സ്മരണികാസ്റ്റാമ്പും സ്മാരകനാണയവും പുറത്തിറക്കി
ഇന്ത്യൻ ചെറുധാന്യ (ശ്രീ അന്ന) സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളുടെ സംഗ്രഹവും ചെറുധാന്യ (ശ്രീ അന്ന) നിലവാരത്തെക്കുറ‌ിച്ചുള്ള പുസ്തകവും ഡിജിറ്റലായി പുറത്തിറക്കി
ഐസിഎആറിന്റെ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മില്ലറ്റ്സ് റിസർച്ചിനെ മികവിന്റെ ആഗോള കേന്ദ്രമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു
“ആഗോള നന്മയോടുള്ള ഇന്ത്യയുടെ ഉത്തരവാദിത്വങ്ങളുടെ പ്രതീകമാണ് ആഗോള ചെറുധാന്യ സമ്മേളനം”
“ഇന്ത്യയുടെ സമഗ്രവികസനത്തിന്റെ മാധ്യമമായി ശ്രീ അന്ന മാറുകയാണ്. ഇതു ഗ്രാമങ്ങളും ദരിദ്രരുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു”
“വീടുകളിൽ ഒരാളുടെ പ്രതിമാസ ചെറുധാന്യ ഉപഭോഗം 3 കിലോഗ്രാമിൽ നിന്ന് 14 കിലോഗ്രാമായി വർധിച്ചു”
“ഇന്ത്യയുടെ ചെറുധാന്യ ദൗത്യം ചെറുധാന്യങ്ങൾ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന രാജ്യത്തെ 2.5 കോടി കർഷകർക്ക് അനുഗ്രഹമായി മാറും”
“ലോകത്തോടുള്ള ഉത്തരവാദിത്വത്തിനും മാനവരാശിയെ സേവിക്കാനുള്ള ദൃഢനിശ്ചയത്തിനും ഇന്ത്യ എല്ലായ്പോഴും മുൻഗണന നൽകുന്നു”
“നമുക്കു ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയുടെയും ഭക്ഷണശീലങ്ങളുടെയും പ്രശ്നങ്ങളുണ്ട്; ഇതിനു ശ്രീ അന്ന പരിഹാരമായേക്കാം”
“ഇന്ത്യ അതിന്റെ പൈതൃകത്തിൽനിന്നു പ്രചോദനം ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, സമൂഹത്തിൽ മാറ്റത്തിനു പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു, ആഗോള ക്ഷേമത്തിന്റെ മുൻനിരയിലേക്കു കൊണ്ടുവരുന്നു”
“ചെറുധാന്യങ്ങൾ അനന്തസാധ്യതകളാണ് ഒരുക്കുന്നത്”

ഇന്നത്തെ സമ്മേളനത്തിൽ സന്നിഹിതരായ എന്റെ മന്ത്രിസഭാ സഹപ്രവർത്തകരായ ശ്രീ നരേന്ദ്ര തോമർ ജി, മൻസുഖ് മാണ്ഡവ്യ ജി, ശ്രീ പിയൂഷ് ഗോയൽ ജി, ശ്രീ കൈലാഷ് ചൗധരി ജി; ഗയാന, മാലിദ്വീപ്, മൗറീഷ്യസ്, ശ്രീലങ്ക, സുഡാൻ, സുരിനാം, ഗാംബിയ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ബഹുമാനപ്പെട്ട മന്ത്രിമാർ; ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള കൃഷി, പോഷകാഹാരം, ആരോഗ്യം എന്നീ മേഖലകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞരും വിദഗ്ധരും; രാജ്യത്തെ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ലോകത്ത് നിന്നുള്ള വിവിധ എഫ്പിഒകളും യുവ സുഹൃത്തുക്കളും; രാജ്യത്തിന്റെ മുക്കിലും മൂലയിലും ലക്ഷക്കണക്കിന് കർഷകർ; മറ്റ് വിശിഷ്ടാതിഥികളേ, മഹതികളെ , മാന്യരേ!

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

ഇന്ത്യയുടെ നിർദ്ദേശങ്ങൾക്കും പരിശ്രമങ്ങൾക്കും ശേഷം മാത്രമേ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ 2023 'അന്താരാഷ്ട്ര മില്ലറ്റ് വർഷം' ആയി പ്രഖ്യാപിച്ചിട്ടുള്ളൂ എന്നും നിങ്ങൾക്ക് അറിയാം. നാം ഒരു തീരുമാനം  എടുക്കുമ്പോൾ, അത് നിറവേറ്റുന്നതിനുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുക്കുന്നതും ഒരുപോലെ പ്രധാനമാണ്. ലോകം ഇന്ന് 'അന്താരാഷ്ട്ര ചെറുധാന്യ വർഷം  ' ആഘോഷിക്കുന്ന വേളയിൽ ഇന്ത്യ ഈ കാമ്പയിന് നേതൃത്വം നൽകുന്നതിൽ എനിക്ക് സന്തോഷമുണ്ട്. ആഗോള ചെറുധാന്യ സമ്മേളനം  ഈ ദിശയിലുള്ള സുപ്രധാന ചുവടുവയ്പാണ്. ഈ സമ്മേളനത്തിൽ, എല്ലാ പണ്ഡിതന്മാരും വിദഗ്ധരും തിന കൃഷി, അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ, ആരോഗ്യത്തിൽ അതിന്റെ സ്വാധീനം, കർഷകരുടെ വരുമാനം, തുടങ്ങി നിരവധി വിഷയങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യാൻ പോകുന്നു. ഈ സമ്മേളനത്തിൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ, കാർഷിക കേന്ദ്രങ്ങൾ, സ്കൂൾ-കോളേജുകൾ, കാർഷിക സർവ്വകലാശാലകൾ എന്നിവയും ഞങ്ങളോടൊപ്പമുണ്ട്. ഇന്ത്യൻ എംബസികളും നിരവധി രാജ്യങ്ങളും ഇന്ന് ഞങ്ങളോടൊപ്പം ചേർന്നു. ഇന്ത്യയിലെ 75 ലക്ഷത്തിലധികം കർഷകർ ഇന്ന് നമ്മളോടൊപ്പം ഈ പരിപാടിയിൽ പങ്കെടുക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് അതിന്റെ മഹത്വത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു.

ഒരിക്കൽ കൂടി ഞാൻ നിങ്ങളെ എല്ലാവരെയും ഹൃദയപൂർവ്വം സ്വാഗതം ചെയ്യുകയും അഭിനന്ദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മില്ലറ്റുകളെക്കുറിച്ചുള്ള സ്മരണിക സ്റ്റാമ്പുകളും നാണയങ്ങളും ഇവിടെ പുറത്തിറക്കിയിട്ടുണ്ട്. ബുക്ക് ഓഫ് മില്ലറ്റ് സ്റ്റാൻഡേർഡ്സും ഇവിടെ പുറത്തിറക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഇതോടെ ഐസിഎആറിന്റെ 'ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മില്ലറ്റ്സ് റിസർച്ച്' ഗ്ലോബൽ സെന്റർ ഓഫ് എക്സലൻസായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു. പിന്നെ സ്റ്റേജിൽ വരുന്നതിനു മുൻപ് ഞാൻ എക്സിബിഷൻ കാണാൻ പോയി. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ഡൽഹിയിലുള്ളവരോടും ഡൽഹി സന്ദർശിക്കുന്നവരോടും എല്ലാവരോടും മില്ലറ്റിന്റെ ലോകത്തെ മുഴുവൻ മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരേ സ്ഥലത്ത് വരാൻ ഞാൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു; പരിസ്ഥിതി, പ്രകൃതി, ആരോഗ്യം, കർഷകരുടെ വരുമാനം എന്നിവയ്ക്ക് അതിന്റെ പ്രാധാന്യം. എല്ലാവരോടും പ്രദർശനം സന്ദർശിക്കാൻ ഞാൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. നമ്മുടെ യുവ സുഹൃത്തുക്കൾ അവരുടെ പുതിയ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളുമായി ഈ രംഗത്തേക്ക് വന്ന രീതിയും അതിൽ തന്നെ ശ്രദ്ധേയമാണ്. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ പ്രതിബദ്ധതയാണ് പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നത്.

സുഹൃത്തുക്കൾ,

ഗ്ലോബൽ മില്ലറ്റ്സ് കോൺഫറൻസിൽ നമ്മോടൊപ്പമുള്ള ലക്ഷക്കണക്കിന് കർഷകർക്കും വിദേശ അതിഥികൾക്കും മുന്നിൽ ഇന്ന് ഞാൻ ഒരു കാര്യം ആവർത്തിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. മില്ലറ്റുകളുടെ ആഗോള ബ്രാൻഡിംഗ് അല്ലെങ്കിൽ പൊതുവായ ബ്രാൻഡിംഗ് കണക്കിലെടുത്ത്, ഇന്ത്യയിലെ ഈ മില്ലറ്റുകൾക്ക് അല്ലെങ്കിൽ നാടൻ ധാന്യങ്ങൾക്ക് ഇപ്പോൾ 'ശ്രീ അന്ന' എന്ന ഐഡന്റിറ്റി നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ‘ശ്രീ അന്ന’ കൃഷിയിലോ ഉപഭോഗത്തിലോ മാത്രം ഒതുങ്ങുന്നില്ല. നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് 'ശ്രീ' എന്നത് ഒരു കാരണവുമില്ലാതെ ഒരു പേരുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിട്ടില്ലെന്ന് ഭാരതത്തിന്റെ പാരമ്പര്യത്തെക്കുറിച്ച് പരിചയമുള്ളവർക്ക് അറിയാം. 'ശ്രീ' ഐശ്വര്യത്തോടും സമഗ്രതയോടും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സമഗ്രവികസനത്തിന്റെ മാധ്യമമായി ‘ശ്രീ അന്ന’ മാറുകയാണ്. ഗ്രാമങ്ങൾക്കും പാവങ്ങൾക്കും അതുമായി ബന്ധമുണ്ട്. 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ രാജ്യത്തെ ചെറുകിട കർഷകർക്ക് സമൃദ്ധിയുടെ വാതിൽ എന്നാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്. 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ രാജ്യത്തെ കോടിക്കണക്കിന് ആളുകൾക്ക് പോഷകാഹാരത്തിന്റെ മുന്നോടിയായാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്; 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ രാജ്യത്തെ ആദിവാസി സമൂഹത്തിന്റെ ക്ഷേമം; 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ കുറച്ച് വെള്ളം കൊണ്ട് കൂടുതൽ വിളവ്; 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ രാസ രഹിത കൃഷി; കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തെ നേരിടാനുള്ള ഒരു മാർഗമാണ് 'ശ്രീ അന്ന'.

ഒരിക്കൽ കൂടി ഞാൻ നിങ്ങളെ എല്ലാവരെയും ഹൃദയപൂർവ്വം സ്വാഗതം ചെയ്യുകയും അഭിനന്ദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മില്ലറ്റുകളെക്കുറിച്ചുള്ള സ്മരണിക സ്റ്റാമ്പുകളും നാണയങ്ങളും ഇവിടെ പുറത്തിറക്കിയിട്ടുണ്ട്. ബുക്ക് ഓഫ് മില്ലറ്റ് സ്റ്റാൻഡേർഡ്സും ഇവിടെ പുറത്തിറക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഇതോടെ ഐസിഎആറിന്റെ 'ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മില്ലറ്റ്സ് റിസർച്ച്' ഗ്ലോബൽ സെന്റർ ഓഫ് എക്സലൻസായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു. പിന്നെ സ്റ്റേജിൽ വരുന്നതിനു മുൻപ് ഞാൻ എക്സിബിഷൻ കാണാൻ പോയി. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ഡൽഹിയിലുള്ളവരോടും ഡൽഹി സന്ദർശിക്കുന്നവരോടും എല്ലാവരോടും മില്ലറ്റിന്റെ ലോകത്തെ മുഴുവൻ മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരേ സ്ഥലത്ത് വരാൻ ഞാൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു; പരിസ്ഥിതി, പ്രകൃതി, ആരോഗ്യം, കർഷകരുടെ വരുമാനം എന്നിവയ്ക്ക് അതിന്റെ പ്രാധാന്യം. എല്ലാവരോടും പ്രദർശനം സന്ദർശിക്കാൻ ഞാൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. നമ്മുടെ യുവ സുഹൃത്തുക്കൾ അവരുടെ പുതിയ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളുമായി ഈ രംഗത്തേക്ക് വന്ന രീതിയും അതിൽ തന്നെ ശ്രദ്ധേയമാണ്. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ പ്രതിബദ്ധതയാണ് പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നത്.

साथियों,

സുഹൃത്തുക്കൾ,

ഗ്ലോബൽ മില്ലറ്റ്സ് കോൺഫറൻസിൽ നമ്മോടൊപ്പമുള്ള ലക്ഷക്കണക്കിന് കർഷകർക്കും വിദേശ അതിഥികൾക്കും മുന്നിൽ ഇന്ന് ഞാൻ ഒരു കാര്യം ആവർത്തിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. മില്ലറ്റുകളുടെ ആഗോള ബ്രാൻഡിംഗ് അല്ലെങ്കിൽ പൊതുവായ ബ്രാൻഡിംഗ് കണക്കിലെടുത്ത്, ഇന്ത്യയിലെ ഈ മില്ലറ്റുകൾക്ക് അല്ലെങ്കിൽ നാടൻ ധാന്യങ്ങൾക്ക് ഇപ്പോൾ 'ശ്രീ അന്ന' എന്ന ഐഡന്റിറ്റി നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ‘ശ്രീ അന്ന’ കൃഷിയിലോ ഉപഭോഗത്തിലോ മാത്രം ഒതുങ്ങുന്നില്ല. നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് 'ശ്രീ' എന്നത് ഒരു കാരണവുമില്ലാതെ ഒരു പേരുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിട്ടില്ലെന്ന് ഭാരതത്തിന്റെ പാരമ്പര്യത്തെക്കുറിച്ച് പരിചയമുള്ളവർക്ക് അറിയാം. 'ശ്രീ' ഐശ്വര്യത്തോടും സമഗ്രതയോടും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സമഗ്രവികസനത്തിന്റെ മാധ്യമമായി ‘ശ്രീ അന്ന’ മാറുകയാണ്. ഗ്രാമങ്ങൾക്കും പാവങ്ങൾക്കും അതുമായി ബന്ധമുണ്ട്. 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ രാജ്യത്തെ ചെറുകിട കർഷകർക്ക് സമൃദ്ധിയുടെ വാതിൽ എന്നാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്. 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ രാജ്യത്തെ കോടിക്കണക്കിന് ആളുകൾക്ക് പോഷകാഹാരത്തിന്റെ മുന്നോടിയായാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്; 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ രാജ്യത്തെ ആദിവാസി സമൂഹത്തിന്റെ ക്ഷേമം; 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ കുറച്ച് വെള്ളം കൊണ്ട് കൂടുതൽ വിളവ്; 'ശ്രീ അന്ന' എന്നാൽ രാസ രഹിത കൃഷി; കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തെ നേരിടാനുള്ള ഒരു മാർഗമാണ് 'ശ്രീ അന്ന'.

സുഹൃത്തുക്കൾ,

'ശ്രീ അന്ന' ഒരു ആഗോള പ്രസ്ഥാനമാക്കാൻ ഞങ്ങൾ അക്ഷീണം പ്രയത്നിച്ചു. 2018-ൽ ഞങ്ങൾ തിനകളെ പോഷക-ധാന്യങ്ങളായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ ദിശയിൽ, കർഷകരിൽ അവബോധം വളർത്തുന്നത് മുതൽ വിപണിയിൽ താൽപ്പര്യം സൃഷ്ടിക്കുന്നത് വരെയുള്ള എല്ലാ തലങ്ങളിലും പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തി. നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് 12-13 സംസ്ഥാനങ്ങളിലാണ് പ്രധാനമായും തിന കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. പക്ഷേ, മില്ലറ്റുകളുടെ ഗാർഹിക ഉപഭോഗം പ്രതിമാസം ഒരാൾക്ക് 2-3 കിലോയിൽ കൂടുതലായിരുന്നില്ല. ഇന്നത് പ്രതിമാസം 14 കിലോയായി വർധിച്ചു. മില്ലറ്റ് അധിഷ്ഠിത ഭക്ഷ്യ ഉൽപന്നങ്ങളുടെ വിൽപ്പനയും ഏകദേശം 30 ശതമാനം വർദ്ധിച്ചു. ഇപ്പോൾ പലയിടത്തും മില്ലറ്റ് കഫേകൾ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു; തിനയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സോഷ്യൽ മീഡിയ ചാനലുകളും സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നു. 'ഒരു ജില്ല, ഒരു ഉൽപ്പന്നം' പദ്ധതി പ്രകാരം രാജ്യത്തെ 19 ജില്ലകളിലും മില്ലറ്റുകൾ തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്.

സുഹൃത്തുക്കളേ 

ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ വിളയിക്കുന്ന കർഷകരിൽ ഭൂരിഭാഗവും ചെറുകിട നാമമാത്ര കർഷകരാണെന്ന് നമുക്കറിയാം. രണ്ടര കോടി ചെറുകിട കർഷകർ ഇന്ത്യയിൽ മില്ലറ്റ് ഉൽപാദനത്തിൽ നേരിട്ട് പങ്കാളികളാണെന്ന് അറിയുമ്പോൾ ചിലർ തീർച്ചയായും ആശ്ചര്യപ്പെടും. അവരിൽ ഭൂരിഭാഗവും ചെറിയ ഭൂവിസ്തൃതിയുള്ളവരാണ്; കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തിന്റെ വെല്ലുവിളികൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ബാധിക്കുന്നതും അവരെയാണ്. 'ശ്രീ അന്ന'യ്‌ക്കായി ആരംഭിച്ച ഇന്ത്യയുടെ മില്ലറ്റ് മിഷൻ, രാജ്യത്തെ 2.5 കോടി കർഷകർക്ക് അനുഗ്രഹമായി മാറുകയാണ്. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷം ആദ്യമായി 2.5 കോടി ചെറുകിട കർഷകരെ മില്ലറ്റ് ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന ഒരു സർക്കാർ ഇത്രയും വലിയ രീതിയിൽ പരിപാലിക്കുന്നു. തിനയുടെയും പച്ച ധാന്യങ്ങളുടെയും വിപണി വികസിക്കുമ്പോൾ ഈ 2.5 കോടി ചെറുകിട കർഷകരുടെയും വരുമാനം ഉയരും. ഗ്രാമീണ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയ്ക്കും ഇത് ഏറെ ഗുണം ചെയ്യും. സംസ്കരിച്ചതും പാക്ക് ചെയ്തതുമായ ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കളിലൂടെയാണ് മില്ലറ്റുകൾ ഇപ്പോൾ സ്റ്റോറുകളിലും മാർക്കറ്റുകളിലും എത്തുന്നത്. കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി, 'ശ്രീ അന്ന'യിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന 500-ലധികം സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളും രാജ്യത്ത് വന്നിട്ടുണ്ട്. വലിയൊരു വിഭാഗം എഫ്പിഒകൾ ഈ ദിശയിൽ മുന്നോട്ടുവരുന്നുണ്ട്. സ്ത്രീകളും സ്വയം സഹായ സംഘങ്ങൾ വഴി തിന ഉൽപന്നങ്ങൾ നിർമിക്കുന്നുണ്ട്. ഗ്രാമങ്ങളിൽ നിന്ന് ഈ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ മാളുകളിലും സൂപ്പർ മാർക്കറ്റുകളിലും എത്തുന്നുണ്ട്. അതായത്, രാജ്യത്ത് ഒരു സമ്പൂർണ വിതരണ ശൃംഖല വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. തൽഫലമായി, യുവാക്കൾക്ക് ജോലി ലഭിക്കുന്നു, ചെറുകിട കർഷകർക്കും ധാരാളം ആനുകൂല്യങ്ങൾ ലഭിക്കുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

നിലവിൽ ഇന്ത്യയാണ് ജി-20 പ്രസിഡന്റ് സ്ഥാനം. ഇന്ത്യയുടെ മുദ്രാവാക്യം- 'ഒരു ഭൂമി, ഒരു കുടുംബം, ഒരു ഭാവി' എന്നതാണ്. ലോകത്തെ മുഴുവൻ ഒരു കുടുംബമായി കണക്കാക്കുന്ന ഈ മനോഭാവത്തെ അന്താരാഷ്ട്ര മില്ലറ്റ് വർഷം പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. ലോകത്തോടുള്ള കടമയും മനുഷ്യരാശിയെ സേവിക്കാനുള്ള ദൃഢനിശ്ചയവും ഇന്ത്യയുടെ മനസ്സിൽ എക്കാലവും ഉണ്ടായിരുന്നു. നിങ്ങൾ നോക്കൂ, ഞങ്ങൾ യോഗയുമായി മുന്നോട്ട് പോയപ്പോൾ, അന്താരാഷ്ട്ര യോഗ ദിനത്തിലൂടെ ലോകം മുഴുവൻ അതിന്റെ പ്രയോജനങ്ങൾ നേടുന്നുവെന്ന് ഞങ്ങൾ ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ന് ലോകത്തെ 100-ലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ യോഗ ഔദ്യോഗികമായി പ്രചരിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതിൽ എനിക്ക് സന്തോഷമുണ്ട്. ഇന്ന് ലോകത്തെ 30 ലധികം രാജ്യങ്ങൾ ആയുർവേദത്തിനും അംഗീകാരം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഇന്ന്, ഇൻറർനാഷണൽ സോളാർ അലയൻസ് എന്ന രൂപത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ ഈ ശ്രമം ഒരു സുസ്ഥിര ഗ്രഹത്തിനുള്ള ഫലപ്രദമായ പ്ലാറ്റ്ഫോമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. കൂടാതെ 100-ലധികം രാജ്യങ്ങൾ ഐഎസ്‌എയിൽ ചേർന്നു എന്നതും ഇന്ത്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഏറെ സന്തോഷം നൽകുന്ന കാര്യമാണ്. ഇന്ന്, അത് ലൈഫ് മിഷനെ നയിക്കുകയോ കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാന ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കുകയോ ചെയ്യാം, നമ്മുടെ പൈതൃകത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട്, സമൂഹത്തിൽ മാറ്റം വരുത്തുകയും ആഗോള നന്മയ്ക്കായി അത് മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യയുടെ 'മില്ലറ്റ് മൂവ്‌മെന്റിൽ' ഇത് ദൃശ്യമാണ്. നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഇന്ത്യയിലെ ജീവിതശൈലിയുടെ ഭാഗമാണ് 'ശ്രീ അന്ന'. രാജ്യത്തിന്റെ വിവിധ പ്രദേശങ്ങളിൽ, ജോവർ, ബജ്‌റ, റാഗി, സാമ, കങ്‌നി, ചീന, കോഡോൺ, കുട്ട്‌കി, കുട്ടു തുടങ്ങി പലതരം നാടൻ ധാന്യങ്ങൾ വ്യാപകമാണ്. 'ശ്രീ അന്ന'യുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഞങ്ങളുടെ കാർഷിക രീതികളും അനുഭവങ്ങളും ലോകവുമായി പങ്കിടാൻ ഞങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ലോകവും മറ്റ് രാജ്യങ്ങളും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന പുതിയതും സവിശേഷവുമായ എന്തും പഠിക്കാനും ഞങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ഞങ്ങളും പഠിക്കാൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്നു. അതിനാൽ, ഈ ദിശയിൽ സുസ്ഥിരമായ ഒരു സംവിധാനം വികസിപ്പിക്കാൻ ഇവിടെ സന്നിഹിതരായ സൗഹൃദ രാജ്യങ്ങളിലെ കൃഷി മന്ത്രിമാരോട് ഞാൻ പ്രത്യേകം അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. ഈ സംവിധാനത്തിനപ്പുറം ഒരു പുതിയ വിതരണ ശൃംഖല വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുക എന്നത് ഞങ്ങളുടെ ഉത്തരവാദിത്തമാണ്.

സുഹൃത്തുക്കൾ,

ഇന്ന്, ഈ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിൽ, മില്ലറ്റുകളുടെ മറ്റൊരു ശക്തി ഊന്നിപ്പറയാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, അതായത് - ഇത് കാലാവസ്ഥയെ പ്രതിരോധിക്കും. വളരെ പ്രതികൂലമായ കാലാവസ്ഥയിലും മില്ലറ്റ് എളുപ്പത്തിൽ ഉത്പാദിപ്പിക്കാൻ കഴിയും. ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്നതിന് താരതമ്യേന കുറച്ച് വെള്ളം ആവശ്യമാണ്, ഇത് ജലസമ്മർദ്ദമുള്ള പ്രദേശങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടപ്പെട്ട വിളയായി മാറുന്നു. രാസവസ്തുക്കൾ ഇല്ലാതെ പ്രകൃതിദത്തമായി കൃഷി ചെയ്യാം എന്ന മറ്റൊരു മഹത്തായ സവിശേഷത മില്ലറ്റിനുണ്ടെന്ന് നിങ്ങളെപ്പോലുള്ള വിദഗ്ധർക്കും അറിയാം. അതായത്, മില്ലറ്റുകൾ മനുഷ്യന്റെയും മണ്ണിന്റെയും ആരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കുമെന്ന് ഉറപ്പുനൽകുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളെ ,

ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയുടെ കാര്യത്തിൽ ഇന്ന് ലോകം രണ്ട് വെല്ലുവിളികൾ നേരിടുന്നുണ്ടെന്ന് നമുക്കറിയാം. ഒരു വശത്ത്, ദരിദ്രരുടെ ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയെക്കുറിച്ച് ഉത്കണ്ഠയുള്ള ഗ്ലോബൽ സൗത്ത്, മറുവശത്ത്, ആഗോള ഉത്തരത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമുണ്ട്, അവിടെ ഭക്ഷണ ശീലങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട രോഗങ്ങൾ വലിയ പ്രശ്നമായി മാറുന്നു. പോഷകാഹാരക്കുറവ് ഇവിടെ വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ്. അതായത്, ഒരു വശത്ത് ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയുടെ പ്രശ്‌നമുണ്ടെങ്കിൽ മറുവശത്ത് ഭക്ഷണശീലത്തിന്റെ പ്രശ്‌നമുണ്ട്! രണ്ട് മേഖലകളിലും കൃഷിക്ക് രാസവസ്തുക്കൾ വൻതോതിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതിൽ ആശങ്കയുണ്ട്. എന്നാൽ ഇത്തരം എല്ലാ പ്രശ്‌നങ്ങൾക്കും 'ശ്രീ അന്ന' പരിഹാരം നൽകുന്നു. മിക്ക തിനകളും വളരാൻ എളുപ്പമാണ്. മറ്റ് വിളകളെ അപേക്ഷിച്ച് ചെലവ് താരതമ്യേന കുറവാണ്, വേഗത്തിൽ തയ്യാറാകുന്നു. പോഷകാഹാരം മാത്രമല്ല, രുചിയുടെ കാര്യത്തിലും അവ സവിശേഷമാണ്. ആഗോള ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയ്ക്കായി പോരാടുന്ന ലോകത്ത്, 'ശ്രീ അന്ന' ഒരു അത്ഭുതകരമായ സമ്മാനം പോലെയാണ്. അതുപോലെ, ഭക്ഷണ ശീലങ്ങളുടെ പ്രശ്‌നവും 'ശ്രീ അന്ന' ഉപയോഗിച്ച് പരിഹരിക്കാം. ഉയർന്ന നാരുകളുള്ള ഈ ഭക്ഷണങ്ങൾ ആരോഗ്യത്തിന് വളരെ ഗുണകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ജീവിതശൈലിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട രോഗങ്ങൾ തടയാൻ ഇവ ഏറെ സഹായിക്കുന്നു. അതായത്, വ്യക്തിഗത ആരോഗ്യം മുതൽ ആഗോള ആരോഗ്യം വരെ, നമ്മുടെ പല പ്രശ്‌നങ്ങൾക്കും 'ശ്രീ അന്ന' വഴി തീർച്ചയായും പരിഹാരം കണ്ടെത്താനാകും.

സുഹൃത്തുക്കളേ 

ചെറുധാന്യ  മേഖലയിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ അനന്തമായ സാധ്യതകൾ നമ്മുടെ മുന്നിലുണ്ട്. ഇന്ന് ഇന്ത്യയിലെ ദേശീയ ഭക്ഷണ ശേഖരത്തിന് 'ശ്രീ അന്ന'യുടെ സംഭാവന 5-6 ശതമാനം മാത്രമാണ്. അത് വർധിപ്പിക്കാൻ വേഗത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ ഞാൻ ഇന്ത്യയിലെ ശാസ്ത്രജ്ഞരോടും കാർഷിക മേഖലയിലെ വിദഗ്ധരോടും അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. ഓരോ വർഷവും കൈവരിക്കാൻ കഴിയുന്ന ലക്ഷ്യങ്ങൾ നാം നിശ്ചയിക്കണം. ഭക്ഷ്യ സംസ്‌കരണ മേഖലയ്ക്ക് ഉത്തേജനം നൽകുന്നതിനായി രാജ്യം പിഎൽഐ പദ്ധതിയും ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. മില്ലറ്റ് മേഖലയ്ക്ക് ഇതിൽ നിന്ന് പരമാവധി പ്രയോജനം ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഞങ്ങൾ ഉറപ്പാക്കണം, കൂടാതെ കൂടുതൽ കൂടുതൽ കമ്പനികൾ മില്ലറ്റ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കാൻ മുന്നോട്ട് വരുന്നു; ഈ സ്വപ്നം പൂർത്തീകരിക്കപ്പെടുമെന്ന് ഞങ്ങൾ ഉറപ്പാക്കണം. പല സംസ്ഥാനങ്ങളും അവരുടെ പൊതുവിതരണ സംവിധാനത്തിൽ 'ശ്രീ അന്ന' ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങൾക്കും ഇത്തരം ശ്രമങ്ങൾ ആരംഭിക്കാവുന്നതാണ്. ഉച്ചഭക്ഷണത്തിൽ 'ശ്രീ അന്ന' ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിലൂടെ കുട്ടികൾക്ക് പോഷകാഹാരം നൽകാനും ഭക്ഷണത്തിന് പുതിയ രുചിയും വൈവിധ്യവും നൽകാനും കഴിയും.

ഈ വിഷയങ്ങളെല്ലാം ഈ കോൺഫറൻസിൽ വിശദമായി ചർച്ച ചെയ്യുമെന്നും അവ നടപ്പിലാക്കുന്നതിനുള്ള മാർഗരേഖ തയ്യാറാക്കുമെന്നും എനിക്ക് ഉറപ്പുണ്ട്. നമ്മുടെ കർഷകരുടെയും നമ്മുടെ എല്ലാവരുടെയും യോജിച്ച പരിശ്രമത്തിലൂടെ 'ശ്രീ അന്ന' ഇന്ത്യയുടെയും ലോകത്തിന്റെയും സമൃദ്ധിക്ക് പുതിയ മാനം നൽകും. ഈ ആഗ്രഹത്തോടെ, നിങ്ങളുടെ എല്ലാവരോടും എന്റെ ഹൃദയത്തിന്റെ അടിത്തട്ടിൽ നിന്ന് ഞാൻ നന്ദി പറയുന്നു, ഞങ്ങൾക്ക് അവരുടെ സന്ദേശങ്ങൾ അയയ്‌ക്കാൻ സമയം കണ്ടെത്തിയതിന് ഇരു രാജ്യങ്ങളിലെയും പ്രസിഡന്റുമാരോട് ഞാൻ ഹൃദയംഗമമായ നന്ദിയും അറിയിക്കുന്നു.

വളരെ നന്ദി!

Explore More
ശ്രീരാമജന്മഭൂമി ക്ഷേത്രത്തിലെ പതാക ഉയർത്തൽ ഉത്സവത്തിനിടെ പ്രധാനമന്ത്രി നടത്തിയ പ്രസം​ഗം

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

ശ്രീരാമജന്മഭൂമി ക്ഷേത്രത്തിലെ പതാക ഉയർത്തൽ ഉത്സവത്തിനിടെ പ്രധാനമന്ത്രി നടത്തിയ പ്രസം​ഗം
Why The SHANTI Bill Makes Modi Government’s Nuclear Energy Push Truly Futuristic

Media Coverage

Why The SHANTI Bill Makes Modi Government’s Nuclear Energy Push Truly Futuristic
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Chief Minister of Gujarat meets Prime Minister
December 19, 2025

The Chief Minister of Gujarat, Shri Bhupendra Patel met Prime Minister, Shri Narendra Modi today in New Delhi.

The Prime Minister’s Office posted on X;

“Chief Minister of Gujarat, Shri @Bhupendrapbjp met Prime Minister @narendramodi.

@CMOGuj”