ಯಾತ್ರೆಗೆ ಇಂದು 50 ಕಂತುಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ರೀತಿ ಇಂದಿನ ಈ ಗೋಲ್ಡನ್ ಜ್ಯುಬಿಲಿ ಕಂತು ಸ್ವರ್ಣಮಯವಾದದ್ದಾಗಿದೆ. ಈ ಬಾರಿ ನನಗೆ ಬಂದ ನಿಮ್ಮ ಪತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗಳು ಈ 50 ಕಂತುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂದಿಸಿದ್ದೇ ಆಗಿವೆ. ಮೈ ಗೌ ಗೆ ದೆಹಲಿಯ ಅಂಶುಕುಮಾರ್, ಅಮರ್ ಕುಮಾರ್ ಮತ್ತು ಪಾಟ್ನಾದಿಂದ ವಿಕಾಸ್ ಯಾದವ್, ಹಾಗೆಯೇ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಆಪ್ ಗೆ ದೆಹಲಿಯ ಮೋನಿಕಾ ಜೈನ್, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಬರ್ಧವಾನ್ ದಿಂದ ಪ್ರಸನ್ಜಿತ್ ಸರ್ಕಾರ್ ಮತ್ತು ನಾಗ್ಪುರದ ಸಂಗೀತಾ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ ಬಗೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಹೇಳುವುದೇನೆಂದರೆ ‘ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜನರು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳು ಮತ್ತು ಮೋಬೈಲ್ ಆಪ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಆದರೆ ನೀವು ಜನರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಲು ರೇಡಿಯೋವನ್ನು ಏಕೆ ಆಯ್ದುಕೊಂಡಿರಿ?’ ನಿಮ್ಮ ಈ ಜಿಜ್ಞಾಸೆ ಬಹಳ ಸಹಜವಾದದ್ದು. ಇಂದಿನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ರೇಡಿಯೋವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಜನ ಮರೆತೇ ಹೋಗಿದ್ದರು ಎನ್ನುವಾಗ ಮೋದಿಯವರು ಏಕೆ ರೇಡಿಯೋದೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು? ನಾನು ನಿಮಗೆ ಒಂದು ಘಟನೆ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಇದು 1998 ರ ಸಂಗತಿ, ನಾನು ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಾರ್ಟಿಯ ಸಂಘಟನೆಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತನಾಗಿ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಅದು ಮೇ ತಿಂಗಳು ಮತ್ತು ನಾನು ಸಂಜೆ ವೇಳೆ       ಪಯಣಿಸುತ್ತಾ ಬೇರೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೊರಟಿದ್ದೆ.  ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಜೆ ವೇಳೆ ಚಳಿ ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಆಗ ಒಂದು ಧಾಬಾದಲ್ಲಿ ಚಹಾ ಸೇವನೆಗೆ ನಿಂತೆ ಮತ್ತು ಚಹಾಗಾಗಿ ಆರ್ಡರ್ ಮಾಡಿದೆ. ಅದೊಂದು ಪುಟ್ಟ ಧಾಬಾ ಆಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನೇ ವ್ಯಕ್ತಿ ಚಹಾ ತಯಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಮತ್ತು ಮಾರುತ್ತಿದ್ದ. ಅದಕ್ಕೆ ಸೂರು ಇರಲಿಲ್ಲ. ರಸ್ತೆ ಬದಿಗೆ ತಳ್ಳೋ ಗಾಡಿಯಲ್ಲಿ ಚಹಾ ಮಾರುತ್ತಿದ್ದ. ಆತನ ಬಳಿಯಿರುವ ಗಾಜಿನ ಜರಡಿಯಿಂದ ಲಡ್ಡುವೊಂದನ್ನು ಹೊರತೆಗೆದ, ಸರ್ ಚಹಾ ನಂತರ ಕುಡಿಯಿರಿ ಮೊದಲು ಲಡ್ಡು ತಿನ್ನಿರಿ, ಬಾಯಿ ಸಿಹಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದ. ನನಗೂ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು ‘ ಏನು ಸಮಾಚಾರ, ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮದುವೆ ಮುಂಜಿ ಇಲ್ಲ ಯಾವುದಾದರೂ ಸಂತೋಷದ ವಿಷಯವಿದೆಯೇ ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ. ಆತ ಹೇಳಿದ ಇಲ್ಲ ಅಣ್ಣ ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲವೇ? ಬಹಳ ಸಂತೋಷದ ವಿಷಯವೇ ಇದೆ’ ಎಂದು ಕುಣಿದು ಕುಪ್ಪಳಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಅವನ ಉತ್ಸಾಹ ಕಂಡು ಏನಾಯ್ತಪ್ಪ ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ. ಇಂದು ಭಾರತ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿದೆ ಎಂದ. ಭಾರತ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತು ಎಂಬುದು ನನಗೆ ಅರ್ಥವಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಅವನು ರೇಡಿಯೋ ಕೇಳಿ ಸರ್ ಎಂದ. ಆಗ ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಅದರದ್ದೇ ಚರ್ಚೆ ನಡೆದಿತ್ತು. ಅದು ಪರಮಾಣು ಪರೀಕ್ಷೆಯ ದಿನವಾಗಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ಅಂದಿನ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿಯವರು ಆಗ ಪರಮಾಣು ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಕುರಿತು ಮಾಧ್ಯಮದವರ ಮುಂದೆ ಘೋಷಿಸಿದ್ದರು. ಅದನ್ನು ಕೇಳಿದ್ದ ಆ ಚಹಾ ಅಂಗಡಿಯಾತ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಕುಣಿಯುತ್ತಿದ್ದ. ಕಾಡಿನ ನಿರ್ಜನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ, ಮಂಜಿನಿಂದಾವೃತವಾದ ಬೆಟ್ಟಗಳ ನಡುವೆ, ಚಹಾ ಗಾಡಿಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಹೊಟ್ಟೆ ಹೊರೆಯುತ್ತಿರುವ ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನುಷ್ಯ ದಿನಪೂರ್ತಿ ರೇಡಿಯೋ ಕೇಳುತ್ತಿರಬಹುದು, ಆ ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತರಗೊಂಡ ಸುದ್ದಿ ಅವನ ಮೇಲೆ ಎಂಥ ಅಗಾಧ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತ್ತು, ಎಷ್ಟು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತ್ತು ಎಂದರೆ ಅಂದಿನಿಂದ ರೇಡಿಯೋ ಜನಮಾನಸದಲ್ಲಿ ಮನೆಮಾಡಿದೆ ಮತ್ತು ರೇಡಿಯೋ ಬಹಳ ಶಕ್ತಿಯುತ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚೊತ್ತಿತು. ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ತಲುಪಬಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವಯುತವಾದ ಸಂವಹನ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ರೇಡಿಯೋಗೆ ಸಮನಾದದ್ದು ಬೇರಾವುದೂ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಅಂದಿನಿಂದ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸನ್ನು ತುಂಬಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಶಕ್ತಿ ಎಷ್ಟೆಂಬುದನ್ನು ನಾನು ಅಂದಾಜಿಸಬಲ್ಲೆ. ಈಗ ನಾನು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಮಂತ್ರಿ ಆದ ಮೇಲೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಯುತ ಮಾಧ್ಯಮದತ್ತ ನನ್ನ ಗಮನ ಹೋಗುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವೇ ಆಗಿತ್ತು. ದೇಶದ ಏಕತೆ, ನಮ್ಮ ಭವ್ಯ ಇತಿಹಾಸ, ಅದರ ಶೌರ್ಯ, ಭಾರತದ ವಿವಿಧತೆ, ನಮ್ಮ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆ, ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಕಣ ಕಣದಲ್ಲೂ ಹುದುಗಿರುವ ಉತ್ತಮ ವಿಚಾರಗಳು, ಜನರ ಮಾನವೀಯತೆ, ಹುಮ್ಮಸ್ಸು, ತ್ಯಾಗ, ತಪಸ್ಸು ಈ ಎಲ್ಲ ವಿಷಯಗಳು ಭಾರತದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನಿಗೂ ತಲುಪಬೇಕು ಎಂಬುದು 2014 ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ನಾನು ಪ್ರಧಾನ ಸೇವಕನಾಗಿ ಕರ್ತವ್ಯ ನಿಭಾಯಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದ ದಿನದಿಂದಲೇ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೂಡಿದ ಆಸೆಯಾಗಿತ್ತು.  ದೇಶದ ದೂರದ ಗ್ರಾಮಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಮೆಟ್ರೋ ನಗರಗಳವರೆಗೆ ರೈತರಿಂದ ಯುವ ವೃತ್ತಿಪರರವರೆಗೆ ತಲುಪುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಈ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಯಾತ್ರೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು.  ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಓದುತ್ತಾ, ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾ, ಆಪ್ ಮತ್ತು ಮೈ ಗೌ ನಲ್ಲಿ ಅನಿಸಿಕೆಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಈ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಂದು ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಪೋಣಿಸಿ, ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಆಡುತ್ತಲೇ ನಾವೆಲ್ಲರೂ 50 ಕಂತುಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದ್ದೇವೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಆಕಾಶವಾಣಿ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಕುರಿತಾದ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿತ್ತು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಬಹಳ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಫೀಡ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಗಳನ್ನು ನಾನು ಗಮನಿಸಿದೆ. ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡವರಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ 70% ರಷ್ಟು ಜನರು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಕೇಳುವ ಜನರಿದ್ದಾರೆ. ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಕೇಳುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರಿಗೆ ಇದರಿಂದ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕತೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಿದೆ. ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಮೂಲಕ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಜನಾಂದೋಲನಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ದೊರೆತಿದೆ. ಹ್ಯಾಶ್ ಟ್ಯಾಗ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪಾಸಿಟಿವ್ ಕುರಿತು ವ್ಯಾಪಕ ಚರ್ಚೆಯೂ ಆಗಿದೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ದೇಶಬಾಂಧವರ ಮನದಲ್ಲಿ ಹುದುಗಿರುವ ಧನಾತ್ಮಕ ಭಾವನೆಯ, ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಭಾವನೆಯ ಒಂದು ನೋಟವಾಗಿದೆ. ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ನಿಂದಾಗಿ ಸ್ವ ಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಭಾವನೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ, ಸಮಾಜ ಸೇವೆಗೆ ಜನರು ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ನಾ ಮುಂದು ತಾ ಮುಂದು ಎಂದು ಮುಂದೆ ಬರುವಂಥ ಭಾವನೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಎಂದು ಜನರು ತಮ್ಮ ಅನುಭವಗಳನ್ನೂ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ನಿಂದಾಗಿ ರೇಡಿಯೋ ಮತ್ತಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೇಳಿ ನನಗೆ ಸಂತೋಷವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಕೇವಲ ರೇಡಿಯೋ ಮಾಧ್ಯಮದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಜನರು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆತಿಲ್ಲ. ಜನರು ಟಿ ವಿ, ಎಫ್ ಎಂ, ರೇಡಿಯೋ, ಮೊಬೈಲ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್, ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಲೈವ್ ಮತ್ತು ಪೆರಿಸ್ಕೋಪ್ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಆಪ್ ಮೂಲಕವೂ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ನಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಕುಟುಂಬದ ಎಲ್ಲ ಸದಸ್ಯರಾದ ನಿಮಗೆ ಇದರ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ವಾಸವಿಟ್ಟಿದ್ದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಇದರಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ಮನಃ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಧನ್ಯವಾದ ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ.

(ಫೋನ್ ಕಾಲ್ – 1)

ಗೌರವಯುತ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳೇ, ನಮಸ್ಕಾರ! ನನ್ನ ಹೆಸರು ಶಾಲಿನಿ, ನಾನು ಹೈದರಾಬಾದ್ ನಿಂದ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ‘ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್’ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಜನರಲ್ಲಿ  ಅತಿ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವೂ ಒಂದು ರಾಜಕೀಯ ವೇದಿಕೆಯಾಗಲಿದೆ ಎಂಬುದು ಜನರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಚರ್ಚೆಯ ವಿಷಯವೂ ಆಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮುಂದುವರಿದಂತೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳ ಕುರಿತು ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಗಮನಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಹೀಗೆ ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಇದು ಸಂಪರ್ಕದ ಸಾಧನವಾಯಿತು. ನಿಧಾನವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯ ವೇದಿಕೆ ಎಂಬ ಚರ್ಚೆಗಳು ನಿಂತು ಹೋದವು. ನೀವು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ರಾಜಕೀಯದಿಂದ ದೂರ ಇರುವಂತೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಸಫಲರಾದಿರಿ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ರಾಜಕೀಯಕ್ಕೆ ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ನಿಮಗೆ ಅನ್ನಿಸಲಿಲ್ಲವೆ? ಇಲ್ಲವೆ ಈ ವೇದಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಸರ್ಕಾರದ ಸವಲತ್ತುಗಳ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಬೇಕೆಂದು ಅನ್ನಿಸಲಿಲ್ಲವೆ? ಧನ್ಯವಾದ.”  ( ಫೋನ್ ಕಾಲ್ ಮುಕ್ತಾಯ)

ನಿಮ್ಮ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗೆ ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ನಿಮ್ಮ ಅನುಮಾನ ಸರಿಯಾದದ್ದೇ. ನೇತಾರರಿಗೆ ಮೈಕ್ ಸಿಕ್ಕರೆ, ಅದರಲ್ಲೂ ಲಕ್ಷಾಂತರ, ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ಜನರು ಕೇಳುಗರಿದ್ದರೆ, ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚೇನು ಬೇಕು? ಕೆಲ ಯುವ ಮಿತ್ರರು ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾದ  ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಎಲ್ಲ ಕಂತುಗಳ ಶಾಬ್ದಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಕೈಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಯಾವ ಶಬ್ದವನ್ನು ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ, ಯಾವ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಪದೇ ಪದೇ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಭ್ಯಸಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಶೋಧನೆಯಂತೆ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ರಾಜಕೀಯರಹಿತವಾಗಿತ್ತು. ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಆರಂಭಿಸಿದಾಗಲೇ ಇದರಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರದ ಗುಣಗಾನವಾಗಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ, ಎಲ್ಲಿಯೂ ಮೋದಿ ಕೂಡಾ ಇರಬಾರದು ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೆ. ನನ್ನ ಈ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರೇರಣೆ ನಿಮ್ಮಿಂದಲೇ ದೊರೆಯಿತು. ಪ್ರತಿ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಗಿಂತ ಮೊದಲು ಬರುವಂತಹ ಪತ್ರಗಳನ್ನು, ಆನ್ ಲೈನ್ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು. ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗಳು. . . ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಶೋತೃಗಳ ಆಶೋತ್ತರಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಮೋದಿ ಬರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಹೊರಟು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಈ ದೇಶ ಅಚಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅಮರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. 130 ಕೋಟಿ ದೇಶ ಬಾಂಧವರ ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಕಥೆಗಳು ಎಂದಿಗೂ ಜೀವಂತವಾಗುಳಿತ್ತವೆ. ಈ ದೇಶವನ್ನು ಹೊಸ ಪ್ರೇರಣೆಯೊಂದಿಗೆ, ಉತ್ಸಾಹದೊಂದಿಗೆ, ಇನ್ನಷ್ಟು ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ನಾನು ಆಗಾಗ ಹಿಂದಿರುಗಿ ನೋಡಿದರೆ ನನಗೂ ಬಹಳ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಒಮ್ಮೆ ದೇಶದ ಒಂದು ಮೂಲೆಯಿಂದ ಯಾರೋ ಪತ್ರ ಬರೆದು –  ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ, ಆಟೋ ಚಾಲಕರ, ತರಕಾರಿ ಮಾರುವಂಥವರೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಚೌಕಾಶಿ ಮಾಡಬಾರದು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನಾನು ಪತ್ರ ಓದುತ್ತೇನೆ. ಇಂಥದೇ ವಿಚಾರ ಇನ್ನಾವುದೋ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಂದಿದ್ದರೆ ಇದರೊಂದಿಗೆ ಅದನ್ನೂ ಜೋಡಿಸುತ್ತೇನೆ. ನನ್ನ ಅನುಭವದ ಒಂದೆರಡು ಮಾತುಗಳನ್ನೂ ಅದರೊಂದಿಗೆ ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ, ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ನಂತರ ಈ ಮಾತು ಯಾವಾಗ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣ ತಲುಪುತ್ತದೆಯೋ, ಯಾವಾಗ ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ಹರಿದಾಡುತ್ತದೆಯೋ ಆಗ ಒಂದು ಪರಿವರ್ತನೆಯತ್ತ ಸಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ನೀವು ಕಳುಹಿಸಿದ ಸ್ವಚ್ಛತೆಯ ಕಥೆಗಳು, ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಹಲವಾರು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಮನೆಮನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಓರ್ವ ಪುಟ್ಟ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ರಾಯಭಾರಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ, ಆತ ಮನೆಯವರನ್ನೂ ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಆಗಾಗ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳಿಗೂ ಆದೇಶ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. “ಸೆಲ್ಫಿ ವಿತ್ ಡಾಟರ್” ಎಂಬ ಅಭಿಯಾನ ಹರಿಯಾಣದ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ವಿದೇಶಗಳಿಗೂ ಪಸರಿಸಿದಂಥ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಯಾವ ಸರ್ಕಾರ ಸಾಧಿಸಬಲ್ಲದು? ಸಮಾಜದ ಪ್ರತಿ ವರ್ಗ, ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಎಲ್ಲರೂ ಒಗ್ಗೂಡಲಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಗಳ-ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಒಂದು ಹೊಸ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ಕ್ರಾಂತಿಯಾಗಲಿ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಬಗ್ಗೆ ತಮಾಷೆಯ ಮಾತುಗಳೂ ಕೇಳಿಬರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ಮನದಲ್ಲಿ ಯಾವತ್ತೂ ದೇಶದ 130 ಕೋಟಿ ಜನತೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಮನಸ್ಸೇ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸು. ಮನದ ಮಾತು ಸರ್ಕಾರಿ ಮಾತಲ್ಲ. ಇದು ಸಮಾಜದ ಮಾತು. ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಒಂದು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿ ಭಾರತದ ಮಾತಾಗಿದೆ.  ಭಾರತದ  ಜೀವಾಳ ರಾಜನೀತಿಯಲ್ಲ.   ಭಾರತದ  ಜೀವಾಳ ರಾಜಶಕ್ತಿಯೂ ಅಲ್ಲ. ಭಾರತದ  ಜೀವಾಳ ಸಮಾಜ ನೀತಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ಮಗ್ಗುಲುಗಳಿವೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯವೂ ಒಂದಾಗಿದೆ. ರಾಜಕೀಯವೇ ಸರ್ವಸ್ವ ಎಂಬುದು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಒಳ್ಳೆಯದಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ರಾಜಕೀಯ ಘಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವವರು ಎಷ್ಟು ಪ್ರಬಲವಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದರೆ ಸಮಾಜದ ಇತರ ಪ್ರತಿಭೆಗಳು, ಸಾಧನೆಗಳು ಮರೆಮಾಚಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶದ ಉಜ್ವಲ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಪ್ರತಿಭೆ ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಾನಮಾನ ದೊರಕಿಸಿಕೊಡುವುದು ಎಂಬುದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಸಾಮೂಹಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಈ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ವಿನಮ್ರ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ.

ಫೋನ್ ಕಾಲ್ -2

“ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳೇ ನಮಸ್ಕಾರ! ನಾನು ಮುಂಬೈಯಿಂದ ಪ್ರೋಮಿತಾ ಮುಖರ್ಜಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಸರ್ ‘ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್’ ನ ಪ್ರತಿ ಕಂತು ಗಾಢವಾದ ಆಂತರ್ಯ, ಮಾಹಿತಿ, ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರ ಉತ್ತಮ ಕೆಲಸಗಳ ವಿವರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ನೀವು ಪ್ರತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೊದಲು ಎಷ್ಟು ಸಿದ್ಧತೆ  ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೀರಿ? ಎಂದು ನಾನು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಕೇಳಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತೇನೆ.

ಫೋನ್ ಕಾಲ್ ಮುಕ್ತಾಯ

ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗಾಗಿ ನಿಮಗೆ ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ನೀವು ಕೇಳಿದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಆತ್ಮೀಯತೆಯಿಂದ ಕೇಳಿದ್ದಾಗಿದೆ. ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ನ 50 ನೇ ಕಂತಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನೆಯೇನೆಂದರೆ ನೀವು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯವರಿಗಲ್ಲ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಆತ್ಮೀಯ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದೀರಿ ಎಂಬುದೇ ಆಗಿದೆ. ಹೌದು ಇದೇ ಪ್ರಜಾ ಪ್ರಭುತ್ವ. ನೀವು ಕೇಳಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ನೇರ ಉತ್ತರ ನೀಡುವುದಾದರೆ. ಯಾವ ಪೂರ್ವ ತಯಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ನಿಜ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ನನಗೆ ಒಂದು ಸುಲಭವಾದ ಕೆಲಸ. ಪ್ರತಿ ಬಾರಿಯ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಗೆ ಮೊದಲು ಜನರಿಂದ ಪತ್ರಗಳು ಬರುತ್ತವೆ. ಮೈ ಗೌ, ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಮೊಬೈಲ್ ಆಪ್ನಲ್ಲಿ ಜನರು ತಮ್ಮ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಟೋಲ್ ಫ್ರೀ ನಂಬರ್ 1800117800  ಕೂಡಾ ಇದೆ. ಈ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ ಜನರು ತಮ್ಮ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ.  ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಗೆ ಮೊದಲು ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಲಹೆ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಸ್ವತಃ ಓದುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ನಾನು ಸಾಕಷ್ಟು ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತೇನೆ. ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಕಂತು ಹತ್ತಿರ ಬರುತ್ತಿರುವಂತೆ ನೀವು ಕಳುಹಿಸಿದ ವಿಚಾರಗಳು ಮತ್ತು ಸಲಹೆ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಬಹಳ ಗಮನವಿಟ್ಟು ಓದುತ್ತೇನೆ.

ಪ್ರತಿಕ್ಷಣದಲ್ಲೂ ನನ್ನ ದೇಶವಾಸಿ ಪ್ರಜೆಗಳು  ನನ್ನ ಮನದಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ನಿಹಿತರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಯಾವುದಾದರೂ ಪತ್ರವನ್ನು ಓದಿದಾಗ / ಪತ್ರವನ್ನು ಬರೆದವರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಅವರ ಭಾವನೆಗಳು, ನನ್ನ ವಿಚಾರದ ಅಂಗವಾಗಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ಆ ಪತ್ರ ನನಗೆ ಕೇವಲ ಕಾಗದದ ತುಂಡು ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಂದಹಾಗೆ, ಅಖಂಡವಾಗಿ ಸುಮಾರು 40-45 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಾನು ಸನ್ಯಾಸಿಯಂತೆ ಜೀವನ ನಡೆಸಿದ್ದೇನೆ. ದೇಶದ ಬಹುತೇಕ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೇನೆ. ದೇಶದ ಬಹÅದೂರದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಯ ಕಳೆದಿದ್ದೇನೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ, ಯಾವಾಗ ನಾನು ಪತ್ರವನ್ನು ಓದುತ್ತೇನೋ, ಆಗ ಆ ಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಭದೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ.  ನಂತರ ನಾನು ಕೆಲವು ವಾಸ್ತವಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅಂದರೆ ಆ ಹಳ್ಳಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೆಸರು, ಇಂತಹ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗುರುತುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ನಿಜವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ‘ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ’ ಧ್ವನಿ ನನ್ನದು ಆದರೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳು, ಭಾವನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನನ್ನ ದೇಶವಾಸಿಗಳದ್ದೇ ಆಗಿವೆ. ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ಗೆ  ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ನಾನು ಧನ್ಯವಾದ ಅರ್ಪಿಸಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಇಂತಹ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ನಾನು ಇದುವರೆಗೂ ‘ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್’ನಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅವರು ನಿರಾಶರಾಗದೆ, ತಮ್ಮ ಪತ್ರ, ತಮ್ಮ ಟೀಕೆ-ಟಿಪ್ಪಣಿ ಕಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಿಮ್ಮ ವಿಚಾರಧಾರೆ, ನಿಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳು ನನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಬಹು ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿವೆ. ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರ ವಿಚಾರಗಳು ಹಿಂದಿಗಿಂತಲೂ ಎಷ್ಟೋ ಪಟ್ಟು ಅಧಿಕವಾಗಿ ನನಗೆ ದೊರಕುತ್ತವೆ. ಮನದಮಾತನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ರೋಚಕವಾಗಿ, ಪ್ರಭಾವಿಯಾಗಿ, ಉಪಯೋಗಿಯಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಪೂರ್ಣ ಭರವಸೆ ನನಗಿದೆ.ಯಾವ ಪತ್ರ ‘ಮನದ ಮಾತಿ’ನಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿಲ್ಲವೋ ಆ ಪತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿನ ಸಲಹೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ವಿಭಾಗಗಳು ಗಮನನೀಡುವಂತೆ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಲಾಗುವುದು.

ನಾನು ಆಕಾಶವಾಣಿ, ಎಫ್.ಎಮ್.ರೇಡಿಯೋ, ದೂರದರ್ಶನ, ಇತರೆ ಟಿ.ವಿ. ಚಾನಲ್ಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿನ ನನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೂ ಧನ್ಯವಾದ ಅರ್ಪಿಸಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಅವರ ಪರಿಶ್ರಮದಿಂದಾಗಿ ‘ಮನದ ಮಾತು’ ಹೆಚ್ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ತಲಪುತ್ತದೆ.ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ತಂಡ ಪ್ರತಿ ಕಂತನ್ನೂ ಸಹ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ತಯಾರಿ ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವರಂತೂ ಮೋದಿಯ ಧ್ವನಿಗೆ ಹೋಲುವ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಅದೇ ಕಂಠದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಮನದ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿಸುತ್ತಾರೆ.ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಅವರು ಆ ಮೂವತ್ತು ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ನರೇಂದ್ರಮೋದಿಯೇ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ನಾನು ಅವರನ್ನೂ, ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆ, ಕೌಶಲವನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಧನ್ಯವಾದವನ್ನೂ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತೇನೆ. ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ, ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಕೇಳಬೇಕೆಂದು ತಮ್ಮೆಲ್ಲರನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತೇನೆ. ಯಾರು ತಮ್ಮ-ತಮ್ಮ ಚಾನಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಮನದ ಮಾತನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಆ ನನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಧ್ಯಮ ಮಿತ್ರರಿಗೆ ಹೃದಯಪೂರ್ವಕ ಅಭಿನಂದನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ.  ಯಾವುದೇ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯೂ ಸಹ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಂದ ತಮಗೆ ಕಡಿಮೆ ಕವರೇಜ್ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಕವರೇಜ್ ಸಿಕ್ಕರೂ ಅದು ನೇತ್ಯಾತ್ಮಕವಾಗಿಯೇ ಇರುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಸಂತಸದಿಂದ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.   ಆದರೆ ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಸ್ವಚ್ಛತೆ, ರಸ್ತೆ ಸುರಕ್ಷತೆ, ಮಾದಕ ವಸ್ತು ಮುಕ್ತ ಭಾರತ, selfie with daughter ಮೊದಲಾದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ನವೀನ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಭಿಯಾನದ ರೂಪವನ್ನೇ ನೀಡಿ ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿವೆ. ಟಿ.ವಿ. ಚಾನಲ್ಗಳು ಇದನ್ನು  most heard radio programme ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿವೆ. ನಾನು ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ ಹೃದಯಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಅಭಿನಂದನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ. ತಮ್ಮ ಸಹಕಾರವಿಲ್ಲದೆ ‘ಮನದ ಮಾತಿನ’ ಯಾತ್ರೆ ಅಪೂರ್ಣವೇ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು.

[ಫೋನ್ ಕರೆ -3 ]

“ನಮಸ್ತೆ ಮೋದೀಜಿ ಉತ್ತರಾಖಂಡ್ನ ಮಸೂರಿಯಿಂದ ನಾನು ನಿಧಿ ಬಹುಗುಣಾ ಮಾತಾಡ್ತಾ ಇದೀನಿ.ನಾನು ಯುವಾವಸ್ಥೆಯ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳ ತಾಯಿ. ನಾನು ಆಗಾಗ ಗಮನಿಸಿದ್ದೀನಿ.ಈ ವಯೋಮಾನದ ಮಕ್ಕಳು ‘ಅವರೇನು ಮಾಡಬೇಕು?’ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರ ಶಿಕ್ಷಕರು ಇರಬಹ್ದು, ಅವರ ತಾಯಿ-ತಂದೆ ಇರಬಹ್ದು ಯಾರ್ಹೇಳೋದನ್ನೂ ಅವರು ಇಷ್ಟಪಡೋದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ‘ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ’ ತಾವು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಏನಾದರೂ ಹೇಳಿದರೆ, ಅವರು ಹೃದಯಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಪಾಲನೆ ಕೂಡ ಮಾಡ್ತಾರೆ.ತಾವು ಇದರ ರಹಸ್ಯವನ್ನು ನಮ್ಮೊಡನೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವಿರಾ? ತಾವು ಹೇಳುವ ರೀತಿಯಿಂದ, ತಾವು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿಯಿಂದ ಮಕ್ಕಳು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಜೊತೆಗೆ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ ಕೂಡ. ಧನ್ಯವಾದ.

ನಿಧಿಯವರೆ, ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ ಕರೆಗಾಗಿ ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ನನ್ನ ಬಳಿ ಯಾವ ರಹಸ್ಯವೂ ಇಲ್ಲ. ನಾನು ಯಾವುದನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ, ಪ್ರಾಯಶಃ ಅದು ಎಲ್ಲಾ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲೂ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇರಬಹುದು. ಸರಳ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ನನ್ನನ್ನು ನಾನು ಯುವಕರ ಮನಸ್ಸಿನ ಒಳಹೊಕ್ಕು ನೋಡುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ನನ್ನನ್ನೇ ಅವರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಂಡು, ಅವರ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳ ಜೊತೆ ಸಾಮರಸ್ಯ ಮೂಡಿಸುವ, ಒಂದು ವೇವ್ ಲೆನ್ತ್ ಹೊಂದಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ.ಅವು ನಮ್ಮದೇ ಜೀವನದ ಹಿಂದಿನ ಸರಕುಗಳು. ಅವು ನಮ್ಮ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಬರದೇ ಹೋದರೆ, ಯಾರನ್ನೇ ಆದರೂ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹವೇ ಪರಸ್ಪರ ಮಾತುಕತೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ನಾನು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಮಾತನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವ, ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದಿರುವ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ ನೀಡುತ್ತೇನೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ನಮ್ಮ ಮನವೊಲಿಸಲು ಪರಿ ಪರಿಯಾಗಿ ತರ್ಕ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಬದಲಾಗಿ ನಮ್ಮ ಮನೋಭಾವಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ.  ಇದರಿಂದಲೇ ಪರಸ್ಪರ ವಿಚಾರ ವಿನಿಮಯ ಅಂತರ ಇಲ್ಲವಾಗುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಒಂದು ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಅದೇ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ನಾವಿಬ್ಬರೂ ಸಹಯಾತ್ರಿಗಳಾಗಿಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ಇಬ್ಬರಲ್ಲೂ ಯಾವಾಗ? ಹೇಗೆ? ತನ್ನ ವಿಚಾರವನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟು, ಮತ್ತೊಬ್ಬರ ವಿಚಾರವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದೆ? ನನ್ನದಾಗಿಸಿಕೊಂಡೆ? ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಾಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ.

ಇಂದಿನ ಯುವಪೀಳಿಗೆಯಲ್ಲಿರುವ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೇನೆಂದರೆ, ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ನಂಬಿಕೆ ಬಾರದಿದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ಅವರು ಮಾಡುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಯಾವಾಗ ಅವರಿಗೆ ಯಾವ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸ ಮೂಡುತ್ತದೋ, ಅವರು ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತ್ಯಾಗಮಾಡಿಯಾದರೂ ಸರಿ ಅದರ ಬೆನ್ನುಬೀಳುತ್ತಾರೆ. ಬಹಳಷ್ಟು ಬಾರಿ ಜನರು ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿನ ಹಿರಿಯರ-ಹದಿಹರೆಯದವರ ನಡುವಿನ ಸಂವಹನದ ಅಂತರದ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ.ಆದರೆ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಬಹುತೇಕ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಹದಿಹರೆಯದವರೊಡನೆ ಆಗುವ ಮಾತುಕತೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಬಹಳ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ವ್ಯಾಸಂಗ ಅಥವಾ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು, ಜೊತೆಗೆ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ, ‘ಹೀಗೆ ಮಾಡು-ಹೀಗೆ ಮಾಡಬೇಡ’ ಎಂಬ ಮಾತುಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಯಾವುದೇ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿಲ್ಲದ ಮುಕ್ತಮನಸ್ಸಿನ ಮಾತುಗಳು, ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಚಿಂತೆಯ ವಿಷಯವೇ.

ನಿರೀಕ್ಷೆಯ ಬದಲಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವ, / ತಿರಸ್ಕರಿಸುವ ಬದಲು ಚರ್ಚಿಸುವುದರಿಂದ / ಪರಸ್ಪರ-ಸಂವಾದ ಪ್ರಭಾವಿ ಆಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣಗಳ ಮೂಲಕ ಯುವಕರೊಡನೆ ಮಾತನಾಡುವ ನನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನ ನಿರಂತರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಅವರೇನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ? ಏನು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ? ಎಂಬ ಚಿಂತನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತೇನೆ. ಅವರ ಬಳಿ ಹೊಸ ವಿಚಾರಗಳ ಭಂಡಾರವೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಅವು ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಯುತವೂ, ಹೊಸತನದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದೂ, ವಿಚಾರ ಕೇಂದ್ರಿತವಾದದ್ದೂ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ‘ಮನದ ಮಾತಿನ’ ಮೂಲಕ ನಾನು ಯುವಕರ ಪ್ರಯತ್ನಶೀಲತೆಗಳನ್ನು, ಅವರ ಮಾತುಗಳನ್ನೂ, ಹೆಚ್ಹೆಚ್ಚು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದು ದೂರು ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ – ಯುವಕರು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದು.  ನಾನು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ –ಯುವಕರು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದೇ. ಇದೇಕೆ ಒಳ್ಳೆಯದು ಎಂದರೆ, ಅವರು ಎಲ್ಲ ವಿಚಾರಗಳನ್ನೂ ಮೂಲದಿಂದ ಪರೀಕ್ಷಿಸಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಯುವಕರಿಗೆ ಧೈರ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಕೆಲವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಆದರೆ ಯುವಕರ ಬಳಿ ವ್ಯರ್ಥಮಾಡುವಷ್ಟು ಸಮಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ನಂಬಿಕೆ. ಇದುವೇ ಇಂದಿನ ಯುವಕರನ್ನು ಅಧಿಕ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲರನ್ನಾಗಿಟ್ಟಿರುವುದಕ್ಕೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಇಂದಿನ ಯುವಪೀಳಿಗೆಯವರು ಬಹಳ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿಗಳು,  ಜೊತೆಗೆ ಬೃಹತ್ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸುತ್ತಾರೆ ಒಳ್ಳೆಯದು. / ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಕನಸು ಕಾಣಲಿ. ಅಧಿಕ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಧಿಸಲಿ. ಹೌದು ಇದುವೆ ನವಭಾರತ.

ಯುವಕರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದೂ ಕೆಲವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲೇನು ತಪ್ಪು? ಬಹುಕಾಯಕಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ನಿಷ್ಣಾತರು. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಹಾಗೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಸುತ್ತ-ಮುತ್ತ ದೃಷ್ಟಿಹಾಯಿಸಿದರೆ, ಅದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆ ಇರಬಹುದು, start ups ಇರಬಹುದು, ಕ್ರೀಡೆ ಅಥವಾ ಇನ್ನಿತರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ತರುವುದಾಗಿರಬಹುದು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದಾಗಿರಬಹುದು, ದೊಡ್ಡ ಕನಸುಗಳನ್ನು ಕಾಣುವ ಸಾಹಸ ತೋರಿಸಬಹುದಾಗಿರಬಹುದು ಇದೆಲ್ಲವನ್ನು ಮಾಡುವವರು ಯುವಕರೇ ಆಗಿರುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಯುವಕರ ವಿಚಾರಧಾರೆಯನ್ನು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಮುಕ್ತ ವಾತಾವರಣ ಒದಗಿಸಿದರೆ, ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆ ತರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಹಾಗೆ ಮಾಡುತ್ತಲೂ ಇದ್ದಾರೆ.

ನನ್ನ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆ,

ಗುರುಗ್ರಾಮದಿಂದ ವಿನೀತಾ ಅವರು MyGov.ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ‘ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ’ ನಾನು ನಾಳೆಯ ಅಂದರೆ ನವಂಬರ್ 26ರ ‘ಸಂವಿಧಾನ ದಿವಸ್’ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಬೇಕು ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. ನಾವು ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡು 70ನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಇದು ಇಂದಿನ ವಿಶೇಷ ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಮಾತಾಗಿದೆ.

ವಿನೀತಾರವರೆ, ತಮ್ಮ ಸಲಹೆಗಾಗಿ ತಮಗೆ ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದ.

ನಿಜ. ನಾಳೆ ‘ಸಂವಿಧಾನ ದಿವಸ’. ನಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನದ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣಕರ್ತರಾದ ವಿಭೂತಿಪುರುಷರನ್ನು ನೆನೆಯಬೇಕಾದ ದಿನ. 1949 ರ ನವೆಂಬರ್ 26ರಂದು ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂವಿಧಾನದ ಕರಡು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಸಂವಿಧಾ ರಚನಾ ಸಭೆಗೆ ಎರಡು ವರ್ಷ ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳು ಹದಿನೇಳು ದಿವಸಗಳು ಹಿಡಿದವು. ಒಮ್ಮೆ ಕಲ್ಪನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ –‘ಮೂರೇ ವರ್ಷಗಳೊಳಗೆಈ ಮಹಾಪುರುಷರು ನಮಗೆ ಇಷ್ಟು ವಿಸ್ತಾರವಾದ, ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರೇನು ಅಸಾಧಾರಣ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಅದು ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ಸಮಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಕರ್ತೃತ್ವಕ್ಷಮತೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೇ ಆಗಿದೆ. ಇದು ನಮಗೂ ಸಹ ನಮ್ಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಒಂದು ದಾಖಲೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆ ದೇಶದ ಮಹಾನ್ ಪ್ರತಿಭೆಗಳ ಸಂಗಮವೇ ಆಗಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ – ‘ಭಾರತೀಯನೂ ಸಶಕ್ತನಾಗಬೇಕು. ಕಡುಬಡವನೂ ಸಹ ಸಮರ್ಥನಾಗಬೇಕು’  ಎಂಬ ಆಶಯದಿಂದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ನೀಡಲು ಬದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು.

ನಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನದ ವೈಶಿಷ್ಠ್ಯತೆಯೆಂದರೆ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಕರ್ತವ್ಯ ಅಂದರೆ rights & duties ವಿಚಾರವಾಗಿ ವಿಸ್ತೃತವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಾಗರಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇವೆರಡೂ ಅಂಶಗಳ ಸಮತೋಲನವೇ ದೇಶವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ನಾವು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಹಕ್ಕನ್ನು ಗೌರವಿಸಿದರೆ, ನಮ್ಮ ಹಕ್ಕಿನ ರಕ್ಷಣೆ ತಂತಾನೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಒಂದುವೇಳೆ ನಾವು  ಸಂವಿಧಾನದತ್ತ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಪಾಲನೆ ಮಾಡಿದರೆ, ಆಗಲೂ ನಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ ತಾನಾಗಿಯೇ ಆಗುವುದು.  2010ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಗಣತಂತ್ರದ ಅರವತ್ತನೇ ವರ್ಷಾಚರಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತ್ನಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಆನೆಯ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟು ಮೆರವಣಿಗೆ ನಡೆಸಿದ್ದು ನನಗೀಗಲೂ ನೆನಪಿದೆ. ಯುವಕರಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಸಂವಿಧಾನದ ಮಜಲಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಲು ಒಂದು ಸ್ಮರಣೀಯ ಪ್ರಸಂಗವಾಗಿತ್ತು. 2020ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗಣತಂತ್ರವಾಗಿ ಎಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಿದ್ದೇವೆ ಮತ್ತು 2022ರಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೂ ಎಪ್ಪತ್ತೈದು ವರ್ಷಗಳು ಪೂರ್ಣವಾಗುತ್ತವೆ.

ಬನ್ನಿ, ನಾವೆಲ್ಲಾ ನಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನದ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸೋಣ. ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ peace, progression, prosperity ಅಂದರೆ, ಶಾಂತಿ, ಉನ್ನತಿ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಸುನಶ್ಚಿತಗೊಳಿಸೋಣ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆ,

ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿದ್ದ ಆ ಮಹಾಪುರುಷನ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಮರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಈ ಮಹಾಪುರುಷರೇ ಪೂಜ್ಯನೀಯ ಡಾ. ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್.  ಡಿಸೆಂಬರ್ 6 ಅವರ ಮಹಾಪರಿನಿರ್ವಾಣ ದಿನ. ನಾನು ದೇಶವಾಸಿಗಳೆಲ್ಲರ ಪರವಾಗಿ, ಕೋಟ್ಯಂತರ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಗೌರವದಿಂದ ಬಾಳುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬರಿಗೆ ನಮನ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ. ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಎಂಬುದು ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬರ ಸ್ವಭಾವದಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ನಿಹಿತವಾಗಿತ್ತು. ಅವರು “ಭಾರತದ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಮೌಲ್ಯ ಹೊರಗಿನಿಂದ ಬಂದದ್ದಲ್ಲ” ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.  ಗಣತಂತ್ರವೆಂದರೇನು? ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹೆÇಸತೇನಲ್ಲ. ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ‘ಇಷ್ಟು ಸಂಘರ್ಷದ ನಂತರ ದೊರೆತಿರುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನಮ್ಮ ರಕ್ತದ ಕೊನೆಯ ಹನಿ ಇರುವವರೆಗೂ ರಕ್ಷಿಸಬೇಕು’ ಎಂದು ಅತ್ಯಂತ ಭಾವುಕರಾಗಿ ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದರು. ನಾವು ಭಾರತೀಯರು ವಿಭಿನ್ನ ಹಿನ್ನೆಲೆಯವರಿರಬಹುದು ಆದರೆ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ವಿಚಾರಗಳಿಗಿಂತ ದೇಶದ ಹಿತವೇ ಮುಖ್ಯವಾಗಬೇಕು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಡಾ. ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೆಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮೂಲಮಂತ್ರ India first ಎಂಬುದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪೂಜ್ಯ ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬರಿಗೆ ವಿನಮ್ರ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆ,

ಕಳೆದೆರಡು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ನವಂಬರ್ 23ರಂದು ನಾವೆಲ್ಲಾ ಗುರುನಾನಕ್ ದೇವ್ಜಿ ಅವರ ಜಯಂತಿ ಆಚರಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಅಂದರೆ 2019ರಲ್ಲಿ ಗುರುನಾನಕರ 550ನೇ ಪ್ರಕಾಶ-ಪರ್ವ ಆಚರಿಸಲಿದ್ದೇವೆ,  ಗುರುನಾನಕರು ಯಾವಾಗಲೂ ಇಡೀ ಮಾನವ ಕುಲದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿಯೇ ಚಿಂತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಅನವರತವಾಗಿ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಸತ್ಯ, ಕರ್ಮ, ಸೇವೆ, ಕರುಣೆ ಮತ್ತು ಸೌಹಾರ್ದತೆಯ ಪಥದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ನಾನಕ್ ದೇವ್ ಅವರ 550ನೇ ಜಯಂತಿ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ವೈಭವದಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಗುವುದು. ಇದರ ಪ್ರಭೆ ಕೇವಲ ದೇಶದಲ್ಲಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಪಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಸರ್ಕಾರಗಳು, ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳವರನ್ನೂ ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದ್ದೂರಿಯಿಂದ ಆಚರಿಸಲು ವಿನಂತಿಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿ ಗುರುನಾನಕರ 550ನೇ ಪ್ರಕಾಶ-ಪರ್ವವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳಲ್ಲೂ ಆಚರಿಸಲಾಗುವುದು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಗುರುನಾನಕರೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ರೈಲು ಸೇವೆ ಆರಂಭಿಸಲಾಗುವುದು. ನಾನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಭೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ನನಗೆ ಲಖಪತ್ ಸಾಹಿಬ್ ಗುರುದ್ವಾರದ ನೆನಪಾಯಿತು.   2001ರಲ್ಲಿ ಆದ ಗುಜರಾತ್ನ ಭೂಕಂಪದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆ ಗುರುದ್ವಾರಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ನಷ್ಟವೇ ಉಂಟಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಯಾವ ರೀತಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರ ಜೊತೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವೂ ಬೆರೆತು ಅದರ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರ ಮಾಡಿತು. ಅದು ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ಒಂದು ದೃಷ್ಟಾಂತವೇ ಸರಿ.

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ‘ಕರ್ತಾರ್ಪುರ್ ಕಾರಿಡಾರ್’ ನಿರ್ಮಿಸುವ ಬೃಹತ್ತಾದ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ನಿರ್ಣಯ ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಇದರಿಂದ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಯಾತ್ರಿಗಳು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ, ಕರ್ತಾರ್ಪುರ್ನಲ್ಲಿ ಗುರುನಾನಕರ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳ ದರ್ಶನ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆ,

ಐವತ್ತು ಕಂತುಗಳ ನಂತರ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮತ್ತೊಂದು ‘ಮನದ ಮಾತಿನ’ಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗೋಣ. ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ,  ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಹಿಂದಿರುವ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು, ತಮ್ಮೆದುರು ಇಡುವ ಅವಕಾಶ ದೊರಕಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ತಾವು ಇದೇ ರೀತಿ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದ್ದೀರಿ, ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಯಾತ್ರೆ ಸಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬ ವಿಶ್ವಾಸ ನನಗಿದೆ. ತಮ್ಮ ಒಡನಾಟ ಎಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಸಮ್ಮಿಳಿತವಾಗುತ್ತದೋ, ನಮ್ಮ ಈ ಯಾತ್ರೆ ಅಷ್ಟೇ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಎಲ್ಲರಿಗು ಸಂತೋಷವನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಜನರ ಮನದಲ್ಲಿ ‘ಮನದ ಮಾತಿನಿಂದ’ ನನಗೇನು ಲಾಭವಾಯಿತು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಏಳುತ್ತದೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಇಂದು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.  ‘ಮನದ ಮಾತಿನ ಬಗ್ಗೆ’ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಬರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ, ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಾತು ನನ್ನ ಮನಸ್ಸನ್ನು ನಾಟುತ್ತದೆ.  ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರಿಗೆ – “ನಾವು ಕುಟುಂಬ ಸಮೇತರಾಗಿ ಕುಳಿತು ಮನದ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿರುವಾಗ, ನಮಗೆ  ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ನಮ್ಮ ನಡುವೆಯೇ ಕುಳಿತು ನಮ್ಮದೇ ಮಾತುಗಳನ್ನು ನಮ್ಮೊಡನೆಯೇ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ”  ಈ ಮಾತು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಕೇಳಿಬಂದಾಗ ನನಗೆ ಸಂತೋಷವಾಯಿತು. ‘ನಾನು ನಿಮ್ಮವನು.  ನಿಮ್ಮಲ್ಲೊಬ್ಬ. ನಿಮ್ಮ ನಡುವೆಯೇ ಇದ್ದೇನೆ. ನೀವೇ ನನ್ನನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದ್ದೀರಿ. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಾನು ನಿಮ್ಮ ಪರಿವಾರದ ಸದಸ್ಯನ ರೂಪದಲ್ಲಿಯೇ ‘ಮನದ ಮಾತಿನ’ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೂಲಕ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಬರುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತೇನೆ ಹಾಗೂ ನಿಮ್ಮೊಡನೆ ಬೆರೆಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತೇನೆ. ನಿಮ್ಮ ಸುಖ-ದುಃಖವೇ, ನನ್ನ ಸುಖ-ದುಃಖ,   ನಿಮ್ಮ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳೇ ನನ್ನ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳು.   ನಿಮ್ಮ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯೇ – ನನ್ನ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆ.

ಬನ್ನಿ.  ಈ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ನಾವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮುನ್ನಡೆಸೋಣ.

ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ತಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ನಮಸ್ಕಾರ. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 31 ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಪ್ರಿಯ ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭ್‍ಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಅವರ ಜಯಂತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷದಂತೆ ದೇಶದ ಯುವಜನತೆ ‘ರನ್ ಫಾರ್ ಯುನಿಟಿ’ಗಾಗಿ ಓಟಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದ ಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ವಾತಾವರಣವೂ ಬಹಳ ಆಹ್ಲಾದಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ‘ರನ್ ಫಾರ್ ಯುನಿಟಿ’ ಯ ಹುಮ್ಮಸ್ಸನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಿದೆ. ನೀವೆಲ್ಲರೂ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಏಕತೆಯ ಈ ಓಟದಲ್ಲಿ ‘ರನ್ ಫಾರ್ ಯುನಿಟಿ’ಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ನನ್ನ ಆಗ್ರಹ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೂ ಸುಮಾರು ಆರೂವರೆ ತಿಂಗಳು ಮೊದಲು 1947 ರ ಜನವರಿ 27 ರಂದು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪತ್ರಿಕೆ ‘ಟೈಮ್ ಮ್ಯಾಗಜಿನ್’ ತನ್ನ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟದ ಮೇಲೆ  ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್ ಅವರ ಭಾವಚಿತ್ರವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತ್ತು. ತಮ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಭಾರತದ ನಕಾಶೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅದು ಇಂದು ನಾವು ಕಾಣುವ ಭೂಪಟವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದು ಹಲವಾರು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿತಗೊಂಡ ಭಾರತದ ಭೂಪಟವಾಗಿತ್ತು. ಅಂದು 550 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶೀಯ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಿದ್ದವು. ಭಾರತದ ಬಗ್ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷರಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆ ಆಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಅವರು ಈ ದೇಶವನ್ನು ಛಿದ್ರ ಛಿದ್ರಗೊಳಿಸಿಬಿಡಬೇಕು ಎಂದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ವಿಭಜನೆ, ಹಿಂಸೆ, ಆಹಾರದ ಅಭದ್ರತೆ, ಹಣದುಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ರಾಜಕೀಯದಂತಹ ಅಪಾಯಗಳು ತಲೆ ಎತ್ತಿದ್ದವು ಎಂದು ‘ಟೈಮ್ ಮ್ಯಾಗಜಿನ್’ ವರದಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಮುಂದುವರಿದು ಇದೆಲ್ಲದರ ಮಧ್ಯೆ ದೇಶವನ್ನು ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುವಂಥ ಮತ್ತು ಗಾಯಗಳನ್ನು ಮಾಸುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕೇವಲ ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭ್‍ಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಅವರಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ‘ಟೈಮ್ ಮ್ಯಾಗಜಿನ್’ ನಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿತ್ತು. ‘ಟೈಮ್ ಮ್ಯಾಗಜಿನ್’ ನ ಸುದ್ದಿ ಲೋಹ ಪುರುಷನ ಜೀವನದ ಇನ್ನೊಂದು ಮಗ್ಗುಲಿನ ಮೇಲೂ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ.

1920 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಹ್ಮದಾಬಾದ್ ನಲ್ಲಿ ಎದುರಾದ ಪ್ರವಾಹ ಪರಿಸ್ಥಿಯಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿಭಾಯಿಸಿದರು, ಹೇಗೆ ಅವರು ಬಾರ್ಡೊಲಿ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹಕ್ಕೆ ರಹದಾರಿಯನ್ನು ತೋರಿದರು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಮತ್ತು  ಬದ್ಧತೆ ಎಂಥದ್ದು ಎಂದರೆ ಕೃಷಿಕರು, ಕಾರ್ಮಿಕರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಉದ್ಯಮಿಗಳವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಅವರ ಮೇಲೆ ಭರವಸೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದರು. ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಎಷ್ಟು ಕ್ಲಿಷ್ಟವಾಗಿವೆಯೆಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ನೀವೇ ಪರಿಹಾರ ಶೋಧಿಸಬಲ್ಲಿರಿ ಎಂದು ಗಾಂಧೀಜಿ, ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್‍ರಿಗೆ ಹೇಳಿದರು. ಮತ್ತು ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್‍ರು ಒಂದೊಂದೇ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಹುಡುಕಿದರು ಮತ್ತು ದೇಶವನ್ನು ಏಕತೆಯ ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುವಂಥ ಅಸಂಭವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿ ತೋರಿದರು. ಅವರು ಎಲ್ಲ ರಾಜ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಿದರು. ಅದು ಜುನಾಗಡ್ ಆಗಿರಲಿ ಇಲ್ಲವೆ ಹೈದ್ರಾಬಾದ್, ಟ್ರಾವಂಕೋರ್ (ತಿರುವನಂತಪುರಂ) ಆಗಿರಲಿ ಅಥವಾ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಸಂಸ್ಥಾನವಾಗಿರಲಿ – ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿದ್ದು ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್ ಅವರೇ, ಅವರ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ ಮತ್ತು ರಾಜನೈತಿಕ ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದಲೇ ಇಂದು ನಾವು ಒಂದು ಅಖಂಡ ಹಿಂದುಸ್ತಾನವನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಏಕತೆಯ ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೆಣೆದ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನು, ಭಾರತ ಮಾತೆಯನ್ನು ನೋಡಿ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ನಾವು ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭ್‍ಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಅವರ ಪುಣ್ಯಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಈ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 31 ರಂದು ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್‍ರ   ಜಯಂತಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿಶೇಷವಾಗಿರಲಿದೆ – ಅಂದು ಸ್ಟ್ಯಾಚ್ಯೂ ಆಫ್ ಯುನಿಟಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್ ಅವರಿಗೆ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಶೃದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಿದ್ದೇವೆ. ಗುಜರಾತ್‍ನ ನರ್ಮದಾ ನದಿ ದಡದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಈ ಪ್ರತಿಮೆಯ ಎತ್ತರ ಅಮೇರಿಕದ ಸ್ಟ್ಯಾಚ್ಯೂ ಆಫ್ ಲಿಬರ್ಟಿಗಿಂತ 2 ಪಟ್ಟು ಎತ್ತರವಿದೆ. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಎತ್ತರವಾದ ಗಗನಚುಂಬಿ ಪ್ರತಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಎತ್ತರವಾದ ಪ್ರತಿಮೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯನೂ ಈಗ ಹೆಮ್ಮೆ ಪಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಭೂಮಿ ಪುತ್ರನಾಗಿದ್ದ ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್ ಅವರು ಇಂದು ಆಕಾಶದ ಶೋಭೆಯನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನೂ ತಾಯಿ ಭಾರತಿಯ ಈ ಮಹಾನ್ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ವಿಶ್ವದೆದುರು ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ತಲೆ ಎತ್ತಿ ಎದೆಯುಬ್ಬಿಸಿ ಇದರ ಗೌರವದ ಬಗ್ಗೆ ಹಾಡಿ ಹೊಗಳಲಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯನಿಗೂ  ಸ್ಟ್ಯಾಚ್ಯೂ ಆಫ್ ಯುನಿಟಿ ನೋಡುವ ಆಸೆಯಾಗುವುದು ಸಹಜ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೂಲೆ ಮೂಲೆಯಿಂದ ಜನರು ಇದನ್ನೂ ತಮ್ಮ ಪ್ರಿಯ   ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ವಿಶ್ವಾಸ ನನಗಿದೆ. 

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ಸೋದರ ಸೋದರಿಯರೇ, ನೆನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಇನ್‍ಫಂಟ್ರಿ ಡೇ ಆಚರಿಸಿದೆವು. ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಅವರೆಲ್ಲರಿಗೂ ನಾನು ನಮಿಸುತ್ತೇನೆ. ನಮ್ಮ ಸೈನಿಕರ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೂ ಅವರ ಸಾಹಸಕ್ಕಾಗಿ ಸೆಲ್ಯೂಟ್ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ಆದರೆ ನಾವೆಲ್ಲ ಭಾರತೀಯರು ಇನ್‍ಫಂಟ್ರಿ ಡೇ ಏಕೆ  ಆಚರಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂಬುದು ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತೇ? ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ವೀರರು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಗಡಿಯೊಳಗೆ ನುಸುಳುಕೋರರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿ ಕಣಿವೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ್ದರು. ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಗೂ ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭ್ ಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ನೇರ ಸಂಬಂಧವಿದೆ. ನಾನು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಮಹಾದಂಡನಾಯಕ (ಮಹಾನ್ ಸೈನ್ಯಾಧಿಕಾರಿ) ಸ್ಯಾಮ್ ಮಾನಿಕ್‍ಶಾ ಅವರ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಸಂದರ್ಶನ ಓದುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಮಾನಿಕ್ ಶಾ ತಾವು ಕರ್ನಲ್ ಆಗಿದ್ದಾಗಿನ ಸಮಯದ ಬಗ್ಗೆ ಮೆಲುಕು ಹಾಕಿದ್ದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1947 ರಲ್ಲಿ ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯ ಅಭಿಯಾನ ಆರಂಭವಾಗಿತ್ತು. ಒಂದು ಮಾತುಕತೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ಸೇನೆಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬವಾಗುತ್ತಿರುವುದರ ಕುರಿತು ಸರ್ದಾರ್   ವಲ್ಲಭ್ ಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಹೇಗೆ ಕೋಪೋದ್ರಿಕ್ತರಾಗಿದ್ದರು ಎಂದು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಮಾನಿಕ್ ಶಾ ವಿವರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್‍ರು ಮಾತುಕತೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವಿಶಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ನೋಟವನ್ನು ಅವರತ್ತ ಹರಿಸಿ ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ಸೇನಾ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವಿಳಂಬವಾಗಕೂಡದು ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕೆ ಆದಷ್ಟು ಬೇಗ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಅದರ ನಂತರವೇ ಸೇನೆಯ ವೀರರು ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ತೆರಳಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಹೇಗೆ ವಿಜಯ ಸಾಧಿಸಿದರು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲ ಕಂಡಿದ್ದೇವೆ.   ಅಕ್ಟೋಬರ್ 31 ರಂದು ನಮ್ಮ ಅಂದಿನ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀಮತಿ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿಯೂ ಇದೆ. ಇಂದಿರಾಜಿಯವರಿಗೂ ಗೌರವಪೂರ್ಣ ಶೃದ್ಧಾಂಜಲಿ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಂಧುಗಳೇ, ಕ್ರೀಡೆ ಯಾರಿಗೆ ತಾನೇ ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲ. ಕ್ರೀಡಾರಂಗದಲ್ಲಿ ಉತ್ಸಾಹ, ಶಕ್ತಿ, ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯ  – ಇವೆಲ್ಲ ವಿಷಯಗಳು ಬಹಳ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿವೆ. ಇವು ಯಾವುದೇ ಕ್ರೀಡಾಳುವಿನ ಸಫಲತೆಯ ಮಾನದಂಡವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಈ ನಾಲ್ಕು ಗುಣಗಳೇ ಯಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೂ ಸಹ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಯಾವುದೇ ದೇಶದ ಯುವಜನತೆಯಲ್ಲಿ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ಆ ದೇಶ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಾಧಿಸುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲೂ ತನ್ನ ಛಾಪನ್ನು ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನನಗೆ 2 ಮರೆಯಲಾಗದಂತಹ ಭೇಟಿಗಳಾದವು. ಮೊದಲನೆಯದ್ದು ಜಕಾರ್ತಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಏಷಿಯನ್ ಪ್ಯಾರಾ ಗೇಮ್ಸ್ 2018 ರ ನಮ್ಮ ಪ್ಯಾರಾ ಅಥ್ಲೀಟ್‍ಗಳನ್ನು ಸಂಧಿಸುವ ಅವಕಾಶ ದೊರೆಯಿತು. ಈ ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಒಟ್ಟು 72 ಪದಕ ಗೆಲ್ಲುವ ಮೂಲಕ ಹೊಸ ದಾಖಲೆ ಬರೆಯಿತು ಮತ್ತು ದೇಶದ ಗೌರವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಈ ಎಲ್ಲ ಪ್ರತಿಭಾನ್ವಿತ ಪ್ಯಾರಾ ಅಥ್ಲೀಟ್‍ಗಳೊಂದಿಗೆ ಖುದ್ದಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾಗುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ದೊರೆಯಿತು ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ನಾನು ಅಭಿನಂದಿಸಿದೆ. ಅವರ ದೃಢ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಕಷ್ಟಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಿ ಮುಂದುವರಿಯುವ ಅವರ ಛಲ ಎಲ್ಲ ದೇಶವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರೇರಣಾದಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿ ಅರ್ಜೆಂಟೀನಾ ದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಮ್ಮರ್ ಯುತ್ ಒಲಿಂಪಿಂಕ್ಸ್ 2018 ರ ವಿಜೇತರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುವ ಅವಕಾಶ ದೊರೆಯಿತು. ಯುತ್ ಒಲಿಂಪಿಂಕ್ಸ್ 2018 ರಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಯುವಜನತೆ ಇಲ್ಲಿವರೆಗಿನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಕೇಳಿ ನಿಮಗೆ ಸಂತೋಷವಾಗಬಹುದು. ಈ ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು 13 ಪದಕಗಳಲ್ಲದೆ ಮಿಶ್ರ ಆಟೋಟಗಳ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ 3 ಪದಕಗಳನ್ನು ಸಹ ಗೆದ್ದಿದ್ದೇವೆ.  ಈ ಬಾರಿ ಏಷ್ಯನ್ ಗೇಮ್ಸ್ ನಲ್ಲೂ ಭಾರತದ ಪ್ರದರ್ಶನ ಉತ್ತಮವಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದು ನಿಮಗೆ ನೆನಪಿರಬಹುದು. ನೋಡಿ, ಈ ಕೆಲವು ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ನಾನು ಎಷ್ಟೊಂದು ಬಾರಿ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಅದ್ಭುತವಾದ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದೇನೆ. ಇದು ಇಂದಿನ ಭಾರತೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ಜಗತ್ತಿನ ಕಥೆ. ಇದು ದಿನ ಕಳೆದಂತೆ ಉತ್ತುಂಗಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತಿದೆ. ಭಾರತ ಕೇವಲ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಎಂದಿಗೂ ಊಹಿಸದಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲೂ ಸಹ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಪ್ಯಾರಾ ಅಥ್ಲೀಟ್ ನಾರಾಯಣ್ ಥಾಕೂರ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಅವರು 2018 ರ ಏಷ್ಯನ್ ಪ್ಯಾರಾ ಗೇಮ್ಸ್ ನ ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ಸ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ತಂದುಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಜನ್ಮತಃ ದಿವ್ಯಾಂಗರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು 8 ವರ್ಷದವರಿದ್ದಾಗ ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಮುಂದಿನ 8 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಅವರು ಅನಾಥಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಅನಾಥಾಲಯದಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಮೇಲೆ ಜೀವನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಡಿಟಿಸಿ ಬಸ್‍ಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ದೆಹಲಿಯ ರಸ್ತೆ ಬದಿಯ ಧಾಬಾಗಳಲ್ಲಿ  ವೇಟರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದು ಅದೇ ನಾರಾಯಣ್ ಅವರು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗೆಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಭಾರತದ ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸುತ್ತಿರುವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಿ, ಭಾರತ ಜೂಡೋದಲ್ಲಿ ಸಿನಿಯರ್ ಲೆವೆಲ್ ಆಗಿರಲಿ ಜ್ಯೂನಿಯರ್ ಲೆವೆಲ್ ಆಗಿರಲಿ ಎಂದೂ ಪದಕವನ್ನು ಗೆದ್ದಿರಲಿಲ್ಲ್ಲ. ಆದರೆ ತಬಾಬಿ ದೇವಿಯವರು ಯುತ್ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‍ನ ಜೂಡೋದಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಿ ಪದಕ ಗೆದ್ದು ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. 16 ರ ವಯೋಮಾನದ ಯುವ ಕ್ರೀಡಾಳು ತಬಾಬಿ ದೇವಿ ಮಣಿಪುರದ ಒಂದು ಗ್ರಾಮ ನಿವಾಸಿ. ಅವರ ತಂದೆ ಒಬ್ಬ ಕಾರ್ಮಿಕ, ತಾಯಿ ಮೀನು ಮಾರುವ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಎಷ್ಟೋ ಸಲ ಅವರ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಖರೀದಿಸಲು ಹಣ ಇಲ್ಲದಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬಂದೊದಗಿತ್ತು. ಇಂಥ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲೂ ತಬಾಬಿ ದೇವಿ ಎದೆಗುಂದಲಿಲ್ಲ. ಮತ್ತು ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಪದಕವನ್ನು ಗೆದ್ದು ಹೊಸ ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇಂಥ ಎಷ್ಟೋ ಕಥೆಗಳಿವೆ. ಇಂತಹ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ಜೀವನ ಪ್ರೇರಣಾದಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಯುವ ಕ್ರೀಡಾಳು, ಅವರ ಹುಮ್ಮಸ್ಸು ನವ ಭಾರತದ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ.    

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಾಂಧವರೇ, ನಾವು 2017 ರಲ್ಲಿ ಫಿಫಾ ಅಂಡರ್ 17 ವಿಶ್ವಕಪ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದೆವು ಎಂಬುದು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ನೆನಪಿರಬಹುದು. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಸಫಲ ಪಂದ್ಯಾವಳಿ ಎಂದು ಇಡೀ ವಿಶ್ವವೇ ಹೊಗಳಿತ್ತು.  ಫಿಫಾ 17ರ ವಯೋಮಾನದ ಒಳಗಿನವರ ವಿಶ್ವಕಪ್ ವೀಕ್ಷಕರ ಸಂಖ್ಯೆ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಒಂದು ಹೊಸ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಿತ್ತು. ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಸ್ಟೆಡಿಯಂಗಳಲ್ಲಿ 12 ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಫುಟ್ಬಾಲ್ ಮ್ಯಾಚ್ ಅನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ಯುವ ಕ್ರೀಡಾಳುಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು. ಈ ವರ್ಷ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿ 2018 ರ ಸಾಲಿನ ಪುರುಷರ ಹಾಕಿ ವಿಶ್ವ ಕಪ್ ಆಯೋಜನೆಯ ಸೌಭಾಗ್ಯ ದೊರೆತಿದೆ. ಹಾಕಿ ವಿಶ್ವ ಕಪ್ ನವೆಂಬರ್ 28 ರಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ 16 ರವರೆಗೆ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಯಾವುದೇ ಆಟ ಆಡುತ್ತಿರಲಿ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ ಅಭಿರುಚಿ ಹೊಂದಿರಲಿ ಹಾಕಿ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಒಲವಿದೆ. ಹಾಕಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸ್ವರ್ಣಮಯ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿದೆ. ಹಿಂದೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಲವು ಬಾರಿ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ದೊರೆತಿದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಒಂದು ಬಾರಿ ವಿಶ್ವಕಪ್ ಕೂಡಾ ಗೆದ್ದಿದೆ. ಹಾಕಿ ಗೆ ಭಾರತ ಹಲವಾರು ಮಹಾನ್ ಆಟಗಾರರನ್ನೂ ನೀಡಿದೆ. ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ ಬಗ್ಗೆ ಎಂದೇ ಚರ್ಚೆಯಾದರೂ ಈ ಮಹಾನ್ ಕ್ರೀಡಾಳುಗಳ   ಹೊರತು, ಹಾಕಿ ಕಥೆ ಅಪೂರ್ಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಾಕಿ ಮಾಂತ್ರಿಕ ಮೇಜರ್ ಧ್ಯಾನ್ ಚಂದ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶ್ವವೇ ಅರಿತಿದೆ. ಅವರ ನಂತರ ಬಲ್ವಿಂದರ್ ಸಿಂಗ್ ಸಿನಿಯರ್, ಲೆಸ್ಲಿ ಕ್ಲಾಡಿಯಸ್, ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಶಾಹೀದ್, ಉಧಂ ಸಿಂಗ್ ರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಧನ್‍ರಾಜ್ ಪಿಳ್ಳೈವರೆಗೂ ಹಾಕಿ ಕ್ರೀಡೆ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಹಾದಿಯನ್ನು ಕ್ರಮಿಸಿದೆ.  ಇಂದಿಗೂ ಟೀಂ ಇಂಡಿಯಾದ ಆಟಗಾರರು ತಮ್ಮ ಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಣಾ ಭಾವದಿಂದಾಗಿ ದೊರೆಯುತ್ತಿರುವ ಯಶಸ್ಸಿನಿಂದ ಹಾಕಿಯ ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೆಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರೇಮಿಗಳಿಗೆ ರೋಮಾಂಚಕ ಆಟವನ್ನು ನೋಡುವ ಒಂದು ಒಳ್ಳೇ ಅವಕಾಶ ಇದಾಗಿದೆ. ಭುವನೇಶ್ವರ್ ಗೆ ತೆರಳಿ ಕೇವಲ ಭಾರತೀಯ ತಂಡಕ್ಕೆ ಉತ್ಸಾಹ ತುಂಬುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಇತರ ತಂಡಗಳನ್ನೂ  ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿ. ಒಡಿಶಾ ಒಂದು ಗೌರವಪೂರ್ಣ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿದ್ದು ಸಮೃದ್ಧ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯುಳ್ಳ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿಯ ಜನ ಕೂಡಾ ಬಹಳ ಉತ್ಸಾಹಿಗಳು. ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರೇಮಿಗಳಿಗೆ ಇದು ಒಡಿಶಾ ದರ್ಶನ ಪಡೆಯುವ ಒಂದು ಒಳ್ಳೇ ಅವಕಾಶವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡೆಗಳನ್ನು ಆನಂದಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಕೊನಾರ್ಕ್ ನ ಸೂರ್ಯ ದೇವಾಲಯ, ಪುರಿಯ ಭಗವಾನ್ ಜಗನ್ನಾಥ ಮಂದಿರ ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಕಾ ಲೇಕ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ವಿಶ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ನಾನು ಈ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಪುರುಷ ಹಾಕಿ ತಂಡಕ್ಕೆ ಶುಭ ಹಾರೈಸುತ್ತೇನೆ ಮತ್ತು 125 ಕೋಟಿ ಭಾರತೀಯರು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಮೂಡಿಸುತ್ತೇನೆ. ಮತ್ತು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸುವ ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲ ತಂಡಗಳಿಗೂ ಶುಭ ಹಾರೈಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ ಜನರು ಹೇಗೆ ಮುಂದೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ ಸೇವೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಎಂಬುದು ಇಡೀ ದೇಶದ ಜನತೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಹುರುಪು ತುಂಬುವಂಥದ್ದಾಗಿದೆ. ಸೇವಾ ಪರಮೋಧರ್ಮ ಎಂಬುದು ಭಾರತೀಯ ಪರಂಪರೆಯಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ಪರಂಪರೆ ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಪುರಾತನವಾಗಿದ್ದು ಸಮಾಜದ ಮೂಲೆ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇದರ ಸುಗಂಧವನ್ನು ನಾವು ಇಂದಿಗೂ ಅನುಭವಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಹೊಸ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಹೊಸ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆ, ಹೊಸ ಹುರುಪು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ, ಹೊಸ ಕನಸುಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಇಂದು ಮುಂದೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪೋರ್ಟಲ್ ಚಾಲನೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅದರ ಹೆಸರು ‘ಸೆಲ್ಫ್ ಫಾರ್ ಸೊಸೈಟಿ’, ಮೈ ಗೌ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಐ.ಟಿ. ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಉದ್ಯಮ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ತಮ್ಮ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೊತ್ಸಾಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಇಂಥ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಈ ಪೋರ್ಟಲ್ ನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿರುವ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಆಸ್ಥೆ ಪ್ರತಿ ಭಾರತೀಯನಿಗೂ ಹೆಮ್ಮೆ ಮೂಡಿಸುವಂಥದ್ದಾಗಿದೆ. ಐಟಿ ಟು ಸೊಸೈಟಿ, ನಾನು ಅಲ್ಲ ನಾವು, ಅಹಂ ಅಲ್ಲ ವಯಮ್, ಸ್ವ ದಿಂದ ಸಮಷ್ಟಿ ಯ ಯಾತ್ರೆಯ ಸುಗಂಧ ಇದರಲ್ಲಿದೆ. ಯಾರೋ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ವಿದ್ಯಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಇನ್ನಾರೋ ಹಿರಿಯರಿಗೆ ಓದು ಹೇಳಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಯಾರೋ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ, ಇನ್ನಾರೋ ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಆದರೆ ಇದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಮಾಡುವುದರ ಹಿಂದೆ ಯಾವುದೇ ಲಾಲಸೆಯಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಕಲ್ಪದ ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಭಾವ ತುಂಬಿದೆ. ಓರ್ವ ಯುವಕ ದಿವ್ಯಾಂಗರ ವೀಲ್ ಚೇರ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ತಂಡಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲೆಂದು ಸ್ವತಃ ವೀಲ್ ಚೇರ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ಕಲಿತ. ಈ ಉತ್ಸಾಹ, ಇಂಥ ಸಮರ್ಪಣೆ ಇದೆಲ್ಲ ಅಭಿಯಾನ ರೀತಿಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಭಾರತೀಯನಿಗೂ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಮ್ಮೆ ಎನ್ನಿಸುವುದಿಲ್ಲವೇ! ಖಂಡಿತ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ನಾನ ಅಲ್ಲ ನಾವು ಎಂಬ ಭಾವನೆ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಸೋದರ-ಸೋದರಿಯರೆ,

ಈ ಬಾರಿಯ ‘ಮನ್ ಕೀ ಬಾತ್’ಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ನನಗೆ ಪುದುಚೇರಿಯ ಶ್ರೀ ಮನೀಶ್ ಮಹಾಪಾತ್ರ ಅವರ ಒಂದು ರೋಚಕ ಟಿಪ್ಪಣಿ ದೃಷ್ಟಿಗೆ ಬಿತ್ತು. ಅವರು MyGov.ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದರು. “ ದಯಮಾಡಿ, ಭಾರತದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗ, ಅವರ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಗಳು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಜೊತೆಗಿನ ಸಹಬಾಳ್ವೆಗೆ ಯಾವರೀತಿ ಸರ್ವಶ್ರೇಷ್ಠ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿವೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ನಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿ” ಎಂದು ಬರೆದಿದ್ದರು. ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವರ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ, ಅವರಿಂದ ಕೆಲವನ್ನು ಕಲಿಯುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.                                

ಮನೀಶ್ ಜಿ,  – ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಕೇಳುಗರ ನಡುವೆ ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಲು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇದುಎಂತಹ ವಿಚಾರವೆಂದರೆ, / ಇದು ನಮ್ಮ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕಡೆಗೆ ದೃಷ್ಟಿ ಹಾಯಿಸಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮ ದೇಶಗಳು ಪರಿಸರ-ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ವಿಚಾರವಾಗಿಚರ್ಚೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂತುಲಿತ ಜೀವನಶೈಲಿಗಾಗಿ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿವೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ನಮ್ಮ ಭಾರತದೇಶವೂ ಸಹ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಹೊರತಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇದರ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿಯೇ ದೃಷ್ಟಿ ಹಾಯಿಸಬೇಕಿದೆ. ನಮ್ಮ ಸಮೃದ್ಧ ಇತಿಹಾಸ, ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕಿದೆ. ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ.

ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಾಮರಸ್ಯ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದು ನಮ್ಮ ಆದಿವಾಸಿ ಸಮುದಾಯಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲೇ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ.ನಮ್ಮ ಆದಿವಾಸಿ ಸೋದರ-ಸೋದರಿಯರು ಗಿಡ-ಮರಗಳ ಮತ್ತು ಪುಷ್ಪಗಳ ಆರಾಧನೆಯನ್ನೂ ದೇವತಾರಾಧನೆಯಂತೆಯೇ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

•          ಮಧ್ಯಭಾರತದ ಭಿಲ್ ಬುಡಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಛತ್ತೀಸ್‍ಘಡದ ಜನರು ಅಶ್ವತ್ಥ ವೃಕ್ಷ ಮತ್ತು ಅರ್ಜುನ ವೃಕ್ಷದಂತಹ ಮರಗಳನ್ನು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ.

•          ರಾಜಸ್ಥಾನದಂತಹ ಮರುಭೂಮಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೂ ಸಹ ಬಿಷ್ಣೋಈ ಪಂಗಡದವರು [ವೈಷ್ಣವರು] ನಮಗೆ ಪರಿಸರದ ರಕ್ಷಣೆಯ ಪಥವನ್ನೇ ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವೃಕ್ಷಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣವನ್ನಾದರೂ ತ್ಯಾಗಮಾಡಿಯಾರು, ಆದರೆ ಒಂದೇ-ಒಂದು ಮರಕ್ಕೂ ಹಾನಿಯುಂಟಾಗುವುದು ಅವರಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಾಗುವ ವಿಷಯವಲ್ಲ.

•          ಅರುಣಾಚಲದ ಮಿಶ್ಮೀ ಜನಾಂಗ ಹುಲಿಗಳೊಡನೆ ತಮಗೆ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧವಿರುವುದನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ವ್ಯಾಘ್ರಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಸೋದರ-ಸೋದರಿಯರೆಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.

•          ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್‍ನಲ್ಲೂ ಸಹ ಹುಲಿಯನ್ನು ‘ವನರಕ್ಷಕ’ನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

•          ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ವಾರ್ಲಿ ಸಮುದಾಯದಜನ ಹುಲಿಯನ್ನು ಅತಿಥಿಯೆಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಗೆ ಹುಲಿಯ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತರುವುದಾಗಿದೆ.  

•          ಮಧ್ಯ ಭಾರತದ ಕೋಲ ಸಮುದಾಯದವರಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಅವರಿಗೆ ಅವರ ಭಾಗ್ಯವೇ ಹುಲಿಯೊಡನೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆಗೆ ಹುಲಿಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಬಾರಿಗೆ ಆಗುವಷ್ಟು ಆಹಾರ [ನೈವೇದ್ಯ] ದೊರಕದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಆ ಗ್ರಾಮದ ಜನತೆಯೂ ಉಪವಾಸ ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅವರ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತಿಕೆ.

•          ಮಧ್ಯ ಭಾರತದ ಗೊಂಡ ಬುಡಕಟ್ಟಿನ ಸಮುದಾಯ ಮೀನು ತಳಿ ಸಂವರ್ಧನೆಯ [breeding season ] ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕೇಥನ್ ನದಿಯ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಅವರು ಮತ್ಸ್ಯಗಳ ಆಶ್ರಯತಾಣ ಎಂಬುದಾಗಿ ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.  ಈ ವಾಡಿಕೆಯ ಅನುಸರಣಯಿಂದಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮೀನುಗಳು ದೊರಕುತ್ತವೆ. 

•          ಆದಿವಾಸಿ ಸಮುದಾಯ ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳನ್ನು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಸ್ತುಗಳಿಂದಲೇ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇವು ಗಟ್ಟಿಮುಟ್ಟಾಗಿ ಇರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಪೂರಕವೂ ಆಗುತ್ತವೆ.

•          ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ನೀಲಗಿರಿ ಪ್ರಸ್ಥದ ಏಕಾಂತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕ ಅಲೆಮಾರಿ ‘ತೋಡಾ’ ಸಮುದಾಯದ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ದೊರಕುವ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳಿಂದಲೇ, ಪರಂಪರಾನುಗತ ರೀತಿಯಲ್ಲೇ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಸೋದರ-ಸೋದರಿಯರೆ,

            ಸತ್ಯ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ ಆದಿವಾಸಿ ಸಮುದಾಯವು ಬಹಳ ಶಾಂತಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ-ತಮ್ಮಲ್ಲೇ ಬೆರೆತು ಸಹಬಾಳ್ವೆ ನಡೆಸುವುದರಲ್ಲೇ ವಿಶ್ವಾಸವಿರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಯಾರಾದರೂ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯುಂಟುಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಆಗ ತಮ್ಮ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಲೂ ಅಂಜುವುದಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಪ್ರಥಮ ಸ್ವತಂತ್ರ ಸೇನಾನಿಗಳಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿ ಸಮುದಾಯದ ಜನರೇ ಇದ್ದರು ಎಂಬುದು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ಸಂಗತಿಯಲ್ಲ. ಆದರಣೀಯ ಬಿರ್ಸಾ ಮುಂಡಾನನ್ನು ಯಾರು ತಾನೇ ಮರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯ. ಅರಣ್ಯ ಭೂಮಿಯ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ವಿರುದ್ಧ ಭೀಕರ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದ್ದವನು.

            ನಾನು ಯಾವ ವಿಚಾರವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದೇನೋ ಅದರ ಪಟ್ಟಿ ಸುದೀರ್ಘವಾಗಿಯೇ ಇದೆ. ಪ್ರಕೃತಿಯೊಡನೆ ಸಾಮರಸ್ಯವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೇಗೆ? ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಆದಿವಾಸಿ ಸಮುದಾಯವು ನಮಗೆ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿದ ಅನೇಕ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿವೆ. ಇಂದು ನಮ್ಮ ಬಳಿ ಏನು   ವನಸಂಪತ್ತು ಉಳಿದಿದೆ, ಅದಕ್ಕೆದೇಶವು ನಮ್ಮ ಆದಿವಾಸಿ ಜನಾಂಗಕ್ಕೆ ಋಣಿಯಾಗಿದೆ. ಬನ್ನಿ. ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮಆದರವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸೋಣ.  [ಅವರಿಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸೋಣ]

ಪ್ರಿಯದೇಶಬಾಂಧವರೆ,

            ‘ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ’ ನಾವು ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿಅಸಾಮಾನ್ಯ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ-ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತೇವೆ. ನೋಡುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಧಾರಣ ಎನಿಸುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬದಲಿಸಲು, ಸಮಾಜದದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಅದು ಬಹಳ ಆಳವಾದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ.

            ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ನಾನು ಪಂಜಾಬ್‍ನ ಕೃಷಿಕ ಸೋದರ ಗುರ್‍ಬಚನ್ ಸಿಂಗ್ ಬಗ್ಗೆ ಓದುತ್ತಿದ್ದೆ. ಓರ್ವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆದರೆ ಪರಿಶ್ರಮೀ ರೈತ ಗುರ್‍ಬಚನ್ ಸಿಂಘ್‍ನ ಮಗನ ಮದುವೆಯಿತ್ತು.ಈ ವಿವಾಹದ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿಗುರ್‍ಬಚನ್ ವಧುವಿನ ಮಾತಾಪಿತರೊಡನೆ‘ಮದುವೆ ಸರಳವಾಗಿ ಮಾಡೋಣ’ಎಂದೇ ಹೇಳಿದ್ದರು. ‘ಇದನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸರಳ ಸಂದರ್ಭವಾಗೇ ಮಾಡೋಣ. ಮೆರವಣಿಗೆ ಇರಬಹುದು, ಬೇರಾವುದೇ ಸಮಾರಂಭವಿರಲಿ,  ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಖರ್ಚು ಮಾಡುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿಲ್ಲ’  ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಒಂದು ಶರತ್ತು ಇದೆ ಎಂದರು.

ಇಂದು ಮದುವೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಷರತ್ತಿನ ಮಾತು ಬಂತೆಂದರೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎದುರಿನವರು ಯಾವುದೋ ದೊಡ್ಡದಾದ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನಿಡಬಹುದು ಎಂದೆನಿಸಬಹುದು. ಬಹುಶಃ ವಧುವಿನ ಕಡೆಯವರಿಗೆ ಕಷ್ಟ ತಂದೊಡ್ಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ವಸ್ತುವಿನ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನೇ ಇಡಬಹುದು ಎಂದೇ ಭಾವಿಸುತ್ತೇವೆ.  ಆದರೆ ನಿಮಗೆ ಇದನ್ನು ಕೇಳಿ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು. ಸೋದರಗುರ್‍ಬಚನ್ ಸಿಂಘ್ ಅತ್ಯಂತ ಸರಳ ಕೃಷಿಕ. ಅವರು ವಧುವಿನ ತಂದೆಗೆ ಹೇಳಿದ ವಿಷಯ, ವಿಧಿಸಿದ ಷರತ್ತನ್ನು ನಮ್ಮ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಬಲ, ಪುಷ್ಟಿ ನೀಡುವಂಥದ್ದಾಗಿದೆ. ಗುರ್‍ಬಚನ್ ಸಿಂಘ್ ವಧುವಿನ ತಂದೆಗೆ “ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಕಳೆ ಸೋಗೆಯನ್ನು ಸುಟ್ಟುಹಾಕುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮಾತುಕೊಡಿ” ಎಂದು ಕೇಳಿದರು. ಈ ಮಾತಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಎಂತಹ ಶಕ್ತಿಯಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನೀವು ಕಲ್ಪನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಗುರ್‍ಬಚನ್ ಸಿಂಘ್‍ರ ಈ ಮಾತು ಬಹಳ ಸಾಧಾರಣ ಎನಿಸಿದರೂ, ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ವೈಶಾಲ್ಯತೆಯು ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟೋ ಪರಿವಾರಗಳು ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಸಮಾಜೋಪಯೋಗಿ ಪ್ರಸಂಗಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣುತ್ತೇವೆ. ಶ್ರೀಮಾನ್ ಗುರ್‍ಬಚನ್ ಸಿಂಘರ ಪರಿವಾರ ಅಂತಹ ಒಂದು ದೃಷ್ಟಾಂತವನ್ನು [ಆದರ್ಶವನ್ನು] ನಮ್ಮ ಮುಂದಿರಿಸಿದೆ.

ನಾನು ಪಂಜಾಬ್‍ನ ಮತ್ತೊಂದು ಹಳ್ಳಿ ನಾಭಾದ ಹತ್ತಿರ ಇರುವ ಕಲ್ಲರ್ ಮಾಜ್ರಾ ಬಗ್ಗೆ ಓದಿದೆ. ಕಲ್ಲರ್ ಮಾಜ್‍ರಾದ ಜನ ಭತ್ತದ ಸೋಗೆಯನ್ನು ಸುಡುವುದರ ಬದಲು, ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಳುಮೆ ಮಾಡಿ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲೇ ಬೆರೆಸಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಯಾವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಬೇಕೋ ಅದನ್ನು ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.

ಸಹೋದರ ಗುರ್‍ಬಚನ್ ಸಿಂಘ್ ಗೆ ಅಭಿನಂದನೆ. ಕಲ್ಲರ್ ಮಾಜ್‍ರಾ ಮತ್ತು ಆ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿಡುವುದಕ್ಕೆ ಯಾರ್ಯಾರು ಒಳ್ಳೇ  ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೋ ಅವರೆಲ್ಲರಿಗೂ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು. ತಾವೆಲ್ಲರೂ ಭಾರತದ ಸ್ವಚ್ಛಜೀವನ ಶೈಲಿಯ ಪರಂಪರೆಯ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯರೂಪದಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದೀರಿ.ಯಾವರೀತಿ ಹನಿ-ಹನಿ ನೀರು ಸೇರಿ ಸಾಗರವಾಗುತ್ತದೋ, ಅದೇ ರೀತಿ ಚಿಕ್ಕ-ಚಿಕ್ಕಜಾಗೃತ, ಸಕ್ರಿಯ ಹಾಗೂ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಚಿಂತನೆಯ ಕಾರ್ಯಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆ, ನಮ್ಮ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ :

ಓಂ ದ್ಯೌಃ ಶಾಂತಿಃ | ಅಂತರಿಕ್ಷ ಶಾಂತಿಃ | ಪೃಥಿವೀ ಶಾಂತಿಃ | ಆಪಃ ಶಾಂತಿಃ | 

ಓಷಧಯಃ ಶಾಂತಿಃ | ವನಸ್ಪತಯಃ ಶಾಂತಿಃ | ವಿಶ್ವೇದೇವಾ ಶಾಂತಿಃ |

ಬಹ್ಮ ಶಾಂತಿಃ | ಸರ್ವಮ್ ಶಾಂತಿಃ |        

ಶಾಂತಿರೇವ ಶಾಂತಿಃ | ಸಾ ಮಾ ಶಾಂತಿರೇಧಿ ||    

ಓಂ ಶಾಂತಿಃ,  ಶಾಂತಿಃ ,  ಶಾಂತಿಃ ||         ಅಂದರೆ

ಹೇ ಈಶ್ವರ, ಮೂರೂ ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆಯೂ ಶಾಂತಿ ನೆಲೆಸಲಿ.ನೀರಿನಲ್ಲಿ,ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ, ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ, ಅಂತರಿಕ್ಷದಲ್ಲಿ, ಅಗ್ನಿಯಲ್ಲಿ, ಔಷಧಿಗಳಲ್ಲಿ, ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ, ವನಸ್ಪತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಉಪವನಗಳಲ್ಲಿ, ಉಪಪ್ರಜ್ಞೆಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಲಿ.ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ, ಹೃದಯದಲ್ಲಿ, ನನ್ನಲ್ಲಿ-ನಿನ್ನಲ್ಲಿ, ಜಗತ್ತಿನಕಣ-ಕಣದಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಕಡೆಯಲ್ಲೂ ಶಾಂತಿ ನೆಲೆಸಲಿ. ಓಂ ಶಾಂತಿಃ,  ಶಾಂತಿಃ ,  ಶಾಂತಿಃ ||

            ಎಲ್ಲೇ ಆಗಲಿ, ಯಾವಾಗಲೇ ಆಗಲಿ ವಿಶ್ವ ಶಾಂತಿಯ ವಿಚಾರ ಬಂದಾಗ ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಭಾರತದ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆ ಸ್ವರ್ಣಾಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿರುವುದು ಗೋಚರವಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಈ ವರ್ಷದ ನವಂಬರ್ ಹನ್ನೊಂದನೇ ತಾರೀಖು ಮಹತ್ವದ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ನವಂಬರ್ 11ಕ್ಕೆ ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಮೊದಲ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧ ಅಂತ್ಯಗೊಂಡಿತ್ತು. ಆ ಯುದ್ಧ ಪರಿಸಮಾಪ್ತಿಯಾಗಿಒಂದು ನೂರು ವರ್ಷಗಳು ಆಗಲಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆದಂತಹ ಭಾರೀ ವಿನಾಶ ಮತ್ತು ಜೀವಹಾನಿಯ ಅಂತ್ಯಕ್ಕೂ ಒಂದು ನೂರು ವರ್ಷಗಳಾಗಲಿವೆ. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪ್ರಥಮ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧ ಒಂದು ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಘಟನೆ. ನಿಜಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಿದರೆ ಆ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಪಾತ್ರವೇನೂ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ನಮ್ಮ ಸೈನಿಕರು ಶೌರ್ಯದಿಂದ ಹೋರಾಡಿದರು.ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು. ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಬಲಿದಾನಗೈದರು. ಯುದ್ಧದ ಸನಿವೇಶ ಎದುರಾದರೆ, ಭಾರತೀಯ ಸೈನಿಕರು ಹಿಂದಡಿ ಇಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಶ್ವಕ್ಕೆ ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟರು.ನಮ್ಮ ಸೈನಿಕರುದುರ್ಗಮ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಷಮ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲೂ ಸಹ ತಮ್ಮ ಶೌರ್ಯಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದೆಲ್ಲದರ ಹಿಂದೆ ಶಾಂತಿಯ ಮರುಸ್ಥಾಪನೆಯ ಏಕೈಕ ಉದ್ದೇಶವಿತ್ತು

            ಪ್ರಥಮ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚವು ವಿನಾಶದ ಭೀಕರತೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ಸರಿಸುಮಾರು ಒಂದು ಕೋಟಿ ಸೈನಿಕರು, ಇಷ್ಟೇ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕರೂ ಸಹ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಇದರಿಂದ ಪ್ರಪಂಚವು ಶಾಂತಿಯ ಮಹತ್ವವೇನು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡಿತು. ಕಳೆದ ನೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಪದದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಶಾಂತಿ, ಸೌಹಾರ್ದತೆಯ ಅರ್ಥ ಯುದ್ಧ ಆಗದಿರುವುದು ಎಂದಲ್ಲ. ಶಾಂತಿ ಎಂದರೆ ಆತಂಕವಾದವೇ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು, ಜಲ-ವಾಯುವಿನ ಪರಿವರ್ತನೆ, / ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಗತಿಯಿಂದಾರಂಭಿಸಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸುವುದು / ಜಾಗತಿಕ ಸಹಯೋಗ ಮತ್ತು ಸಮನ್ವಯತೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ. ಬಡವರಲ್ಲಿ ಬಡವನ ವಿಕಾಸವನ್ನು ಕಾಣುವುದೇ ಶಾಂತಿಯ ನೈಜ ದ್ಯೋತಕವಾಗಿದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆ,

            ನಮ್ಮ ಭಾರತದ ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಸಂಗತಿಯೇ ವಿಭಿನ್ನ. ಪೂರ್ವೋತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸೌಂದರ್ಯ ಅನುಪಮವಾದದ್ದು. ಇಲ್ಲಿಯ ಜನರೂ ಸಹ ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರತಿಭಾಶಾಲಿಗಳು. ನಮ್ಮ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗವು ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದೆ. ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಸಿಕ್ಕಿಮ್ ರಾಜ್ಯವು ಸುಸ್ಥಿರ ಆಹಾರ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನುಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ 2018 ರ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ Future Policy Gold Award  ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತನ್ನದಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ F.A.O. ಅಂದರೆ Food & Agriculture Organisation ಕೊಡಮಾಡುವ ಪುರಸ್ಕಾರವಾಗಿದೆ.

            ನಿಮಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಚಾರವನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ ಸಂತಸವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ನೀಡುವ ಈ ಪುರಸ್ಕಾರವು, ‘ಆಸ್ಕರ್’ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಸಮಾನವಾದದ್ದು. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ನಮ್ಮ ಸಿಕ್ಕಿಮ್ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ದೇಶಗಳ ನಾಮನಿರ್ದೇಶಿತ ಐವತ್ತೊಂದು ಪಾಲಿಸಿಗಳನ್ನು ಹಿಂದಿಕ್ಕಿ ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ತನ್ನದಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಸಿಕ್ಕಿಮ್ ಜನತೆಗೆ ಅನಂತ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆ,

            ಅಕ್ಟೋಬರ್ ತಿಂಗಳು ಮುಕ್ತಾಯದ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ. ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿಯೂ ಭಾರೀ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಅನುಭವವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈಗಾಗಲೇ ಥಂಡಿಯ, ಛಳಿಯ ದಿನಗಳು ಆರಂಭವಾಗಿವೆ. ವಾತಾವರಣದ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಜೊತೆ-ಜೊತೆಗೇ ಹಬ್ಬಗಳ ಋತು ಬಂದಿದೆ. ಧನ್‍ತೇರಸ್ [ಧನಲಕ್ಷ್ಮೀಪೂಜೆ] ದೀಪಾವಳಿ, ಭಾಯ್ ದೂಜ್ – ಛಟ್ ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ನವಂಬರ್ ಮಾಸ ಹಬ್ಬಗಳ ಮಾಸವೇ ಆಗಿದೆ. ದೇಶವಾಸಿಗಳೆಲ್ಲರಿಗೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಹಬ್ಬಗಳಿಗಾಗಿ ಅನೇಕಾನೇಕ ಶುಭಕಾಮನೆಗಳು.

            ನಾನು ತಮ್ಮೆಲ್ಲರಲ್ಲಿ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತೇನೆ. ಎಲ್ಲಾ ಪರ್ವಗಳಲ್ಲೂ ನಿಮ್ಮಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿಯಿರಲಿ. ನಿಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯದ ಕಡೆಗೂ ಗಮನ ನೀಡಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿತದ ಕಡೆಗೂ ಲಕ್ಷ್ಯವಿರಲಿ. ಈ ಹಬ್ಬಗಳು ಹೊಸ ನಿರ್ಣಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಂದರ್ಭವೂ ಆಗಿದೆ. ಈ ಪರ್ವದಿನವು ನಿಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲೂ ಸಹ,  ಒಂದು ಅಭಿಯಾನದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ  ಸಾಗುವ,ಹೊಸ  ಸಂಕಲ್ಪ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶದ ದಿನವಾಗಲಿ. ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಗತಿ ದೇಶದ ಪ್ರಗತಿಯ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಭಾಗ. ನಿಮ್ಮಪ್ರಗತಿ ಎಷ್ಟು  ಅಧಿಕ ಅಷ್ಟೇ ದೇಶದ ಪ್ರಗತಿಯೂ ಆಗುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ! ನಮಸ್ಕಾರ. ಇಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ದೇಶ ರಕ್ಷಾಬಂಧನದ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಎಲ್ಲ ದೇಶಬಾಂಧವರಿಗೆ ಈ ಪವಿತ್ರಆಚರಣೆಯ ಅನಂತ ಅನಂತ ಶುಭಾಶಯಗಳು. ರಕ್ಷಾಬಂಧನವನ್ನು ಸೋದರ ಸೋದರಿಯರ ಪರಸ್ಪರ ಸ್ನೇಹ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸದ ಪ್ರತೀಕವೆಂದುಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬ ಶತಮಾನಗಳಿಂದಲೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೌಹಾರ್ದತೆಯ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.ಒಂದು ರಕ್ಷಾ ಸೂತ್ರ ಬೇರೆಬೇರೆ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಥವಾ ಧರ್ಮದ ಜನರನ್ನು ವಿಶ್ವಾಸದ ಎಳೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದಂತಹ ಬಹಳಷ್ಟು ಕಥೆಗಳನ್ನು ದೇಶದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ.ಇನ್ನು ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ನಂತರ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿ ಆಚರಣೆಯೂ ಬರಲಿದೆ.ಪರಿಸರದ ತುಂಬೆಲ್ಲ ಹಾಥಿ, ಘೋಡಾ, ಪಾಲ್ಕಿ – ಜಯ್ ಕನ್ಹಯ್ಯಾಲಾಲ್ ಕಿ,ಗೋವಿಂದ ಗೋವಿಂದ ಎಂಬ ಜಯಘೋಷ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸಲಿದೆ. ಭಗವಂತ ಕೃಷ್ಣನಲ್ಲಿ ತನ್ಮಯರಾಗಿ ತೇಲಾಡುವ ಆನಂದವೇ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದದ್ದು.  ದೇಶದ ವಿವಿಧಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಮೊಸರು ಕುಡಿಕೆಯ ತಯಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಯುವಕರು ತೊಡಗಿರಬಹುದು. ಎಲ್ಲ ದೇಶಬಾಂಧವರಿಗೆರಕ್ಷಾಬಂಧನ ಮತ್ತು ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿಯ ಹಾರ್ದಿಕ ಶುಭಾಶಯಗಳು.

‘प्रधानमन्त्रि-महोदय! नमस्कारः | अहं चिन्मयी, बेंगलुरु-नगरे विजयभारती-विद्यालये दशम-कक्ष्यायां पठामि | महोदय अद्य संस्कृत-दिनमस्ति | संस्कृतंभाषां सरला इति सर्वे वदन्ति | संस्कृतं भाषा वयमत्र वह:वह:अत्र: सम्भाषणमअपि कुर्मः | अतः संस्कृतस्य महत्व: -विषये भवतः गह: अभिप्रायः इति रुपयावदतु |’

ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಗಳೇ ನಮಸ್ಕಾರ, ನಾನು ಚಿನ್ಮಯಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರದ ವಿಜಯಭಾರತಿ ವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ 10 ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಸರ್,ಇಂದು ಸಂಸ್ಕೃತ ದಿನ.  ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಸರಳವಾದದ್ದು ಎಂದು ಎಲ್ಲರೂ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತೇವೆಯೋ ಅಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿಸಂಭಾಷಿಸೋಣ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ತಿಳಿಸಿ.

भगिनी ! चिन्मयि !!

भवती संस्कृत – प्रश्नं पृष्टवती |

बहूत्तमम् ! बहूत्तमम् !!

अहं भवत्या: अभिनन्दनं करोमि |

संस्कृत –सप्ताह – निमित्तं देशवासिनां

सर्वेषां कृते मम हार्दिक-शुभकामना:

ಸೋದರಿ ಚಿನ್ಮಯಿ!!

ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳಿದ್ದು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿದೆ. ನಾನು ನಿಮಗೆ ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ – ಸಪ್ತಾಹದ ನಿಮಿತ್ತ ಎಲ್ಲ ದೇಶವಾಸಿಗಳಿಗೂನನ್ನ ಹಾರ್ದಿಕ ಶುಭಾಷಯಗಳು.

ಈ ವಿಷಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಚಿನ್ಮಯಿಗೆ ನಾನು ಬಹಳ ಕೃತಜ್ಞನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಸ್ನೇಹಿತರೇ, ರಕ್ಷಾಬಂಧನವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಶ್ರಾವಣ ಪೌರ್ಣಮಿಯಂದುಸಂಸ್ಕೃತ ದಿನವನ್ನೂ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಉದಾತ್ತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಬೆಳೆಸುವ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುವ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿತೊಡಗಿರುವ ಎಲ್ಲ ಜನರಿಗೂ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಷೆಗೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಹತ್ವವಿದೆ. ತಮಿಳು ಭಾಷೆ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತಪುರಾತನ ಭಾಷೆ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹೆಮ್ಮೆಯಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ವೇದಕಾಲದಿಂದಲೂ ಜ್ಞಾನವೃದ್ಧಿಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಬಹು ದೊಡ್ಡಪಾತ್ರವಹಿಸಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೂ ಕೂಡಾ ಭಾರತೀಯರಾದ ನಮಗೆ ಹೆಮ್ಮೆಯಿದೆ.

ಜೀವನದ ಪ್ರತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜ್ಞಾನದ ಭಂಡಾರದಂತೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಾಹಿತ್ಯವಿದೆ. ಅದು ವಿಜ್ಞಾನವಾಗಿರಲಿ ಅಥವಾತಂತ್ರಜ್ಞಾನವಾಗಿರಲಿ, ಕೃಷಿ ಇರಲಿ ಇಲ್ಲವೆ ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿರಲಿ, ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರವಾಗಿರಲಿ, ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವಾಗಿರಲಿ, ಗಣಿತವಾಗಲಿ ಅಥವಾಆಡಳಿತವಾಗಿರಲಿ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ್ರದ ಮಾತಾಗಲಿ ಇಲ್ಲವೆ ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆಯಾಗಲಿ, ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನ ಹೆಚ್ಚಳದ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವಉಪಾಯವೂ ನಮ್ಮ ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೊಸಳ್ಳಿ ಮತ್ತೂರು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರುಇಂದಿಗೂ ಮಾತಾಡಲು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನೇ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಕೇಳಿ ನಿಮಗೆ ಹರ್ಷವೆನಿಸಬಹುದು. ನಿಮಗೆ ಒಂದು ವಿಷಯ ಕೇಳಿಆಶ್ಚರ್ಯವೆನಿಸಬಹುದು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಎಂಥದ್ದು ಎಂದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಅಸಂಖ್ಯ ಶಬ್ದಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. 2 ಸಾವಿರ ಧಾತುಗಳು, 200ಪ್ರತ್ಯಯ ಅಂದರೆ ಸಫಿಕ್ಸ್, 22 ಉಪಸರ್ಗ ಅಂದರೆ ಪ್ರಿಫಿಕ್ಸ್ ಗಳಿರುವುದರಿಂದ ಸಮಾಜದ ಬಳಕೆಯ ಅಸಂಖ್ಯ ಶಬ್ದಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಾಧ್ಯ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇಯಾವುದೇ ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಭಾವನೆ ಅಥವಾ ವಿಷಯವನ್ನು  ನಿಖರವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಬಹುದಾದದ್ದು. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ವಿಶೇಷತೆಯಿದೆ. ಇಂದಿಗೂನಾವು ನಮ್ಮ ಮಾತಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿ ತುಂಬಲು  ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಾಣ್ಣುಡಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತೇವೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಿಂದಿ ಶಾಯರಿಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆಯಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಸುಭಾಷಿತಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿದೆಯೋ ಅವರಿಗೆ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ತವಾದ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಸುಭಾಷಿತಗಳಮೂಲಕ  ನೀಡಬಹುದಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ ಅದು ನಮ್ಮ  ನೆಲ ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಮಿಳಿತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದುಬಹಳ ಸರಳ.

ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಗುರುವಿನ ಮಹತ್ವ ಅರಿಯಲು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ –

“ಏಕಮಪಿ ಅಕ್ಷರಮಸ್ತು, ಗುರುಃ ಶಿಷ್ಯಂ ಪ್ರಭೋದಯೇತ್.

ಪೃಥವ್ಯಾಂ ನಾಸ್ತಿ ತತ್ ದ್ರವ್ಯಂ, ಯತ್ ದತ್ವಾ ಹಯನೃಣೀ ಭವೇತ್”

ಇದರರ್ಥ ಯಾವುದೇ ಗುರು ತನ್ನ ಶಿಷ್ಯನಿಗೆ ಒಂದೇ ಅಕ್ಷರವನ್ನು ಕಲಿಸಿದರೂ ಶಿಷ್ಯನಿಗೆ ಗುರುವಿನ ಆ ಋಣ ತೀರಿಸಬಹುದಾದಂಥ ವಸ್ತು ಅಥವಾ ಹಣಸಂಪೂರ್ಣ ಭೂಮಂಡಲದಲ್ಲೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು. ಮುಂಬರುವ ಶಿಕ್ಷಕರ ದಿನಾಚರಣೆಯನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲ ಇದೇ ಭಾವನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಚರಿಸೋಣ. ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಗುರುಅಪ್ರತಿಮ, ಅಮೂಲ್ಯ ಮತ್ತು ಅಪೂರ್ವವಾದವು. ತಾಯಿಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆಶಿಕ್ಷಕರೇ ಮಗುವಿನ ವಿಚಾರಗಳಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುವಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಅದರ ಅತ್ಯಧಿಕ ಪ್ರಭಾವ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಶಿಕ್ಷಕರ ದಿನಾಚರಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಹಾನ್ಚಿಂತಕರೂ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಅಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರ್ರಪತಿಗಳೂ ಆದ ಭಾರತ ರತ್ನ ಡಾ. ಸರ್ವೆಪಲ್ಲಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್ ಅವರನ್ನು ನಾವು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತೇವೆ.ಅವರಜಯಂತಿಯನ್ನೇ ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರ ಶಿಕ್ಷಕರ ದಿನಾಚರಣೆಯಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ. ದೇಶದ ಎಲ್ಲ ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೂ ಮುಂಬರುವ ಶಿಕ್ಷಕರ ದಿನಾಚರಣೆಶುಭಾಷಯಗಳನ್ನು ಕೋರುತ್ತೇನೆ. ಜೊತೆಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಸಮರ್ಪಣಾ ಭಾವವನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ!ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮಿಗಳಾದ ನಮ್ಮ ರೈತರಿಗೆ ಮುಂಗಾರು ಹಲವು ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತು ತರುತ್ತದೆ. ಭಯಂಕರ ಬಿಸಿಲಿನೊಂದಿಗೆಕಾದಾಡುತ್ತಿರುವ ಗಿಡಮರಗಳು, ಒಣಗಿದ ಜಲಾಶಯಗಳಿಗೆ ನೆಮ್ಮದಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇದು ಅತೀವೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ವಿನಾಶಕಾರಿಪ್ರವಾಹವನ್ನೂ ತರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೆಡೆ ಹೆಚ್ಚು ಮಳೆಯಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಕೃತಿಯ ರುದ್ರ ನರ್ತನ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದೆ. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಭಯಂಕರಪ್ರವಾಹ ಜನಜೀವನವನ್ನು ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಳಿಸಿದೆ. ಇಂದು ಇಂಥ ಕಠಿಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರ ಕೇರಳದ ಜೊತೆ ನಿಂತಿದೆ. ತಮ್ಮವರನ್ನುಕಳೆದುಕೊಂಡ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ನಮ್ಮ ಸಹಾನುಭೂತಿಯಿದೆ. ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ 125 ಕೋಟಿ ಭಾರತೀಯರುದುಖಃದ ಈ ಘಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹೆಗಲಿಗೆ ಹೆಗಲು ಕೊಟ್ಟು ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಶೋಕದಲ್ಲಿರುವ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತೇನೆ. ಈ ಪ್ರಕೃತಿವಿಕೋಪದಲ್ಲಿ ಗಾಯಾಳುಗಳಾದವರು ಬೇಗ ಗುಣಮುಖರಾಗಲಿ ಎಂದು ನಾನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ. ರಾಜ್ಯದ ಜನತೆಯ ಭಾವನೆಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಅದಮ್ಯಸಾಹಸದಿಂದಾಗಿ ಕೇರಳ ಬಹುಬೇಗ ಮತ್ತೆ ಪುನರ್ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಳ್ಳುವುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವಾಸವಿದೆ.

ವಿಕೋಪಗಳು ತಮ್ಮ ಹಿಂದೆ ಭಯಂಕರ ವಿನಾಶವನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ದೌರ್ಭಾಗ್ಯವೇ ಸರಿ, ಆದರೆ ಇಂಥ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಾನವೀಯತೆಯದರ್ಶನವೂ ನಮಗಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗತಿ. ಅದು ಕೇರಳವೇ ಆಗಿರಲಿ ಅಥವಾ ಭಾರತದ ಇನ್ನಾವುದೇ ಜಿಲ್ಲೆಯಾಗಿರಲಿ ಅಥವಾಯಾವುದೇ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿರಲಿ ಎಲ್ಲೇ ವಿಪತ್ತು ಎದುರಾದರೂ ಜನಜೀವನ ಮತ್ತೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಮರಳಲಿ ಎಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ,ಕಛ್ದಿಂದ ಕಾಮ್ರೂಪ್ವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದಿಂದ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ತಮ್ಮದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ  ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.ಎಲ್ಲ ವಯೋಮಾನದ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಜನರುತಂತಮ್ಮ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೇರಳದ ಜನತೆಯ ಸಂಕಷ್ಟಗಳನ್ನು, ಅವರ ದುಖಃವನ್ನುಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ.ಸೇನಾಪಡೆಯ ಯೋಧರು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರ ಕಾರ್ಯದ ನಾಯಕತ್ವ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿದೆ. ಅವರುಪ್ರವಾಹದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿದ ಜನರ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸರ್ವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ವಾಯುಪಡೆ, ನೌಕಾಪಡೆ, ಭೂಸೇನೆ, ಬಿಎಸ್ಎಫ್, ಸಿಐಎಸ್ಎಫ್, ಆರ್ಎಎಫ್ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಎನ್ಡಿಆರ್ಎಫ್ ಯೋಧರ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮದ ಬಗ್ಗೆಕೂಡಾ ಇಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಇಂಥ ಸಂಕಷ್ಟ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಬಹಳ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಎನ್ಡಿಆರ್ಎಫ್ಅವರಸಾಮಥ್ರ್ಯ ಹಾಗೂ ಬದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಶೀಘ್ರ ನಿರ್ಣಯ ಕೈಗೊಂಡು ತ್ವರಿತ ಗತಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವ ಕ್ಷಮತೆ, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯನಿಗೂಹೊಸ ಶೃದ್ಧೆಯನ್ನು ನೀಡುವಂಥದ್ದಾಗಿದೆ. ನಿನ್ನೆ ಓಣಂ ಆಚರಣೆಯಿತ್ತು, ಓಣಂ ಉತ್ಸವ ದೇಶಕ್ಕೆ ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿನೀಡಲಿ, ಈ ವಿಪತ್ತಿನಿಂದ ಆದಷ್ಟು ಬೇಗ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಪುನರ್ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಲಿ ಹಾಗೂ ಅದರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾರ್ಗಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗ ದೊರೆಯಲಿ ಎಂದುನಾವೆಲ್ಲ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸೋಣ. ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ದೇಶದ ಜನತೆಯ ಪರವಾಗಿ ಕೇರಳದವರಿಗೆ ಹಾಗೂ ದೇಶದ ಯಾವ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಪತ್ತು ಬಂದೆರಗಿದೆಯೋಅವರೆಲ್ಲರಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ದೇಶ ಆ ವಿಪತ್ತಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಬಯಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಾಂಧವರೇ, ಈ ಬಾರಿ ಮನದ ಮಾತಿಗೆ ಬಂದ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆಗ ದೇಶಾದ್ಯಂತದ ಜನತೆ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ನೆಚ್ಚಿನ ಶ್ರೀಯುತಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿಯವರ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂತು. ಗಾಜಿಯಾಬಾದ್ನಿಂದ ಕೀರ್ತಿ, ಸೋನಿಪತ್ನಿಂದ ಸ್ವಾತಿ ವತ್ಸ್,ಕೇರಳದಿಂದ ಸೋದರ ಪ್ರವೀಣ್, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಿಂದ ಡಾ. ಸ್ವಪ್ನ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ, ಬಿಹಾರದ ಕಟಿಹಾರದಿಂದ ಅಖಿಲೇಶ್ ಪಾಂಡೆ ಹೀಗೆ ದೇಶದ ನಾನಾಭಾಗಗಳಿಂದ ಜನರು ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಮೊಬೈಲ್ ಆಪ್ಗೆ ಮತ್ತು ಮೈ ಗೌ ಗೆ ಬರೆದು ಅಟಲ್ಜಿಯವರ ಜೀವನದ ವಿವಿಧ ಆಯಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡಿಎಂದು ಆಗ್ರಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಮ್ಮ ದೇಶ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಕ್ಕೆ ಅಗಸ್ಟ್ 16 ರಂದು ಅಟಲ್ಜಿಯವರು ವಿಧಿವಶರಾದ ಸುದ್ದಿ ತಿಳಿಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ದುಖಃದಲ್ಲಿಮುಳುಗಿಹೋದರು.ಅವರು 14 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಪಟ್ಟವನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟಂತಹ ಒಬ್ಬ ರಾಷ್ಟ್ರನಾಯಕರು. ಕಳೆದ 10 ವರ್ಷಗಳಿಂದಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರೀಯ ರಾಜಕಾರಣದಿಂದ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ದೂರವಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.  ಸುದ್ದಿ ಸಮಾಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಹಾಗೂಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. 10 ವರ್ಷಗಳ ವಿರಾಮ ಬಹುದೊಡ್ಡದಾಗಿರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಭಾರತದ ಓರ್ವ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಈ 10 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲಘಟ್ಟ ಒಂದು ಕ್ಷಣವೂ ಅವರನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು  ಅಗಸ್ಟ್ 16 ರಂದು ದೇಶ ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವ ಕಂಡಿತು.ಅಟಲ್ ಜಿ ರವರ ಬಗ್ಗೆ ಇದ್ದ ಸ್ನೇಹ, ಶ್ರದ್ಧೆ ಮತ್ತು ಶೋಕದ ಭಾವನೆ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಉಕ್ಕಿಹರಿಯಿತು, ಇದು ಅವರ ವಿಶಾಲ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರುತ್ತದೆ.ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಟಲ್ ಜಿ ರವರ ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಉತ್ತಮ ಆಯಾಮಗಳು ದೇಶದ ಜನತೆಯ ಮುಂದೆ ಈಗಾಗಲೇ ಗೋಚರವಾಗಿವೆ.ಜನ ಅವರನ್ನು ಉತ್ತಮ ಸಂಸದರು, ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಲೇಖಕರು, ಶ್ರೇಷ್ಠ ವಾಗ್ಮಿಗಳು, ಲೋಕಪ್ರಿಯ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೆನೆಯುತ್ತಿದ್ದರುಹಾಗೂ ನೆನೆಯುತ್ತಲೂ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತ ಅಂದರೆ ಗುಡ್ ಗವರ್ನನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮುಖ್ಯ ವಾಹಿನಿಗೆ ತಂದಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ದೇಶ ಎಂದಿಗೂ ಅಟಲ್ಜಿಯವರಿಗೆ ಕೃತಜ್ಞವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಇಂದು ನಾನು ಅಟಲ್ ಜಿಯವರ ವಿಶಾಲ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಮತ್ತೊಂದು ಮಗ್ಗುಲಿನ ಬಗ್ಗೆ ಕೇವಲ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಾತ್ರತಿಳಿಸಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಅದು ಏನೆಂದರೆ ಅಟಲ್ಜಿಯವರು ನೀಡಿದ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ರಾಜಕೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ತಂದ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪ್ರಯತ್ನ,ಅದನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರುವ ಪ್ರಯತ್ನ. ಇವುಗಳಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಲಾಭವಾಗಿದೆ, ಮುಂಬರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲೂ ಲಾಭವಾಗಲಿದೆ. ಇದುಸತ್ಯ. 2003 ರಲ್ಲಿ 91ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿಯನ್ನು ತಂದದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತ ಎಂದಿಗೂ ಅಟಲ್ಜಿಯವರಿಗೆ ಕೃತಜ್ಞವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಬದಲಾವಣೆ ಭಾರತೀಯರಾಜಕಾರಣದಲ್ಲಿ 2 ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಪರಿವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ತಂದಿದೆ.

ಮೊದಲನೆಯದು, ರಾಜ್ಯದ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲದ ಒಟ್ಟು ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಶೇಕಡಾ 15ಕ್ಕೆಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

ಎರಡನೆಯದು, ಪಕ್ಷಾಂತರ ವಿರೋಧಿ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾದ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಮೂರನೆಯ ಒಂದರಷ್ಟಿದ್ದದ್ದನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ಮೂರನೆಯಎರಡರಷ್ಟು ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಪಕ್ಷಾಂತರಿಗಳನ್ನು ಅನರ್ಹರು ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನೂ ಕೂಡಾಸೂಚಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಹಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಂತ್ರಿ ಮಂಡಲ ರಚಿಸುವ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇತ್ತು, ಇಂಥ ಅಗಾಧ ಮಂತ್ರಿ ಮಂಡಲವನ್ನುಕೆಲಸದ ಹಂಚಿಕೆಗಾಗಿ ಆಗಿರದೇ, ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರನ್ನು ಸಂತೋಷಪಡಿಸಲು ಮಾತ್ರ ರಚಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅಟಲ್ ಜೀ ಯವರು ಇದನ್ನುಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಅವರ ಈ ದಿಟ್ಟ ಹೆಜ್ಜೆಯಿಂದ ಹಣ ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಉಳಿತಾಯವಾಯಿತು. ಇದರ ಜೊತೆ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯಲ್ಲೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಕಂಡುಬಂತು. ಇದು ಅಟಲ್ ಜೀ ಯವರ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೇ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿತ್ತು, ಇವರು ಇದ್ದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬದಲಿಸಿ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿಆರೋಗ್ಯಕರ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದರು. ಅಟಲ್ಜಿಯವರು ಒಬ್ಬ ನಿಜವಾದ ದೇಶ ಭಕ್ತನಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿಯೇ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸುವವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ತರಲಾಯಿತು. ಹಿಂದೆ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಪರಂಪರೆಯಂತೆ ಸಂಜೆ 5 ಗಂಟೆಗೆ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಲಂಡನ್ನಲ್ಲಿಸಂಸತ್ ಅಧಿವೇಶನ ಆರಂಭವಾಗುವ ಸಮಯವಾಗಿತ್ತು. 2001 ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಅಟಲ್ಜಿಯವರು ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆ ಸಮಯವನ್ನು ಸಂಜೆ 5 ರಿಂದ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ11 ಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. “ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ” ಅಟಲ್ಜಿಯವರ ಕಾರ್ಯಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಧ್ವಜ ಸಂಹಿತೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿ, 2002 ರಲ್ಲಿಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ಈ ಸಂಹಿತೆಯಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜ ಹಾರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತಹ ಹಲವು ನಿಯಮಗಳನ್ನುಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ತಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರ ಧ್ವಜವನ್ನು ಹಾರಿಸುವ ಅವಕಾಶ ಲಭಿಸಿತು. ಹೀಗೆ ಅವರು ನಮಗೆಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಿಯವಾದ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜವನ್ನು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹತ್ತಿರವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು.

ನೀವು ನೋಡಿದ್ದೀರಿ!ಅಟಲ್ಜಿಯವರು ದೇಶದಲ್ಲಿಚುನಾವಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿರಲಿ ಅಥವಾ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಕೆಟ್ಟ ಭಾವನೆ ಇರಲಿ ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಹಸಮಯ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡುಮೂಲದಿಂದಲೇ ಸುಧಾರಣೆ ತಂದರು. ಹೀಗೆ ಇಂದು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಬಾರಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವ ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ. ಈವಿಷಯದ ಪರವಾಗಿ ಮತ್ತು ವಿರೋಧವಾಗಿ ಜನರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಒಳ್ಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಒಂದು ಶುಭಸಂಕೇತವೂ ಆಗಿದೆ. ಆರೋಗ್ಯಕರ, ಉತ್ತಮ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಸದೃಢಗೊಳಿಸಲುನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದು, ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಮುಂದುವರಿಸುವುದು ಇವೆಲ್ಲವುಗಳುಅಟಲ್ಜಿಯವರಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಶೃದ್ಧಾಂಜಲಿಆಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾನು ಹೇಳಬಯಸುತ್ತೇನೆ.ಸಮೃದ್ಧ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಭಾರತದ ಅವರ ಕನಸನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನುಪುನರುಚ್ಛರಿಸಿ ನಾನು ಎಲ್ಲರ ಪರವಾಗಿ ಅಟಲ್ಜಿಯವರಿಗೆ ಶೃದ್ಧಾಂಜಲಿ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆ,ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಚರ್ಚೆಗಳೆಲ್ಲವೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಡಚಣೆ, ಕೂಗಾಟಗಳ ಜೊತೆಗೆಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ತಡೆಯುವಂತಹ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತೇ ಹೆಚ್ಚು ಆಗುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಒಳಿತನ್ನು ಬಯಸುವ ವಿಚಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಚರ್ಚೆ ಆಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ.ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಸಂಸತ್ತಿನ ಮುಂಗಾರು ಅಧಿವೇಶನ ಮುಕ್ತಾಯವಾಯಿತು. ಲೋಕಸಭಾ ಅಧಿವೇಶನದ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಬಳಕೆ ಶೇ.118 ಮತ್ತುರಾಜ್ಯಸಭೆ ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಶೇ.74 ಎಂಬುದನ್ನು ಕೇಳಿ ನಿಮಗೆ ಸಂತೋಷವಾಗಬಹÅದು. ಎಲ್ಲಾ ಸಂಸದರೂ ಕೂಡ, ಪಕ್ಷಾತೀತವಾಗಿ  ಸಂಸತ್ತಿನಮುಂಗಾರು ಅಧಿವೇಶನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಉಪಯುಕ್ತವನ್ನಾಗಿಸಿದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದು ವಿಧೇಯಕಗಳು, ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಹದಿನಾಲ್ಕುವಿಧೇಯಕಗಳು ಅನುಮೋದಿತವಾದವು.  ಸಂಸತ್ತಿನ ಈ ಮುಂಗಾರು ಅಧಿವೇಶನವು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಯುವಜನತೆಯ ಕಲ್ಯಾಣದ ಅಧಿವೇಶನದರೂಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂಥಾದ್ದು.ಈ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಯುವಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾದಹಲವು ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ವಿಧೇಯಕಗಳು ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.ನಿಮಗೆಲ್ಲಾ ತಿಳಿದೇ ಇದೆ – “ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ವರ್ಗಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲೇ ಇತರಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಆಯೋಗದ [OBC COMMISSION] ಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ಕಳೆದ ಹಲವು ದಶಕಗಳಿಂದಲೂ ಬೇಡಿಕೆ ಇತ್ತು. ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳಹಕ್ಕನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಆಯೋಗ [OBC COMMISSION] ರಚಿಸುವ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದೆ, ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಅದಕ್ಕೆಸಂವಿಧಾನಬದ್ಧ ಅಧಿಕಾರವನ್ನೂ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.ಈ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.ಅನುಸೂಚಿತ ಜಾತಿಮತ್ತು ಅನುಸೂಚಿತ ಜನಾಂಗೀಯ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲು ತಿದ್ದುಪಡಿ ವಿಧೇಯಕಕ್ಕೂ ಅನುಮೋದನೆ ದೊರಕಿಸುವ ಕಾರ್ಯ ಸಹ ಈಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದೆ.ಈ ಕಾನೂನು ಎಸ್.ಸಿ.ಮತ್ತು ಎಸ್.ಟಿ. ಸಮುದಾಯದ ಹಿತವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಭದ್ರಗೊಳಿಸುವುದು.ಜೊತೆಯಲ್ಲೇ ಇದುಅಪರಾಧಿಗಳು ಅತ್ಯಾಚಾರ ಎಸಗುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವುದು ಮತ್ತು ದಲಿತ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ತುಂಬುವುದು.

ದೇಶದ ಮಹಿಳೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಅನ್ಯಾಯವನ್ನು ಸಮಾಜದ ಯಾರೊಬ್ಬರೂ ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.ದೇಶವು ಬಲಾತ್ಕಾರಿಗಳನ್ನುಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ, ಅಪರಾಧೀಯ ಕಾನೂನು ಸಂಶೋಧನಾ ವಿಧೇಯಕವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದು ಅತ್ಯಂತ ಕಠಿಣ ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡಲುಅನುವುಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ.ಇಂತಹ ದುಷ್ಕರ್ಮಿಗಳಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಯಾಗುವುದು.  ಹನ್ನೆರಡು ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಮೇಲಿನ ಅತ್ಯಾಚಾರಕ್ಕೆ ಗಲ್ಲು ಶಿಕ್ಷೆಯಾಗುವುದು. ತಾವೆಲ್ಲಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಓದಿರಬಹದು. –  ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಮಂದಸೌರ್ನ ಅಪ್ರಾಪ್ತ ಬಾಲಕಿಯ ಮೇಲಿನ ಅತ್ಯಾಚಾರದಒಂದು ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆದು, ಇಬ್ಬರು ದೋಷಿಗಳಿಗೆಗಲ್ಲು ಶಿಕ್ಷೆಯಾಗಿದೆ.  ಇದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಕಟ್ನೀ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಒಂದು ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಕೇವಲ ಐದೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆಲಿಸಿ, ಇಂತಹುದೇರೀತಿಯ ತ್ವರಿತ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ.ರಾಜಾಸ್ಥಾನದಲ್ಲೂ ಸಹ ಅಲ್ಲಿಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳೂ ಸಹ ಇಂತಹದೇ ಶೀಘ್ರ ತೀರ್ಮಾನಗಳನ್ನುಕೈಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ಕಾನೂನು ಮಹಿಳೆಯರ ಮತ್ತು ಬಾಲಕಿಯರ ವಿರುದ್ಧ ಅಪರಾಧ ಎಸಗುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಭೂಮಿಕೆಯಾಗಲಿದೆ.

ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗದೆ, ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಗತಿ ಪೂರ್ಣವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ತ್ರಿವಳಿ ತಲಾಖ್ ವಿಧೇಯಕವು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿಅಂಗೀಕಾರವಾಗಿದೆ.ಆದರೆ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಈ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಈ ಗೊತ್ತುವಳಿಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ.  ಮುಸ್ಲಿಮ್ ಸಮುದಾಯದಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ  ‘ಇಡೀ ದೇಶವೇ ಅವರಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸಲು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನೆಲ್ಲಾ ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ಜೊತೆಗೆ ನಿಂತಿದೆ’ ಎಂಬ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತೇನೆ. ನಾವುಯಾವಾಗ ದೇಶದ ಹಿತವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮುಂದೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡುತ್ತೇವೆ ಆಗ ಬಡವರ, ಹಿಂದುಳಿದವರ, ಶೋಷಿತರ ಮತ್ತು ವಂಚಿತರ ಜೀವನದಲ್ಲಿಬದಲಾವಣೆ ತರಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಮುಂಗಾರಿನ ಈ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಒಂದು ಆದರ್ಶವನ್ನು ಪ್ರಕಟಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.ನಾನು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾಸಂಸದರಿಗೂ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಇಂದು ಹೃದಯಪೂರ್ವಕ ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆ,

ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ಯಂತರ ದೇಶವಾಸಿಗಳ ಗಮನ ಜಕಾರ್ತಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ‘ಏಷಿಯನ್ ಕ್ರೀಡೆ’ಗಳ ಕಡೆಗಿದೆ.ಪ್ರತಿನಿತ್ಯವೂ,ಬೆಳಗಾದ ಕೂಡಲೇ, ಜನರು ವಾರ್ತಾಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ದೂರದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ, ಸಮಾಚಾರಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ದೃಷ್ಟಿ ಬೀರಿ ‘ಯಾವಭಾರತೀಯ ಆಟಗಾರ ಪದಕ ಪಡೆದಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಾರೆ.ಏಷಿಯನ್ ಕ್ರೀಡೆಗಳು ಇನ್ನೂ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ನಾನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪದಕತಂದುಕೊಟ್ಟ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಕ್ರೀಡಾಪಟುವನ್ನೂ ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇನ್ನೂ ಉಳಿದ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಗೂ ಶುಭವನ್ನುಕೋರುತ್ತೇನೆ.ಭಾರತದ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶೂಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕುಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.ಜೊತೆಗೆ,  ಈ ಮೊದಲುಅಷ್ಟೇನೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾ ಇಲ್ಲದಿದ್ದ, ವುಶು ಮತ್ತು ರೋಯಿಂಗ್ನಲ್ಲೂ ಸಹ ಉನ್ನತ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿ ಪದಕಗಳನ್ನು ತರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.ಇವು ಕೇವಲ ಪದಕಗಳಲ್ಲ ಭಾರತೀಯ ಕ್ರೀಡೆ ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳ ಗಗನ ಚುಂಬಿ ಸ್ಥೈರ್ಯದ ಮತ್ತು ಗುರಿಮುಟ್ಟುವ ಕನಸಿನ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿವೆ. ದೇಶಕ್ಕಾಗಿಪದಕಗಳನ್ನು ತರುತ್ತಿರುವವರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಅಧಿಕವಾಗಿದೆ.ಇದು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ.ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಪದಕ ವಿಜೇತರಲ್ಲಿ 15- 16 ವರ್ಷಗಳ ಯುವಜನರೂ ಇದ್ದಾರೆ.ಇದೂ ಸಹ ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಂಕೇತ.ಪದಕಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿರುವ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣಹೋಬಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವವರ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಅಧಿಕವಾಗಿಯೇ ಇದೆ.ಇದು ಅಲ್ಲಿನ ಜನರ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮಕ್ಕೆ ದಕ್ಕಿರುವ ಫಲ.

ಆಗಸ್ಟ್ 29 ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ದಿನವಾಗಿದೆ.‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖೇಲ್ ದಿವಸ್’ ಎಂದು ಆಚರಿಸುತ್ತೇವೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾಪ್ರೇಮಿಗಳೆಲ್ಲರಿಗೂಶುಭಕಾಮನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ. ಜೊತೆಗೆ ಹಾಕೀ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಮಾಂತ್ರಕ ಶ್ರೀಯುತ ಧ್ಯಾನ್ಚಂದ್ ಅವರಿಗೆ ನನ್ನ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸಮರ್ಪಿಸುತ್ತೇನೆ.

ನಾನು ನನ್ನ ದೇಶದ ಸಮಸ್ತ ನಾಗರಿಕರಲ್ಲಿ ಮನವಿ ಮಾಡುವುದೇನೆಂದರೆ ‘ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಆಟವಾಡಿ ಆದರೆ ನಿಮ್ಮ ದೈಹಿಕ ದೃಢತೆ ಬಗ್ಗೆಗಮನವಿರಲಿ.ಸ್ವಸ್ಥ ಭಾರತ (ಭಾರತೀಯರಿಂದ) ಮಾತ್ರವೇ ಸಂಪನ್ನ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧವಾದ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯ.ಯಾವಾಗ ಭಾರತಸಶಕ್ತವಾಗುತ್ತದೋ ಆಗ ಮಾತ್ರ ಭಾರತದ ಉಜ್ವಲ ಭವಿಷ್ಯದ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತದೆ.ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಾನು ಏಷಿಯನ್ ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಪದಕ ಗೆದ್ದವರನ್ನುಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಂದಲೂ ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ.ಎಲ್ಲರಿಗೂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾದಿನದಶುಭಾಶಯಗಳು.

“ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಗಳೆ, ನಮಸ್ಕಾರ.ನಾನು ಕಾನ್ಪುರದ ಭಾವನಾ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಓರ್ವ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ.ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಗಳೆ, ತಾವು ಹಿಂದಿನ ‘ಮನ್ ಕೀ ಬಾತ್’ನಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ್ದಿರಿ.ಅದಕ್ಕೂ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ತಾವುವೈದ್ಯರು ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧಕರ ಜೊತೆ ಕೂಡ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದ್ದಿರಿ.ನನ್ನದೊಂದು ಮನವಿಯಿದೆ. ‘ಬರುವ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಹದಿನೈದನ್ನು ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳ ದಿನ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಇದನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ತಾವು ನಮ್ಮಂತಹ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೊಡನೆ ಮಾತನಾಡಿ.ಇದರಿಂದನಮ್ಮ ಮನೋಸ್ಥೈರ್ಯವೂ ಸಹ ವೃದ್ಧಿಯಾಗುತ್ತದೆ.ನಮಗೆ ಸಂತೋಷವೂ ಆಗುತ್ತದೆ.ಮುಂಬರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡಲುನಮಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವೂ ಸಿಗುವುದು.”

ಭಾವನಾ ಜೀ, ನಮಸ್ತೆ.ನಿಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ನಾನು ಗೌರವಿಸುತ್ತೇನೆ.ಇಟ್ಟಿಗೆ-ಕಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಮನೆಗಳನ್ನು, ಕಟ್ಟಡಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವುದನ್ನುನಾವೆಲ್ಲರೂ ಗಮನಿಸಿದ್ದೇವೆ.ಸುಮಾರು 1200 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ  ಒಂದು ಏಕಶಿಲಾ  ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಕಟೆದು ಒಂದು ಉತ್ಕೃಷ್ಟ, ವಿಶಾಲ ಮತ್ತು ಅದ್ಭುತಮಂದಿರದ, ದೇವಸ್ಥಾನದ ರೂಪ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ.ಬಹಶಃ ಊಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೂ ಅಸಾಧ್ಯವಾದದ್ದು.ಆದರೆ ಇದನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಎಲ್ಲೋರಾದಲ್ಲಿರುವ ಕೈಲಾಸನಾಥಮಂದಿರವೇ ಇದು.

ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಗ್ರಾನೈಟ್ನ 60 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದ ಒಂದು ಕಂಬ ಹಾಗೂ ಅದರ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 80 ಟನ್ ತೂಕದ ಒಂದುಶಿಲಾಕೃತಿಯ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿದೆ.ಇದನ್ನು ತಾವು ನಂಬುತ್ತೀರಾ?ಅದುವೇ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತಂಜಾವೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಬೃಹದೇಶ್ವರ ಮಂದಿರ.ಇಲ್ಲಿಯ ಸ್ಥಪತಿಯವಿಸ್ಮಯದ ಶಿಲ್ಪಕಲೆ ಮತ್ತು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ಕೌಶಲ್ಯ ಸಂಯೋಜನೆ ನಂಬಲು ಅಸಾಧ್ಯ ಎನಿಸುತ್ತದೆ.

ಗುಜರಾತಿನ ಪಾಟಣ್ ದಲ್ಲಿರುವ 11ನೇ ಶತಮಾನದ ರಾಣಿ ಕೀ ವಾವ್ ಅಥವಾ ಮೆಟ್ಟಿಲು ಬಾವಿ ನೋಡಿದರೆ ಯಾರೇ ಆದರೂಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ.ಇದು ಭಾರತದ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣದ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆಯಂತಿದೆ.ಕಲ್ಪನೆಗೂ ನಿಲುಕದಂತಹುದನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದಇಂತಹ ಎಷ್ಟೋ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು.ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಚಮತ್ಕಾರಗಳನ್ನೇ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಾರೆ.ಮಹಾನ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಒಂದು ರತ್ನ ನಮಗೆ ದೊರೆತಿದೆ.ಯಾರ ಕೆಲಸ ಇಂದೂ ಸಹ ಜನರನ್ನು ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೋ, ಅಂತಹ ರತ್ನಭಾರತರತ್ನ ಡಾ.ಎಮ್.ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ.ಕಾವೇರಿ ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಕೃಷ್ಣರಾಜಸಾಗರ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಲಾಭವನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ಲಕ್ಷಾಂತರರೈತರು ಮತ್ತು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.ದೇಶದ ಆ ಭಾಗದವರಿಗೆ ಅವರು ಪೂಜನೀಯರೇ ಹೌದು – ಹಾಗೆಯೇ ಇತರ ಭಾಗದವರೂ ಸಹಅವರನ್ನು ಅಷ್ಟೇ ಗೌರವ ಮತ್ತು ಆತ್ಮೀಯತೆಯಿಂದ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಸ್ಮರಣೆಯಲ್ಲೇ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 15ರಂದು ಇಂಜಿನಿಯರ್ಸ್ ಡೇಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಅವರ ಹೆಜ್ಜೆಯ ಹಾದಿಯಲ್ಲೇ ಸಾಗಿದ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ವಿಶಾಲ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಛಾಪನ್ನುಮೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ನ ಚಮತ್ಕಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗಲೆಲ್ಲಾ ನನಗೆ 2001ರಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತ್ನ ಕಛ್ನಲ್ಲಿ ಭಯಂಕರ ಭೂಕಂಪ ಸಂಭವಿಸಿತ್ತಲ್ಲ, ಅದರಒಂದು ಘಟನೆಯ ನೆನೆಪು ಬರುತ್ತದೆ.ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಾನೊಬ್ಬ ಕಾರ್ಯಕರ್ತನಾಗಿ, ಸ್ವಯಂಸೇವಕನಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ.ನನಗೆ ಒಂದು ಹಳ್ಳಿಗೆಹೋಗುವ ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿತು.ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಯಸ್ಸಾಗಿದ್ದ ಒಬ್ಬ ತಾಯಿಯನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುವ ಅವಕಾಶ ಒದಗಿತು.  ಆಕೆನಮ್ಮ ಕಡೆ ನೋಡಿ ನಗುತ್ತಾ ಹೇಳಿದಳು – ‘ನೋಡಿ ಇದು ನನ್ನ ಮನೆ. ಕಛ್ನಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಭೂಂಗಾ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ. ಈ ನನ್ನ ಮನೆ ಮೂರು-ಮೂರುಭೂಕಂಪಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ನಾನೂ ಸ್ವತಃ ಮೂರು ಭೂಕಂಪಗಳನ್ನು ನೋಡಿದ್ದೇನೆ. ಇದೇ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ದೇನೆ. ಆದರೆ ನಿಮಗೆ ಎಲ್ಲೂ, ಏನೂನಷ್ಟವಾಗಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಮನೆಯನ್ನು ನನ್ನ ಪೂರ್ವಜರು, ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುವಂತೆನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.’ಎಂಬ ಮಾತನ್ನು ಬಹಳ ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ಹೇಳಿದಳು.ಇದನ್ನು ಕೇಳುವಾಗ, ನೋಡಿದಾಗ ನನಗೆ ಅನ್ನಿಸಿದ್ದು, ಶತಮಾನಗಳಹಿಂದೆಯೂ ಸಹ ಆ ಕಾಲದ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳೂ ಸಹ ಸ್ಥಳೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಎಂತೆಂತೆಹ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.ಬಹಶಃ ಆಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಇರುತ್ತಿದ್ದರು ಎನ್ನಿಸಿತು.

ನಾವು ಈಗ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಸ್ ಡೇ ಆಚರಿಸುವಾಗ ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಚಿಂತಿಸಬೇಕು.ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲೂ ಕಾರ್ಯಾಗಾರಗಳುನಡೆಯಬೇಕು.ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಕಾಲಮಾನದಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವ ಯಾವ ಹೊಸ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಬೇಕಿದೆ?ಯಾವ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಬೇಕಿದೆ?ಯಾವುದನ್ನು ಜೋಡಿಸಬೇಕಿದೆ?ಇಂದು ಪ್ರಕೃತಿ ವಿಕೋಪ ನಿಯಂತ್ರಣವೇ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ.ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳಿಂದ ಪ್ರಪಂಚತತ್ತರಿಸುತ್ತಿದೆ.ಇದರಲ್ಲಿ ರಚನಾತ್ಮಕ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ನ ಹೊಸ ವಿನ್ಯಾಸ ಹೇಗಿರಬೇಕು? ಯಾವ ಯಾವ ಕೋರ್ಸ್ಗಳಿರಬೇಕು ? ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಏನನ್ನುಕಲಿಸಬೇಕು ? ಕಟ್ಟಡಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯ ಪ್ರಕೃತಿಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿ ಹೇಗಿರಬೇಕು?ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ದೊರಕುವ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನೇ ಬಳಸಿಕೊಂಡುಮೌಲ್ಯಯುಕ್ತ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಮಾಡುವುದನ್ನು ಹೇಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಥದಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಬಹುದು?ಒಂದು ಪದಾರ್ಥವೂ ವ್ಯರ್ಥವಾಗದಂತೆ ಹೇಗೆಉಪಯೋಗಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಚಿಂತನೆ ಆಗಬೇಕು?ಇಂತಹ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಇಂಜಿನಿಯರ್ಸ್ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸುವಾಗಚಿಂತಿಸಬೇಕಾದ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಂಧುಗಳೆ,ಉತ್ಸವಗಳ ವಾತಾವರಣವಿದೆ.ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ದೀಪಾವಳಿ ಹಬ್ಬದ ತಯಾರಿಯೂ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ‘ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಲೇಇರೋಣ.‘ಮನದ ಮಾತು’ಗಳನ್ನು ಆಡುತ್ತಲೇ ಇರೋಣ.ನಾವು ದೇಶವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ಮನಸಾರೆ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಸಾಗೋಣ.ಇದೇಭಾವನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ತಮಗೆಲ್ಲಾ ಅನಂತ ಶುಭಕಾಮನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ.ಧನ್ಯವಾದ.  ಮತ್ತೆ ಭೇಟಿಯಾಗೋಣ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ ನಮಸ್ಕಾರ.

ಈ ಮಳೆಗಾಲದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಳೆಯಾಗಿರುವ ಸುದ್ದಿಗಳು ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿವೆ. ಕೆಲವು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಅತೀವೃಷ್ಟಿಯಿಂದಾಗಿ ಆತಂಕದ ಸುದ್ದಿಗಳೂ ಬರುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನು ಕೆಲವೆಡೆ ಜನರು ಇನ್ನೂ ಮಳೆಯ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತದ ವಿಶಾಲತೆ, ವಿವಿಧತೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮಳೆ ಕೂಡಾ ಇಷ್ಟಾನಿಷ್ಟದ ರೂಪ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನಾವು ಮಳೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ದೂಷಿಸುವುದು, ಸ್ವತಃ ಮನುಷ್ಯನೇ ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಘರ್ಷದ ಹಾದಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಅದರ ಪರಿಣಾಮವೇ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಿಸರ್ಗ ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಮುನಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ನಿಸರ್ಗ ಪ್ರೆಮಿಗಳಾಗಬೇಕು, ಪ್ರಕೃತಿಯ ರಕ್ಷಕರಾಗಬೇಕು, ಪ್ರಕೃತಿಯ ಪ್ರವರ್ತಕರಾಗಬೇಕು ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ. ಆಗ ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕೃತಿದತ್ತ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನ ತನ್ನಿಂತಾನೇ ಮೂಡುತ್ತದೆ.

ಕೆಲದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಇಂಥದೇ ಒಂದು ಪ್ರಕೃತಿ ವಿಕೋಪದ ಘಟನೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವದ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿತ್ತು. ಮನುಜ ಕುಲದ ಮನಸ್ಸನ್ನೇ ಕಲಕಿಬಿಟ್ಟಿತ್ತು. ನೀವೆಲ್ಲರೂ ಟಿ ವಿ ಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿರಬಹುದು. ಥೈಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ 12 ಜನ ಯುವಕರ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ತಂಡ ಮತ್ತು ಅವರ ತರಬೇತುದಾರ ಚಾರಣಕ್ಕೆಂದು ಗುಹೆಗೆ ತೆರಳಿದ್ದರು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗುಹೆಯೊಳಗೆ ಹೋಗಿ ಹೊರಬರಲು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅಂದು ವಿಧಿಯಾಟ ಬೇರೆಯೇ ಆಗಿತ್ತು. ಅಂದು ಅವರು ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ಬಹುದೂರ ತೆರಳಿದಾಗ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಜೋರಾದ ಮಳೆಯಿಂದಾಗಿ ಗುಹೆಯ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದ ಬಳಿ ಸಾಕಷ್ಟು ನೀರು ತುಂಬಿತ್ತು. ಹೊರಬರುವ ದಾರಿ ಮುಚ್ಚಿಬಿಟ್ಟಿತ್ತು. ಬೇರೆ ಯಾವ ದಾರಿ ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಒಂದು ದಿಬ್ಬದ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದ್ದರು ಅದೂ ಒಂದೆರಡು ದಿನಗಳಲ್ಲ ಪೂರ್ತಿ 18 ದಿನಗಳವರೆಗೆ. ಹದಿಹರೆಯದ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣೆದುರಿಗೆ ಸಾವು ತಾಂಡವವಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ ಪ್ರತಿ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಕಳೆಯುವುದು ಎಷ್ಟು ಭಯಂಕರ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನೀವು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಒಂದೆಡೆ ಅವರು ಸಂಕಷ್ಟದಲ್ಲಿ ಒದ್ದಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಇಡೀ ವಿಶ್ವದ ಮನುಕುಲವೇ ಒಂದಾಗಿ ದೈವದತ್ತ ಮಾನವತೆಯನ್ನು ಮೆರೆಯುವಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗಿದ್ದರು. ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತದ ಜನತೆ ಇವರನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಹೊರತೆಗೆಯುವ ಕುರಿತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಕ್ಕಳು ಎಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ, ಹೇಗಿದ್ದಾರೆ, ಅವರನ್ನು ಹೇಗೆ ಹೊರಗೆ ತೆಗೆಯಬಹುದು ಎಂದು ಶೋಧಿಸುವ ಸಂಭಾವ್ಯ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಅವರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕೆಲಸ ಸಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆಗದೇ ಹೋದರೆ ಮಳೆಗಾಲದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲ ತಿಂಗಳುಗಳವರೆಗೆ ಅವರನ್ನು ಹೊರ ತೆಗೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಒಟ್ಟಾರೆ ಒಳ್ಳೆ ಸುದ್ದಿ ಬಂದಾಗ ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲ ಜನರೂ ನಿರಾಳರಾದರು, ಸಂತೋಷಪಟ್ಟರು. ಆದರೆ ಈ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಈ ಪೂರ್ಣ ಘಟನೆ ಹೇಗೆ ಜರುಗಿತು. ಪ್ರತಿ ಘಟ್ಟದಲ್ಲೂ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಅನುಭವ ಬಹಳ ಅದ್ಭುತವೆನಿಸಿತು. ಸರ್ಕಾರದವರೇ ಆಗಿರಲಿ, ಆ ಮಕ್ಕಳ ತಂದೆ ತಾಯಿಯಾಗಲಿ, ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರಾಗಲಿ, ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಲಿ, ದೇಶದ ಜನತೆಯಾಗಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಮೆರೆದದ್ದು ಅದ್ಭುತವಾಗಿತ್ತು. ಎಲ್ಲರೂ ಒಂದು ತಂಡದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ತಂತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲರ ಸಂಮಯಯುಕ್ತ ವ್ಯವಹಾರ ಅರಿಯುವಂಥ ಮತ್ತು ಕಲಿಯುವಂಥ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿ ದುಖಿಃತರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದಲ್ಲ, ಅವರ ತಾಯಂದಿರ ಕಣ್ಣಲ್ಲಿ ನೀರು ತುಂಬಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅವರು ತೋರಿದ ದೈರ್ಯ, ಸಂಯಮ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮಾಜದ ಶಾಂತಚಿತ್ತ ನಡತೆ ಇದೆಲ್ಲವೂ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೆ ಕಲಿಯುವಂಥ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ನೌಕಾಪಡೆಯ ಯೋಧನೊಬ್ಬ ಜೀವ ತೆರಬೇಕಾಯಿತು. ಇಂಥ ಕಠಿಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿದ ಕಗ್ಗತ್ತಲ ಒಂದು ಗುಹೆಯೊಳಗೆ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಹಸದೊಂದಿಗೆ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳದೇ ಅವರು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವವೇ ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತಗೊಂಡಿದೆ. ಮಾನವೀಯತೆ ಒಗ್ಗೂಡಿದಾಗ ಅದ್ಭುತ ಕೆಲಸಗಳಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ತೋರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ಶಾಂತಚಿತ್ತರಾಗಿ ಸ್ಥಿರ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ನಮ್ಮ ಗುರಿಯತ್ತ ಗಮನವಿಟ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಪ್ರಿಯ ಕವಿ ನೀರಜ್ ಅವರು ನಮ್ಮನ್ನಗಲಿದರು. ಆಸೆ, ಭರವಸೆ, ಧೃಡಸಂಕಲ್ಪ, ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ನೀರಜ್ ಅವರ ವಿಶೇಷತೆಯಾಗಿತ್ತು. ನಾವೆಲ್ಲ ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನದ ಜನರಿಗೆ ನೀರಜ್ ಅವರ ಪ್ರತಿ ಮಾತುಗಳೂ ಬಹಳ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಬಲ್ಲಂಥವಾಗಿವೆ, ಪ್ರೆÃರಣಾದಾಯಕವಾಗಿವೆ. ಅವರು ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ –

ಅಂಧಿಯಾರ್ ಢಲ್‌ಕರ್ ಹಿ ರಹೇಗಾ

ಆಂಧಿಯಾ ಚಾಹೆ ಉಠಾವೊ,

ಬಿಜಲಿಯಾ ಚಾಹೆ ಗಿರಾವೊ

ಜಲ್ ಗಯಾ ಹೈ ದೀಪ್ ತೊ

ಅಂಧಿಯಾರ್ ಢಲ್‌ಕರ್ ಹಿ ರಹೇಗಾ

‘अँधियार ढलकर ही रहेगा,

आँधियाँ चाहे उठाओ,

बिजलियाँ चाहे गिराओ,

ದೀಪ ಹೊತ್ತಿದೆ ಅಂದ ಮೇಲೆ ಕತ್ತಲೆಯೂ ಕಳೆಯಲೇಬೇಕು. ನೀರಜ್ ಅವರಿಗೆ ಸನ್ಮಾನದೊಂದಿಗೆ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ.

“ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಯವರೇ ನಮಸ್ಕಾರ, ನನ್ನ ಹೆಸರು ಸತ್ಯಂ. ನಾನು ಈ ಬಾರಿ ದೆಹಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದಿದ್ದೇನೆ. ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಯ ಬೋರ್ಡ್ ಪರೀಕ್ಷೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀವು ಪರೀಕ್ಷಾ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ್ದಿರಿ. ನನ್ನಂಥ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಸಂದೇಶವೇನು?”

ಜುಲೈ ಮತ್ತು ಅಗಸ್ಟ್ ತಿಂಗಳು ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಯುವಕರಿಗೆ ಬಹಳ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದವು. ಏಕೆಂದರೆ ಇದೇ ಸಮಯ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪೀಕ್ ಸೀಸನ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಸತ್ಯಂ ಅವರಂತಹ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಯುವಕರು ಶಾಲೆಯಿಂದ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ತೆರಳುತ್ತಾರೆ. ಫೆಬ್ರವರಿ, ಮಾರ್ಚ ತಿಂಗಳು ಪರೀಕ್ಷೆ, ಪೇಪರ್‌ಗಳು, ಉತ್ತರಗಳು ಎಂದೆಲ್ಲ ಕಳೆದರೆ ಏಪ್ರಿಲ್ ಮತ್ತು ಮೇ ತಿಂಗಳು ರಜೆ, ಮೋಜು ಜೊತೆಗೆ ಫಲಿತಾಂಶ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು, ಕೆರಿಯರ್ ಛಾಯ್ಸ್, ಇದರಲ್ಲೇ ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತವೆ. ಜುಲೈ ಎಂಥ ತಿಂಗಳು ಎಂದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಯುವಕರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಹೊಸ ಘಟ್ಟಕ್ಕೆ ಕಾಲಿರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಫೋಕಸ್ ಕೊಶ್ಚನ್ ನಿಂದ ಮುಂದೆ ಸಾಗಿ ಕಟ್ ಆಫ್ ಹಂತ ತಲುಪುತ್ತಾರೆ. (ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದರತ್ತ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ಯಾವುದನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಹಂತ ತಲುಪುತ್ತಾರೆ) ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಗಮನ ಮನೆಯಿಂದ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ನತ್ತ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಪೋಷಕರ ನೆರಳಿನಿಂದ ಶಿಕ್ಷಕರ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ಬರುತ್ತಾನೆ. ನನ್ನ ಯುವಮಿತ್ರರು ಕಾಲೇಜು ಜೀವನದ ಆರಂಭದ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳ ಉತ್ಸುಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸಂಭ್ರಮದಿಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನನಗೆ ವಿಶ್ವಾಸವಿದೆ. ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರ ಹೋಗುವುದು, ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ಹೊರ ಹೋಗುವುದು, ತಮ್ಮ ಸುರಕ್ಷಿತ ವಲಯದಿಂದ ಹೊರಹೋಗಿ ತಮಗೆ ತಾವೇ ಸಾರಥಿಯಾಗಿ ಮುನ್ನಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಇಷ್ಟೊಂದು ಜನ ಯುವಕರು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ತೊರೆದು ತಮ್ಮ ಜೀವನಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದು ಹೊಸ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಅರಸುತ್ತಾ ಹೊರಬರುತ್ತಾರೆ. ಎಷ್ಟೋ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ತಂತಮ್ಮ ಕಾಲೇಜುಗಳನ್ನು ಸೇರಿದ್ದಾಗಿರಬಹುದು, ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಸೇರುವವರಿರಬಹುದು. ನಿಮಗೆ ಹೇಳುವುದು ಇಷ್ಟೇ ಶಾಂತರಾಗಿರಿ, ಜೀವನವನ್ನು ಆನಂದಿಸಿ, ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅಂತರಾಳದ ಪೂರ್ಣ ಆನಂದ ಪಡೆಯಿರಿ. ಪುಸ್ತಕಗಳ ಹೊರತಾಗಿ ಅನ್ಯ ಮಾರ್ಗವಿಲ್ಲ, ಓದಲೇಬೇಕು, ಆದರೆ ಹೊಸತನ್ನು ಶೋಧಿಸುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದವರಾಗಿರಬೇಕು. ಹಳೆಯ ಗೆಳೆಯರು, ಬಾಲ್ಯ ಸ್ನೇಹಿತರು ಬಹಳ ಅಮೂಲ್ಯವಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಹೊಸ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದು, ಗೆಳೆತನ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ನಿಭಾಯಿಸುವುದು ಇದು ಬಹುದೊಡ್ಡ ವಿವೇಚನೆಯ ಕೆಲಸವಾಗಿದೆ. ಹೊಸತು ಏನನ್ನಾದರೂ ಕಲಿಯಿರಿ, ಹೊಸ ಹೊಸ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು, ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಿರಿ. ಯಾವ ಯುವಕರು ತಮ್ಮ ಊರನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆಡೆ ಕಲಿಯಲು ಹೋಗಿದ್ದೀರೋ ಆ ಸ್ಥಳದ ಬಗ್ಗೆ ಶೋಧ ನಡೆಸಿ, ಆ ಸ್ಥಳದ ಬಗ್ಗೆ, ಜನರ ಬಗ್ಗೆ, ಭಾಷೆ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿಯಿರಿ. ಅಲ್ಲಿಯ ಪ್ರವಾಸಿ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ, ಅವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಿರಿ. ಜೀವನದ ಹೊಸ ಅಧ್ಯಾಯವನ್ನು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ಲ ಯುವಕರಿಗೆ ನನ್ನ ಶುಭಾಷಯಗಳು. ಈಗ ಕಾಲೇಜ್ ಸೀಸನ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ನಾನು ನ್ಯೂಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ ಸುದ್ದಿ ನೆನಪಾಗ್ತಿದೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ಬಡ ಕುಟುಂಬದ ಒಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಆಶಾರಾಮ್ ಚೌಧರಿ ಜೀವನದ ಕಠಿಣ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿ ಹೇಗೆ ಸಫಲತೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಎಂಬುದು. ಇವರು ಜೋಧಪುರದ ಎ ಐ ಐ ಎಂ ಎಸ್ ನ ಎಂ ಬಿ ಬಿ ಎಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿಯೇ ಸಫಲತೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ತಂದೆ ಕಸ ಆಯ್ದು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಹೊಟ್ಟೆ ಹೊರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಈ ಸಾಧನೆಗೆ ಅವರಿಗೆ ಶುಭ ಹಾರೈಕೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ. ಬಡ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸಂಕಷ್ಟ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ತಮ್ಮ ಪರಿಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಏಕಾಗ್ರತೆಯಿಂದ ಅವರು ಎಂಥ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆಂದರೆ ಅದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅವರು ದಿಲ್ಲಿಯ ಡಿಟಿಸಿ ಯಲ್ಲಿ ಬಸ್ ಚಾಲಕರಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವವರ ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕುಮಾರ್ ಆಗಿರಲಿ ಅಥವಾ ಕೊಲ್ಕತ್ತಾದ ಫುಟ್ ಪಾತ್ ಮೇಲೆ ಬೀದಿ ದೀಪದ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಓದಿದ ಅಭಯ್ ಗುಪ್ತಾ ಆಗಿರಲಿ, ಅಹ್ಮದಾಬಾದ್‌ನ ಕುಮಾರಿ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಆಗಿರಲಿ ಅವಳ ತಂದೆ ಅಟೋ ರಿಕ್ಷಾ ಚಾಲಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ, ನಾಗ್ಪುರದ ಕುಮಾರಿ ಖುಷಿ ಆಗಿರಲಿ ಅವಳ ತಂದೆ ಕೂಡಾ ಶಾಲಾ ಬಸ್ ಚಾಲಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಅಥವಾ ಹರಿಯಾಣದ ಕಾರ್ತಿಕ್ ಆಗಿರಲಿ ಅವರ ತಂದೆ ಕಾವಲುಗಾರನಾಗಿದ್ದಾರೆ ಅಥವಾ ಜಾರ್ಖಂಡ್ ನ ಇಟ್ಟಿಗೆ ಭಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರ ಮಗ ರಮೇಶ್ ಸಾಹು ಆಗಿರಲಿ, ಸ್ವತಃ ರಮೇಶ್ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಆಟಿಕೆ ಸಾಮಾನುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಥವಾ ಗುಡ್‌ಗಾಂವ್‌ನ ಜನ್ಮತಃ ಸ್ಪೈನಲ್ ಮಸ್ಕ್ಯುಲಾರ್ ಅಟ್ರೋಫಿ ಎಂಬ ರೋಗದಿಂದ ನರಳುತ್ತಿರುವ ವಿಕಲಚೇತನೆ ಕುಮಾರಿ ಅನುಷ್ಕಾ ಪಾಂಡಾ ಆಗಿರಲಿ ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಧೃಡಸಂಕಲ್ಪದಿಂದ ಮತ್ತು ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಎಲ್ಲ ಬಗೆಯ ಸಂಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ಜಗತ್ತು ನೋಡಬಲ್ಲಂಥ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲೂ ನಾವು ನೋಡಿದರೆ ಇಂಥ ಎಷ್ಟೋ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ನಮಗೆ ಸಿಗುತ್ತವೆ.

ದೇಶದ ಯಾವುದೇ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಘಟಿಸಿದ ಉತ್ತಮ ಘಟನೆಯಾಗಲಿ ನನಗೆ ಶಕ್ತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಯುವಕರ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದಾಗ ನನಗೆ ನೀರಜ್ ಅವರ ಆ ಮಾತುಗಳು ನೆನಪಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಜೀವನದ ಉದ್ದೇಶವೂ ಅದೇ ಅಲ್ಲವೆ? ನೀರಜ್ ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದರು:

“ಗೀತ್ ಆಕಾಶ್ ಕೊ ಧರತಿ ಕಾ ಸುನಾನಾ ಹೈ ಮುಝೆ

ಹರ್ ಅಂಧೆರೆ ಕೊ ಉಜಾಲೆ ಮೆ ಬುಲಾನಾ ಹೈ ಮುಝೆ

ಫೂಲ್ ಕಿ ಗಂಧ ಸೆ ತಲವಾರ್ ಕೊ ಸರ್ ಕರನಾ ಹೈ

ಔರ್ ಗಾ ಗಾ ಕೆ ಪಹಾಡೊಂಕೊ ಜಗಾನಾ ಹೈ ಮುಝೆ”

‘गीत आकाश को धरती का सुनाना है मुझे,

हर अँधेरे को उजाले में बुलाना है मुझे,

फूल की गंध से तलवार को सर करना है,

और गा-गा के पहाड़ों को जगाना है मुझे’

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಾಂಧವರೇ ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಸುದ್ದಿಯೆಡೆ ನನ್ನ ದೃಷ್ಟಿ ಹೋಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದರು. ‘ಇಬ್ಬರು ಯುವಕರು ಮೋದಿಯವರ ಕನಸನ್ನು ನನಸು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ’ ಎಂದು. ವಿವರವಾಗಿ ಓದಿದಾಗ, ಹೇಗೆ ನಮ್ಮ ಯುವಕರು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಜಾಣ್ಮೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬಳಸಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಿತು. ಘಟನೆ ಏನು ಎಂದರೆ ಅಮೇರಿಕದ ಟೆಕ್ನಾಲಾಜಿ ಹಬ್ ಎಂದೇ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುವ ಸ್ಯಾನ್ ಜೋಸ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಾನು ಒಮ್ಮೆ ಭಾರತೀಯ ಯುವಕರೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ನಾನು ಅವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ಹೇಗೆ ಬಳಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಯೋಚಿಸಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯವನ್ನು ಮೀಸಲಿರಿಸಿ ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡಿ ಎಂದು ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದೆ. ನಾನು ಬ್ರೇನ್ ಡ್ರೇನ್ ಅನ್ನು ಬ್ರೇನ್ ಗೇನ್ ಆಗಿ ಬದಲಿಸುವ ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದೆ. ಯೋಗೇಶ್ ಸಾಹು ಮತ್ತು ರಜನೀಶ್ ವಾಜಪೇಯಿ ಎಂಬ ರಾಯಬರೇಲಿಯ ಇಬ್ಬರು ಐಟಿ ವೃತ್ತಿಪರರು ನನ್ನ ಈ ಸವಾಲನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಒಂದು ಹೊಸ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಪರ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಯೋಗೇಶ್ ಸಾಹು ಮತ್ತು ರಜನೀಶ್ ವಾಜಪೇಯಿ ಅವರು ಒಂದು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಗಾಂವ್ ಆಪ್ ತಯಾರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಆಪ್ ಈಗ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತಿರುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಅವರು ಯಾವುದೇ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಸ್ವತಃ ತಮ್ಮ ಮೊಬೈಲ್ ನಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ರಾಯಬರೇಲಿಯ ತೌಘಕ್‌ಪುರ್ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು, ಗ್ರಾಮ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ, ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು, ಸಿ ಡಿ ಒ ಎಲ್ಲರೂ ಈ ಆಪ್ ಬಳಸಲು ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಆಪ್ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ತರುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಾಗುವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಈ ಆಪ್ ಮೂಲಕ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡುವುದು, ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡುವುದು, ಮಾನಿಟರ್ ಮಾಡುವುದು ಸುಲಭವಾಗಿದೆ. ಈ ಆಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮದ ಫೋನ್ ಡೈರೆಕ್ಟರಿ, ಸುದ್ದಿ ವಿಭಾಗ, ಘಟನೆಗಳ ಪಟ್ಟಿ, ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ಕೇಂದ್ರ ಇವೆ. ಈ ಆಪ್ ಕೃಷಿಕರಿಗೂ ಬಹಳ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಆಪ್‌ನ ಗ್ರಾಮರ್ ಫೀಚರ್, ರೈತರ ಮಧ್ಯೆ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ ರೇಟ್ ಹೀಗೆ ಅವರ ಉತ್ಪಾದನೆಗಳಿಗೆ ಒಂದೇ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸ್ಥಳದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ನೀವು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದರೆ ಒಂದು ವಿಷಯ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಆ ಯುವಕರು ಅಮೇರಿಕದಲ್ಲಿ, ಅಲ್ಲಿಯ ಜೀವನ, ವಿಚಾರ ವೈಖರಿ ಮಧ್ಯೆ ಜೀವಿಸ್ಮತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಎಷ್ಟೋ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಭಾರತವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿರಬಹುದು ಆದರೂ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಗಳನ್ನು ಅರಿತಿದ್ದಾರೆ, ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಯೊಂದಿಗೆ ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಇಂದಿಗೂ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಬಹುಶಃ ಅವರು ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಏನು ಬೇಕೋ ಅದಕ್ಕೆ ಅನುಸಾರ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ತನ್ನ ಗ್ರಾಮ, ತಮ್ಮ ಮೂಲ ಬೇರುಗಳೊಂದಿಗೆ ಇರುವ ಈ ಬಂಧ ಮತ್ತು ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಭಾವನೆ ಬಹುಶಃ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯನಲ್ಲೂ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿಯೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸಮಯದ ಅಭಾವದಿಂದಾಗಿ, ಅಂತರದಿಂದಾಗಿ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ ಆ ಭಾವನೆಯ ಮೇಲೆ ಒಂದು ತೆಳುವಾದ ಪದರ ಶೇಖರಣೆಯಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಒಂದು ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಕಿಡಿ ತಗುಲಿದರೂ ಆ ಎಲ್ಲ ವಿಷಯಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಕಳೆದು ಹೋದ ದಿನಗಳತ್ತ ಸೆಳೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತವೆ. ನಾವೂ ನಮ್ಮ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಹೀಗೆ ಆಗಿದೆಯೇ ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ನೋಡಬೇಕು. ಸ್ಥಿತಿ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಅಂತರ, ನಮ್ಮನ್ನು ಅಗಲಿಸಿಲ್ಲ ತಾನೇ, ಬೂದಿ ಮುಚ್ಚಿದೆಯೇ ಎಂದು ಖಂಡಿತ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ, ಖಂಡಿತ ಯೋಚಿಸಿ.

“ಆದರಣೀಯ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಗಳೇ ನಮಸ್ಕಾರ.ನಾನು ಸಂತೋಷ್ ಕಾಕಡೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಕೊಲ್ಹಾಪುರದಿಂದ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಪಂಢರಾಪುರದ ಯಾತ್ರೆ ಈ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯ. ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಆಚರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಸುಮಾರು 7 ರಿಂದ 8 ಲಕ್ಷ ಯಾತ್ರಿಕರು ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ವಿಶೇಷವಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಉಳಿದ ಜನರೂ ಭಾಗಿಯಾಗುವಂತಾಗಲಿ, ಆದ್ದರಿಂದ ನೀವು ಈ ಯಾತ್ರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿ”.

ಸಂತೋಷ್ ರವರೇ, ನಿಮ್ಮ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗೆ ಬಹಳ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಪಂಢರಾಪುರದ ಯಾತ್ರೆಯು ತನ್ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ತಾನೇ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ಯಾತ್ರೆಯಾಗಿದೆ. ಗೆಳೆಯರೇ, ಈ ಜುಲೈ ತಿಂಗಳ 23 ರಂದು ಆಷಾಢ ಏಕಾದಶಿ ಆಗಿತ್ತು, ಆ ದಿನವನ್ನು ಪಂಢರಾಪುರದಲ್ಲಿ ವೈಭವೋಪೇತ ಯಾತ್ರೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪಂಢರಾಪುರವು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಸೋಲ್ಹಾಪುರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಆಷಾಢ ಏಕಾದಶಿಗೆ ಸುಮಾರು 15 – 20 ದಿನಗಳ ಮುಂಚೆಯೇ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಪಲ್ಲಕ್ಕಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಪಂಢರಾಪುರದ ಯಾತ್ರೆಗೆ ಕಾಲ್ನಡಿಗೆಯಿಂದ ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ. ಜಾತ್ರೆ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಈ ಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಯಾತ್ರಿಗಳು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಸಂತ ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರ್ ಮತ್ತು ಸಂತ ತುಕಾರಾಂ ರವರಂತಹ ಸಂತರ ಪಾದುಕೆಗಳನ್ನು ಪಲ್ಲಕ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು “ವಿಠ್ಠಲ, ವಿಠ್ಠಲ’ ಎಂದು ಹಾಡುತ್ತಾ, ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾ, ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ನುಡಿಸುತ್ತಾ ಕಾಲ್ನಡಿಗೆಯಿಂದ ಪಂಢರಾಪುರದ ಕಡೆಗೆ ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಯಾತ್ರೆಯು ವಿದ್ಯೆ, ಸಂಸ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆಯ ತ್ರಿವೇಣೀಸಂಗಮವಾಗಿದೆ. ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ವಿಠೋಬ ಅಥವಾ ಪಾಂಡುರಂಗ ಎಂದು ಕೂಡ ಕರೆಯುವ ಭಗವಾನ್ ವಿಠ್ಠಲನ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ತಲುಪುತ್ತಾರೆ. ಭಗವಾನ್ ವಿಠ್ಠಲನು ಬಡವರು, ವಂಚಿತರು, ಶೋಷಿತರು ಇವರುಗಳ ಹಿತರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಕರ್ನಾಟಕ, ಗೋವಾ, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ತೆಲಂಗಾಣ ಇಲ್ಲಿಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಶ್ರದ್ಧೆ, ಭಕ್ತಿ ಇದೆ. ಪಂಢರಾಪುರದಲ್ಲಿ ವಿಠೋಬನ ಮಂದಿರಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿಯ ಮಹಾತ್ಮೆ, ಸೌಂದರ್ಯ, ಅಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆನಂದವನ್ನು ಹೊಂದುವುದು ಒಂದು ಬೇರೆಯದೇ ರೀತಿಯ ಅನುಭವವಾಗಿದೆ. ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿದಾಗ ಒಂದು ಬಾರಿ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಪಂಢರಾಪುರದ ಯಾತ್ರೆಯ ಅನುಭವವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಿ ಎನ್ನುವುದು ‘ಮನದ ಮಾತು’ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಶ್ರೋತೃಗಳಲ್ಲಿ ನನ್ನ ವಿನಂತಿ. ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರ, ನಾಮದೇವ, ಏಕನಾಥ, ರಾಮದಾಸ, ತುಕಾರಾಂ ಹೀಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂತರು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಕೂಡ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರನ್ನು ಸುಶಿಕ್ಷಿತರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದುಸ್ತಾನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮೂಲೆ ಮೂಲೆಯಲ್ಲೂ ಈ ಸಂತ ಪರಂಪರೆಯು ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಅವರ ಭಾರುಡ್ ಆಗಿರಲಿ, ಅಭಂಗ್ ಆಗಿರಲಿ, ಅವುಗಳಿಂದ ನಮಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಅಭಿರುಚಿ, ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರತ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಸಂದೇಶಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ; ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಶ್ರದ್ಧೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಜವು ಹೋರಾಡುವಂತಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಮಂತ್ರವು ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಇವರುಗಳು ತಕ್ಕ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಮಾಜವನ್ನು ತಡೆದು, ಬುದ್ಧಿ ಹೇಳಿ, ಕನ್ನಡಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿ ಹಳೆಯ ಕಂದಾಚಾರಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದಿಂದ ತೊಲಗಿಸಿ ಜನರಲ್ಲಿ ಕರುಣೆ, ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಶುಚಿತ್ವದ ಸಂಸ್ಕಾರವನ್ನು ನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿ ತರಲು ಶ್ರಮಿಸಿದಂತಹವರು. ನಮ್ಮ ಈ ಭಾರತ ಭೂಮಿಯು ‘ಬಹುರತ್ನಾ ವಸುಂಧರಾ’ ಎನ್ನುವಂತಿದೆ. ಹೇಗೆ ಸಂತರ ಒಂದು ಮಹಾನ್ ಪರಂಪರೆಯು ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿದೆಯೋ ಹಾಗೆಯೇ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವುಳ್ಳ, ತಾಯಿ ಭಾರತಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನೇ ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಮಹಾಪುರುಷರೂ ಇದ್ದಾರೆ; ಅವರು ಈ ನೆಲಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ, ಸಮರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರು ಇಂತಹ ಒಬ್ಬ ಮಹಾಪುರುಷರು. ಅವರು ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯರ ಮನದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಆಳವಾದ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಾವು ಜುಲೈ 23 ರಂದು ತಿಲಕರ ಜನ್ಮ ಜಯಂತಿ ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್ 1 ರಂದು ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿಯ ಅಂಗವಾಗಿ ಅವರ ಪುಣ್ಯಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರು ಸಾಹಸ ಮತ್ತು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡಿ ಹಿಡಿದು ತೋರಿಸುವ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ ಇತ್ತು. ಬ್ರಿಟೀಷರು ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರಿಗೆ ಎಷ್ಟೊಂದು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರೆಂದರೆ 20 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಮೇಲೆ 3 ಬಾರಿ ರಾಜದ್ರೋಹದ ಆರೋಪವನ್ನು ಹೇರಲು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಇದೊಂದು ಸಣ್ಣ ವಿಷಯವಲ್ಲ. ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರು ಮತ್ತು ಅಹಮದಾಬಾದ್ ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಒಂದು ಪ್ರತಿಮೆಯ ಜೊತೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ಘಟನೆಯನ್ನು ಇಂದು ನಾನು ದೇಶವಾಸಿಗಳ ಜೊತೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಶಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. 1916 ನೇ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ನಲ್ಲಿ ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರು ಅಹಮದಾಬಾದ್ ಗೆ ಬಂದಾಗ ಆ ಕಾಲದಲ್ಲೇ – ಇಂದಿಗೆ ಸುಮಾರು ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ 40 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಅವರನ್ನು ಅಹಮದಾಬಾದ್ ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಈ ಯಾತ್ರೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭಭಾಯ್ ಪಟೇಲ್ ರಿಗೆ ಅವರ ಜೊತೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಲು ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಬಂದಿತ್ತು. ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭಭಾಯ್ ಪಟೇಲರು ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದರು. 1920 ನೇ ಆಗಸ್ಟ್ 1 ರಂದು ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರು ವಿಧಿವಶರಾದಾಗ ಅಹಮದಾಬಾದ್ ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಸ್ಮಾರಕವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪಟೇಲರು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದರು. ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭಭಾಯ್ ಪಟೇಲರು ಅಹಮದಾಬಾದ್ ನಗರ ಪಾಲಿಕೆಯ ಮೇಯರ್ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ತಕ್ಷಣವೇ ಅವರು ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರ ಸ್ಮಾರಕಕ್ಕಾಗಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಗಾರ್ಡನ್ ನನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಈ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಗಾರ್ಡನ್ ಅಂದಿನ ಬ್ರಿಟನ್ನಿನ ಮಹಾರಾಣಿಯವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಇತ್ತು. ಇದರಿಂದ ಬ್ರಿಟೀಷರು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿಯೇ ಅಸಮಾಧಾನಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಕಲೆಕ್ಟರ್ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಅನುಮತಿ ನೀಡುವುದನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಆದರೆ ಸರ್ದಾರ್ ಸಾಹೇಬರು ಸರ್ದಾರ್ ಸಾಹೇಬರೇ. ಅವರು ಆಚಲವಾಗಿದ್ದರು. ತಮ್ಮ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಬಿಡುವಂತಾದರೂ ಸರಿ ಆದರೆ ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರ ಪ್ರತಿಮೆ ಆಗಿಯೇ ತೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಕೊನೆಗೂ ಪ್ರತಿಮೆ ತಯಾರಾಯಿತು. 1929 ನೇ ಫೆಬ್ರವರಿ 28 ರಂದು ಸರ್ದಾರರು ಬೇರೆ ಯಾರಿಂದಲೋ ಅಲ್ಲ, ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರಿಂದ ಇದರ ಉದ್ಘಾಟನೆಯನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿದರು. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಸಂತೋಷದ ವಿಚಾರವೆಂದರೆ ಆ ಉದ್ಘಾಟನಾ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂರವರು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲರು ಬಂದಮೇಲೆ ಅಹಮದಾಬಾದ್ ನಗರಪಾಲಿಕೆಗೆ ಬರೀ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯಷ್ಟೇ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ತಿಲಕರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವಂತಹ ಧೈರ್ಯ ಸಹ ಸಿಕ್ಕಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಈ ಪ್ರತಿಮೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟತೆ ಏನೆಂದರೆ, ಇದು ತಿಲಕರ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ಪ್ರತಿಮೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಂದು ಕುರ್ಚಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ರೀತಿ ಇದೆ ಜೊತೆಗೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾಗಿ ತಿಲಕರ ಕೆಳಗೆ ‘स्वराज हमारा जन्म सिद्ध अधिकार है’ (‘ಸ್ವರಾಜ್ಯ ನಮ್ಮ ಜನ್ಮಸಿದ್ಧ ಹಕ್ಕು) ಎಂದು ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಇದೆಲ್ಲಾ ಬ್ರಿಟೀಷರ ಕಾಲದ ಕಥೆಗಳು, ಅದನ್ನೇ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದಲೇ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗಣೇಶೋತ್ಸವದ ಪರಂಪರೆಯು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗಣೇಶೋತ್ಸವವು ಪರಂಪರಾಗತ ಶ್ರದ್ಧೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಸವದ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಗೃತಿ, ಸಾಮೂಹಿಕತೆ, ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮರಸ್ಯ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಯ ಭಾವಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಒಂದು ಪ್ರಭಾವೀ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿತ್ತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇಶವು ಬ್ರಿಟೀಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಜನರನ್ನು ಒಂದುಗೂಡಿಸಲು ಅಂತಹ ಒಂದು ಅಧ್ಯಾಯ ಬೇಕಿತ್ತು. ಈ ಉತ್ಸವಗಳು ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು ಮುರಿದುಹಾಕುತ್ತಾ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಸಮಯದ ಜೊತೆಗೆ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಸಹ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಹೋಯಿತು. ನಮ್ಮ ಪ್ರಾಚೀನ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸದ ನಮ್ಮ ವೀರ ನಾಯಕರ ಬಗ್ಗೆ ಇಂದಿಗೂ ಕೂಡ ನಮ್ಮ ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಯವರಿಗೆ ಗೀಳು ಇದೆ ಎಂಬುದು ಇದರಿಂದ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂದು ಬಹಳಷ್ಟು ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಗಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ ನಿಮಗೆ ಸುಮಾರು ಪ್ರತೀ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಗಣೇಶನ ಪೆಂಡಾಲ್ ನೋಡಲು ಸಿಗುತ್ತದೆ. ರಸ್ತೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಕುಟುಂಬದವರೂ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿ ಅದನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಟೀಮ್ ನ ರೀತಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ಯುವಕರಿಗೆ ಕೂಡ ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಅವಕಾಶ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ಸಂಘಟನೆಯಂತಹ ಗುಣಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ, ಅವನ್ನು ತಮ್ಮೊಳಗೆ ವಿಕಸನಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ನಾನು ಈ ಹಿಂದೆ ವಿನಂತಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೆ ಮತ್ತು ಈಗ ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ವಿನಂತಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ – ಈ ಬಾರಿ ಕೂಡ ನಾವು ಗಣೇಶೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸೋಣ, ಅದ್ಧೂರಿಯಾಗಿ ಆಚರಿಸೋಣ, ಸಂತೋಷವಾಗಿ ಆಚರಿಸೋಣ. ಆದರೆ, ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಗಣೇಶೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರ ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಗಣೇಶನ ಮೂರ್ತಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಅಲಂಕಾರಿಕ ವಸ್ತುಗಳ ತನಕ ಎಲ್ಲವೂ ಪರಿಸರಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿರಲಿ. ಪ್ರತಿ ನಗರದಲ್ಲೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪರಿಸರಸ್ನೇಹಿ ಗಣೇಶೋತ್ಸವದ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು ಇರಲಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಬಹುಮಾನ ಕೊಡಲ್ಪಡಲಿ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಆಶಯ. MyGov ಮತ್ತು Narendra Modi App ನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಪಡಿಸಲು ಪರಿಸರಸ್ನೇಹಿ ಗಣೇಶೋತ್ಸವದ ವಿಷಯವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಹಾಕಲಿ ಎಂದು ನಾನು ಆಶಿಸುತ್ತೇನೆ. ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ನಾನು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಜನರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತೇನೆ. ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರು ದೇಶವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರು “ಸ್ವರಾಜ್ಯ ನಮ್ಮ ಜನ್ಮಸಿದ್ಧ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನಾವು ಪಡೆದೇ ತೀರುತ್ತೇವೆ“ ಎನ್ನುವ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದರು. ಇಂದು ಸ್ವರಾಜ್ಯ ನಮ್ಮ ಜನ್ಮಸಿದ್ಧ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನಾವು ಪಡೆದೇ ತೀರುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಹೇಳುವ ಸಮಯವಾಗಿದೆ. ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಪ್ರತಿ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ತಲುಪುವಂತೆ ಆಗಬೇಕು. ಯಾವುದು ಒಂದು ನವ ಭಾರತದ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಮಾಡಬಲ್ಲದೋ ಅದು ಇದೇ ಮಾತು. ತಿಲಕರು ಹುಟ್ಟಿ ಸರಿಯಾಗಿ 50 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಅದೇ ದಿನ ಅಂದರೆ ಜುಲೈ 23 ರಂದು ಭಾರತಮಾತೆಯ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಸುಪುತ್ರನ ಜನನವಾಯಿತು. ದೇಶವಾಸಿಗಳು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಉಸಿರಾಡಲಿ ಎನ್ನುವ ಭಾವನೆಯಿಂದ ಆತ ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಬಲಿದಾನ ಮಾಡಿದ. ನಾನು ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಆಜಾದ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗದ ಯಾವ ಯುವಜನರಿದ್ದಾರೆ?

“ಸರ್ಫರೋಷಿ ಕೀ ತಮನ್ನಾ ಅಬ್ ಹಮಾರೆ ದಿಲ್ ಮೇ ಹೈ,

ದೇಖನಾ ಹೈ ಜೋರ್ ಕಿತನಾ ಬಾಜು-ಎ-ಕಾತಿಲ್ ಮೇ ಹೈ’

ಈ ಸಾಲುಗಳು ಅಶ್ಫಾಕ್ ಉಲ್ಲಾಹ್ ಖಾನ್, ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್, ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಆಜಾದ್ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಯುವಕರನ್ನು ಪ್ರೇರಿತಗೊಳಿಸಿತ್ತು. ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಅಜಾದ್ ರ ಶೌರ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರ ತುಡಿತ ಇವು ಬಹಳಷ್ಟು ಯುವಕರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡಿತ್ತು. ಆಜಾದ್ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಪಣವಾಗಿಟ್ಟರು. ಆದರೆ ವಿದೇಶೀ ಶಾಸನದ ಮುಂದೆ ಅವರು ಎಂದಿಗೂ ಬಾಗಲಿಲ್ಲ. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಅಜಾದ್ ಅವರ ಹಳ್ಳಿ ಅಲೀರಾಜ್ ಪುರ್ ಗೆ ಹೋಗುವ ಸದವಕಾಶ ನನಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಇದು ನನ್ನ ಸೌಭಾಗ್ಯ. ಅಲಹಾಬಾದ್ ನ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಅಜಾದ್ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ ಸಹ ಗೌರವಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಅಜಾದ್ ಅವರು ಎಂತಹ ವೀರ ಪುರುಷರೆಂದರೆ ವಿದೇಶೀಯರ ಗುಂಡಿನಿಂದ ಸಾಯುವುದಕ್ಕೂ ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ. ಬದುಕಿದ್ದರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡುತ್ತಾ ಇರುವುದು ಮತ್ತು ಸಾಯುವುದಾದರೂ ಸಹ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಇದ್ದು ಸಾಯುವುದು ಎನ್ನುವುದೇ ಅವರ ವಿಶೇಷತೆಯಾಗಿತ್ತು. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಭಾರತಮಾತೆಯ ಇಬ್ಬರು ಮಹಾನ್ ಸುಪುತ್ರರಾದ ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರು ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಅಜಾದ್ ಅವರಿಗೆ ಶ್ರದ್ಧಾಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಈಗ ಸ್ವಲ್ಪ ದಿನಗಳ ಮುಂಚೆ ಫಿನ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಜೂನಿಯರ್ ಅಂಡರ್ 20 ವಿಶ್ವ ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ಸ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಶಿಪ್ ನಲ್ಲಿ 400 ಮೀಟರ್ಸ್ ಓಟದ ಆ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ವೀರ ಪುತ್ರಿ ಮತ್ತು ರೈತನ ಪುತ್ರಿ ಹಿಮಾ ದಾಸ್ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗೆದ್ದು ಇತಿಹಾಸ ರಚಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ದೇಶದ ಮತ್ತೋರ್ವ ಪುತ್ರಿ ಏಕತಾ ಭಯಾನ್ ನನ್ನ ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಉತ್ತರವಾಗಿ ಇಂಡೋನೇಶಿಯಾದಿಂದ ನನಗೆ ಇ-ಮೇಲ್ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಈಗ ಆಕೆ ಅಲ್ಲಿ ಏಷ್ಯನ್ ಗೇಮ್ಸ್ ನ ತಯಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಇ-ಮೇಲ್ ನಲ್ಲಿ ಏಕತಾ “ಯಾವುದೇ ಅಥ್ಲೆಟ್ ಗೆ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜವನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಕ್ಷಣವು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಕ್ಷಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ನಾನು ಮಾಡಿತೋರಿಸಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಹೆಮ್ಮೆ ಇದೆ” ಎಂದು ಬರೆದಿದ್ದಾಳೆ. ಏಕತಾ, ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಕೂಡ ನಿಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಮ್ಮೆ ಇದೆ. ನೀವು ದೇಶದ ಹೆಸರನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಿದ್ದೀರಿ. ಟುನೀಶಿಯ ದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಪ್ಯಾರಾ ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ಸ್ Grand Prix 2018 ನಲ್ಲಿ ಏಕತಾ ಅವರು ಚಿನ್ನ ಮತ್ತು ಕಂಚಿನ ಪದಕ ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಸಾಧನೆ ಬಹಳ ವಿಶೇಷ ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸವಾಲನ್ನೇ ತಮ್ಮ ಯಶಸ್ಸಿನ ಮಾಧ್ಯಮವನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಏಕತಾ ಭಯಾನ್ ಎಂಬ ಈ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳಿಗೆ 2003 ರಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆ ಅಪಘಾತದ ಕಾರಣದಿಂದ ಅವಳ ಶರೀರದ ಅರ್ಧ ಭಾಗ, ಕೆಳಗಿನ ಅರ್ಧ ಭಾಗ ಉಪಯೋಗವಿಲ್ಲದಂತೆ ಆಯಿತು. ಆದರೆ ಈ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳು ಧೈರ್ಯಗೆಡದೆ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಬಲಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ತನ್ನ ಗುರಿ ಸಾಧಿಸಿದಳು. ಮತ್ತೋರ್ವ ದಿವ್ಯಾಂಗ ಯೋಗೇಶ್ ಕಠುನಿಯಾ ಅವರು ಬರ್ಲಿನ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾರಾ ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ಸ್ ಗ್ರಾಂಡ್ ಪ್ರಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಡಿಸ್ಕಸ್ ಎಸೆತದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗೆದ್ದು ವಿಶ್ವದಾಖಲೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಜೊತೆಗೆ ಸುಂದರ್ ಸಿಂಗ್ ಗುರ್ಜರ್ ಅವರು ಸಹ ಜಾವಲಿನ್ ಎಸೆತದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಏಕತಾ ಭಯಾನ್, ಯೋಗೇಶ್ ಕಠುನಿಯಾ ಮತ್ತು ಸುಂದರ್ ಸಿಂಗ್, ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಭರವಸೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹಕ್ಕೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತೇನೆ. ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನೀವುಗಳು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮುಂದೆ ಹೋಗಿ, ಆಡುತ್ತಿರಿ, ಅರಳುತ್ತಿರಿ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಆಗಸ್ಟ್ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸದ ಅನೇಕ ಘಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಸವಗಳ ಭರಪೂರ ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಹವಾಮಾನದ ಕಾರಣದಿಂದ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ರೋಗಗಳೂ ಮನೆಯೊಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತವೆ. ನಾನು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕಾಗಿ, ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುವ ಈ ಆಗಸ್ಟ್ ತಿಂಗಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ನಡೆದು ಬಂದಿರುವ ಅನೇಕಾನೇಕ ಉತ್ಸವಗಳಿಗಾಗಿ ಅನಂತಾನಂತ ಶುಭಾಶಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮನದ ಮಾತಿಗಾಗಿ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಸಿಗೋಣ.

ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ ನಮಸ್ಕಾರ. ಇಂದು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮನದ ಮಾತಿನ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಲಭಿಸಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಪಂದ್ಯ ನಡೆಯಿತು. ನಾನು ಭಾರತ ಮತ್ತು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದ ಟೆಸ್ಟ್ ಪಂದ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ನಿಮಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಗಿರಬಹುದು. ಇದು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದ ಮೊದಲ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಂದ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದ ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಂದ್ಯ ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ಇತ್ತು ಎನ್ನುವುದು ಪ್ರತಿ ಭಾರತೀಯನಿಗೂ ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯ.  ಈ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ತಂಡಗಳು ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದವು. ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಬೌಲರ್ ರಷೀದ್ ಖಾನ್ ಅಂತೂ ಈ ಬಾರಿಯ ಐಪಿಎಲ್‍ನಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಅಶ್ರಫ್ ಘನಿ ಅವರು“ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದ ಜನರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಹಿರೋ ರಶೀದ್ ಖಾನ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಅಪಾರ ಅಭಿಮಾನವಿದೆ” ಎಂದು  ನನಗೆ ಟ್ಯಾಗ್ ಮಾಡಿ ಟ್ವಿಟ್ಟರ್ ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದು ನನಗೆ ನೆನಪಿದೆ. ನಮ್ಮ ಕ್ರೀಡಾಳುಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಒಂದು ವೇದಿಕೆ ಕಲ್ಪಿಸಿದ ನನ್ನ ಭಾರತೀಯ ಮಿತ್ರರಿಗೂ ನಾನು ಆಭಾರಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾದಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದುದರ ಪ್ರತಿನಿಧಿತ್ವವನ್ನು ರಶೀದ್ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಕ್ರಿಕೆಟ್ ವಿಶ್ವದ ಆಸ್ತಿಯಿದ್ದಂತೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಹಾಸ್ಯದ ರೂಪದಲ್ಲಿ “ ಇಲ್ಲ ನಾವು ಅವರನ್ನು ಯಾರಿಗೂ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಘನಿ ಅವರು ಬರೆದಿದ್ದರು. ಈ ಪಂದ್ಯ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ನೆನಪಿನಲ್ಲುಳಿಯುವಂಥದ್ದಾಗಿದೆ. ಇರಲಿ, ಮೊದಲ ಪಂದ್ಯವಾದ್ದರಿಂದ ನೆನಪಿನಲ್ಲುಳಿಯುವುದು ಸಹಜವೇ. ಆದರೆ ನನಗೆ ಈ ಪಂದ್ಯ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ನೆನಪಿನಲ್ಲುಳಿಯಲಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ತಂಡ ಮಾಡಿರುವಂಥ ಕೆಲಸ ಇಡೀ ವಿಶ್ವಕ್ಕೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಟ್ರೋಫಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಓರ್ವ ವಿಜೇತ ತಂಡ ಏನು ಮಾಡಬಲ್ಲದು – ಅವರು ಏನು ಮಾಡಿದರು! ಭಾರತೀಯ ತಂಡ ಟ್ರೋಫಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಂದ್ಯವಾಡಿದ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದ ತಂಡವನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಎರಡೂ ತಂಡದವರು ಒಟ್ಟಿಗೇ ಫೋಟೊ ತೆಗೆಸಿಕೊಂಡರು. ಕ್ರೀಡಾ ಮನೋಭಾವ ಎಂದರೇನು,  ಕ್ರೀಡಾಪಟುತ್ವ ಎಂದರೇನು – ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಒಂದು ಘಟನೆಯಿಂದ ನಾವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ಕ್ರೀಡೆ ಎಂಬುದು ಸಮಾಜವನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಯುವಕರಲ್ಲಿ ಹುದುಗಿದ ಕೌಶಲ್ಯ, ಪ್ರತಿಭೆಯ ಶೋಧದ ಉತ್ತಮ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಭಾರತ ಮತ್ತು  ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದ ಎರಡೂ ತಂಡಗಳಿಗೆ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು. ನಾವು ಮುಂದೆ ಕೂಡಾ ಇದೇ ರೀತಿ ಕ್ರೀಡಾ ಮನೋಭಾವದೊಂದಿಗೆ ಆಡುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಾಧಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ನನಗೆ ಭರವಸೆಯಿದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ! ಇದೇ ಜೂನ್ 21 ಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕನೇ ಯೋಗ ದಿನದಂದು ಬೆರೆಯೇ ದೃಶ್ಯ ಕಂಡುಬಂತು. ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವ ಒಂದಾಗಿದ್ದು ಕಂಡುಬಂತು. ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಜನರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲಾಸದಿಂದ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಬ್ರೆಜಿಲ್‍ನಲ್ಲಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್ ಆಗಲಿ,ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‍ನಲ್ಲಿರುವ ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಖ್ಯ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಾಗಿರಲಿ, ಜಪಾನಿನ ನೌಕಾ ಬಲದ ಯುದ್ಧ ಹಡಗುಗಳಲ್ಲಾಗಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಜನರು ಯೋಗವನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಕಂಡುಬಂತು. ಸೌದಿ ಅರಬ್‍ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಯೋಗದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಜರುಗಿತು. ಈ ಬಾರಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಆಸನಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಮಾಡಿದರು ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಲಢಾಕ್‍ನ ಎತ್ತರದ ಮಂಜಿನಿಂದಾವೃತವಾದ ಶಿಖರಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ಸೈನಿಕರು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಯೋಗ ಎಲ್ಲ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.  ಬಹಳಷ್ಟು ದೇಶಗಳ ಸಾವಿರಾರು ಉತ್ಸಾಹಿ ಜನರು ಜಾತಿ, ಧರ್ಮ, ಕ್ಷೇತ್ರ,ವರ್ಣ ಅಥವಾ ಲಿಂಗ ಎಂಬ ಭೇದಭಾವವನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿ ಈ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಒಂದು ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಉತ್ಸವವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದರು. ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತದಿಂದ ಜನರು ಇಷ್ಟೊಂದು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಯೋಗ ದಿನದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದ ಮೇಲೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅದರ ಉತ್ಸಾಹ ಹಲವು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿರಲೇಬೇಕಲ್ಲವೇ. 

ನಮ್ಮ ರಕ್ಷಣಾ ಪಡೆ ಯೋಧರು ಜಲ, ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಅಂತರಿಕ್ಷ ಹೀಗೆ ಮೂರು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು ನೋಡಿ ದೇಶದ 125 ಕೋಟಿ ಜನರಿಗೆ ಹೆಮ್ಮೆಯೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲ ವೀರ ಯೋಧರು ಪನಡುಬ್ಬಿಯಲ್ಲಿ ಯೋಗ ಮಾಡಿದರೆ ಇನ್ನು ಕೆಲ ಯೋಧರು ಸಿಯಾಚಿನ್‍ನ ಮಂಜು ಮುಸುಕಿದ ಪರ್ವತಗಳ ಮೇಲೆ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. ವಾಯುಪಡೆಯ ನಮ್ಮ ಯೋಧರಂತೂ ಭೂಮಿಯಿಂದ 15 ಸಾವಿರ ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಯೋಗಾಸನ ಮಾಡಿ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಮಂತ್ರಮುಗ್ಧರನ್ನಾಗಿಸಿದರು. ಅವರು ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಯೋಗ ಮಾಡದೇ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತೇಲುತ್ತಾ ಯೋಗ ಮಾಡಿದ್ದು ವಿಶೇಷವಾಗಿತ್ತು. ಶಾಲೆಯಾಗಿರಲಿ, ಕಾಲೇಜು ಆಗಿರಲಿ, ಕಛೇರಿಯಾಗಿರಲಿ, ಉದ್ಯಾನವಾಗಿರಲಿ, ದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿರಲಿ ಅಥವಾ ಆಟದ ಮೈದಾನವಾಗಿರಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ನಡೆಯಿತು. ಅಹ್ಮದಾಬಾದ್‍ನ ಒಂದು ದೃಶ್ಯ ಮನಸೂರೆಗೊಳ್ಳುವಂತಿತ್ತು. ಸುಮಾರು750 ಜನ ದಿವ್ಯಾಂಗ ಸೋದರ ಸೋದರಿಯರು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಸೇರಿ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ ವಿಶ್ವಕ್ಕೇ ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ತಂದರು. ಯೋಗ ಜಾತಿ, ಪಂಥ ಮತ್ತು ಭೌಗೋಳಿಕ ಮಿತಿಯನ್ನೂ ದಾಟಿ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಜನರನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ಮಾಡುವಂಥ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದೆ. ಸಹಸ್ರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಾವು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ, ನಮ್ಮ ಋಷಿ ಮುನಿಗಳು, ಸಂತರು ಯಾವುದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರೋ  ವಸುದೈವ ಕುಟುಂಬಕಂ ಎಂಬ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಯೋಗ ಸರಿಯಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಿ ತೋರಿಸಿದೆ.  ಇಂದು ಯೋಗ ಕ್ಷೇಮ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾನು ಒಪ್ಪುತ್ತೇನೆ. ಈಗ ಆರಂಭಗೊಂಡಿರುವ ಯೋಗದಿಂದ ಕ್ಷೇಮ ಎಂಬ ಅಭಿಯಾನ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಆಶಿಸುತ್ತೇನೆ. ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಜನರು ಇದನ್ನು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಅಂಗವನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವರು. 

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಾಂಧವರೇ, ಮೈ ಗೌ ಮತ್ತು ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಆಪ್‍ನಲ್ಲಿ ಈ ಬಾರಿಯ ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಮುಂಬರುವ ಜುಲೈ 1 ರಂದು ಬರಲಿರುವ ವೈದ್ಯರ ದಿನಾಚರಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿ ಎಂದು ಬಹಳ ಜನ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಸರಿಯಾಗಿದೆ. ಕಷ್ಟ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ನಮಗೆ ವೈದ್ಯರು ನೆನಪಾಗುತ್ತಾರೆ ಆದರೆ ಇದು,ಸಂಪೂರ್ಣ ದೇಶ ವೈದ್ಯರ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಆಚರಣೆ ಮಾಡುವಂಥ ದಿನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಣೆಗೆ ಅವರಿಗೆ ಅನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವ ದಿನವಾಗಿದೆ.

ನಾವು ಸ್ವಭಾವತಃ ತಾಯಿಯನ್ನು ದೇವರೆಂದು ಪೂಜಿಸುವವರಾಗಿದ್ದೇವೆ. ದೇವರ ಸಮ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತೇವೆ ಏಕೆಂದರೆ ತಾಯಿ ನಮಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡುತ್ತಾಳೆ. ತಾಯಿ ನಮಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದರೆ ವೈದ್ಯರು ನಮಗೆ ಎಷ್ಟೋ ಸಲ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ವೈದ್ಯರ ಪಾತ್ರ ಕೇವಲ ರೋಗವನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುವವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವೈದ್ಯರು ಕುಟುಂಬದ ಸ್ನೇಹಿತರಂತೆ ಇರುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ – “They not only cure but also heal” ವೈದ್ಯರ ಬಳಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರಿಣಿತಿಯಂತೂ ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ ಜೊತೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯ ರೂಢಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ, ಅವು ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಯಾವ ರೀತಿಯ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ ಇದೆಲ್ಲದರ ಬಗ್ಗೆ ಆಳವಾದ ಅನುಭವವು ಇರುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ವೈದ್ಯರು ತಮ್ಮ ಸಾಮಥ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದಾಗಿ ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆ ಹೆಸರು ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.  ವೈದ್ಯ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ ಸಾಧಿಸಿರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ನಮ್ಮ ವೈದ್ಯರು ಜಟಿಲ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವಲ್ಲಿಯೂ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಮನದ ಮಾತಿನ ಮೂಲಕ ನಾನು ಎಲ್ಲ ದೇಶಬಾಂಧವರ ಪರವಾಗಿ ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ ನನ್ನೆಲ್ಲ ವೈದ್ಯ ಮಿತ್ರರಿಗೆ ಜುಲೈ 1 ರಂದು ಆಚರಿಸುವ ವೈದ್ಯರ ದಿನದ ಶುಭಾಷಯ ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ. 

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಾಂಧವರೇ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ನಾವು ಎಂಥ  ಭಾಗ್ಯಶಾಲಿಗಳು. ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ ಎಷ್ಟು ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂದರೆ ಒಂದಲ್ಲಾ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆ ಘಟಿಸಿರದ  ಯಾವುದೇ ದಿನವಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ತಿಂಗಳು ಆಗಲಿ ಇಲ್ಲ. ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ಭಾರತದ ಪ್ರತಿ ಸ್ಥಳಕ್ಕೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ಪರಂಪರೆಯಿದೆ. ಆ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾರೋ ಸಂತರಿದ್ದಾರೆ, ಮಹಾಪುರುಷರಿದ್ದಾರೆ, ಯಾರೋ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿದ್ದಾರೆ ಎಲ್ಲರದೂ ಅವರದೇ ಆದ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯಿದೆ, ಅವರದ್ದೇ ಆದ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯಿದೆ.

“ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಯವರೇ ನಮಸ್ಕಾರ! ನಾನು ಡಾಕ್ಟರ್ ಸುರೇಂದ್ರ ಮಿಶ್ರ್ರ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನೀವು ಜೂನ್ 28 ರಂದು ಮಗಹರ್ ಗೆ ಬರುತ್ತಿರುವಿರಿ ಎಂದು ನಮಗೆ ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ನಾನು ಮಗಹರ್ ಪಕ್ಕದ ಗೋರಖಪುರದ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಗ್ರಾಮ ಟಡವಾ ನಿವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಮಗಹರ್ ಕಬೀರ್ ಅವರ ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಜನರು ಕಬೀರ್ ರನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲೂ ಕಬೀರ್ ರ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳ ಚರ್ಚೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಕಾರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳು ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಲಿವೆ. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿಕೊಡಬೇಕೆಂದು ತಮ್ಮನ್ನು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ.”

ನಿಮ್ಮ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗೆ ಅನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ನಾನು ಜೂನ್ 28 ರಂದು ಮಗಹರ್ ಗೆ ಬರುತ್ತಿರುವುದು ನಿಜ ಮತ್ತು ನಿಮಗೆ ಗುಜರಾತ್‍ನ ಕಬೀರ್‍ವಡದ ಬಗ್ಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಗೊತ್ತಿರಬೇಕಲ್ಲವೇ, ನಾನು ಗುಜರಾತ್‍ನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ನಾನು ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಸಂತ ಕಬೀರ್ ರ ಪರಂಪರೆಯೊಂದಿಗೆ ಒಗ್ಗೂಡಿದ ಜನರ ಒಂದು ಮಹಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಧಿವೇಶನವನ್ನೂ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದೆ. ನಿಮಗೆಲ್ಲ ಕಬೀರರು ಮಗಹರ್ ಗೆ ತೆರಳಿದ್ದು ಏಕೆ ಎಂಬುದು ತಿಳಿದಿದೆ. ಅಂದು ಮಗಹರ್ ನಲ್ಲಿ ಯಾರದೇ ಮೃತ್ಯುವಾದರೆ ಅವರಿಗೆ ಸ್ವರ್ಗ ಲಭಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಕಾಶಿಯಲ್ಲಿ ಮರಣ ಹೊಂದುವವರು ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇತ್ತು. ಮಗಹರ್ ನ್ನು ಅಪವಿತ್ರ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಸಂತ ಕಬೀರರು ಇದನ್ನು ನಂಬುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ತಮ್ಮ ಕಾಲದ ಇಂಥ ಅನಿಷ್ಠ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ತೊಡೆದು ಹಾಕಲು ಶ್ರಮಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ  ಮಗಹರ್ ಗೆ ತೆರಳಿದರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿಯೇ ಸಮಾಧಿ ಹೊಂದಿದರು. ಸಂತ ಕಬೀರರು ತಮ್ಮ ರಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ದ್ವಿಪದಿಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆ, ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸೋದರತ್ವಕ್ಕೆ ಪುಷ್ಟಿ ನೀಡಿದರು. ಇವೇ ಅವರ ಆದರ್ಶಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಅವರ ರಚನೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದೇ ಆದರ್ಶ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇಂದಿನ ಯುಗದಲ್ಲೂ ಅವರು ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರೇರಣಾದಾಯಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಒಂದು ದ್ವಿಪದಿ :

ಕಬೀರ್ ಸೋಇ ಪೀರ್ ಹೈ, ಜೊ ಜಾನೆ ಪರ್ ಪೀರ್

ಜೋ ಪರ್ ಪೀರ್ ನ ಜಾನಹಿ ಸೋ ಕಾ ಪೀರ್ ಮೆ ಪೀರ್

ಅಂದರೆ ಇದರ ಅರ್ಥ ಇತರರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಅರಿಯಬಲ್ಲವನೇ ನಿಜವಾದ ಯೋಗಿ, ಯಾರು ಇತರರ ದುಖಃಗಳನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅವರು ನಿಷ್ಠರರು ಎಂದು.

ಕಬೀರರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ವಿಚಾರವಂತರಾಗಿದ್ದರು. ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಅವನತಿ ಮತ್ತು ಸಂಘರ್ಷದ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅವರು ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸದ್ಭಾವನೆಯ ಸಂದೇಶ ಸಾರಿದರು. ವಿಶ್ವದ ಮನುಕುಲವನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ಮತಭೇದವನ್ನು ತೊಡೆದು ಹಾಕುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.

ಜಗ್ ಮೆ ಬೈರಿ ಕೋಯಿ ನಹಿ ಜೊ ಮನ್ ಶೀಲಲ್ ಹೋಯ್

ಯೆ ಆಪಾ ತೊ ಡಾಲ್ ದೆ ದಯಾ ಕರೆ ಸಬ್ ಕೊಇ

ಇನ್ನೊಂದು ದ್ವಿಪದಿಯಲ್ಲಿ ಕಬೀರರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ

ಜಹಾ ದಯಾ ತಹಂ ಧರ್ಮ ಹೈ, ಜಹಾ ಲೋಭ ತಹಂ ಪಾಪ

ಜಹಾ ಕ್ರೋಧ ತಹಂ ಕಾಲ ಹೈ. ಆಹಾ ಕ್ಷಮಾ ತಹಂ ಆಪ್

ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ: -

“ಸಾಧು ಸಂತರ ಜಾತಿಯನ್ನು ಕೇಳಬೇಡಿ ಅವರಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ” ಎಂದು. ಎಲ್ಲರೂ ಜಾತಿ ಧರ್ಮಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಜನರನ್ನು ಅವರ ಜ್ಞಾನದ ಬಲದಿಂದ ಪರಿಗಣಿಸಿ, ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿ ಎಂದು ಕಬೀರರು ಜನರಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದರು. ಇಂದಿಗೂ ಅವರ ಮಾತುಗಳು ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರಭಾವಯುತವಾಗಿವೆ. ಈಗ ನಾವು ಸಂತ ಕಬೀರರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುವಂತೆ ನನಗೆ ಅವರ ದ್ವಿಪದಿಯೊಂದು ನೆನಪಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ

“गुरु गोविन्द दोऊ खड़े, काके लागूं पांय |

 बलिहारी गुरु आपने, गोविन्द दियो बताय ||”

ಹೀಗಿದೆ ಗುರುವಿನ ಮಹಾತ್ಮೆ. ಇಂಥ ಒಬ್ಬ ಗುರುಗಳು ಜಗದ್ಗುರುಗಳು ಅಂದರೆ, ಗುರುನಾನಕ ದೇವರು. ಅವರು ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ಜನರಿಗೆ ಸನ್ಮಾರ್ಗವನ್ನು ತೋರುತ್ತಾ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಗುರುನಾನಕ ದೇವರು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮತೀಯ ಭೇದಭಾವ ತೊಲಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮನುಕುಲವನ್ನು ಒಂದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವ ಬೋಧನೆ ಮಾಡಿದರು. ಗುರುನಾನಕರು ಬಡವರು ಮತ್ತು ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿರುವವರ ಸೇವೆಯನ್ನೇ ಭಗವಂತನ ಸೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಹೋದರೋ ಅಲ್ಲೆಲ್ಲ ಸಮಾಜದ ಏಳ್ಗೆಗಾಗಿ ಹಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡರು. ಯಾವುದೇ ಜಾತಿ, ಪಂಥ, ಧರ್ಮ ಅಥವಾ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಬಂದು ಊಟ ಮಾಡುವಂಥ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭೇದಭಾವದಿಂದ ಮುಕ್ತವಾದ ಅಡುಗೆ ಮನೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದರು. ಗುರುನಾನಕ ದೇವರೇ ಲಂಗರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದವರು. 2019ರಲ್ಲಿ ಗುರುನಾನಕ ದೇವರ 550 ನೇ ವರ್ಧಂತಿ ಆಚರಣೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ಉತ್ಸಾಹ ಉಲ್ಲಾಸದಿಂದ ಇದರಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳೋಣ ಎಂದು ನಾನು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ.  ಗುರುನಾನಕ ದೇವರ550 ನೇ ವರ್ಧಂತಿಯನ್ನು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಆಚರಿಸೋಣ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಸ ಹೊಸ ವಿಚಾರಗಳು, ಹೊಸ ಹೊಸ ಸಲಹೆಗಳು, ಹೊಸ ಹೊಸ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಹೇಗಿರಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಆಲೋಚಿಸೋಣ, ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳೋಣ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಗೌರವದಿಂದ ನಾವೆಲ್ಲ ಸೇರಿ ಈ ವರ್ಧಂತಿಯನ್ನು ಪ್ರೇರಣಾ ಪರ್ವವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡೋಣ.  

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಂಗ್ರಾಮವು ಬಹಳ ಸುದೀರ್ಘವಾದದ್ದು,ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿದೆ, ಬಹಳ ಆಳವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅಸಂಖ್ಯ ಹುತಾತ್ಮರಿಂದ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿದೆ. ಪಂಜಾಬಿನೊಂದಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಇತಿಹಾಸ ತಳುಕು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದೆ. 2019 ಕ್ಕೆ ಇಡೀ ಮನುಕುಲವನ್ನೇ ಮುಜುಗರಕ್ಕೀಡುಮಾಡಿದ ಜಲಿಯನ್ ವಾಲಾ ಬಾಗ್ ನ ಆ ಭಯಾನಕ ಘಟನೆಗೆ ಸಹ 100 ವರ್ಷಗಳಾಗುತ್ತಿವೆ. ಅಧಿಕಾರದ ದುರುಪಯೋಗವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಕ್ರೂರತೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಎಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ನಿರ್ದೋಷಿಗಳಾದ,ನಿಶ್ಶಸ್ತ್ರರಾಗಿದ್ದ ಮುಗ್ಧ ಜನರ ಮೇಲೆ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿದ 1919 ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 13 ರ ಆ ಕರಾಳ ದಿನವನ್ನು ಯಾರು ಮರೆಯಬಲ್ಲರು? ಈ ಘಟನೆಗೆ 100 ವರ್ಷಗಳಾಗುತ್ತಿವೆ. ಇದನ್ನು ನಾವು ಹೇಗೆ ಸ್ಮರಿಸುವುದು ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಯೋಚಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಈ ಘಟನೆಯು ನೀಡಿದ ಅಮರ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನಾವು ಯಾವಾಗಲೂ ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ಹಿಂಸೆ ಮತ್ತು ಕ್ರೂರತೆಯಿಂದ ಎಂದಿಗೂ ಯಾವ ಸಮಸ್ಯೆಗೂ ಪರಿಹಾರ ದೊರಕುವುದಿಲ್ಲ. ಜಯವು ಯಾವಾಗಲೂ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಅಹಿಂಸೆಯದೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ; ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ಬಲಿದಾನದ್ದೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ದೆಹಲಿಯ ರೋಹಿಣಿಯ ಶ್ರೀಯುತ ರಮಣ್ ಕುಮಾರ್ ರವರು ‘‘Narendra Modi Mobile App’ನಲ್ಲಿ, ಬರುವ ಜುಲೈ 6 ರಂದು ಡಾ. ಶ್ಯಾಮಾಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರ ಜನ್ಮದಿನವಾಗಿದ್ದು, ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನಾನು  ಡಾ. ಶ್ಯಾಮಾ ಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರ ಬಗ್ಗೆ ದೇಶವಾಸಿಗಳ ಜೊತೆ ಮಾತನಾಡಬೇಕೆಂದು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ರಮಣ್ ರವರೇ, ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ನಿಮಗೆ ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಅಭಿರುಚಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಬಹಳ ಸಂತೋಷವಾಯಿತು. ನಿನ್ನೆ ಅಂದರೆ 23 ನೇ ಜೂನ್ ರಂದು ಡಾ. ಶ್ಯಾಮಾಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ ಎಂದು ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಿರಬಹುದು.  ಡಾ. ಶ್ಯಾಮಾಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರು ಬಹಳಷ್ಟು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು, ಆದರೆ ಅವರಿಗೆ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹತ್ತಿರವಿದ್ದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳೆಂದರೆ ಶಿಕ್ಷಣ,ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳು. ಕೋಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಕ್ಕೆ ಅತಿ ಕಿರಿಯ ವಯಸ್ಸಿನ ಉಪಕುಲಪತಿಗಳಾಗಿದ್ದರು ಎನ್ನವುದು ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿದಿರುವ ವಿಚಾರ. ಅವರು ಉಪಕುಲಪತಿಗಳಾದಾಗ ಅವರ ವಯಸ್ಸು ಬರೀ 33 ವರ್ಷಗಳು.  ಡಾ. ಶ್ಯಾಮಾಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರ ಆಮಂತ್ರಣದ ಮೇರೆಗೆ ಶ್ರೀ ಗುರುದೇವ ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ರವರು 1937 ರಲ್ಲಿ ಕೋಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಘಟಿಕೋತ್ಸವ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿದರು. ಬ್ರೀಟಿಷರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕೋಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಘಟಿಕೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಯಾರಾದರೊಬ್ಬರು ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿದ್ದೇ ಆಗಿದ್ದರೆ ಅದು ಇದೇ ಮೊದಲು.  1947 ರಿಂದ 1950 ರ ವರೆಗೆ ಡಾ. ಶ್ಯಾಮಾಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಒಂದು ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಅವರು ಭಾರತದ ಮತ್ತು ಔದ್ಯೋಗಿಕ ವಿಕಾಸದ ಗಟ್ಟಿಮುಟ್ಟಾದ ನೆಲೆಗಟ್ಟನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಟ್ಟರು. ಮಜಬೂತಾದ ತಳಹದಿ ಹಾಕಿದರು; ಒಂದು ಗಟ್ಟಿಯಾದ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ತಯಾರುಗೊಳಿಸಿದರು. 1948 ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಔದ್ಯೋಗಿಕ ನೀತಿಯು ಅವರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಮತ್ತು ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಛಾಯೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡೇ ಬಂದಿತ್ತು. ಭಾರತವು ಪ್ರತಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲೂ ಔದ್ಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಸ್ವಾವಲಂಬಿಯಾಗಿ, ಕೌಶಲ್ಯ ಹೊಂದಿ ಸಮೃದ್ಧಿಯಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಡಾ. ಮುಖರ್ಜಿಯವರ ಕನಸಾಗಿತ್ತು. ಭಾರತವು ದೊಡ್ಡ ಉದ್ದಿಮೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಅತಿ ಸಣ್ಣ, ಸಣ್ಣ ಹಾಗೂ ಮಧ್ಯಮ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು, ಕೈಮಗ್ಗ, ಜವಳಿ ಮತ್ತು ಗುಡಿ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಸಹ ಗಮನಹರಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅವರು ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ಲಘು ಉದ್ದಿಮೆಗಳ ಸರಿಯಾದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಅರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ರೂಪ ಕೊಡಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ 1948 ರಿಂದ1950 ರ ನಡುವೆ  All India Handicrafts Board, All India Handloom Board ಮತ್ತುKhadi & Village Industries Board ಇವುಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಭಾರತದ ಸೇನಾ ಉತ್ಪಾದನೆಗಳ ಸ್ವದೇಶೀಕರಣದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಡಾ. ಮುಖರ್ಜಿಯವರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒತ್ತು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಸಫಲವಾದ ನಾಲ್ಕು ದೊಡ್ಡ ಯೋಜನೆಗಳಾದ Chittaranjan locomotive works factory, Hindustan aircraft factory, ಸಿಂದರಿ ಯ ಗೊಬ್ಬರ ಕಾರ್ಖಾನೆ, ದಾಮೋದರ್ ವ್ಯಾಲಿ ನಿಗಮ ಹಾಗೂ ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ನದಿ ಕಣಿವೆ ಯೋಜನೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಡಾ. ಶ್ಯಾಮಾಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರ ಕೊಡುಗೆ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡದು. ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಬಹಳ ಉತ್ಸುಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ತಿಳುವಳಿಕೆ, ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿ ಮತ್ತು ಸಕ್ರಿಯತೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಬಂಗಾಳದ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅದು ಇಂದಿಗೂ ಕೂಡ ಭಾರತದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಡಾ. ಶ್ಯಾಮಾಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರಿಗೆ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದದ್ದೆಂದರೆ ಅದು ಭಾರತದ ಅಖಂಡತೆ ಮತ್ತು ಏಕತೆ – ಇದಕ್ಕಾಗಿಯೇ 52 ನೇ ವರ್ಷದ ಸಣ್ಣ  ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣವನ್ನೇ ತೆರಬೇಕಾಯಿತು. ಬನ್ನಿ, ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಯಾವಾಗಲೂ ಡಾ. ಶ್ಯಾಮಾಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿಯವರ ಏಕತೆಯ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೆನಪಿಡೋಣ, ಒಳ್ಳೆಯ ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಸೋದರಭಾವದೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ತನು ಮನಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿರೋಣ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ವಿಭಿನ್ನ ಯೋಜನೆಗಳ ಫಲಾನುಭಾವಿಗಳೊಂದಿಗೆ ವೀಡಿಯೊ ಕರೆಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾತನಾಡುವ ಅವಕಾಶ ನನಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಕಡತಗಳಿಂದ ಹೊರಬಂದು ಜನರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಏನು ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಆಗುತ್ತಿವೆ ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಅವರಿಂದಲೇ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಜನರು ತಮ್ಮ ಸಂಕಲ್ಪ, ತಮ್ಮ ಸುಖ-ದುಃಖ,ತಮ್ಮ ದೊರೆತ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. ಇದು ನನಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಇದು ಒಂದು ಬೇರೆ ರೀತಿಯ ಕಲಿಕೆಯ ಅನುಭವವಾಗಿತ್ತು. ಇದರ ಮುಖಾಂತರ ಜನರ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಆ ಖುಷಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಭ್ಯವಾಯಿತು. ಯಾರದೇ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡ ಸಂತೋಷದ ಕ್ಷಣ ಬೇರೆ ಏನಾಗಿರಬಹುದು? ಸಾಮಾನ್ಯರ  ಕಥೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ, ಅವರ ಮುಗ್ಧ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಅನುಭವದ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಅದು ನನ್ನ ಹೃದಯ ಮುಟ್ಟುತ್ತಿತ್ತು.  ದೂರಾತಿದೂರದ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು common service centre ನ ಮುಖಾಂತರ ಹಳ್ಳಿಯ ವೃದ್ಧರ ಪಿಂಚಣಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಪಾಸ್ ಪೋರ್ಟ್ ಮಾಡಿಸಿಕೊಡುವುದರ ತನಕ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಛತ್ತೀಸ್ ಗಡದ ಯಾರೋ ಸೋದರಿ ಸೀತಾಫಲವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಅದರ ಐಸ್ ಕ್ರೀಮ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಉದ್ಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ; ಜಾರ್ಖಂಡ್ ನಲ್ಲಿ ಅಂಜನ್ ಪ್ರಕಾಶ್ ರವರಂತಹ ದೇಶದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಯುವ ಜನರು ಔಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವುದರ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಸುಲಭ ದರದಲ್ಲಿ ಔಷಧಿಗಳು ಸಿಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದರ ಬಗ್ಗೆ;  ಎರಡು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕೆಲಸ ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದು ಈಗ ಸ್ವ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಸಫಲ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಹತ್ತು ಹದಿನೈದು ಜನರಿಗೆ ಕೆಲಸ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಒಬ್ಬ ಯುವಕನ ಬಗ್ಗೆ; ಇತ್ತ ತಮಿಳುನಾಡು, ಪಂಜಾಬ್, ಗೋವಾ ದ ಶಾಲೆಯ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಯ ಣiಟಿಞeಡಿiಟಿg ಟಚಿb ನಲ್ಲಿ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯಂತಹ ಮುಖ್ಯ ವಿಷಯಗಳ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ; ಹೀಗೆ ಇನ್ನೂ ಎಷ್ಟು ಕಥೆಗಳಿವೆಯೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ, ದೇಶದ ಯಾವ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಜನರ ಸಫಲತೆಯ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡದಿರುವಂಥ ಸಂದರ್ಭವೇ ಇಲ್ಲ. ಈ ಇಡೀ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸರಕಾರದ ಸಫಲತೆಗಿಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಸಾಫಲ್ಯದ ಮಾತುಗಳು, ದೇಶದ ಶಕ್ತಿ, ನವಭಾರತದ ಕನಸಿನ ಶಕ್ತಿ, ನವಭಾರತದ ಸಂಕಲ್ಪದ ಶಕ್ತಿ – ಇವುಗಳನ್ನು ನಾನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ ಎನ್ನುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿಯ ವಿಚಾರ. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಜನರು ಎಂಥವರಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದರೆ ನಿರಾಶೆಯ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡದಿದ್ದರೆ, ಹತಾಶೆಯ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡದಿದ್ದರೆ, ಅಪನಂಬಿಕೆ ಹುಟ್ಟುಹಾಕುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ, ಬೆಸೆಯುವ ಬದಲು ಒಡೆಯುವ ದಾರಿಯನ್ನು ಹುಡುಕದಿದ್ದರೆ ಅವರಿಗೆ ಸಮಾಧಾನವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರು ಹೊಸ ಆಸೆ, ಹೊಸ ಉತ್ಸಾಹ, ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಆಗಿಹೋದ ಘಟನೆಗಳ ಮಾತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಾರೋ ಆಗ ಅದು ಸರಕಾರದ ಸಾಧನೆಯಾಗಿ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ದೂರಾತಿದೂರದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯ, ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಹುಡುಗಿಯ ಘಟನೆಯು ಕೂಡಾ 125 ಕೋಟಿ ದೇಶವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯ ನೆರವಿನಿಂದ, video bridge ನ ಮೂಲಕ ಫಲಾನುಭವಿಗಳ ಜೊತೆ ಸಮಯ ಕಳೆದ ಕ್ಷಣವು ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಸಂತೋಷದಾಯಕ ಮತ್ತು ಬಹಳ ಪ್ರೇರಣಾದಾಯಕವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದರಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಸಂತೋಷ ಸಿಗುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಉತ್ಸಾಹ ಸಹ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಬಡವರಲ್ಲಿ ಬಡವನಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಮತ್ತೊಂದು ಹೊಸ ಆನಂದ, ಮತ್ತೊಂದು ಹೊಸ ಉತ್ಸಾಹ, ಮತ್ತೊಂದು ಹೊಸ ಪ್ರೇರಣೆ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ನಾನು ದೇಶವಾಸಿಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಅಭಾರಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ. 40 – 50 ಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಜನರು video bridge ನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ ನನಗೆ ಹೊಸ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೊಡುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದೀರಿ. ನಾನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ನನ್ನ ಕೃತಜ್ಞತೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಒಂದುವೇಳೆ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲೂ ಗಮನಿಸಿದರೆ ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಏನಾದರೊಂದು ಒಳ್ಳೆಯದು ನಡೆಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ. ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು ಮಾಡುವ ಜನರು ಇರುತ್ತಾರೆ. ಒಳ್ಳೆಯತನದ ಸುವಾಸನೆಯನ್ನು ನಾವೂ ಕೂಡ ಅನುಭವಿಸಬಹುದು. ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ವಿಷಯ ನನಗೆ ತಿಳಿಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ದೊಡ್ಡದಾದ, ಹೊಸದಾದ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಡೆ ವೃತ್ತಿಪರರು ಮತ್ತು ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಗಳಿದ್ದರೆ ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ವ್ಯವಸಾಯದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿರುವ ನಮ್ಮ ರೈತ ಸೋದರ-ಸೋದರಿಯರಿದ್ದಾರೆ. ಇವೆರಡೂ ಖಡಾಖಂಡಿತವಾಗಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವೃತ್ತಿಗಳು, ಇವುಗಳ ಸಂಬಂಧ ಏನು ಎಂದು ನೀವು ಈಗ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದು ಹೀಗಿದೆ – ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ವೃತ್ತಿಪರರು, ಐ.ಟಿ. ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಗಳು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಂದರು. ಅವರು ಜೊತೆ ಸೇರಿ ‘ಸಹಜ್ ಸಮೃದ್ಧಿ’ ಎನ್ನುವ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ರೈತರ ಆದಾಯ ಎರಡರಷ್ಟು ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಈ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಗೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡಿದರು. ಇವರು ರೈತರ ಜೊತೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ, ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ರೈತರ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಫಲ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೃಷಿಯ ಹೊಸ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುವುದರ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಜೈವಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡಬೇಕು, ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಫಸಲಿನ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಬೇರೆ ಫಸಲುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯುವುದು ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಈ ಟ್ರಸ್ಟ್  ವೃತ್ತಿಪರರು,ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞ ರ ಮೂಲಕ ರೈತರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಮೊದಲಿಗೆ ರೈತರು ತಮ್ಮ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಒಂದೇ ಒಂದು ಫಸಲಿನ ಮೇಲೆ  ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಳುವರಿಯೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಿಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭವೂ ಸಿಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಈಗ ಅವರು ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಟ್ರಸ್ಟ್ ನ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ತರಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಒದಗಿಸಿಕೊಂಡು ಒಳ್ಳೆಯ ಬೆಲೆಯನ್ನೂ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ರೈತರು ಕೂಡ ಇದರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಕಡೆ ಫಸಲಿನ ಉತ್ಪಾದನೆಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಒದಗಿಸುವವರೆಗೆ  ಪೂರ್ತಿ ಸರಪಳಿಯಲ್ಲಿ ರೈತರ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಬರುವ ಲಾಭದಲ್ಲಿ ರೈತರ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಕ್ಕನ್ನು ಕೊಡಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಇದೆ. ಫಸಲು ಚೆನ್ನಾಗಿರಲು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಒಳ್ಳೆಯ ತಳಿಯ ಬಿತ್ತನೆ ಬೀಜಗಳನ್ನು ದೊರಕಿಸಿಕೊಡಲು ಬೇರೆ ರೀತಿಯ ಸೀಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಮಹಿಳೆಯರು ಈ ಸೀಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳ ಕೆಲಸಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಮಹಿಳೆಯರನ್ನೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಇಂತಹ ವಿನೂತನ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ನಾನು ಈ ಯುವಕರಿಗೆ ತುಂಬಾ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ವೃತ್ತಿಪರರು, ತಂತ್ರಜ್ಞರು, ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಗಳ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಸೇರಿರುವ ಈ ಯುವಕರು ತಮ್ಮ  ಮಿತಿಯಿಂದ ಹೊರಬಂದು ರೈತರ ಜೊತೆ ಬೆರೆಯುವುದು, ಹಳ್ಳಿಗಳ ಜೊತೆ ಬೆರೆಯುವುದು, ಕೃಷಿ ಮತ್ತು  ನೇಗಿಲಿನ ಜೊತೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುವ ಈ ದಾರಿಯನ್ನು ತಮ್ಮದನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವುದು ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಖುಷಿಯೆನಿಸುತ್ತದೆ. ನಾನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನನ್ನ ದೇಶದ ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಗೆ, ಅವರ ಈ ವಿನೂತನ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ, ಕೆಲವು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿರಬಹುದು, ಕೆಲವು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು, ಕೆಲವು ಜನರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರಬಹುದು, ಕೆಲವು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ಜನರು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಏನಾದರೊಂದು ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಯೋ ಅವರೆಲ್ಲರಿಗೂ ನನ್ನ ಕಡೆಯಿಂದ ತುಂಬಾ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು. 

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ. ಜಾರಿಗೆ ಬಂದು ಒಂದು ವರ್ಷವಾಗುತ್ತಿದೆ. ‘One Nation, One Tax’ ಎನ್ನುವುದು ದೇಶದ ಜನರ ಕನಸಾಗಿತ್ತೋ ಅದು ಇಂದು ನನಸಾಗಿದೆ. One Nation One Tax reform, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಇದರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ. Cooperative federalism ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಉದಾಹರಣೆ. ಅಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸೇರಿ ದೇಶದ ಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ತೆರಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ.  Council ನ 27 ಸಭೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರಾಜಕೀಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಜನರು ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯದ ಜನರು ಇರುತ್ತಾರೆ, ಬೇರೆ ಬೇರೆ priority ಇರುವ ರಾಜ್ಯಗಳು ಇರುತ್ತವೆ ಆದರೆ ಅದೆಲ್ಲವುಗಳ ನಡುವೆಯೂಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ.  Councilನಲ್ಲಿ ಇದುವರೆಗೆ ಏನೇನು ನಿರ್ಣಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆಯೋ ಅವೆಲ್ಲವೂ ಸರ್ವಾನುಮತದಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ ಜಾರಿಯಾಗುವ ಮುನ್ನ ದೇಶದಲ್ಲಿ 17 ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೀತಿಯ ತೆರಿಗೆಗಳು ಇರುತ್ತಿದ್ದವು ಆದರೆ ಈಗ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇಡೀ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ. ಯು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಗೆ ಸಂದ ಜಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯ ಒಂದು ಹರ್ಷೋಲ್ಲಾಸ. ಮೊದಲು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಾರಿ ತೆರಿಗೆ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಇನ್ ಸ್ಪೆಕ್ಟರ್ ರಾಜ್ ನ ದೂರುಗಳು ಬರುತ್ತಿದ್ದವು. ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ.ಯಲ್ಲಿ  ಇನ್ ಸ್ಪೆಕ್ಟರ್ ಜಾಗವನ್ನು ಐ.ಟಿ. ಯ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. Returnನಿಂದ refundವರೆಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಆನ್ ಲೈನ್ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಆಗುತ್ತದೆ. ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ. ಜಾರಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಚೆಕ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಗಳು ತೆರವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಸರಕುಗಳ ಸಾಗಣೆಯ ವೇಗವೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಬರೀ ಸಮಯ ಉಳಿತಾಯವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆlogisticsಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಕೂಡ ಬಹಳಷ್ಟು ಲಾಭ ಸಿಗುತ್ತಿದೆ. ಜಿ.ಎಸ.ಟಿ ಯು ಬಹುಶಃ ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡ ತೆರಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ತೆರಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆ ಸಫಲವಾದ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ದೇಶದ ಜನರು ಇದನ್ನು ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಂಡರು, ಮತ್ತು ಜನಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲಕವೇ ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ ಯು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಸಫಲವಾಯಿತು. ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಸುಧಾರಣೆ, ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ದೇಶ, ಇಷ್ಟೊಂದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇವೆಲ್ಲವುಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ಇದು ಪರಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸ್ಥಿರವಾಗಲು 5 ರಿಂದ 7 ವರ್ಷಗಳ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭಾವಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ದೇಶದ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಜನರ ಉತ್ಸಾಹ, ದೇಶದ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯ ಉತ್ಸವ, ಜನ ಶಕ್ತಿಯ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಇವೆಲ್ಲಾ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿಯೇ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಒಳಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಹೊಸ ತೆರಿಗೆ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯು ತನ್ನ ಜಾಗವನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಿಕೊಂಡು, ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅವಶ್ಯಕತೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ತನ್ನ inbuiltವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಅದು ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಇದು 125 ಕೋಟಿ ದೇಶವಾಸಿಗಳು ಸ್ವತಃ ಗಳಿಸಿಕೊಂಡ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮನದ ಮಾತನ್ನು ಮುಗಿಸುತ್ತಾ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಸಂಧಿಸುವ,ನಿಮ್ಮಜೊತೆ ಮಾತನಾಡುವ ಮುಂದಿನ ಮನದ ಮನದ ಮಾತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಕಾಯುತಿದ್ದೇನೆ. ನಿಮಗೆ ಅನಂತಾನಂತ ಶುಭಾಷಯಗಳು.

ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. 

ನಮಸ್ಕಾರ.

ಮನದ ಮಾತಿನ ಮುಖಾಂತರ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಮುಖಾಮುಖಿ ಆಗುವ ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ನೌಕಾ ಸೇನೆಯ ಆರು ಮಹಿಳಾ ಕಮಾಂಡರ್ ಗಳ ಒಂದು ಪಡೆಯು ಕಳೆದ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಿರುವುದು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೆನಪಿರಬಹುದು. “ನಾವಿಕಾ ಸಾಗರ ಪರಿಕ್ರಮ” – ಹೌದು, ನಾನು ಅವರ ವಿಷಯವಾಗಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಾತನಾಡಲು ಇಚ್ಚಿಸುತ್ತೇನೆ. ಭಾರತದ ಈ ಆರು ಸುಪುತ್ರಿಯರ ತಂಡವು ಎರಡುನೂರ ಐವತ್ತನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳು – 250 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದಿನಗಳು ಸಮುದ್ರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ INSV ತಾರಿಣಿಯಲ್ಲಿ ಇಡೀ ವಿಶ್ವದ ಪರ್ಯಟನೆ ಮಾಡಿ ಮೇ 21 ರಂದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರನ್ನು ಇಡೀ ದೇಶವು ಸಾಕಷ್ಟು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದೆ. ಅವರು ವಿಭಿನ್ನ ಮಹಾಸಾಗರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬಹಳಷ್ಟು ಸಮುದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾ ಸುಮಾರು 22 ಸಾವಿರ ನಾಟಿಕಲ್ ಮೈಲಿಗಳಷ್ಟು ದೂರವನ್ನು ಕ್ರಮಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಇಂತಹ ಮೊದಲ ಘಟನೆಯಾಗಿದೆ. ಕಳೆದ ಬುಧವಾರ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುವ, ಅವರ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಕೇಳುವ ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ನಾನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಈ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳನ್ನು, ಅವರ ಸಾಹಸವನ್ನು, ನೌಕಾಪಡೆಯ ಗೌರವವನ್ನು, ಭಾರತದ ಗೌರವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ “ಭಾರತದ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಯಾವುದರಲ್ಲೂ ಕಡಿಮೆಯಿಲ್ಲ ಎಂದು ಜಗತ್ತೇ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲಿ’’ ಎನ್ನುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ತಲುಪಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಬಹಳವಾಗಿ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಸಾಹಸದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಯಾರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ? ಬಹುಶಃ ನಾವು ಮಾನವ ಜೀವಿಗಳ ವಿಕಾಸ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ಸಾಹಸದ ಗರ್ಭದಲ್ಲೇ ಪ್ರಗತಿ ಎನ್ನುವುದು ಹುಟ್ಟಿಬಂದಿದೆ. ವಿಕಾಸ ಎನ್ನುವುದು ಸಾಹಸದ ಮಡಿಲಲ್ಲೇ ಜೀವ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಏನಾದರೊಂದು ಮಾಡಿ ಹೋಗುವ ಉದ್ದೇಶ, ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಮಾಡುವ ಮನಸ್ಥಿತಿ, ಏನೋ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾದದ್ದನ್ನು ಮಾಡುವಂಥದ್ದು, ನಾನೂ ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡಬಲ್ಲೆ ಎನ್ನುವ ಮನೋಭಾವ ಇರುವವರು ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದರೂ ಕೂಡ ಇದು ಯುಗ ಯುಗಗಳಲ್ಲಿ, ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ಜನರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕಳೆದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಹತ್ತುವವರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಹೊಸ ಹೊಸ ಮಾತುಗಳು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದಿವೆ, ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಶಿಖರವು ಮಾನವರಿಗೆ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಒಡ್ಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಶೌರ್ಯವಂತರು ಆ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಮೇ ಹದಿನಾರರಂದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಚಂದ್ರಪುರದ ಒಂದು ಆಶ್ರಮ-ಶಾಲೆಯ 5 ಆದಿವಾಸಿ ಮಕ್ಕಳು – ಮನೀಷಾ ಧುರ್ವೆ, ಪ್ರಮೇಶ್ ಆಲೆ, ಉಮಾಕಾಂತ್ ಮಡವಿ, ಕವಿದಾಸ್ ಕಾತ್ ಮೋಡೆ, ವಿಕಾಸ್ ಸೋಯಾಮ್ – ಈ ನಮ್ಮ ಆದಿವಾಸಿ ಮಕ್ಕಳ ಒಂದು ದಳವು ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಎತ್ತರವಾದ ಪರ್ವತವನ್ನು ಹತ್ತಿದರು. ಆಶ್ರಮ ಶಾಲೆಯ ಈ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಆಗಸ್ಟ್ 2017 ರಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ವರ್ಧಾ, ಹೈದರಾಬಾದ್, ಡಾರ್ಜಲಿಂಗ್, ಲೇಹ್, ಲಡಾಕ್ – ಈ ಜಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಇವರ ತರಬೇತಿ ನಡೆಯಿತು. ಈ ಯುವಕರನ್ನು ‘ಮಿಶನ್ ಶೌರ್ಯ’ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಆರಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಹೆಸರಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಶಿಖರವನ್ನು ಹತ್ತಿ ಅವರು ಇಡೀ ದೇಶವೇ ಹೆಮ್ಮೆ ಪಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಚಂದ್ರಪುರದ ಶಾಲೆಯ ಜನರಿಗೆ, ನನ್ನ ಈ ಪುಟ್ಟ ಪುಟ್ಟ ಗೆಳೆಯರಿಗೆ ಹೃದಯಪೂರ್ವಕವಾದ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ 16 ವರ್ಷದ ಶಿವಾಂಗಿ ಪಾಠಕ್ ನೇಪಾಳದ ಕಡೆಯಿಂದ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಹತ್ತಿದ ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಕಿರಿಯ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆಯಾದರು. ಹೆಮ್ಮೆಯ ಪುತ್ರಿ ಶಿವಾಂಗಿಗೆ ಅನಂತಾನಂತ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು.

ಅಜೀತ್ ಬಜಾಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಗಳು ದಿಯಾ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಹತ್ತಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ತಂದೆ-ಮಗಳ ಜೋಡಿ ಆಯಿತು. ಬರೀ ಯುವಕರಷ್ಟೇ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಹತ್ತುತ್ತಾರೆ ಎಂದೇನಿಲ್ಲ. ಸಂಗೀತಾ ಬಹಲ್ ಅವರು ಮೇ 19 ರಂದು ಎವರೆಸ್ಟ್ ಹತ್ತಿದರು. ಸಂಗೀತಾ ಬಹಲ್ ಅವರ ವಯಸ್ಸು 50 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಎವರೆಸ್ಟ್ ಹತ್ತಿದವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ‘ಅವರ ಬಳಿ ಬರೀ ಕೌಶಲ್ಯ ಮಾತ್ರವೇ ಅಲ್ಲ, ಜೊತೆಗೆ ಅವರು ಸೂಕ್ಷ್ಮಗ್ರಾಹಿಗಳೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ’ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಿದಂತಹ ಜನರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಈಗ್ಗೆ, ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಸ್ವಚ್ಛ ಗಂಗಾ ಅಭಿಯಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಎಸ್ ಎಫ್ ನ ಒಂದು ತಂಡವು ಎವರೆಸ್ಟ್ ಹತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಪೂರಾ ತಂಡವು ಎವರೆಸ್ಟ್ ನಿಂದ ಬಹಳಷ್ಟು ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಳಗೆ ತಂದಿತ್ತು. ಈ ಕೆಲಸವು ಪ್ರಶಂಸನೀಯವಾಗಿರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಸ್ವಚ್ಚತೆಯ ಬಗ್ಗೆ, ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗಿರುವ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನೂ ಸಹ ತೋರಿಸಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಬಹಳಷ್ಟು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಜನರು ಎವರೆಸ್ಟ್ ಶಿಖರವನ್ನು ಹತ್ತುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಸಫಲತೆಯಿಂದ ಪೂರ್ತಿಗೊಳಿಸಿದವರು ಕೂಡ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನ ಇದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಹಸಿ ವೀರರಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹೃದಯಪೂರ್ವಕ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನನ್ನ ಯುವ ಮಿತ್ರರೇ, ಈಗ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆ ನಾನು ಫಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ್ದೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಬರುತ್ತದೆ, ಇಷ್ಟೊಂದು ಭಾರೀ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದಲೂ ಜನರು ಇದರ ಬೆಂಬಲಕ್ಕಾಗಿ ಮುಂದೆ ಬರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಾನು ಯೋಚಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ಯಾವಾಗ ನಾನು ಫಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತೇನೆಯೋ, ಆಗ “ನಾವು ಎಷ್ಟು ಆಟವಾಡುತ್ತೇವೆಯೋ ಅಷ್ಟೇ ದೇಶವೂ ಆಡುತ್ತದೆ” ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನಾನು ಒಪ್ಪುತ್ತೇನೆ. ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾಗಳಲ್ಲಿ ಜನರು ಫಿಟ್ನೆಸ್ ಚಾಲೆಂಜ್ ಗಳ ವೀಡಿಯೊಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ಟ್ಯಾಗ್ ಮಾಡಿ ಚಾಲೆಂಜ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಫಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಈ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಇಂದು ಚಿತ್ರಜಗತ್ತಿಗೆ ಸೇರಿದ ಜನರಾಗಲಿ, ಕ್ರೀಡೆಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಜನರಾಗಲಿ ಅಥವಾ ದೇಶದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರು, ಸೇನೆಯ ಯೋಧರಾಗಿರಲಿ, ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿರಲಿ ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಾಲ್ಕೂ ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ “ನಾವು ಫಿಟ್ ಆಗಿದ್ದರೆ ಇಂಡಿಯಾ ಫಿಟ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ” ಎಂಬ ಒಂದೇ ಘೋಷ ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡದ ನಾಯಕ ವಿರಾಟ್ ಕೊಹ್ಲಿಯವರು ನನಗೆ ಚಾಲೆಂಜ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ನಾನು ಆ ಚಾಲೆಂಜ್ ಅನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿಯ ವಿಚಾರ. ಈ ರೀತಿಯ ಚಾಲೆಂಜ್ ಗಳು ಒಳ್ಳೆಯದು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನಾನು ಒಪ್ಪುತ್ತೇನೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಚಾಲೆಂಜ್ ಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಫಿಟ್ ಆಗಿ ಇರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಬೇರೆಯವರನ್ನು ಸಹ ಫಿಟ್ ಆಗಿರುವಂತೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತವೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಮನದ ಮಾತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಏನಾದರೂ ಮಾತುಗಳು ನನ್ನಿಂದ ನೀವು ಕೇಳಿರುತ್ತೀರಿ. ಹಿಂದಿನ ಸಾರಿಯಂತೂ ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದ ನಮ್ಮ ನಾಯಕರು ತಮ್ಮ ಮನದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮುಖಾಂತರ ನಮಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು –

“ನಮಸ್ಕಾರ ಸರ್. ನಾನು ಛವಿ ಯಾದವ್ ನೊಯಿಡಾದಿಂದ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ನಿಮ್ಮ ಮನದ ಮಾತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಖಾಯಂ ಶ್ರೋತೃವಾಗಿದ್ದೇನೆ ಮತ್ತು ಇಂದು ನಾನು ನಿಮಗೆ ನನ್ನ ಮನದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಹೇಳಲು ಇಚ್ಚಿಸುತ್ತೇನೆ. ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬೇಸಿಗೆಯ ರಜೆ ಶುರುವಾಗಿದೆ. ಮಕ್ಕಳು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಆಟಗಳನ್ನು ಆಡುವುದರಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ವ್ಯಯಿಸುವುದನ್ನು ನಾನು ಒಬ್ಬ ತಾಯಿಯಾಗಿ ನೋಡಿದ್ದೇನೆ. ನಾವು ಚಿಕ್ಕವರಾಗಿದ್ದಾಗ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಟಗಳು ಅದರಲ್ಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಯಾವುದು ಹೊರಾಂಗಣ ಆಟಗಳಾಗಿದ್ದವೋ ಅವುಗಳನ್ನು ಆಡುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಅದೇ ರೀತಿ ಒಂದು ಆಟವಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿನ ಏಳು ತುಂಡುಗಳನ್ನು ಒಂದರ ಮೇಲೊಂದರಂತೆ ಇಟ್ಟು ಅದನ್ನು ಚೆಂಡಿನಿಂದ ಹೊಡೆಯುತ್ತಿದ್ದೆವು ಮತ್ತು ಅದು ಮೇಲೆ ಕೆಳಗೆ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು, ಅದರಂತೆ, ಖೋ ಖೋ; ಈ ಎಲ್ಲಾ ಆಟಗಳು ಇಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ. ನೀವು ಇಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯವರಿಗೆ ಇಂತಹ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಟಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಕೋರಿಕೆ. ಅದರಿಂದ ಅವರಿಗೂ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಲಿ. ಧನ್ಯವಾದ.”

ಛವಿ ಯಾದವ್ ರವರೇ, ನಿಮ್ಮ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗಾಗಿ ನಿಮಗೆ ತುಂಬಾ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ಹಿಂದೆ ಗಲ್ಲಿ ಗಲ್ಲಿಗಳಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿ ಮಗುವಿನ ಜೀವನದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದ ಆಟಗಳು ಇಂದು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ ಎನ್ನುವ ಮಾತು ಸತ್ಯ. ಈ ಆಟಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬೇಸಿಗೆ ರಜೆಗಳ ವಿಶೇಷ ಭಾಗವಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಡು ಮಧ್ಯಾನ್ಹದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ರಾತ್ರಿಯ ಊಟವಾದ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಚಿಂತೆಯಿಲ್ಲದೆ, ಖಡಾಖಂಡಿತವಾಗಿ ಯಾವ ಯೋಚನೆಯನ್ನೂ ಮಾಡದೆ ಮಕ್ಕಳು ಘಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ಆಟವಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಕೆಲವೊಂದು ಆಟಗಳು ಹೇಗಿದ್ದವೆಂದರೆ ಪೂರ್ತಿ ಪರಿವಾರವು ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಆಟವಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಪಿಟ್ಟೂ ಅಥವಾ ಕಂಚೆ ಆಗಲಿ, ಖೋ ಖೋ ಅಗಲಿ, ಕೋಲಾಟ ಅಥವಾ ಚಿನ್ನಿ ದಾಂಡು ಅಗಲಿ, ಎಣಿಸಲಾಗದಷ್ಟು ಆಟಗಳು ಕಾಶ್ಮೀರದಿಂದ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ, ಕಛ್ಚ್ ನಿಂದ ಕಾಮರೂಪ್ ನವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಬಾಲ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಹೌದು, ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಆಟಗಳನ್ನು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದು ಆಗಿರಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ – ಪಿಟ್ಟೂ – ಕೆಲವರು ಇದನ್ನು ಲಗೋರಿ, ಸಾತೋಲಿಯಾ, ಸಾತ್ ಪತ್ಥರ್, ಡಿಕೋರಿ, ಸತೋದಿಯಾ ಎಂದೆಲ್ಲ ಅನೇಕ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದೊಂದೇ ಆಟಕ್ಕೆ ಇನ್ನೂ ಎಷ್ಟು ಹೆಸರುಗಳಿವೆಯೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಟಗಳಲ್ಲಿ ಹೊರಾಂಗಣ, ಒಳಾಂಗಣ ಹೀಗೆ ಎರಡೂ ರೀತಿಯ ಆಟಗಳಿವೆ. ನಮ್ಮ ದೇಶದ ವಿವಿಧತೆಯ ಹಿಂದೆ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವ ಏಕತೆಯನ್ನು ಈ ಆಟಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ ನೋಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಒಂದೇ ಆಟ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ನಾನು ಗುಜರಾತಿನವನು. ಅಲ್ಲಿ ಚೋಮಲ್- ಇಸ್ತೋ ಎನ್ನುವ ಒಂದು ಆಟವಿದೆ. ಈ ಆಟವು ಕವಡೆ ಅಥವಾ ಹುಣಸೆ ಬೀಜ ಅಥವಾ ದಾಳಗಳ ಜೊತೆಗೆ 8X8 ರ ಚೌಕಾಕಾರದ ಬೋರ್ಡ್ ನ ಸಹಾಯದಿಂದ ಆಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಆಟವನ್ನು ಸರಿ ಸುಮಾರು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲೂ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಚೌಕ ಬಾರಾ ಎಂದು ಹೇಳಿದರೆ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತ್ತೂ; ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಪಕೀಡಾಕಾಲೀ ಎಂದಾದರೆ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಚಂಪಲ್, ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ದಾಯಾಮ್ ಮತ್ತು ಥಾಯಾಮ್, ರಾಜಾಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಚಂಗಾಪೋ, ಇನ್ನೂ ಎಷ್ಟು ಹೆಸರುಗಳಿವೆಯೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ; ಆದರೆ ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯದವರಿಗೂ ಭಾಷೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸಹ “ಅರೇ ವಾವ್, ಈ ಆಟವನ್ನು ನಾವೂ ಆಡಿದ್ದೇವೆ” ಎಂದು ಆಡಿದ ಮೇಲೆ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನಿ ದಾಂಡು ಆಡದವರು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಯಾರಿದ್ದಾರೆ? ಇದಂತೂ ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಪಟ್ಟಣದವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಆಡುವಂತಹ ಆಟ. ದೇಶದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಗೋಟಿಬಿಲ್ಲಾ ಅಥವಾ ಕಾರ್ರಿಬಿಲ್ಲಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಒರಿಸ್ಸಾದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಗುಲಿಬಾಡಿ ಎಂದು ಕರೆದರೆ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ವಿತ್ತಿಡಾಲೂ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ಆಟಗಳಿಗೆ ಅದರದ್ದೇ ಆದ ಒಂದು ಋತು ಇರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಗಾಳಿಪಟ ಹಾರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕೂಡ ಒಂದು ಋತು ಇರುತ್ತದೆ. ಯಾವಾಗ ಗಾಳಿಪಟ ಹಾರಿಸುತ್ತಾ ನಾವು ಆಡುತ್ತೇವೆಯೋ ಆಗ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇರುವ ವಿಶಿಷ್ಠ ಗುಣಗಳನ್ನು ನಾವು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬಲ್ಲೆವು. ಕೆಲವು ಮಕ್ಕಳು ನಾಚಿಕೆ ಸ್ವಭಾವದವರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಆಟವಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಲವಲವಿಕೆಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ತುಂಬಾ ಗಂಭೀರ ಸ್ವಭಾವದವರಾಗಿ ಕಾಣುವವರಲ್ಲಿ ಹುದುಗಿರುವ ಹುಡುಗುತನ ಆಟವಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ. ಶಾರೀರಿಕ ಕ್ಷಮತೆಯ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ನಮ್ಮ ತಾರ್ಕಿಕ ಚಿಂತನೆ, ಏಕಾಗ್ರತೆ, ಜಾಗರೂಕತೆ ಮತ್ತು ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಇವುಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಪ್ರಚುರಪಡಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಟಗಳು ರೂಪುಗೊಂಡಿವೆ. ಆಟಗಳು ಬರೀ ಆಟಗಳಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಅವು ಜೀವನದ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತವೆ. ಗುರಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು, ಧೃಡತೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಾಧಿಸುವುದು, ಒಂದು ತಂಡದ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಒಬ್ಬರಿಗೊಬ್ಬರು ಹೇಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಆಟಗಳು ಕಲಿಸುತ್ತವೆ. ವ್ಯವಹಾರ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ತರಬೇತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ, ಒಟ್ಟಾರೆ ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಕೌಶಲ್ಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕೂಡ ನಮ್ಮ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಆಡುವ ಆಟಗಳ ಉಪಯೋಗ ಇಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಬಹಳ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಮಗ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಆಟಗಳು ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾನು ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ದೇನೆ. ಜೊತೆಗೆ ಈ ಆಟಗಳನ್ನು ಆಡುವುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ವಯಸ್ಸಿನ ಅಂತರವಿಲ್ಲ. ಮಕ್ಕಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಅಜ್ಜ-ಅಜ್ಜಿ ಸಹಿತ ಎಲ್ಲರೂ ಆಟವಾಡಿದಾಗ ಪೀಳಿಗೆಯ ನಡುವಿನ ಅಂತರ ಎಂದು ನಾವು ಏನನ್ನು ಹೇಳುತ್ತೇವೆ, ಅದು ಕೂಡ ಮಾಯವಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸಂಸೃತಿ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಗಳನ್ನೂ ಸಹ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಕೆಲವು ಆಟಗಳು ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆ ಕೂಡ ನಮ್ಮನ್ನು ಜಾಗರೂಕರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲೋ ಒಂದು ಕಡೆ ನಮ್ಮ ಈ ಆಟಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಭೀತಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನನ್ನನ್ನು ಯೋಚನೆಗೆ ದೂಡುತ್ತದೆ. ಅದು ಬರೀ ಆಟವನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಎಲ್ಲೋ ಬಾಲ್ಯವನ್ನೂ ಸಹ ಕಳೆದು ಕೊಳ್ಳುವ ಭೀತಿ ನನ್ನನ್ನು ಕಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಗ –

“ಈ ಐಶ್ವರ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೋ,

ಈ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೋ

ಬೇಕಾದರೆ ನನ್ನ ಯೌವ್ವನವನ್ನೂ ಕಿತ್ತುಕೊ,

ಆದರೆ ಕಾಗದದ ದೋಣಿ ಮತ್ತು ಮಳೆಯ ನೀರನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ

ನನ್ನ ಬಾಲ್ಯದ ಶ್ರಾವಣವನ್ನು ನನಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿಸು”

ಎಂಬಂತಹ ಕವಿತೆಯ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ನಾವು ಕೇಳುತ್ತೇವೆ; ಕೇಳುತ್ತಲೇ ಇದ್ದುಬಿಡುತ್ತೇವೆ.

ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಪಾರಂಪರಿಕ ಆಟಗಳನ್ನು ನಾವು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು. ಶಾಲೆಗಳು, ಬಡಾವಣೆಗಳು, ಯುವಮಂಡಳಿಗಳು ಮುಂದೆ ಬಂದು ಈ ಆಟಗಳಿಗೆ ಪ್ರಚಾರ ಕೊಡುವುದನ್ನು ಇಂದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ. Crowd sourcing ಮುಖಾಂತರ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಟಗಳ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಖೈವ್ ಮಾಡಬಹುದು, ಈ ಆಟಗಳ ವಿಡಿಯೋಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ಆಟದ ನಿಯಮಗಳು, ಆಡುವ ರೀತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ತೋರಿಸಬಹುದು. ನಮ್ಮ ಈ ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆ – ಯಾರಿಗೆ ನಮ್ಮ ಈ ಗಲ್ಲಿ ಗಲ್ಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಡುವ ಆಟಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅಪರೂಪ ಎನಿಸುತ್ತದೆಯೋ ಅವರಿಗಾಗಿ ಈ ಆಟಗಳ ಅನಿಮೇಷನ್ ಫಿಲಂಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಬಹುದು. ಅವರು ಅದನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾರೆ, ಆಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅರಳುತ್ತಾರೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಬರುವ ಜೂನ್ 5 ರಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ನಮ್ಮ ದೇಶ ಭಾರತವು ವಿಶ್ವ ಪರಿಸರ ದಿನಾಚರಣೆಯನ್ನು (World Environment Day Celebration ) ಅತಿಥೇಯ ದೇಶವಾಗಿ ಆಯೋಜಿಸಲಿದೆ. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಇದೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಅವಕಾಶವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಜಲ-ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವ ನಾಯಕತ್ವಕ್ಕೆ ಸಮ್ಮತಿ ಸಿಗುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನುವುದರ ಸಂಕೇತವೂ ಸಹ ಆಗಿದೆ. ಈ ವರ್ಷದ ವಿಷಯ ‘Beat Plastic Pollution’ ಎನ್ನುವುದಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಷಯದ ಭಾವನೆಯನ್ನು, ಇದರ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಪಾಲಿಥೀನ್, ಕಡಿಮೆ ದರ್ಜೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಇವುಗಳ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸೋಣ. ನಮ್ಮ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ, ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಋಣಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿರುವ ಈ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡೋಣ ಎನ್ನುವುದು ನಾನು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮನವಿ. ವಿಶ್ವ ಪರಿಸರ ದಿನಾಚರಣೆ (World Environment Day Celebration ) ಇದರ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ‘wed-india2018’ ನ್ನು ನೋಡಿ. ಅದರಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ತುಂಬಾ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಅದನ್ನು ನೋಡಿ, ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿ. ಭಯಾನಕ ರೀತಿಯ ಸೆಕೆ ಇದ್ದಾಗ, ಬರ ಉಂಟಾದಾಗ, ಮಳೆ ಬೀಳದೇ ಇದ್ದಾಗ, ಸಹಿಸಲಾರದಂತಹ ಛಳಿ ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಎಲ್ಲರೂ ಮೇಧಾವಿಗಳಾಗಿ global warming, climate change ಇವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಬರೀ ಮಾತನಾಡುವುದರಿಂದ ಕೆಲಸವಾಗುತ್ತದೆಯೇ? ಪ್ರಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಂವೇದನಾಶೀಲರಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಇವು ನಮ್ಮ ಸಹಜ ಸ್ವಭಾವಗಳಾಗಬೇಕು, ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಹಾಸುಹೊಕ್ಕಾಗಬೇಕು. ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮರಳ ಬಿರುಗಾಳಿ ಎದ್ದು, ಬಲವಾದ ಗಾಳಿಯೊಂದಿಗೆ ಭಾರೀ ಮಳೆಯೂ ಸಹ ಅಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಸುರಿಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಇದರಿಂದ ಪ್ರಾಣ ಹಾನಿ, ಧನಹಾನಿ ಸಹ ಸಂಭವಿಸಿದವು. ಹವಾಮಾನ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಆಗಿರುವ ಬದಲಾವಣೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಪರಿಣಾಮವೇ ಇವೆಲ್ಲಕ್ಕೂ ಮೂಲ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹಾಗೂ ನಮ್ಮ ಪರಂಪರೆಯು ನಾವು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಹೋರಾಟ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಕಲಿಸಿಲ್ಲ. ನಾವು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸದ್ಭಾವನೆಯಿಂದ ಇರಬೇಕು, ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆತುಕೊಂಡಿರಬೇಕು. ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರಂತೂ ಜೀವನಪರ್ಯಂತ ಪ್ರತೀ ಹೆಜ್ಜೆಯಲ್ಲೂ ಇದನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿದ್ದರು. ಭಾರತವು climate justice ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ, Cop21 ಮತ್ತು Paris ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿ, international solar alliance ನ ಮುಖಾಂತರ ಇಂದು ಇಡೀ ವಿಶ್ವವನ್ನು ಒಂದುಗೂಡಿಸಿದೆ ಎಂದರೆ ಇದೆಲ್ಲದರ ಮೂಲ, ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ಆ ಕನಸನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಒಂದು ಭಾವನೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಪರಿಸರ ದಿನಾಚರಣೆಯಂದು ‘ನಾವು ನಮ್ಮ ಭೂಗ್ರಹವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಚ ಮತ್ತು ಹಸಿರನ್ನಾಗಿಸಲು ಏನು ಮಾಡಬಹುದು, ಯಾವ ರೀತಿ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ಹೋಗಬಹುದು, ಏನು ಅವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು?’ ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸೋಣ. ಮಳೆಗಾಲ ಬರುತ್ತಿದೆ, ನಾವು ಈ ಸಾರಿ ದಾಖಲೆಯ ವನಮಹೋತ್ಸವದ ಗುರಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಬರೀ ಗಿಡ ನೆಡುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅದು ಬೆಳೆದು ದೊಡ್ಡದಾಗುವ ತನಕ ಅದರ ಪಾಲನೆ ಪೋಷಣೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡುವುದು ನಮ್ಮ ಗುರಿಯಾಗಬೇಕು.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನನ್ನ ಯುವ ಮಿತ್ರರೇ, ನೀವು ಜೂನ್ 21 ನ್ನು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತೀರಾ. ನೀವು-ನಾವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಇಡೀ ವಿಶ್ವವೇ ಜೂನ್ 21 ನ್ನು ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಜೂನ್ 21 ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಯೂ ಸ್ವೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಜನರು ತಿಂಗಳುಗಳ ಮೊದಲೇ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ತಯಾರಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಜೂನ್ 21 ನ್ನು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನವಾಗಿ ಆಚರಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಿದ್ಧತೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. yoga for unity ಮತ್ತು harmonious society ಎನ್ನುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಇಡೀ ವಿಶ್ವವು ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ತಂದುಕೊಂಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭರ್ತೃಹರಿಯು ಶತಮಾನಗಳ ಮುಂಚೆಯೇ ತನ್ನ ಶತಕತ್ರಯಮ್ ನಲ್ಲಿ –

ಧೈರ್ಯ ಯಸ್ಯ ಪಿತಾ ಕ್ಷಮಾ ಚ ಜನನೀ ಶಾಂತಿಶ್ಚಿರಂ ಗೇಹನೀ

ಸತ್ಯಂ ಸೂನುರಯಮ್ ದಯಾ ಚ ಭಗಿನೀ ಭ್ರಾತಾ ಮನಃ ಸಂಯಮಃ !

ಶಯ್ಯಾ ಭೂಮಿತಲಂ ದಿಶೋSಪಿ ವಸನಂ ಜ್ಞಾನಾಮೃತಮ್ ಭೋಜನಂ

ಏತೇ ಯಸ್ಯ ಕುಟುಂಬಿನಃ ವದ ಸಖೇ ಕಸ್ಮಾದ್ ಭಯಂ ಯೋಗಿನಃ !!

ಎಂದು ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ.

ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಹೇಳಿರುವ ಈ ಮಾತಿನ ನೇರಾನೇರ ಅರ್ಥ – ನಿಯಮಿತ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಕೆಲವು ಒಳ್ಳೆಯ ಗುಣಗಳು ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧಿಗಳಂತೆ ಹಾಗೂ ಮಿತ್ರರಂತೆ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ಯೋಗ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಧೈರ್ಯ ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಯಾವಾಗಲೂ ತಂದೆಯ ರೀತಿ ನಮ್ಮ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ; ಯಾವರೀತಿ ತಾಯಿಯು ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳ ಬಗ್ಗೆ ಕ್ಷಮಾಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾಳೋ ಅಂತಹ ಕ್ಷಮೆಯ ಭಾವ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ; ಮಾನಸಿಕ ಶಾಂತಿ ನಮ್ಮ ಶಾಶ್ವತ ಸ್ನೇಹಿತನಾಗುತ್ತದೆ; ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಯೋಗ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಸತ್ಯವು ನಮ್ಮ ಸಂತಾನವಾಗುತ್ತದೆ; ದಯೆಯು ನಮ್ಮ ಸೋದರಿಯಾಗುತ್ತದೆ; ಆತ್ಮ ಸಂಯಮ ನಮ್ಮ ಸೋದರ; ಸ್ವಯಂ ಭೂಮಿಯೇ ನಮ್ಮ ಹಾಸಿಗೆಯಾಗುತ್ತದೆ; ಜ್ಞಾನವು ನಮ್ಮ ಹಸಿವನ್ನು ಇಂಗಿಸುವ ಭೋಜನವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಂದುವೇಳೆ ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಗುಣಗಳು ಯಾರಿಗಾದರೂ ಮಿತ್ರರಾದರೆ ಅಂತಹ ಯೋಗಿಯು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಭಯದಿಂದ ಮುಕ್ತನಾಗಿ ವಿಜಯವನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಭರ್ತೃಹರಿಯು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಯೋಗದ ನಮ್ಮ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಒಂದು ಸ್ವಸ್ಥ, ಆನಂದಮಯ ಮತ್ತು ಸದ್ಭಾವನಾಪೂರ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ನಾನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಮನವಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಇಂದು ಮೇ 27. ಭಾರತದ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಪಂಡಿತ್ ಜವಾಹರ್ ಲಾಲ್ ನೆಹರೂರವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ. ನಾನು ಪಂಡಿತ್ ನೆಹರೂರವರಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತೇನೆ. ಈ ಮೇ ತಿಂಗಳ ನೆನಪು ಮತ್ತೊಂದು ವಿಷಯದೊಂದಿಗೆ ಸಹ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅದೆಂದರೆ ವೀರ ಸಾವರ್ಕರ್. ಭಾರತೀಯರು ಬ್ರಿಟೀಷರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಬಲವನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದು 1857 ರ ಇದೇ ಮೇ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ. ದೇಶದ ಹಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಯುವಕರು ಮತ್ತು ರೈತರು ತಮ್ಮ ಶೌರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾ ಅನ್ಯಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ಎದ್ದು ನಿಂತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ನಾವು ಬಹಳ ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ 1857 ರ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ದಂಗೆ ಅಥವಾ ಸಿಪಾಯಿ ದಂಗೆ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದುದು ದುಃಖದ ವಿಚಾರ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಆ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಬಹಳ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿ ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿದ್ದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅದು ನಮ್ಮ ಸ್ವಾಭಿಮಾನಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ ಉಂಟುಮಾಡುವ ರೀತಿಯ ಒಂದು ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ನಿರ್ಭಯದಿಂದ “1857 ರಲ್ಲಿ ಏನಾಗಿತ್ತೋ ಅದು ಯಾವುದೇ ವಿದ್ರೋಹವಲ್ಲ ಬದಲಾಗಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಮೊದಲ ಸಂಗ್ರಾಮ” ಎಂದು ಬರೆದವರು ಇದೇ ವೀರ ಸಾವರ್ಕರ್. ಸಾವರ್ಕರ್ ಸಹಿತ ಲಂಡನ್ ನ ಇಂಡಿಯಾ ಹೌಸ್ ನ ವೀರರು ಇದರ 50 ನೇ ವರ್ಷದ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಅದ್ಧೂರಿಯಿಂದ ಆಚರಿಸಿದರು. ಯಾವ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಂಗ್ರಾಮ ಆರಂಭವಾಯಿತೋ ಅದೇ ತಿಂಗಳು ವೀರ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರು ಜನ್ಮ ತಾಳಿದ್ದು ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ಸಂಯೋಗ. ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ವಿಶೇಷತೆಗಳಿಂದ ತುಂಬಿತ್ತು. ಅವರು ಶಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರ ಇವೆರಡರ ಉಪಾಸಕರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವೀರ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ಅವರ ಶೌರ್ಯ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟೀಷ್ ರಾಜ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ ಅವರ ಹೋರಾಟದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ಇದೆಲ್ಲದರ ಹೊರತಾಗಿ ಅವರು ಒಬ್ಬ ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಕವಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕರೂ ಸಹ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಯಾವಾಗಲೂ ಸದ್ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಏಕತೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಪ್ರೀತಿಯ, ಆದರಣೀಯ ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿಯವರು ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ವರ್ಣನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. “ಸಾವರ್ಕರ್ ಅಂದರೆ ತೇಜಸ್ಸು, ಸಾವರ್ಕರ್ ಅಂದರೆ ತ್ಯಾಗ, ಸಾವರ್ಕರ್ ಅಂದರೆ ತಪಸ್ಸು, ಸಾವರ್ಕರ್ ಅಂದರೆ ತತ್ವ, ಸಾವರ್ಕರ್ ಅಂದರೆ ತರ್ಕ, ಸಾವರ್ಕರ್ ಅಂದರೆ ತಾರುಣ್ಯ, ಸಾವರ್ಕರ್ ಅಂದರೆ ಬಾಣ, ಸಾವರ್ಕರ್ ಅಂದರೆ ಕತ್ತಿ“ ಎಂದು ಅಟಲ್ ಜೀ ಯವರು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಎಷ್ಟೊಂದು ಹತ್ತಿರದ ಚಿತ್ರಣ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಅಟಲ್ ಜೀ ಯವರು! ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರು ಕವಿತೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಾಂತಿ ಎರಡನ್ನೂ ಜೊತೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ನಡೆದವರು. ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದುದರ ಜೊತೆಗೆ ಅವರು ಸಾಹಸಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯೂ ಆಗಿದ್ದರು.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಸೋದರ-ಸೋದರಿಯರೇ, ನಾನು ದೂರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಥೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೆ, ರಾಜಾಸ್ಥಾನದ ಸೀಕರ್ ನ ಗುಡಿಸಲುಗಳದ್ದು, ನಮ್ಮ ಬಡ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳದ್ದು. ಒಂದೊಮ್ಮೆ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಎತ್ತುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಭಿಕ್ಷೆ ಬೇಡುವಷ್ಟು ಅಸಹಾಯಕರಾಗಿದ್ದ ನಮ್ಮ ಈ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಇಂದು ಹೊಲಿಗೆ ಕೆಲಸವನ್ನು ಕಲಿತು ಬಡವರ ದೇಹ ಮುಚ್ಚುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಬಟ್ಟೆ ಹೊಲೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಇಂದು ತಮ್ಮ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದವರ ಬಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲದೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವ ಬಟ್ಟೆಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಒಳ್ಳೊಳ್ಳೆಯ ಬಟ್ಟೆಗಳವರೆಗೆ ಹೊಲೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದರೊಟ್ಟಿಗೆ ಅವರು ಕೌಶಲ್ಯಾಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಕೋರ್ಸ್ ಸಹ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಮ್ಮ ಈ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಇಂದು ಸ್ವಾವಲಂಬಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಗೌರವದಿಂದ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಭರವಸೆ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿರುವ ನಮ್ಮ ಈ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನಾನು ಅವರ ಉಜ್ವಲ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಒಂದುವೇಳೆ ಏನಾದರೂ ಮಾಡಿತೋರಿಸುವ ಅದಮ್ಯ ಉತ್ಸಾಹ ಇದ್ದು ಅದಕ್ಕೋಸ್ಕರ ನೀವು ದೃಢಸಂಕಲ್ಪ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಕಷ್ಟಗಳ ನಡುವೆಯೂ ಕೂಡ ಸಫಲತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಇವರು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಬರೀ ಸೀಕರ್ ನ ಮಾತಲ್ಲ, ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನದ ಪ್ರತಿ ಮೂಲೆಯಲ್ಲೂ ನಿಮಗೆ ಇಂತಹವುಗಳು ನೋಡಲು ಸಿಗುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ, ಅಕ್ಕ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಿ ನೋಡಿದರೆ ಜನರು ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾವಾಗಲಾದರೂ ಒಂದು ಚಹಾ ಅಂಗಡಿಗೆ ಹೋದಾಗ, ನಾವು ಅಲ್ಲಿಯ ಚಹಾದ ಆನಂದವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಲವು ಜನರೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚೆ ಮತ್ತು ವಿಚಾರ ವಿಮರ್ಶೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುವುದು ನಿಮ್ಮ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬಂದಿರಬಹುದು. ಈ ಚರ್ಚೆಯು ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಚಲನಚಿತ್ರ, ಕ್ರೀಡೆ ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳು, ದೇಶದ ಸಮಸ್ಯೆ ಇವೆಲ್ಲವುಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಆಗಬಹುದು; ಇಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದೆ, ಇದರ ಪರಿಹಾರ ಈ ರೀತಿ ಇದೆ, ಇದನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು ಇತ್ಯಾದಿ. ಬಹಳಷ್ಟು ಬಾರಿ ಈ ಕೆಲಸಗಳು ಬರೀ ಚರ್ಚೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಕೆಲವು ಜನರು ಹೇಗಿರುತ್ತಾರೆಂದರೆ ತಮ್ಮ ಕೆಲಸಗಳಿಂದ, ತಮ್ಮ ಶ್ರಮದಿಂದ, ಭಾವೋದ್ರೇಕದಿಂದ ಬದಲಾವಣೆ ತರುವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನಿಜವಾಗಿಸುವ ರೂಪ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಬೇರೆಯವರ ಕನಸನ್ನು ತಮ್ಮದನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಂಡು, ಅದನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಸ್ವತಃ ತಾವೇ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕಥೆ ಒರಿಸ್ಸಾದ ಕಟಕ್ ನಗರದ ಕೊಳಗೇರಿಯ ಗುಡಿಸಿಲಿನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಡಿ. ಪ್ರಕಾಶ್ ರಾವ್ ಅವರದ್ದು. ನಿನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ನನಗೆ ಡಿ. ಪ್ರಕಾಶ್ ರಾವ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುವ ಸೌಭಾಗ್ಯವು ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಶ್ರೀಮಾನ್ ಡಿ. ಪ್ರಕಾಶ್ ರಾವ್ ಅವರು ಕಳೆದ 5 ದಶಕಗಳಿಂದ ನಗರದಲ್ಲಿ ಚಹಾ ಮಾರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಒಬ್ಬ ಮಾಮೂಲಿ ಚಹಾ ಮಾರುವವನು ಇಂದು 70 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಕ್ಕಳ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣದ ಬೆಳಕನ್ನು ತುಂಬಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದರೆ ನೀವು ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತರಾಗುತ್ತೀರಿ. ಅವರು ಗುಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಕೊಳೆಗೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ‘ಆಶಾ ಆಶ್ವಾಸನ್’ ಹೆಸರಿನ ಒಂದು ಶಾಲೆಯನ್ನು ತೆರೆದರು. ಈ ಬಡ ಚಹಾ ಮಾರುವವರು ತಮ್ಮ ಗಳಿಕೆಯ ಶೇಕಡಾ 50 ರಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಖರ್ಚು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಶಾಲೆಗೆ ಬರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೂ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಅರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಭೋಜನದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ನಾನು ಡಿ. ಪ್ರಕಾಶ್ ರಾವ್ ಅವರಿಗೆ ಅವರ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ, ಕಾರ್ಯತತ್ಪರತೆ ಮತ್ತು ಆ ಬಡ ಮಕ್ಕಳ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಹೊಸ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೆ ತುಂಬಾ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಅವರು ಆ ಮಕ್ಕಳ ಜೀವನದ ಅಂಧಕಾರವನ್ನು ನೀಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. “ತಮಸೋಮಾ ಜ್ಯೋತಿರ್ಗಮಯ” ಎನ್ನುವ ವೇದ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ತಿಳಿಯದೆ ಇರುವವರು ಯಾರು? ಆದರೆ ಡಿ. ಪ್ರಕಾಶ್ ರಾವ್ ರವರು ಅದನ್ನು ಮನಃಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಜೀವನ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೆ, ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಇಡೀ ದೇಶಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಅಕ್ಕ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೂ ಇಂತಹ ಪ್ರೇರಕ ಘಟನೆಗಳ ಸರಮಾಲೆಯೇ ಇರಬಹುದು, ಎಣಿಸಲಾರದಷ್ಟು ಇರಬಹುದು. ಬನ್ನಿ, ನಾವು ಸಕಾರಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸೋಣ.

ಜೂನ್ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ಜನರು ಮಳೆಯನ್ನು ಎದುರು ನೋಡುತ್ತಾ ಕಾಯುವಷ್ಟು ಬಿಸಿಲಿನ ಧಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದೇ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನರು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿರುವ ಮೋಡಗಳ ಕಡೆಗೆ ಬಿಟ್ಟೂ ಬಿಡದೆ ನೋಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಜನರು ಚಂದ್ರನ ನಿರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಸಹ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಚಂದ್ರ ಕಾಣಿಸುವ ಅರ್ಥ ಈದ್ ಆಚರಿಸಬಹುದು ಎಂದು. ರಮ್ಜಾನ್ ನ ಸಲುವಾಗಿ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಉಪವಾಸದ ನಂತರ ಈದ್ ಹಬ್ಬದ ಉತ್ಸವ, ಸಂಭ್ರಮದ ಆಚರಣೆಗಳ ಪ್ರಾರಂಭದ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಜನರೂ ಈದ್ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಅತೀ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತೀರಿ ಎನ್ನುವ ನಂಬಿಕೆ ನನಗಿದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳೂ ಸಹ ಒಳ್ಳೆಯ ಉಡುಗೊರೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈದ್ ಹಬ್ಬವು ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಸದ್ಭಾವನೆಯ ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲ ಕೊಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಆಶಿಸುತ್ತೇನೆ. ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನಂತಾನಂತ ಶುಭಾಶಯಗಳು.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗೋಣ.

ನಮಸ್ಕಾರ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ನಮಸ್ಕಾರ. ಇಂದು ರಾಮನವಮಿಯ ಶುಭದಿನ. ರಾಮನವಮಿಯ ಈ ಪವಿತ್ರ ದಿನಂದಂದು ದೇಶವಾಸಿಗಳಿಗೆ ನನ್ನ ಅನಂತಾನಂತ ಶುಭಾಷಯಗಳು. ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂರವರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ರಾಮನಾಮದ ಶಕ್ತಿ ಎಷ್ಟಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಅವರ ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಕ್ಷಣದಲ್ಲೂ ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಹಿಂದಿನ ಜನವರಿ 26 ರಂದು ASEAN ದೇಶಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಮಹಾನುಭಾವರು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಾಗ ತಮ್ಮ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ತಂಡಗಳನ್ನು ಕರೆತಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶದ ತಂಡಗಳು ರಾಮಾಯಣವನ್ನೇ ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಡಿಸಿದ್ದು ಬಹಳ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಸಂಗತಿ. ಅಂದರೆ ರಾಮ ಮತ್ತು ರಾಮಾಯಣ ಬರೀ ಭಾರತವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ವಿಶ್ವದ ಈ ಭೂಭಾಗದ ASEAN ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರೇರಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕುತ್ತಿದೆ. ನಾನು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ರಾಮನವಮಿಯ ಶುಭಾಷಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಪ್ರತಿ ಬಾರಿಯಂತೆ ಈ ಬಾರಿಯೂ ಸಹ ನನಗೆ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಪತ್ರಗಳು, ಇ-ಮೇಲ್ ಗಳು, ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗಳು ಮತ್ತು ಟೀಕೆ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಕೋಮಲ್ ಠಕ್ಕರ್ ರವರು ತಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಆನ್-ಲೈನ್ ಕೋರ್ಸ್ ನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಒಥಿಉov ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದನ್ನು ನಾನು ಓದಿದೆ. ಐ.ಟಿ ಪ್ರೊಫೆಷನಲ್ ಆಗಿರುವ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗಿರುವ ಭಾಷಾಪ್ರೇಮ ನೋಡಿ ಬಹಳ ಸಂತೋಷವಾಯಿತು. ನಾನು ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಬಳಿಗೆ ತಲುಪಿಸಲು ಹೇಳಿದ್ದೇನೆ. ಕೋಮಲ್ ರವರ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಮುಂದೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬಹುದು ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರ ಮಾಡಿ ಎಂದು ನಾನು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮನದ ಮಾತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಶ್ರೋತೃಗಳನ್ನು ವಿನಂತಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ.

ಬಿಹಾರದ, ನಳಂದಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬರಾಕರ್ ಗ್ರಾಮದ ಶ್ರೀಯುತ ಘನಶ್ಯಾಂ ಕುಮಾರ್ ರವರೇ, NarendraModiApp ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿರುವ ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ನಾನು ಓದಿದೆ. ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದ ಕುರಿತು ನಡೆಸಿರುವ ನಿಮ್ಮ ಚಿಂತನೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಬಹಳ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣದ್ದಾಗಿದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕದ ಶ್ರೀಯುತ ಶಕಲ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರೇ, “ಯಾವಾಗ ನಾವು ಈ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಪ್ರತಿ ಪ್ರಾಣಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಯೋಚಿಸುತ್ತೇವೆಯೋ ಆಗ ‘ಆಯುಷ್ಮಾನ್ ಭೂಮಿ’ಯಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ‘ಆಯುಷ್ಮಾನ್ ಭೂಮಿ’ ಆದಾಗ ‘ಆಯುಷ್ಮಾನ್ ಭಾರತ’ವಾಗುತ್ತದೆ” ಎಂದು ನೀವು ಶಬ್ದಗಳ ಸುಂದರ ತಾಳಮೇಳಗಳೊಂದಿಗೆ ಬರೆದಿದ್ದೀರಿ. ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪಶು ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ನೀರನ್ನು ಇಡಲು ನೀವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದೀರಿ. ಶಕಲ್ ರವರೇ, ನಿಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ನಾನು ಎಲ್ಲಾ ಶ್ರೋತೃಗಳಿಗೂ ತಲುಪಿಸಿದ್ದೇನೆ.

ನಾನು ಈ ಬಾರಿ ಯುವಕರೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಶ್ರೀಯುತ ಯೋಗೇಶ್ ಭದ್ರೇಶರವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಏಷಿಯಾ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ನಮ್ಮ ಯುವಕರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ದುರ್ಬಲರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಅವರ ಅನಿಸಿಕೆ. ಯೋಗೇಶ್ ರವರೇ, ಈ ಬಾರಿ ಅರೋಗ್ಯದ ವಿಷಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು, Fit India ದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಲು ನಾನು ಯೋಚಿಸಿದ್ದೇನೆ. ನೀವೆಲ್ಲಾ ಯುವಕರು ಸೇರಿ Fit India ದ ಒಂದು ಚಳುವಳಿಯನ್ನೇ ನಡೆಸಬಹುದು.

ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ನ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯವರು ಕಾಶಿಗೆ ಯಾತ್ರೆ ಹೋಗಿದ್ದರು. ಆ ಯಾತ್ರೆಯ ಎಲ್ಲಾ ದೃಶ್ಯಗಳು ಮನ ಮುಟ್ಟುವಂತಿದ್ದವು, ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವಂತಿದ್ದವು ಎಂದು ವಾರಣಾಸಿಯ ಶ್ರೀಯುತ ಪ್ರಶಾಂತ್ ಕುಮಾರ್ ರವರು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಯಾತ್ರೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಫೋಟೋ ಮತ್ತು ವೀಡಿಯೊಗಳನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಕೂಡ ಅವರು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಶಾಂತ್ ರವರೇ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಆ ಫೋಟೋ ಗಳನ್ನು ಅದೇ ದಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಮತ್ತು NarendraModiApp ನಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈಗ ನೀವು ಅವುಗಳನ್ನು ಲೈಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ರೀ ಟ್ವೀಟ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಮಿತ್ರರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಿ.

ಚೆನ್ನೈ ನಿಂದ ಅನಘಾ, ಜಯೇಶ್ ಮತ್ತು ಬಹಳಷ್ಟು ಮಕ್ಕಳು Exam Warrior ಪುಸ್ತಕದ ಹಿಂದೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಗ್ರಾಟಿಟ್ಯೂಡ್ ಕಾರ್ಡ್ ಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಬರೆದು ನನಗೇ ಕಳುಹಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪತ್ರಗಳಿಂದ ನನ್ನ ಇಡೀ ದಿನದ ಆಯಾಸ ಮಾಯವಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಅನಘಾ, ಜಯೇಶ್ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹೇಳಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಎಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಪತ್ರಗಳು, ಎಷ್ಟೊಂದು ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗಳು, ಟೀಕೆ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು!! ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ನಾನು ಯಾವುದನ್ನು ಓದಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆಯೋ, ಯಾವುದು ಕೇಳಿದ್ದೇನೆಯೋ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಮನ ಮುಟ್ಟಿದ ಎಷ್ಟೊಂದು ವಿಚಾರಗಳು – ಬರೀ ಅವುಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಮಾತನಾಡಿದರೂ ಕೂಡ ಬಹುಶಃ ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ನಾನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಏನಾದರೊಂದು ಹೇಳುತ್ತಿರಲೇ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಬಾರಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪತ್ರಗಳು ಮಕ್ಕಳಿಂದ ಬಂದಿವೆ. ಅವರುಗಳು ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ರಜಾ ದಿನಗಳ ತಮ್ಮ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪಶು-ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಚಿಂತನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ರೈತ ಮೇಳಗಳು ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯ ವಿಚಾರವಾಗಿ ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ರೈತ ಸೋದರ-ಸೋದರಿಯರ ಪತ್ರಗಳು ಬಂದಿವೆ. ನೀರಿನ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ನಾಗರೀಕರು ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಾವು ಪರಸ್ಪರ ರೇಡಿಯೋ ದ ಮುಖಾಂತರ ಮನದ ಮಾತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗಿನಿಂದ ನಾನು ಒಂದು ರೀತಿಯ ನಮೂನೆಯನ್ನು ನೋಡಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದೇನೆ. ಅದೆಂದರೆ, ಬಿಸಿಲು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪತ್ರಗಳು ಬೇಸಿಗೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿಯೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಮೊದಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಿತ್ರರ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಪತ್ರಗಳು ಬರುತ್ತವೆ. ಹಬ್ಬಗಳ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಹಬ್ಬಗಳು, ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ನಮ್ಮ ಪರಂಪರೆಯ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಮಾತುಗಳು ಬರುತ್ತವೆ. ಅಂದರೆ, ಮನದ ಮಾತುಗಳು ಋತುಮಾನಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಹುಶಃ ನಮ್ಮ ಮನದ ಮಾತುಗಳು ಎಲ್ಲೋ ಯಾರದೋ ಜೀವನದ ಹವಾಮಾನ ಕೂಡ ಬದಲಿಸುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ಸಹ ಸತ್ಯ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಈ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಈ ಅನುಭವಗಳಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಈ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟೊಂದು ಪ್ರೇರಣೆ, ಇಷ್ಟೊಂದು ಶಕ್ತಿ, ಇಷ್ಟೊಂದು ಅಪ್ಯಾಯತೆ, ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡುವ ಸಂಕಲ್ಪ ಇರುವಾಗ ಏಕೆ ಬದಲಾಗಬಾರದು ಹೇಳಿ? ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಇಡೀ ದೇಶದ ಹವಾಮಾನವನ್ನೇ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಶಕ್ತಿ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅಸ್ಸಾಂನ ಕರೀಂ ಗಂಜ್ ನ ಅಹಮದ್ ಅಲಿ ಎನ್ನುವ ರಿಕ್ಷಾ ಚಾಲಕ ತನ್ನ ಇಚ್ಚಾಶಕ್ತಿಯ ಬಲದಿಂದ ಬಡಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ 9 ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವ ವಿಷಯ ನಿಮ್ಮ ಪತ್ರದ ಮೂಲಕ ಓದಲು ಸಿಕ್ಕಿದಾಗ ಈ ದೇಶದ ಅದಮ್ಯ ಇಚ್ಚಾಶಕ್ತಿಯ ದರ್ಶನ ನನಗೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಕಾನ್ಪುರದ ಡಾಕ್ಟರ್ ಅಜಿತ್ ಮೋಹನ್ ಚೌಧರಿಯವರು ಸ್ವತಃ ಹೋಗಿ ಪಾದಚಾರಿ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಬಡವರನ್ನು ನೋಡಿ ಅವರಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ ಈ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಬಂಧುತ್ವದ ಸವಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವ ಅವಕಾಶ ಸಿಗುತ್ತದೆ. 13 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ದೊರೆಯದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಕೊಲ್ಕತ್ತಾದ ಕ್ಯಾಬ್ ಚಾಲಕ ಸೈದುಲ್ ಲಸ್ಕರ್ ನ ಸೋದರಿಯ ಸಾವು ಸಂಭವಿಸಿತು. ಚಿಕಿತ್ಸೆ ದೊರೆಯದ ಕಾರಣದಿಂದ ಬಡವರ ಸಾವು ಸಂಭವಿಸಬಾರದು ಎನ್ನುವ ಕಾರಣದಿಂದ ಅವನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸುವ ಧೃಢ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ. ಸೈದುಲ್ ತನ್ನ ಈ ಗುರಿ ಸಾಧಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಮನೆಯ ಒಡವೆಗಳನ್ನು ಮಾರಿದ, ದಾನದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಣ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮಾಡಿದ. ಅವನ ಕ್ಯಾಬ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ಎಷ್ಟೋ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಉದಾರ ಹೃದಯದಿಂದ ದಾನ ಮಾಡಿದರು. ಒಬ್ಬಳು ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಅಂತೂ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಸಂಬಳವನ್ನೇ ನೀಡಿದಳು. ಈ ರೀತಿ ಧನ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮಾಡಿ ಛಲವಾದಿ ಸೈದುಲ್ ಲಸ್ಕರ್ ತನ್ನ ಭಗೀರಥ ಪ್ರಯತ್ನ ಮುಂದುವರೆಸಿದ. 12 ವರ್ಷ ಪಟ್ಟ ನಿರಂತರ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮದ ಫಲವಾಗಿ, ಅವನ ಸಂಕಲ್ಪದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಇಂದು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಹತ್ತಿರ ಪುನರಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 30 ಹಾಸಿಗೆಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವುಳ್ಳ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಇದು ನವ ಭಾರತದ ಶಕ್ತಿ. ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶದ ಒಬ್ಬ ಮಹಿಳೆ ಅನೇಕ ಸಂಘರ್ಷಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ 125 ಶೌಚಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಅವರ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತಾಳೆ ಎಂದಾದಾಗ ಮಾತೃ ಶಕ್ತಿಯ ದರ್ಶನವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಅನೇಕ ಪ್ರೇರಣಾ-ಪುಂಜಗಳು ನನ್ನ ದೇಶದ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇಂದು ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಭಾರತವನ್ನು ನೋಡುವ ದೃಷ್ಟಿ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಭಾರತದ ಹೆಸರನ್ನು ಬಹಳ ಗೌರವದಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಾರೆಂದರೆ ಅದರ ಹಿಂದೆ ತಾಯಿ ಭಾರತಿಯ ಇಂತಹ ಪುತ್ರ-ಪುತ್ರಿಯರ ಪರಿಶ್ರಮ ಅಡಗಿದೆ. ಇಂದು ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ ಯುವಕರಲ್ಲಿ, ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ, ಹಿಂದುಳಿದವರಲ್ಲಿ, ಬಡವರಲ್ಲಿ, ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ‘ಹೌದು, ನಾವು ಮುಂದುವರೆಯಬಹುದು, ನಮ್ಮ ದೇಶ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ‘ ಎನ್ನುವ ಭರವಸೆ ಮೂಡಿದೆ. ಆಸೆ-ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳು ತುಂಬಿದ, ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದ ಒಂದು ಧನಾತ್ಮಕ ವಾತಾವರಣ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿದೆ. ಇದೇ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ, ಇದೇ ಧನಾತ್ಮಕತೆ, ನವ ಭಾರತದ ನಮ್ಮ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಕನಸನ್ನು ನನಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಮುಂಬರುವ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳು ರೈತ ಸೋದರ ಸೋದರಿಯರಿಗೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದವುಗಳು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಬಹಳಷ್ಟು ಪತ್ರಗಳು ಕೃಷಿಯ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಬಂದಿವೆ. ಈ ಬಾರಿ ದೂರದರ್ಶನದ DD Kisan Channel ನಲ್ಲಿ ರೈತರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಚರ್ಚೆಗಳ ವೀಡಿಯೊಗಳನ್ನು ತರಿಸಿಕೊಂಡು ನೋಡಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ರೈತರೂ ದೂರದರ್ಶನದ ಈ ಆಆ ಏisಚಿಟಿ ಅhಚಿಟಿಟಿeಟ ನ ಜೊತೆಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಅದನ್ನು ನೋಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಆ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತಿದೆ. ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಶಾಸ್ತ್ರೀಜಿ, ರಾಮ್ ಮನೋಹರ್ ಲೋಹಿಯಾ, ಚೌಧರಿ ಚರಣ್ ಸಿಂಗ್, ಚೌಧರಿ ದೇವಿಲಾಲ್ ಯಾರೇ ಅಗಲಿ- ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಕರನ್ನು ದೇಶದ ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನ ಜೀವನದ ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಭಾಗ ಎಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದರು. ಮಣ್ಣು, ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ರೈತರ ಬಗ್ಗೆ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರಿಗೆ ಎಂತಹ ನಂಟು ಇತ್ತು ಎಂಬುದು ಅವರ ಈ ಪಂಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಇಣುಕುತ್ತದೆ.
‘To forget how to dig the earth and to tend the soil, is to forget ourselves.’ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದರು.

ಅಂದರೆ, ‘ಭೂಮಿಯನ್ನು ಅಗೆದು ಮಣ್ಣನ್ನು ಹದ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಾವು ಮರೆತರೆ ನಮ್ಮನ್ನು ನಾವು ಮರೆತಂತೆ’ ಎಂದು. ಇದೇ ರೀತಿ ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರು ಗಿಡ, ಮರ ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಡಾಕ್ಟರ್ ರಾಮ ಮನೋಹರ್ ಲೋಹಿಯಾರವರಂತೂ ನಮ್ಮ ಕೃಷಿಕರಿಗಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಆದಾಯ, ಉತ್ತಮ ನೀರಾವರಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಇವುಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಹಾಲಿನ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಜನಜಾಗೃತಿಯ ಮಾತನ್ನು ಹೇಳಿದ್ದರು. 1979 ರಲ್ಲಿ ಚೌಧರಿ ಚರಣ್ ಸಿಂಗ್ ರವರು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ಮಾಡಲು, ಹೊಸ ಅವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ರೈತರಲ್ಲಿ ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇದರ ಅವಶ್ಯಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಒತ್ತು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ನಾನು ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾದ ಕೃಷಿ ಉನ್ನತಿ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಕ ಸೋದರ ಸೋದರಿಯರು ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಜೊತೆ ನನ್ನ ಮಾತುಕತೆ, ಕೃಷಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅನೇಕ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು, ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಕೃಷಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು – ಇವೆಲ್ಲವೂ ನನಗೆ ಒಂದು ಆಹ್ಲಾದಕರವಾದ ಅನುಭವವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನನ್ನನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳಿಸಿದ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ಮೇಘಾಲಯ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ರೈತರ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ. ಕಡಿಮೆ ಪ್ರದೇಶವಿರುವ ಈ ರಾಜ್ಯವು ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದೆ. ಮೇಘಾಲಯದ ನಮ್ಮ ಕೃಷಿಕರು 2015 – 16 ನೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿನ ಐದು ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಒಂದು ದಾಖಲೆಯನ್ನೇ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಗುರಿ ನಿರ್ಧಾರಿತವಾಗಿದ್ದರೆ, ಧೈರ್ಯವಿದ್ದರೆ, ಮನದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು, ಸಾಧಿಸಿ ತೋರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದು ಕೃಷಿಕರ ಪರಿಶ್ರಮಕ್ಕೆ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯ ನೆರವು ಸಿಗುತ್ತಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಕೃಷಿ-ಉತ್ಪಾದಕರಿಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಬಲ ಬಂದಂತಾಗಿದೆ. ನನ್ನ ಬಳಿ ಬಂದಿರುವ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಬಹಳಷ್ಟು ಜನ ರೈತರು MSP (Minimum Support price)) ನ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ನಾನು ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಅವರೊಂದಿಗೆ ವಿವರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಸೋದರ ಸೋದರಿಯರೇ, ಈ ವರ್ಷದ ಬಜೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ರೈತರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಫಸಲಿಗೆ ನ್ಯಾಯೋಚಿತವಾದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಕೊಡಿಸಲು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಸೂಚಿಸಲಾದ ಫಸಲುಗಳಿಗೆ ಒSP ಯು ಅದಕ್ಕೆ ತಗುಲಿದ ವೆಚ್ಚದ ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದೂವರೆ ಪಟ್ಟು ಎಂದು ಘೋಸಿಸಬೇಕು ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ನಾನು ವಿವರವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಒSP ಯಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಪಡುವ ಪರಿಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಕೊಡುವ ಕೂಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಜಾನುವಾರು, ಯಂತ್ರಗಳು ಅಥವಾ ಬಾಡಿಗೆಗೆ ತಂದಿರುವ ಜಾನುವಾರು ಮತ್ತು ಯಂತ್ರಗಳ ಖರ್ಚು, ಬೀಜದ ಮೌಲ್ಯ, ಉಪಯೋಗಿಸಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಮೌಲ್ಯ, ನೀರಾವರಿಯ ಖರ್ಚು, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಕಂದಾಯ, ಮೂಲಧನದ ಮೇಲೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಬಡ್ಡಿ, ಭೂಮಿಯನ್ನು ಗುತ್ತಿಗೆಗೆ ಪಡೆದಿದ್ದರೆ ಅದರ ಬಾಡಿಗೆ ಮತ್ತು ಇದಲ್ಲದೆ ಸ್ವತಃ ರೈತರು ಮಾಡುವ ಕೆಲಸ ಅಥವಾ ಅವನ ಪರಿವಾರದಲ್ಲಿ ಯಾರೇ ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರಮದಾನ ಮಾಡಿದರೆ ಅದರ ಕೂಲಿಯನ್ನು ಸಹ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ರೈತರ ಬೆಳೆಗೆ ನ್ಯಾಯೋಚಿತವಾದ ಬೆಲೆ ಸಿಗಬೇಕು ಎನ್ನುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ Agriculture Marketing Reform ನ ಬಗ್ಗೆಯೂ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಕೆಲಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಗ್ರಾಮಗಳ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಂಡಿಗಳನ್ನು ಸಗಟು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸೇರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಸಹ ಆಗುತ್ತಿದೆ. ರೈತರು ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಬಹಳಷ್ಟು ದೂರ ಹೋಗುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ದೇಶದ 22 ಸಾವಿರ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಅಗತ್ಯ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಗೇರಿಸಿ APMC ಮತ್ತು e-NAM platform ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ‘ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಯಿಂದ ದೇಶದ ಯಾವುದೇ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಜೊತೆ ಸಂಪರ್ಕ’ – ಇಂತಹ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಈ ವರ್ಷ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರ 150 ನೇ ಜಯಂತಿಯ ವರ್ಷಾಚರಣೆಯ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂದರ್ಭ. ದೇಶ ಹೇಗೆ ಈ ಉತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಬೇಕು? ಸ್ವಚ್ಚ ಭಾರತವಂತೂ ನಮ್ಮ ಸಂಕಲ್ಪವಾಗಿಯೇ ಇದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ 125 ಕೋಟಿ ದೇಶವಾಸಿಗಳು ಭುಜಕ್ಕೆ ಭುಜ ಕೊಟ್ಟು ಗಾಂಧೀಜಿಯವರಿಗೆ ಹೇಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಅರ್ಪಿಸಬೇಕು? ಹೊಸ ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದೇ? ಹೊಸ ಹೊಸ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದೇ? ಒಥಿಉov ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೂಲಕ ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮ್ಮ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂಬುದು ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ನನ್ನ ವಿನಂತಿಯಾಗಿದೆ. ‘ಗಾಂಧಿ 150’ ಇದರ ಲೋಗೋ ಏನಾಗಿರಬೇಕು? ಸ್ಲೋಗನ್ ಅಥವಾ ಮಂತ್ರ ಅಥವಾ ಘೋಷ ವಾಕ್ಯ ಏನಾಗಿರಬೇಕು? ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸಲಹೆ ನೀಡಿ. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಸೇರಿ ಬಾಪೂರವರಿಗೆ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವಂತಹ ಒಂದು ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಬಾಪೂರವರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಂಡು, ಅವರಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡು ನಮ್ಮ ದೇಶವನ್ನು ಹೊಸ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ತಲುಪಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.

### (ಫೋನ್) “ಆದರಣೀಯ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಗಳೇ, ನಮಸ್ಕಾರ…. ನಾನು ಪ್ರೀತಿ ಚತುರ್ವೇದಿ, ಗುರುಗ್ರಾಮದಿಂದ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ… ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಗಳೇ, ಹೇಗೆ ನೀವು ‘ಸ್ವಚ್ಚ-ಭಾರತ’ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಒಂದು ಸಫಲಪೂರ್ಣ ಅಭಿಯಾನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದೀರೋ, ಹಾಗೆಯೇ ಈಗ ‘ಸ್ವಸ್ಥ ಭಾರತ’ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಅದೇ ರೀತಿ ಸಫಲಗೊಳಿಸುವ ಕಾಲವು ಬಂದಿದೆ… ಈ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ನೀವು ಜನರನ್ನು, ಸರ್ಕಾರವನ್ನು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಯಾವ ರೀತಿ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೀರಿ, ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೇಳಿ.. ಧನ್ಯವಾದಗಳು…”

ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ನೀವು ಸರಿಯಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದೀರಿ; ಸ್ವಚ್ಚ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಸ್ವಸ್ಥ ಭಾರತ ಎರಡೂ ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಪೂರಕವಾಗಿವೆ ಎಂದು ನಾನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ, ಆರೋಗ್ಯದ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇಂದು ದೇಶ conventional approach ನೊಂದಿಗೆ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯದ ಜೊತೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಯಾವ ಕೆಲಸಗಳು ಈ ಮೊದಲು ಬರೀ ಅರೋಗ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿತ್ತೋ, ಅದು ಈಗ ಎಲ್ಲಾ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಾಗೂ ಸಚಿವಾಲಯಗಳು – ಅದು ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಸಚಿವಾಲಯವಾಗಿರಲಿ, ಆಯುಷ್ ಸಚಿವಾಲಯವಾಗಿರಲಿ, ರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ರಸಗೊಬ್ಬರ ಸಚಿವಾಲಯವಾಗಿರಲಿ, ಗ್ರಾಹಕ ಸಚಿವಾಲಯವಾಗಿರಲಿ, ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯವಾಗಿರಲಿ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಾಗಿರಲಿ, ಇವೆಲ್ಲವುಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳೆಲ್ಲ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿ ಸ್ವಸ್ಥ-ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು preventive health ನ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ affordable health ನ ಬಗ್ಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. preventive health-care ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಅಗ್ಗವಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಸುಲಭವಾಗಿಯೂ ಇದೆ. preventive health-care ನ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಎಷ್ಟು ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರುತ್ತೇವೆಯೋ ಅದರಿಂದ ಅಷ್ಟೇ ಲಾಭ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ, ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಕೂಡ ಇದೆ. ಜೀವನ ಆರೋಗ್ಯಪೂರ್ಣವಾಗಿರಬೇಕಾದರೆ ಇರಬೇಕಾದ ಮೊದಲ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಎಂದರೆ ಅದು ಸ್ವಚ್ಚತೆ. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ ದೇಶ ಎನ್ನುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿ ಮುಷ್ಠಿ ಎತ್ತಿದ್ದೆವು, ಅದರ ಪರಿಣಾಮ – ಕಳೆದ ಸುಮಾರು 4 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ sanitation coverage ಎರಡರಷ್ಟಾಗಿ ಶೇಕಡಾ 80 ರ ಆಸುಪಾಸಿನಷ್ಟು ಆಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ ಆರೋಗ್ಯ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು (Health Wellness Centres) ತೆರೆಯುವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಬಹಳ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಕೆಲಸ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. Preventive health-care ನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಯೋಗವು ಹೊಸ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನ ತುಂಬಾ ತನ್ನ ಹೆಗ್ಗುರುತನ್ನು ಮೂಡಿಸಿದೆ. ಯೋಗ, ftness ಮತ್ತು wellness ಇವೆರಡಕ್ಕೂ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಯೋಗವು ಇಂದು ಒಂದು mass movement ಆಗಿ, ಮನೆ ಮನೆಯನ್ನು ತಲುಪಿರುವುದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಬದ್ಧತೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ. ಈ ವರ್ಷದ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿವಸವಾದ ಜೂನ್ 21 ಕ್ಕೆ 100 ದಿನಗಳಿಗೂ ಕಡಿಮೆ ದಿನಗಳು ಉಳಿದಿವೆ. ಹಿಂದಿನ ಮೂರು ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜಾಗದಲ್ಲಿಯೂ ಜನರು ಸಾಕಷ್ಟು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಈ ಬಾರಿಯೂ ಸಹ ನಾವು ಸ್ವತಃ ಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ನಿಶ್ಚಯಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರು, ಸ್ನೇಹಿತರು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಯೋಗ ಮಾಡಲು ಇಂದಿನಿಂದಲೇ ಪ್ರೇರೇಪಣೆಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಯೋಗವನ್ನು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ, ಯುವಕರಲ್ಲಿ, ಹಿರಿಯ ನಾಗರೀಕರಲ್ಲಿ – ಎಲ್ಲಾ ವಯಸ್ಸಿನವರಲ್ಲಿ, ಪುರುಷರಾಗಿರಲಿ, ಮಹಿಳೆಯಾಗಿರಲಿ ಎಲ್ಲರಲ್ಲೂ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ದೇಶದ ಖಿಗಿ ಮತ್ತು ಇಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಇಂದಿನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಯೋಗ ದಿನದವರೆಗೆ ಒಂದು ಅಭಿಯಾನದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಯೋಗದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆಯೇ?

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ನಾನು ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕನಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಾನು ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಜನರು ತಮ್ಮ ಸೃಜನಶೀಲತೆಯ ಮೂಲಕ ನನ್ನನ್ನು ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕನನ್ನಾಗಿ ಸಹ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ನಾನು ಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಂತೆ 3ಆ ಅನಿಮೇಟೆಡ್ ವೀಡಿಯೊ ಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಈ ವೀಡಿಯೊ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ, ಅದರಿಂದ ನಾವು ಜೊತೆಜೊತೆಯಾಗಿ ಆಸನ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ ಇವುಗಳ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬಹುದು. ಅರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ accessible ಮತ್ತು affordable ಇದ್ದು ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಅಗ್ಗವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿರಲಿ ಎನ್ನುವುದರ ಸಲುವಾಗಿ ಕೂಡ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಇಂದು ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ 3 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 800 ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಔಷಧಿಗಳು ಕಡಿಮೆ ದರದಲ್ಲಿ ಸಿಗುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೊಸ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನೂ ಸಹ ತೆರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಮನದ ಮಾತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಶ್ರೋತೃಗಳಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಮನವಿ ಏನೆಂದರೆ: ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇರುವವರಿಗೆ ಈ ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿ, ಇದರಿಂದ ಅವರ ಔಷಧಿಯ ಖರ್ಚು ಬಹಳಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರಿಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಉಪಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೃದ್ರೋಗಿಗಳಿಗಾಗಿ ಹಾರ್ಟ್ ಸ್ಟೆಂಟ್ ನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಶೇಕಡಾ 85 ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಂಡಿ ಚಿಪ್ಪಿನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನೂ ಸಹ ನಿಯಂತ್ರಣಗೊಳಿಸಿ ಶೇಕಡಾ 50 ರಿಂದ 70 ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ‘ಆಯುಷ್ಮಾನ್ ಭಾರತ ಯೋಜನೆ’ ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ಸುಮಾರು 10 ಕೋಟಿ ಕುಟುಂಬಗಳು ಅಂದರೆ ಸುಮಾರು 50 ಕೋಟಿ ನಾಗರೀಕರಿಗೆ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಸೇರಿ ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 5 ಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತವೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿರುವ 479 ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ MBBS ಸೀಟುಗಳ

ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ ಸುಮಾರು 68 ಸಾವಿರದಷ್ಟು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ದೇಶದ ಎಲ್ಲ ಜನರಿಗೂ ಉತ್ತಮ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಅರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಸಿಗಲಿ ಎನ್ನುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ AIIMS ಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರತಿ 3 ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹೊಸ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜು ತೆರೆಯಲಾಗುವುದು. ದೇಶವನ್ನು 2025 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಕ್ಷಯರೋಗ ಮುಕ್ತವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಗುರಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಒಂದು ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸ. ಪ್ರತಿ ಜನರಿಗೂ ಈ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ತಲುಪಿಸಲು ನಿಮ್ಮ ಸಹಾಯ ಬೇಕು. ಕ್ಷಯ ರೋಗದಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯಲು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಏಪ್ರಿಲ್ 14 ಡಾಕ್ಟರ್ ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಜನ್ಮ ಜಯಂತಿ. ಬಹಳ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಡಾಕ್ಟರ್ ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ರವರು ಭಾರತದ ಔದ್ಯೋಗೀಕರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ್ದರು. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ ಉದ್ಯೋಗವು ಬಡವರಲ್ಲಿ ಬಡವನಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಕೆಲಸ ದೊರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಒಂದು ಪ್ರಭಾವೀ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿತ್ತು. ಇಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ Make in India ದ ಅಭಿಯಾನ ಸಫಲವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆಯೆಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಡಾ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ industrial super power ನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕನಸು ಕಂಡ ಭಾರತ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿದೆ, ಇಂದು ಭಾರತವು ಜಾಗತಿಕ ಅರ್ಥ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಬೆಳಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವಿದೇಶೀ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ (Foreign Direct Investment), FDI ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಇಡೀ ವಿಶ್ವವು ಭಾರತವನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ, ಅವಿಷ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕೇಂದ್ರದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೋಡುತ್ತಲಿದೆ. ಉದ್ಯೋಗಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಟ್ಟಣಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯ ಎನ್ನುವ ಯೋಚನೆಯಿಂದಲೇ ಡಾ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ರವರು ಭಾರತದ ನಗರೀಕರಣವನ್ನು ನಂಬಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರ ಈ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿ ದೇಶದ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರೀತಿಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು – ಅದು ಒಳ್ಳೆಯ ರಸ್ತೆಯಾಗಲಿ, ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಲಿ, ಆರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಾಗಲಿ, ಶಿಕ್ಷಣ ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಂಪರ್ಕವಾಗಲಿ, ಇವುಗಳನ್ನು
ದೊರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಇಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ smart cities mission ಮತ್ತು urban mission ಇವುಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ ಪೂರ್ಣತೆ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ದೃಢ ವಿಶ್ವಾಸವಿತ್ತು. ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಬಡತನದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸುವುದನ್ನು ಅವರು ಇಚ್ಚಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಬಡವರಿಗೆ ಬರೀ ಏನಾದರೊಂದು ಹಂಚಿಕೊಡುವುದರಿಂದ ಅವರ ಬಡತನ ದೂರವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೂಡ ಅವರು ತಿಳಿದಿದ್ದರು. ಇಂದು ಮುದ್ರಾ ಯೋಜನೆ, Start Up India, Stand Up India initiatives ಗಳು ನಮ್ಮ ಯುವ ಅವಿಷ್ಕಾರಿಗಳನ್ನು, ಯುವ ಉದ್ಯಮಿಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕುತ್ತಿದೆ. 1930 ಮತ್ತು 1940 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬರೀ ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ರೈಲ್ವೆ ಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ರವರು ಬಂದರು ಮತ್ತು ಜಲಮಾರ್ಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ್ದರು. ಜಲಶಕ್ತಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಶಕ್ತಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೋಡಿದವರು ಡಾ. ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಮಾತ್ರ. ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ನೀರಿನ ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಒತ್ತು ಕೊಟ್ಟರು. ವಿಭಿನ್ನ ನದಿ- ಕಣಿವೆ ಅಥಾರಿಟಿಗಳು, ನೀರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಆಯೋಗಗಳು ಇವೆಲ್ಲವೂ ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಫಲವಾಗಿದೆ. ಇಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಜಲಮಾರ್ಗ ಮತ್ತು ಬಂದರುಗಳಿಗೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಭಾರತದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಮುದ್ರ ತೀರಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹೊಸ ಬಂದರುಗಳು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಬಂದರುಗಳ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. 40 ರ ದಶಕದ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ 2 ನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ, ನಡೆಯಬಹುದಾದ ಶೀತಲ ಸಮರಗಳು ಮತ್ತು ದೇಶ ವಿಭಜನೆ ಇವುಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಅಂತಹ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡಾ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ರವರು ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ team India ದ spirit ಗೆ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿದರು. ಅವರು federalism ಅಂದರೆ, ಸಾಂಘಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು ದೇಶದ ಉನ್ನತಿಗಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳು ಜೊತೆ ಸೇರಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಬಗ್ಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿದರು. ಇಂದು ನಾವು ಶಾಸನದ ಪ್ರತಿ ಹೆಜ್ಜೆಯಲ್ಲೂ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘವಾದ ಅಂದರೆ co-operative federalism ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೂ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೂ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿ competitive cooperative federalism ನ ಮಂತ್ರವನ್ನು ನಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ಡಾ. ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ರವರು ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡ ನನ್ನಂಥಹ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ಜನರಿಗೆ ಒಂದು ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ಬರಲು ದೊಡ್ಡ ಅಥವಾ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಡ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಜನರು ಸಹ ತಮ್ಮ ಕನಸು ಕಾಣಬಹುದು, ಆ ಕನಸುಗಳನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಫಲತೆಯನ್ನು ಸಹ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ನಮಗೆ ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರು ಡಾ. ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡಿದ್ದೂ ಸಹ ನಡೆಯಿತು. ಅವರನ್ನು ಹಿಂದೆ ತಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನ ಪಟ್ಟರು. ಬಡ ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವನು ಮುಂದೆ ಬರಬಾರದು, ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಏನೂ ಆಗಬಾರದು, ಏನೂ ಸಾಧಿಸಬಾರದು ಎಂದು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರೀತಿಯ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೂ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ನವ ಭಾರತದ ಚಿತ್ರಣ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಬೇರೆಯೇ ಆಗಿದೆ. ಇಂತಹ ಭಾರತ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಬಯಸಿದ ಭಾರತವಾಗಿದೆ, ಬಡವರು ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದವರ ಭಾರತವಾಗಿದೆ. ಡಾ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ರವರ ಜನ್ಮ ಜಯಂತಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಏಪ್ರಿಲ್ 14 ರಿಂದ ಮೇ 5 ರವರೆಗೆ ‘ಗ್ರಾಮ-ಸ್ವರಾಜ್ ಅಭಿಯಾನ’ ವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ಇಡೀ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ, ಬಡವರ ಕಲ್ಯಾಣ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಇವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಈ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ ಎಂದು ನಾನು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರನ್ನೂ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಭಗವಾನ್ ಮಹಾವೀರ ಜಯಂತಿ, ಹನುಮಾನ್ ಜಯಂತಿ, ಈಸ್ಟರ್, ಬೈಸಾಖಿ ಹೀಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಹಬ್ಬಗಳು ಬರುತ್ತಿವೆ. ಭಗವಾನ್ ಮಹಾವೀರ ಜಯಂತಿಯು ಮಹಾವೀರರ ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ತಪಸ್ಸಿನ ನೆನಪು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಅಹಿಂಸೆಯ ಸಂದೇಶ ಸಾರಿದ ಭಗವಾನ್ ಮಹಾವೀರರ ಜೀವನ, ಅವರ ದರ್ಶನ ನಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ಪ್ರೇರಣೆ ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಸಮಸ್ತ ದೇಶವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಮಹಾವೀರ ಜಯಂತಿಯ ಶುಭಾಷಯಗಳು. ಈಸ್ಟರ್ ನ ಚರ್ಚೆ ಆಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಪ್ರಭು ಏಸು ಕ್ರಿಸ್ತನ ಪ್ರೇರಣಾದಾಯಕ ಉಪದೇಶವು ನೆನಪಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಅವರು ಯಾವಾಗಲೂ ಮಾನವತೆಗೆ ಶಾಂತಿ, ಸದ್ಭಾವ, ನ್ಯಾಯ, ದಯೆ ಮತ್ತು ಕರುಣೆಯ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಏಪ್ರಿಲ್ ನಲ್ಲಿ ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬೈಸಾಖಿಯ ಉತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಅದೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಜುಡ್ ಶೀತಲ್ ಮತ್ತು ಸತುವಾಯಿನ್, ಅಸ್ಸಾಂ ನಲ್ಲಿ ಬಿಹೂವಾದರೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಪೋಯ್ಲಾ ವೈಸಾಖ್ ನ ಹರ್ಷೋಲ್ಲಾಸ ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಹಬ್ಬಗಳೂ ಒಂದಿಲ್ಲೊಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಕಣಜಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಅನ್ನದಾತರೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬಗಳ ಮೂಲಕ ನಾವು ಧಾನ್ಯಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಉಡುಗೊರೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಕೃತಿ ಮಾತೆಗೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತೇವೆ.

ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಮುಂಬರುವ ಎಲ್ಲಾ ಹಬ್ಬಗಳಿಗಾಗಿ ಹಾರ್ದಿಕ ಶುಭಾಷಯಗಳು.

ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.

My dear countrymen, Namaskar.

Let us begin today’s Mann Ki Baat with a phone call.]

Phone Call...

Thank you very much for your phone call. My young friends have asked me many questions related to Science; they keep writing on quite a few points. All of us have seen that the sea appears blue, but we know from routine life experiences that water has no colour at all. Have we ever thought why water acquires colour in rivers and seas? The same thought occurred to a young man in the 1920s. The same question gave rise to a great scientist of modern India. When we talk about Science, the first name that strikes us is that of Bharat Ratna Sir C.V.Raman. He was awarded the Nobel Prize for his outstanding work on light scattering. One of his discoveries is famous as the Raman Effect.

We celebrate the 28th of February as National Science Day since on this very day, he is said to have discovered the phenomenon of light scattering, for which the Nobel Prize was conferred upon him. This land has given birth to many a great scientist. On the one hand, there has been a tradition of great Mathematicians like Bodhayan, Bhaskar, Brahmagupt and Aryabhatt; on the other, in the field of medicine, Sushrut & Charak have bestowed upon us a place of pride. Right from Sir Jagdish Chandra Bose and Hargobind Khurana to Satyendranath Bose have brought laurels to India. The famous particle BOSON has been named after Satyendranath Bose. Recently I got an opportunity to take part in a programme in Mumbai – the inauguration of the Wadhwani Institute for Artificial Intelligence. It was interesting to know about the ongoing miraculous accomplishments in the field of Science. Artificial Intelligence aids in making robots, Bots and other machines meant for specific tasks. Through self learning, machines today can enhance their intelligence to a smarter level. This technology can be harnessed to better the lives of the underprivileged, the marginalized and the needy. In that programme on Artificial Intelligence, I urged the scientific community to deliberate on how Artificial Intelligence could help us make life easier for our divyang brothers & sisters. Can we make better predictions of natural disasters using Artificial Intelligence? Can we use it to provide assistance to farmers on crop yield? Can Artificial Intelligence be used as tool to simplify the outreach of health services and modernize medical treatment?

A few days ago, I got an opportunity to accompany the Prime Minister of Israel to Ahmedabad, Gujarat for the inauguration of ‘I create’. There a young person referred to developing a digital instrument that converts the written word into voice. This is to aid those who are incapable of speech to converse normally like any other person. I feel we can harness Artificial Intelligence in many such fields.

Science and Technology are value neutral. They don’t possess any value in themselves. Any machine will work the way we want it to. It entirely depends on us what task we want it to perform. Here human objectives assume significance; the use of Science for the sole purpose of human welfare, with the endeavour to assist human lives touch the greatest heights.

Thomas Alva Edison, the inventor of the light bulb, failed many a time in his experiments. Once, on being asked about it, he quipped, “I have devised ten thousand ways of how NOT to make a light bulb”. What I mean to say is, Edison transformed even his failures into his own strength. Coincidentally, I am fortunate today to be in Auroville, the land, the karmabhoomi of Maharshi Arvind. As a revolutionary, he challenged British rule, fought against them and questioned subjugation. Thus, as a great sage, he questioned every facet of life. Extracting answers, he showed the right path to humanity. The relentless quest to ask questions for knowing the truth is very important. And this is the very essence, the real inspiration behind scientific inventions and discoveries. Never rest till every ‘why’, ‘what’ & ‘how’ are answered. I congratulate our scientists, and all those connected with Science on the occasion of National Science Day. May our young generation be inspired for the quest of truth & knowledge; may they be motivated to serve society through Science. I wish them the best.

Friends, safety in the times of crises, disasters are topics on which many messages keep coming in- people keep writing to me. In a comment posted on Narendra Modi Mobile App, Shriman Ravindra Singh from Pune has referred to occupational safety. He writes that in our country, safety standards at factories and construction sites are not upto the mark. Since the 4th of March is National Safety Day, the Prime Minister should include safety in the Mann Ki Baat programme in order to raise awareness on safety. When we refer to public safety, two aspects are very important- proactiveness and preparedness. Safety is of two kinds – one is safety during disasters and the other is safety in everyday life. If we are not aware of safety in daily life, if we are not able to attain a certain level, it will get extremely difficult during the time of disasters. We often read signboards on streets bearing lines such as – ‘सतर्कता हटी – दुर्घटना घटी’ – ‘Lose alertness – invite mishaps’ or ‘एक भूल करे नुकसान, छीने खुशियां और मुस्कान’ – ‘One mistake can cost you dear- rob you of your joy & smile’ or इतनी जल्दी न दुनिया छोड़ो, सुरक्षा से अब नाता जोड़ो – ‘Don’t be in a hurry to leave this world – embrace the culture of safety’ or सुरक्षा से न करो कोई मस्ती वर्ना जिन्दगी होगी सस्ती – ‘Don’t play around with safety, your life will be treated cheap’. Beyond that, these sentences serve no purpose in our lives. Leave aside natural disasters; most of the mishaps are a consequence of some mistake or the other on our part. If we stay alert, abide by the prescribed rules & regulations, we shall not only be able to save our own lives but we can prevent catastrophes harming society. There are times when we come across many slogans on safety at the work place but none following their letter and spirit. I urge the fire brigade under corporations and municipalities to visit school children once a week or once a month and perform mock drills for them. This will have a dual benefit – the fire brigade will undergo an exercise in readiness and the new generation will get lessons in alertness. And all this at no added cost. In a way it will a natural part of the overall learning curve. India is a land of geographic and climatic diversities. As far as disasters are concerned, this country has borne the brunt of many a natural as well as man made disaster, such as chemical & industrial mishaps. Today, the National Disaster Management Authority, NDMA is the vanguard when it comes to dealing with disasters in the country. During earthquakes, floods, cyclones, landslides, NDMA reaches the area within no time. They have issued guidelines; simultaneously they keep imparting training on a regular basis for capacity building. In Districts prone to floods and cyclones, an initiative names ‘Aapada Mitra’ has been launched for training Volunteers. Training and awareness have a very important role to play. Two- three years ago, thousands of people would lose their lives every year due to heat-wave. After that, NDMA organized workshops on heat wave management as part of a campaign to raise awareness in people. Mass participation led to good results. In 2017, the death toll on account of heat wave remarkably came down to around 220 or so. This proves that if we accord priority to safety, we can actually attain safety. I laud the role played by innumerable individuals, citizens who immediately embark upon rescue and relief operations wherever a disaster strikes. And there are numerous such unnamed, unsung heroes. Our Fire & Rescue services, National Disaster Response Forces Armed Forces, Paramilitary Forces… these brave hearts go beyond the call of duty to help people in distress, often risking their own lives. Organisations like NCC and Scouts are also contributing in this task; they are getting trained too. Recently we have made an attempt to have joint exercise for disaster management between countries on the lines of joint military exercise involving different countries of the world. India has made a pioneering effort – BIMSTEC, Bangladesh, India, Myanmar, Sri Lanka, Thailand, Bhutan & Nepal – a joint disaster management exercise involving these countries was undertaken. It was a novel humanitarian experiment on a large scale. We’ll have to turn ourselves into a risk conscious society. In our culture, we often talk of safety of values; we now need to realize the values of safety. We’ll have to make it part of our life, our being. In day to day life, during air travel, we must have frequently come across air hostesses giving out a rather longish speech, safety instructions at the beginning of a flight. We must have heard it hundreds of times. But today if one of us is taken inside an aircraft and asked about the location of equipments, say life jackets, and how to use them, I can say for sure that none of us will be able to give the right answer. So, was there a provision for giving our information? Yes, there was. Was there a scope of direct visibility when the information was given? Of course there was. But we did not respond actively. WHY? Because by nature, we are not conscious. And that is why our ears hear when we sit in the aircraft, but no one realizes that ‘these instructions are for me’. We experience this in all walks of life. Let us not think that safety is only meant for someone else. If all of us become conscious and aware of our own safety, the essence of safety of society will be inbuilt.

My dear countrymen, in the current budget, emphasis has been laid on turning ‘waste to wealth’ and ‘waste to energy’ through Bio gas, under the Swachch Bharat Campaign. An effort was initiated which was named GOBAR-Dhan - Galvanizing Organic Bio Agro Resources. The aim of this GOBAR- DHAN scheme is ensuring cleanliness in villages and generating wealth and energy by converting cattle dung and solid agricultural waste into Compost and Bio Gas. India is home to the highest cattle population in the world, close to 300 million in number, with a daily output of 3 million tonnes of dung. Some European countries and China use animal dung and other Bio-waste to produce energy. But India was lacking full capacity utilization. Under the Swachch Bharat Mission (Rural), we are taking rapid strides in this direction.

A target has been set to use cattle dung, agricultural waste, kitchen waste to produce Bio gas based energy. Under the Gobardhan Scheme our farmer brothers & sisters in rural India will be encouraged to consider dung and other waste not just as a waste but as a source of income. Under the aegis of 'GobarDhanYojana', many benefits will accrue to rural areas. It will be easier to keep the village clean and sanitized, livestock health will improve and farm yields will increase. Biogas generation will increase self-reliance in energy utilized for cooking and lighting. Farmers and cattle herders will be helped in augmenting their income. There will be novel opportunities for newer jobs linked to waste collection, transportation, biogas sales etc. An online trading platform will be created for better implementation of 'Gobar Dhan Yojana', it will connect farmers to buyers so that farmers can get the right price for dung and agricultural waste. I urge entrepreneurs, especially our sisters residing in rural India, to step forward, and through creation of self-help groups and cooperative societies extract full advantage from this opportunity. I invite you to become part of the movement comprising clean energy and green jobs, to become a part of the initiative to convert waste in your village to wealth and by converting dung into ‘Gobar dhan.’

My dear countrymen, till date, we have been hearing about the myriad types of festivals - be it music festivals, food festivals, film festivals and many other kinds of festivals. But in a unique endeavor in Raipur, Chhattisgarh, the state's first 'Trash Mahotsav' was organized. The objective behind this festival sponsored by Raipur Municipal Corporation was to generate awareness about cleanliness and the methods using which city's waste can be creatively used and inculcate awareness about various ways to recycle the garbage. A plethora of activities were organized during this festival, which found full participation of students and adults. Different types of artifacts were made utilizing garbage. Many Workshops were organized to inform people on the entire aspects of waste management. Music performances linked to the theme of hygiene were held and art works were created. Raipur inspired various types of such garbage or trash festivals in other districts too. Many individuals taking initiative on their own behalf shared innovative ideas, held discussions, conducted poetry recitals. A festive atmosphere regarding cleanliness got geared up. The way the school children took part in the entire endeavor was amazing. For the innovative manner in which importance of waste management and cleanliness were displayed in this festival, I congratulate the people of Raipur Municipal Corporation, the entire populace of Chhattisgarh, its government and administration.

Every year on March 8, 'International Women's Day' is celebrated. There are many programs that are held in our country and the world. On this day, women are also felicitated with 'Nari Shakti Puraskar' who have performed exemplary tasks in different sectors in the past. Today the country is moving forward from the path of Women development to women-led development. On this occasion, I remember the words of Swami Vivekananda. He’d said 'The idea of ​​perfect womanhood is perfect independence' - This idea of ​​Swami ji about one hundred and twenty five years ago expresses the contemplation of woman power in Indian culture. Today, it is our duty to ensure the participation of women in every field of life, be it social or economic life, it is our fundamental duty. We are part of a tradition where men were identified due to women-Yashoda-Nandan, Kaushalya-Nandan, Gandhari-Putra, these were identities of a son. Today our woman power has shown inner fortitude and self-confidence, has made herself self-reliant. Not only has she advanced herself but has carried forward the country and society to newer heights.

After all, our dream of 'New India' is the one where women are strong and empowered and are equal partners in the development of the country. A few days ago, a gentleman had given me a very sound proposition. He had suggested that on 8th March myriad events herald 'Women's Day' Why cannot we felicitate mothers and sisters who have completed 100 years in every Indian village or city,? Can a program of paying respect for such centenarians be held and cannot we reflect upon a life lived long? I liked the idea and I’m bouncing it with you will find many examples of what woman power can achieve, If you look around near yourself many such inspiring stories will appear. I just received news from Jharkhand wherein under the 'Swachh Bharat Abhiyan', about 1.5 million women in Jharkhand – and this figure is not a small one organized a hygiene campaign for an entire month! Under the auspices of this campaign starting from January 26, 2018, these women constructed 1 lakh 70 thousand toilets in just 20 days and made a record of sorts. There were about one lakh ‘Sakhi Mandals,’ 14 lakh women, 2 thousand women Panchayat representatives, 29 thousand water carriers, 10 thousand female cleaners and 50 thousand women masons were involved in this campaign. You can imagine what a mammoth undertaking it was! These women of Jharkhand have shown that women power is an integral component of ‘Swachh Bharat Abhiyan’, which will change the course of the campaign of cleanliness in general life, the effective role of hygiene in the nature of the people ingeneral.

My dear Brothers and sisters, I was just watching the TV news two days ago that electricity has reached three villages of the Elephanta island after 70 years of independence, and this has led to much joy and enthusiasm among the people there. You all know very well, that Elephanta is located 10 kms by the sea from Mumbai. It is a very important tourist destination. The caves of Elephanta are marked as the World Heritage sites by UNESCO and draw tourists from all over the country and abroad. I was surprised to know that despite being such a prominent center of tourism its close proximity from Mumbai, electricity hadn’t reached Elephanta after so many years of independence. For 70 years, the lives of the denizens of three villages of the Elephanta Island, Rajbunder, Morbandar and Centabandar, were engulfed by darkness, which has got dispelled now and there is brightness in their lives. I congratulate the administration and the populace there. I am glad that now the villages of Elephanta and the caves of Elephanta will be lighted due to electrification. This is not just electricity, but a new beginning of a period of development. There is no greater contentment and joy than the fact that the lives of the countrymen be full of shine and there be happiness in their lives.

My dear brothers and sisters, we just celebrated the festival of Shivaratri. And now the month of March beckons us with ripe crops in the fields, playful golden earrings of wheat and the captivating blossom of mango pleasing to the mind are the highlights of this month. But this month is also very special to all of us because of the festival of Holi. On 2nd March the entire country immersed in joy will celebrate the festival of Holi. In The festival of Holi, the importance of colors is as important as the ceremony of 'HolikaDahan' because it is the day when we burn our inherent vices in the fire. Holi makes us forget our rancours and gives us an opportunity to be a part of each other's happiness and glad tidings, and it conveys the message of love, unity and brotherhood. I wish a very joyous festival of Holi to all my countrymen, I further wish you colour laden felicitations. I wish and hope that this festival forever remains a festival of colourful cheer in the lives of all the countrymen- this is my wish. My dear countrymen, thank you very much

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ ನಮಸ್ಕಾರ

ಇದು 2018 ರ ಮೊದಲ ಮನದ ಮಾತು.

2 ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆಯಷ್ಟೇ ನಾವು ಬಹಳ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಆಚರಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 10 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥüರು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದರು.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಶ್ರಿಯುತ ಪ್ರಕಾಶ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಅವರು ಓಚಿಡಿeಟಿಜಡಿಚಿಒoಜiಂಠಿಠಿ ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಸ್ತøತವಾದ ಪತ್ರವನ್ನು ಬರೆದು, ತಮ್ಮ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಬರೆದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಾನು ಅವಗಾಹನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ತುಂಬಾ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಫೆಬ್ರವರಿ 1 ರಂದು ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅವರ ಪುಣ್ಯ ತಿಥಿ ಇದೆ. ಕೊಲಂಬಿಯಾದ ಗಗಯಾತ್ರೆಯ ದುರ್ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ನಮ್ಮನ್ನಗಲಿದರು. ಆದರೆ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಯುವಜನತೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನಿತ್ತರು. ಪ್ರಕಾಶ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ರವನ್ನು ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅವರ ಅಗಲುವಿಕೆಯಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ನಾನು ಅವರಿಗೆ ಕೃತಜ್ಞನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅವರನ್ನು ನಾವು ಇಷ್ಟು ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಕಳೆದುಕೊಂಡೆವು ಎಂಬುದು ತುಂಬಾ ದುಖಃದ ವಿಷಯ. ಆದರೆ ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ವಕ್ಕೆ ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಯುವತಿಯರಿಗೆ ‘ಸ್ತ್ರೀ ಶಕ್ತಿಗೆ’ ಯಾವ ಎಲ್ಲೆಯೂ ಇಲ್ಲ ಎಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಇಚ್ಛೆ ಮತ್ತು ಧೃಡವಾದ ಸಂಕಲ್ಪವಿದ್ದರೆ, ಸಾಧಿಸುವ ಛಲವಿದ್ದರೆ ಯಾವುದೂ ಅಸಂಭವವಲ್ಲ. ಇಂದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮೆರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ದೇಶಕ್ಕೆ ಗೌರವ ತರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡು ಬಹಳ ಸಂತೋಷವಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ನೀಡುವ ಗೌರವ, ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆ, ವಿಶ್ವವೇ ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಪರಂಪರೆಯಿದೆ. ವೇದಗಳ ರಚನೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಬಹಳಷ್ಟು ಮಹಿಳಾ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಲೋಪಾಮುದ್ರಾ, ಗಾರ್ಗಿ, ಮೈತ್ರೆಯೀ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಬಹುದು. ಇಂದು ನಾವು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಉಳಿಸಿ, ಓದಿಸಿ ಎಂದು ಮಾತನಾಡುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನಮ್ಮ ಶಾಸ್ತ್ರ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಸ್ಕಂದ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ :-

ದಶಪುತ್ರ, ಸಮಾಕನ್ಯಾ, ದಶಪುತ್ರಾನ್ ಪ್ರವರ್ಧಯನ್

ಯತ್ ಫಲಂ ಲಭತೆ ಮತ್ರ್ಯ, ತತ್ ಲಭ್ಯಂ ಕನ್ಯಕೈಕಯಾ.

ಇದರರ್ಥ ಒಬ್ಬ ಮಗಳು 10 ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಮಾನ. 10 ಜನ ಸುಪುತ್ರರಿಂದ ದೊರೆಯುವ ಪುಣ್ಯ ಒಬ್ಬಳು ಮಗಳಿಂದ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು. ಇದು ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯ ಮಹತ್ವದ ಕುರಿತು ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ

ಸ್ತ್ರೀ ಗೆ ಶಕ್ತಿಯ ರೂಪ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನಾರಿ ಶಕ್ತಿ, ಸಂಪೂರ್ಣ ದೇಶವನ್ನು, ಸಮಾಜವನ್ನು, ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಏಕತೆಯ ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ. ಅದು ವೈದಿಕ ಕಾಲದ ಪ್ರಾಜ್ಞರಾದ ಲೋಪಾಮುದ್ರಾ, ಗಾರ್ಗಿ, ಮೈತ್ರೇಯಿ ಅವರ ವಿದ್ವತ್ ಆಗಿರಲಿ ಅಥವಾ ಅಕ್ಕ ಮಹಾದೇವಿ ಮತ್ತು ಮೀರಾಬಾಯಿ ಅವರ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯಾಗಿರಲಿ, ಹಾಗೆಯೇ ಅಹಲ್ಯಾಬಾಯಿ ಹೋಳ್ಕರ್ ಅವರ ಶಾಸನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿರಲಿ ಅಥವಾ ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿಯ ಶೌರ್ಯವೇ ಆಗಿರಲಿ, ದೇಶದ ಗೌರವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದೆ.

ಶ್ರೀಯುತ ಪ್ರಕಾಶ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಅವರು ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ನಮ್ಮ ರಕ್ಷಣಾ ಮಂತ್ರಿ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನ ಸುಖೋಯ್ 30 ರಲ್ಲಿ ಹಾರಾಟ ಮಾಡಿದ್ದು ತಮಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ ವರ್ತಿಕಾ ಜೋಷಿ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ನೌಕಾ ಪಡೆಯ ಮಹಿಳಾ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರು IಓSಗಿ ಖಿಚಿಡಿiಟಿi ಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಪರ್ಯಟನೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಭಾವನಾ ಕಂಠ್, ಮೊಹನ್ ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಆವನಿ ಚತುರ್ವೆದಿ ಎಂಬ ಮೂವರು ವೀರ ವನಿತೆಯರು ಈighಣeಡಿ Piಟoಣs ಆಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು Suಞhoi-30 ರಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕ್ಷಮತಾ ವಾಜಪೇಯಿ ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಸರ್ವ ಮಹಿಳಾ ತಂಡ ದಿಲ್ಲಿಯಿಂದ ಅಮೇರಿಕದ ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊ ಮತ್ತು ಮರಳಿ ದಿಲ್ಲಿವರೆಗೆ ಂiಡಿ Iಟಿಜiಚಿ ಃoeiಟಿg ಎeಣ ನಲ್ಲಿ ಹಾರಾಟ ಕೈಗೊಂಡಿತು. ಈ ತಂಡದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಮಹಿಳೆಯರೇ. ಹೌದು ನೀವು ಸರಿಯಾಗಿ ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡಿರಿ, ಇಂದು ಮಹಿಳೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ನಾಯಕತ್ವವನ್ನೂ ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದು ಸ್ತ್ರೀ ಶಕ್ತಿ ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಮೊದಲು ಸಾಧನೆಗೈದು ತೋರಿಸಿದ ಹಲವಾರು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿವೆ. ಒಂದು ಮೈಲಿಗಲ್ಲನ್ನು ಅವರು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಮಾನ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರ್ರಪತಿಗಳು ಒಂದು ಹೊಸ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ರಾಷ್ಟ್ರ್ರಪತಿಯವರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಏನನ್ನಾದರೂ ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಯ ಸಾಧನೆಗೈದ ಅಸಾಧಾರಣ ಮಹಿಳೆಯರ ಒಂದು ಸಮೂಹವನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ದೇಶದ ಈ ತಿomeಟಿ ಚಿಛಿhieveಡಿs , ಈiಡಿsಣ ಜಿemಚಿಟe ಒeಡಿಛಿhಚಿಟಿಣ ಓಚಿvಥಿ ಅಚಿಠಿಣಚಿiಟಿ , ಠಿಚಿsseಟಿgeಡಿ ಣಡಿಚಿiಟಿ ನ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳಾ ಖಿಡಿಚಿiಟಿ ಆಡಿiveಡಿ, ಅಗ್ನಿ ಶಾಮಕ ದಳದ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ, ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳಾ ಃus ಆಡಿiveಡಿ, ಂಟಿಣಚಿಡಿಛಿಣiಛಿಚಿ ತಲುಪಿದ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ, ಎವರೆಸ್ಟ್ ಏರಿದ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ, ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆಯರು – ನಮ್ಮ ಸ್ತ್ರೀ ಶಕ್ತಿ ಸಮಾಜದ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು ತೊಡೆದು, ಅಸಾಧಾರಣ ಸಾಧನೆ ಮೆರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ. ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ, ಛಲ ಮತ್ತು ಧೃಡ ಸಂಕಲ್ಪದ ಶಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಎಲ್ಲ ಅಡತಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿ ಹೊಸ ಹಾದಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ತಮ್ಮ ಸಮಕಾಲೀನರನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಮುಂಬರುವ ಪೀಳಿಗೆಗೂ ಪ್ರೇರಣಾದಾಯಕವಾದ ಮಾರ್ಗವದು. ಅವರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹುರುಪು ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹ ತುಂಬುವಂಥ ಮಾರ್ಗ. ಈ ತಿomeಟಿ ಚಿಛಿhieveಡಿs, ಜಿiಡಿsಣ ಟಚಿಜies ಕುರಿತ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕವನ್ನೂ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಸ್ತ್ರೀ ಶಕ್ತಿ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಲಿ, ಅವರ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆ ದೊರೆಯಲಿ ಎಂಬುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶ. ಇದು ಓಚಿಡಿeಟಿಜಡಿಚಿಒoಜi ತಿebsiಣe ನಲ್ಲಿ e-booಞ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

ಇಂದು ದೇಶ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಹಿಂದೆ ಸ್ತ್ರೀ ಶಕ್ತಿಯ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಪಾತ್ರವಿದೆ. ಇಂದು ನಾವು ಮಹಿಳಾ ಸಶಕ್ತೀಕರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ ಒಂದು ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಒಂದು ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಸಶಕ್ತೀಕರಣದ ಮಧ್ಯೆ ಏನು ಸಂಬಂಧ ಎಂದು ನೀವು ಆಲೋಚಿಸುತ್ತಿರಬಹುದು. ಮುಂಬೈಯ ಮಾತುಂಗಾ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ, ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ ಎಂಬಂತೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಹಿಳಾ ಕೆಲಸಗಾರರಿದ್ದಾರೆ. ಅದು ಅommeಡಿಛಿiಚಿಟ ಆeಠಿಚಿಡಿಣmeಟಿಣ ಆಗಿರಲಿ, ಖಚಿiಟತಿಚಿಥಿ Poಟiಛಿe ಆಗಿರಲಿ, ಖಿiಛಿಞeಣ ಅheಛಿಞiಟಿg ಆಗಿರಲಿ, ಂಟಿಟಿouಟಿಛಿiಟಿg ಆಗಿರಲಿ, Poiಟಿಣ Peಡಿsoಟಿ ಆಗಿರಲಿ- ಎಲ್ಲ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಪೂರ್ತಿ 40 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಹಿಳಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಇದ್ದಾರೆ. ಈ ಬಾರಿ ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ಪೆರೇಡ್ ನೋಡಿದ ನಂತರ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರು ಟ್ವಿಟ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಃSಈ ಃiಞeಡಿ ಅoಟಿಣiಟಿgeಟಿಣ ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಮಹಿಳೆಯರು ಭಾಗವಹಿಸಿದ ವಿಶೇಷತೆ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಮಹಿಳೆಯರೇ ಸಾಹಸಮಯ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಆ ದೃಶ್ಯ ವಿದೇಶದಿಂದ ಬಂದ ಅತಿಥಿಗಳೂ ಆಶ್ಚರ್ಯಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಸಶಕ್ತೀಕರಣ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಇಂದು ನಮ್ಮ ಸ್ತ್ರೀಶಕ್ತಿ ನಾಯಕತ್ವ ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಸ್ವಾವಲಂಬಿಗಳಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದೇ ರೀತಿ ಛತ್ತೀಸ್‍ಘಡದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದ ಮಹಿಳೆಯರೂ ಅದ್ಭುತ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿರುವುದು ನನಗೆ ನೆನಪಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅವರು ಒಂದು ಹೊಸ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಮುಂದಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡಿದಾಗ ಎಲ್ಲರ ಮನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಪಷ್ಟ ಚಿತ್ರ ಮೂಡಿಬರುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಕಾಡು, ಬೆಟ್ಟ, ಅಲ್ಲಿ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಹೊತ್ತು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಕಂಡು ಬರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಛತ್ತೀಸ್‍ಘಡದ ಈ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದ ಮಹಿಳೆಯರು, ಸ್ತ್ರೀ ಶಕ್ತಿ, ಒಂದು ಹೊಸ ಚಿತ್ರ ಮೂಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಛತ್ತೀಸ್‍ಘಡದ ಮಾವೋವಾದಿ ಪ್ರಭಾವವಿರುವಂಥ ದಾಂತೇವಾಡ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂಸೆ, ಅತ್ಯಾಚಾರ, ಬಂದೂಕು, ಪಿಸ್ತೂಲು, ಬಾಂಬ್ ಮುಂತಾದವುಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾವೋವಾದಿಗಳು ಒಂದು ಭಯಾನಕ ವಾತಾವರಣ ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇಂಥ ಭಯಾನಕ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲೂ ಬುಡಕಟ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರು ಇ-ಖiಛಿಞshಚಿತಿ ಚಾಲನೆ ಮೂಲಕ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಸಾಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರು ಇದರಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದ 3 ಲಾಭಗಳಾಗುತ್ತಿವೆ. ಒಂದೆಡೆ ಸ್ವ ಉದ್ಯೋಗ ಅವರನ್ನು ಸಶಕ್ತರನ್ನಾಗಿಸಿದರೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಮಾವೋವಾದಿ ಪ್ರಭಾವವಿರುವ ಪ್ರದೇಶದ ಚಿತ್ರಣ ಕೂಡಾ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದೆಲ್ಲದರ ಜೊತೆಗೆ ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೂ ಇಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ ಲಭಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ಜಿಲ್ಲಾಡಳಿತಕ್ಕೂ ಅಭಿನಂದಿಸಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಅನ್ಮದಾನ ಮಂಜೂರು ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು ತರಬೇತಿ ನೀಡುವವರೆಗೂ ಜಿಲ್ಲಾಡಳಿತ ಈ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಫಲತೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವ ಪೂರ್ಣ ಪಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸಿದೆ.

ಏನೋ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಅಂಶ ಇದೆ, ನಮ್ಮ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ನಶಿಸಿಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಜನರು ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ನಾವು ಕೇಳುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದೇವೆ. ಅದು ಏನು? ಅದೇನೆಂದರೆ ಈಟexibiಟiಣಥಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳ್ಳುವಿಕೆ – ಖಿಡಿಚಿಟಿsಜಿoಡಿmಚಿಣioಟಿ ಪರಿವರ್ತನೆ. ಯಾವುದು ಸಮಕಾಲೀನವಲ್ಲವೋ ಅದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬಿಡುವುದು, ಯಾವುದು ಅವಶ್ಯಕವೋ ಅದರ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದು. ಸ್ವಯಂ ಸುಧಾರಣೆಯ ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನ, Seಟಜಿ-ಅoಡಿಡಿeಛಿಣioಟಿ ಎಂಬುದು ಭಾರತೀಯ ಪರಂಪರೆಯಾಗಿದೆ, ಇಂಥ ಸಂಸ್ಕøತಿ ನಮಗೆ ಬಳುವಳಿಯಾಗಿ ಲಭಿಸಿದೆ. Seಟಜಿ ಅoಡಿಡಿeಛಿಣiಟಿg ಒeಛಿhಚಿಟಿism ಯಾವುದೇ ಸಮಾಜದ ಮತ್ತು ಅದರ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಹೆಗ್ಗುರುತಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಮಾಜದ ಅನಿಷ್ಟ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಮತ್ತು ರೀತಿ ನೀತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಸಹಸ್ರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗತವಾಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆದೇ ಇವೆ. ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೋಚಕ ಘಟನೆ ನಡೆಯಿತು. ರಾಜ್ಯದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನಿಷ್ಟ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಬೇರು ಸಹಿತ ಕಿತ್ತೊಗೆಯಲು 13 ಸಾವಿರ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಿಲೊ ಮೀಟರ್ ಉದ್ದದ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮಾನವ ಸರಪಳಿ ಊumಚಿಟಿ ಅhಚಿiಟಿ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಆಂದೋಲನದ ಮೂಲಕ ಜನರಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ ಮತ್ತು ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಅನಿಷ್ಟ ಪದ್ಧತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲಾಯಿತು. ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ ಮತ್ತು ವರದಕ್ಷಿಣೆಯಂಥ ಅನಿಷ್ಟ ಪದ್ಧತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಜ್ಯ ಪಣ ತೊಟ್ಟಿತು. ಮಕ್ಕಳು, ವೃದ್ಧರು, ಹುಮ್ಮಸ್ಸಿನ ನವ ಯುವಕರು, ಮಾತೆಯರು, ಸೋದರಿಯರು ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಈ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಪಟ್ನಾದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಗಾಂಧೀ ಮೈದಾನದಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ಮಾನವ ಸರಪಳಿ ರಾಜ್ಯದ ಗಡಿಗಳವರೆಗೆ ತುಂಡರಿಸದೇ ಬೆಸೆಯುತ್ತಾ ಹೋಯಿತು.

ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಲಾಭವಾಗಬೇಕೆಂದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜ ಅನಿಷ್ಟ ಪದ್ಧತಿಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಬನ್ನಿ ನಾವೆಲ್ಲ ಸೇರಿ ಈ ಅನಿಷ್ಟ ಪದ್ಧತಿಗಳಿಂದ ಸಮಾಜವನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸೋಣ ಎಂದು ಪಣ ತೊಡೋಣ. ಅಲ್ಲದೆ, ಒಂದು ನವ ಭಾರತ ಹಾಗೂ ಸಶಕ್ತ, ಸಮರ್ಥ ಭಾರತದ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡೋಣ. ನಾನು ಬಿಹಾರದ ಜನತೆ, ಆ ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು, ಅಲ್ಲಿಯ ಅಧಿಕಾರೀ ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಸರಪಳಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡ ಪ್ರತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವರು ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಇಂಥ ವಿಶೇಷ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಮುಂದಡಿ ಇರಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಮೈಸೂರಿನ ಶ್ರೀಯುತ ದರ್ಶನ್ ಅವರು – ಅವರ ತಂದೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಔಷಧಿಯ ಖರ್ಚು 6 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿಗಳಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಅವರಿಗೆ ಮೊದಲು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಜನೌಷಧಿ ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಇರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಈಗ ಅವರಿಗೆ ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಸಿಕ್ಕಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಅಲ್ಲಿಂದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದ್ದರಿಂದ ಅವರ ಔಷಧಿಯ ಖರ್ಚು ಶೇಕಡಾ 75 ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಒಥಿಉov ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಮನದ ಮಾತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಜನರಿಗೆ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ದೊರಕಿ ಇದರ ಲಾಭವನ್ನು ಅವರು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಇಚ್ಚೆಯನ್ನೂ ಅವರು ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ಸಮಯದಿಂದ ಬಹಳ ಜನ ನನಗೆ ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ನಾನು ಈ ಯೋಜನೆಯ ಲಾಭ ಪಡೆದ ಕೆಲವು ಜನರ ವೀಡಿಯೊಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ದೇನೆ ಮತ್ತು ಇಂತಹ ಮಾಹಿತಿ ಸಿಕ್ಕಾಗ ತುಂಬಾ ಸಂತೋಷವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಾಕಷ್ಟು ತೃಪ್ತಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಯಾವುದು ಅವರಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆಯೋ ಅದು ಬೇರೆಯವರಿಗೂ ಸಹ ಸಿಗಲಿ ಎನ್ನುವ ವಿಚಾರ ಶ್ರೀಯುತ ದರ್ಶನ್ ರವರ ಮನದಲ್ಲಿ ಮೂಡಿರುವುದು ಕೂಡ ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟವಾಯಿತು. ಈ ಯೋಜನೆಯ ಹಿಂದೆ ಇರುವ ಉದ್ದೇಶ – ಅರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಕೈಗೆಟುಕುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ಜೀವನ ಮಾಡುವಂತೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು. ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಔಷಧಿಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರಲ್ಪಡುವ bಡಿಚಿಟಿಜeಜ ಔಷಧಿಗಳಿಗಿಂತ ಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ 50 ರಿಂದ 90 ರಷ್ಟು ಅಗ್ಗವಾಗಿವೆ. ಇದರಿಂದ ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರತಿದಿನ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಿರಿಯ ನಾಗರೀಕರಿಗೆ ಅರ್ಥಿಕವಾಗಿ ತುಂಬಾ ಸಹಾಯವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಹಳಷ್ಟು ಉಳಿತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಲ್ಪಡುವ geಟಿeಡಿiಛಿ ಔಷಧಿಗಳು ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ ವಿಧಿಸುವ ಮಾನದಂಡಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಇದೇ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಒಳ್ಳೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಔಷಧಿಗಳು ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತವೆ. ಇಂದು ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ 3 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಇದರಿಂದ ಔಷಧಿಗಳು ಬರೀ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಸ್ವಯಂ ಉದ್ಯಮಿಗಳಿಗೆ ಕೂಡ ಉದ್ಯೋಗದ ಹೊಸ ಅವಕಾಶಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಕಡಿಮೆ ದರದ ಔಷಧಿಗಳು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಭಾರತೀಯ ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳ ‘ಅಮೃತ್ sಣoಡಿes’ ಗಳಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುತ್ತವೆ. ಇದೆಲ್ಲದರೆ ಹಿಂದಿನ ಒಂದೇ ಉದ್ದೇಶ – ದೇಶದ ಬಡವರಲ್ಲಿ ಬಡವನಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸಹ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮತ್ತು ಕೈಗೆಟುಕುವ ಅರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ದೊರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಒಂದು ಸ್ವಸ್ಥ ಹಾಗೂ ಸಮೃದ್ಧ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಶ್ರೀಯುತ ಮಂಗೇಶ್ ಅವರು ಓಚಿಡಿeಟಿಜಡಿಚಿ ಒoಜi ಒobiಟe ಂಠಿಠಿ ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಫೋಟೋ ಶೇರ್ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಆ ಫೋಟೋ ಹೇಗಿತ್ತೆಂದರೆ ನನ್ನ ಗಮನ ಆ ಕಡೆಗೆ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಆ ಫೋಟೋ ಹೇಗಿತ್ತೆಂದರೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಮೊಮ್ಮಗ ತನ್ನ ಅಜ್ಜನ ಜೊತೆ ‘ಅಟeಚಿಟಿ ಒoಡಿಟಿಚಿ ಖiveಡಿ’ ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಅಕೋಲಾದ ನಾಗರೀಕರು ಸ್ವಚ್ಚ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನದ ಅಂಗವಾಗಿ ಮೋರ್ನಾ ನದಿಯನ್ನು ಶುಚಿಗೊಳಿಸಲು ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ನನಗೆ ತಿಳಿದು ಬಂತು. ಮೋರ್ನಾ ನದಿಯು ಮೊದಲು 12 ತಿಂಗಳೂ ಹರಿಯುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈಗ ಅದು ಕೆಲ ಕಾಲ ಮಾತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ನೋವಿನ ಸಮಾಚಾರವೆಂದರೆ ನದಿಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನೀರಿನ ಕಳೆ, ಕಾಡಿನ ಹುಲ್ಲಿನಿಂದ ತುಂಬಿಹೋಗಿತ್ತು. ನದಿ ಮತ್ತು ಅದರ ದಡದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಸವನ್ನು ಎಸೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಒಂದು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ರೂಪಿಸಿ ಅದರಂತೆ ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಗೆ ಒಂದು ದಿನ ಮುಂಚೆ ಜನವರಿ 13 ರಂದು ‘ಒissioಟಿ ಅಟeಚಿಟಿ ಒoಡಿಟಿಚಿ’ ದ ಮೊದಲ ಹಂತದ ಅಂಗವಾಗಿ, 4 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಗಳಷ್ಟು ಜಾಗದಲ್ಲಿ 14 ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಮೋರ್ನಾ ನದಿಯ ದಡದ ಎರಡೂ ದಂಡೆಗಳ ಸ್ವಚ್ಚತೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು. ‘ಒissioಟಿ ಅಟeಚಿಟಿ ಒoಡಿಟಿಚಿ’ ಎಂಬ ಈ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಕೋಲಾದ 6 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ನಾಗರೀಕರು, ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವಯಂ ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಕಾಲೇಜುಗಳು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಮಕ್ಕಳು, ಹಿರಿಯರು, ತಾಯಿಯರು, ಸೋದರಿಯರು – ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. 20 ಜನವರಿ 2018 ರಂದು ಸಹ ಈ ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಅಭಿಯಾನವು ಅದೇ ರೀತಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು ಮತ್ತು ಮೋರ್ನಾ ನದಿಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸ್ವಚ್ಚವಾಗುವವರೆಗೆ ಈ ಅಭಿಯಾನವು ಪ್ರತಿ ಶನಿವಾರದ ಬೆಳಗ್ಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ನನಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು, ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರೆ ಅಸಾಧ್ಯವಾದುದು ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲವೆಂಬುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಜನಾಂದೋಲನದ ಮುಖಾಂತರ ದೊಡ್ದ ದೊಡ್ಡ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರಬಹುದು. ನಾನು ಅಕೋಲಾದ ಜನರಿಗೆ, ಅಲ್ಲಿಯ ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ನಗರ-ನಿಗಮದ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ, ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಜನಾಂದೋಲನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಕೈಜೋಡಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ನಾಗರೀಕರಿಗೂ ನಿಮ್ಮ ಈ ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕೆ ತುಂಬಾ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನಿಮ್ಮ ಈ ಪ್ರಯತ್ನವು ದೇಶದ ಬೇರೆ ಜನರನ್ನು ಸಹ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಇಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪದ್ಮ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ನೀವೂ ಕೊಡ ಕೇಳಿರಬಹುದು. ಈ ವಿಷಯವು ದಿನಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ಖಿಗಿ ಯಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆದಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನೀವು ಸ್ವಲ್ಪ ಗಮನವಿಟ್ಟು ನೋಡಿದರೆ ಹೆಮ್ಮೆಪಡುತ್ತೀರಿ. ಎಂತೆಂಥಹ ಮಹಾನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ನಮ್ಮ ಮಧ್ಯೆ ಇದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೆಮ್ಮೆ ಪಡುತ್ತೀರಿ. ಇಂದು ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯೂ ಸಹ ಯಾವುದೇ ಶಿಫಾರಸು ಇಲ್ಲದೆ ಅಷ್ಟು ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ತಲುಪುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವ ಬಗ್ಗೆ ಕೂಡ ಹೆಮ್ಮೆ ಮೂಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಪದ್ಮ ಪುರಸ್ಕಾರ ನೀಡುವ ಪರಂಪರೆ ಇದೆ, ಆದರೆ ಹಿಂದಿನ 3 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಇದರ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಬದಲಾಗಿದೆ. ಈಗ ಯಾವುದೇ ನಾಗರೀಕನೂ ಯಾರನ್ನೇ ಅದರೂ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಬಹುದು. ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ oಟಿಟiಟಿe ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಬಂದಿದೆ. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರ ಹೊಂದಿದೆ. ತುಂಬಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ಸಹ ಪದ್ಮ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳು ಬರುತ್ತಿರುವುದು ನಿಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದಿರಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ, ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ದೂರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಸಭೆ ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿ ಕೊಳ್ಳದೇ ಇರುವ ಜನರಿಗೆ ಕೂಡ ಪದ್ಮ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಈಗ ಪುರಸ್ಕಾರ ಕೊಡುವುದಕ್ಕೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಪರಿಚಯವಲ್ಲ, ಅವರ ಕೆಲಸದ ಮಹತ್ವ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತಿದೆ. ಶ್ರೀಯುತ ಅರವಿಂದ ಗುಪ್ತ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ಕೇಳಿರಬಹುದು. ಅವರು IIಖಿ ಕಾನ್ಪುರ್ ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಆಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ತಮ್ಮ ಇಡೀ ಜೀವನವನ್ನು ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟರು ಎಂದು ಕೇಳಿ ನಿಮಗೆ ಸಂತೋಷವಾಗಬಹುದು. ಅವರು 4 ದಶಕಗಳಿಂದ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ವೈಚಾರಿಕತೆ ಬೆಳೆಯಲಿ ಎಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಆಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಕಡೆ ಮಕ್ಕಳು ಪ್ರೇರಿತರಾಗಲಿ ಎಂಬುದು ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ 3 ಸಾವಿರ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ 18 ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಿರುವ ಫಿಲಂ ತೋರಿಸಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಎಂತಹ ಅದ್ಭುತ ಜೀವನ, ಎಂತಹ ಅದ್ಭುತ ಸಮರ್ಪಣೆ!! ಇದೇ ರೀತಿಯ ಒಂದು ಕಥೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸೀತವ್ವ ಜೋಡಟ್ಟಿಯವರದು. ಇವರನ್ನು ‘ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣದ ದೇವಿ’ ಎಂದು ಸುಮ್ಮನೆ ಕರೆದಿಲ್ಲ. ಕಳೆದ 3 ದಶಕಗಳಿಂದ ಬೆಳಗಾವಿಯಲ್ಲಿ ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರ ಜೀವನ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರನ್ನು ಅವರ 7 ನೇ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ದೇವದಾಸಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅವರು ದೇವದಾಸಿಯರ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕೋಸ್ಕರ ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜೀವನವನ್ನು ಮುಡುಪಾಗಿಟ್ಟರು. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಇವರು ದಲಿತ ಮಹಿಳೆಯರ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಹಾ ಅತ್ಯದ್ಭುತ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಭಜ್ಜೂ ಶ್ಯಾಮ್ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ನೀವು ಕೇಳಿರಬಹುದು. ಶ್ರೀಯುತ ಭಜ್ಜೂ ಶ್ಯಾಮ್ ಅವರು ಹುಟ್ಟಿದ್ದು ಒಂದು ಬಡ, ಬುಡಕಟ್ಟು ಕುಂಟುಂಬದಲ್ಲಿ. ಅವರು ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಅವರಿಗೆ ಪಾರಂಪರಿಕ ಬುಡಕಟ್ಟು ವರ್ಣಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸುವ ಒಂದು ಹವ್ಯಾಸವಿತ್ತು. ಇಂದು ಅದೇ ಹವ್ಯಾಸದ ಕಾರಣದಿಂದ ಬರೀ ಭಾರತದಲ್ಲಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅವರಿಗೆ ಗೌರವವಿದೆ. ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಜರ್ಮನಿ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ಇಟಲಿ ಯಂತಹ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಚಿತ್ರಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ಆಗಿದೆ. ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಹೆಸರನ್ನು ಪ್ರಕಾಶಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದ ಭಜ್ಜೂ ಶ್ಯಾಮ್ ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

ಕೇರಳದ ಆದಿವಾಸಿ ಮಹಿಳೆ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಕುಟ್ಟಿ ಯವರ ಕಥೆ ಕೇಳಿ ನೀವು ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತರಾಗುತ್ತೀರಿ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಕುಟ್ಟಿ ಕಲ್ಲಾರ್ ನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಈಗಲೂ ಕೂಡ ದಟ್ಟ ಅರಣ್ಯದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿ ಹಾಡಿಯಲ್ಲಿ ತಾಳೆ ಗರಿಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಗುಡಿಸಲಿನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ನೆನಪಿನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದಲೇ 5 ನೂರು ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಗಿಡ ಮೂಲಿಕೆಗಳಿಂದ ಔಷಧಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಹಾವಿನ ಕಡಿತಕ್ಕೆ ಬಳಸುವ ಔಷಧಿಯನ್ನು ತಯಾರಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಿದ್ಧಹಸ್ತರು. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯವರು ತಮ್ಮ ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಗಳ ಜ್ಞಾನದಿಂದಾಗಿ ನಿರಂತರ ಸಮಾಜಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಅನಾಮಧೇಯ ಖ್ಯಾತರನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಅವರ ಸಮಾಜಸೇವೆಗೆ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರನ್ನು ಕೂಡ ಹೇಳಲು ನನಗೆ ಮನಸ್ಸಾಗಿದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ 75 ವರ್ಷದ ಸುಭಾಷಿಣಿ ಮಿಸ್ತ್ರಿ. ಅವರನ್ನೂ ಸಹ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಸುಭಾಷಿಣಿ ಮಿಸ್ತ್ರಿ ಎಂತಹ ಮಹಿಳೆ ಎಂದರೆ, ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಕಟ್ಟಲು ಬೇರೆಯವರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರೆ ತೊಳೆದರು, ತರಕಾರಿ ಮಾರಿದರು. ಅವರು 23 ವರ್ಷದವರಾಗಿದ್ದಾಗ ಸರಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ದೊರೆಯದೆ ಅವರ ಪತಿಯ ಮರಣವಾಗಿತ್ತು. ಇದೇ ಘಟನೆಯು ಅವರನ್ನು ಬಡವರಿಗಾಗಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಕಟ್ಟಿಸುವಂತೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು. ಇಂದು ಇವರು ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮದಿಂದ ಕಟ್ಟಿರುವ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಬಡವರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಶುಲ್ಕವಿಲ್ಲದೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ನಮ್ಮ ಈ ಭೂಗರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಎಷ್ಟೋ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿದ್ದಾರೆ, ನಾರೀಮಣಿಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಅವರು ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ, ಅವರನ್ನು ಯಾರೂ ಗುರುತು ಹಿಡಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿದೆ. ಇಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸದೇ ಹೋದರೆ ಅದು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಆಗುವ ನಷ್ಟ. ಪದ್ಮ ಪುರಸ್ಕಾರ ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮ; ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತ ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿ ಜೀವಿಸುವವರು, ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿ ಮುಡಿಪಾದವರು, ಒಂದಿಲ್ಲೊಂದು ವಿಶೇಷತೆಯನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಜೀವನ ಪೂರ್ತಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನಾನು ದೇಶವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರನ್ನು ಸಮಾಜದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ತರಬೇಕು. ಅವರು ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಪುರಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರಲ್ಲ ಆದರೆ ಅವರ ಕೆಲಸಗಳಿಂದ ನಮಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ, ಇಂತಹ ಜನರನ್ನು ಕರೆಸಿ ಅವರ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಪುರಸ್ಕಾರಗಳಿಗಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಸಮಾಜಮುಖಿಯಾಗಿ ಕೂಡ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಯತ್ನ ಇರಬೇಕು.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಜನವರಿ 9 ನ್ನು ನಾವು ಭಾರತೀಯ ಪ್ರವಾಸಿ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತೇವೆ. ಪೂಜ್ಯ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಜನವರಿ 9 ರಂದೇ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದ್ದು. ಈ ದಿನವನ್ನು ನಾವು ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆ ಇರುವ ಭಾರತೀಯರ ಮಧ್ಯೆ ಬಿಡಿಸಲಾರದ ಬಂಧದ ಉತ್ಸವ ಆಚರಿಸುತ್ತೇವೆ. ಈ ವರ್ಷ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರವಾಸೀ ದಿನದಂದು ನಾವು ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದೆವು. ಅದಕ್ಕೆ ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆ ಇರುವ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಸದರು ಮತ್ತು ಮೇಯರ್ ಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದ್ದೆವು. ಆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಮಲೇಷ್ಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್, ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಪೋರ್ಚುಗಲ್, ಮಾರಿಷಸ್, ಫಿಜಿ, ಟಾಂಜಾನಿಯಾ, ಕೀನ್ಯಾ, ಕೆನಡಾ, ಬ್ರಿಟನ್, ಸುರಿನಾಮ್, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ, ಅಮೇರಿಕಾ, ಇನ್ನೂ ಬಹಳಷ್ಟು ದೇಶಗಳಿಂದ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಮೇಯರ್ ಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಸಂಸದರಿದ್ದಾರೆ ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ತಿಳಿದು ನಿಮಗೂ ಸಂತೋಷವಾಗಬಹುದು. ವಿಭಿನ್ನ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಜನರು ಆ ದೇಶದ ಸೇವೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾರೆ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಅವರು ಭಾರತದ ಜೊತೆಗೆ ಕೂಡ ತಮ್ಮ ಬಲವಾದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಸಂತಸವಿದೆ. ಈ ಬಾರಿ ಯುರೋಪಿಯಾ ಸಂಘ, ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್ ನನಗೆ ಕಳುಹಿಸಿಕೊಟ್ಟಿರುವ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ನಲ್ಲಿ ಯುರೋಪ್ ನ ವಿಭಿನ್ನ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ಭಾರತೀಯರು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಯುರೋಪ್ ನ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ನಮ್ಮ ಮೂಲ ಭಾರತೀಯರು – ಯಾರೋ ಸೈಬರ್ ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿ ಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಇನ್ಯಾರೋ ಆಯುರ್ವೇದಕ್ಕೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ, ಮಗದೊಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ಸಂಗೀತದಿಂದ ಸಮಾಜದ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಮುದ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಮತ್ತಿನ್ಯಾರೋ ತಮ್ಮ ಕವಿತೆಗಳಿಂದ ಮುದ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಯಾರೋ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಮತ್ಯಾರೋ ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಂಥಗಳ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಯಾರೋ ಟ್ರಕ್ ಚಲಾಯಿಸಿ ಗುರುದ್ವಾರಾ ಕಟ್ಟಿದರೆ, ಇನ್ಯಾರೋ ಮಸೀದಿ ಕಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ ಜನರು ಎಲ್ಲೇ ಇರಲಿ, ಅವರು ಅಲ್ಲಿಯ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಏನಾದರೊಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸುಸಜ್ಜಿತಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್ ನ ಈ ಉಲ್ಲೇಖನೀಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ, ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಜನರನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಅವರ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೂಲಕ ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲ ಜನರಿಗೆ ಇದರ ಮಾಹಿತಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಧನ್ಯವಾದಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಇಚ್ಚಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಜನವರಿ 30 ರಂದು ನಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ಒಂದು ಹೊಸ ದಾರಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂ ರವರ ಪುಣ್ಯ ತಿಥಿ. ಆ ದಿನವನ್ನು ನಾವು ಹುತಾತ್ಮರ ದಿವಸವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತೇವೆ. ಆ ದಿನದಂದು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದ ಮಹಾನ್ ಹುತಾತ್ಮರಿಗೆ 11 ಘಂಟೆಗೆ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತೇವೆ. ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಅಹಿಂಸೆಯ ಮಾರ್ಗ; ಇದೇ ಬಾಪೂ ರವರ ದಾರಿ. ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂ ರವರು ಯಾವ ಆದರ್ಶಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿಕೊಂಡು ಬಾಳಿದರೋ, ಅವರು ಯಾವ ಮಾತುಗಳನ್ನು ನಮಗೆ ಹೇಳಿದರೋ, ಅದು ಭಾರತಕ್ಕೇ ಅಗಲಿ ಅಥವಾ ವಿಶ್ವಕ್ಕೇ ಅಗಲಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಗೇ ಆಗಲಿ, ಅಥವಾ ಪರಿವಾರಕ್ಕೆ, ಸಮಾಜಕ್ಕೇ ಅಗಲಿ, ಇಂದಿಗೂ ಕೂಡ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿದೆ. ಅವು ಬರೀ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ವರ್ತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಬಾಪೂರವರ ಮಾತುಗಳು ಎಷ್ಟೊಂದು ಸತ್ಯವಾದವುಗಳು ಎಂದು ನಾವು ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲಿಯೂ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ಬಾಪೂರವರ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯೋಣ, ಎಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ನಡೆಯೋಣ ಎಂದು ಸಂಕಲ್ಪ ಮಾಡಿದರೆ ಅದಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಏನಿರಲು ಸಾಧ್ಯ?

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ 2018 ರ ಶುಭಾಷಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಾ ನನ್ನ ಮಾತನ್ನು ಮುಗಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.

ನಮಸ್ಕಾರ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ ನಮಸ್ಕಾರ.

ಮನದ ಮಾತಿನ (‘ಮನ್ ಕಿ ಬಾತ್ ’) ಈ ವರ್ಷದ ಕೊನೆಯ ಆವೃತ್ತಿ ಇದಾಗಿದೆ. 2017 ರ ಕೊನೆಯ ದಿನವೂ ಇದಾಗಿರುವುದು ಸಂಯೋಗವೇ ಅಲ್ಲವೇ. ಈ ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ನಾನು ಮತ್ತು ನೀವು ಬಹಳಷ್ಟು ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಮನದ ಮಾತಿಗಾಗಿ ನೀವು ಕಳುಹಿಸಿದಂತಹ ಸಾಕಷ್ಟು ಪತ್ರಗಳು, ಕಾಮೆಂಟ್ಸ್, ವಿಚಾರಗಳ ವಿನಿಮಯ, ಇವೆಲ್ಲ ನನಗಂತೂ ಯಾವತ್ತೂ ಹೊಸ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿ ತರುತ್ತವೆ. ಕೆಲ ಗಂಟೆಗಳ ನಂತರ ಈ ಸಂವತ್ಸರ ಬದಲಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಮಾತಿನ ಈ ನಂಟು ಮುಂದೆಯೂ ಹೀಗೆ ಸಾಗುತ್ತಲಿರುತ್ತದೆ. ಮುಂಬರುವ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನಾವು ಇನ್ನೂ ಹೊಸ ಹೊಸ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡೋಣ, ಹೊಸ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳೋಣ. ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ 2018 ರ ಅನಂತ ಅನಂತ ಶುಭಾಶಯಗಳು.

ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಡಿಸೆಂಬರ್ 25 ರಂದು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಕ್ರಿಸ್‍ಮಸ್ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಸಂಭ್ರಮದಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತದಲ್ಲೂ ಜನರು ಸಾಕಷ್ಟು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದರು. ಕ್ರಿಸ್‍ಮಸ್ ಹಬ್ಬದಂದು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಜೀಸಸ್ ಕ್ರೈಸ್ತರ ಮಹಾನ್ ಬೋಧನೆಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಜೀಸಸ್ ಕ್ರೈಸ್ತ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ಸೇವಾ ಮನೋಭಾವನೆಗೆ. ಸೇವೆಯ ಮನೋಭಾವನೆಯ ಸಾರವನ್ನು ನಾವು ಬೈಬಲ್‍ನಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತೇವೆ.

The Son of Man has come, not to be served,

But to serve,

And to give his life, as blessing

to all humankind.

ಇದು ಸೇವೆಯ ಮಹತ್ವವೇನೆಂದು ಸಾರುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವದ ಯಾವುದೇ ಜಾತಿಯಾಗಲಿ, ಧರ್ಮವಾಗಲಿ, ಪರಂಪರೆಯಾಗಲಿ, ವರ್ಣವೇ ಆಗಲಿ, ಆದರೆ ಸೇವಾಭಾವನೆ ಎಂಬುದು ಮಾನವೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಅಮೂಲ್ಯ ಪ್ರತಿರೂಪದಂತಿದೆ.

ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ನಿಷ್ಕಾಮ ಕರ್ಮದ ವಿಚಾರ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅಂದರೆ ಯಾವುದೇ ಫಲಾಪೇಕ್ಷೆ ಇರದಂತಹ ಸೇವೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ‘ಸೇವಾ ಪರಮೋ ಧರ್ಮಃ’ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಅಲ್ಲದೆ ಜೀವಿಗಳ ಸೇವೆಯೇ ಶಿವ ಸೇವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಗುರುದೇವ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಪರಮಹಂಸರು ಶಿವ ಭಾವನೆಯಿಂದ ಜೀವಿಗಳ ಸೇವೆಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ಅಂದರೆ, ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಈ ಮಾನವೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಒಂದೇ ತೆರನಾಗಿವೆ. ಬನ್ನಿ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಮಹಾಪುರುಷರನ್ನು ನೆನೆಯುತ್ತಾ, ಪವಿತ್ರ ದಿನಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ನಮ್ಮ ಈ ಮಹಾನ್ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಪರಂಪರೆಗೆ ನವ ಚೈತನ್ಯ ತುಂಬೋಣ, ಹೊಸ ಶಕ್ತಿ ತುಂಬೋಣ ಮತ್ತು ಸ್ವತಃ ಅದನ್ನು ರೂಢಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡೋಣ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಾಂಧವರೇ, ಈ ವರ್ಷ ಗುರು ಗೋವಿಂದ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ 350 ನೇ ಪ್ರಕಾಶ ವರ್ಷವೂ ಆಗಿದೆ. ಗುರು ಗೋವಿಂದ್ ಸಿಂಗ್‍ರ ಸಾಹಸಮಯ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಗಭರಿತ ಅಸಾಧಾರಣ ಜೀವನ, ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಪ್ರೇರಣೆಯ ಸೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಗುರು ಗೋವಿಂದ್ ಸಿಂಗ್‍ರು ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಜೀವನ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬೋಧಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದೇ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ಜೀವನ ಸವೆಸಿದರು. ಒಬ್ಬ ಗುರು, ಕವಿ, ದಾರ್ಶನಿಕ, ಮಹಾನ್ ಯೋಧರೂ ಆಗಿದ್ದ ಗುರು ಗೋವಿಂದ್ ಸಿಂಗ್‍ರು ಈ ಎಲ್ಲ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲೂ ಜನರಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುವಂಥ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಅನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಅನೀತಿ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದರು. ಜನರಿಗೆ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಧರ್ಮದ ಬಂಧನವನ್ನು ತೊಡೆದು ಹಾಕುವಂತೆ ಬೋಧಿಸಿದರು. ಈ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗತವಾಗಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಯಿತು. ಆದರೂ ಅವರು ಎಂದಿಗೂ ದ್ವೇಷದ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಯಲು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ಜೀವನದ ಪ್ರತಿ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರೀತಿ, ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿ ಸಂದೇಶ – ಸಾರಿದರು. ಎಂಥ ಅದ್ಭುತವಾದ ವಿಶೇಷತೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಅವರದ್ದು? ಈ ವರ್ಷದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪಟನಾಸಾಹಿಬ್‍ನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾದ ಗುರು ಗೋವಿಂದ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ 350 ನೇ ವರ್ಷದ ಪ್ರಕಾಶ ಉತ್ಸವ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶ ನನಗೆ ದೊರೆತಿರುವುದು ನನ್ನ ಸೌಭಾಗ್ಯವೇ ಸರಿ. ಬನ್ನಿ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಗುರು ಗೋವಿಂದ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಮಹಾನ್ ಬೋಧನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೇರಣಾದಾಯಕ ಜೀವನದಿಂದ ಕಲಿಯುತ್ತಾ ಜೀವನ ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಸಂಕಲ್ಪ ಕೈಗೊಳ್ಳೋಣ.

ಜನವರಿ 1 2018 ಅಂದರೆ ನಾಳೆ ನನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ದಿನವಾಗಿದೆ. ನಿಮಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು, ಹೊಸ ವರ್ಷ ಬರುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ, ಜನವರಿ 1 ಸಹ ಪ್ರತಿವರ್ಷವೂ ಬರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇಂದು ವಿಶೇಷ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಅಂದ ಮೇಲೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ. ಯಾರು 2000 ಅಥವಾ ಅದರ ನಂತರ ಜನಿಸಿದ್ದಾರೋ ಅಂದರೆ 21ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಯಾರು ಜನಿಸಿದ್ದಾರೋ ಅವರು 2018 ರ ಜನವರಿ 1 ರಂದು eligible voters ಆಗಲಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಗಣತಂತ್ರವು 21ನೇ ಶತಮಾನದ ಮತದಾರರನ್ನು ‘New India Voters’ಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸ್ಮತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಯುವಜನತೆಗೆ ನಾನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ ಮತ್ತು ನೀವೆಲ್ಲರೂ ಮತದಾರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ನೊಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂದು ಆಗ್ರಹಿಸುತ್ತೇನೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಿಂದುಸ್ತಾನವು ನಿಮ್ಮನ್ನು 21ನೇ ಶತಮಾನದ ಮತದಾರರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಲು ಹಾತೊರೆಯುತ್ತಿದೆ. 21ನೇ ಶತಮಾನದ ಮತದಾರರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೀವೂ ಗೌರವದ ಅನುಭೂತಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರಬಹುದು. ನಿಮ್ಮ ಮತವು ‘New Indiaದ ಆಧಾರವಾಗಲಿದೆ. ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕತೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ಶಕ್ತಿ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆ ತರಲು ಮತದಾನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಿ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ನೀವು ಕೇವಲ ಮತ ನೀಡುವ ಅಧಿಕಾರ ಮಾತ್ರ ಪಡೆಯುತ್ತಿಲ್ಲ, ನೀವು 21 ನೇ ಶತಮಾನದ ಭಾರತ ಹೇಗಿರಬೇಕು? 21 ನೇ ಶತಮಾನದ ಭಾರತದ ನಿಮ್ಮ ಕನಸುಗಳೇನು? ಎನ್ಮ್ನವ ಆಶಯದೊಂದಿಗೆ ನೀವೂ ಭಾರತದ 21 ನೇ ಶತಮಾನದ ನಿರ್ಮಾತೃವಾಗಬಹುದು. ಇದರ ಆರಂಭ ಜನವರಿ 1 ರಿಂದ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಗುತ್ತಲಿದೆ. ಇಂದು ನಮ್ಮ ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ 18 ರಿಂದ 25 ವಯೋಮಾನದ ಶಕ್ತಿಯುತ ಸಂಕಲ್ಪಭರಿತ ನಮ್ಮ ಯಶಸ್ವಿ ಯುವಜನರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ನಾನು ಇವರನ್ನು ‘New India Youth’ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ. New India Youth ಎಂಬುದರ ಅರ್ಥ – ಹುರುಪು, ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ. ನಮ್ಮ ಈ ಶಕ್ತಿಯುತ ಯುವಕರ ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಥ್ರ್ಯದಿಂದಲೇ ನಮ್ಮ ‘New India’ಕನಸು ನನಸಾಗಲಿದೆ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ವಿಶ್ವಾಸ. ಈಗ ನಾವು ನವಭಾರತದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ ಅದು ಜಾತಿವಾದ, ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದ, ಆತಂಕವಾದ, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಎಂಬ ವಿಷಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿರಬೇಕು. ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಬಡತನ ಮುಕ್ತವಾಗಬೇಕು . ‘New India’ – ದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರಿಗೆ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶಗಳಿರಬೇಕು. ಎಲ್ಲರ ಆಸೆ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳು ಕೈಗೂಡಬೇಕು. ನವಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ, ಒಗ್ಗಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸದ್ಭಾವನೆ ನಮ್ಮ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿರಬೇಕು.

ನನ್ನ ಈ ‘New India Youth’ ಮುಂದೆ ಬಂದು ನವ ಭಾರತ ನಿರ್ಮಾಣ ಹೇಗಿರಬೇಕೆಂದು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು. ತಮಗಾಗಿಯೂ ಅವರು ಒಂದು ದಾರಿಯನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲಿ, ತಾವು ಯಾರೊಂದಿಗೆ ಒಡನಾಟದಲ್ಲಿರುವರೋ ಅವರನ್ನು ಈ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ಯಾತ್ರೆ ಮುಂದುವರಿಸಲಿ. ನೀವೂ ಮುಂದುವರಿಯಿರಿ. ದೇಶವೂ ಮುಂದುವರಿಯಲಿ, ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಈಗ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ, ನಾವು ಭಾರತದ ಪ್ರತಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು mock parliament ಆಯೋಜಿಸಬಹುದೇ? ಎಂಬ ಆಲೋಚನೆ ನನಗೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಈ 18 ರಿಂದ 25 ರ ವಯೋಮಾನದ ಯುವಕರು ಜೊತೆಗೂಡಿ New India ಕುರಿತು ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸಲಿ, ಹೊಸ ದಾರಿಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸಲಿ, ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲಿ. 2022ರ ಮೊದಲೇ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸಂಕಲ್ಪಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಿದ್ಧಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು? ನಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸೇನಾನಿಗಳು ನೋಡಿದಂತಹ ಕನಸುಗಳನ್ನು ನನಸಾಗಿಸುವಂಥ ಬಾರತವನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡೋಣ? ಎನ್ನುವ ವಿಚಾರ ಮಂಥನ ನಡೆಯಲಿ. ಮಾಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ಜನಾಂದೋಲನವನ್ನಾಗಿಸಿದ್ದರು. ನನ್ನ ಯುವ ಸ್ನೇಹಿತರೇ ಈ 21ನೇ ಶತಮಾನದ ಭವ್ಯ-ದಿವ್ಯ ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದು ಜನಾಂದೋಲನ ಆರಂಭಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಕಾಲದ ಬೇಡಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಅದು ವಿಕಾಸದ ಜನಾಂದೋಲನ. ಪ್ರಗತಿಯ ಜನಾಂದೋಲನ. ಸಾಮಥ್ರ್ಯವುಳ್ಳ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಭಾರತದ ಜನಾಂದೋಲನವಾಗಬೇಕು. ಆಗಸ್ಟ್ 15 ರ ವೇಳೆಗೆ ದಿಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು mock parliament ಆಯೋಜನೆಯಾಗಲಿ, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಿಂದ ಆಯ್ದ ಒಬ್ಬ ಯುವಕ ಮುಂದಿನ 5 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನವಭಾರತದ ನಿರ್ಮಾಣ ಹೇಗೆ ಮಾಡಬಹುದು? ಸಂಕಲ್ಪದಿಂದ ಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಾಧಿಸಬಹುದು? ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಇಂದು ಯುವಕರಿಗಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಅವಕಾಶಗಳು ಉದ್ಭವವಾಗಿವೆ. Skill Development ನಿಂದ Innovation ಮತ್ತು entrepreneurship ವರೆಗೆ ನಮ್ಮ ಯುವಕರು ಮುಂದೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸಫಲರಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಎಲ್ಲ ಅವಕಾಶಗಳ ಯೋಜನೆಗಳ ಮಾಹಿತಿ ಈ ‘New India Youth’ ಗೆ ಒಂದೇ ಸೂರಿನಡಿ ಹೇಗೆ ಸಿಗಬಹುದು ಮತ್ತು 18 ವರ್ಷ ತುಂಬುತ್ತಲೇ ಅವರಿಗೆ ಈ ಜಗತ್ತಿನ ಬಗ್ಗೆ, ಈ ಎಲ್ಲ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ದೊರೆಯುವಂತೆ ಹಾಗೂ ಇದರ ಲಾಭವನ್ನೂ ಅವರು ಪಡೆಯುವಂತಹ ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬಹುದೇ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ಆಶಯವಾಗಿದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರಿಯ ದೇಶಬಂಧುಗಳೇ, ಕಳೆದ ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ positivity ಯ ಮಹತ್ವದ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಿದ್ದೆ. ನನಗೆ ಸಂಸ್ಕøತದ ಒಂದು ಶ್ಲೋಕ ನೆನಪಾಗುತ್ತಿದೆ.

उत्साहो बलवानार्य, नास्त्युत्साहात्परं बलम् |

सोत्साहस्य च लोकेषु न किंचिदपि दुर्लभम् ||

ಇದರರ್ಥ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ತುಂಬಿದ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅತ್ಯಂತ ಬಲಶಾಲಿಯಾಗಿರುತ್ತಾನೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಉತ್ಸಾಹಕ್ಕೆ ಮೀರಿದ್ದು ಇನ್ನಾವುದೂ ಇಲ್ಲ. Positivity ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹಭರಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಯಾವುದೂ ಅಸಂಭವವಲ್ಲ. ‘Pessimism leads to weakness, optimism to power ’ಎಂದು ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ನಲ್ಲಿ ಗಾದೆಯಿದೆ. ನಾನು ಕಳೆದ ಮನದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ 2017 ರ positive moments share ಮಾಡಿ ಎಂದು ಮತ್ತು 2018 ರ ಸ್ವಾಗತವನ್ನು positive atmosphere ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿರಿ ಎಂದು ಜನರಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದೆ. ಜನರು social media platform, MyGov ಮತ್ತು NarendraModi App ಮೂಲಕ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ positive response ನೀಡಿದರು. ತಮ್ಮ ಅನುಭವ ಹಂಚಿಕೊಂಡರು ಎಂಬುದು ನನಗೆ ಬಹಳ ಆನಂದ ತಂದಿದೆ. # Positive India hashtag (# ಟ್ಯಾಗ್ ) ನೊಂದಿಗೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಟ್ವೀಟ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಸುಮಾರು 150 ಕೋಟಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ತಲುಪಿತು. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ positivity ಸಂಚಾರವು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಪಸರಿಸಿದೆ. ಬಂದಂತಹ tweets ಮತ್ತು response ನಿಜಕ್ಕೂ ಬಹಳ ಸ್ಫೂರ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿದ್ದವು. ಅದು ಒಂದು ಹಿತವಾದ ಅನುಭವವಾಗಿತ್ತು. ಕೆಲ ದೇಶಬಂಧುಗಳು ತಮ್ಮ ಮನದ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ, ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ ಕೆಲವು ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡರು. ಕೆಲವರು ತಮ್ಮ ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಅನುಭವಗಳನ್ನೂ ಹಂಚಿಕೊಂಡರು.

ಬೈಟ್

# ನನ್ನ ಹೆಸರು ಮೀನು ಭಾಟಿಯಾ. ನಾನು ದೆಹಲಿಯ ಮಯೂರ್ ವಿಹಾರ್, ಪಾಕೆಟ್ ಒನ್, ಫೇಜ್ 1, ನಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದೇನೆ. ನನ್ನ ಮಗಳು ಎಂ ಬಿ ಎ ಓದಬೇಕೆಂದಿದ್ದಳು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ನನಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್‍ನಿಂದ ಸಾಲ ಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ನನಗದು ಬಹಳ ಸರಳವಾಗಿ ಸಿಕ್ಕಿತು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಮಗಳ ಓದು ಮುಂದುವರಿದಿದೆ.

# ನನ್ನ ಹೆಸರು ಜ್ಯೋತಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ವಾಡೆ. ನಾನು ಬೋಡಲ್‍ನಿಂದ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ವಂತಿಗೆಯ ವಿಮೆ ಮಾಡಿಸಿದ್ದೆವು. ನನ್ನ ಪತಿ ಅದನ್ನು ಮಾಡಿಸಿದ್ದರು. accident ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮೃತ್ಯುವಾಯಿತು. ಆಗ ನಮ್ಮ ಸ್ಥಿತಿ ಹೇಗಿತ್ತು ಎಂಬುದು ನಮಗೇ ಗೊತ್ತು. ಸರ್ಕಾರದ ಈ ನೆರವಿನಿಂದ ನಮಗೆ ಬಹಳ ಲಾಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ನಾನೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.

# ನನ್ನ ಹೆಸರು ಸಂತೋಷ ಜಾಧವ್. ನನ್ನ ಗ್ರಾಮ ಭಿನ್ನರ್ ನಲ್ಲಿ 2017 ರಲ್ಲಿ National Highway ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ನಮ್ಮ ರಸ್ತೆಗಳು ಬಹಳ ಉತ್ತಮವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು business ಕೂಡಾ ವೃದ್ಧಿಸಲಿದೆ.

# ನನ್ನ ಹೆಸರು ದೀಪಾಂಶು ಅಹುಜಾ. ನಾನು ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶದ ಸಾದತ್‍ಗಂಜ್ ಗ್ರಾಮ, ಸಹಾರನ್‍ಪುರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನಿವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ. ನಮ್ಮ ಸೈನಿಕರು 2 ಮಹತ್ತರವಾದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಅವರು ನಡೆಸಿದ surgical strike. ಇದರಿಂದ ಉಗ್ರವಾದದ launching pads ಅವುಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಜೊತೆಗೆ ಡೊಕ್ಲಾಮ್‍ನಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸೈನಿಕರು ತೋರಿದ ಪರಾಕ್ರಮ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು.

# ನನ್ನ ಹೆಸರು ಸತೀಶ್ ಬೇವಾನಿ. ನಮ್ಮ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆಯಿತ್ತು. ಕಳೆದ 40 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಾವು ಸೇನೆಯ ಪೈಪ್‍ಲೈನ್‍ನನ್ನೇ ನಂಬಿಕೊಂಡಿದ್ದೆವು. ಈಗ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ independent ಪೈಪ್‍ಲೈನ್ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ. 2017 ರಲ್ಲಿ ಈ ಎಲ್ಲ ಅನುಕೂಲಗಳು ನಮಗೆ ದೊರೆತಿವೆ.

ಹೀಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಎಷ್ಟೋ ಜನರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಬರುತ್ತಿವೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಇದೇ ‘New India’ಆಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಸೇರಿ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಬನ್ನಿ ಇವೇ ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಸಂತೋಷಗಳ ಜೊತೆಗೆ ನಾವು ಹೊಸ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಪಾದಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡೋಣ. ಹೊಸ ವರ್ಷವನ್ನು ಆರಂಭಿಸೋಣ ಮತ್ತು ‘positive India’ ದೊಂದಿಗೆ ‘progressive India’ ದಡೆಗೆ ಧೃಡವಾದ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡೋಣ. ನಾವು positivity ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುವಾಗ ನನಗೂ ಒಂದು ಮಾತನ್ನು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನನಗೆ ಕಾಶ್ಮೀರದ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಸೇವೆಯ ಟಾಪರ್ ಅಂಜುಮ್ ಬಶೀರ್ ಖಾನ್ ಖಟ್ಟಕ್ ಅವರ ಪ್ರೇರಣಾದಾಯಕ ಕಥೆ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಬಂತು. ಅವರು ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ದ್ವೇಶದ ಅಗ್ನಿಯಿಂದ ಹೊರಬಂದು Kashmir Administrative Service ನಲ್ಲಿ ಟಾಪರ್ ಆಗಿ ಹೊರ ಹೊಮ್ಮಿದರು. 1990 ರಲ್ಲಿ ಉಗ್ರವಾದಿಗಳು ಅವರ ಪೂರ್ವಜರ ಮನೆಯನ್ನು ಭಸ್ಮ ಮಾಡಿದ್ದರು ಎಂಬುದನ್ನು ಕೇಳಿ ನಿಮಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು. ಅಲ್ಲಿ ಉಗ್ರವಾದ ಮತ್ತು ಹಿಂಸೆ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿತ್ತೆಂದರೆ ಅವರ ಕುಟುಂಬವರ್ಗದವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಪೂರ್ವಿಕರ ನೆಲವನ್ನು ತೊರೆದು ಹೊರನಡೆಯಬೇಕಾಯಿತು. ಒಬ್ಬ ಪುಟ್ಟ ಮಗುವಿಗೆ ತನ್ನ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲೂ ಇದ್ದ ಇಂಥ ಹಿಂಸೆಯ ವಾತಾವರಣ ಮನಸ್ಸಿನ ತುಂಬ ಅಂಧಕಾರಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಕಹಿಯಾದ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಲು ಸಾಕಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅಂಜುಮ್ ಹೀಗೆ ಆಗಲು ಆಸ್ಪದ ಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ಎಂದಿಗೂ ಆಸೆಯ ಎಳೆಯನ್ನು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮಗಾಗಿ ಒಂದು ಬೇರೆಯೇ ದಾರಿಯನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಂಡರು. ಅದು ಜನತೆಯ ಸೇವೆಯ ದಾರಿ. ಅವರು ಅತ್ಯಂತ ಕಠಿಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಹೊರ ಬಂದು ಸಫಲತೆಯ ತಮ್ಮ ಕಥೆಯನ್ನು ತಾವೇ ಬರೆದರು. ಇಂದು ಅವರು ಕೇವಲ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ದೇಶದ ಎಲ್ಲ ಯುವ ಜನತೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಎಷ್ಟೇ ಸಂಕಷ್ಟದಾಯಕವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಕೆಲಸಗಳಿಂದ ನಿರಾಶೆಯ ಕಾರ್ಮೊಡಗಳನ್ನು ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಂಜುಂ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಕಳೆದ ವಾರವಷ್ಟೇ ನನಗೆ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಕೆಲ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುವ ಅವಕಾಶ ಅಭಿಸಿತು. ಅವರಲ್ಲಿರುವಂಥ ಭಾವನೆಗಳು, ಉತ್ಸಾಹ, ಕನಸುಗಳು ಮತ್ತು ಅವರು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಯಾವ್ಯಾವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಬಯಸುತ್ತಾರೆ, ಅವರು ಎಷ್ಟೊಂದು ಆಶಾವಾದದ ಜೀವನವುಳ್ಳವರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ತಿಳಿದು ಬಂತು. ಅವರೊಂದಿಗೆ ನಾನು ಮಾತಾಡಿದಾಗ ಅವರಲ್ಲಿ ಒಂದಂಶವೂ ನಿರಾಶೆಯ ಕುರುಹು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಉತ್ಸಾಹವಿತ್ತು, ಹುಮ್ಮಸ್ಸಿತ್ತು, ಶಕ್ತಿಯಿತ್ತು, ಕನಸುಗಳಿದ್ದವು, ಸಂಕಲ್ಪವಿತ್ತು. ಆ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ನಾನು ಮಾತಾಡಿದ ಅಷ್ಟೊತ್ತೂ ನನಗೂ ಪ್ರೇರಣೆ ದೊರೆಯಿತು ಮತ್ತು ದೇಶದ ಶಕ್ತಿ ಇದೇ ಅಲ್ಲವೇ, ಇವರೇ ನಮ್ಮ ಯುವಜನತೆಯಲ್ಲವೇ ಮತ್ತು ಇವರೇ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಭವಿಷ್ಯ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಎಲ್ಲಿಯೇ ಅಗಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ಆಗುತ್ತದೆಯೋ ಆಗ ಕೇರಳದ ಶಬರಿಮಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತು ಬರುವುದು ತುಂಬಾ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ. ವಿಶ್ವ-ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಈ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಭಗವಾನ್ ಐಯ್ಯಪ್ಪ ಸ್ವಾಮಿಯ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಎಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟೊಂದು ಭಾರೀ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಬರುತ್ತಾರೋ, ಯಾವ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಮಹಾತ್ಮೆ ಇದೆಯೋ ಅಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಮತ್ತು ಕಾಡಿನ ನಡುವೆ ಇರುವ ಆ ಜಾಗದಲ್ಲಿ, ಸ್ವಚ್ಚತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು ಎಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗಿರಬಹುದು? ಆದರೆ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸಹ ಸಂಸ್ಕಾರವನ್ನಾಗಿ ಹೇಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು, ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಹೊರಬರುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಹೇಗೆ ಹುಡುಕಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಅದೆಂತಹ ಶಕ್ತಿ ಇರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಶಬರಿಮಲೆ ಮಂದಿರವು ತಂತಾನೇ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಪಿ. ವಿಜಯನ್ ಎನ್ನುವ ಹೆಸರಿನ ಒಬ್ಬ ಪೋಲಿಸ್ ಆಫೀಸರ್ “ಪುಣ್ಯಂ ಪೂಂಕವನಂ” (Punyam Poonkavanam) ಎನ್ನುವ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲಕ ಸ್ವಚ್ಚತೆಗಾಗಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಒಂದು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಪ್ರಚಾರ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಯಾವುದೇ ಯಾತ್ರಿಗಳು ಬಂದರೂ ಅವರು ಸ್ವಚ್ಚತೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಒಂದಿಲ್ಲೊಂದು ರೀತಿಯ ಶ್ರಮದಾನ ಮಾಡದೆ ಅವರ ಯಾತ್ರೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗದೇ ಇರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪರಂಪರೆಯನ್ನೇ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು. ಈ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ದೊಡ್ಡವರಲ್ಲ, ಯಾರೂ ಚಿಕ್ಕವರಲ್ಲ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಯಾತ್ರಿಕನೂ ಇದೂ ಸಹಾ ಭಗವಂತನ ಪೂಜೆಯ ಒಂದು ಭಾಗವೇ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿ ಸ್ವಲ್ಪವಾದರೂ ಸಮಯ ಸ್ವಚ್ಚತೆಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿರ್ಮೂಲನೆಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ದೃಶ್ಯ ಬಹಳ ಅದ್ಭುತವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತಾರೆ. ಎಷ್ಟೇ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರಲಿ, ಎಷ್ಟೇ ಧನಿಕನಾಗಿರಲಿ, ಎಷ್ಟೇ ದೊಡ್ಡ ಆಫೀಸರ್ ಆಗಿರಲಿ, ಎಲ್ಲರೂ ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಯಾತ್ರಿಯಂತೆ ಈ “ಪುಣ್ಯಂ ಪೂಂಕವನಂ” (Punyam Poonkavanam) ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಚಗೊಳಿಸಿಯೇ ಮುಂದೆ ಸಾಗುತ್ತಾರೆ. ದೇಶವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಇಂತಹ ಅದೆಷ್ಟೋ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ. ಶಬರಿಮಲೆಯಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟೊಂದು ಮುಂದುವರೆದಿರುವ ಈ “ಪುಣ್ಯಂ ಪೂಂಕವನಂ” (Punyam Poonkavanam) ಸ್ವಚ್ಚತಾ-ಅಭಿಯಾನವು ಪ್ರತಿ ಯಾತ್ರಿಯ, ಯಾತ್ರೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಕಠೋರ ವ್ರತದ ಜೊತೆಗೆ ಸ್ವಚ್ಚತೆಯ ಕಠಿಣ ಸಂಕಲ್ಪವೂ ಜೊತೆಜೊತೆಯಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂರವರು ಜೀವನಪೂರ್ತಿ ಯಾವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋರಾಟ ಮಾಡಿದ್ದರೋ, ಪ್ರಯತ್ನ ಪಡುತ್ತಿದ್ದರೋ, ‘ಸ್ವಚ್ಚ-ಭಾರತ’, ‘ಕೊಳಕು ಮುಕ್ತ ಭಾರತ’ ಎನ್ನುವ, ಯಾವ ಕೆಲಸವು ಅಪೂರ್ಣವಾಗಿತ್ತೋ ಅಂತಹ ಅವರ ಕನಸಿನ ಸ್ವಚ್ಚ ಭಾರತವನ್ನು ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂರವರ 150ನೇ ಜಯಂತಿಯಂದು ಅವರಿಗೆ ಕೊಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ, 2014 ನೇ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2 ರ ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂರವರ ಜನ್ಮ ಜಯಂತಿಯಂದು, ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಸಂಕಲ್ಪ ಮಾಡಿ ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೆವು. ಆ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಏನಾದರೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಾಡೋಣ. ಸ್ವಚ್ಛತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಿಂದ ಕೂಡ ಪರಿವರ್ತನೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದೆ. ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ 2018 ರ ಜನವರಿ 4 ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ 10 ರ ನಡುವೆ ನೈರ್ಮಲ್ಯದ ಸಾಧನೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದಾದ ‘ಸ್ವಚ್ಚ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣೆ 2018’ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು 4 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 40 ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದು. ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುವ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಬಯಲು ಶೌಚದಿಂದ ಮುಕ್ತಿ; ಕಸದ ಸಂಗ್ರಹಣೆ; ಕಸವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ವಾಹನದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ; ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನದಿಂದ ಕಸದ ಸಂಸ್ಕರಣೆ; ನಡುವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು; ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಉನ್ನತೀಕರಣ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಚತೆಗಾಗಿ ಮಾಡಿರುವ ಅವಿಷ್ಕಾರಿಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಈ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ – ಮುಂತಾದವುಗಳು ಸೇರಿರುತ್ತವೆ.

ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ತಂಡಗಳಾಗಿ ನಗರಗಳನ್ನು ತಪಾಸಣೆ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ನಾಗರೀಕರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿ ಅವರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ‘ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಆಪ್’ ನ ಉಪಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರಕಾರದ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಬೇಕಾದ ಸುಧಾರಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ನಗರದ ಸ್ವಚ್ಚತೆ ಜನರ ಸ್ವಭಾವವಾಗುವಂತೆ, ನಗರದ ಸ್ವಭಾವವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆಯೇ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಸಹ ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ವಚ್ಚತೆ ಬರೀ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರೀಕ ಮತ್ತು ನಾಗರೀಕ ಸಂಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಇದೆ. ಮುಂಬರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ ಎನ್ನುವುದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರೀಕರಲ್ಲೂ ನನ್ನ ಮನವಿ.

ನಿಮ್ಮ ನಗರ ಹಿಂದೆ ಉಳಿಯಬಾರದು, ನಿಮ್ಮ ಬೀದಿ, ಬಡಾವಣೆ ಹಿಂದೆ ಉಳಿಯಬಾರದು, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಿ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಒಣ ಕಸ ಮತ್ತು ಹಸಿ ಕಸ ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸುವುದು; ನೀಲಿ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಕಸದ ಡಬ್ಬಿಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವುದು ಇಂದು ನಿಮಗೆ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿ ಹೋಗಿದೆ ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಬಲವಾದ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. reduce, re-use ಮತ್ತು re-cycle ಎನ್ನುವ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಕಸಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಗರಗಳ ಅರ್ಹತಾ ಶ್ರೇಯಾಂಕವನ್ನು ಮಾಡಿದಾಗ – ಒಂದು ವೇಳೆ ನಿಮ್ಮ ನಗರವು ಒಂದು ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಇಡೀ ದೇಶದ ಅರ್ಹತಾ ಶ್ರೇಯಾಂಕದಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅರ್ಹತಾ ಶ್ರೇಯಾಂಕದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಿಟ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಿಮ್ಮ ಕನಸಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನ ಇರಬೇಕು.

2018 ನೇ ಜನವರಿ 4 ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ 10 ರವರೆಗೆ ನಡೆಯುವ ಈ ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಈ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಹಿಂದುಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಪ್ರತಿ ನಗರದಲ್ಲೂ ಒಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಚರ್ಚೆಯ ವಿಷಯವಾಗಬೇಕು. “ನಮ್ಮ ನಗರ – ನಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನ”, “ನಮ್ಮ ಪ್ರಗತಿ-ದೇಶದ ಪ್ರಗತಿ” ಎನ್ನುವುದು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಕನಸಾಗಬೇಕು. ಬನ್ನಿ, ಈ ಸಂಕಲ್ಪದೊಂದಿಗೆ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪೂಜ್ಯ ಬಾಪೂರವರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾ, ಸ್ವಚ್ಚ ಭಾರತದ ಸಂಕಲ್ಪ ಮಾಡುತ್ತಾ ಪುರುಷಾರ್ಥದ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆ ತಲುಪೋಣ.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಕೆಲವೊಂದು ವಿಶಯಗಳು ನೋಡುವುದಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಕಂಡರೂ ಒಂದು ಸಮಾಜದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಪರಿಚಯದ ಮೇಲೆ ತುಂಬಾ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಇಂದು ‘ಮನದ ಮಾತು’ ಎಂಬ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲಕ ನಾನು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಅಂತಹ ಒಂದು ಮಾತನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ನನಗೆ ಬರುವ ಮಾಹಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಷಯ ತಿಳಿದು ಬಂತು. ಒಂದುವೇಳೆ ಯಾರಾದರೂ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆ ಹಜ್ ಯಾತ್ರೆಗೆ ಹೋಗಲು ಬಯಸಿದರೆ ಅವರು ಮಹರಮ್ ಅಂದರೆ ತಮ್ಮ ಪುರುಷ ರಕ್ಷಕರಿಲ್ಲದೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುವಂತಿಲ್ಲ. ನಾನು ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಕೇಳಿದಾಗ – ಇದು ಹೀಗೇಕೆ? ಈ ರೀತಿಯ ಕಾನೂನು ಯಾರು ಮಾಡಿರಬಹುದು? ಈ ತಾರತಮ್ಯ ಏಕೆ? ಎಂದು ಯೋಚಿಸತೊಡಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಆಳವಾಗಿ ಚಿಂತಿಸಿದಾಗ ನನಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು ಏಕೆಂದರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಬಂದು 70 ವರ್ಷಗಳ ಬಳಿಕವೂ ಈ ನಿರ್ಬಂಧ ಹಾಕಿದವರು ನಾವೇ ಆಗಿದ್ದೇವೆ. ದಶಕಗಳಿಂದ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಅನ್ಯಾಯವಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೆ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆಯೇ ಆಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಎಷ್ಟೋ ಮುಸ್ಲಿಂ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಈ ನಿಯಮ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಈ ಅಧಿಕಾರ ಇರಲಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಸರಕಾರವು ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿ, ನಮ್ಮ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ಸಹ ಅವಶ್ಯಕವಾದ ದಿಟ್ಟಹೆಜ್ಜೆ ಇಟ್ಟು, 70 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಡೆದುಬರುತ್ತಿರುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿದು ಈ ನಿರ್ಬಂಧವನ್ನು ನಾವು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ನನಗೆ ಸಂತೋಷವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇಂದು ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರು ಪುರುಷ ರಕ್ಷಕರ ಜೊತೆ ಇಲ್ಲದೆ ಹಜ್ ಯಾತ್ರೆಗೆ ಹೋಗಬಹುದು.

ಈ ಸಾರಿ ಸರಿಸುಮಾರು 1300 ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರು ಪುರುಷ ರಕ್ಷಕರರಿಲ್ಲದೆ ಹಜ್ ಯಾತ್ರೆಗೆ ಹೋಗಲು ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಭಾಗಗಳಿಂದ –ಕೇರಳದಿಂದ ಉತ್ತರದವರೆಗೆ ಮಹಿಳೆಯರು ಹೆಚ್ಹು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹಜ್ ಯಾತ್ರೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಇಚ್ಛೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗೆ ಒಬ್ಬಂಟಿಗರಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೂ ಹಜ್ ಯಾತ್ರೆಗೆ ಹೋಗಲು ಖಚಿತವಾಗಿ ಅನುಮತಿ ದೊರಕಿಸಿಕೊಡುವಂತೆ ನಾನು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದ್ದೇನೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಜ್ ಯಾತ್ರಿಗಳಿಗೆ ಲಾಟರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದೆ. ಆದರೆ ಒಬ್ಬೊಂಟಿ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಈ ಲಾಟರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಹೊರಗಿಟ್ಟು ಅವರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ ಕೊಡಬೇಕು ಎಂದು ನಾನು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಭಾರತದ ವಿಕಾಸ ಯಾತ್ರೆಯು ನಮ್ಮ ಸ್ತ್ರೀ ಶಕ್ತಿಯ ಬಲದಿಂದ, ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆಯ ಭರವಸೆಯಿಂದ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಕೂಡ ಪುರುಷರಿಗೆ ಸಮಾನವಾದ ಅಧಿಕಾರ ಸಿಗಲಿ, ಸಮಾನ ಅವಕಾಶಗಳು ಸಿಗಲಿ, ಅದರಿಂದ ಅವರೂ ಸಹ ಪ್ರಗತಿಯ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟೊಟ್ಟಿಗೆ ಮುಂದುವರೆಯುವಂತಾಗಲಿ ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಬೇಕು.

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಜನವರಿ 26 ನಮಗೆ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪರ್ವವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಈ ವರ್ಷ 26 ಜನವರಿ 2018 ರ ದಿನ ವಿಶೇಷ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಗಣತಂತ್ರ ದಿವಸದ ಸಮಾರೋಪ ಸಮಾರಂಭಕ್ಕೆ ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಕ್ಕೂಟದ ಎಲ್ಲಾ ಹತ್ತು ದೇಶಗಳ ಮುಖಂಡರು ಮುಖ್ಯ ಅತಿಥಿಗಳಾಗಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬರಲಿದ್ದಾರೆ. ಗಣತಂತ್ರ ದಿವಸದಂದು ಈ ಸಾರಿ ಒಬ್ಬರಲ್ಲ, ಹತ್ತು ಮುಖ್ಯ ಅತಿಥಿಗಳು ಇರುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆಂದೂ ಹೀಗೆ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. 2017, ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಕ್ಕೂಟದ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳು ಹಾಗೂ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ. 2017 ರಲ್ಲಿ ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವು ತನ್ನ 50 ವರ್ಷವನ್ನು ಪೂರೈಸಿತು ಮತ್ತು ಇದೇ 2017 ರಲ್ಲಿ ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಕ್ಕೂಟದ ಜೊತೆ ಭಾರತದ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದ 25 ವರ್ಷಗಳು ಸಹ ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿವೆ. ಜನವರಿ 26 ರಂದು ವಿಶ್ವದ ಹತ್ತು ದೇಶಗಳ ಈ ಮಹಾನ್ ನಾಯಕರುಗಳು ಒಗ್ಗೂಡುವುದು ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ, ಇದು ಹಬ್ಬಗಳ ಋತುವಾಗಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ನಮ್ಮ ದೇಶ ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬಗಳ ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಹಬ್ಬದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸದ ದಿನಗಳು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದೇ ಇರಬಹುದು. ಈಗಷ್ಟೇ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಆಚರಿಸಿದ್ದೇವೆ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಹೊಸ ವರ್ಷ ಬರಲಿದೆ. ಬರಲಿರುವ ಹೊಸ ವರ್ಷ ನಿಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂತೋಷ, ಸುಖ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತು ತರಲಿ. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಹೊಸ ಆಶಯ, ಹೊಸ ಉತ್ಸಾಹ, ಹೊಸ ಭರವಸೆ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸಂಕಲ್ಪದೊಂದಿಗೆ ಮುಂದೆ ನಡೆಯೋಣ, ದೇಶವನ್ನೂ ಸಹ ಮುನ್ನಡೆಸೋಣ. ಜನವರಿ ತಿಂಗಳು ಸೂರ್ಯನು ಉತ್ತರಾಯಣಕ್ಕೆ ಪಥ ಬದಲಿಸುವ ಕಾಲ ಮತ್ತು ಇದೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಆಚರಿಸುತ್ತೇವೆ. ಇದು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಪರ್ವ.

ಹಾಗೆಯೇ ಕೂಡ ನಮ್ಮ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾಲವೂ ಒಂದಿಲ್ಲೊಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಆದರೆ ವಿವಿಧತೆಯಿಂದ ತುಂಬಿರುವ ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಈ ಅದ್ಭುತ ಘಟನೆಯನ್ನು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದೆ. ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಭಾರತದಲ್ಲಿ ‘ಲೋಹಡಿ’ ಯ ಆನಂದ ಇರುತ್ತದೆ, ಯು,ಪಿ. ಮತ್ತು ಬಿಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಖಿಚಡಿ ಮತ್ತು ತಿಲ್-ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರುತ್ತದೆ. ರಾಜಾಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ‘ಸಂಕ್ರಾಂತ್’ ಎಂದು ಹೇಳಲಿ, ಅಸ್ಸಾಂ ನಲ್ಲಿ ‘ಮಾಘ-ಬಿಹೂ’ ಅಥವಾ ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ‘ಪೊಂಗಲ್’ ಎನ್ನಲಿ, ಇವೆಲ್ಲಾ ಹಬ್ಬಗಳೂ ಆಯಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಅದರದ್ದೇ ಆದ ಮಹತ್ವ ಇದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಹಬ್ಬಗಳೂ ಬಹುಶಃ ಜನವರಿ 13 ರಿಂದ 17 ರ ಮಧ್ಯೆ ಆಚರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಹಬ್ಬಗಳ ಹೆಸರು ಬೇರೆ ಬೇರೆ, ಆದರೆ ಇವುಗಳ ಮೂಲ ತತ್ವ ಒಂದೇ ಆಗಿದೆ. ಅದೆಂದರೆ ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆಗಿನ ಸಂಬಂಧ.

ಎಲ್ಲಾ ದೇಶವಾಸಿಗಳಿಗೂ ಈ ಹಬ್ಬಗಳ ಹಾರ್ದಿಕ ಶುಭಾಶಯಗಳು. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಹೊಸ ವರ್ಷ 2018 ರ ಶುಭಾಶಯಗಳು. ಅನಂತಾನಂತ ಧನ್ಯವಾದಗಳು ಪ್ರೀತಿಯ ದೇಶವಾಸಿಗಳೇ.

2018 ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮಾತನಾಡೋಣ.

ಧನ್ಯವಾದಗಳು.