Quoteഅന്താരാഷ്ട്ര ബിഗ് ക്യാറ്റ്സ് സഖ്യത്തിനു തുടക്കംകുറിച്ചു
Quote2022 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് കടുവകളുടെ എണ്ണം 3167 ആയി പ്രഖ്യാപിച്ചു
Quoteകടുവ സംരക്ഷണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള സ്മരണിക നാണയവും നിരവധി പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളും പുറത്തിറക്കി
Quote"പ്രോജക്ട് ടൈഗറിന്റെ വിജയം ഇന്ത്യക്ക് മാത്രമല്ല, ലോകത്തിനാകെ അഭിമാന നിമിഷമാണ്"
Quote"പരിസ്ഥിതിയും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷത്തിൽ ഇന്ത്യ വിശ്വസിക്കുന്നില്ല; രണ്ടിന്റെയും സഹവർത്തിത്വത്തിന് തുല്യ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നു"
Quote"പ്രകൃതിസംരക്ഷണം സംസ്കാരത്തിന്റെ ഭാഗമായ രാജ്യമാണ് ഇന്ത്യ"
Quote"വലിയ പൂച്ചകളുടെ സാന്നിധ്യം എല്ലായിടത്തുമുള്ള പ്രാദേശിക ജനങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിലും പരിസ്ഥിതിയിലും മികച്ച സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിട്ടുണ്ട്"
Quote"വന്യജീവി സംരക്ഷണം ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ പ്രശ്നമല്ല, സാർവത്രികവിഷയമാണ്"
Quote"ലോകത്തിലെ 7 വലിയ പൂച്ചകളുടെ സംരക്ഷണത്തിലായിരിക്കും വലിയ പൂച്ചകളുടെ അന്താരാഷ്ട്ര സഖ്യത്തിന്റെ ശ്രദ്ധ "
Quote"പരിസ്ഥിതി സുരക്ഷിതമായി തുടരുകയും ജൈവവൈവിധ്യം വികസിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ മാത്രമേ മനുഷ്യരാശിക്ക് മികച്ച ഭാവി സാധ്യമാകൂ"

കേന്ദ്രമന്ത്രിസഭയിലെ എന്റെ സഹപ്രവർത്തകരായ ശ്രീ ഭൂപേന്ദർ യാദവ് ജി, ശ്രീ അശ്വിനി കുമാർ ചൗബേ ജി, മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മന്ത്രിമാർ, സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മന്ത്രിമാർ, മറ്റ് പ്രതിനിധികൾ, മഹതികളേ മാന്യരേ!

തുടക്കത്തിൽ, ഞാൻ ഒരു മണിക്കൂർ വൈകിയതിൽ എല്ലാവരോടും ക്ഷമ ചോദിക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. രാവിലെ ആറുമണിക്ക് ഞാൻ പുറപ്പെട്ടു; കൃത്യസമയത്ത് കാടുകൾ സന്ദർശിച്ച് മടങ്ങാം എന്ന് കരുതി. നിങ്ങളെ എല്ലാവരെയും കാത്തിരുത്തിയതിൽ ഞാൻ ക്ഷമ ചോദിക്കുന്നു. കടുവകളുടെ പുതിയ എണ്ണത്തിന്റെ വീക്ഷണത്തിൽ ഇത് അഭിമാന നിമിഷമാണ്; ഈ കുടുംബം വികസിക്കുന്നു. കടുവയ്ക്ക് കൈയടി നൽകണമെന്ന് ഞാൻ നിങ്ങളോട് അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. നന്ദി!

ഇന്ന് നാം വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു നാഴികക്കല്ലിന് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നു. പ്രോജക്ട് ടൈഗർ 50 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി. പ്രോജക്ട് ടൈഗറിന്റെ വിജയം ഇന്ത്യക്ക് മാത്രമല്ല, ലോകത്തിനാകെ അഭിമാനകരമാണ്. ഇന്ത്യ കടുവയെ രക്ഷിക്കുക മാത്രമല്ല, തഴച്ചുവളരാൻ മികച്ച ഒരു ആവാസവ്യവസ്ഥയും നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ 75-ാം വർഷത്തിൽ ലോകത്തിലെ കടുവകളുടെ 75 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലാണെന്നത് നമുക്ക്  കൂടുതൽ സന്തോഷകരമാണ്  ഇന്ത്യയിലെ കടുവാ സങ്കേതങ്ങൾ  75,000 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു എന്നതും യാദൃശ്ചികമാണ്, കഴിഞ്ഞ 10-12 വർഷങ്ങളിൽ കടുവകളുടെ എണ്ണം 75 ശതമാനം വർദ്ധിച്ചു. എല്ലാവരുടെയും പരിശ്രമം കൊണ്ടാണ് ഇത് സാധ്യമായത്, ഈ വിജയത്തിന് മുഴുവൻ രാജ്യത്തെയും ഞാൻ അഭിനന്ദിക്കുന്നു.

 

|

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

ഇന്ന്, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള വന്യജീവി പ്രേമികൾ അമ്പരന്നിരിക്കുകയാണ്, പല രാജ്യങ്ങളിലും കടുവകളുടെ എണ്ണം നിശ്ചലമാകുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ, ഇന്ത്യയിൽ അത് എങ്ങനെ അതിവേഗം വർദ്ധിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ പാരമ്പര്യങ്ങളിലും സംസ്‌കാരത്തിലും ജൈവവൈവിധ്യത്തോടും പരിസ്ഥിതിയോടുമുള്ള സ്വാഭാവിക പ്രേരണയ്‌ക്കിടയിലും ഉത്തരം മറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. പരിസ്ഥിതിയും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷത്തിൽ ഞങ്ങൾ വിശ്വസിക്കുന്നില്ല, എന്നാൽ രണ്ടിന്റെയും സഹവർത്തിത്വത്തിന് തുല്യ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നു. കടുവകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ആയിരക്കണക്കിന് വർഷത്തെ ചരിത്രമുണ്ട്. മധ്യപ്രദേശിലെ പതിനായിരം വർഷം പഴക്കമുള്ള റോക്ക് ആർട്ടിൽ കടുവകളുടെ ഗ്രാഫിക്കൽ പ്രതിനിധാനം കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ വസിക്കുന്ന ഭരിയകളും മഹാരാഷ്ട്രയിൽ വസിക്കുന്ന വോർലികളും പോലെ രാജ്യത്തെ പല സമുദായങ്ങളും കടുവയെ ആരാധിക്കുന്നു. നമ്മുടെ നാട്ടിലെ പല ഗോത്രങ്ങളിലും കടുവയെ നമ്മുടെ സുഹൃത്തായും സഹോദരനായും കണക്കാക്കുന്നു. കൂടാതെ, ദുർഗ്ഗ മാതാവിന്റെയും അയ്യപ്പന്റെയും വാഹനമാണ് കടുവ.

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

പ്രകൃതിയെ സംരക്ഷിക്കുന്നത് സംസ്കാരത്തിന്റെ ഭാഗമായ രാജ്യമാണ് ഇന്ത്യ. അതുകൊണ്ടാണ് വന്യജീവി സംരക്ഷണത്തിൽ നിരവധി അതുല്യമായ നേട്ടങ്ങൾ കൈവരിക്കുന്നത്. ലോകത്തെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.4 ശതമാനം മാത്രമുള്ള ഇന്ത്യ അറിയപ്പെടുന്ന ആഗോള ജൈവവൈവിധ്യത്തിന്റെ 8 ശതമാനവും സംഭാവന ചെയ്യുന്നു. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കടുവാവലയമുള്ള രാജ്യമാണ് ഇന്ത്യ. ഏകദേശം 30,000 ആനകളുള്ള, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഏഷ്യാറ്റിക് ആന  രാജ്യമാണ് നമ്മുടേത് ! 3,000-ത്തോളം വരുന്ന നമ്മുടെ കാണ്ടാമൃഗങ്ങളുടെ ജനസംഖ്യ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഒറ്റക്കൊമ്പുള്ള കാണ്ടാമൃഗങ്ങളുടെ രാജ്യമാക്കി മാറ്റുന്നു. ഏഷ്യൻ സിംഹങ്ങളുള്ള ലോകത്തിലെ ഏക രാജ്യമാണ് നമ്മുടേത്. സിംഹങ്ങളുടെ എണ്ണം 2015-ൽ 525-ൽ നിന്ന് 2020-ൽ 675 ആയി വർദ്ധിച്ചു. വെറും 4 വർഷത്തിനുള്ളിൽ നമ്മുടെ പുള്ളിപ്പുലികളുടെ എണ്ണം 60 ശതമാനത്തിലധികം വർദ്ധിച്ചു. ഗംഗ പോലുള്ള നദികൾ ശുചീകരിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ ജൈവ വൈവിധ്യത്തെ സഹായിച്ചു. അപകടസാധ്യതയുള്ളതായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്ന ചില ജലജീവികൾ മെച്ചപ്പെട്ടു. ഈ നേട്ടങ്ങൾക്കെല്ലാം കാരണം ജനങ്ങളുടെ പങ്കാളിത്തവും സംരക്ഷണ സംസ്‌കാരവുമാണ്, ഒപ്പ   കൂട്ടായ പരിശ്രമവും .

 

|

വന്യജീവികൾ അഭിവൃദ്ധിപ്പെടുന്നതിന്, ആവാസവ്യവസ്ഥകൾ അഭിവൃദ്ധിപ്പെടേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. ഇത് ഇന്ത്യയിൽ നടന്നിട്ടുണ്ട്. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ 75 വർഷം ആഘോഷിക്കുമ്പോൾ, ഇന്ത്യ പതിനൊന്ന് തണ്ണീർത്തടങ്ങളെ റാംസർ സൈറ്റുകളുടെ പട്ടികയിൽ ചേർത്തു. ഇതോടെ മൊത്തം റാംസർ സൈറ്റുകളുടെ എണ്ണം 75 ആയി. വനവും മരങ്ങളും കൂടിവരികയാണ്. 2019-നെ അപേക്ഷിച്ച് 2021-ഓടെ ഇന്ത്യ 2,200 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിലധികം വനവും മരങ്ങളും ചേർത്തു. കഴിഞ്ഞ ദശകത്തിൽ, കമ്മ്യൂണിറ്റി റിസർവുകളുടെ എണ്ണം 43 ൽ നിന്ന് 100 ആയി ഉയർന്നു. ഒരു ദശകത്തിൽ, ദേശീയ പാർക്കുകളുടെയും പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളുടെയും എണ്ണം. സെൻസിറ്റീവ് സോണുകൾ ഒമ്പതിൽ നിന്ന് 468 ആയി ഉയർത്തി.

സുഹൃത്തുക്കൾളേ ,

ഈ വന്യജീവി സംരക്ഷണ ശ്രമങ്ങളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഗുജറാത്തിലെ എന്റെ ദീർഘകാല അനുഭവത്തിന്റെ പ്രയോജനം എനിക്കുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഞാൻ ഗുജറാത്ത് മുഖ്യമന്ത്രിയായിരിക്കുമ്പോൾ സിംഹങ്ങളുടെ എണ്ണം വർധിപ്പിക്കുന്നതിൽ  ഞങ്ങൾ പ്രവർത്തിച്ചു.  ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ ഒരു പ്രദേശത്ത് മാത്രം പരിമിതപ്പെടുത്തിയാൽ ഒരു വന്യമൃഗത്തെ രക്ഷിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് ഞാൻ മനസ്സിലാക്കി. പ്രദേശവാസികളും മൃഗങ്ങളും തമ്മിൽ ഒരു ബന്ധം സൃഷ്ടിക്കേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്. ഈ ബന്ധം വൈകാരികതയെയും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെയും അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതായിരിക്കണം. അതിനാൽ, ഞങ്ങൾ ഗുജറാത്തിൽ വന്യജീവി മിത്ര പരിപാടി ആരംഭിച്ചു. ഇതിന് കീഴിൽ, വേട്ടയാടൽ പോലുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിന് ക്യാഷ് റിവാർഡിന്റെ ഇൻസെന്റീവ് വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. ഗിർ സിംഹങ്ങൾക്കായി ഞങ്ങൾ ഒരു പുനരധിവാസ കേന്ദ്രവും തുറന്നു. ഗിർ പ്രദേശത്തെ വനം വകുപ്പിൽ ഞങ്ങൾ വനിതാ ബീറ്റ് ഗാർഡുകളെയും ഫോറസ്റ്റർമാരെയും നിയമിച്ചു. ‘ലയൺ ഹേ ടു ഹം ഹേ, ഹം ഹേ ടു ലയൺ ഹേ’ എന്ന മനോഭാവം ശക്തിപ്പെടുത്താൻ ഇത് സഹായിച്ചു. വിനോദസഞ്ചാരത്തിന്റെയും ഇക്കോടൂറിസത്തിന്റെയും ഒരു വലിയ ആവാസവ്യവസ്ഥ ഇപ്പോൾ ഗിറിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതും ഇന്ന് നിങ്ങൾക്ക് കാണാൻ കഴിയും.

 

|

സുഹൃത്തുക്കളേ 

ഗിറിൽ സ്വീകരിച്ച സംരംഭങ്ങൾ പോലെ, പ്രോജക്ട് ടൈഗറിന്റെ വിജയത്തിനും നിരവധി മാനങ്ങളുണ്ട്. തൽഫലമായി, വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ പ്രവർത്തനവും വർദ്ധിച്ചു, ഞങ്ങൾ നടത്തിയ ബോധവൽക്കരണ പരിപാടികൾ കാരണം ടൈഗർ റിസർവുകളിൽ മനുഷ്യ-മൃഗ സംഘർഷങ്ങളിൽ വലിയ കുറവുണ്ടായി. വൻ പൂച്ചകൾ കാരണം ടൈഗർ റിസർവുകളിൽ വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ എണ്ണം വർദ്ധിച്ചു, ഇത് പ്രാദേശിക സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ ശക്തിപ്പെടുത്തി. വലിയ പൂച്ചകളുടെ സാന്നിധ്യം പ്രദേശവാസികളുടെ ജീവിതത്തിലും പരിസ്ഥിതിയിലും നല്ല സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിട്ടുണ്ട്.

സുഹൃത്തുക്കളേ 

ഏതാനും മാസങ്ങൾക്ക് മുമ്പ്, ഇന്ത്യയുടെ ജൈവവൈവിധ്യത്തെ സമ്പന്നമാക്കാൻ ഞങ്ങൾ മറ്റൊരു സുപ്രധാന സംരംഭം കൂടി ഏറ്റെടുത്തു. പതിറ്റാണ്ടുകൾക്ക് മുമ്പ് ഇന്ത്യയിൽ ചീറ്റ വംശനാശം സംഭവിച്ചു. നമീബിയയിൽ നിന്നും ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ നിന്നും ഞങ്ങൾ ഈ ഗംഭീരമായ വലിയ പൂച്ചയെ ഇന്ത്യയിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു. ഒരു വലിയ പൂച്ചയുടെ ആദ്യത്തെ വിജയകരമായ ഭൂഖണ്ഡാന്തര സ്ഥലം മാറ്റലാണിത്.  . കുറച്ച് ദിവസങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് കുനോ നാഷണൽ പാർക്കിൽ നാല് മനോഹരമായ കുഞ്ഞുങ്ങൾ പിറന്നു. ഏകദേശം 75 വർഷം മുമ്പാണ് ചീറ്റ ഇന്ത്യൻ മണ്ണിൽ നിന്ന് വംശനാശം സംഭവിച്ചത്. അതായത് ഏകദേശം 75 വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷമാണ് ഒരു ചീറ്റ ഇന്ത്യാ മണ്ണിൽ ജനിച്ചത്. ഇത് വളരെ ശുഭകരമായ ഒരു തുടക്കമാണ്. ജൈവവൈവിധ്യത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും സമൃദ്ധിക്കും അന്താരാഷ്ട്ര സഹകരണം എത്രത്തോളം പ്രധാനമാണെന്നതിന്റെ തെളിവ് കൂടിയാണിത്.

സുഹൃത്തുക്കളേ 

വന്യജീവി സംരക്ഷണം ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ പ്രശ്നമല്ല, മറിച്ച് സാർവത്രികമാണ്. ഇക്കാര്യത്തിൽ അന്താരാഷ്ട്ര സഖ്യം കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യമാണ്. 2019-ലെ ആഗോള കടുവ ദിനത്തിൽ ഏഷ്യയിലെ വേട്ടയാടലിനും അനധികൃത വന്യജീവി വ്യാപാരത്തിനുമെതിരെ ഒരു സഖ്യത്തിന് ഞാൻ ആഹ്വാനം ചെയ്തു. ഈ മനോഭാവത്തിന്റെ വിപുലീകരണമാണ് ഇന്റർനാഷണൽ ബിഗ് ക്യാറ്റ് അലയൻസ്. വലിയ പൂച്ചയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മുഴുവൻ ആവാസവ്യവസ്ഥയ്ക്കും സാമ്പത്തികവും സാങ്കേതികവുമായ വിഭവങ്ങൾ സമാഹരിക്കാൻ ഇത് സഹായിക്കും. ഇന്ത്യയുൾപ്പെടെ വിവിധ രാജ്യങ്ങളുടെ അനുഭവങ്ങളിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞ സംരക്ഷണ, സംരക്ഷണ അജണ്ട നടപ്പാക്കാനും എളുപ്പമാകും. ലോകത്തിലെ ഏഴ് വലിയ പൂച്ചകളുടെ സംരക്ഷണത്തിലായിരിക്കും ഇന്റർനാഷണൽ ബിഗ് ക്യാറ്റ് അലയൻസിന്റെ ശ്രദ്ധ. കടുവ, സിംഹം, പുള്ളിപ്പുലി, ഹിമപ്പുലി, പ്യൂമ, ജാഗ്വാർ, ചീറ്റ എന്നിവയുള്ള രാജ്യങ്ങൾ ഈ സഖ്യത്തിന്റെ ഭാഗമാകും. ഈ സഖ്യത്തിന് കീഴിൽ, അംഗരാജ്യങ്ങൾക്ക് അവരുടെ അനുഭവങ്ങൾ പങ്കിടാനും അവരുടെ സഹരാജ്യത്തെ കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ സഹായിക്കാനും അവർക്ക് കഴിയും. ഗവേഷണം, പരിശീലനം, ശേഷി വർധിപ്പിക്കൽ എന്നിവയിലും ഈ സഖ്യം ഊന്നൽ നൽകും. നമ്മൾ ഒരുമിച്ച് ഈ ജീവിവർഗങ്ങളെ വംശനാശത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുകയും സുരക്ഷിതവും ആരോഗ്യകരവുമായ ഒരു ആവാസവ്യവസ്ഥ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യും.

 

|

സുഹൃത്തുക്കളേ 

നമ്മുടെ പരിസ്ഥിതി സുരക്ഷിതമായി നിലനിൽക്കുകയും നമ്മുടെ ജൈവ വൈവിധ്യം വികസിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ മാത്രമേ മനുഷ്യരാശിക്ക് മികച്ച ഭാവി സാധ്യമാകൂ. ഈ ഉത്തരവാദിത്തം നമുക്കെല്ലാവർക്കും, ലോകം മുഴുവനുമുള്ളതാണ്. ഞങ്ങളുടെ ജി-20 പദവിയുടെ കാലഘട്ടത്തിൽ  ഞങ്ങൾ ഈ മനോഭാവത്തെ തുടർച്ചയായി പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. ‘ഒരു ഭൂമി, ഒരു കുടുംബം, ഒരു ഭാവി’ എന്ന ജി20 മുദ്രാവാക്യം ഈ സന്ദേശം നൽകുന്നു. COP26-ലും ഞങ്ങൾ വലിയ  ലക്ഷ്യങ്ങൾ വെച്ചിട്ടുണ്ട്. പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിന്റെ എല്ലാ ലക്ഷ്യങ്ങളും പരസ്പര സഹകരണത്തോടെ കൈവരിക്കുമെന്ന് എനിക്ക് പൂർണ വിശ്വാസമുണ്ട്.

 

|

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

ഈ പരിപാടിയിൽ പങ്കെടുക്കുന്ന വിദേശ അതിഥികളോടും മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഞങ്ങളുടെ അതിഥികളോടും ഒരു കാര്യം കൂടി പറയാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ഇവിടെ ഒരു കാര്യം കൂടി നിങ്ങൾ പ്രയോജനപ്പെടുത്തണം. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ സഹ്യാദ്രി പ്രദേശമുണ്ട്, അവിടെ നിരവധി ഗോത്രങ്ങൾ താമസിക്കുന്നു. കടുവകൾ ഉൾപ്പെടെ എല്ലാ ജൈവ വൈവിധ്യങ്ങളെയും സമ്പന്നമാക്കുന്നതിൽ നൂറ്റാണ്ടുകളായി അവർ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അവരുടെ ജീവിതവും സംസ്കാരവും ലോകത്തിനാകെ ഉത്തമ മാതൃകയാണ്. ഈ ഗോത്ര പാരമ്പര്യത്തിൽ നിന്ന് പ്രകൃതിയുമായി എങ്ങനെ കൊടുക്കലും വാങ്ങലും സന്തുലിതമാക്കാമെന്ന് നമുക്ക് പഠിക്കാം. ഈ ദിശയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന പല സഹപ്രവർത്തകരുമായും സംസാരിച്ചിരുന്നതിനാൽ ഞാനും വൈകി. ഓസ്‌കാർ നേടിയ 'ദ എലിഫന്റ് വിസ്‌പറേഴ്‌സ്' ഡോക്യുമെന്ററി, പ്രകൃതിയും സൃഷ്ടിയും തമ്മിലുള്ള അതിശയകരമായ ബന്ധത്തിന്റെ നമ്മുടെ പൈതൃകത്തെയും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. ഗോത്ര സമൂഹത്തിന്റെ ജീവിതശൈലിയും മിഷൻ ലൈഫിന്റെ കാഴ്ചപ്പാട് മനസ്സിലാക്കാൻ വളരെയധികം സഹായിക്കുന്നു, അതായത് പരിസ്ഥിതിക്ക് വേണ്ടിയുള്ള ജീവിതശൈലി. നിങ്ങളുടെ രാജ്യത്തിനും സമൂഹത്തിനും വേണ്ടി നമ്മുടെ ഗോത്ര സമൂഹത്തിന്റെ ജീവിതത്തിൽ നിന്നും പാരമ്പര്യത്തിൽ നിന്നും എന്തെങ്കിലും തീർച്ചയായും എടുക്കണമെന്ന് ഞാൻ നിങ്ങളോട് അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. ഒരിക്കൽ കൂടി, ഈ പരിപാടിയിൽ പങ്കെടുത്തതിന് എല്ലാവരോടും എന്റെ നന്ദി അറിയിക്കുന്നു. സമീപഭാവിയിൽ ഞങ്ങൾ  കടുവകളുടെ ഈ പുതിയ എണ്ണം  മെച്ചപ്പെടുത്തുമെന്നും പുതിയ നേട്ടങ്ങൾ കൈവരിക്കുമെന്നും ഞാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഉറപ്പ് നൽകുന്നു.

ഒത്തിരി നന്ദി!

 

Explore More
ഓരോ ഭാരതീയന്റെയും രക്തം തിളയ്ക്കുന്നു: മൻ കി ബാത്തിൽ പ്രധാനമന്ത്രി മോദി

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

ഓരോ ഭാരതീയന്റെയും രക്തം തിളയ്ക്കുന്നു: മൻ കി ബാത്തിൽ പ്രധാനമന്ത്രി മോദി
Modi’s India hits back: How Operation Sindoor is the unveiling of a strategic doctrine

Media Coverage

Modi’s India hits back: How Operation Sindoor is the unveiling of a strategic doctrine
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
We are moving towards an India where energy is cheap, clean and easily available: PM Modi in Alipurduar, West Bengal
May 29, 2025
QuoteToday when India is moving towards becoming a developed nation, the participation of Bengal is both expected and essential: PM
QuoteWith this intention, the Central Government is continuously giving new impetus to infrastructure, innovation and investment here: PM
QuoteBengal's development is the foundation of India's future: PM
QuoteThis city gas distribution project is not just a pipeline project, it is an example of doorstep delivery of government schemes: PM
QuoteWe are moving towards an India where energy is cheap, clean and easily available: PM


केंद्रीय मंत्रिमंडल के मेरे सहयोगी सुकांता मजूमदार जी, पश्चिम बंगाल विधानसभा के नेता प्रतिपक्ष, सुवेंदु अधिकारी जी, अलीपुरद्वार के लोकप्रिय सांसद भाई मनोज तिग्गा जी, अन्य सांसद, विधायक, और बंगाल के मेरे भाइयों और बहनों!

अलीपुरद्वार की इस ऐतिहासिक भूमि से बंगाल के सभी लोगों को मेरा नमस्कार!

अलीपुरद्वार की ये भूमि सिर्फ सीमाओं से नहीं, संस्कृतियों से जुड़ी है। एक ओर भूटान की सीमा है, दूसरी ओर असम का अभिनंदन है। एक ओर जलपाईगुड़ी का सौंदर्य है, दूसरी ओर कूचबिहार का गौरव है। आज इसी समृद्ध भू-भाग पर मुझे आप सबके दर्शन करने का सौभाग्य मिला है।

साथियों,

आज जब भारत विकसित राष्ट्र की ओर बढ़ रहा है, तो बंगाल की भागीदारी अपेक्षित भी है और अनिवार्य भी है। इसी इरादे के साथ, केंद्र सरकार यहां लगातार इंफ्रास्ट्रक्चर, इनोवेशन और इन्वेस्टमेंट को नई गति दे रही है। बंगाल का विकास, भारत के भविष्य की नींव है। और आज का दिन उसी नींव में एक और मजबूत ईंट जोड़ने का दिन है। कुछ देर पहले, हमने इस मंच से अलीपुरद्वार और कूचबिहार में सिटी गैस डिस्ट्रीब्यूशन प्रोजेक्ट का शुभारंभ किया है। इस प्रोजेक्ट से ढाई लाख से अधिक घरों तक, साफ, सुरक्षित और सस्ती गैस पाइपलाइन से पहुंचाई जाएगी। इससे ना सिर्फ रसोई के लिए सिलेंडर खरीदने की चिंता खत्म होगी, बल्कि परिवारों को सुरक्षित गैस सप्लाई भी मिल पाएगी। इसके साथ-साथ, सीएनजी स्टेशंस के निर्माण से ग्रीन फ्यूल की सुविधाओं का भी विस्तार होगा। इससे पैसे की भी बचत होगी, समय की भी बचत होगी, और पर्यावरण को भी राहत मिलेगी। मैं अलीपुरद्वार और कूचबिहार के नागरिकों को इस नई शुरुआत के लिए बधाई देता हूं। सिटी गैस डिस्ट्रीब्यूशन का ये प्रोजेक्ट, सिर्फ एक पाइपलाइन प्रोजेक्ट नहीं है, ये सरकार की योजनाओं की, डोर स्टेप डिलिवरी का भी एक उदाहरण है।

|

साथियों,

बीते कुछ वर्षों में भारत ने ऊर्जा के क्षेत्र में जो प्रगति की है, वो अभूतपूर्व है। आज हमारा देश गैस आधारित इकोनॉमी की तरफ तेज़ी से आगे बढ़ रहा है। 2014 से पहले, देश के 66 ज़िलों में सिटी गैस की सुविधा थी। आज 550 से ज्यादा ज़िलों में सिटी गैस डिस्ट्रीब्यूशन नेटवर्क पहुँच चुका है। ये नेटवर्क अब हमारे गांवों और छोटे शहरों तक पहुँच रहा है। लाखों घरों को पाइप से गैस मिल रही है। CNG की वजह से पब्लिक ट्रांसपोर्ट में भी बदलाव आया है। इससे प्रदूषण कम हो रहा है। यानि, देशवासियों की सेहत भी बेहतर हो रही है और जेब पर भी बोझ कम पड़ रहा है।

साथियों,
प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना से इस परिवर्तन में और गति आई है। हमारी सरकार ने वर्ष 2016 में ये योजना शुरू की थी। इस योजना ने करोड़ों गरीब बहनों का जीवन आसान बनाया है। इससे महिलाओं को धुएं से मुक्ति मिली है, उनका स्वास्थ्य सुधरा है, और सबसे बड़ी बात, घर की रसोई में सम्मान का माहौल बना है। 2014 में, हमारे देश में 14 करोड़ से कम LPG के कनेक्शन थे। आज ये संख्या 31 करोड़ से भी ज्यादा है। यानी हर घर तक गैस पहुँचाने का जो सपना था, वो अब साकार हो रहा है। हमारी सरकार ने इसके लिए देश के कोने-कोने में गैस डिस्ट्रिब्यूशन नेटवर्क को मजबूत किया है। इसलिए, देशभर में LPG डिस्ट्रीब्यूटरों की संख्या भी दोगुनी से ज्यादा हो चुकी है। 2014 से पहले देश में 14 हजार से भी कम LPG डिस्ट्रीब्यूटर थे। अब इनकी संख्या भी बढ़कर 25 हजार से ज्यादा हो गई है। गाँव-गाँव में अब आसानी से गैस सिलेंडर मिल जाते हैं

|

साथियों,

आप सभी ऊर्जा गंगा परियोजना से भी परिचित हैं। ये प्रोजेक्ट गैस आधारित अर्थव्यवस्था की दिशा में एक क्रांतिकारी कदम है। इस योजना के तहत गैस पाइपलाइन को पूर्वी भारत के राज्यों से जोड़ने का काम हो रहा है। अब पश्चिम बंगाल समेत पूर्वी भारत के अनेक राज्यों में गैस पाइप से पहुंच रही है। भारत सरकार के इन सारे प्रयासों से शहर हो या गांव, रोज़गार के नए अवसर भी बने हैं। पाइपलाइन बिछाने से लेकर गैस की सप्लाई तक, हर स्तर पर रोज़गार बढ़ा है। गैस आधारित इंडस्ट्रीज़ को भी इससे बल मिला है। अब हम एक ऐसे भारत की ओर बढ़ रहे हैं, जहाँ ऊर्जा सस्ती भी हो, स्वच्छ हो, और सर्वसुलभ हो।

|

साथियों,

पश्चिम बंगाल, भारत की संस्कृति का, ज्ञान विज्ञान का एक बड़ा केंद्र रहा है। विकसित भारत का स्वप्न, बंगाल के विकास के बिना पूरा नहीं हो सकता है। और इसी बात को ध्यान में रखते हुए, केंद्र सरकार ने बीते 10 वर्षों में यहां हजारों करोड़ के विकास कार्य शुरू करवाए हैं। पूर्वा एक्सप्रेसवे हो या दुर्गापुर एक्सप्रेसवे, श्यामा प्रसाद मुखर्जी पोर्ट का आधुनिकीकरण हो या कोलकाता मेट्रो का विस्तार हो, न्यू जलपाईगुड़ी स्टेशन का कायाकल्प हो या डुआर्स रूट पर नई ट्रेनों का संचालन हो, केंद्र सरकार ने बंगाल के विकास का हर संभव प्रयास किया है। आज जो ये प्रोजेक्ट शुरू हुआ है, वो भी सिर्फ एक पाइपलाइन नहीं, प्रगति की जीवन रेखा है। आपका जीवन आसान हो, आपका भविष्य उज्ज्वल हो, यही हमारा प्रयास है। हमारा बंगाल विकसित होने की दिशा में तेजी से आगे बढ़े, इसी कामना के साथ एक बार फिर, इन सारी सुविधाओं के लिए मैं ढेर सारी शुभकामनाएं देता हूं। अभी 5 मिनट के बाद, मैं यहां से एक खुले मंच पर जा रहा हूं, बहुत सी बातें आप मुझसे सुनना चाहते होंगे, वो मंच ज्यादा उपयुक्त है, इसलिए बाकी बातें मैं वही बताऊंगा 5 मिनट के बाद। इस कार्यक्रम में इतना ही काफी है, विकास के इस यात्रा को उमंग और उत्साह के साथ आप आगे बढा़एं।

बहुत-बहुत शुभकामनाएं, बहुत-बहुत धन्यवाद।