ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਾਰਦਿਕ ਵਧਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ
ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮ, ਦੋਨੋਂ ਸਾਡੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹਨ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ
ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਰੂਚੀ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵਧੀ ਹੈ, ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਹੈ, ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੀ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਯਾਤਰਾ ਇਸ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ
ਸਾਨੂੰ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲੈ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਪੇਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ‘ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਾਰਣਾ ਹੈ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ
ਅੱਜ ਮੈਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਧਿਆਏ ਹੈ, ਤੁਹਾਡੀ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਯਾਤਰਾ ਕੇਵਲ ਪੁਲਾੜ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਾਡੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਗਤੀ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਜੋਸ਼ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ
ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲਈ ਪੁਲਾੜ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅੱਜ ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਭਾਰਤੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲਾਕਿ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮਾਤ੍ਰਭੂਮੀ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹਨ, ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਦਾ ਨਾਂ ਮੰਗਲ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਯੁਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲਾਕਿ ਇਹ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਗੱਲਬਾਤ ਸੀ, ਲੇਕਿਨ ਇਸ ਨੇ 140 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਮੂਰਤ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਮੂਹਿਕ ਉਤਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਮਾਣ ਸੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਲ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਝੰਡਾ ਫਹਿਰਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਹਾਰਦਿਕ ਵਧਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਦਾ ਹਾਲਚਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਅਤੇ ਜਾਣਿਆ ਕਿ ਕੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ-ਠਾਕ ਹੈ।

 

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ 140 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੇ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੇ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਨਾਲ ਗਹਿਰਾਈ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹਨ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਓਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਹਿਣ ਅਤੇ ਨਾਵਲ ਅਨੁਭਵ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਣਿਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਨਾ ਕੇਵਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਤੋਂ ਓਰਬਿਟ ਤੱਕ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 400 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਅਣਗਿਣਤ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਅਕਾਂਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਬਣਨ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਲੇਕਿਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ, ਅੱਜ ਦੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਉਪਲਬਧੀ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਤਵ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਹਾਸੇ-ਮਜ਼ਾਕ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗ੍ਰੈਵਿਟੀ ਲਗਭਗ ਨਾਮਾਤਰ ਹੈ, ਪਰ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਕਿੰਨੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ ਗਾਜਰ ਦੇ ਹਲਵੇ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਭਾਰਤੀ ਪਕਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਜਰ ਦਾ ਹਲਵਾ, ਮੂੰਗ ਦਾਲ ਦਾ ਹਲਵਾ ਅਤੇ ਆਮ ਰਸ (aam ras) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮ੍ਰਿੱਧ ਭੋਜਨ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਸੁਆਦ ਚਖਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਕੱਠੇ ਬੈਠ ਕੇ ਪਕਵਾਨਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲਿਆ, ਜੋ ਸਭ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਆਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਪਕਵਾਨਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਆ ਕੇ ਭਾਰਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਕਵਾਨਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਵੀ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤੀ।

 

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਿਕ੍ਰਮਾ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਪੂਜਨੀਯ ਪਰੰਪਰਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਖੁਦ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪਰਿਕ੍ਰਮਾ ਕਰਨ ਦਾ ਅਦਭੁਤ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਦੇ ਕਿਸ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਪਰਿਕ੍ਰਮਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਉੱਤਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਸਟੀਕ ਸਥਾਨ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਲੇਕਿਨ ਕੁਝ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਦੇਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਹਵਾਈ ਦ੍ਵੀਪ ਦੇ ਉੱਪਰ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਹੇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਦੀਆਂ 16 ਪਰਿਕ੍ਰਮਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ- ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ 16 ਸੂਰਯੋਦਯ ਅਤੇ 16 ਸੂਰਯਾਸਤ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਅਨੁਭਵ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਾਲਾਕਿ ਉਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 28,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਗਤੀ ਨਾਲ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਲੇਕਿਨ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਹ ਗਤੀ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗਤੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮਹਾਨ ਗਤੀ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਸ ਗਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਅੱਜ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲਤਾ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਵਿਚਾਰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦਾ ਆਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ, ਕੋਈ ਵੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ - ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਕੋਈ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਧਰਤੀ ਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨ ਏਕਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਨਕਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਿਗੜੀ ਹੋਈ ਤਸਵੀਰ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਕਾਗਜ਼ 'ਤੇ ਤਿੰਨ-ਅਯਾਮੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਸਮਤਲ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ। ਪਰ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਪੈਮਾਨੇ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਏਕਤਾ ਦੀ ਉਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਹੋਰ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤੀ - ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਨੁਭਵ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੱਭਿਅਤਾ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ "ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ" ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਉੱਪਰ ਤੋਂ, ਧਰਤੀ ਸਾਰਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਘਰ ਵਾਂਗ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਉਸ ਸਦਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਸਬੰਧ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

 

ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਹੋਣ ਦੀ ਉਪਲਬਧੀ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਖਤ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਵਾਸਤਵਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਅੰਤਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜ਼ੀਰੋ ਗ੍ਰੈਵਿਟੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਓਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਵਾਸਤਵਿਕਤਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਲੱਗ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਸ਼ਰੀਰ ਗ੍ਰੈਵਿਟੀ ਦਾ ਇੰਨਾ ਆਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਇਕ੍ਰੋਗ੍ਰੈਵਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਕਾਰਜ ਵੀ ਅਪ੍ਰਤੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਟਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਹਾਸੀ-ਮਜ਼ਾਕ ਕਰਦੋ ਹੋਏ ਦੱਸਿਆ ਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਬੰਨਣਾ ਪਿਆ- ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਉਹ ਬਸ ਤੈਰ ਰਹੇ ਸੀ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਜਾਂ ਸੋਣਾ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਕੋਈ ਛੱਤ ‘ਤੇ, ਦੀਵਾਰਾਂ ‘ਤੇ, ਜਾਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਸੋਅ ਸਕਦਾ ਹੈ- ਕਿਉਂਕਿ ਅਨੁਕੂਲਨ ਤਰਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਦਲੇ ਹੋਏ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਸਮਾਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਦਿਨ ਲਗਦੇ ਹਨ, ਲੇਕਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਹੈਰਾਨੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਤਾਲਮੇਲ ਦੱਸਿਆ।

 

ਇਹ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਕਿ ਕੀ ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ ਕਿ 'ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਦੋ ਥੰਮ੍ਹ ਹਨ।' ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵੱਲ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹੋਰ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਆਪਣਾ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਵੇਂ ਸਖ਼ਤ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਲਾਂਚ ਦੇ ਉੱਚ-ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਪਲ, ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਡੂੰਘੀ ਭਾਰਤੀ ਕਹਾਵਤ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖਾ ਸਕਦਾ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕੋਈ ਜਿੰਨਾ ਸ਼ਾਂਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਓਨਾ ਹੀ ਵਧੀਆ ਵਿਕਲਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦਾ ਇਕੱਠੇ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਵਾਤਾਵਰਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।

 

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਪੁਲਾੜ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪ੍ਰਯੋਗ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਜਾਂ ਸਿਹਤ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਣਗੇ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਸੱਤ ਵਿਲੱਖਣ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਲੈ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦਿਨ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਯੋਗ, ਸਟੇਮ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗ੍ਰੈਵਿਟੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਰੀਰ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਇਹ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਖਾਸ ਪੂਰਕ ਇਸ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਦੇਰੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਮਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਵਿਗੜਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲਾਕਿ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਣੂ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਖੋਜਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਤਰੀਕੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਜੈਵਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

 

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰੂਚੀ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਦੇ ਲਈ ਵਧਦਾ ਜਨੂੰਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਉਭਰਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਯਾਤਰਾ ਉਸ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਬੱਚੇ ਕੇਵਲ ਅਸਮਾਨ ਦੇ ਵੱਲ ਨਹੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਹੁਣ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਪੁਲਾੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਅਤੇ ਅਕਾਂਖਿਆ ਭਾਰਤ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਸੱਚੀ ਨੀਂਹ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।

 

ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਹੋਦਯ ਦੇ ਸਵਾਲ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਕਿਸ ਸਾਹਸਿਕ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਕਾਂਖੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਹਰੇਕ ਯੁਵਾ ਭਾਰਤੀ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਕੋਈ ਇੱਕ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ – ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕ ਅਲੱਗ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਚਲ ਸਕਦਾ ਹੈ – ਲੇਕਿਨ ਸਧਾਰਣ ਕਾਰਕ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਯਤਨ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਨਾ ਕਰਨ, ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ਕਿ ਕੋਈ ਕਿੱਥੇ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਹੜਾ ਰਾਹ ਚੁਣਦਾ ਹੈ, ਹਾਰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਫਲਤਾ ਜਲਦੀ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਵੇਗੀ।

 

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਗੇ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਦਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਹ ਕੁਝ “ਹੋਮਵਰਕ” ਦੱਸੇ ਬਿਨਾ ਗੱਲਬਾਤ ਸਮਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਿਸ਼ਨ ਗਗਨਯਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਆਪਣਾ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਦੀ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਅਤਿਅਧਿਕ ਮੁੱਲਵਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਮਿਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਨਿਰੀਖਣ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਲਗਨ ਦੇ ਨਾਲ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਣਗੇ।

 

ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਆਪਣੇ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਰ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਸਪੰਜ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਵਸ਼ੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਅਨੁਭਵ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਬਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਗਾਮੀ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਅਤਿਅਧਿਕ ਮੁੱਲਵਾਨ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿੱਧ ਹੋਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ‘ਤੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ‘ਤੇ, ਉਹ ਮਿਸ਼ਨ ਨਿਸ਼ਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਲਈ ਪੂਰਣ ਸਮਰਪਣ ਦੇ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਗਗਨਯਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛ-ਤਾਛ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਜਨਕ ਲਗਿਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਸ਼ਾਵਾਦ ਦੇ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, “ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ।” ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਨਿਕਟ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਸਾਕਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ 100 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧ ਹਨ।

 

ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿਅਕਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇਗਾ, ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਭੇਂਟ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ 28,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਗਤੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਧਿਆਏ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਯਾਤਰਾ ਕੇਵਲ ਪੁਲਾੜ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਕਸਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੇਗੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲਈ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਦੁਆਰ ਖੋਲ੍ਹ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਹੁਣ ਨਾ ਕੇਵਲ ਉੱਚੀ ਉਡਾਣ ਭਰੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਦੇ ਲਈ ਲਾਂਚ ਸਾਈਟ ਵੀ ਬਣਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਦੇ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹੈ, ਦਿਲ ਤੋਂ ਖੁਲ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲਣ ਦੇ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ – ਕਿਸੇ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੋ ਉਹ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।

 

ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਆਪਣੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉਪਲਬਧੀ ਦੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਸਮੂਹਿਕ ਉਪਲਬਧੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਤਵ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਪਲ ਦਾ ਗਵਾਹ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਹਰੇਕ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਖੁਦ ਦੇ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਿਹਤਰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਅਸਮਾਨ ਕਦੇ ਵੀ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੈ” – ਨਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ, ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਲਈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਈ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਰੋਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਾਵੇਗਾ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ 140 ਕਰੋੜ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਅਵਸਰ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਗਹਿਰਾਈਆਂ ਨਾਲ ਹਾਰਦਿਕ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਭਾਵੁਕ ਵੇਰਵਾ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡਾ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਫਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਪਲ ਗਹਿਰਾਈ ਨਾਲ ਸਾਰਥਕ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਹੋਇਆ।

 

ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਾਥੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਲਈ ਹਾਰਦਿਕ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਨੂੰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 140 ਕਰੋੜ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਵੱਲੋਂ ਅਣਗਿਣਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਇਤਨੀ ਉਚਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਪਾਰ ਯਤਨ ਅਤੇ ਸਮਰਪਣ ਦੇ ਲਈ ਦਿਲ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ ਤੋਂ ਆਭਾਰ ਵਿਅਕਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀ ਗੱਲਬਾਤ ਸਮਾਪਤ ਕੀਤੀ।

 

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਭਾਸ਼ਣ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ

Explore More
ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਨਮ-ਭੂਮੀ ਮੰਦਿਰ ਧਵਜਾਰੋਹਣ ਉਤਸਵ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ

Popular Speeches

ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਨਮ-ਭੂਮੀ ਮੰਦਿਰ ਧਵਜਾਰੋਹਣ ਉਤਸਵ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ
Apple exports record $2 billion worth of iPhones from India in November

Media Coverage

Apple exports record $2 billion worth of iPhones from India in November
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Prime Minister shares Sanskrit Subhashitam highlighting the power of collective effort
December 17, 2025

The Prime Minister, Shri Narendra Modi, shared a Sanskrit Subhashitam-

“अल्पानामपि वस्तूनां संहतिः कार्यसाधिका।

तृणैर्गुणत्वमापन्नैर्बध्यन्ते मत्तदन्तिनः॥”

The Sanskrit Subhashitam conveys that even small things, when brought together in a well-planned manner, can accomplish great tasks, and that a rope made of hay sticks can even entangle powerful elephants.

The Prime Minister wrote on X;

“अल्पानामपि वस्तूनां संहतिः कार्यसाधिका।

तृणैर्गुणत्वमापन्नैर्बध्यन्ते मत्तदन्तिनः॥”