Releases commemorative coin and postal stamp in honour of Sri Aurobindo
“1893 was an important year in the lives of Sri Aurobindo, Swami Vivekananda and Mahatma Gandhi”
“When motivation and action meet, even the seemingly impossible goal is inevitably accomplished”
“Life of Sri Aurobindo is a reflection of ‘Ek Bharat Shreshtha Bharat’
“Kashi Tamil Sangamam is a great example of how India binds the country together through its culture and traditions”
“We are working with the mantra of ‘India First’ and placing our heritage with pride before the entire world”
“India is the most refined idea of human civilization, the most natural voice of humanity”

നമസ്കാരം!

ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ 150-ാം ജന്മവാർഷികത്തിന്റെ ഈ സുപ്രധാന പരിപാടിയിൽ ഞാൻ നിങ്ങളെ എല്ലാവരെയും ഹൃദയപൂർവ്വം അഭിനന്ദിക്കുന്നു. ഈ നല്ല അവസരത്തിൽ എല്ലാ രാജ്യക്കാർക്കും ഞാൻ എന്റെ ആശംസകൾ നേരുന്നു. ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ 150-ാം ജന്മവാർഷികം രാജ്യത്തിനാകെ ഒരു ചരിത്ര സന്ദർഭമാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രചോദനങ്ങളും ആശയങ്ങളും നമ്മുടെ പുതുതലമുറയിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നതിനായി ഈ വർഷം മുഴുവൻ ആഘോഷിക്കാൻ രാജ്യം തീരുമാനിച്ചു. ഇതിനായി പ്രത്യേക ഉന്നതതല സമിതി രൂപീകരിച്ചു. സാംസ്കാരിക മന്ത്രാലയത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ നിരവധി പരിപാടികളും സംഘടിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി, മഹർഷി ഗണ്യമായ സമയം ചെലവഴിച്ച പുതുച്ചേരിയുടെ മണ്ണിൽ ഇന്ന് രാഷ്ട്രം അദ്ദേഹത്തിന് കൃതജ്ഞതയോടെ ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിക്കുന്നു. ശ്രീ അരബിന്ദോയെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു സ്മരണിക നാണയവും തപാൽ സ്റ്റാമ്പും ഇന്ന് പുറത്തിറക്കി. ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ ജീവിതത്തിൽ നിന്നും പഠിപ്പിക്കലുകളിൽ നിന്നും പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് രാജ്യത്തിന്റെ പ്രയത്‌നങ്ങൾ നമ്മുടെ പ്രമേയങ്ങൾക്ക് പുതിയ ഊർജ്ജവും ശക്തിയും നൽകുമെന്ന് എനിക്ക് ഉറപ്പുണ്ട്.

സുഹൃത്തുക്കളേ

ചരിത്രത്തിൽ ഒരേ കാലഘട്ടത്തിൽ നിരവധി അത്ഭുതകരമായ സംഭവങ്ങൾ ഒരേസമയം സംഭവിക്കുന്നു. പക്ഷേ, ഇവ കേവലം യാദൃശ്ചികം മാത്രമാണെന്നാണ് പൊതുവെ വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത്. ഇത്തരം യാദൃശ്ചികതകൾക്ക് പിന്നിൽ ചില ‘യോഗ ശക്തി’ ഉണ്ടെന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നു. 'യോഗ ശക്തി' എന്നാൽ ഒരു കൂട്ടായ ശക്തി, എല്ലാവരെയും ഒന്നിപ്പിക്കുന്ന ശക്തി! സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ചൈതന്യത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ആത്മാവിനെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുകയും ചെയ്ത നിരവധി മഹത് വ്യക്തികൾ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രത്തിൽ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഈ മഹാന്മാരിൽ മൂന്നുപേരാണ് -- ശ്രീ അരബിന്ദോ, സ്വാമി വിവേകാനന്ദൻ, മഹാത്മാഗാന്ധി -- അവരുടെ ജീവിതത്തിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട സംഭവങ്ങൾ ഒരേ സമയം സംഭവിച്ചു. ഈ സംഭവങ്ങൾ ഈ മഹാന്മാരുടെ ജീവിതത്തെ മാറ്റിമറിക്കുകയും രാഷ്ട്രത്തിൽ വലിയ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തുകയും ചെയ്തു. ശ്രീ അരബിന്ദോ 14 വർഷത്തിന് ശേഷം 1893 ൽ ഇംഗ്ലണ്ടിൽ നിന്ന് ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങി. 1893-ൽ മാത്രമാണ് സ്വാമി വിവേകാനന്ദൻ ലോകമതങ്ങളുടെ പാർലമെന്റിൽ നടത്തിയ പ്രസിദ്ധമായ പ്രസംഗത്തിനായി അമേരിക്കയിലേക്ക് പോയത്. അതേ വർഷം, ഗാന്ധിജി ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലേക്ക് പോയി, അവിടെ നിന്നാണ് മഹാത്മാഗാന്ധിയാകാനുള്ള തന്റെ യാത്ര ആരംഭിച്ചത്, പിന്നീട് രാജ്യം അദ്ദേഹത്തിൽ സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനിയെ സ്വീകരിച്ചു.

സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ,

ഇന്ന് ഒരിക്കൽ കൂടി നമ്മുടെ ഇന്ത്യ ഒരേ സമയം ഇത്തരം നിരവധി യാദൃശ്ചികതകൾക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുകയാണ്. രാജ്യം സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി 75 വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയപ്പോൾ, 'അമൃത് കാല'ത്തിലേക്കുള്ള (സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം) ഞങ്ങളുടെ യാത്ര ആരംഭിച്ചു, അതേ സമയം നാം  ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ 150-ാം ജന്മദിനം ആഘോഷിക്കുകയാണ്. നേതാജി സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസിന്റെ 125-ാം ജന്മവാർഷികം പോലുള്ള സന്ദർഭങ്ങൾക്ക് ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ നാം സാക്ഷികളായിരുന്നു. പ്രചോദനവും പ്രവർത്തനവും കൂടിച്ചേർന്നാൽ, അസാധ്യമെന്നു തോന്നുന്ന ലക്ഷ്യങ്ങൾ പോലും അനിവാര്യമായും പൂർത്തീകരിക്കപ്പെടും. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ‘അമൃത് കാല’ത്തിലെ രാഷ്ട്രത്തിന്റെ വിജയങ്ങളും ‘സബ്ക പ്രയാസ്’ (എല്ലാവരുടെയും പരിശ്രമം) നിശ്ചയദാർഢ്യവും ഇതിന് തെളിവാണ്.

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ ജീവിതം 'ഏക് ഭാരത് ശ്രേഷ്ഠ ഭാരത'ത്തിന്റെ പ്രതിഫലനമാണ്. ബംഗാളിലാണ് ജനിച്ചതെങ്കിലും ബംഗാളി, ഗുജറാത്തി, മറാത്തി, ഹിന്ദി, സംസ്‌കൃതം തുടങ്ങി നിരവധി ഭാഷകളിൽ പ്രാവീണ്യമുണ്ടായിരുന്നു. ജനിച്ചത് ബംഗാളിലാണെങ്കിലും ജീവിതത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും ഗുജറാത്തിലും പുതുച്ചേരിയിലുമാണ് അദ്ദേഹം ചെലവഴിച്ചത്. എവിടെ പോയാലും തന്റെ വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ ആഴത്തിലുള്ള മതിപ്പ് അദ്ദേഹം അവശേഷിപ്പിച്ചു. ഇന്ന്, നിങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ ഏത് ഭാഗത്ത് പോയാലും മഹർഷി അരബിന്ദോയുടെ ആശ്രമങ്ങളും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുയായികളും ആരാധകരും കാണാം. നമ്മുടെ പാരമ്പര്യങ്ങളെയും സംസ്‌കാരത്തെയും കുറിച്ച് ബോധവാന്മാരാകുകയും അവയിലൂടെ ജീവിക്കാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, നമ്മുടെ വൈവിധ്യം നമ്മുടെ ജീവിതത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക ആഘോഷമായി മാറുമെന്ന് അദ്ദേഹം നമുക്ക് കാണിച്ചുതന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ ജീവിതം 'ഏക് ഭാരത് ശ്രേഷ്ഠ ഭാരത'ത്തിന്റെ പ്രതിഫലനമാണ്. ബംഗാളിലാണ് ജനിച്ചതെങ്കിലും ബംഗാളി, ഗുജറാത്തി, മറാത്തി, ഹിന്ദി, സംസ്‌കൃതം തുടങ്ങി നിരവധി ഭാഷകളിൽ പ്രാവീണ്യമുണ്ടായിരുന്നു. ജനിച്ചത് ബംഗാളിലാണെങ്കിലും ജീവിതത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും ഗുജറാത്തിലും പുതുച്ചേരിയിലുമാണ് അദ്ദേഹം ചെലവഴിച്ചത്. എവിടെ പോയാലും തന്റെ വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ ആഴത്തിലുള്ള മതിപ്പ് അദ്ദേഹം അവശേഷിപ്പിച്ചു. ഇന്ന്, നിങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ ഏത് ഭാഗത്ത് പോയാലും മഹർഷി അരബിന്ദോയുടെ ആശ്രമങ്ങളും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുയായികളും ആരാധകരും കാണാം. നമ്മുടെ പാരമ്പര്യങ്ങളെയും സംസ്‌കാരത്തെയും കുറിച്ച് ബോധവാന്മാരാകുകയും അവയിലൂടെ ജീവിക്കാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, നമ്മുടെ വൈവിധ്യം നമ്മുടെ ജീവിതത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക ആഘോഷമായി മാറുമെന്ന് അദ്ദേഹം നമുക്ക് കാണിച്ചുതന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ 'അമൃത് കാലത്തിന് ' ഇതൊരു വലിയ പ്രചോദനമാണ്. ‘ഏക് ഭാരത് ശ്രേഷ്ഠ ഭാരത’ത്തിന് ഇതിലും നല്ല പ്രോത്സാഹനം എന്തായിരിക്കും? കുറച്ച് ദിവസം മുമ്പ്. ഞാൻ കാശിയിൽ പോയി. അവിടെ കാശി-തമിഴ് സംഗമം പരിപാടിയുടെ ഭാഗമാകാൻ എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചു. ഇതൊരു അത്ഭുതകരമായ സംഭവമാണ്. ഭാരതം അതിന്റെ പാരമ്പര്യത്തിലൂടെയും സംസ്‌കാരത്തിലൂടെയും എങ്ങനെ അചഞ്ചലവും ദൃഢവുമാണ് എന്ന് ആ ഉത്സവത്തിൽ കാണാൻ കഴിഞ്ഞു. ഇന്നത്തെ യുവത്വം എന്താണ് ചിന്തിക്കുന്നതെന്ന് കാശി-തമിഴ് സംഗമത്തിൽ കണ്ടു. ഭാഷയുടെയും വസ്ത്രധാരണത്തിന്റെയും പേരിൽ വിവേചനം കാണിക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയം ഉപേക്ഷിച്ച് ‘ഏക് ഭാരത്, ശ്രേഷ്ഠ ഭാരത്’ എന്ന ദേശീയ നയത്തിൽ നിന്ന് ഇന്ന് രാജ്യത്തെ മുഴുവൻ യുവജനങ്ങളും പ്രചോദിതരാണ്. ഇന്ന് നാം  ശ്രീ അരബിന്ദോയെ സ്മരിക്കുകയും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ‘അമൃത് മഹോത്സവം’ ആഘോഷിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ കാശി-തമിഴ് സംഗമത്തിന്റെ ചൈതന്യം വിപുലീകരിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

ബംഗാൾ വിഭജന സമയത്ത് അരബിന്ദോ യുവാക്കളെ റിക്രൂട്ട് ചെയ്യുകയും മുദ്രാവാക്യം നൽകുകയും ചെയ്തു. 'ഭവാനി മന്ദിർ' എന്ന പേരിൽ ലഘുലേഖകൾ അച്ചടിച്ച് നിരാശയിൽ വലയുന്നവരെ സാംസ്‌കാരിക രാഷ്ട്രത്തെ കാണാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു. അത്തരം പ്രത്യയശാസ്ത്ര വ്യക്തത, സാംസ്കാരിക ദൃഢത, രാജ്യസ്നേഹം! അക്കാലത്തെ മഹത്തായ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികൾ ശ്രീ അരബിന്ദോയെ തങ്ങളുടെ പ്രചോദന സ്രോതസ്സായി കണക്കാക്കുന്നതിന്റെ കാരണം ഇതാണ്. നേതാജി സുഭാഷിനെപ്പോലുള്ള വിപ്ലവകാരികൾ അവരുടെ പ്രമേയങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടു. മറുവശത്ത്, നിങ്ങൾ അവന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ ബൗദ്ധികവും ആത്മീയവുമായ ആഴത്തിലേക്ക് നോക്കുമ്പോൾ, തുല്യ ഗൗരവമുള്ളതും ശ്രദ്ധയുള്ളതുമായ ഒരു ജ്ഞാനിയെ നിങ്ങൾ കണ്ടെത്തും. ആത്മാവ്, ദൈവം തുടങ്ങിയ ഗൗരവമേറിയ വിഷയങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പ്രസംഗിക്കുകയും 'ബ്രഹ്മ തത്വ'വും ഉപനിഷത്തുകളും വിശദീകരിക്കുകയും ചെയ്യും. ആത്മാവിന്റെയും ദൈവത്തിന്റെയും തത്ത്വചിന്തയിൽ അദ്ദേഹം സാമൂഹ്യസേവനം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. ദൈവവുമായി എങ്ങനെ ബന്ധപ്പെടാമെന്ന് ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ വാക്കുകളിൽ നിന്ന് നിങ്ങൾക്ക് എളുപ്പത്തിൽ പഠിക്കാനാകും. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ മുഴുവൻ സ്വഭാവമാണ്, അതിൽ 'അർത്ഥ' (വാണിജ്യം) 'കാം' (സേവനം) എന്നിവയുടെ ഭൗതിക ശക്തിയുണ്ട്, അതിൽ 'ധർമ്മ'ത്തോട് (കർമ) അത്ഭുതകരമായ ഭക്തിയുണ്ട്, മോക്ഷമുണ്ട്, അതായത് സാക്ഷാത്കാരം. ആത്മീയതയുടെ. അതിനാൽ, രാജ്യം വീണ്ടും ‘അമൃത് കാല’ത്തിൽ പുനഃസംഘടനയിലേക്ക് നീങ്ങുമ്പോൾ, ഈ സമഗ്രത നമ്മുടെ ‘പഞ്ചപ്രാണ’ത്തിൽ (അഞ്ച് പ്രതിജ്ഞകൾ) പ്രതിഫലിക്കുന്നു. വികസിത ഇന്ത്യയെ നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള എല്ലാ ആധുനിക ആശയങ്ങളും മികച്ച സമ്പ്രദായങ്ങളും ഇന്ന് നാം അംഗീകരിക്കുകയും സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒരു വിട്ടുവീഴ്ചയും കൂടാതെ 'ഇന്ത്യ ആദ്യം' എന്ന മന്ത്രവുമായി ഞങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. അതോടൊപ്പം, നമ്മുടെ പൈതൃകവും സ്വത്വവും ലോകത്തിനുമുമ്പിൽ അഭിമാനത്തോടെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ,

മഹർഷി അരബിന്ദോയുടെ ജീവിതം ഇന്ത്യയുടെ മറ്റൊരു ശക്തിയെ നമുക്ക് പരിചയപ്പെടുത്തുന്നു, അത് അഞ്ച് പ്രതിജ്ഞകളിൽ ഒന്നാണ് - "അടിമത്തത്തിന്റെ മാനസികാവസ്ഥയിൽ നിന്നുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം". മഹർഷി അരബിന്ദോയുടെ പിതാവ്, തുടക്കത്തിൽ ഇംഗ്ലീഷ് സ്വാധീനത്തിൽ, അദ്ദേഹത്തെ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിൽ നിന്നും പൂർണ്ണമായും അകറ്റി നിർത്താൻ ആഗ്രഹിച്ചു. ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് ആയിരക്കണക്കിന് മൈലുകൾ അകലെ ഇംഗ്ലീഷ് പരിതസ്ഥിതിയിൽ ആയിരുന്നതിനാൽ അദ്ദേഹം രാജ്യത്ത് നിന്ന് പൂർണ്ണമായും വിച്ഛേദിക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ അരബിന്ദോ ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തി ജയിലിൽ ഗീത പഠിച്ചതിന് ശേഷം ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ശബ്ദമായി ഉയർന്നു. അവൻ വേദഗ്രന്ഥങ്ങൾ പഠിച്ചു. രാമായണം, മഹാഭാരതം, ഉപനിഷത്തുകൾ എന്നിവയിൽ നിന്ന് കാളിദാസ്, ഭവഭൂതി, ഭരതരി എന്നിവയിലേക്ക് അദ്ദേഹം വിവർത്തനം ചെയ്തു. ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ ഭാരതീയതയിൽ നിന്ന് അകറ്റി നിർത്തിയ അരബിന്ദോയുടെ ചിന്തകളിലാണ് ആളുകൾ ഇന്ത്യയെ കാണാൻ തുടങ്ങിയത്. ഇതാണ് ഇന്ത്യയുടെയും ഭാരതീയതയുടെയും യഥാർത്ഥ ശക്തി. നമ്മുടെ ഉള്ളിൽ നിന്ന് അത് മായ്‌ക്കാനും നീക്കം ചെയ്യാനും ആരെങ്കിലും എത്ര ശ്രമിച്ചാലും, പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങളിൽ അൽപ്പം അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ടേക്കാവുന്ന ആ അനശ്വര ബീജമാണ് ഇന്ത്യ; അല്പം വാടിപ്പോകാം, പക്ഷേ അതിന് മരിക്കാൻ കഴിയില്ല; അത് അനശ്വരമാണ്. കാരണം, ഇന്ത്യയാണ് മനുഷ്യ നാഗരികതയുടെ ഏറ്റവും പരിഷ്കൃതമായ ആശയം, മനുഷ്യരാശിയുടെ ഏറ്റവും സ്വാഭാവിക ശബ്ദം. മഹർഷി അരബിന്ദോയുടെ കാലത്തും ഇന്ത്യ അനശ്വരമായിരുന്നു, സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ‘അമൃത് കാല’ത്തിൽ ഇന്നും അനശ്വരമാണ്. ഇന്ന് ഇന്ത്യയിലെ യുവജനങ്ങൾ അതിന്റെ സംസ്കാരത്തിൽ അഭിമാനിക്കുന്നു. ഇന്ന് ലോകത്ത് കടുത്ത വെല്ലുവിളികളുണ്ട്. ഈ വെല്ലുവിളികളെ അതിജീവിക്കുന്നതിൽ ഇന്ത്യയുടെ പങ്ക് പ്രധാനമാണ്. അതിനാൽ, മഹർഷി അരബിന്ദോയിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് നാം സ്വയം തയ്യാറാകുകയും ‘സബ്ക പ്രയാസ്’ വഴി ഒരു വികസിത ഇന്ത്യ സൃഷ്ടിക്കുകയും വേണം. മഹർഷി അരബിന്ദോയെ ഒരിക്കൽ കൂടി അഭിവാദ്യം ചെയ്യുന്നു, നിങ്ങൾക്കെല്ലാവർക്കും എന്റെ ഹൃദയത്തിന്റെ അടിത്തട്ടിൽ നിന്ന് നന്ദി!

Explore More
78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം
The new labour codes in India – A step towards empowerment and economic growth

Media Coverage

The new labour codes in India – A step towards empowerment and economic growth
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
PM Modi prays to Goddess Mahagouri on eighth day of Navratri
October 10, 2024

The Prime Minister, Shri Narendra Modi has prayed to Goddess Mahagouri on the eighth day of Navratri.

The Prime Minister posted on X:

“नवरात्रि में मां महागौरी का चरण-वंदन! देवी मां की कृपा से उनके सभी भक्तों के जीवन में संपन्नता और प्रसन्नता बनी रहे, इसी कामना के साथ उनकी यह स्तुति...”