पंतप्रधानांनी केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाच्या अर्थसंकल्पपश्चात वेबिनारचे आज उद्घाटन केले. पंतप्रधानांद्वारे संबोधित होत असलेल्या अर्थसंकल्पपश्चात वेबिनारच्या मालिकेतील हा पाचवा वेबिनार आहे. केंद्रीय मंत्री, सार्वजनिक तसेच खासगी क्षेत्रातील आरोग्य सेवा व्यावसायिक तसेच निम-वैद्यकीय क्षेत्र शुश्रुषा, आरोग्य व्यवस्थापन, तंत्रज्ञान आणि संधोधन क्षेत्रातील व्यावसायिक देखील या प्रसंगी उपस्थित होते.
या कार्यक्रमाच्या सुरुवातीलाच पंतप्रधानांनी भारताच्या आरोग्य यंत्रणेची कार्यक्षमता आणि अभियानाधारित स्वरूपाला साकार करणारी जगातील सर्वात मोठी लसीकरण मोहीम यशस्वीपणे सुरु ठेवणाऱ्या आरोग्य क्षेत्रातील व्यक्तींचे अभिनंदन केले.
पंतप्रधान म्हणाले की, गेल्या 7 वर्षांपासून आरोग्यसेवा क्षेत्रात सुधारणा तसेच परिवर्तन घडवून आणण्यासाठी सुरु असलेल्या प्रयत्नांना या अर्थसंकल्पाने अधिक उभारी दिली आहे. “आपण आपल्या देशातील आरोग्य यंत्रणेमध्ये समग्र दृष्टीकोन अंगिकारला आहे. आज आपण केवळ आरोग्यावरच नव्हे तर स्वास्थ्यावर देखील तितकेच लक्ष केंद्रित करत आहोत,” असे ठाम प्रतिपादन त्यांनी केले.
आरोग्य क्षेत्र अधिक सार्वत्रिक आणि समावेशी करण्यासाठी सुरु असलेल्या प्रयत्नांना अधोरेखित करणाऱ्या तीन घटकांचा पंतप्रधानांनी उहापोह केला. पहिला घटक म्हणजे, आधुनिक वैद्यक शास्त्राशी संबंधित पायाभूत सुविधा आणि मनुष्यबळ यांचा विस्तार. दुसरा घटक म्हणजे ‘आयुष’सारख्या पारंपारिक भारतीय वैद्यक प्रणालीमधील संशोधनाला प्रोत्साहन आणि आरोग्य सेवा यंत्रणेत त्याचा सक्रीय सहभाग. आणि तिसरा घटक म्हणजे आधुनिक आणि भविष्यकालीन तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून देशातील प्रत्येक नागरिकापर्यंत आणि प्रत्येक भागापर्यंत किफायतशीर दरात आरोग्य सेवा पोहोचविणे.
प्राथमिक आरोग्य सेवेचे जाळे अधिक मजबूत करण्यासाठी देशभरात दीड लाख आरोग्य आणि स्वास्थ्य केंद्रे उभारण्यासंदर्भातील काम अत्यंत वेगाने सुरु आहे अशी माहिती पंतप्रधानांनी या कार्यक्रमात दिली. आतापर्यंत अशी 85,000 हून अधिक केंद्रे नागरिकांना नियमित तपासणी, लसीकरण तसेच वैद्यकीय चाचण्या करण्याची सुविधा पुरवीत आहेत. या केंद्रांमध्ये मानसिक समस्यांबाबत आरोग्य सेवा देखील सुरु करण्याविषयीची तरतूद या वर्षीच्या अर्थसंकल्पामध्ये करण्यात आली आहे असे ते म्हणाले.
वैद्यकीय क्षेत्रातील मनुष्यबळ वाढविण्यासंदर्भात पंतप्रधान म्हणाले, “आरोग्य सेवा क्षेत्रात मनुष्यबळाची वाढती मागणी लक्षात घेऊन त्यानुसार आरोग्यक्षेत्रात अधिकाधिक कुशल व्यावसायिक तयार करण्यासाठी देखील आम्ही प्रयत्नशील आहोत. म्हणूनच, आरोग्य क्षेत्रातील शिक्षण तसेच आरोग्यसेवा संबंधी मनुष्यबळाचा विकास यासाठीच्या अर्थसंकल्पीय तरतुदीमध्ये गेल्या वर्षीच्या तुलनेत या वर्षी लक्षणीय वाढ करण्यात आली आहे.”
वैद्यकीय क्षेत्रातील आधुनिक आणि भविष्यकालीन तंत्रज्ञानाच्या मुद्द्यावर बोलताना पंतप्रधानांनी जगात डिजिटल आरोग्य सुविधांच्या क्षेत्रात भारताचा नावलौकिक निर्माण करणाऱ्या कोविनसारख्या मंचांची प्रशंसा केली. त्याच प्रमाणे आयुष्मान भारत डिजिटल आरोग्य अभियान देखील आरोग्यसेवा पुरवठादार आणि त्यांचे ग्राहक यांच्या दरम्यान सुलभ संवाद साधण्याचे कार्य करत आहे असे त्यांनी सांगितले.
महामारीच्या काळात दुर्गम भागात पुरविण्यात आलेल्या आरोग्यसेवा आणि टेलीमेडिसिन सेवा यांनी बजावलेल्या सकारात्मक भूमिकेचा पंतप्रधानांनी ठळकपणे उल्लेख केला. भारताच्या शहरी आणि ग्रामीण भागांमध्ये आरोग्यसुविधांच्या उपलब्धतेच्या बाबतीत असलेली तफावत कमी करण्यामध्ये या विविध तंत्रज्ञानांच्या भूमिकेवर त्यांनी त्यांच्या भाषणात अधिक भर दिला. वैद्यकीय कारणांसाठी ड्रोन तंत्रज्ञानाचा वापर करण्यास प्रोत्साहन देण्याबद्दल देखील त्यांनी अधिक आग्रह धरला.
भारतातील आयुष उपचारपद्धती जागतिक पातळीवर मोठ्या प्रमाणातील स्वीकारली जात आहे याकडे पंतप्रधानांनी उपस्थितांचे लक्ष वेधले आणि जागतिक आरोग्य संघटना त्यांचे पारंपरिक औषधांचे एकमेव जागतिक केंद्र भारतात उभारणार असल्याबद्दल अभिमानाची भावना व्यक्त केली. “आपण स्वतःसाठी तसेच संपूर्ण जगासाठी देखील आयुष पद्धतीद्वारे अधिक उत्तम प्रकारे उपचारप्रणाली निर्माण करू शकतो हे आता आपल्या कृतीवर अवलंबून आहे.”, असे पंतप्रधान पुढे म्हणाले.
ये बजट बीते 7 साल से हेल्थकेयर सिस्टम को रिफॉर्म और ट्रांसफॉर्म करने के हमारे प्रयासों को विस्तार देता है।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2022
हमने अपने हेल्थकेयर सिस्टम में एक holistic approach को adopt किया है।
आज हमारा फोकस health पर तो है ही, wellness पर भी उतना ही अधिक है: PM @narendramodi
दूसरा- आयुष जैसी पारंपरिक भारतीय चिकित्सा पद्धति में research को प्रोत्साहन और हेल्थकेयर सिस्टम में उसका active engagement.
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2022
और तीसरा – Modern और Futuristic technology के माध्यम से देश के हर व्यक्ति, हर हिस्से तक बेहतर और affordable healthcare सुविधाएं पहुंचाना: PM @narendramodi
जब हम हेल्थ सेक्टर में holistic और inclusiveness की बात करते हैं तो, इसमें तीन फैक्टर्स का समावेश कर रहे हैं।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2022
पहला- modern medical science से जुड़े इंफ्रास्ट्रक्चर और ह्यूमेन रिसोर्स का विस्तार: PM @narendramodi
हमारा प्रयास है कि क्रिटिकल हेल्थकेयर सुविधाएं ब्लॉक स्तर पर हों, जिला स्तर पर हों, गांवों के नज़दीक हों।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2022
इस इंफ्रास्ट्रक्चर को मैंटेन करना और समय-समय पर अपग्रेड करना जरूरी है।
इसके लिए प्राइवेट सेक्टर और दूसरे सेक्टर्स को भी ज्यादा ऊर्जा के साथ आगे आना होगा: PM @narendramodi
प्राइमरी हेल्थकेयर नेटवर्क को सशक्त करने के लिए डेढ़ लाख हेल्थ एंड वेलनेस सेंटर्स के निर्माण का काम भी तेज़ी से चल रहा है।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2022
अभी तक 85000 से अधिक सेंटर्स रुटीन चेकअप, वैक्सीनेशन और टेस्ट्स की सुविधा दे रहे हैं।
इस बार के बजट में इनमें मेन्टल हेल्थकेयर की सुविधा भी जोड़ी गई है: PM
जैसे-जैसे हेल्थ सर्विस की डिमांड बढ़ रही है, उसके अनुसार ही हम स्किल्ड हेल्थ प्रोफेशनल्स तैयार करने का भी प्रयास कर रहे हैं।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2022
इसलिए बजट में हेल्थ एजुकेशन और हेल्थकेयर से जुड़े ह्युमेन रिसोर्स डेवलपमेंट के लिए पिछले साल की तुलना में बड़ी वृद्धि की गई है: PM @narendramodi
कोरोना वैक्सीनेशन में CoWIN जैसे प्लेटफॉर्म के माध्यम से हमारी डिजिटल टेक्नॉलॉजी का लोहा पूरी दुनिया ने माना है: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2022
आयुष्मान भारत डिजिटल मिशन, कंज्यूमर और हेल्थकेयर प्रोवाइडर के बीच एक आसान इंटरफेस उपलब्ध कराता है।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2022
इससे देश में उपचार पाना और देना , दोनों बहुत आसान हो जाएंगे।
इतना ही नहीं, ये भारत के क्वालिटी और अफॉर्डेबल हेल्थकेयर सिस्टम की ग्लोबल एक्सेस भी आसान बनाएगा: PM @narendramodi
आयुष की भूमिका तो आज पूरी दुनिया भी मान रही है।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2022
हमारे लिए गर्व की बात है कि WHO भारत में अपना विश्व में अकेला Global Centre of Traditional Medicine शुरू करने जा रहा है: PM @narendramodi
