“12 વર્ષ પહેલા મેં જે બીજ વાવ્યું હતું તે આજે ભવ્ય વટવૃક્ષ બની ગયું છે”
"ભારત ન તો અટકવાનું છે અને ન થાકવાનું છે"
"નવા ભારતના દરેક અભિયાનની જવાબદારી ભારતના યુવાનોએ જાતે લીધી છે"
"સફળતા માટે એક જ મંત્ર છે - 'લાંબા ગાળાનું આયોજન અને સતત પ્રતિબદ્ધતા'
"અમે દેશની પ્રતિભાઓને ઓળખવાનું શરૂ કર્યું અને તેમને જરૂરી તમામ સમર્થન આપવાનું શરૂ કર્યું"

 

પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે અમદાવાદ ખાતે 11મા ખેલ મહાકુંભને ખુલ્લો મુકવાની જાહેરાત કરી હતી. આ પ્રસંગે ગુજરાતના રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રત અને ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

પ્રારંભમાં પ્રધાનમંત્રીએ સ્ટેડિયમમાં યુવા ઉર્જા અને ઉત્સાહના દરિયાની નોંધ લીધી હતી અને કહ્યું હતું કે આ માત્ર રમત-ગમત મહાકુંભ નથી પણ ગુજરાતની યુવા શક્તિનો મહાકુંભ છે. પ્રધાનમંત્રીના ભાષણ પહેલા ભવ્ય સમારોહ યોજાયો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે મહાકુંભ રોગચાળાને કારણે બે વર્ષથી યોજાયો ન હતો, પરંતુ આ ભવ્ય કાર્યક્રમે ખેલાડીઓમાં નવો આત્મવિશ્વાસ અને ઊર્જા ભરી દીધી છે. "જે બીજ મેં 12 વર્ષ પહેલા વાવ્યું હતું તે આજે ભવ્ય વટવૃક્ષ બની ગયું છે", એમ પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું,જેમણે ગુજરાતના તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી તરીકે રમતોની શરૂઆત કરી હતી. ગુજરાતમાં 2010 માં તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના દૂરંદેશી નેતૃત્વ હેઠળ, 16 રમતો અને 13 લાખ સહભાગીઓ સાથે શરૂ થયેલ, ખેલ મહાકુંભમાં આજે 36 સામાન્ય રમતો અને 26 પેરા રમતોનો સમાવેશ થાય છે. 11મા ખેલ મહાકુંભ માટે 45 લાખથી વધુ ખેલાડીઓએ નોંધણી કરાવી છે.

શ્રી મોદીએ ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે અગાઉ ભારતીય રમતગમતના દ્રશ્યો પર કેટલીક રમતોનું પ્રભુત્વ હતું અને સ્વદેશી રમતોની અવગણના કરવામાં આવી હતી. રમતગમતને પણ ભત્રીજાવાદનો ચેપ લાગ્યો હતો અને “ખેલાડીઓની પસંદગીમાં પારદર્શિતાનો અભાવ એ પણ એક મોટું પરિબળ હતું. ખેલાડીઓની તમામ પ્રતિભા સમસ્યાઓ સામે લડવામાં ખર્ચવામાં આવી હતી. તે વમળમાંથી બહાર આવીને આજે ભારતના યુવાનો આકાશને સ્પર્શી રહ્યા છે. સોના અને ચાંદીની ચમક દેશના આત્મવિશ્વાસને પોલીશ કરી રહી છે,” તેમણે પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ ધ્યાન દોર્યું કે આજે ભારત ટોક્યો ઓલિમ્પિક અને પેરાલિમ્પિક્સ જેવી ઈવેન્ટ્સમાં રેકોર્ડ સંખ્યામાં મેડલ જીતી રહ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે તેમને દેશના યુવાનો પર પૂરો વિશ્વાસ છે. “ભારતે ટોક્યો ઓલિમ્પિકમાં પ્રથમ વખત 7 મેડલ જીત્યા હતા. આ જ રેકોર્ડ ભારતના પુત્ર-પુત્રીઓએ ટોક્યો પેરાલિમ્પિકમાં પણ બનાવ્યો હતો. ભારતે આ વૈશ્વિક સ્પર્ધામાં 19 મેડલ જીત્યા હતા. પરંતુ, આ માત્ર શરૂઆત છે. ભારત ન તો અટકવાનું છે કે ન તો થાકવાનું છે”, શ્રી મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે યુક્રેનથી પરત ફરેલા વિદ્યાર્થીઓએ તિરંગાના વધતા પ્રભાવની સાક્ષી આપી છે. એ જ રીતે સ્પોર્ટ્સ પોડિયમ પર પણ એ જ ગૌરવ અને દેશભક્તિ જોવા મળે છે. પ્રધાનમંત્રીએ વિવિધ ક્ષેત્રોમાં યુવાનોના નેતૃત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે, “સ્ટાર્ટઅપ ઈન્ડિયાથી લઈને આજે સ્ટેન્ડઅપ ઈન્ડિયા સુધી, મેક ઈન ઈન્ડિયાથી લઈને આત્મનિર્ભર ભારત અને 'વોકલ ફોર લોકલ' સુધી, ભારતના યુવાનોએ પોતે જ ન્યુ ઈન્ડિયાના દરેક અભિયાનની જવાબદારી લીધી છે. આપણા યુવાનોએ ભારતની ક્ષમતા સ્થાપિત કરી છે."

પ્રધાનમંત્રીએ યુવાનોને જીવનમાં શોર્ટ કટ ન લેવાની સલાહ આપી હતી. શોર્ટ કટનો રસ્તો હંમેશા અલ્પજીવી હોય છે. તેમણે કહ્યું, "સફળતા માટે એક જ મંત્ર છે - 'લાંબા ગાળાનું આયોજન, અને સતત પ્રતિબદ્ધતા'. ન તો વિજય ક્યારેય આપણું છેલ્લું સ્ટોપ હોઈ શકે કે ન તો હાર".

રમતગમતમાં સફળતા માટે 360 ડિગ્રી અભિગમની જરૂર હોવાથી, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, ભારત દેશમાં રમતગમતને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સર્વગ્રાહી અભિગમ સાથે કામ કરી રહ્યું છે. ખેલો ઈન્ડિયા કાર્યક્રમ આવી વિચારસરણીનું એક સારું ઉદાહરણ છે. "અમે દેશની પ્રતિભાઓને ઓળખવાનું શરૂ કર્યું અને તેમને તમામ જરૂરી સમર્થન આપવાનું શરૂ કર્યું. પ્રતિભા હોવા છતાં, અમારા યુવાનો તાલીમના અભાવને કારણે પાછળ રહેતા હતા. આજે ખેલાડીઓને વધુ સારી અને સારી તાલીમ સુવિધાઓ આપવામાં આવી રહી છે," તેમણે ધ્યાન દોર્યું. છેલ્લા 7-8 વર્ષમાં સ્પોર્ટ્સ માટેના બજેટમાં 70 ટકાનો વધારો કરવામાં આવ્યો છે. ખેલાડીઓ માટે પ્રોત્સાહન અને પ્રોત્સાહન ખેલાડીઓ તેમજ કોચ માટે નોંધપાત્ર રીતે વધારવામાં આવ્યું છે. તેમણે રમતગમતને એક સક્ષમ કારકિર્દી તરીકે સ્થાપિત કરવામાં પ્રાપ્ત થયેલી પ્રગતિ વિશે વાત કરી હતી. કોચિંગ, મેનેજમેન્ટ, ટ્રેનર્સ, ડાયેટિશિયન, સ્પોર્ટ્સ રાઇટિંગ વગેરે જેવા ક્ષેત્રોમાં ઘણા પ્રવાહો છે જે આ ક્ષેત્રમાં રસ ધરાવતા યુવાનો દ્વારા લઈ શકાય છે. મણિપુર અને મેરઠમાં સ્પોર્ટ્સ યુનિવર્સિટીની સ્થાપના કરવામાં આવી છે અને ઘણી સંસ્થાઓમાં રમતગમતના અભ્યાસક્રમો શરૂ થઈ રહ્યા છે. તેમણે આટલો મોટો દરિયાકિનારો જોતાં બીચ અને વોટર સ્પોર્ટ્સ પર પણ ધ્યાન આપવા જણાવ્યું હતું. તેમણે વાલીઓને પણ તેમના બાળકોમાં રમતગમતને પ્રોત્સાહિત કરવા અનુરોધ કર્યો હતો.

ખેલ મહાકુંભથી ગુજરાતમાં રમતગમતની ઇકોસિસ્ટમમાં ક્રાંતિ આવી છે. કોઈ વય મર્યાદા વિના, તે રાજ્યભરના લોકોની સહભાગિતાને સાક્ષી આપે છે જેઓ એક મહિનાના સમયગાળા દરમિયાન વિવિધ ઇવેન્ટ્સમાં સ્પર્ધા કરે છે. તે કબડ્ડી, ખો-ખો, ટગ ઓફ વોર, યોગાસન, મલ્લખંભ અને કલાત્મક સ્કેટિંગ, ટેનિસ અને ફેન્સીંગ જેવી આધુનિક રમતો જેવી પરંપરાગત રમતોનો અનોખો સંગમ છે. તેણે એસપીમાં કાચી પ્રતિભાને ઓળખવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે

 

સંપૂર્ણ ટેક્સ્ટ સ્પીચ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો

Explore More
શ્રી રામ જન્મભૂમિ મંદિર ધ્વજારોહણ ઉત્સવ દરમિયાન પ્રધાનમંત્રીના સંબોધનનો મૂળપાઠ

લોકપ્રિય ભાષણો

શ્રી રામ જન્મભૂમિ મંદિર ધ્વજારોહણ ઉત્સવ દરમિયાન પ્રધાનમંત્રીના સંબોધનનો મૂળપાઠ
Exclusive: Just two friends in a car, says Putin on viral carpool with PM Modi

Media Coverage

Exclusive: Just two friends in a car, says Putin on viral carpool with PM Modi
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
India–Russia friendship has remained steadfast like the Pole Star: PM Modi during the joint press meet with Russian President Putin
December 05, 2025

Your Excellency, My Friend, राष्ट्रपति पुतिन,
दोनों देशों के delegates,
मीडिया के साथियों,
नमस्कार!
"दोबरी देन"!

आज भारत और रूस के तेईसवें शिखर सम्मेलन में राष्ट्रपति पुतिन का स्वागत करते हुए मुझे बहुत खुशी हो रही है। उनकी यात्रा ऐसे समय हो रही है जब हमारे द्विपक्षीय संबंध कई ऐतिहासिक milestones के दौर से गुजर रहे हैं। ठीक 25 वर्ष पहले राष्ट्रपति पुतिन ने हमारी Strategic Partnership की नींव रखी थी। 15 वर्ष पहले 2010 में हमारी साझेदारी को "Special and Privileged Strategic Partnership” का दर्जा मिला।

पिछले ढाई दशक से उन्होंने अपने नेतृत्व और दूरदृष्टि से इन संबंधों को निरंतर सींचा है। हर परिस्थिति में उनके नेतृत्व ने आपसी संबंधों को नई ऊंचाई दी है। भारत के प्रति इस गहरी मित्रता और अटूट प्रतिबद्धता के लिए मैं राष्ट्रपति पुतिन का, मेरे मित्र का, हृदय से आभार व्यक्त करता हूँ।

Friends,

पिछले आठ दशकों में विश्व में अनेक उतार चढ़ाव आए हैं। मानवता को अनेक चुनौतियों और संकटों से गुज़रना पड़ा है। और इन सबके बीच भी भारत–रूस मित्रता एक ध्रुव तारे की तरह बनी रही है।परस्पर सम्मान और गहरे विश्वास पर टिके ये संबंध समय की हर कसौटी पर हमेशा खरे उतरे हैं। आज हमने इस नींव को और मजबूत करने के लिए सहयोग के सभी पहलुओं पर चर्चा की। आर्थिक सहयोग को नई ऊँचाइयों पर ले जाना हमारी साझा प्राथमिकता है। इसे साकार करने के लिए आज हमने 2030 तक के लिए एक Economic Cooperation प्रोग्राम पर सहमति बनाई है। इससे हमारा व्यापार और निवेश diversified, balanced, और sustainable बनेगा, और सहयोग के क्षेत्रों में नए आयाम भी जुड़ेंगे।

आज राष्ट्रपति पुतिन और मुझे India–Russia Business Forum में शामिल होने का अवसर मिलेगा। मुझे पूरा विश्वास है कि ये मंच हमारे business संबंधों को नई ताकत देगा। इससे export, co-production और co-innovation के नए दरवाजे भी खुलेंगे।

दोनों पक्ष यूरेशियन इकॉनॉमिक यूनियन के साथ FTA के शीघ्र समापन के लिए प्रयास कर रहे हैं। कृषि और Fertilisers के क्षेत्र में हमारा करीबी सहयोग,food सिक्युरिटी और किसान कल्याण के लिए महत्वपूर्ण है। मुझे खुशी है कि इसे आगे बढ़ाते हुए अब दोनों पक्ष साथ मिलकर यूरिया उत्पादन के प्रयास कर रहे हैं।

Friends,

दोनों देशों के बीच connectivity बढ़ाना हमारी मुख्य प्राथमिकता है। हम INSTC, Northern Sea Route, चेन्नई - व्लादिवोस्टोक Corridors पर नई ऊर्जा के साथ आगे बढ़ेंगे। मुजे खुशी है कि अब हम भारत के seafarersकी polar waters में ट्रेनिंग के लिए सहयोग करेंगे। यह आर्कटिक में हमारे सहयोग को नई ताकत तो देगा ही, साथ ही इससे भारत के युवाओं के लिए रोजगार के नए अवसर बनेंगे।

उसी प्रकार से Shipbuilding में हमारा गहरा सहयोग Make in India को सशक्त बनाने का सामर्थ्य रखता है। यह हमारेwin-win सहयोग का एक और उत्तम उदाहरण है, जिससे jobs, skills और regional connectivity – सभी को बल मिलेगा।

ऊर्जा सुरक्षा भारत–रूस साझेदारी का मजबूत और महत्वपूर्ण स्तंभ रहा है। Civil Nuclear Energy के क्षेत्र में हमारा दशकों पुराना सहयोग, Clean Energy की हमारी साझा प्राथमिकताओं को सार्थक बनाने में महत्वपूर्ण रहा है। हम इस win-win सहयोग को जारी रखेंगे।

Critical Minerals में हमारा सहयोग पूरे विश्व में secure और diversified supply chains सुनिश्चित करने के लिए महत्वपूर्ण है। इससे clean energy, high-tech manufacturing और new age industries में हमारी साझेदारी को ठोस समर्थन मिलेगा।

Friends,

भारत और रूस के संबंधों में हमारे सांस्कृतिक सहयोग और people-to-people ties का विशेष महत्व रहा है। दशकों से दोनों देशों के लोगों में एक-दूसरे के प्रति स्नेह, सम्मान, और आत्मीयताका भाव रहा है। इन संबंधों को और मजबूत करने के लिए हमने कई नए कदम उठाए हैं।

हाल ही में रूस में भारत के दो नए Consulates खोले गए हैं। इससे दोनों देशों के नागरिकों के बीच संपर्क और सुगम होगा, और आपसी नज़दीकियाँ बढ़ेंगी। इस वर्ष अक्टूबर में लाखों श्रद्धालुओं को "काल्मिकिया” में International Buddhist Forum मे भगवान बुद्ध के पवित्र अवशेषों का आशीर्वाद मिला।

मुझे खुशी है कि शीघ्र ही हम रूसी नागरिकों के लिए निशुल्क 30 day e-tourist visa और 30-day Group Tourist Visa की शुरुआत करने जा रहे हैं।

Manpower Mobility हमारे लोगों को जोड़ने के साथ-साथ दोनों देशों के लिए नई ताकत और नए अवसर create करेगी। मुझे खुशी है इसे बढ़ावा देने के लिए आज दो समझौतेकिए गए हैं। हम मिलकर vocational education, skilling और training पर भी काम करेंगे। हम दोनों देशों के students, scholars और खिलाड़ियों का आदान-प्रदान भी बढ़ाएंगे।

Friends,

आज हमने क्षेत्रीय और वैश्विक मुद्दों पर भी चर्चा की। यूक्रेन के संबंध में भारत ने शुरुआत से शांति का पक्ष रखा है। हम इस विषय के शांतिपूर्ण और स्थाई समाधान के लिए किए जा रहे सभी प्रयासों का स्वागत करते हैं। भारत सदैव अपना योगदान देने के लिए तैयार रहा है और आगे भी रहेगा।

आतंकवाद के विरुद्ध लड़ाई में भारत और रूस ने लंबे समय से कंधे से कंधा मिलाकर सहयोग किया है। पहलगाम में हुआ आतंकी हमला हो या क्रोकस City Hall पर किया गया कायरतापूर्ण आघात — इन सभी घटनाओं की जड़ एक ही है। भारत का अटल विश्वास है कि आतंकवाद मानवता के मूल्यों पर सीधा प्रहार है और इसके विरुद्ध वैश्विक एकता ही हमारी सबसे बड़ी ताक़त है।

भारत और रूस के बीच UN, G20, BRICS, SCO तथा अन्य मंचों पर करीबी सहयोग रहा है। करीबी तालमेल के साथ आगे बढ़ते हुए, हम इन सभी मंचों पर अपना संवाद और सहयोग जारी रखेंगे।

Excellency,

मुझे पूरा विश्वास है कि आने वाले समय में हमारी मित्रता हमें global challenges का सामना करने की शक्ति देगी — और यही भरोसा हमारे साझा भविष्य को और समृद्ध करेगा।

मैं एक बार फिर आपको और आपके पूरे delegation को भारत यात्रा के लिए बहुत बहुत धन्यवाद देता हूँ।