QuoteDedicates 173 Km long double line electrified section between New Khurja - New Rewari on Dedicated Freight Corridor
QuoteDedicates fourth line connecting Mathura - Palwal section & Chipiyana Buzurg - Dadri section
QuoteDedicates multiple road development projects
QuoteInaugurates Indian Oil's Tundla-Gawaria Pipeline
QuoteDedicates ‘Integrated Industrial Township at Greater Noida’ (IITGN)
QuoteInaugurates renovated Mathura sewerage scheme
Quote“ Kalyan Singh dedicated his life to both Ram Kaaj and Rastra Kaaj”
Quote“Building a developed India is not possible without the rapid development of UP”
Quote“Making the life of farmers and the poor is the priority of the double engine government”
Quote“It is Modi’s guarantee that every citizen gets the benefit of the government schemes. Today the nation treats Modi’s guarantee as the guarantee of fulfillment of any guarantee”
Quote“For me, you are my family. Your dream is my resolution”

ഭാരത് മാതാ കീ - ജയ്!

ഭാരത് മാതാ കീ - ജയ്!

ഉത്തര്‍പ്രദേശ് ഗവര്‍ണര്‍ ആനന്ദിബെന്‍ പട്ടേല്‍ ജി, യുപിയുടെ ബഹുമാനപ്പെട്ട മുഖ്യമന്ത്രി ശ്രീ യോഗി ആദിത്യനാഥ് ജി, ഉപമുഖ്യമന്ത്രി ബ്രജേഷ് പഥക് ജി, കേന്ദ്രമന്ത്രി ശ്രീ വി.കെ. സിംഗ് ജി, ഉത്തര്‍പ്രദേശ് സംസ്ഥാന ഭാരതീയ ജനതാ പാര്‍ട്ടി അധ്യക്ഷന്‍ ശ്രീ ഭൂപേന്ദ്ര ചൗധരി ജി, വിശിഷ്ട പ്രതിനിധികളേ, ബുലന്ദ്ഷഹറിലെ എന്റെ പ്രിയ സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ!

നിങ്ങള്‍ എനിക്ക് നല്‍കിയ സ്‌നേഹവും വിശ്വാസവും അളവറ്റ അനുഗ്രഹങ്ങളാണ്. നിങ്ങളുടെ അതിരറ്റ വാത്സല്യം എന്നെ ആഴത്തില്‍ സ്പര്‍ശിച്ചു. ഇന്നിവിടെ ധാരാളം അമ്മമാരുടെയും സഹോദരിമാരുടെയും സാന്നിധ്യം ഞാന്‍ ശ്രദ്ധിച്ചു, പ്രത്യേകിച്ചും അവര്‍ ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ തിരക്കായിരിക്കുന്ന ഈ പാചക സമയത്ത്. ഇത്രയും വലിയ സംഖ്യയില്‍ ഞങ്ങളോടൊപ്പം ചേരാന്‍ അവര്‍ തങ്ങളുടെ ജോലികള്‍ മാറ്റിവെക്കുന്നത് കാണുമ്പോള്‍ എന്റെ ഹൃദയം കുളിര്‍പ്പിക്കുന്നു. എല്ലാ സ്ത്രീകള്‍ക്കും എന്റെ പ്രത്യേക ആശംസകള്‍!

ശ്രീരാമന്റെ അനുഗ്രഹം തേടി 22-ന് വിശുദ്ധ അയോധ്യാധാമിലെത്തിയ എനിക്ക് ഇവിടെയുള്ള പൊതുജനങ്ങളുമായി ഇടപഴകാനുള്ള ഭാഗ്യം ലഭിച്ചു. 19,000 കോടിയിലധികം വരുന്ന വികസന പദ്ധതികളുടെ ഉദ്ഘാടനത്തിനാണ് പശ്ചിമ യുപി ഇന്ന് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നത്. ഈ പദ്ധതികള്‍ റെയില്‍വേ ലൈനുകള്‍, ഹൈവേകള്‍, പെട്രോളിയം പൈപ്പ് ലൈനുകള്‍, വെള്ളം, മലിനജല സൗകര്യങ്ങള്‍, മെഡിക്കല്‍ കോളേജുകള്‍, വ്യാവസായിക നഗരങ്ങള്‍ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. കൂടാതെ, യമുനയുടെയും രാമഗംഗയുടെയും ശുചീകരണത്തിനുള്ള സംരംഭങ്ങള്‍ ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ സുപ്രധാന നാഴികക്കല്ലുകള്‍ക്ക് ബുലന്ദ്ഷഹര്‍ ഉള്‍പ്പെടെ പടിഞ്ഞാറന്‍ ഉത്തര്‍പ്രദേശിലെ എല്ലാ താമസക്കാര്‍ക്കും (എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങള്‍) അഭിനന്ദനങ്ങള്‍.

 

|

സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ,

രാമന്റെയും രാഷ്ട്രത്തിന്റെയും ലക്ഷ്യങ്ങള്‍ക്കായി തന്റെ ജീവിതം സമര്‍പ്പിച്ച കല്യാണ്‍ സിംഗ് ജിയെപ്പോലുള്ള ഒരു ശക്തനെ ഈ പ്രദേശം രാജ്യത്തിന് സമ്മാനിച്ചു. അദ്ദേഹം ഇപ്പോള്‍ നമ്മോടൊപ്പമില്ലെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആത്മാവ് അയോധ്യാധാമിലേക്ക് നോക്കി സന്തോഷിക്കുന്നുണ്ടാകണം. കല്യാണ് സിംഗ് ജിയുടെ സ്വപ്നം സാക്ഷാത്കരിക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞത് നമ്മുടെ ഭാഗ്യമാണ്. എന്നിരുന്നാലും, ശക്തമായ ഒരു രാഷ്ട്രം കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനും യഥാര്‍ത്ഥ സാമൂഹിക നീതി നേടിയെടുക്കുന്നതിനുമുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാഴ്ചപ്പാട് നിറവേറ്റുന്നതിനായി നാം ഉത്സാഹത്തോടെ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നത് തുടരണം. ഈ ലക്ഷ്യത്തിലേക്ക് നമുക്ക് ഒരുമിച്ച് മുന്നേറാം.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

അയോധ്യയില്‍ രാംലാലയുടെ സാന്നിധ്യത്തില്‍ പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠ നടന്നു, ഇനി രാഷ്ട്രപ്രതിഷ്ഠ (രാഷ്ട്രത്തിന്റെ മഹത്വം) ആവശ്യമാണെന്ന് ഞാന്‍ പറഞ്ഞു. നാം ദേവില്‍ നിന്ന് (ദൈവം) ദേശിലേക്കും (രാജ്യം) രാമനില്‍ നിന്ന് രാഷ്ട്രത്തിലേക്കും (രാഷ്ട്രം) മാറണം. 2047-ഓടെ ഭാരതത്തെ ഒരു വികസിത രാഷ്ട്രമാക്കി മാറ്റുക എന്നതാണ് നമ്മുടെ ലക്ഷ്യം. അത്തരമൊരു മഹത്തായ ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുന്നതിന് യോജിച്ച പരിശ്രമവും ലഭ്യമായ എല്ലാ വിഭവങ്ങളുടെയും സംയോജനവും ആവശ്യമാണ്. ഇത് നേടുന്നതിന് ഉത്തര്‍പ്രദേശിന്റെ ദ്രുതഗതിയിലുള്ള വികസനം ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്തതാണ്, കൃഷി മുതല്‍ അറിവ്, ശാസ്ത്രം, വ്യവസായം, സംരംഭം എന്നിങ്ങനെ എല്ലാ വിഭവങ്ങളുടെയും സമാഹരണം ആവശ്യമാണ്. ഇന്നത്തെ ഇവന്റ് ഈ ദിശയിലുള്ള മറ്റൊരു സുപ്രധാനവും സുപ്രധാനവുമായ ചുവടുവെപ്പ് അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷം പതിറ്റാണ്ടുകളായി, ഭാരതത്തിലെ വികസനം ഏതാനും പ്രദേശങ്ങളില്‍ മാത്രം കേന്ദ്രീകരിച്ചു, രാജ്യത്തിന്റെ ഗണ്യമായ ഒരു ഭാഗത്തെ അവഗണിച്ചു. രാജ്യത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ ജനസംഖ്യയുള്ള ഉത്തര്‍പ്രദേശിന് അര്‍ഹമായ പരിഗണന ലഭിച്ചില്ല. ഇവിടുത്തെ ഭരണത്തിലുള്ളവര്‍ രാജാക്കന്മാരോട് സമാനമായി പെരുമാറിയിരുന്നതിനാല്‍ ഈ മേല്‍നോട്ടം നീണ്ടുനിന്നു. ജനങ്ങളെ ദാരിദ്ര്യത്തില്‍ നിര്‍ത്തുന്നതും സാമൂഹിക വിഭജനം വളര്‍ത്തുന്നതും രാഷ്ട്രീയ അധികാരം നേടാനുള്ള എളുപ്പവഴിയായി അവര്‍ക്ക് തോന്നി. ഉത്തര്‍പ്രദേശിലെ നിരവധി തലമുറകള്‍ ഈ സമീപനത്തിന്റെ ആഘാതം വഹിച്ചു, ഇത് രാജ്യത്തിന് മൊത്തത്തില്‍ കാര്യമായ ദോഷം വരുത്തി. രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ സംസ്ഥാനം ദുര്‍ബലമായി തുടരുകയാണെങ്കില്‍, രാഷ്ട്രം എങ്ങനെ ശക്തമാകും? ഞാന്‍ നിങ്ങളോട് ചോദിക്കുന്നു, ഉത്തര്‍പ്രദേശിനെ ശക്തിപ്പെടുത്താതെ ഒരു രാഷ്ട്രം ശക്തമാകുമോ? ആദ്യം ഉത്തര്‍പ്രദേശിനെ ശക്തിപ്പെടുത്തണോ വേണ്ടയോ? യുപിയില്‍ നിന്നുള്ള എംപി എന്ന നിലയില്‍ എനിക്ക് പ്രത്യേക ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ട്.

 

|

എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങളേ,

2017-ല്‍ ഇരട്ട എഞ്ചിന്‍ ഗവണ്‍മെന്റ് രൂപീകരിച്ചതിനുശേഷം, ഉത്തര്‍പ്രദേശ് ദീര്‍ഘകാല വെല്ലുവിളികളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നതിനിടയില്‍ സാമ്പത്തിക വികസനം പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ചു. നമ്മുടെ അചഞ്ചലമായ പ്രതിബദ്ധതയുടെ തെളിവാണ് ഇന്നത്തെ പരിപാടി. രണ്ട് പ്രധാന പ്രതിരോധ ഇടനാഴികള്‍ നിലവില്‍ ഭാരതത്തില്‍ നിര്‍മ്മാണത്തിലാണ്, അവയിലൊന്ന് പശ്ചിമ യുപിയിലാണ്. ദേശീയ പാതകളുടെ നിര്‍മ്മാണത്തില്‍ രാജ്യം ദ്രുതഗതിയിലുള്ള പുരോഗതിക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നു, അവയില്‍ പലതും പശ്ചിമ യുപിയില്‍ കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.

യുപിയുടെ എല്ലാ കോണുകളേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് ഞങ്ങള്‍ ഇപ്പോള്‍ ആധുനിക എക്‌സ്പ്രസ് വേകള്‍ സ്ഥാപിക്കുകയാണ്. ഭാരതത്തിന്റെ ആദ്യ നമോ ഭാരത് ട്രെയിന്‍ പദ്ധതി പശ്ചിമ യുപിയില്‍ ആരംഭിച്ചു. യുപിയിലെ പല നഗരങ്ങളും ഇപ്പോള്‍ മെട്രോ റെയില്‍ സേവനങ്ങളുടെ സൗകര്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. കിഴക്കന്‍, പടിഞ്ഞാറന്‍ സമര്‍പ്പിത ചരക്ക് ഇടനാഴികളുടെ ഒരു കേന്ദ്ര കേന്ദ്രമായി യുപി ഉയര്‍ന്നുവരുന്നു, ഇത് നിങ്ങള്‍ക്ക് അനുകൂലമായി രചിക്കപ്പെട്ട, വരും നൂറ്റാണ്ടുകള്‍ക്കായുള്ള മഹത്തായ നേട്ടമാണ്.  ജെവാര്‍ ഇന്റര്‍നാഷണല്‍ എയര്‍പോര്‍ട്ടിന്റെ പൂര്‍ത്തീകരണം ഈ മേഖലയ്ക്ക് പുതിയ കരുത്ത് പകരും.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ ശ്രമങ്ങള്‍ കാരണം, പടിഞ്ഞാറന്‍ ഉത്തര്‍പ്രദേശ് ഇപ്പോള്‍ തൊഴില്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമായി ഉയര്‍ന്നുവന്നിട്ടുണ്ട്. ലോകത്തെ മുന്‍നിര ഉല്‍പ്പാദന, നിക്ഷേപ കേന്ദ്രങ്ങളുമായി മത്സരിക്കാന്‍ കഴിയുന്ന നഗരങ്ങള്‍ സ്ഥാപിക്കുകയെന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ രാജ്യത്ത് നാല് പുതിയ വ്യാവസായിക സ്മാര്‍ട്ട് സിറ്റികള്‍ നിര്‍മിക്കാന്‍ കേന്ദ്ര ഗവണ്‍മെന്റ് ഒരുങ്ങുന്നു. ഈ വ്യാവസായിക സ്മാര്‍ട്ട് സിറ്റികളിലൊന്ന് പശ്ചിമ ഉത്തര്‍പ്രദേശിലെ ഗ്രേറ്റര്‍ നോയിഡയില്‍ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തിട്ടുണ്ട്, ഇന്ന് ഈ നിര്‍ണായക ടൗണ്‍ഷിപ്പ് ഉദ്ഘാടനം ചെയ്യാനുള്ള ഭാഗ്യാവസരം എനിക്കു ലഭിച്ചു ദൈനംദിന ജീവിതത്തിനും വ്യാപാരത്തിനും വ്യവസായത്തിനും ആവശ്യമായ എല്ലാ അവശ്യ സൗകര്യങ്ങളും ഇവിടെ സൂക്ഷ്മമായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഉത്തര്‍പ്രദേശിലെ പ്രത്യേകിച്ച് പടിഞ്ഞാറന്‍ യു.പി.യിലെ ചെറുകിട, കുടില്‍ വ്യവസായങ്ങള്‍ക്ക് പ്രയോജനകരമാകും വിധം ഈ നഗരം ഇപ്പോള്‍ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള നിക്ഷേപകര്‍ക്കായി തുറന്നിരിക്കുന്നു. നമ്മുടെ കര്‍ഷക കുടുംബങ്ങള്‍ക്കും കര്‍ഷകത്തൊഴിലാളികള്‍ക്കും ഈ വികസനത്തില്‍ നിന്ന് ഗണ്യമായ നേട്ടങ്ങള്‍ ലഭിക്കും. ഇവിടെ കാര്‍ഷികാധിഷ്ഠിത വ്യവസായങ്ങള്‍ക്ക് പുതിയ സാധ്യതകള്‍ സൃഷ്ടിക്കും.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

മുമ്പ്, അപര്യാപ്തമായ കണക്റ്റിവിറ്റി കാരണം, കര്‍ഷകര്‍ക്ക് അവരുടെ ഉല്‍പ്പന്നങ്ങള്‍ കൃത്യസമയത്ത് വിപണിയില്‍ എത്തിക്കുന്നതില്‍ വെല്ലുവിളികള്‍ നേരിട്ടിരുന്നുവെന്ന് നിങ്ങള്‍ക്ക് നന്നായി അറിയാം. അതിനാല്‍ കര്‍ഷകര്‍ക്ക് ഗതാഗതച്ചെലവ് കൂടുതലാണ്. കരിമ്പ് കര്‍ഷകര്‍, പ്രത്യേകിച്ച്, കാര്യമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകള്‍ നേരിട്ടു, അത് നിങ്ങള്‍ക്ക് നന്നായി അറിയാം. കാര്‍ഷികോല്‍പ്പന്നങ്ങള്‍ വിദേശത്തേക്ക് കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതും ശ്രമകരമായ ജോലിയായിരുന്നു. കടലില്‍ നിന്ന് വളരെ അകലെയായതിനാല്‍, യുപിക്ക് വ്യവസായങ്ങള്‍ക്കായി ഗ്യാസും മറ്റ് പെട്രോളിയം ഉല്‍പ്പന്നങ്ങളും ട്രക്കുകള്‍ വഴി കൊണ്ടുപോകേണ്ടി വന്നു. ഈ വെല്ലുവിളികള്‍ക്കുള്ള പരിഹാരം പുതിയ വിമാനത്താവളങ്ങളും സമര്‍പ്പിത ചരക്ക് ഇടനാഴികളും സ്ഥാപിക്കുന്നതിലാണ്. ഇപ്പോള്‍, യുപിയില്‍ ഉല്‍പ്പാദിപ്പിക്കുന്ന ചരക്കുകളും യുപി കര്‍ഷകരുടെ പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും കൂടുതല്‍ കാര്യക്ഷമമായി വിദേശ വിപണികളില്‍ എത്തും.

 

|

എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങളേ,

ദരിദ്രരുടെയും കര്‍ഷകരുടെയും ജീവിതം ലളിതമാക്കുകയാണ് ഇരട്ട എന്‍ജിന്‍ സര്‍ക്കാര്‍ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. പുതിയ ക്രഷിംഗ് സീസണില്‍ കരിമ്പിന്റെ വില വര്‍ധിപ്പിച്ചതിന് യോഗി ജിയുടെ ഗവണ്‍മെന്റിനെ ഞാന്‍ അഭിനന്ദിക്കുന്നു. മുമ്പ്, കരിമ്പ്, ഗോതമ്പ്, നെല്‍കര്‍ഷകര്‍ എന്നിവരുള്‍പ്പെടെ എല്ലാ കര്‍ഷകര്‍ക്കും അവരുടെ ഉല്‍പ്പന്നങ്ങള്‍ക്ക് പണം ലഭിക്കുന്നതിന് ദീര്‍ഘനേരം കാത്തിരിക്കേണ്ടി വന്നിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, വിപണിയില്‍ ഉല്‍പന്നങ്ങള്‍ വില്‍ക്കുന്നതിലൂടെ ലഭിക്കുന്ന പണം കര്‍ഷകന്റെ ബാങ്ക് അക്കൗണ്ടിലേക്ക് നേരിട്ട് നിക്ഷേപിക്കുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കിക്കൊണ്ട് നമ്മുടെ സര്‍ക്കാര്‍ ഈ പ്രശ്‌നം പരിഹരിക്കുന്നു. കരിമ്പ് കര്‍ഷകര്‍ നേരിടുന്ന വെല്ലുവിളികള്‍ ലഘൂകരിക്കാന്‍ ഇരട്ട എഞ്ചിന്‍ സര്‍ക്കാര്‍ തുടര്‍ച്ചയായി പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു. കരിമ്പ് കര്‍ഷകരുടെ വരുമാനം വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നതിന്, നമ്മുടെ സര്‍ക്കാര്‍ എത്തനോള്‍ ഉല്‍പാദനത്തില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി കര്‍ഷകര്‍ക്ക് ആയിരക്കണക്കിന് കോടി രൂപയുടെ അധിക വരുമാനം ലഭിക്കുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

കര്‍ഷകരുടെ ക്ഷേമം നമ്മുടെ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ പ്രഥമ പരിഗണനയാണ്. നിലവില്‍, ഓരോ കര്‍ഷക കുടുംബത്തിനും ചുറ്റും ഗവണ്‍മെന്റ് സമഗ്രമായ സുരക്ഷാ വല സ്ഥാപിക്കുകയാണ്. കര്‍ഷകര്‍ക്ക് താങ്ങാനാവുന്ന വളങ്ങളുടെ ലഭ്യത ഉറപ്പാക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞ വര്‍ഷങ്ങളില്‍ നമ്മുടെ സര്‍ക്കാര്‍ ലക്ഷക്കണക്കിന് കോടി രൂപ നിക്ഷേപിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇന്ന്, ലോക വിപണിയില്‍ 3,000 രൂപ വരെ വിലയുള്ള ഒരു ചാക്ക് യൂറിയ, 300 രൂപയില്‍ താഴെ വിലയ്ക്ക് ഇന്ത്യന്‍ കര്‍ഷകര്‍ക്ക് ലഭ്യമാക്കുന്നു. ആഗോളതലത്തില്‍ 3,000 രൂപ വരെ വിലയുള്ള ഈ യൂറിയ, 300 രൂപയില്‍ താഴെ വിലയ്ക്ക് സര്‍ക്കാര്‍ ഇന്ത്യന്‍ കര്‍ഷകര്‍ക്ക് വിതരണം ചെയ്യുന്നു. കൂടാതെ, ഒരു കുപ്പി വളത്തിലൂടെ ഒരു ചാക്ക് വളത്തിന്റെ ഫലം ലഭ്യമാകുന്ന നാനോ യൂറിയ അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് രാജ്യം ഗണ്യമായ പുരോഗതി കൈവരിച്ചു. ഇത് കര്‍ഷകരുടെ ചെലവ് കുറയ്ക്കുക മാത്രമല്ല, സമ്പാദ്യത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. കൂടാതെ, കോടിക്കണക്കിന് കര്‍ഷകരുടെ അക്കൗണ്ടുകളിലേക്ക് പ്രധാനമന്ത്രി കിസാന്‍ സമ്മാന്‍ നിധി വഴി സര്‍ക്കാര്‍ 3 ലക്ഷം കോടി രൂപ വിതരണം ചെയ്തു.

 

|

എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങളേ,

കൃഷിയും കാര്‍ഷികാധിഷ്ഠിത സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയും കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതില്‍ നമ്മുടെ കര്‍ഷകരുടെ സംഭാവന എല്ലായ്‌പ്പോഴും അഭൂതപൂര്‍വമാണ്. ഞങ്ങളുടെ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ സഹകരണത്തിന്റെ വ്യാപ്തി തുടര്‍ച്ചയായി വിപുലപ്പെടുത്തുകയാണ്. പി എ സി എസായാലും സഹകരണ സംഘമായാലും ഫാര്‍മര്‍ പ്രൊഡക്ട് അസോസിയേഷനായാലും എഫ്പിഒ ആയാലും ഈ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ ഓരോ ഗ്രാമത്തിലും എത്തിക്കുന്നു. ഈ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ ക്രയവിക്രയം, വായ്പ നേടല്‍, ഭക്ഷ്യ സംസ്‌കരണ വ്യവസായത്തില്‍ ഏര്‍പ്പെടല്‍, കയറ്റുമതി തുടങ്ങിയ വിവിധ മേഖലകളില്‍ സജീവമായി പങ്കെടുത്തു കൊണ്ട് ചെറുകിട കര്‍ഷകരെ ഒരു പ്രബലമായ വിപണി ശക്തിയാക്കി മാറ്റുന്നു. ഈ സഹകരണ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ ചെറുകിട കര്‍ഷകരെപ്പോലും ശാക്തീകരിക്കുന്നതിനുള്ള മികച്ച മാര്‍ഗമാണെന്ന് തെളിയിക്കുന്നു. അപര്യാപ്തമായ സംഭരണ സൗകര്യങ്ങളുടെ പ്രശ്‌നം പരിഹരിച്ചുകൊണ്ട്, രാജ്യത്തുടനീളം കോള്‍ഡ് സ്റ്റോറേജ് യൂണിറ്റുകളുടെ ഒരു ശൃംഖല സൃഷ്ടിച്ചുകൊണ്ട് സംഭരണ സൗകര്യങ്ങള്‍ നിര്‍മ്മിക്കുന്നതിനുള്ള ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ പദ്ധതിക്ക് നമ്മുടെ സര്‍ക്കാര്‍ തുടക്കമിട്ടു.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

ആധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയുമായി കൃഷിയെ സമന്വയിപ്പിക്കുക എന്നതാണ് ഞങ്ങളുടെ ശ്രമം, ഈ പരിശ്രമത്തില്‍, ഗ്രാമങ്ങളിലെ സ്ത്രീകളുടെ അപാരമായ കഴിവുകള്‍ ഞങ്ങള്‍ തിരിച്ചറിയുന്നു. കേന്ദ്ര സര്‍ക്കാര്‍ 'നമോ ഡ്രോണ്‍ ദീദി' പദ്ധതി ആരംഭിച്ചു, അതില്‍ വനിതാ സ്വയം സഹായ സംഘങ്ങള്‍ക്ക് ഡ്രോണ്‍ പൈലറ്റുമാരായി പരിശീലനം നല്‍കുകയും ഡ്രോണുകള്‍ നല്‍കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഭാവിയില്‍, ഈ നമോ ഡ്രോണ്‍ ദിദികള്‍ ഗ്രാമീണ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിലും കാര്‍ഷിക മേഖലയിലും ശക്തമായ ശക്തിയായി മാറാന്‍ ഒരുങ്ങുകയാണ്.


സുഹൃത്തുക്കളേ,

കര്‍ഷകരുടെ ക്ഷേമത്തിനായി നമ്മുടെ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ അത്രയും പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ ഇതിനുമുമ്പ് ഒരു ഗവണ്‍മെന്റും ഏറ്റെടുത്തിട്ടില്ല. കഴിഞ്ഞ 10 വര്‍ഷമായി നമ്മുടെ ചെറുകിട കര്‍ഷകര്‍ക്ക് എല്ലാ ജനക്ഷേമ പദ്ധതികളില്‍ നിന്നും നേരിട്ട് പ്രയോജനം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ചെറുകിട കര്‍ഷകരും കര്‍ഷകത്തൊഴിലാളികളും പ്രാഥമിക ഗുണഭോക്താക്കളാകുന്ന കോടിക്കണക്കിന് പക്കാ ഭവനങ്ങള്‍ നിര്‍മ്മിച്ചു. ഗ്രാമങ്ങളിലെ കോടിക്കണക്കിന് വീടുകളില്‍ ആദ്യമായി ശൗചാലയങ്ങള്‍ നിര്‍മിച്ചു, ഗ്രാമങ്ങളിലെ കോടിക്കണക്കിന് വീടുകളില്‍ പൈപ്പുവെള്ളം എത്തിച്ചു. കര്‍ഷക കുടുംബങ്ങളിലെ അമ്മമാരും സഹോദരിമാരും പരമാവധി നേട്ടം കൊയ്തു. കൂടാതെ, കര്‍ഷകര്‍ക്കും കര്‍ഷക തൊഴിലാളികള്‍ക്കും ഇപ്പോള്‍ ആദ്യമായി പെന്‍ഷന്‍ സൗകര്യം ലഭ്യമാണ്.

 

|

വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ സമയങ്ങളില്‍ കര്‍ഷകരെ സഹായിക്കുന്നതില്‍ പ്രധാന മന്ത്രി ഫസല്‍ ബീമ പദ്ധതി സഹായകമായി. ഒന്നരലക്ഷം കോടിയിലധികം രൂപയാണ് വിളനാശം സംഭവിച്ചപ്പോള്‍ കര്‍ഷകര്‍ക്ക് നല്‍കിയത്. അത് സൗജന്യ റേഷനായാലും സൗജന്യ ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയായാലും, പ്രാഥമിക ഗുണഭോക്താക്കള്‍ ഗ്രാമീണ കര്‍ഷക സമൂഹങ്ങളിലെ കുടുംബങ്ങളും തൊഴിലാളികളുമാണ്. അര്‍ഹതയുള്ള ഒരു ഗുണഭോക്താവും സര്‍ക്കാര്‍ പദ്ധതികളില്‍ നിന്ന് ഒഴിവാക്കപ്പെടുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കുകയാണ് ഞങ്ങളുടെ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധത, ഇതിനായി ഉത്തര്‍പ്രദേശില്‍ പോലും ലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകളെ ബന്ധിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് മോദിയുടെ 'ഗ്യാരണ്ടിയുടെ വാഹനം' എല്ലാ ഗ്രാമങ്ങളിലും എത്തുന്നു.

സഹോദരന്‍മാരേ സഹോദരികളേ,

രാജ്യത്തെ ഓരോ പൗരനും ഗവണ്‍മെന്റ് പദ്ധതികളില്‍ അര്‍ഹതപ്പെട്ട ആനുകൂല്യങ്ങള്‍ ഉടനടി ലഭിക്കുമെന്ന് മോദിയുടെ ഉറപ്പ്. ഗവണ്‍മെന്റ് തങ്ങളുടെ വാഗ്ദാനങ്ങള്‍ പാലിക്കുമ്പോള്‍  മോദിയുടെ ഉറപ്പിലൂടെ പ്രതിബന്ധത നിറവേറ്റപ്പെട്ടതായാണ് രാജ്യം കണക്കാക്കുന്നത്. സര്‍ക്കാര്‍ സ്‌കീമുകളുടെ ആനുകൂല്യങ്ങള്‍ അര്‍ഹതയുള്ള ഓരോ സ്വീകര്‍ത്താവിലും എത്തുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാന്‍ ഞങ്ങള്‍ നിലവില്‍ പരമാവധി പരിശ്രമിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ് 100 ശതമാനം പ്രതിബദ്ധത ഉറപ്പാക്കിക്കൊണ്ട് മോദി പരിപൂര്‍ണ ഗ്യാരണ്ടി നല്‍കുന്നത്.  ഗവണ്‍മെന്റ് മുഴുവന്‍ ഗുണഭോക്താക്കളിലേക്കും എത്തുമ്പോള്‍ വിവേചനത്തിനും അഴിമതിക്കും ഇടമില്ല. ഇത് യഥാര്‍ത്ഥ മതേതരത്വവും യഥാര്‍ത്ഥ സാമൂഹിക നീതിയും ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നു. സമൂഹത്തിലെ ഏത് വിഭാഗമായാലും, എല്ലാ ആവശ്യക്കാരുടെയും ആവശ്യങ്ങള്‍ ഒരുപോലെയാണ്. ഒരു കര്‍ഷകന്‍ ഏതു സമൂഹത്തില്‍ പെട്ടവനായാലും അവന്റെ ആവശ്യങ്ങളും സ്വപ്നങ്ങളും ഒന്നുതന്നെയാണ്. സ്ത്രീകള്‍ ഏത് സമൂഹത്തില്‍ പെട്ടവരായാലും അവരുടെ ആവശ്യങ്ങളും സ്വപ്നങ്ങളും ഒന്നുതന്നെയാണ്. യുവാക്കള്‍ ഏതു സമൂഹത്തില്‍ പെട്ടവരായാലും അവരുടെ സ്വപ്നങ്ങളും വെല്ലുവിളികളും ഒന്നുതന്നെയാണ്. അതുകൊണ്ടാണ് ഒരു വിവേചനവുമില്ലാതെ എല്ലാ ആവശ്യക്കാരിലേക്കും വേഗത്തില്‍ എത്തിച്ചേരാന്‍ മോദി ആഗ്രഹിക്കുന്നത്.

സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം, 'ഗരീബി ഹഠാവോ' (ദാരിദ്ര്യം തുടച്ചുനീക്കുക) എന്ന പൊള്ളയായ മുദ്രാവാക്യങ്ങള്‍ വളരെക്കാലം ഉയര്‍ന്നു. സാമൂഹ്യനീതിയുടെ പേരില്‍ തെറ്റായ അവകാശവാദങ്ങള്‍ ഉന്നയിക്കപ്പെട്ടു. പക്ഷേ, ഒരു പ്രത്യേക കൂട്ടം കുടുംബങ്ങള്‍ മാത്രം അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കുകയും ഈ കുടുംബങ്ങളും രാഷ്ട്രീയ മണ്ഡലത്തില്‍ തഴച്ചുവളരുകയും ചെയ്തു എന്നതിന് രാജ്യത്തെ പാവപ്പെട്ടവര്‍ സാക്ഷിയാണ്. സാധാരണ ദരിദ്രരും ദലിതരും പിന്നാക്ക സമുദായങ്ങളും കുറ്റകൃത്യങ്ങളും കലാപങ്ങളും ഭയന്നാണ് ജീവിച്ചത്. എന്നിരുന്നാലും, രാജ്യത്ത് സ്ഥിതിഗതികള്‍ മാറുകയാണ്. മോദി നിങ്ങളുടെ സേവനത്തില്‍ ആത്മാര്‍ത്ഥമായി വ്യാപൃതനാണ്. നമ്മുടെ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ പത്തുവര്‍ഷത്തെ ഭരണത്തില്‍, 25 കോടി ജനങ്ങളെ ദാരിദ്ര്യത്തില്‍ നിന്ന് കരകയറ്റാന്‍ സാധിച്ചു, അത് അമ്പരപ്പിക്കുന്ന മഹത്തായ നേട്ടമാണ്. ബാക്കിയുള്ളവര്‍ തങ്ങളും ഉടന്‍ ദാരിദ്ര്യത്തില്‍ നിന്ന് കരകയറുമെന്ന ശുഭാപ്തിവിശ്വാസത്തിലാണ്.

 

|

സുഹൃത്തുക്കളേ,

എന്നെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം നിങ്ങള്‍ കുടുംബമാണ്, നിങ്ങളുടെ അഭിലാഷങ്ങള്‍ എന്റെ പ്രതിബദ്ധതകളാണ്. അതുകൊണ്ട്, നിങ്ങളെപ്പോലെ രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള സാധാരണ കുടുംബങ്ങള്‍ ശാക്തീകരിക്കപ്പെടുമ്പോള്‍, അത് മോദിക്ക് ഒരു മുതല്‍ക്കൂട്ടാകും. ഗ്രാമീണ ദരിദ്രര്‍, യുവാക്കള്‍, സ്ത്രീകള്‍, കര്‍ഷകര്‍ എന്നിവരുള്‍പ്പെടെ എല്ലാവരെയും ശാക്തീകരിക്കുന്നതിനുള്ള നിലവിലുള്ള കാമ്പയിന്‍ നിലനില്‍ക്കും.

ഇന്ന് ബുലന്ദ്ഷഹറില്‍ നിന്ന് മോദി ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ ബ്യൂഗിള്‍ മുഴക്കുമെന്ന് ചില മാധ്യമപ്രവര്‍ത്തകര്‍ പറയുന്നത് ഞാന്‍ ശ്രദ്ധിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, വികസനത്തിന്റെ ബ്യൂഗിള്‍ മുഴക്കുന്നതിലാണ് മോദി ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത്; പാവപ്പെട്ടവരുടെ ക്ഷേമത്തിനായി പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു. ഇവിടെ മോദിക്ക് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബ്യൂഗിള്‍ മുഴക്കേണ്ട ആവശ്യമില്ല, ഭാവിയിലും ഉണ്ടാകില്ല. മോദിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ജനങ്ങള്‍ തന്നെയാണ് ആ ബ്യൂഗിള്‍ മുഴക്കുന്നത്. ജനങ്ങള്‍ അങ്ങനെ ചെയ്യുമ്പോള്‍, സേവന മനോഭാവത്തോടെ അവരുടെ ആവശ്യങ്ങള്‍ക്ക് മുന്‍ഗണന നല്‍കി അവരെ സേവിക്കുന്നതിനായി മോദി തന്റെ സമയം ചെലവഴിക്കും.

ഈ വികസന പദ്ധതികള്‍ക്ക് ഒരിക്കല്‍ കൂടി എല്ലാവരേയും അഭിനന്ദിക്കുന്നു. എന്നോടൊപ്പം ഉറക്കെ പറയൂ -

ഭാരത് മാതാ കീ - ജയ്!
ഭാരത് മാതാ കീ - ജയ്!
ഭാരത് മാതാ കീ - ജയ്!
വളരെ നന്ദി!

 

Explore More
ഓരോ ഭാരതീയന്റെയും രക്തം തിളയ്ക്കുന്നു: മൻ കി ബാത്തിൽ പ്രധാനമന്ത്രി മോദി

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

ഓരോ ഭാരതീയന്റെയും രക്തം തിളയ്ക്കുന്നു: മൻ കി ബാത്തിൽ പ്രധാനമന്ത്രി മോദി
EPFO Adds Record 2.18 Million Jobs in June 2025, Youth & Women Drive India’s Formal Job Growth

Media Coverage

EPFO Adds Record 2.18 Million Jobs in June 2025, Youth & Women Drive India’s Formal Job Growth
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
We are moving ahead with the goal of a quantum jump, not just incremental change: PM Modi
August 23, 2025
QuoteIndia is the world's fastest-growing major economy and is soon set to become the third-largest globally: PM
QuoteIndia, with its resilience and strength, stands as a beacon of hope for the world: PM
QuoteOur Government is infusing new energy into India's space sector: PM
QuoteWe are moving ahead with the goal of a quantum jump, not just incremental change: PM
QuoteFor us, reforms are neither a compulsion nor crisis-driven, but a matter of commitment and conviction: PM
QuoteIt is not in my nature to be satisfied with what has already been achieved. The same approach guides our reforms: PM
QuoteA major reform is underway in GST, set to be completed by this Diwali, making GST simpler and bringing down prices: PM
QuoteA Viksit Bharat rests on the foundation of an Aatmanirbhar Bharat: PM
Quote'One Nation, One Subscription' has simplified access to world-class research journals for students: PM
QuoteGuided by the mantra of Reform, Perform, Transform, India today is in a position to help lift the world out of slow growth: PM
QuoteBharat carries the strength to even bend the course of time: PM

नमस्कार!

मैं World Leaders Forum में आए सभी मेहमानों का अभिनंदन करता हूं। इस फोरम की टाइमिंग बहुत perfect है, और इसलिए मैं आपकी सराहना करता हूँ। अभी पिछले हफ्ते ही लाल किले से मैंने नेक्स्ट जेनरेशन रिफॉर्म्स की बात कही है, और अब ये फोरम इस स्पिरिट के फोर्स मल्टीप्लायर के रूप में काम कर रहा है।

साथियों,

यहां वैश्विक परिस्थितियों पर, Geo-Economics पर बहुत विस्तार से चर्चाएं हुई हैं, और जब हम ग्लोबल Context में देखते हैं, तो आपको भारत की इकॉनॉमी की मजबूती का एहसास होता है। आज भारत दुनिया की Fastest Growing मेजर इकॉनॉमी है। हम बहुत जल्द दुनिया की तीसरी सबसे बड़ी इकॉनॉमी बनने वाले हैं। एक्सपर्ट कह रहे हैं कि दुनिया की ग्रोथ में भारत का कंट्रीब्यूशन बहुत जल्द, करीब 20 परसेंट होने जा रहा है। ये ग्रोथ, ये रेज़ीलियन्स, जो हम भारत की इकॉनॉमी में देख रहे हैं, इसके पीछे बीते एक दशक में भारत में आई Macro-Economic Stability है। आज हमारा फिस्कल डेफिसिट घटकर Four Point Four परसेंट तक पहुंचने का अनुमान है। और ये तब है, जब हमने कोविड का इतना बड़ा संकट झेला है। आज हमारी कंपनियां, Capital Markets से Record Funds जुटा रही हैं। आज हमारे Banks, पहले से कहीं ज्यादा मज़बूत हैं। Inflation बहुत Low है, Interest Rates कम हैं। आज हमारा Current Account Deficit कंट्रोल में है। Forex Reserves भी बहुत मजबूत हैं। इतना ही नहीं, हर महीने लाखों Domestic Investors, S.I.P’s के ज़रिये हजारों करोड़ रुपए मार्केट में लगा रहे हैं।

साथियों,

आप भी जानते हैं, जब इकॉनॉमी के फंडामेंटल्स मजबूत होते हैं, उसकी बुनियाद मजबूत होती है, तो उसका प्रभाव भी हर तरफ होता है। मैंने अभी 15 अगस्त को ही इस बारे में विस्तार से चर्चा की है। मैं उन बातों को नहीं दोहराउंगा, लेकिन 15 अगस्त के आसपास और उसके बाद एक हफ्ते में जो कुछ हुआ है, वो अपने आप में भारत की ग्रोथ स्टोरी का शानदार उदाहरण है।

|

साथियों,

अभी latest आंकड़ा आया है कि अकेले जून महीने में, यानी मैं एक महीने की बात करता हूं, अकेले जून के महीने में E.P.F.O डेटा में 22 लाख फॉर्मल जॉब्स जुड़ी हैं, और ये संख्या अब तक के किसी भी महीने से ज्यादा है। भारत की रिटेल इंफ्लेशन 2017 के बाद सबसे कम स्तर पर है। हमारे Foreign Exchange Reserves अपने रिकार्ड हाई के करीब है। 2014 में हमारी Solar PV Module Manufacturing Capacity करीब ढाई गीगावॉट थी, ताजा आंकड़ा है कि आज ये कैपिसिटी 100 गीगावॉट के ऐतिहासिक पड़ाव तक पहुंच चुकी है। दिल्ली का हमारा एयरपोर्ट भी ग्लोबल एयरपोर्ट्स के elite Hundred-Million-Plus Club में पहुंच गया है। आज इस एयरपोर्ट की एनुअल पैसेंजर हैंडलिंग कैपिसिटी 100 मिलियन Plus की है। दुनिया के सिर्फ 6 एयरपोर्ट्स इस Exclusive Group का हिस्सा हैं।

साथियों,

बीते दिनों एक और खबर चर्चा में रही है। S&P Global Ratings ने भारत की Credit Rating Upgrade की है। और ऐसा करीब 2 दशकों के बाद हुआ है। यानी भारत अपनी Resilience और Strength से बाकी दुनिया की उम्मीद बना हुआ है।

साथियों,

आम बोलचाल में एक लाइन हम बार बार सुनते आए हैं, कभी हम भी बोलते हैं, कभी हम भी सुनते हैं, और कहा जाता है - Missing The Bus. यानी कोई अवसर आए, और वो निकल जाए। हमारे देश में पहले की सरकारों ने टेक्नोलॉजी और इंडस्ट्री के अवसरों की ऐसी कई Buses छोड़ी हैं। मैं आज किसी की आलोचना के इरादे से यहां नहीं आया हूं, लेकिन लोकतंत्र में कई बार तुलनात्मक बात करने से स्थिति और स्पष्ट होती है।

साथियों,

पहले की सरकारों ने देश को वोटबैंक की राजनीति में उलझाकर रखा, उनकी सोच चुनाव से आगे सोचने की ही नहीं थी। वो सोचते थे, जो Cutting Edge Technology है, वो बनाने का काम विकसित देशों का है। हमें कभी ज़रूरत होगी, तो वहां से इंपोर्ट कर लेंगे। यही वजह थी कि सालों तक हमारे देश को दुनिया के बहुत से देशों से पीछे रहना पड़ा, हम Bus Miss करते रहे। मैं कुछ उदाहरण बताता हूं, जैसे हमारा कम्यूनिकेशन सेक्टर है। जब दुनिया में इंटरनेट का दौर शुरु हुआ, तो उस वक्त की सरकार असमंजस में थी। फिर 2G का दौर आया, तो क्या-क्या हुआ, ये हम सबने देखा है। हमने वो Bus मिस कर दी। हम 2G, 3G और 4G के लिए भी विदेशों पर निर्भर रहे। आखिर कब तक ऐसे चलता रहता? इसलिए 2014 के बाद भारत ने अपनी अप्रोच बदली, भारत ने तय कर लिया कि हम कोई भी Bus छोड़ेंगे नहीं, बल्कि ड्राइविंग सीट पर बैठकर आगे बढ़ेंगे। और इसलिए हमने पूरा अपना 5G स्टैक देश में ही विकसित किया। हमने मेड इन इंडिया 5G बनाया भी, और सबसे तेजी से देश भर में पहुंचाया भी। अब हम मेड इन इंडिया 6G पर तेज़ी से काम कर रहे हैं।

और साथियों,

हम सब जानते हैं, भारत में सेमीकंडक्टर बनने की शुरुआत भी 50-60 साल पहले हो सकती थी। लेकिन भारत ने वो Bus भी मिस कर दी, और आने वाले कई बरसों तक ऐसा ही होता रहा। आज हमने ये स्थिति बदली है। भारत में सेमीकंडक्टर से जुड़ी फैक्ट्रियां लगनी शुरु हो चुकी हैं, इस साल के अंत तक पहली मेड इन इंडिया चिप, बाजार में आ जाएगी।

|

साथियों,

आज नेशनल स्पेस डे भी है, मैं आप सभी को National Space Day की शुभकामनाएं और उसके साथ ही, इस सेक्टर की भी बात करूंगा। 2014 से पहले स्पेस मिशन्स भी सीमित होते थे, और उनका दायरा भी सीमित था। आज 21वीं सदी में जब हर बड़ा देश अंतरिक्ष की संभावनाओं को तलाश रहा है, तो भारत कैसे पीछे रहता? इसलिए हमने स्पेस सेक्टर में रिफॉर्म भी किए और इसे प्राइवेट सेक्टर के लिए ओपन भी कर दिया। मैं आपको एक आंकड़ा देता हूं। Year 1979 से 2014 तक भारत में सिर्फ 42 Missions हुए थे, यानी 35 Years में 42 मिशन्स, आपको ये जानकर खुशी होगी कि पिछले 11 सालों में 60 से ज्यादा Missions पूरे हो चुके हैं। आने वाले समय में कई सारे मिशन लाइन्ड अप हैं। इसी साल हमने, स्पेस डॉकिंग का सामर्थ्य भी हासिल किया है। ये हमारे फ्यूचर के मिशन्स के लिए बहुत बड़ी अचीवमेंट है। अब भारत गगनयान मिशन से अपने Astronauts को Space में भेजने की तैयारी में है। और इसमें हमें ग्रुप कैप्टन शुभांशु शुक्ला के अनुभवों से भी बहुत मदद मिलने वाली है।

साथियों,

स्पेस सेक्टर को नई एनर्जी देने के लिए उसे हर बंधन से आजाद करना जरूरी था। इसलिए हमने पहली बार Private Participation के लिए Clear Rules बनाए, पहली बार Spectrum Allocation Transparent हुआ, पहली बार Foreign Investment Liberalise हुआ, और इस साल के बजट में हमने Space Startups के लिए 1,000 करोड़ रुपए का Venture Capital Fund भी दिया है।

साथियों,

आज भारत का स्पेस सेक्टर इन रीफॉर्म्स की सफलता देख रहा है। साल 2014 में भारत में सिर्फ एक Space Startup था, आज 300 से ज्यादा हैं। और वो समय भी दूर नहीं जब अंतरिक्ष में हमारा अपना स्पेस स्टेशन होगा।

साथियों,

हम इंक्रीमेंटल चेंज के लिए नहीं बल्कि क्वांटम जंप का लक्ष्य लेकर आगे बढ़ रहे हैं। और रिफॉर्म्स हमारे लिए न कंपल्शन हैं, न क्राइसिस ड्रिवेन हैं, ये हमारा कमिटमेंट है, हमारा कन्विक्शन है! हम होलिस्टिक अप्रोच के साथ किसी एक सेक्टर की गहरी समीक्षा करते हैं, और फिर One By One उस सेक्टर में रीफॉर्म्स किए जाते हैं।

Friends,

कुछ ही दिन पहले संसद का मानसून सत्र समाप्त हुआ है। इसी मानसून सत्र में आपको Reforms की निरंतरता दिखेगी। विपक्ष द्वारा अनेक व्यवधान पैदा करने के बावजूद हम पूरे कमिटमेंट के साथ Reforms में जुटे रहे। इसी मानसून सत्र में जन विश्वास 2.0 है, यह ट्रस्ट बेस्ड गवर्नेंस और प्रो पीपल गवर्नेंस से जुड़ा बहुत बड़ा रिफॉर्म हुआ है। जन विश्वास के पहले एडिशन में हमने करीब 200 minor offences को डी-क्रिमिनलाइज किया था। अब इस कानून के दूसरे एडिशन में हमने 300 से ज्यादा minor offences को डी-क्रिमिनलाइज कर दिया है। इसी सेशन में इनकम टैक्स कानून में भी रीफॉर्म किया गया है। 60 साल से चले आ रहे इस कानून को अब और सरल बनाया गया है। और इसमें भी एक खास बात है, पहले इस कानून की भाषा ऐसी थी कि सिर्फ़ वकील या CA ही इसे ठीक से समझ पाते थे। लेकिन अब इनकम टैक्स बिल को देश के सामान्य टैक्सपेयर की भाषा में तैयार किया गया है। यह दिखाता है कि नागरिकों के हितों को लेकर हमारी सरकार कितनी संवेदनशील है।

|

साथियों,

इसी मानसून सेशन में माइनिंग से जुड़े कानूनों में भी बहुत संशोधन किया गया है। शिपिंग और पोर्ट्स से जुड़े कानून भी बदले गए हैं। यह कानून भी अंग्रेजों के जमाने से ऐसे ही चले आ रहे थे। अब जो सुधार हुए हैं, वह भारत की ब्लू इकॉनॉमी को, पोर्ट लेड डेवलपमेंट को बढ़ावा देंगे। इसी तरह स्पोर्ट्स सेक्टर में भी नए रीफॉर्म किए गए हैं। हम भारत को बड़े इवेंट्स के लिए तैयार कर रहे हैं। स्पोर्ट्स इकोनॉमी के पूरे इकोसिस्टम का निर्माण कर रहे हैं। इसलिए सरकार, नई नेशनल स्पोर्ट्स पॉलिसी-खेलो भारत नीति लेकर भी आई है।

साथियों,

जो लक्ष्य हासिल कर लिया, उसी में संतुष्ट हो जाऊं, वो इतना करके बहुत हो गया, मोदी आराम कर लेगा! यह मेरे स्वभाव में नहीं है। रिफॉर्म्स को लेकर भी हमारी यही सोच हैं। हम आगे के लिए तैयारी करते रहते हैं, हमें और आगे बढ़ना हैं। अब रिफॉर्म्स का एक और पूरा आर्सेनल लेकर आने वाले हूं। इसके लिए हम कई मोर्चों पर काम कर रहे हैं। हम बेवजह के कानूनों को खत्म कर रहे हैं। नियमों और प्रक्रियाओं को सरल बना रहे हैं। प्रोसीजर्स और अप्रूवल्स को डिजिटल कर रहे हैं। अनेक प्रावधानों को डिक्रिमनलाइज कर रहे हैं। इसी कड़ी में GST में भी बहुत बड़ा रिफॉर्म किया जा रहा है। इस दीवाली तक ये प्रक्रिया पूरी हो जाएगी। इससे GST और आसान बनेगा और कीमतें भी कम होंगी।

साथियों,

नेक्स्ट जनरेशन रिफॉर्म्स के लिए इसके इस आर्सनल से भारत में मैन्युफैक्चरिंग बढ़ेगी, मार्केट में डिमांड बढ़ेगी, इंडस्ट्री को नई एनर्जी मिलेगी, Employment के नए अवसर बनेंगे और Ease Of Living, Ease Of Doing Business दोनों इंप्रूव होंगे।

साथियों,

आज भारत 2047 तक विकसित होने के लिए पूरी शक्ति से जुटा है और विकसित भारत का आधार आत्मनिर्भर भारत है। आत्मनिर्भर भारत को भी हमें तीन पैरामीटर्स पर देखने की जरूरत है। यह पैरामीटर हैं–स्पीड, स्केल और स्कोप। आपने ग्लोबल पेंडेमिक के दौरान भारत की स्पीड भी देखी है, स्केल भी देखा है और स्कोप भी महसूस किया है। आपको याद होगा, उस समय कैसे एकदम बहुत सारी चीजों की जरूरत पड़ गई थी और दूसरी तरफ ग्लोबल सप्लाई चेन भी एकदम ठप हो गई थी। तब हमने देश में ही जरूरी चीज़ें बनाने के लिए कदम उठाए। देखते ही देखते, हमने बहुत बड़ी मात्रा में टेस्टिंग किट्स बनाए, वेंटिलेटर्स बनाए, देशभर के अस्पतालों में ऑक्सीजन प्लांट्स लगाए। इन सारे कामों में भारत की स्पीड दिखाई दी। हमने देश के कोने-कोने में जाकर, अपने नागरिकों को 220 करोड़ से ज्यादा मेड इन इंडिया वैक्सीन लगाईं और वो भी बिल्कुल मुफ्त। इसमें भारत का स्केल दिखाई देता है। हमने करोड़ों लोगों को तेज़ी से वैक्सीन लगाने के लिए कोविन जैसा प्लेटफॉर्म बनाया। इसमें भारत का स्कोप नजर आता है। यह दुनिया का सबसे अनूठा सिस्टम था, जिसके चलते रिकॉर्ड समय में हमने वैक्सीनेशन भी पूरा कर लिया।

साथियों,

ऐसे ही, एनर्जी के क्षेत्र में भारत की स्पीड, स्केल और स्कोप को दुनिया देख रही है। हमने तय किया था कि 2030 तक हम अपनी टोटल पावर कैपेसिटी का फिफ्टी परसेंट, नॉन फॉसिल फ्यूल से जनरेट करेंगे, यह 2030 तक का लक्ष्य था। यह टारगेट हमने पांच साल पहले इसी साल 2025 में ही अचीव कर लिया।

|

साथियों,

पहले के समय जो नीतियां थीं, उसमें इंपोर्ट पर बहुत जोर रहा। लोगों के अपने फायदे थे, अपने खेल थे। लेकिन आज आत्मनिर्भर होता भारत, एक्सपोर्ट में भी नए रिकॉर्ड बना रहा है। पिछले एक साल में हमने चार लाख करोड़ रुपए के एग्रीकल्चर प्रॉडक्ट एक्सपोर्ट किए हैं। पिछले एक साल में पूरी दुनिया में 800 करोड़ वैक्सीन डोज बनी है। इसमें 400 करोड़ भारत में ही बनी हैं। आजादी के साढ़े छह दशक में हमारा इलेक्ट्रॉनिक्स एक्सपोर्ट, 35 हज़ार करोड़ रुपए के आस-पास पहुंच पाया था। आज ये करीब सवा तीन लाख करोड़ रुपए तक पहुंच रहा है।

साथिय़ों,

2014 तक भारत 50 हजार करोड़ रुपए के आसपास के ऑटोमोबाइल एक्सपोर्ट करता था। आज भारत एक साल में एक लाख बीस हज़ार करोड़ रुपए के ऑटोमोबाइल एक्सपोर्ट कर रहा है। आज हम मेट्रो कोच, रेल कोच से लेकर रेल लोकोमोटिव तक एक्सपोर्ट करने लगे हैं। वैसे आपके बीच आया हूं, तो भारत की एक और सफलता के बारे में आपको बता दूं, भारत अब दुनिया के 100 देशों को इलेक्ट्रिक व्हीकल भी एक्सपोर्ट करने जा रहा है। दो दिन के बाद 26 अगस्त को इससे जुड़ा एक बहुत बड़ा कार्यक्रम भी हो रहा है।

साथियों,

आप सभी जानते हैं, देश की प्रगति का बहुत बड़ा आधार रिसर्च भी है। इंपोर्टेड रिसर्च से गुज़ारा तो हो सकता है, लेकिन जो हमारा संकल्प है, वह सिद्ध नहीं हो सकता। इसलिए, रिसर्च फील्ड में हमें Urgency चाहिए, वैसा Mindset चाहिए। हमने रिसर्च को प्रोत्साहित करने के लिए बहुत तेजी से काम किया है। इसके लिए जो जरूरी पॉलिसी और प्लेटफार्म चाहिए, उस पर भी हम लगातार काम कर रहे हैं। आज, रिसर्च और डेवलपमेंट पर होने वाला खर्च 2014 की तुलना में दोगुने से भी अधिक हो गया है। 2014 की तुलना में फाइल किए जाने वाले पेटेंट्स की संख्या भी 17 टाइम ज्यादा हो गई है। हमने करीब 6,000 हायर एजुकेशन इंस्टीट्यूट्स में रिसर्च एंड डेवलपमेंट सेल स्थापित किए गए हैं। ‘वन नेशन, वन सब्सक्रिप्शन’ से भी आप परिचित हैं। इसने छात्रों के लिए विश्वस्तरीय रिसर्च जर्नल्स तक पहुँचने में उनको बहुत आसान बना दिया है। हमने 50 हज़ार करोड़ रुपए के बजट के साथ नेशनल रिसर्च फाउंडेशन बनाया है। एक लाख करोड़ रुपए की रिसर्च डेवलपमेंट एंड इनोवेशन स्कीम को भी मंजूरी दे दी है। लक्ष्य ये है कि प्राइवेट सेक्टर में, विशेषकर Sunrise और Strategic Sectors में नई रीसर्च को सपोर्ट मिले।

साथियों,

यहां इस समिट में इंडस्ट्री के बड़े-बड़े दिग्गज भी हैं। आज समय की मांग है कि इंडस्ट्री और प्राइवेट सेक्टर आगे आएं, विशेषकर Clean Energy, Quantum Technology, Battery Storage, Advanced Materials और Biotechnology जैसे सेक्टर्स में रिसर्च पर अपना काम और अपना निवेश और बढ़ाएँ। इससे विकसित भारत के संकल्प को नई एनर्जी मिलेगी।

|

साथियों,

रिफॉर्म, परफॉर्म, ट्रांसफॉर्म के मंत्र पर चल रहा भारत आज उस स्थिति में है कि वो दुनिया को धीमी ग्रोथ से बाहर निकाल सकता है। हम ठहरे हुए पानी में किनारे पर बैठकर के कंकड़ मारकर एंजॉय करने वाले लोग नहीं हैं, हम बहती तेज़ धारा को मोड़ने वाले लोग हैं और जैसा मैंने लाल किले से कहा था, भारत...समय को भी मोड़ देने का सामर्थ्य लेकर चल रहा है।

साथियों,

एक बार आप सबसे मिलने का मुझे अवसर मिला है, इसके लिए मैं इकोनॉमिक टाइम्‍स का आभार व्यक्त करता हूं। आप सबका भी हृदय से बहुत-बहुत आभार व्यक्त करता हूं। बहुत-बहुत शुभकामनाएं देता हूं!

धन्‍यवाद!