1.       എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട 140 കോടി കുടുംബാംഗങ്ങളേ, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ രാജ്യമാണ് നാം. ഇപ്പോൾ പലരും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത് ജനസംഖ്യയുടെ വീക്ഷണകോണിൽനിന്നു പോലും നാം വിശ്വാസത്തിൽ ഒന്നാമതാണെന്നാണ്. ഇത്രയും വലിയ രാജ്യം, 140 കോടി ജനങ്ങൾ, എന്റെ സഹോദരീസഹോദരന്മാർ, എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങൾ ഇന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യോത്സവം ആഘോഷിക്കുകയാണ്. ഇന്ത്യയെ സ്നേഹിക്കുന്ന, ഇന്ത്യയെ ബഹുമാനിക്കുന്ന, ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ച് അഭിമാനിക്കുന്ന, രാജ്യത്തെയും ലോകത്തെയും കോടിക്കണക്കിന് പേർക്ക് ഈ മഹത്തായ സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിൽ ഞാൻ ആശംസകൾ നേരുന്നു.

2.     ബഹുമാന്യനായ ബാപ്പുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം, സത്യഗ്രഹ പ്രസ്ഥാനം, ഭഗത് സിംഗ്, സുഖ്ദേവ്, രാജ്ഗുരു തുടങ്ങിയ അനവധി ധീരരുടെ ത്യാഗം അങ്ങനെ രാജ്യത്തിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി സംഭാവന ചെയ്യാത്ത ഒരു വ്യക്തിയും ആ തലമുറയിൽ ഉണ്ടാകില്ല. ഇന്ന്, രാജ്യത്തിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ സംഭാവനകൾ നൽകിയ, ത്യാഗം സഹിച്ച, തപസ്സനുഷ്ഠിച്ച ഏവരെയും ഞാൻ ആദരപൂർവം നമിക്കുന്നു. അവരെ ഞാൻ അഭിനന്ദിക്കുന്നു.

3.     മഹാനായ വിപ്ലവകാരിയും ആത്മീയ ജീവിതത്തിന്റെ തലതൊട്ടപ്പനുമായ ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ 150-ാം ജന്മവാർഷികത്തിന് ഈ ഓഗസ്റ്റ് 15ന് സമാപനമാകുകയാണ്. ഈ വർഷം സ്വാമി ദയാനന്ദ സരസ്വതിയുടെ 150-ാം ജന്മവാർഷിക വർഷമാണ്. ഈ വർഷം റാണി ദുർഗാവതിയുടെ 500-ാം ജന്മവാർഷികത്തിന്റെ വളരെ ശുഭകരമായ വേളയാണ്. അത് രാജ്യം മുഴുവൻ അത്യന്തം പ്രൗഢഗംഭീരമായി ആഘോഷിക്കാൻ പോകുന്നു. ഭക്തിയുടെ മകുടോദാഹരണമായ മീരാഭായിയുടെ 525-ാം ജന്മവാർഷികം കൂടിയാണീ വർഷം.

4.     ഇത്തവണ ജനുവരി 26 ന് നമ്മുടെ റിപ്പബ്ലിക് ദിനത്തിന്റെ 75-ാം വാർഷികം ആഘോഷിക്കും. നിരവധി അവസരങ്ങൾ, നിരവധി സാധ്യതകൾ, ഓരോ നിമിഷവും പുതിയ പ്രചോദനം, ഓരോ നിമിഷവും പുതിയ അവബോധം, സ്വപ്നങ്ങൾ, ദൃഢനിശ്ചയങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രാഷ്ട്രനിർമ്മാണത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ, ഒരുപക്ഷെ ഇതിലും വലിയ അവസരം ഉണ്ടാകില്ല.

5.     കഴിഞ്ഞ ഏതാനും ആഴ്‌ചകളിൽ വടക്കുകിഴക്കൻ പ്രദേശങ്ങളിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് മണിപ്പുരിൽ, ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് ചില ഭാഗങ്ങളിലും, എന്നാൽ മണിപ്പുരിൽ വിശേഷിച്ചും, നിരവധി പേർക്കു ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ടു. അമ്മമാരോടും പെൺമക്കളോടുമുള്ള ആദരത്തിന് കോട്ടംതട്ടി. എന്നാൽ കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് ദിവസങ്ങളായി, സമാധാനത്തിന്റെ തുടർച്ചയായ റിപ്പോർട്ടുകൾ വരുന്നു. രാജ്യം മണിപ്പുരിലെ ജനങ്ങൾക്കൊപ്പമാണ്. കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് ദിവസങ്ങളായി മണിപ്പൂരിലെ ജനങ്ങൾ കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്ന സമാധാനത്തിന്റെ ഉത്സവം രാജ്യം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകണം. സമാധാനത്തിലൂടെ മാത്രമേ പരിഹാരത്തിനുള്ള വഴി ഉണ്ടാകൂ. സംസ്ഥാനവും കേന്ദ്ര ഗവണ്മെന്റും കൂട്ടായി ആ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കാൻ പരമാവധി ശ്രമിക്കുന്നു, അത് തുടരും.

6.     ഇത് അമൃതകാലത്തിന്റെ ആദ്യ വർഷമാണ്. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ നാം എന്തുചെയ്യും, നാം സ്വീകരിക്കുന്ന ചുവടുകൾ, നാം ചെയ്യുന്ന ത്യാഗങ്ങൾ, നാം ചെയ്യുന്ന തപസ്സ് - ഇവയിൽനിന്നാണ് വരുന്ന ആയിരം വർഷത്തേക്കുള്ള രാജ്യത്തിന്റെ സുവർണ ചരിത്രം തളിർക്കാൻ പോകുന്നത്.

7.      ഭാരതമാതാവ് ഉണർന്നു. എനിക്ക് സുഹൃത്തുക്കളെ വ്യക്തമായി കാണാൻ കഴിയുന്നു. കഴിഞ്ഞ 9-10 വർഷമായി നാം അനുഭവസമ്പത്താർജിച്ച കാലഘട്ടമാണിത്. പുതിയ ആകർഷകത്വവും പുതിയ വിശ്വാസവും പുതിയ പ്രതീക്ഷയും ലോകമെമ്പാടുനിന്നും ഇന്ത്യയുടെ അവബോധത്തിലേക്ക് ഉയർന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാധ്യതകളെ, ഇന്ത്യയിൽനിന്ന് ഉയർന്നുവന്ന ഈ പ്രകാശകിരണത്തെ ലോകം വെളിച്ചമായി കാണുന്നു.

8.     ജനസംഖ്യാശാസ്ത്രം, ജനാധിപത്യം, വൈവിധ്യം എന്നീ മൂന്നു ഘടകങ്ങൾക്ക് ഇന്ത്യയുടെ ഓരോ സ്വപ്നവും സാക്ഷാത്കരിക്കാനുള്ള കഴിവുണ്ട്. ഇന്ന് 30 വയസ്സിന് താഴെയുള്ളവരുടെ നമ്മുടെ ജനസംഖ്യ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്നതാണ് എന്നത് അഭിമാനകരമാണ്. 30 വയസ്സിന് താഴെയുള്ള യുവാക്കളിൽ, എന്റെ രാജ്യത്തിന് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആയുധങ്ങളുണ്ട്, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് തലച്ചോറുണ്ട്, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് സ്വപ്നങ്ങളുണ്ട്, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് നിശ്ചയദാർഢ്യമുണ്ട്. അതിലൂടെ എന്റെ സഹോദരീസഹോദരന്മാർക്കും എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങൾക്കും ആഗ്രഹിച്ച ഫലങ്ങൾ നേടാൻ കഴിയും.

9.     ഇന്ന്, എന്റെ യുവാക്കൾ ലോകത്തിലെ ആദ്യത്തെ മൂന്ന് സ്റ്റാർട്ട്-അപ്പ് ആവാസവ്യവസ്ഥകളിൽ ഇന്ത്യക്ക് സ്ഥാനം നൽകി. ഇന്ത്യയുടെ ഈ ശക്തി കണ്ട് ലോകത്തെ യുവാക്കൾ അത്ഭുതപ്പെടുന്നു. ഇന്ന് ലോകം സാങ്കേതിക വിദ്യയാൽ നയിക്കപ്പെടുന്നു. വരാനിരിക്കുന്ന യുഗം സാങ്കേതികവിദ്യയാൽ സ്വാധീനിക്കപ്പെടാൻ പോകുന്നു, തുടർന്ന് സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ ഇന്ത്യയുടെ കഴിവുകൾ ഒരു പുതിയ പങ്ക് വഹിക്കാൻ പോകുന്നു.

10.   അടുത്തിടെ, ജി-20 ഉച്ചകോടിക്കായി ഞാൻ ബാലിയിൽ പോയി. ബാലിയിൽ, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സമ്പന്നമായ രാജ്യങ്ങളും അവരുടെ നേതാക്കളും ലോകത്തിലെ വികസിത രാജ്യങ്ങളും ഇന്ത്യയുടെ 'ഡിജിറ്റൽ ഇന്ത്യ'യുടെ വിജയത്തെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ സൂക്ഷ്മതകളെക്കുറിച്ചും എന്നിൽ നിന്ന് അറിയാൻ ആകാംക്ഷയോടെ കാത്തിരുന്നു.  എല്ലാവരും ഇക്കാര്യം ചോദിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. ഇന്ത്യ ചെയ്ത അത്ഭുതങ്ങൾ ഡൽഹിയിലും മുംബൈയിലും ചെന്നൈയിലും മാത്രം ഒതുങ്ങുന്നില്ല എന്ന് ഞാൻ അവരോട് പറയുമ്പോൾ, ഇന്ത്യ ചെയ്യുന്ന അത്ഭുതങ്ങൾ, എന്റെ രണ്ടാം നിര, മൂന്നാം നിര നഗരങ്ങളിലെ യുവാക്കൾ പോലും ഇന്നത്തെ എന്റെ രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗധേയം രൂപപ്പെടുത്തുന്നു.

11.     ചേരികളിൽനിന്ന് പുറത്തു വന്ന കുട്ടികൾ ഇന്ന് കായിക ലോകത്ത് കരുത്ത് തെളിയിക്കുകയാണ്. ചെറുഗ്രാമങ്ങളിലെയും ചെറുപട്ടണങ്ങളിലെയും നമ്മുടെ പുത്രന്മാരും പുത്രിമാരും ഇന്ന് അത്ഭുതങ്ങൾ കാണിക്കുന്നു. എന്റെ നാട്ടിൽ 100 സ്കൂളുകളുണ്ട്. അവിടെ കുട്ടികൾ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുകയും അവ പുറത്തിറക്കാനുള്ള തയ്യാറെടുപ്പുകൾ നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇന്ന് ആയിരക്കണക്കിന് അടൽ ടിങ്കറിങ് ലാബുകൾ പുതിയ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്കു പിറവി കൊടുക്കുന്നു. ദശലക്ഷക്കണക്കിന് കുട്ടികളെ ശാസ്ത്രത്തിന്റെയും സാങ്കേതികവിദ്യയുടെയും പാത സ്വീകരിക്കാൻ പ്രചോദിപ്പിക്കുന്നു.

12.   കഴിഞ്ഞ ഒരു വർഷത്തിനിടയിൽ, ഇന്ത്യയുടെ ഓരോ കോണിലും ജി-20 പരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിച്ച രീതി, രാജ്യത്തെ സാധാരണക്കാരന്റെ സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് ലോകത്തെ ബോധവാന്മാരാക്കി. ഇന്ത്യയുടെ വൈവിധ്യം അവർക്ക് പരിചയപ്പെടുത്തുകയും പ്രദർശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.

13.   ഇന്ന് ഇന്ത്യയുടെ കയറ്റുമതി അതിവേഗം വർധിക്കുകയാണ്. വ്യത്യസ്ത മാനദണ്ഡങ്ങൾ അടിസ്ഥാനമാക്കി, ലോക വിദഗ്ധർ പറയുന്നത് ഇന്ത്യ ഇപ്പോൾ അവസാനിപ്പിക്കാൻ പോകുന്നില്ല എന്നാണ്. ലോകത്തെ ഏത് റേറ്റിങ് ഏജൻസിയും ഇന്ത്യയെ അഭിമാനം കൊള്ളിക്കും.

14.   കൊറോണയ്ക്ക് ശേഷം, ഒരു പുതിയ ലോകക്രമം, ഒരു പുതിയ ആഗോള ക്രമം, ഒരു പുതിയ ഭൗമരാഷ്ട്രീയ സമവാക്യം വളരെ വേഗത്തിൽ പുരോഗമിക്കുന്നത് എനിക്ക് വ്യക്തമായി കാണാൻ കഴിയും. ഭൗമരാഷ്ട്രീയ സമവാക്യത്തിന്റെ എല്ലാ വ്യാഖ്യാനങ്ങളും മാറുകയാണ്; നിർവചനങ്ങൾ മാറുകയാണ്. ഇന്ന്, എന്റെ 140 കോടി ജനങ്ങളേ, മാറുന്ന ലോകത്തെ രൂപപ്പെടുത്താനുള്ള നിങ്ങളുടെ കഴിവ് ദൃശ്യമാണ്. നിങ്ങൾ ഒരു വഴിത്തിരിവിലാണ് നിൽക്കുന്നത്. കൊറോണ കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യ രാജ്യത്തെ മുന്നോട്ട് നയിച്ച രീതിയിൽ ലോകം നമ്മുടെ കഴിവുകൾ കണ്ടു.

15.   ഇന്ന് ഇന്ത്യ ഗ്ലോബൽ സൗത്തിന്റെ ശബ്ദമായി മാറുകയാണ്. ഇന്ത്യയുടെ സമൃദ്ധിയും പൈതൃകവും ഇന്ന് ലോകത്തിന് ഒരു അവസരമായി മാറുകയാണ്. ഇപ്പോൾ പന്ത് നമ്മുടെ കോർട്ടിലാണ്, അവസരം കൈവിടരുത്, അവസരം നഷ്ടപ്പെടുത്തരുത്. ഇന്ത്യയിലെ എന്റെ നാട്ടുകാരെയും ഞാൻ അഭിനന്ദിക്കുന്നു, കാരണം എന്റെ നാട്ടുകാർക്ക് പ്രശ്‌നങ്ങളുടെ വേരുകൾ മനസ്സിലാക്കാനുള്ള കഴിവുണ്ട്. അതിനാൽ 30 വർഷത്തെ അനുഭവപരിചയത്തിന് ശേഷം 2014ൽ ശക്തവും സുസ്ഥിരവുമായ ഗവണ്മെന്റിനു രൂപംനൽകാൻ എന്റെ നാട്ടുകാർ തീരുമാനിച്ചു.

16.   2014ലും 2019ലും നിങ്ങൾ ഗവണ്മെന്റ് രൂപീകരിച്ചപ്പോൾ പരിഷ്‌കരിക്കാനുള്ള ധൈര്യം മോദിക്ക് ലഭിച്ചു. മോദി ഒന്നിനുപുറകെ ഒന്നായി പരിഷ്കാരങ്ങൾ വരുത്തിയപ്പോൾ, ഇന്ത്യയുടെ എല്ലാ കോണിലും ഗവണ്മെന്റിന്റെ ഭാഗമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന എന്റെ ഉദ്യോഗസ്ഥസംവിധാനത്തിലുള്ളവർ,  എന്റെ ദശലക്ഷക്കണക്കിന് കൈകാലുകൾ, അവർ ഉദ്യോഗസ്ഥസംവിധാനത്തെ മാറ്റിമറിക്കാൻ പ്രവർത്തിച്ചു. അതുകൊണ്ടാണ് പരിഷ്കരണത്തിന്റെയും പ്രവർത്തനത്തിന്റെയും പരിവർത്തനത്തിന്റെയും ഈ കാലഘട്ടം ഇപ്പോൾ ഇന്ത്യയുടെ ഭാവി രൂപപ്പെടുത്തുന്നത്.

17.    ഞങ്ങൾ ഒരു പ്രത്യേക നൈപുണ്യ മന്ത്രാലയം സൃഷ്ടിച്ചു, അത് ഇന്ത്യയുടെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുക മാത്രമല്ല ചെയ്യുന്നത്. ലോകത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാനുള്ള കഴിവും അതിനുണ്ടാകും. നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ ഓരോരുത്തരിലും ശുദ്ധമായ കുടിവെള്ളം എത്തുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നതിന് ഊന്നൽ നൽകുന്ന ജലശക്തി മന്ത്രാലയം ഞങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു, പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷിക്കാൻ ജലസംവേദക സംവിധാനങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കണം. സമഗ്രമായ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യമാണ്. ഞങ്ങൾ ആയുഷിന്റെ ഒരു പ്രത്യേക മന്ത്രാലയം സൃഷ്ടിച്ചു, ഇന്ന് യോഗയും ആയുഷും ലോകത്തെ തിളങ്ങുന്ന ഉദാഹരണങ്ങളായി മാറിയിരിക്കുന്നു.

18.   നമ്മുടെ കോടിക്കണക്കിന് മത്സ്യത്തൊഴിലാളി സഹോദരീസഹോദരന്മാർ, അവരുടെ ക്ഷേമവും നമ്മുടെ ഹൃദയത്തിലുണ്ട്. അതുകൊണ്ടാണ് ഞങ്ങൾ മത്സ്യബന്ധനം, മൃഗസംരക്ഷണം, ക്ഷീരോൽപ്പാദനം എന്നിവയ്ക്കായി പ്രത്യേക മന്ത്രാലയം സൃഷ്ടിച്ചത്, അങ്ങനെ സമൂഹത്തിലെ അവശേഷിച്ച ജനങ്ങൾക്ക് ആവശ്യമുള്ള പിന്തുണ ലഭിക്കും.

19.   സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം സമൂഹത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗമാണ്. അതിനെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനും നവീകരിക്കുന്നതിനും രാജ്യത്തിന്റെ എല്ലാ കോണുകളിലും ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ യൂണിറ്റുകളിലൊന്ന് ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനും ഞങ്ങൾ ഒരു പ്രത്യേക സഹകരണ മന്ത്രാലയം സൃഷ്ടിച്ചു. സഹകരണത്തിലൂടെ സമൃദ്ധി എന്ന പാതയാണ് നാം സ്വീകരിച്ചത്.

20. 2014ൽ ഞങ്ങൾ അധികാരത്തിൽ വരുമ്പോൾ ആഗോള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ പത്താം സ്ഥാനത്തായിരുന്നു. ഇന്ന് 140 കോടി ഇന്ത്യക്കാരുടെ പ്രയത്നം ഫലം കണ്ടു. ലോക സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ നാം അഞ്ചാം സ്ഥാനത്തെത്തി. ചോർച്ച തടഞ്ഞു. ശക്തമായ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചു, പാവപ്പെട്ടവരുടെ ക്ഷേമത്തിനായി കൂടുതൽ കൂടുതൽ പണം ചെലവഴിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ശ്രമിച്ചു.

21.   ഞാൻ ത്രിവർണ്ണപതാക സാക്ഷിയാക്കി ചുവപ്പുകോട്ടയിൽ നിന്ന് എന്റെ നാട്ടുകാർക്കായി 10 വർഷത്തെ കണക്ക് നൽകുകയാണ്.

·      10 വർഷം മുമ്പ് 30 ലക്ഷം കോടി രൂപയാണ് ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിൽ നിന്ന് സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് പോയിരുന്നത്. കഴിഞ്ഞ 9 വർഷത്തിനിടെ ഈ കണക്ക് 100 ലക്ഷം കോടി രൂപ എന്ന നിലയിലെത്തി.

·      നേരത്തെ തദ്ദേശ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ വികസനത്തിന് ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഖജനാവിൽ നിന്ന് 70,000 കോടി രൂപ ചെലവഴിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ ഇന്നത് 3 ലക്ഷം കോടി രൂപയിലധികമാണ്.

·      നേരത്തെ 90,000 കോടി രൂപ പാവപ്പെട്ടവരുടെ വീടുകൾ നിർമിക്കാൻ ചെലവഴിച്ചിരുന്നു, ഇന്ന് അത് 4 മടങ്ങ് വർധിച്ചു. പാവപ്പെട്ടവർക്ക് വീട് നിർമിക്കാൻ 4 ലക്ഷം കോടിയിലധികം ചെലവഴിക്കുന്നു.

·      ലോകത്തെ ചില വിപണികളിൽ 3000 രൂപയ്ക്ക് വിൽക്കുന്ന യൂറിയ ചാക്ക്, എന്റെ കർഷകർക്ക് ലഭിക്കുന്നത് 300 രൂപയ്ക്കാണ്. അതിനായി രാജ്യത്തെ ഗവണ്മെന്റ് 10 ലക്ഷം കോടി രൂപ സബ്‌സിഡി നൽകുന്നു.

·      20 ലക്ഷം കോടി രൂപയാണ് എന്റെ രാജ്യത്തെ യുവാക്കൾക്ക് സ്വയംതൊഴിലിനും സംരംഭങ്ങൾക്കുമായി നൽകിയത്. മുദ്ര യോജനയുടെ പ്രയോജനം നേടിയ 8 കോടി പൗരന്മാർക്ക് അധികമായി 8-10 കോടി പേർക്കു തൊഴിൽ നൽകാനുള്ള കഴിവ് ലഭിച്ചു.

·      എംഎസ്എംഇകളെ കൂടുതൽ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനായി ഞങ്ങൾ ഏകദേശം മൂന്നര ലക്ഷം കോടി രൂപ നൽകി.

·      ഒരു റാങ്ക്, ഒരു പെൻഷൻ എന്നത് എന്റെ രാജ്യത്തെ സൈനികരോടുള്ള ബഹുമാനത്തിന്റെ കാര്യമാണ്.  വിരമിച്ച എന്റെ സൈനിക വീരന്മാർക്കും അവരുടെ കുടുംബങ്ങൾക്കും ഇന്ന് ഇന്ത്യയുടെ ഖജനാവിൽ നിന്ന് 70,000 കോടി രൂപ എത്തിയിരിക്കുന്നു.

22.  ഞങ്ങൾ നടത്തിയ എല്ലാ പ്രയത്നങ്ങളുടെയും ഫലമാണ് ഇന്ന് എന്റെ 13.5 കോടി പാവപ്പെട്ട സഹോദരീസഹോദരന്മാർ ദാരിദ്ര്യത്തിന്റെ ചങ്ങല പൊട്ടിച്ച് പുതിയ മധ്യവർഗത്തിന്റെ രൂപത്തിൽ പുറത്തുവന്നത്. ജീവിതത്തിൽ ഇതിലും വലിയ സംതൃപ്തി വേറെയില്ല.

23. പ്രധാനമന്ത്രി സ്വനിധിയിൽ നിന്ന് വഴിയോരക്കച്ചവടക്കാർക്കായി 50,000 കോടി രൂപ അയച്ചു. വരും ദിവസങ്ങളിൽ, വരുന്ന വിശ്വകർമ ജയന്തി ദിനത്തിൽ, ഞങ്ങൾ കൂടുതൽ പരിപാടികൾ നടപ്പിലാക്കും. ഈ വിശ്വകർമ ജയന്തി ദിനത്തിൽ, പരമ്പരാഗത വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ ജീവിക്കുന്ന, ഉപകരണങ്ങളും സ്വന്തം കൈകളും ഉപയോഗിച്ച് ജോലി ചെയ്യുന്ന, കൂടുതലും ഒബിസി വിഭാഗത്തിൽ നിന്നുള്ള ജനതയ്ക്ക് ഞങ്ങൾ ഏകദേശം 13-15,000 കോടി രൂപ നൽകും.

24. പ്രധാനമന്ത്രി കിസാൻ സമ്മാൻ നിധിയിൽ നിന്ന് 2.5 ലക്ഷം കോടി രൂപ ഞങ്ങൾ നേരിട്ട് എന്റെ രാജ്യത്തെ കർഷകരുടെ അക്കൗണ്ടിലേക്ക് നിക്ഷേപിച്ചു. എല്ലാ വീട്ടിലും ശുദ്ധജലം എത്തുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ജൽ ജീവൻ മിഷനു കീഴിൽ ഞങ്ങൾ രണ്ട് ലക്ഷം കോടി രൂപ ചെലവഴിച്ചു.

25. പാവപ്പെട്ടവർക്ക് അസുഖം മൂലം ആശുപത്രിയിൽ പോകുന്നതിൽ ബുദ്ധിമുട്ടു നേരിട്ടിരുന്ന ദുരിതത്തിൽ നിന്ന് മോചനം നേടാനാണ് ഞങ്ങൾ ആയുഷ്മാൻ ഭാരത് പദ്ധതി ആരംഭിച്ചത്. ഏതൊരാൾക്കും മരുന്ന് ലഭിക്കണം, ചികിത്സ വേണം, ഏറ്റവും നല്ല ആശുപത്രിയിൽ ശസ്ത്രക്രിയ നടത്തണം. അതിനായി ആയുഷ്മാൻ ഭാരത് പദ്ധതി പ്രകാരം 70,000 കോടി രൂപ ചെലവഴിച്ചു.

26. കൊറോണ വാക്‌സിനായി 40,000 കോടി രൂപ ചിലവഴിച്ചപ്പോൾ കന്നുകാലികൾക്ക് പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ് നൽകാൻ 15,000 കോടി രൂപ ചെലവഴിച്ചുവെന്ന് രാജ്യം ഓർക്കുന്നു.

27.  വിപണിയിൽ 100 രൂപയ്ക്ക് ലഭിക്കുന്ന മരുന്നുകൾ ഞങ്ങൾ ജൻ ഔഷധി കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് 10 രൂപയ്ക്കും 15 രൂപയ്ക്കും 20 രൂപയ്ക്കും നൽകി. ഈ മരുന്നുകൾ ആവശ്യമായി വന്നവർ 20 കോടിയോളംരൂപ ലാഭിച്ചു. ഇപ്പോൾ, രാജ്യത്തെ 10,000 ജൻ ഔഷധി കേന്ദ്രങ്ങളിൽ നിന്ന്, 25,000 ജൻ ഔഷധി കേന്ദ്രങ്ങൾ എന്ന ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കാൻ വരും ദിവസങ്ങളിൽ ഞങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കും.

28. നഗരങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന, എന്നാൽ വാടക വീടുകളിൽ, ചേരികളിൽ, അനധികൃത കോളനികളിൽ താമസിക്കുന്ന എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങൾക്കായി ഞങ്ങൾ കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി ഒരു പദ്ധതി കൊണ്ടുവന്നു. എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് സ്വന്തമായി വീട് പണിയണമെങ്കിൽ, ബാങ്കിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന വായ്പയുടെ പലിശയിൽ ഇളവ് നൽകി ലക്ഷക്കണക്കിന് രൂപയുടെ സഹായം അവർക്കു നൽകാൻ ഞങ്ങൾ തീരുമാനിച്ചു.

29. എന്റെ ഇടത്തരം കുടുംബത്തിന്റെ ആദായനികുതി പരിധി രണ്ട് ലക്ഷത്തിൽ നിന്ന് ഏഴ് ലക്ഷമായി ഉയർത്തിയപ്പോൾ ഏറ്റവും വലിയ നേട്ടം ശമ്പളക്കാരായ എന്റെ മധ്യവർഗത്തിനാണ്. 2014-ന് മുമ്പ് ഇന്റർനെറ്റ് ഡാറ്റ വളരെ ചെലവേറിയതായിരുന്നു. ഇപ്പോൾ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ചെലവുകുറഞ്ഞ ഇന്റർനെറ്റ് ഓരോ കുടുംബത്തിന്റെയും പണം ലാഭിക്കുന്നു.

30. ഇന്ന്, രാജ്യം നിരവധി കഴിവുകളോടെ മുന്നേറുകയാണ്. പുനരുപയോഗ ഊർജത്തിൽ, ഹര‌ിത ഹൈഡ്രജനിൽ, കാര്യക്ഷമമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.  ബഹിരാകാശത്ത് രാജ്യത്തിന്റെ ശേഷി വർധിക്കുന്നു. അതുപോലെ ആഴക്കടൽ ദൗത്യത്തിൽ രാജ്യം വിജയകരമായി മുന്നേറുന്നു. രാജ്യത്ത് റെയിൽ ആധുനികമാകുകയാണ്, വന്ദേ ഭാരത്, ബുള്ളറ്റ് ട്രെയിൻ എന്നിവയും ഇന്ന് രാജ്യത്ത് പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഇന്ന് എല്ലാ ഗ്രാമങ്ങളിലും ഇന്റർനെറ്റ് എത്തുന്നു. അതിനാൽ രാജ്യം ക്വാണ്ടം കമ്പ്യൂട്ടറിനായി തീരുമാനിക്കുന്നു. നാനോ യൂറിയ, നാനോ ഡിഎപി എന്നിവയുടെ ഉൽപ്പാദനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. മറുവശത്ത്, ജൈവകൃഷിക്കും നാം ഊന്നൽ നൽകുന്നു. സെമികണ്ടക്ടറുകൾ നിർമിക്കാൻ നാം ആഗ്രഹിക്കുന്നു.

31.   സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ അമൃത മഹോത്സവത്തിൽ 75,000 അമൃത സരോവരങ്ങൾ നിർമിക്കാൻ ഞങ്ങൾ തീരുമാനിച്ചു. ഇന്ന് ഏകദേശം 75,000 അമൃത സരോവരങ്ങളുടെ നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടക്കുന്നു. ഇത് തന്നെ വലിയൊരു ദൗത്യമാണ്. ഈ ജനശക്തിയും (മാനവ വിഭവശേഷി) ജലശക്തിയും (ജലവിഭവങ്ങൾ) ഇന്ത്യയുടെ പരിസ്ഥിതിയെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിന് ഉപയോഗപ്രദമാകും. 18,000 ഗ്രാമങ്ങളിൽ വൈദ്യുതി എത്തിക്കുക, ജനങ്ങൾക്ക് ബാങ്ക് അക്കൗണ്ട് തുറക്കുക, പെൺമക്കൾക്ക് ശൗചാലയങ്ങൾ നിർമ്മിക്കു എന്നിങ്ങനെ എല്ലാ ലക്ഷ്യങ്ങളും നിശ്ചിതസമയത്തിന് മുമ്പേ പൂർത്തീകരിച്ചു.

32. കോവിഡ് കാലത്ത് ഇന്ത്യ 200 കോടി വാക്‌സിനേഷൻ ഡോസുകൾ നൽകിയെന്നറിഞ്ഞപ്പോൾ ലോകം അത്ഭുതപ്പെട്ടു. എന്റെ നാട്ടിലെ അങ്കണവാടി ജീവനക്കാർ, നമ്മുടെ ആശാ വർക്കർമാർ, നമ്മുടെ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകർ എന്നിവരാണ് ഇത് സാധ്യമാക്കിയത്. ലോകത്ത് ഏറ്റവും വേഗത്തിൽ 5-ജി സംവിധാനം കൊണ്ടുവന്ന രാജ്യമാണ് എന്റെ രാജ്യം. നാളിതുവരെ ഇത് 700-ലധികം ജില്ലകളിലെത്തി. ഇപ്പോൾ നാം 6-ജിക്കും തയ്യാറെടുക്കുകയാണ്.

33. 2030-ഓടെ പുനരുപയോഗ ഊർജത്തിനായി നാം നിശ്ചയിച്ചിരുന്ന ലക്ഷ്യം 2021-22-ൽ നിറവേറ്റി. 20 ശതമാനം എഥനോൾ മിശ്രണത്തെക്കുറിച്ച് നാം സംസാരിച്ചു. അതും നിശ്ചയിച്ചതിന് അഞ്ച് വർഷം മുമ്പേ നാം നേടിയെടുത്തു. 500 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ കയറ്റുമതിയെക്കുറിച്ച് നാം സംസാരിച്ചു, അതും സമയത്തിന് മുമ്പേ കൈവരിച്ചു. അത് 500 ബില്യൺ ഡോളറിലധികമായി വർധിച്ചു.

34. കഴിഞ്ഞ 25 വർഷമായി നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടുന്ന, രാജ്യത്ത് ഒരു പുതിയ പാർലമെന്റ് ഉണ്ടാകണമെന്ന കാര്യം ഞങ്ങൾ തീരുമാനിച്ചു. നിശ്ചിത സമയത്തിന് മുമ്പേ പുതിയ പാർലമെന്റ് ഉണ്ടാക്കിയത് മോദിയാണ്, എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ.

35. ഇന്ന് രാജ്യം സുരക്ഷിതമാണ്. ഇന്ന് രാജ്യത്ത് ഭീകരാക്രമണങ്ങളിൽ വലിയ കുറവുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. നക്സൽ ബാധിത പ്രദേശങ്ങളിലും വലിയ മാറ്റമുണ്ടായി. വലിയ മാറ്റത്തിന്റെ അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടു.

36. വരാനിരിക്കുന്ന 25 വർഷത്തേക്ക് നമ്മൾ ഒരേയൊരു മന്ത്രം മാത്രം പിന്തുടരുക, ഐക്യത്തിന്റെ സന്ദേശം- ഇത് നമ്മുടെ ദേശീയ സ്വഭാവത്തിന്റെ ഉച്ചസ്ഥായിയാകണം. ഇന്ത്യയുടെ ഐക്യം നമുക്ക് ശക്തി നൽകുന്നു, വടക്കോ, തെക്കോ, കിഴക്കോ, പടിഞ്ഞാറോ, ഗ്രാമമോ, നഗരമോ എന്തുമാകട്ടെ; പുരുഷനോ, സ്ത്രീയോ ആരുമാകട്ടെ, 2047-ൽ നമ്മുടെ രാജ്യം വികസിത ഇന്ത്യയായി മാറാൻ നാം ആഗ്രഹിക്കുന്നു. അതിനായി നാം ഏക ഭാരതം ശ്രേഷ്ഠ ഭാരതം എന്ന മന്ത്രത്തിൽ ജീവിക്കണം, നാം സവിശേഷമാകണം.

37.  രാജ്യം മുന്നോട്ട് പോകുന്നതിന്, ഒരു അധിക ശക്തിയുടെ സാധ്യതകൾ ഇന്ത്യക്കു കരുത്താകും. അതാണ് സ്ത്രീകൾ നയിക്കുന്ന വികസനം. ജി-20-ൽ സ്ത്രീകൾ നയിക്കുന്ന വികസനത്തിന്റെ വിഷയങ്ങൾ ഞാൻ മുന്നോട്ടു വച്ചിട്ടുണ്ട്. ജി-20 സംഘമാകെ അതിന്റെ പ്രാധാന്യം അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

38. ലോകത്ത് വ്യോമയാന മേഖലയിൽ ഏറ്റവുമധികം വനിതാ പൈലറ്റുമാരുള്ളത് എന്റെ രാജ്യത്തിനാണെന്ന് ഇന്ന് ഇന്ത്യക്ക് അഭിമാനത്തോടെ പറയാൻ കഴിയും. ചന്ദ്രയാന്റെ വേഗതയാകട്ടെ, ചാന്ദ്രദൗത്യമാകട്ടെ, അതിനെല്ലാം നേതൃത്വം നൽകുന്നത് എന്റെ വനിതാ ശാസ്ത്രജ്ഞരാണ്.

39. ഇന്ന് 10 കോടി സ്ത്രീകൾ സ്ത്രീകളുടെ സ്വയംസഹായ പരിപാടിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. നിങ്ങൾ വനിതാ സ്വയം സഹായ സംഘവുമായി ഗ്രാമത്തിൽ പോയാൽ ബാങ്കിൽ ദീദിയെ കണ്ടെത്തും. അങ്കണവാടിയിൽ ദീദിയെ കണ്ടെത്തും, മരുന്ന് നൽകുന്ന ദീദിയെ കണ്ടെത്തും. ഇനി എന്റെ സ്വപ്നം 2 കോടി ലക്ഷാധിപതി ദിദികൾ (പ്രതിവർഷം ഒരു ലക്ഷം സമ്പാദിക്കുന്ന സ്ത്രീകൾ) ഉണ്ടാകുക എന്നതാണ്.

40. ഇന്ന് രാജ്യം ആധുനികതയിലേക്ക് നീങ്ങുകയാണ്. ഹൈവേ, റെയിൽവേ, വ്യോമപാത, ഐ-വേകൾ (ഇൻഫർമേഷൻ വേ), ജലപാതകൾ എന്നിവയിലേതുമാകട്ടെ, രാജ്യം പുരോഗതിക്കായി പ്രവർത്തിക്കാത്ത ഒരു മേഖലയുമില്ല. കഴിഞ്ഞ 9 വർഷമായി തീരപ്രദേശങ്ങളിലും ഗിരിവർഗ മേഖലകളിലും നമ്മുടെ മലയോര മേഖലകളിലും വികസനത്തിന് നാം വളരെയധികം ഊന്നൽ നൽകി.

41.   നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ അതിർത്തി ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഊർജസ്വല അതിർത്തി ഗ്രാമം എന്ന പരിപാടി ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്, ഇതുവരെ ഊർജസ്വല അതിർത്തി ഗ്രാമം  രാജ്യത്തെ അവസാന ഗ്രാമമാണെന്നാണു പറഞ്ഞിരുന്നത്. ഞങ്ങൾ ആ ചിന്താഗതിയാകെ മാറ്റി. ഇത് രാജ്യത്തിന്റെ അവസാന ഗ്രാമമല്ല, അതിർത്തിയിൽ കാണുന്നത് എന്റെ രാജ്യത്തെ ആദ്യത്തെ ഗ്രാമമാണ്.

42. ലോകത്തിന്റെ ക്ഷേമത്തിനായി അതിന്റെ പങ്ക് വഹിക്കാൻ കഴിയുന്ന തരത്തിൽ രാജ്യത്തെ ശക്തമാക്കണം. ഇന്ന് കൊറോണയ്ക്ക് ശേഷം, പ്രതിസന്ധി ഘട്ടത്തിൽ രാജ്യം ലോകത്തെ സഹായിച്ച രീതിയാണ് ഞാൻ കാണുന്നത്, അതിന്റെ ഫലമായി ഇന്ന് നമ്മുടെ രാജ്യം ലോകത്തിന്റെ സുഹൃത്തായി കാണുന്നു. ലോകത്തിന്റെ അവിഭാജ്യ പങ്കാളി എന്ന നിലയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇന്ന് നമ്മുടെ രാജ്യം പുതിയൊരു പ്രതിച്ഛായ കൈവരിച്ചിരിക്കുന്നു.

43. സ്വപ്നങ്ങൾ പലതാണ്. ദൃഢനിശ്ചയം വ്യക്തമാണ്. നയങ്ങൾ വ്യക്തമാണ്. എന്റെ ലക്ഷ്യത്തിൽ സംശയമേതുമില്ല. എന്നാൽ നമുക്ക് ചില യാഥാർത്ഥ്യങ്ങൾ അംഗീകരിക്കുകയും അവ പരിഹരിക്കുകയും വേണം. എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട കുടുംബാംഗങ്ങളേ, ഇന്ന് ഞാൻ ചുവപ്പുകോട്ടയിൽ നിന്ന് നിങ്ങളുടെ സഹായം തേടാൻ വന്നിരിക്കുന്നു, ഞാൻ ചെങ്കോട്ടയിൽ നിന്ന് നിങ്ങളുടെ അനുഗ്രഹം തേടാനാണു വന്നിരിക്കുന്നത്.

44. 2047-ൽ രാജ്യം സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ 100 വർഷം ആഘോഷിക്കുന്ന അമൃതകാലത്തിൽ, ലോകത്തിലെ ഇന്ത്യയുടെ ത്രിവർണ്ണ പതാക വികസിത ഇന്ത്യയുടെ ത്രിവർണ പതാകയായിരിക്കണം. നാം അവസാനിപ്പിക്കുകയോ മടിക്കുകയോ ചെയ്യരുത്. സുതാര്യതയും ന്യായവുമാണ് ഇതിനുള്ള ആദ്യത്തെ ശക്തമായ ആവശ്യകതകൾ.

45. സ്വപ്‌നങ്ങൾ സാക്ഷാത്കരിക്കപ്പെടണമെങ്കിൽ, തീരുമാനങ്ങൾ കൈവരിക്കേണ്ടതുണ്ടെങ്കിൽ, മൂന്ന് തിന്മകളോടും എല്ലാ തലങ്ങളിലും നിർണ്ണായകമായി പോരാടേണ്ടത് കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യമാണ്. അഴിമതി, സ്വജനപക്ഷപാതം, പ്രീണനം എന്നിവയാണ് ആ മൂന്ന് തിന്മകൾ.

46. അഴിമതിക്കെതിരായ പോരാട്ടം എനിക്കു മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകേണ്ടതുണ്ട്. കോടതിയിൽ സമർപ്പിച്ച കുറ്റപത്രങ്ങളുടെ എണ്ണം മുമ്പത്തേക്കാൾ വളരെ കൂടുതലാണ്, ജാമ്യം ലഭിക്കാൻ പോലും ബുദ്ധിമുട്ടാണ്, ഞങ്ങൾ അഴിമതിക്കെതിരെ സത്യസന്ധമായി പോരാടുന്നതിനാലാണ് ഇത്രയും ഉറച്ച സംവിധാനത്തിലൂടെ ഞങ്ങൾ മുന്നോട്ട് പോകുന്നത്.

47.  സ്വജനപക്ഷപാതം കഴിവുകളുടെ ശത്രുവാണ്. അത് കഴിവുകളെ നിരാകരിക്കുന്നു, സാധ്യതകളെ അംഗീകരിക്കുന്നില്ല. അതിനാൽ, ഈ രാജ്യത്തിന്റെ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ശക്തിക്ക്, സ്വജനപക്ഷപാതത്തിൽ നിന്നുള്ള മോചനം ആവശ്യമാണ്. സർവജന ഹിതായ്, സർവജന സുഖായ്. എല്ലാവർക്കും അവരുടെ അവകാശങ്ങൾ നേടുന്നതും സാമൂഹിക നീതി ലഭിക്കേണ്ടതും പ്രധാനമാണ്.

48. പ്രീണന ചിന്ത, പ്രീണന രാഷ്ട്രീയം, പ്രീണനത്തിനുള്ള ഗവണ്മെന്റ് പദ്ധതികൾ എന്നിവ സാമൂഹിക നീതിയെ ഹനിച്ചു. അതുകൊണ്ടാണ് പ്രീണനവും അഴിമതിയും വികസനത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ശത്രുക്കളായി നാം കാണുന്നത്. രാജ്യം വികസനം ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ, രാജ്യം 2047 ഓടെ വികസിത ഇന്ത്യ എന്ന സ്വപ്നം സാക്ഷാത്കരിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ, ഒരു സാഹചര്യത്തിലും രാജ്യത്ത് അഴിമതി വച്ചുപൊറുപ്പിക്കാതിരിക്കേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്.

49. നമുക്കെല്ലാവർക്കും ഒരു കടമയുണ്ട്, ഓരോ പൗരനും ഒരു കടമയുണ്ട്, ഈ അമൃതകാലം കർത്തവ്യകാലമാണ്. നമുക്ക് നമ്മുടെ കടമയിൽ നിന്ന് പിന്നോട്ട് പോകാനാവില്ല, ബഹുമാനപ്പെട്ട ബാപ്പു സ്വപ്നം കണ്ട ഇന്ത്യ നമുക്ക് നിർമ്മിക്കണം, നമ്മുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികളുടെ സ്വപ്നമായിരുന്ന ഇന്ത്യ നമുക്ക് നിർമ്മിക്കണം, നമ്മുടെ മാതൃരാജ്യത്തിന് വേണ്ടി ജീവൻ നൽകിയ രക്തസാക്ഷികളുടെ ഇന്ത്യ നിർമ്മിക്കണം.

50. ഈ അമൃതകാലം നമുക്കെല്ലാവർക്കും കടമയുടെ സമയമാണ്. ഈ അമൃതകാലം നാം എല്ലാവരും ഭാരതമാതാവിനായി എന്തെങ്കിലും ചെയ്യാനുള്ള സമയമാണ്. 140 കോടി രാജ്യക്കാരുടെ ദൃഢനിശ്ചയം നേട്ടമാക്കി മാറ്റണം. 2047ൽ ത്രിവർണ്ണ പതാക ഉയർത്തുമ്പോൾ ലോകം വികസിത ഇന്ത്യയെ വാഴ്ത്തും. ഈ വിശ്വാസത്തോടെ, ഈ നിശ്ചയദാർഢ്യത്തോടെ, നിങ്ങൾക്കെല്ലാവർക്കും ഒരുപാട്, ഒരുപാട് ആശംസകൾ നേരുന്നു. ഒത്തിരി ഒത്തിരി അഭിനന്ദനങ്ങൾ.

 

Explore More
ശ്രീരാമജന്മഭൂമി ക്ഷേത്രത്തിലെ പതാക ഉയർത്തൽ ഉത്സവത്തിനിടെ പ്രധാനമന്ത്രി നടത്തിയ പ്രസം​ഗം

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

ശ്രീരാമജന്മഭൂമി ക്ഷേത്രത്തിലെ പതാക ഉയർത്തൽ ഉത്സവത്തിനിടെ പ്രധാനമന്ത്രി നടത്തിയ പ്രസം​ഗം
Year Ender 2025: Major Income Tax And GST Reforms Redefine India's Tax Landscape

Media Coverage

Year Ender 2025: Major Income Tax And GST Reforms Redefine India's Tax Landscape
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
PM chairs Fifth National Conference of Chief Secretaries in Delhi
December 28, 2025
Viksit Bharat is synonymous with quality and excellence in governance, delivery and manufacturing: PM
PM says India has boarded the ‘Reform Express’, powered by the strength of its youth
PM highlights that India's demographic advantage can significantly accelerate the journey towards Viksit Bharat
‘Made in India’ must become a symbol of global excellence and competitiveness: PM
PM emphasises the need to strengthen Aatmanirbharta and strengthen our commitment to 'Zero Effect, Zero Defect’
PM suggests identifying 100 products for domestic manufacturing to reduce import dependence and strengthen economic resilience
PM urges every State must to give top priority to soon to be launched National Manufacturing Mission
PM calls upon states to encourage manufacturing, boost ‘Ease of Doing Business’ and make India a Global Services Giant
PM emphasises on shifting to high value agriculture to make India the food basket of the world
PM directs States to prepare roadmap for creating a global level tourism destination

Prime Minister Narendra Modi addressed the 5th National Conference of Chief Secretaries in Delhi, earlier today. The three-day Conference was held in Pusa, Delhi from 26 to 28 December, 2025.

Prime Minister observed that this conference marks another decisive step in strengthening the spirit of cooperative federalism and deepening Centre-State partnership to achieve the vision of Viksit Bharat.

Prime Minister emphasised that Human Capital comprising knowledge, skills, health and capabilities is the fundamental driver of economic growth and social progress and must be developed through a coordinated Whole-of-Government approach.

The Conference included discussions around the overarching theme of ‘Human Capital for Viksit Bharat’. Highlighting India's demographic advantage, the Prime Minister stated that nearly 70 percent of the population is in the working-age group, creating a unique historical opportunity which, when combined with economic progress, can significantly accelerate India's journey towards Viksit Bharat.

Prime Minister said that India has boarded the “Reform Express”, driven primarily by the strength of its young population, and empowering this demographic remains the government’s key priority. Prime Minister noted that the Conference is being held at a time when the country is witnessing next-generation reforms and moving steadily towards becoming a major global economic power.

He further observed that Viksit Bharat is synonymous with quality and excellence and urged all stakeholders to move beyond average outcomes. Emphasising quality in governance, service delivery and manufacturing, the Prime Minister stated that the label "Made in India' must become a symbol of excellence and global competitiveness.

Prime Minister emphasised the need to strengthen Aatmanirbharta, stating that India must pursue self-reliance with zero defect in products and minimal environmental impact, making the label 'Made in India' synonymous with quality and strengthen our commitment to 'Zero Effect, Zero Defect.’ He urged the Centre and States to jointly identify 100 products for domestic manufacturing to reduce import dependence and strengthen economic resilience in line with the vision of Viksit Bharat.

Prime Minister emphasised the need to map skill demand at the State and global levels to better design skill development strategies. In higher education too, he suggested that there is a need for academia and industry to work together to create high quality talent.

For livelihoods of youth, Prime Minister observed that tourism can play a huge role. He highlighted that India has a rich heritage and history with a potential to be among the top global tourist destinations. He urged the States to prepare a roadmap for creating at least one global level tourist destination and nourishing an entire tourist ecosystem.

PM Modi said that it is important to align the Indian national sports calendar with the global sports calendar. India is working to host the 2036 Olympics. India needs to prepare infrastructure and sports ecosystem at par with global standards. He observed that young kids should be identified, nurtured and trained to compete at that time. He urged the States that the next 10 years must be invested in them, only then will India get desired results in such sports events. Organising and promoting sports events and tournaments at local and district level and keeping data of players will create a vibrant sports environment.

PM Modi said that soon India would be launching the National Manufacturing Mission (NMM). Every State must give this top priority and create infrastructure to attract global companies. He further said that it included Ease of Doing Business, especially with respect to land, utilities and social infrastructure. He also called upon states to encourage manufacturing, boost ‘Ease of Doing Business’ and strengthen the services sector. In the services sector, PM Modi said that there should be greater emphasis on other areas like Healthcare, education, transport, tourism, professional services, AI, etc. to make India a Global Services Giant.

Prime Minister also emphasized that as India aspires to be the food basket of the world, we need to shift to high value agriculture, dairy, fisheries, with a focus on exports. He pointed out that the PM Dhan Dhanya Scheme has identified 100 districts with lower productivity. Similarly, in learning outcomes States must identify the lowest 100 districts and must work on addressing the issues around the low indicators.

PM also urged the States to use Gyan Bharatam Mission for digitization of manuscripts. He said that States may start a Abhiyan to digitize such manuscripts available in States. Once these manuscripts are digitized, Al can be used for synthesizing the wisdom and knowledge available.

Prime Minister noted that the Conference reflects India’s tradition of collective thinking and constructive policy dialogue, and that the Chief Secretaries Conference, institutionalised by the Government of India, has become an effective platform for collective deliberation.

Prime Minister emphasised that States should work in tandem with the discussions and decisions emerging from both the Chief Secretaries and the DGPs Conferences to strengthen governance and implementation.

Prime Minister suggested that similar conferences could be replicated at the departmental level to promote a national perspective among officers and improve governance outcomes in pursuit of Viksit Bharat.

Prime Minister also said that all States and UTs must prepare capacity building plan along with the Capacity Building Commission. He said that use of Al in governance and awareness on cyber security is need of the hour. States and Centre have to put emphasis on cyber security for the security of every citizen.

Prime Minister said that the technology can provide secure and stable solutions through our entire life cycle. There is a need to utilise technology to bring about quality in governance.

In the conclusion, Prime Minister said that every State must create 10-year actionable plans based on the discussions of this Conference with 1, 2, 5 and 10 year target timelines wherein technology can be utilised for regular monitoring.

The three-day Conference emphasised on special themes which included Early Childhood Education; Schooling; Skilling; Higher Education; and Sports and Extracurricular Activities recognising their role in building a resilient, inclusive and future-ready workforce.

Discussion during the Conference

The discussions during the Conference reflected the spirit of Team India, where the Centre and States came together with a shared commitment to transform ideas into action. The deliberations emphasised the importance of ensuring time-bound implementation of agreed outcomes so that the vision of Viksit Bharat translates into tangible improvements in citizens’ lives. The sessions provided a comprehensive assessment of the current situation, key challenges and possible solutions across priority areas related to human capital development.

The Conference also facilitated focused deliberations over meals on Heritage & Manuscript Preservation and Digitisation; and Ayush for All with emphasis on integrating knowledge in primary healthcare delivery.

The deliberations also emphasised the importance of effective delivery, citizen-centric governance and outcome-oriented implementation to ensure that development initiatives translate into measurable on-ground impact. The discussions highlighted the need to strengthen institutional capacity, improve inter-departmental coordination and adopt data-driven monitoring frameworks to enhance service delivery. Focus was placed on simplifying processes, leveraging technology and ensuring last-mile reach so that benefits of development reach every citizen in a timely, transparent and inclusive manner, in alignment with the vision of Viksit Bharat.

The Conference featured a series of special sessions that enabled focused deliberations on cross-cutting and emerging priorities. These sessions examined policy pathways and best practices on Deregulation in States, Technology in Governance: Opportunities, Risks & Mitigation; AgriStack for Smart Supply Chain & Market Linkages; One State, One World Class Tourist Destination; Aatmanirbhar Bharat & Swadeshi; and Plans for a post-Left Wing Extremism future. The discussions highlighted the importance of cooperative federalism, replication of successful State-level initiatives and time-bound implementation to translate deliberations into measurable outcomes.

The Conference was attended by Chief Secretaries, senior officials of all States/Union Territories, domain experts and senior officers in the centre.