પ્રધાનમંત્રી ડૉ. નવીનચંદ્ર રામગુલામ જી,
બંને દેશોના પ્રતિનિધિઓ,
મીડિયાના મિત્રો,
નમસ્કાર.
મારા માટે ગર્વની વાત છે કે મને મારા સંસદીય ક્ષેત્રમાં તમારું સ્વાગત કરવાની તક મળી રહી છે. કાશી અનાદિ કાળથી ભારતની સભ્યતા અને સાંસ્કૃતિક આત્માનું પ્રતીક રહ્યું છે.
આપણી સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓ સદીઓ પહેલાં ભારતથી મોરેશિયસ પહોંચી હતી અને ત્યાંના દૈનિક જીવનનો એક અભિન્ન અંગ બની ગઈ. કાશીમાં માતા ગંગાના અવિરત પ્રવાહની જેમ ભારતીય સંસ્કૃતિનો અવિરત પ્રવાહ મોરેશિયસને સમૃદ્ધ બનાવી રહ્યો છે. અને આજે, જ્યારે આપણે કાશીમાં મોરેશિયસના મિત્રોનું સ્વાગત કરી રહ્યા છીએ, ત્યારે તે ફક્ત ઔપચારિકતા નથી, પરંતુ એક આધ્યાત્મિક જોડાણ છે. તેથી જ હું ગર્વથી કહું છું કે ભારત અને મોરેશિયસ ફક્ત ભાગીદાર નથી, પરંતુ એક પરિવાર છે.

મિત્રો,
મોરિશિયસ ભારતની 'પડોશી પ્રથમ' નીતિ અને 'MAHASAGAR'ના વિઝનનો એક મહત્વપૂર્ણ આધારસ્તંભ છે. માર્ચમાં, મને મોરિશિયસના રાષ્ટ્રીય દિવસ ઉજવણીમાં હાજરી આપવાનું સૌભાગ્ય મળ્યું. તે સમયે અમે અમારા સંબંધોને 'ઉન્નત વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી'નો દરજ્જો આપ્યો હતો. આજે અમે દ્વિપક્ષીય સહયોગના તમામ પાસાઓની વિગતવાર સમીક્ષા કરી. અમે પ્રાદેશિક અને વૈશ્વિક મુદ્દાઓ પર પણ વિચાર-વિમર્શ કર્યા.
મિત્રો,
ચાગોસ કરારના નિષ્કર્ષ પર હું પ્રધાનમંત્રી રામગુલામજી અને મોરિશિયસના લોકોને હૃદયપૂર્વક અભિનંદન આપું છું. આ મોરિશિયસના સાર્વભૌમત્વ માટે એક ઐતિહાસિક વિજય છે. ભારતે હંમેશા ડિકોલોનાઇઝેશન અને મોરિશિયસના સાર્વભૌમત્વને સંપૂર્ણ માન્યતા આપવાનું સમર્થન કર્યું છે. અને આમાં, ભારત મોરિશિયસની સાથે મજબૂત રીતે ઊભું રહ્યું છે.
મિત્રો,
મોરિશિયસના વિકાસમાં વિશ્વસનીય અને પ્રાથમિક ભાગીદાર બનવું ભારત માટે ગર્વની વાત છે. આજે અમે મોરિશિયસની જરૂરિયાતો અને પ્રાથમિકતાઓને ધ્યાનમાં રાખીને એક ખાસ આર્થિક પેકેજ નક્કી કર્યું છે.
આનાથી માળખાગત સુવિધાઓ મજબૂત થશે, રોજગારીની નવી તકો ઊભી થશે અને આરોગ્ય સુવિધાઓ મજબૂત થશે.
ભારતની બહાર પ્રથમ જન ઔષધિ કેન્દ્ર હવે મોરેશિયસમાં સ્થાપિત થયું છે. આજે, અમે નક્કી કર્યું છે કે ભારત આયુષ સેન્ટર ઓફ એક્સેલન્સ, 500-બેડ સર શિવસાગર રામગુલામ નેશનલ હોસ્પિટલ અને મોરેશિયસમાં વેટરનરી સ્કૂલ અને એનિમલ હોસ્પિટલના નિર્માણમાં સહયોગ આપશે.
અમે ચાગોસ મરીન પ્રોટેક્ટેડ એરિયા; SSR ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટનો ATC ટાવર; અને હાઇવે અને રિંગ રોડના વિસ્તરણ જેવા પ્રોજેક્ટ્સને પણ આગળ ધપાવીશું.
આ પેકેજ સહાય નથી. તે આપણા સહિયારા ભવિષ્યમાં રોકાણ છે.
મિત્રો,
ગયા વર્ષે, મોરેશિયસમાં UPI અને RuPay કાર્ડ શરૂ કરવામાં આવ્યા હતા. હવે અમે સ્થાનિક ચલણમાં વેપારને સક્ષમ બનાવવા માટે કામ કરીશું.
ઉર્જા સુરક્ષા અમારી ભાગીદારીનો એક મહત્વપૂર્ણ આધારસ્તંભ છે. ભારત તેના ઉર્જા સંક્રમણમાં મોરેશિયસને ટેકો આપી રહ્યું છે. મોરેશિયસને 100 ઇલેક્ટ્રિક બસો આપવામાં આવી રહી છે, જેમાંથી 10 પહેલાથી જ આવી ગઈ છે. ઉર્જા ક્ષેત્રમાં પૂર્ણ થયેલ વ્યાપક ભાગીદારી કરાર તેને વધુ મજબૂતી આપશે. અમે '; ‘ટામરિન્ડ ફોલ્સ' ખાતે 17.5 મેગાવોટના ફ્લોટિંગ સૌર ઉર્જા પ્લાન્ટના નિર્માણમાં સહયોગ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.

અમે લાંબા સમયથી માનવ સંસાધન વિકાસમાં સહયોગ કરી રહ્યા છીએ. અત્યાર સુધીમાં, 5000થી વધુ મોરેશિયસ નાગરિકોએ ભારતમાં તાલીમ મેળવી છે. મારી માર્ચ મુલાકાત દરમિયાન, 500 સિવિલ સેવકોને તાલીમ આપવાનું નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું. મને ખૂબ આનંદ છે કે તેની પહેલી બેચ હાલમાં મસૂરીમાં તાલીમ લઈ રહી છે.
આજે અમે નક્કી કર્યું છે કે મોરેશિયસમાં એક નવું વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી નિર્દેશાલય સ્થાપિત કરવામાં આવશે. અને, ટૂંક સમયમાં અમે મોરેશિયસમાં મિશન કર્મયોગીના તાલીમ મોડ્યુલ પણ શરૂ કરીશું.
ભારતના IIT મદ્રાસ અને ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ પ્લાન્ટેશન મેનેજમેન્ટે મોરેશિયસ યુનિવર્સિટી સાથે કરાર કર્યા છે. આ કરારો સંશોધન, શિક્ષણ અને નવીનતામાં પરસ્પર ભાગીદારીને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જશે.
મિત્રો,
મુક્ત, ખુલ્લું, સુરક્ષિત, સ્થિર અને સમૃદ્ધ હિંદ મહાસાગર આપણી સંયુક્ત પ્રાથમિકતા છે. આ સંદર્ભમાં ભારત મોરેશિયસના વિશિષ્ટ આર્થિક ક્ષેત્રની સુરક્ષા અને દરિયાઈ ક્ષમતાને મજબૂત કરવા માટે સંપૂર્ણપણે પ્રતિબદ્ધ છે.
ભારત હંમેશા હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં પ્રથમ પ્રતિભાવ આપનાર અને ચોખ્ખી સુરક્ષા પ્રદાતા તરીકે ઊભું રહ્યું છે.
ભારતમાં મોરેશિયસ કોસ્ટ ગાર્ડ જહાજને સમારકામ થકી સુસજ્જ કરવામાં આવી રહ્યું છે. તેમના 120 અધિકારીઓને પણ ભારતમાં તાલીમ આપવામાં આવી રહી છે.
આજે, હાઇડ્રોગ્રાફી ક્ષેત્રમાં સહયોગ અંગે એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા છે. અને, આગામી 5 વર્ષ સુધી EEZ, નેવિગેશન ચાર્ટ અને હાઇડ્રોગ્રાફિક ડેટાના સંયુક્ત સર્વેક્ષણમાં સહયોગ કરીશું.
મહામહિમ,
ભારત અને મોરેશિયસ બે રાષ્ટ્રો છે, પરંતુ આપણા સપના અને ભાગ્ય એક છે.
આ વર્ષે અમે સર શિવસાગર રામગુલામની 125મી જન્મજયંતિ ઉજવી રહ્યા છીએ. તેઓ માત્ર મોરેશિયસના રાષ્ટ્રપિતા જ નહોતા પરંતુ ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચેના અતૂટ સેતુના સ્થાપક પણ હતા. તેમની જન્મજયંતિ આપણને આપણા સંબંધોને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જવા માટે પ્રેરણા આપતી રહેશે.
ફરી એકવાર, હું પ્રતિનિધિમંડળનું હૃદયપૂર્વક સ્વાગત કરું છું.
આપ સૌનો ખૂબ ખૂબ આભાર.
हमारी संस्कृति और संस्कार, सदियों पहले भारत से मॉरीशस पहुँचे, और वहाँ की जीवन-धारा में रच-बस गए।
— PMO India (@PMOIndia) September 11, 2025
काशी में माँ गंगा के अविरल प्रवाह की तरह, भारतीय संस्कृति का सतत प्रवाह मॉरीशस को समृद्ध करता रहा है।
और आज, जब हम मॉरीशस के दोस्तों का स्वागत काशी में कर रहे हैं, यह केवल औपचारिक…
मॉरीशस, भारत की Neighbourhood First नीति और Vision ‘महासागर’ का एक महत्वपूर्ण स्तंभ है: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) September 11, 2025
मैं प्रधानमंत्री रामगुलाम जी और मॉरीशस के लोगों को चागोस समझौता संपन्न होने पर हार्दिक बधाई देता हूँ।
— PMO India (@PMOIndia) September 11, 2025
ये मॉरीशस की संप्रभुता की एक ऐतिहासिक जीत है।
भारत ने हमेशा decolonization और मॉरिशस की संप्रभुता की पूर्ण मान्यता का समर्थन किया है।
और इसमें भारत, मॉरीशस के साथ दृढ़ता से…
मॉरीशस के विकास में एक विश्वसनीय और प्राथमिक साझेदार होना भारत के लिए गर्व की बात है।
— PMO India (@PMOIndia) September 11, 2025
आज हमने मॉरिशस की आवश्यकताओं और प्राथमिकताओं को ध्यान में रखते हुए एक Special Economic Package पर निर्णय लिया है।
यह इंफ्रास्ट्रक्चर मजबूत करेगा, रोज़गार के नए अवसर पैदा करेगा और स्वास्थ्य…
पिछले साल मॉरीशस में UPI और RuPay कार्ड की शुरुआत हुई।
— PMO India (@PMOIndia) September 11, 2025
अब हम local currency में व्यापार को सक्षम करने की दिशा में काम करेंगे: PM @narendramodi
भारत के IIT मद्रास तथा इंडियन इंस्टिट्यूट ऑफ प्लांटेशन मैनेजमेंट ने यूनिवर्सिटी ऑफ मॉरीशस के साथ समझौते संपन्न किये हैं।
— PMO India (@PMOIndia) September 11, 2025
ये समझौते रिसर्च, शिक्षा और इनोवेशन में आपसी साझेदारी को नई पायेदान पर ले जायेंगे: PM @narendramodi
Free, open, secure, स्थिर और समृद्ध हिंद महासागर हमारी साझा प्राथमिकता है।
— PMO India (@PMOIndia) September 11, 2025
इस संदर्भ में मॉरीशस के Exclusive Economic Zone की सुरक्षा और maritime capacity को मजबूत करने के लिए भारत पूरी तरह प्रतिबद्ध है।
India has always stood as the first responder and a net security provider…
India and Mauritius are two nations, but our dreams and destiny are one: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) September 11, 2025


