અવકાશમાં ભારતનો ધ્વજ ફરકાવવા બદલ હું તમને હાર્દિક અભિનંદન અને શુભકામનાઓ પાઠવું છું: પ્રધાનમંત્રી
વિજ્ઞાન અને આધ્યાત્મિકતા, બંને આપણા રાષ્ટ્રની તાકાત છે: પ્રધાનમંત્રીચંદ્રયાન મિશનની સફળતા સાથે દેશના બાળકો અને યુવાનોમાં વિજ્ઞાન પ્રત્યે નવી રુચિ જાગી છે, અવકાશનું અન્વેષણ કરવાનો જુસ્સો છે, હવે તમારી ઐતિહાસિક યાત્રા આ સંકલ્પને વધુ શક્તિ આપી રહી છે: પ્રધાનમંત્રીઆપણે મિશન ગગનયાનને આગળ ધપાવવાનું છે, આપણે આપણું પોતાનું અવકાશ મથક બનાવવું છે અને ભારતીય અવકાશયાત્રીઓને ચંદ્ર પર ઉતારવા પડશે: પ્રધાનમંત્રીઆજે હું વિશ્વાસ સાથે કહી શકું છું કે આ ભારતના ગગનયાન મિશનની સફળતાનો પહેલો અધ્યાય છે, તમારી ઐતિહાસિક યાત્રા ફક્ત અવકાશ સુધી મર્યાદિત નથી, તે વિકસિત ભારતની આપણી યાત્રાને ગતિ અને નવું જોમ આપશે: પ્રધાનમંત્રીભારત વિશ્વ માટે અવકાશની નવી શક્યતાઓના દરવાજા ખોલવા જઈ રહ્યું છે: પ્રધાનમંત્રીપ્રધાનમંત્રી: શુભાંશુ નમસ્કાર !
શુભાંશુ શુક્લા: નમસ્કાર !
પ્રધાનમંત્રી: આજે તમે તમારી માતૃભૂમિથી, ભારતભૂમિથી ઘણા દૂર છો, પણ તમે ભારતીયોના હૃદયની સૌથી નજીક છો. તમારા નામમાં શુભતા છે અને તમારી યાત્રા એક નવા યુગની શરૂઆત પણ છે. આ સમયે, અમે બંને વાત કરી રહ્યા છીએ, પરંતુ 140 કરોડ ભારતીયોની લાગણીઓ પણ મારી સાથે છે. મારો અવાજ બધા ભારતીયોના ઉત્સાહ અને ઉત્સાહને પ્રતિબિંબિત કરે છે. અવકાશમાં ભારતનો ધ્વજ ફરકાવવા બદલ હું તમને હૃદયપૂર્વક અભિનંદન અને શુભકામનાઓ પાઠવું છું. હું વધારે સમય લઈ રહ્યો નથી, તો સૌ પ્રથમ મને કહો, ત્યાં બધું બરાબર છે? શું તમે સારું અનુભવી રહ્યા છો?
શુભાંશુ શુક્લા: હા, પ્રધાનમંત્રી જી! તમારી શુભેચ્છાઓ અને મારા 140 કરોડ દેશવાસીઓની શુભેચ્છાઓ બદલ ખૂબ ખૂબ આભાર. હું અહીં બિલકુલ ઠીક છું અને સુરક્ષિત છું. તમારા આશીર્વાદ અને પ્રેમને કારણે... મને ખૂબ સારું લાગે છે. આ એક ખૂબ જ નવો અનુભવ છે અને ક્યાંક ને ક્યાંક, આવી ઘણી બધી બાબતો બની રહી છે જે દર્શાવે છે કે હું અને મારા જેવા આપણા દેશમાં અને આપણા ભારતમાં ઘણા લોકો કઈ દિશામાં આગળ વધી રહ્યા છીએ. મારી આ યાત્રા, પૃથ્વીથી ભ્રમણકક્ષા સુધીની 400 કિલોમીટરની આ નાની યાત્રા, ફક્ત મારી નથી. મને લાગે છે કે ક્યાંક આ આપણા દેશની પણ યાત્રા છે કારણ કે જ્યારે હું નાનો હતો, ત્યારે હું ક્યારેય કલ્પના પણ કરી શકતો ન હતો કે હું અવકાશયાત્રી બની શકીશ. પરંતુ હું માનું છું કે તમારા નેતૃત્વ હેઠળ આજનું ભારત આ તક પૂરી પાડે છે અને તે સપનાઓને સાકાર કરવાની તક પણ આપે છે. તો, આ મારા માટે એક મોટી સિદ્ધિ છે અને મને ખૂબ ગર્વ છે કે હું અહીં મારા દેશનું પ્રતિનિધિત્વ કરી શક્યો છું. આભાર, પ્રધાનમંત્રી જી!
પ્રધાનમંત્રી: શુભ, તું અવકાશમાં છે, જ્યાં ગુરુત્વાકર્ષણ લગભગ કંઈ નથી, પણ દરેક ભારતીય જોઈ રહ્યો છે કે તું કેટલો સરળ છે. શું તેં ગજરને ખવડાવ્યો? કા તમે તમારા મિત્રો માટે હલવો લઈને ગયા હતા?
શુભાંશુ શુક્લા: હા, પ્રધાનમંત્રીજી ! હું મારા દેશમાંથી કેટલીક ખાદ્ય ચીજો લાવ્યો હતો, જેમ કે ગાજરનો હલવો, મગની દાળનો હલવો અને કેરીનો રસ ઇચ્છતા હતા કે મારા બીજા મિત્રો, જેઓ બીજા દેશોમાંથી આવ્યા છે, તેઓ પણ તેનો સ્વાદ ચાખે અને ભારતના સમૃદ્ધ રાંધણ વારસાનો અનુભવ કરે. તેથી, અમે બધાએ સાથે બેસીને તેનો સ્વાદ ચાખ્યો અને બધાને તે ખૂબ ગમ્યું. કેટલાક લોકોએ પૂછ્યું કે તેઓ ક્યારે આપણા દેશની મુલાકાત લેશે અને અમારી સાથે તેનો સ્વાદ ચાખશે...
પ્રધાનમંત્રી: શુભ, પરિક્રમા એ ભારતની સદીઓ જૂની પરંપરા છે. તમને ધરતી માતાની પરિક્રમા કરવાનું સૌભાગ્ય મળ્યું છે. તમે અત્યારે ધરતીના કયા ભાગ પરથી પસાર થશો?
શુભાંશુ શુક્લા: હા, પ્રધાનમંત્રી જી! મારી પાસે અત્યારે તે માહિતી નથી, પણ થોડા સમય પહેલા હું બારી બહાર જોઈ રહ્યો હતો, અમે હવાઈ ઉપરથી પસાર થઈ રહ્યા હતા, અને આપણે દિવસમાં 16 વખત ભ્રમણકક્ષા કરીએ છીએ. આપણે ભ્રમણકક્ષામાંથી 16 સૂર્યોદય અને 16 સૂર્યાસ્ત જોઈએ છીએ અને આ આખી પ્રક્રિયા ખૂબ જ અદ્ભુત છે. આ ભ્રમણકક્ષામાં, આટલી ઝડપી ગતિએ, આપણે લગભગ 28000 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે આગળ વધી રહ્યા છીએ.
વખતે અને આ ગતિ જાણીતી નથી કારણ કે અમે અંદર છીએ, પરંતુ ક્યાંક ને ક્યાંક આ ગતિ ચોક્કસપણે દર્શાવે છે કે આપણો દેશ કઈ ગતિએ પ્રગતિ કરી રહ્યો છે.
પ્રધાનમંત્રી: સરસ!
શુભાંશુ શુક્લા: આ ક્ષણે આપણે અહીં પહોંચી ગયા છીએ અને હવે અમારે અહીંથી આગળ વધવાનું છે.
પ્રધાનમંત્રી: સારું, અવકાશની વિશાળતા જોયા પછી તમારા મનમાં પહેલો વિચાર શું આવ્યો?
શુભાંશુ શુક્લા : પ્રધાનમંત્રીજી, સાચું કહું તો, જ્યારે પહેલી વાર ભ્રમણકક્ષામાં પહોંચ્યા, અવકાશમાં પહોંચ્યા, ત્યારે પહેલો નજારો પૃથ્વીનો હતો અને બહારથી પૃથ્વી જોયા પછી પહેલો વિચાર એ આવ્યો કે પૃથ્વી સંપૂર્ણપણે એકસરખી દેખાય છે, મારો મતલબ કે કોઈ સીમા રેખા બહારથી દેખાતી નથી. અને બીજી વાત જે ખૂબ જ ધ્યાનપાત્ર હતી તે એ હતી કે જ્યારે આપણે પહેલી વાર ભારત જોયું, જ્યારે આપણે નકશા પર ભારતનો અભ્યાસ કરીએ છીએ, ત્યારે આપણે જોઈએ છીએ કે અન્ય દેશોનું કદ કેટલું મોટું છે, આપણું કદ કેટલું છે, આપણે તે નકશા પર જોઈએ છીએ, પરંતુ તે સાચું નથી કારણ કે આપણે 2D માં, એટલે કે કાગળ પર, 3D વસ્તુ દોરીએ છીએ. ભારત ખરેખર ખૂબ જ ભવ્ય લાગે છે, ખૂબ મોટું દેખાય છે. તે નકશા પર આપણે જે જોઈએ છીએ તેના કરતાં ઘણું મોટું છે અને એકતાની લાગણી, પૃથ્વીની એકતાની લાગણી, જે આપણું સૂત્ર પણ છે કે વિવિધતામાં એકતા, તેનું મહત્વ એવી રીતે સમજાય છે કે બહારથી જોવામાં આવે તો એવું લાગે છે કે કોઈ સરહદ અસ્તિત્વમાં નથી, કોઈ રાજ્ય અસ્તિત્વમાં નથી, કોઈ દેશ અસ્તિત્વમાં નથી, છેવટે આપણે બધા માનવતાનો એક ભાગ છીએ અને પૃથ્વી આપણું ઘર છે અને આપણે બધા તેના નાગરિકો છીએ.
પ્રધાનમંત્રી: શુભાંશુ , તમે અવકાશ મથક પર જનારા પહેલા ભારતીય છો. તમે ખૂબ મહેનત કરી છે. તમે લાંબી તાલીમમાંથી પસાર થયા છો. હવે તમે વાસ્તવિક પરિસ્થિતિમાં છો, તમે ખરેખર અવકાશમાં છો, ત્યાંની પરિસ્થિતિઓ કેટલી અલગ છે? તમે કેવી રીતે અનુકૂલન કરી રહ્યા છો?
શુભાંશુ શુક્લા: અહીં બધું અલગ છે પ્રધાનમંત્રી જી, અમે છેલ્લા એક વર્ષથી તાલીમ લઈ રહ્યા છીએ, હું બધી સિસ્ટમો વિશે જાણતો હતો, હું બધી પ્રક્રિયાઓ વિશે જાણતો હતો, હું પ્રયોગો વિશે જાણતો હતો. પરંતુ હું અહીં આવતાની સાથે જ અચાનક બધું બદલાઈ ગયું, કારણ કે આપણું શરીર ગુરુત્વાકર્ષણમાં રહેવા માટે એટલું ટેવાઈ ગયું છે કે બધું તેના દ્વારા નક્કી થાય છે, પરંતુ અહીં આવ્યા પછી, કારણ કે ગુરુત્વાકર્ષણ સૂક્ષ્મ ગુરુત્વાકર્ષણ છે અને ગેરહાજર છે, નાની વસ્તુઓ પણ ખૂબ મુશ્કેલ બની જાય છે. હમણાં, તમારી સાથે વાત કરતી વખતે, મેં મારા પગ બાંધી દીધા છે, નહીં તો હું ઉપર જઈશ અને માઈક પણ, આ નાની વસ્તુઓ છે, એટલે કે, જો હું તેને આમ જ છોડી દઉં તો પણ તે આમ જ તરતું રહે છે. પાણી પીવું, ચાલવું, સૂવું એ એક મોટો પડકાર છે, તમે છત પર સૂઈ શકો છો, તમે દિવાલો પર સૂઈ શકો છો, તમે જમીન પર સૂઈ શકો છો.
તો, પ્રધાનમંત્રી જી, બધું થાય છે, તાલીમ સારી હોય છે, પણ વાતાવરણ બદલાય છે, તેથી તેની આદત પડવામાં એક કે બે દિવસ લાગે છે, પણ પછી તે ઠીક થઈ જાય છે, પછી તે સામાન્ય થઈ જાય છે.
પ્રધાનમંત્રી: શુભ, ભારતની તાકાત વિજ્ઞાન અને આધ્યાત્મિકતા બંનેમાં રહેલી છે. તમે અવકાશ યાત્રા પર છો, પરંતુ ભારતની યાત્રા પણ ચાલુ હોવી જોઈએ. ભારત તમારી અંદર દોડતું હોવું જોઈએ. શું તમને તે વાતાવરણમાં ધ્યાન અને માઇન્ડફુલનેસનો લાભ મળે છે?
શુભાંશુ શુક્લા: હા, પ્રધાનમંત્રી જી, હું સંપૂર્ણપણે સહમત છું. મારું માનવું છે કે ભારત પહેલેથી જ દોડી રહ્યું છે અને આ મિશન તે મોટી દોડનું પહેલું પગલું છે અને આપણે ચોક્કસપણે આગળ વધી રહ્યા છીએ અને અવકાશમાં આપણા પોતાના સ્ટેશનો હશે અને ઘણા લોકો ત્યાં પહોંચશે અને માઇન્ડફુલનેસ પણ ઘણો ફરક પાડે છે. સામાન્ય તાલીમ દરમિયાન અથવા લોન્ચ દરમિયાન પણ ઘણી પરિસ્થિતિઓ હોય છે, જે ખૂબ જ તણાવપૂર્ણ હોય છે અને માઇન્ડફુલનેસથી તમે તે પરિસ્થિતિઓમાં તમારી જાતને શાંત રાખી શકો છો અને જો તમે તમારી જાતને શાંત રાખો છો, તો તમે સારા નિર્ણયો લઈ શકો છો. એવું કહેવાય છે કે દોડતી વખતે કોઈ ખાઈ શકતું નથી, તેથી તમે જેટલા શાંત રહેશો, તેટલા સારા નિર્ણયો તમે લઈ શકશો. તેથી, મને લાગે છે કે માઇન્ડફુલનેસ આ બાબતોમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે, તેથી જો બંને બાબતોનો એકસાથે અભ્યાસ કરવામાં આવે, તો આવા પડકારજનક વાતાવરણ અથવા પડકારજનક વાતાવરણમાં, મને લાગે છે કે તે ખૂબ જ ઉપયોગી થશે અને લોકોને ખૂબ જ ઝડપથી અનુકૂલન કરવામાં મદદ કરશે.
પ્રધાનમંત્રી: તમે અવકાશમાં ઘણા પ્રયોગો કરી રહ્યા છો. શું કોઈ એવો પ્રયોગ છે જે ભવિષ્યમાં કૃષિ કે આરોગ્ય ક્ષેત્રને ફાયદો કરાવે?
શુભાંશુ શુક્લા: હા, પ્રધાનમંત્રી જી, હું ખૂબ ગર્વથી કહી શકું છું કે પહેલી વાર ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ 7 અનોખા પ્રયોગો ડિઝાઇન કર્યા છે, જે હું મારી સાથે સ્ટેશન પર લાવ્યો છું અને હું જે પહેલો પ્રયોગ કરવા જઈ રહ્યો છું, જે આજે સુનિશ્ચિત થયેલ છે, તે સ્ટેમ પર છે.
કોષો. તો, અવકાશમાં જવાથી શું થાય છે તે એ છે કે ગુરુત્વાકર્ષણ ગેરહાજર હોવાથી, ભાર દૂર થઈ જાય છે અને તેથી સ્નાયુઓનું નુકસાન થાય છે. તેથી, મારો પ્રયોગ એ જોઈ રહ્યો છે કે શું આપણે કોઈ પૂરક આપીને આ સ્નાયુઓના નુકસાનને રોકી શકીએ છીએ કે વિલંબિત કરી શકીએ છીએ. તેનો પૃથ્વી પર પણ સીધો અર્થ છે કે આ પૂરકનો ઉપયોગ વૃદ્ધાવસ્થાને કારણે સ્નાયુઓના નુકસાનથી પીડાતા લોકો પર થઈ શકે છે. તેથી, મને લાગે છે કે તેનો ચોક્કસપણે ત્યાં ઉપયોગ કરી શકાય છે. આ સાથે, બીજો પ્રયોગ સૂક્ષ્મ શેવાળના વિકાસ પર છે. આ સૂક્ષ્મ શેવાળ ખૂબ નાના છે પરંતુ ખૂબ જ પૌષ્ટિક છે, તેથી જો આપણે અહીં તેમનો વિકાસ જોઈ શકીએ અને એવી પ્રક્રિયા શોધી શકીએ કે જેથી આપણે તેમને મોટી સંખ્યામાં ઉગાડી શકીએ અને પોષણ પૂરું પાડી શકીએ, તો ક્યાંક તે પૃથ્વી પર ખાદ્ય સુરક્ષા માટે ખૂબ ઉપયોગી થશે. અવકાશનો સૌથી મોટો ફાયદો એ છે કે અહીં પ્રક્રિયા ખૂબ જ ઝડપથી થાય છે. તેથી, આપણે મહિનાઓ કે વર્ષો રાહ જોવાની જરૂર નથી, તેથી અહીં જે પરિણામો મળે છે તેનો ઉપયોગ આપણે કરી શકીએ છીએ અને...
પ્રધાનમંત્રી: શુભાંશુ, ચંદ્રયાનની સફળતા પછી, દેશના બાળકો અને યુવાનોમાં વિજ્ઞાન પ્રત્યે એક નવી રુચિ જન્મી, અવકાશનું અન્વેષણ કરવાનો જુસ્સો વધ્યો. હવે તમારી આ ઐતિહાસિક યાત્રા તે સંકલ્પને વધુ મજબૂત બનાવી રહી છે. આજે બાળકો ફક્ત આકાશ તરફ જોતા નથી, તેઓ વિચારે છે કે હું પણ ત્યાં પહોંચી શકું છું. આ વિચાર, આ લાગણી આપણા ભવિષ્યના અવકાશ મિશનનો વાસ્તવિક પાયો છે. તમે ભારતની યુવા પેઢીને શું સંદેશ આપશો?
શુભાંશુ શુક્લા: પ્રધાનમંત્રીજી, જો હું આજની આપણી યુવા પેઢીને સંદેશ આપવા માંગુ છું, તો સૌ પ્રથમ હું તમને કહીશ કે ભારત જે દિશામાં આગળ વધી રહ્યું છે, તેમાં આપણે ખૂબ જ બોલ્ડ અને ખૂબ જ ઊંચા સપના જોયા છે અને તે સપનાઓને પૂર્ણ કરવા માટે, આપણને તમારા બધાની જરૂર છે, તેથી તે જરૂરિયાતને પૂર્ણ કરવા માટે હું કહીશ કે સફળતાનો કોઈ એક રસ્તો નથી કે ક્યારેક તમે એક રસ્તો અપનાવો, ક્યારેક કોઈ બીજો રસ્તો અપનાવે, પરંતુ દરેક માર્ગમાં એક વાત સામાન્ય છે કે તમારે ક્યારેય પ્રયાસ કરવાનું છોડવું નહીં, ક્યારેય પ્રયાસ કરવાનું બંધ ન કરો. જો તમે આ મૂળભૂત મંત્ર અપનાવશો કે તમે ગમે તે રસ્તે હોવ, તમે ક્યાં છો, પરંતુ તમે ક્યારેય હાર માનશો નહીં, તો સફળતા આજે કે કાલે આવી શકે છે પરંતુ તે ચોક્કસ મળશે.
પ્રધાનમંત્રી: મને ખાતરી છે કે દેશના યુવાનોને તમારા આ શબ્દો ગમશે અને તમે મને ખૂબ સારી રીતે જાણો છો. જ્યારે પણ હું કોઈની સાથે વાત કરું છું, ત્યારે હું હંમેશા તેમને હોમવર્ક આપું છું. આપણે મિશન ગગનયાનને આગળ વધારવાનું છે, આપણે આપણું પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન બનાવવું છે અને ભારતીય અવકાશયાત્રીઓને ચંદ્ર પર ઉતારવા પણ છે. આ બધા મિશનમાં તમારા અનુભવો ખૂબ ઉપયોગી થશે. મને ખાતરી છે કે તમે ત્યાં તમારા અનુભવો રેકોર્ડ કરતા હશો.
શુભાંશુ શુક્લા: હા, પ્રધાનમંત્રીજી, ચોક્કસ, તાલીમ લેતી વખતે અને આ સમગ્ર મિશનનો અનુભવ કરતી વખતે, મને જે પાઠ મળ્યા છે, જે શીખ્યા છે, તે બધું હું સ્પોન્જની જેમ આત્મસાત કરી રહ્યો છું અને મને ખાતરી છે કે જ્યારે હું પાછો આવીશ ત્યારે આ બધી બાબતો ખૂબ જ મૂલ્યવાન, આપણા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે અને આપણે આ પાઠને આપણા મિશનમાં અસરકારક રીતે લાગુ કરી શકીશું અને શક્ય તેટલી ઝડપથી પૂર્ણ કરી શકીશું. કારણ કે મારા મિત્રો જે મારી સાથે આવ્યા હતા, તેઓએ મને ક્યાંક પૂછ્યું હતું કે આપણે ગગનયાન ક્યારે જઈ શકીએ છીએ , જે સાંભળીને મને ખૂબ આનંદ થયો અને મેં કહ્યું કે જલ્દી. તેથી, મને લાગે છે કે આ સ્વપ્ન ખૂબ જ જલ્દી પૂર્ણ થશે અને હું અહીં જે પાઠ શીખી રહ્યો છું; પાછા આવ્યા પછી, હું તેને મારા મિશનમાં 100% લાગુ કરવાનો પ્રયાસ કરીશ અને શક્ય તેટલી વહેલી તકે પૂર્ણ કરીશ.
પ્રધાનમંત્રી: શુભાંશુ, મને ખાતરી છે કે તમારો આ સંદેશ પ્રેરણા આપશે અને જ્યારે અમે તમારા ગયા પહેલા મળ્યા, ત્યારે મને તમારા પરિવારના સભ્યોને મળવાની તક મળી અને મેં જોયું કે તમારા પરિવારના બધા સભ્યો સમાન રીતે ભાવનાત્મક અને ઉત્સાહથી ભરેલા છે. શુભાંશુ , આજે મને તમારી સાથે વાત કરવાનો ખૂબ આનંદ થયો. હું જાણું છું કે તમારી પાસે ઘણું કામ છે અને તમારે 28000 કિલોમીટરની ઝડપે કામ કરવાનું છે, તેથી હું તમારો વધુ સમય નહીં લઉં. આજે હું વિશ્વાસ સાથે કહી શકું છું કે આ ભારતના ગગનયાન મિશનની સફળતાનો પહેલો અધ્યાય છે . તમારી આ ઐતિહાસિક યાત્રા ફક્ત અવકાશ સુધી મર્યાદિત નથી, તે વિકસિત ભારત તરફની આપણી યાત્રાને ગતિ અને નવી શક્તિ આપશે. ભારત વિશ્વ માટે અવકાશની નવી શક્યતાઓના દરવાજા ખોલવા જઈ રહ્યું છે. હવે ભારત ફક્ત ઉડાન નહીં ભરે, તે ભવિષ્યમાં નવી ઉડાન માટે પ્લેટફોર્મ તૈયાર કરશે. હું તમારા મનમાં કંઈક વધુ સાંભળવા માંગુ છું કારણ કે હું કોઈ પ્રશ્ન પૂછવા માંગતો નથી. જો તમે તમારા મનમાં રહેલી લાગણીઓ વ્યક્ત કરો છો, તો દેશવાસીઓ સાંભળશે, દેશની યુવા પેઢી સાંભળશે, તો હું પોતે પણ તમારી પાસેથી કેટલીક વધુ વાતો સાંભળવા માટે ખૂબ ઉત્સુક છું.
શુભાંશુ શુક્લા: આભાર, પ્રધાનમંત્રી જી! અવકાશમાં આવવાની અને અહીં તાલીમ લેવાની અને અહીં પહોંચવાની આ આખી સફરમાં, મેં ઘણું શીખ્યું છે, પ્રધાનમંત્રી જી, પણ પહોંચ્યા પછી
અહીં, આ મારા માટે એક વ્યક્તિગત સિદ્ધિ છે, પરંતુ ક્યાંક મને લાગે છે કે આ આપણા દેશ માટે ખૂબ મોટી સામૂહિક સિદ્ધિ છે. અને હું દરેક બાળકને જે આ જોઈ રહ્યું છે, દરેક યુવાને જે આ જોઈ રહ્યું છે તેને એક સંદેશ આપવા માંગુ છું અને તે એ છે કે જો તમે પ્રયાસ કરો અને તમારું ભવિષ્ય સારું બનાવો, તો તમારું ભવિષ્ય સારું થશે અને આપણા દેશનું ભવિષ્ય સારું રહેશે અને તમારા મનમાં ફક્ત એક જ વાત રાખો, કે આકાશની ક્યારેય મર્યાદા નથી, ન તમારા માટે, ન મારા માટે, ન ભારત માટે અને જો તમે હંમેશા આ વાત તમારા મનમાં રાખો છો, તો તમે આગળ વધશો, તમે તમારા ભવિષ્યને પ્રકાશિત કરશો અને તમે આપણા દેશનું ભવિષ્ય પ્રકાશિત કરશો અને આ મારો સંદેશ છે, પ્રધાનમંત્રી અને હું ખૂબ જ, ખૂબ જ ભાવુક અને ખૂબ જ ખુશ છીએ કે મને આજે તમારી સાથે વાત કરવાની તક મળી અને તમારા દ્વારા 140 કરોડ દેશવાસીઓ સાથે વાત કરવાની તક મળી, જે તમે મારી પાછળ જોઈ રહ્યા છો, આ ત્રિરંગો, અહીં નહોતો, ગઈકાલ પહેલા જ્યારે હું અહીં આવ્યો હતો, ત્યારે અમે તેને પહેલી વાર અહીં લહેરાવ્યો છે. તો, આ મને ખૂબ જ ભાવુક કરે છે અને આજે ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક પર પહોંચી ગયું છે તે જોઈને મને ખૂબ જ સારું લાગે છે.
પ્રધાનમંત્રી: શુભાંશુ, હું તમને અને તમારા બધા સાથીદારોને તમારા મિશનની સફળતા માટે ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છા પાઠવું છું. શુભાંશુ , અમે બધા તમારા પાછા ફરવાની રાહ જોઈ રહ્યા છીએ. તમારી સંભાળ રાખો, માનું સન્માન વધારતા રહો. ભારતી . ખુબ ખુબ શુભકામનાઓ, 140 કરોડ દેશવાસીઓની શુભકામનાઓ અને આટલી મહેનત કરવા અને આ ઊંચાઈ સુધી પહોંચવા બદલ હું તમારો ખૂબ ખૂબ આભાર માનું છું. ભારત માતા કી જય!
શુભાંશુ શુક્લા: આભાર, પ્રધાનમંત્રીજી, બધા 140 કરોડ દેશવાસીઓનો આભાર અને અંતરિક્ષમાંથી દરેકને ભારત માતા કી જય!
