ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಇಂದು ನಡೆದ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಸಭೆಯು 2022-23 ರಿಂದ 2025-26 ರವರೆಗೆ 15 ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಉಳಿದ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಈಶಾನ್ಯ ವಲಯಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಉಪಕ್ರಮ (ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌/ PM-DevINE) ಎಂಬ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗೆ ತನ್ನ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ . ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಎಂಬ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಯು ಶೇ. 100 ರಷ್ಟು ಕೇಂದ್ರ ಧನಸಹಾಯದೊಂದಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ವಲಯದ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಈಶಾನ್ಯ ವಲಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯ (ಡಿಒಎನ್‌ಇಆರ್‌) ಇದನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲಿದೆ.
ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಯೋಜನೆಯು 2022-23 ರಿಂದ 2025-26 ರವರೆಗೆ (15ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಅವಧಿಯ ಉಳಿದ ವರ್ಷಗಳು) ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ 6,600 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
2025-26ರ ವೇಳೆಗೆ ಪಿಎಂ- ಡಿವೈನ್‌ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾಗುವುದು, ಇದರಿಂದ ಈ ವರ್ಷದ ನಂತರ ಯಾವುದೇ ಬದ್ಧತೆಯ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳಿಲ್ಲ. ಇದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ 2022-23 ಮತ್ತು 2023-24 ರಲ್ಲಿಈ ಯೋಜನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿನ ಮಂಜೂರಾತಿಗಳ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಅನುಮೋದನೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. 2024-25 ಮತ್ತು 2025-26ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲಾಗುವುದು, ಆದರೆ ಮಂಜೂರಾದ ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಗಮನ ಹರಿಸಲಾಗುವುದು.
ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಸೃಷ್ಟಿ, ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಯುವಕರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಜೀವನೋಪಾಯದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಈಶಾನ್ಯ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ ಅಥವಾ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವಾಲಯಗಳು / ಏಜೆನ್ಸಿಗಳ ಮೂಲಕ ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ಅನ್ನು ಡಿಒಎನ್‌ಇಆರ್‌ ಸಚಿವಾಲಯವು ಜಾರಿಗೆ ತರುತ್ತದೆ. ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಅಡಿಯಲ್ಲಿಮಂಜೂರಾದ ಯೋಜನೆಗಳ ಸಮರ್ಪಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು, ಇದರಿಂದ ಅವು ಸುಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ನಿರ್ಮಾಣದ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಮಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದ ಮಿತಿಯನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಲು, ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವ ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ನಿರ್ಮಾಣ (ಇಪಿಸಿ) ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗುವುದು.
ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ನ ಉದ್ದೇಶಗಳು ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತಿವೆ:
(ಎ) ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಗತಿ ಶಕ್ತಿಯ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಿಂದ ಮೂಲಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವ ನಿಧಿ;
(ಬಿ) ಎನ್‌ಇಆರ್‌ನ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು;
(ಸಿ) ಯುವಕರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಜೀವನೋಪಾಯದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು;
(ಡಿ) ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅಂತರವನ್ನು ತುಂಬುವುದು.
ಈಶಾನ್ಯ ವಲಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಇತರ ಎಂಡಿಒಎನ್‌ಇಆರ್‌ ಯೋಜನೆಗಳಿವೆ. ಇತರ ಎಂಡಿಒಎನ್‌ಇಆರ್‌ ಯೋಜನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿಯೋಜನೆಗಳ ಸರಾಸರಿ ಗಾತ್ರವು ಕೇವಲ 12 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಷ್ಟಿದೆ. ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಯೋಜನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಸಹ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಎಂಡಿಒಎನ್‌ಇಆರ್‌ ಅಥವಾ ಇತರ ಯಾವುದೇ ಸಚಿವಾಲಯ/ಇಲಾಖೆಯ ಇತರ ಯಾವುದೇ ಯೋಜನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಅಡಿಯಲ್ಲಿಯೋಜನಾ ಬೆಂಬಲದ ನಕಲು ಇಲ್ಲಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು.
ಈಶಾನ್ಯ ವಲಯದಲ್ಲಿನ (ಎನ್‌ಇಆರ್‌) ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕೊರತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು 2022-23 ರ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ಅನ್ನು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಘೋಷಣೆಯು ಸರ್ಕಾರವು ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪ್ರದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಮತ್ತೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.
ಎನ್‌ಇಆರ್‌ನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಒಂದು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಬದಲಿಯಲ್ಲ.
ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್‌ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ2022-23 ರಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗುವ ಕೆಲವು ಯೋಜನೆಗಳು ಬಜೆಟ್‌ ಘೋಷಣೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರೂ, ಗಣನೀಯ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಣಾಮ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ಸುಸ್ಥಿರ ಜೀವನೋಪಾಯದ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಆರೈಕೆ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ) ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು.
ಪಿಎಂ-ಡೆವೈನ್‌ ಘೋಷಣೆಗೆ ಸಮರ್ಥನೆಯೆಂದರೆ, ಮೂಲಭೂತ ಕನಿಷ್ಠ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ (ಬಿಎಂಎಸ್‌) ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಎನ್‌ಇ (ಈಶಾನ್ಯ) ರಾಜ್ಯಗಳ ನಿಯತಾಂಕಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಕೆಳಗಿವೆ ಮತ್ತು ನೀತಿ ಆಯೋಗ, ಯುಎನ್‌ಡಿಪಿ ಮತ್ತು ಎಂಡಿಒಎನ್‌ಇಆರ್‌ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಬಿಇಆರ್‌ ಜಿಲ್ಲಾ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗೋಡ್‌ (ಎಸ್‌ಡಿಜಿ) ಸೂಚ್ಯಂಕ 2021-22 ರ ಪ್ರಕಾರ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಂತರಗಳಿವೆ. ಈ ಬಿಎಂಎಸ್‌ ಕೊರತೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಂತರಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಹೊಸ ಯೋಜನೆಯಾದ ಪಿಎಂ- ಡಿವೈನ್‌ ಅನ್ನು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
