“અમે અમૃતકાળનું નામ ‘કર્તવ્યકાળ’ રાખ્યું છે. નિશ્ચયોમાં આપણા આધ્યાત્મિક મૂલ્યોનું માર્ગદર્શન તેમજ ભવિષ્ય માટેના સંકલ્પોનો સમાવેશ થાય છે”
"ભારતમાં આધ્યાત્મિક મહત્વ ધરાવતા સ્થળોનો કાયાકલ્પ કરવામાં આવી રહ્યો છે, તો સાથે સાથે ટેકનોલોજી અને અર્થતંત્રમાં પણ દેશ અગ્રેસર રહ્યો છે"
"દેશમાં જે પરિવર્તન જોવા મળી રહ્યું છે, તે દરેક સામાજિક વર્ગે આપેલા યોગદાનનું પરિણામ છે"
"ભારતમાં હજારો વર્ષોથી તમામ સંતોએ 'એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારત'ની ભાવનાનું જતન કર્યું છે"
"ભારત જેવા દેશમાં, ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક સંસ્થાઓ હંમેશા સામાજિક કલ્યાણના કેન્દ્રમાં રહી છે"
"આપણે સત્ય સાઇ જિલ્લાને સંપૂર્ણ ડિજિટલ બનાવવાનો નિશ્ચય કરવો જોઇએ"
"પર્યાવરણ અને ટકાઉક્ષમ જીવનશૈલી જેવા ક્ષેત્રોમાં ભારતના ઉભરતા નેતૃત્વ માટે આવા તમામ પ્રયાસોમાં સત્ય સાઇ ટ્રસ્ટ જેવી સાંસ્કૃતિક અને આધ્યાત્મિક સંસ્થાઓની ભૂમિકા ઘણી મોટી છે"

સાંઈરામ, આંધ્રપ્રદેશના ગવર્નર શ્રી અબ્દુલ નઝીર, શ્રીમાન આરજે રત્નાકર, શ્રી સત્ય સાંઈ સેન્ટ્રલ ટ્રસ્ટના મેનેજિંગ ટ્રસ્ટી, શ્રી કે. ચક્રવર્તી, મારા ખૂબ જૂના મિત્ર શ્રી યુસીઓ હીરા, ડો. વી. મોહન, શ્રી એમ.એસ. નાગાનંદ, શ્રી નિમિષ પંડ્યાજી, અન્ય તમામ મહાનુભાવો, બહેનો અને સજ્જનો, ફરી એકવાર આપ સૌને સાંઈરામ.

મને ઘણી વખત પુટ્ટપર્થીની મુલાકાત લેવાનો લહાવો મળ્યો છે. મારી ખૂબ ઈચ્છા હતી કે આ વખતે પણ હું તમારા બધાની વચ્ચે આવું, તમને મળી શકું, ત્યાં હાજર રહી આ કાર્યક્રમનો ભાગ બનીશ. પરંતુ મારા વ્યસ્ત કાર્યક્રમને કારણે હું હાજર રહી શક્યો નહીં. હવે મને આમંત્રણ આપતાં ભાઈ રત્નાકરજીએ કહ્યું કે તમે એકવાર આવીને આશીર્વાદ આપો. મને લાગે છે કે રત્નાકરજીના શબ્દોમાં સુધારો કરવો જોઈએ. હું ત્યાં ચોક્કસ આવીશ પણ આશીર્વાદ આપવા નહિ, આશીર્વાદ લેવા આવીશ. ટેક્નોલોજી દ્વારા, હું તમારા બધાની વચ્ચે છું. હું શ્રી સત્ય સાંઈ સેન્ટ્રલ ટ્રસ્ટ સાથે સંકળાયેલા તમામ સભ્યો અને સત્ય સાંઈ બાબાના તમામ ભક્તોને આજના આ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવા બદલ અભિનંદન આપું છું. શ્રી સત્ય સાંઈની પ્રેરણા, તેમના આશીર્વાદ આ સમગ્ર ઘટના દરમિયાન અમારી સાથે છે. મને આનંદ છે કે આ શુભ અવસર પર શ્રી સત્ય સાંઈ બાબાનું મિશન વિસ્તરી રહ્યું છે. દેશને શ્રી હીરા ગ્લોબલ કન્વેન્શન સેન્ટરના રૂપમાં એક મોટી થિંક ટેન્ક મળી રહી છે. મેં આ કન્વેન્શન સેન્ટરની તસવીરો જોઈ છે અને તમારી આ ટૂંકી ફિલ્મમાં તેની ઝલક જોઈ છે. આ કેન્દ્રમાં આધ્યાત્મિકતાની અનુભૂતિ હોવી જોઈએ, અને આધુનિકતાની આભા પણ છે. તેમાં સાંસ્કૃતિક દિવ્યતાની સાથે વૈચારિક ભવ્યતા પણ છે. આ કેન્દ્ર આધ્યાત્મિક પરિષદ અને શૈક્ષણિક કાર્યક્રમોનું કેન્દ્ર બનશે. વિશ્વભરના વિવિધ ક્ષેત્રોના વિદ્વાનો અને નિષ્ણાતો અહીં એકત્ર થશે. મને આશા છે કે આ કેન્દ્ર યુવાનોને ખૂબ મદદરૂપ થશે. 

સાથીઓ,

કોઈપણ વિચાર સૌથી વધુ અસરકારક હોય છે જ્યારે તે વિચાર આગળ વધે છે, ક્રિયાના રૂપમાં આગળ વધે છે. નાના શબ્દો અસર કરતા નથી. એક સતકર્મ જેટલું ઉત્પાદન કરે છે. આજે, સંમેલન કેન્દ્રના ઉદ્ઘાટનની સાથે, શ્રી સત્ય સાંઈ વૈશ્વિક પરિષદના નેતાઓનું સંમેલન પણ અહીં શરૂ થઈ રહ્યું છે. આ કોન્ફરન્સમાં દેશ અને દુનિયાના અનેક દેશોના પ્રતિનિધિઓ અહીં હાજર છે. ખાસ કરીને, તમે આ ઇવેન્ટ માટે જે થીમ પસંદ કરી છે – “પ્રેક્ટિસ અને ઇન્સ્પાયર”, આ થીમ અસરકારક અને સુસંગત બંને છે. આપણા સ્થાને એમ પણ કહેવાયું છે- યત્ યત્ અચરતિ શ્રેષ્ઠ, તત-તત્ એવ અન્યઃ જનઃ। એટલે કે જે રીતે શ્રેષ્ઠ લોકો વર્તે છે, સમાજ તેને અનુસરે છે.

તેથી, આપણું વર્તન અન્ય લોકો માટે સૌથી મોટી પ્રેરણા છે. સત્ય સાંઈ બાબાનું જીવન આનું જીવંત ઉદાહરણ છે. આજે ભારત પણ ફરજોને પ્રથમ પ્રાથમિકતા બનાવીને આગળ વધી રહ્યું છે. આઝાદીના 100 વર્ષના ધ્યેય તરફ આગળ વધતા, અમે અમારા અમૃત કાળને ફરજ સમયનું નામ આપ્યું છે. આપણી આ ફરજોમાં આધ્યાત્મિક મૂલ્યોનું માર્ગદર્શન છે અને ભવિષ્ય માટેના સંકલ્પો પણ છે. આમાં ઉત્ક્રાંતિ છે, અને વારસો પણ છે. આજે, એક તરફ દેશમાં આધ્યાત્મિક કેન્દ્રો પુનઃજીવિત થઈ રહ્યા છે, તો સાથે જ ભારત અર્થતંત્ર અને ટેક્નોલોજીના ક્ષેત્રમાં પણ અગ્રેસર છે. આજે ભારત વિશ્વની ટોપ-5 અર્થવ્યવસ્થામાં સામેલ થઈ ગયું છે. આજે ભારત વિશ્વમાં ત્રીજું સૌથી મોટું સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમ ધરાવે છે. અમે ડિજિટલ ટેક્નોલોજી અને 5G જેવા ક્ષેત્રોમાં મોટા દેશો સાથે સ્પર્ધા કરી રહ્યા છીએ. આજે વિશ્વમાં જેટલા પણ રિયલ ટાઈમ ઓનલાઈન વ્યવહારો થઈ રહ્યા છે તેમાંથી 40 ટકા એકલા ભારતમાં થઈ રહ્યા છે. અને આજે હું રત્નાકરજીને વિનંતી કરીશ અને આપણા બધા સાંઈ ભક્તોને પણ વિનંતી કરીશ કે, શું આપણો આ નવો રચાયેલો જિલ્લો જે સાંઈ બાબાના નામ સાથે જોડાયેલો છે, આ આખો પુટ્ટપર્થી જિલ્લો, શું તમે તેને 100% ડિજિટલ બનાવી શકો છો? દરેક વ્યવહાર ડિજિટલ હોવો જોઈએ, તમે જુઓ, આ જિલ્લો વિશ્વમાં એક અલગ ઓળખ બનશે અને બાબાના આશીર્વાદથી, જો રત્નાકરજી જેવા મારા મિત્ર આ ફરજને પોતાની જવાબદારી બનાવે છે, તો શક્ય છે કે બાબાના આગામી જન્મદિવસ સુધીમાં, સમગ્ર વિશ્વમાં જિલ્લાને ડિજિટલ બનાવાશે જ્યાં એક પણ રોકડની જરૂર રહેશે નહીં અને તે કરી શકાય છે.

સાથીઓ,

સમાજના દરેક વર્ગની ભાગીદારીથી પરિવર્તન આવી રહ્યું છે. તેથી, ગ્લોબલ કાઉન્સિલ જેવા આયોજનો એ ભારત વિશે જાણવા અને બાકીના વિશ્વને આની સાથે જોડવા માટેની એક અસરકારક રીત છે.

સાથીઓ,

સંતોનું અહીં વારંવાર વહેતા પાણી તરીકે વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. કારણ કે સંતો ક્યારેય વિચારોથી અટકતા નથી અને વર્તનથી પણ અટકતા નથી. અવિરત પ્રવાહ, અને સતત પ્રયાસ એ સંતોનું જીવન છે. સામાન્ય ભારતીય માટે આ સંતોનું જન્મસ્થળ કયું છે તેનાથી કોઈ ફરક પડતો નથી. તેમના માટે કોઈપણ સાચા સંત તેમના પોતાના છે, તેમની આસ્થા અને સંસ્કૃતિના પ્રતિનિધિ છે. તેથી જ આપણા સંતોએ હજારો વર્ષોથી 'એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારત'ની ભાવનાને પોષી છે. સત્ય સાંઈ બાબાનો જન્મ પણ આંધ્રપ્રદેશના પુટ્ટપર્થીમાં થયો હતો! પરંતુ તેમના અનુયાયીઓ, તેમના ચાહકો વિશ્વના ખૂણે ખૂણે છે. આજે દેશના દરેક ક્ષેત્રમાં સત્ય સાંઈ સાથે જોડાયેલા સ્થળો અને આશ્રમો છે. દરેક ભાષાના લોકો, દરેક રિવાજો એક મિશન હેઠળ પ્રશાન્તિ નિલય સાથે જોડાયેલા છે. આ ભારતની ચેતના છે, જે ભારતને એક દોરામાં બાંધે છે, તેને અમર બનાવે છે. 

સાથીઓ,

શ્રી સત્ય સાંઈ કહેતા હતા – સેવા આને, રેંદુ અક્ષરલ-લોન, અનંત-મૈં શક્તિ ઉમિદી ઉન્દી. એટલે કે સેવાના બે અક્ષરોમાં અસીમ શક્તિ રહેલી છે. સત્ય સાંઈનું જીવન આ ભાવનાનું જીવંત મૂર્ત સ્વરૂપ હતું. મારું સદભાગ્ય છે કે મને સત્ય સાંઈ બાબાના જીવનને નજીકથી નિહાળવાની, તેમની પાસેથી શીખવાની અને તેમના આશીર્વાદની છાયામાં જીવવાની તક મળી છે. તેમને હંમેશા મારા માટે ખાસ લગાવ હતો, મને હંમેશા તેમના આશીર્વાદ મળ્યા. જ્યારે પણ અમે તેમની સાથે વાત કરતા ત્યારે તે ખૂબ જ ઊંડી વાત સરળતાથી કહી દેતા હતા. મને અને તેમના ભક્તોને આજે પણ શ્રી સત્ય સાંઈના આવા અનેક મંત્રો યાદ છે. ''લવ ઓલ-સર્વ ઓલ'', ''હેલ્પ એવર, હર્ટ નેવર'', ''ઓછી વાત-વધુ કામ'', ''દરેક અનુભવ એક પાઠ છે. દરેક નુકસાન એ લાભ છે.'' શ્રી સત્ય સાંઈએ આપણને જીવનના ઘણા પાઠ આપ્યા છે. તેમનામાં સંવેદનશીલતા છે, જીવનની ગંભીર ફિલસૂફી પણ છે. મને યાદ છે કે ગુજરાતમાં ભૂકંપ આવ્યો ત્યારે તેમણે મને ખાસ બોલાવ્યો હતો. દરેક રીતે, તેઓ પોતે રાહત અને બચાવ માટે રોકાયેલા હતા. તેમની સૂચનાથી ભુજના અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં સંસ્થાના હજારો લોકો દિવસ-રાત કામ કરી રહ્યા હતા. તે કોઈપણ વ્યક્તિ હોય, તેઓ તેની ચિંતા કરતા હતા, જાણે કોઈ તેમની ખૂબ નજીક હોય. સત્ય સાંઈ માટે, 'માનવ સેવા માધવ સેવા હતી'. 'દરેક માણસમાં નારાયણ', 'પ્રત્યેક જીવમાં શિવ' જોવાની આ અનુભૂતિ જનતાને જનાર્દન બનાવે છે.

સાથીઓ,

ભારત જેવા દેશમાં ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક સંસ્થાઓ હંમેશા સામાજિક ઉત્થાનના કેન્દ્રમાં રહી છે. આજે દેશે તેની આઝાદીના 75 વર્ષ પૂર્ણ કર્યા છે અને આગામી 25 વર્ષ માટે સંકલ્પ લઈને આપણે અમૃતકાળમાં પ્રવેશ કર્યો છે. આજે જ્યારે આપણે વિરાસત અને વિકાસને વેગ આપી રહ્યા છીએ, ત્યારે સત્ય સાંઈ ટ્રસ્ટ જેવી સંસ્થાઓની આમાં મોટી ભૂમિકા છે. મને આનંદ છે કે તમારી આધ્યાત્મિક શાખા બાળ વિકાસ જેવા કાર્યક્રમો દ્વારા નવી પેઢીમાં સાંસ્કૃતિક ભારતનું નિર્માણ કરી રહી છે. સત્ય સાંઈ બાબાએ માનવ સેવા માટે હોસ્પિટલો બનાવી, પ્રશાંતિ નિલયમમાં હાઈટેક હોસ્પિટલ બનાવવામાં આવી. સત્ય સાંઈ ટ્રસ્ટ વર્ષોથી મફત શિક્ષણ માટે સારી શાળાઓ અને કોલેજો પણ ચલાવી રહ્યું છે. રાષ્ટ્ર નિર્માણ અને સમાજના સશક્તિકરણમાં તમારી સંસ્થાના પ્રયાસો ખૂબ જ પ્રશંસનીય છે. સત્ય સાંઈ સાથે સંકળાયેલી સંસ્થાઓ પણ દેશે જે પહેલ કરી છે તેમાં સમર્પણ સાથે કામ કરી રહી છે. આજે દેશ 'જલ જીવન મિશન' હેઠળ દરેક ગામને સ્વચ્છ પાણી પુરવઠાથી જોડે છે. સત્ય સાંઈ સેન્ટ્રલ ટ્રસ્ટ પણ અંતરિયાળ ગામડાઓમાં મફત પાણી આપીને આ માનવતાવાદી કાર્યમાં ભાગીદાર બની રહ્યું છે.

સાથીઓ,

21મી સદીના પડકારો પર નજર કરીએ તો, જળવાયુ પરિવર્તન પણ સમગ્ર વિશ્વની એક મોટી સમસ્યા છે. ભારતે મિશન લાઇફ જેવા વૈશ્વિક પ્લેટફોર્મ પર ઘણી પહેલ કરી છે. વિશ્વને ભારતના નેતૃત્વ પર વિશ્વાસ છે. તમે બધા જાણો છો કે આ વર્ષે G-20 જેવા મહત્વના સમૂહની અધ્યક્ષતા પણ ભારત પાસે છે. આ વખતે પણ આ કાર્યક્રમ "એક પૃથ્વી, એક પરિવાર, એક ભવિષ્ય", ભારતની મૂળભૂત વિચારસરણીની થીમ પર આધારિત છે. આજે વિશ્વ ભારતના આ વિઝનથી પ્રભાવિત થઈ રહ્યું છે અને વિશ્વમાં ભારત પ્રત્યેનું આકર્ષણ પણ વધી રહ્યું છે. તમે જોયું હશે કે ગયા મહિને 21મી જૂને આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ પર, સંયુક્ત રાષ્ટ્રના મુખ્યાલયમાં કેવી રીતે વર્લ્ડ રેકોર્ડ બન્યો હતો. વિશ્વના સૌથી વધુ દેશોના પ્રતિનિધિઓ એક જ સમયે એક જગ્યાએ યોગ માટે એકઠા થયા હતા. યોગ આજે સમગ્ર વિશ્વમાં લોકોના જીવનનો એક ભાગ બની રહ્યો છે.

આજે લોકો આયુર્વેદ અપનાવી રહ્યા છે, ભારતની ટકાઉ જીવનશૈલીમાંથી શીખવાની વાત કરે છે. આપણી સંસ્કૃતિ, આપણો વારસો, આપણો ભૂતકાળ, આપણો વારસો પણ સતત વધી રહ્યો છે અને માત્ર કુતૂહલ જ નહિ, વિશ્વાસ પણ વધી રહ્યો છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં દુનિયાના વિવિધ દેશોમાંથી આવી ઘણી મૂર્તિઓ ભારતમાં આવી છે, જે 50 વર્ષ પહેલા આપણા દેશમાંથી ચોરાઈ હતી અને 100-100 વર્ષ પહેલા બહાર જતી હતી. ભારતના આ પ્રયાસો પાછળ, આ નેતૃત્વ પાછળ આપણી સાંસ્કૃતિક વિચારસરણી આપણી સૌથી મોટી તાકાત છે. તેથી, આવા તમામ પ્રયાસોમાં સત્ય સાંઈ ટ્રસ્ટ જેવી સાંસ્કૃતિક અને આધ્યાત્મિક સંસ્થાઓની મોટી ભૂમિકા છે. તમે આગામી 2 વર્ષમાં 'પ્રેમ તરુ'ના નામે 1 કરોડ વૃક્ષો વાવવાનો સંકલ્પ લીધો છે. હું ઈચ્છું છું કે વૃક્ષારોપણ થાય અને હું ઈચ્છું છું કે જ્યારે મારા મિત્ર ભાઈ હીરાજી અહીં બેઠા છે, મિયાવાકી, જાપાનની નાના-નાના જંગલો બનાવવાની ટેકનિક છે, હું ઈચ્છું છું કે ટ્રસ્ટના લોકો અહીં તેનો ઉપયોગ કરે અને આપણે માત્ર વૃક્ષો નહીં, પણ વિવિધ સ્થળોએ નાના જંગલો બનાવવાનું ઉદાહરણ દેશ સમક્ષ રજૂ કરીએ, ખૂબ મોટી માત્રામાં કારણ કે તે એકબીજાને જીવંત રાખવાની શક્તિ ધરાવે છે. એક છોડને બીજા છોડને જીવંત રાખવાની શક્તિ છે. હું સમજું છું કે હીરાજી અહીં ભણી રહ્યા છે અને હું હીરાજીને કોઈપણ કામ ખૂબ જ હકથી કહી શકું છું. અને તેથી જ આજે મેં હીરાજીને પણ કહ્યું. જુઓ, પ્લાસ્ટિક મુક્ત ભારતનો સંકલ્પ હોવો જોઈએ, તમારે વધુમાં વધુ લોકોને તેની સાથે જોડવા જોઈએ.

સૌર ઉર્જા સ્વચ્છ ઉર્જાના વિકલ્પો માટે પણ લોકોને પ્રેરિત કરવાની જરૂર છે. મને કહેવામાં આવ્યું છે અને હમણાં જ તમારા ટૂંકા વિડિયોમાં જોવામાં આવ્યું છે, સત્ય સાંઈ સેન્ટ્રલ ટ્રસ્ટ આંધ્રના લગભગ 40 લાખ વિદ્યાર્થીઓને શ્રીન્ના રાગી-જાવાથી બનેલું ભોજન પૂરું પાડે છે. આ પણ એક પ્રશંસનીય પહેલ છે. જો અન્ય રાજ્યો પણ આવી પહેલ સાથે જોડાય તો દેશને તેનો મોટો ફાયદો થશે. શ્રીઅન્નામાં સ્વાસ્થ્ય છે, અને શક્યતાઓ પણ છે. અમારા આવા તમામ પ્રયાસો વૈશ્વિક સ્તરે ભારતની ક્ષમતામાં વધારો કરશે, ભારતની ઓળખને મજબૂત કરશે.

સાથીઓ,

સત્ય સાંઈના આશીર્વાદ આપણા બધાની સાથે છે. આ શક્તિથી આપણે વિકસિત ભારતનું નિર્માણ કરીશું અને સમગ્ર વિશ્વની સેવા કરવાનો આપણો સંકલ્પ પૂર્ણ કરીશું. હું ફરી એકવાર આપની સમક્ષ આવી શક્યો નથી, પરંતુ હું ભવિષ્યમાં ચોક્કસ આવીશ, હું તમારા બધાની વચ્ચે જૂના દિવસોને યાદ કરીને ગૌરવપૂર્ણ ક્ષણો વિતાવીશ. હીરાજી અવાર-નવાર મળતા રહે છે, પરંતુ આજે હું તમને ખાતરી આપું છું કે ભલે હું આજે ન આવી શક્યો, પણ હું ચોક્કસ પછી આવીશ અને આ વિશ્વાસ સાથે, ફરી એકવાર હું તમને હૃદયના ઊંડાણથી ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છા પાઠવું છું. આપ સૌનો ખૂબ ખૂબ આભાર. ઓમ સાંઈ રામ!

 

Explore More
શ્રી રામ જન્મભૂમિ મંદિર ધ્વજારોહણ ઉત્સવ દરમિયાન પ્રધાનમંત્રીના સંબોધનનો મૂળપાઠ

લોકપ્રિય ભાષણો

શ્રી રામ જન્મભૂમિ મંદિર ધ્વજારોહણ ઉત્સવ દરમિયાન પ્રધાનમંત્રીના સંબોધનનો મૂળપાઠ
Portraits of PVC recipients replace British officers at Rashtrapati Bhavan

Media Coverage

Portraits of PVC recipients replace British officers at Rashtrapati Bhavan
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
સોશિયલ મીડિયા કોર્નર 17 ડિસેમ્બર 2025
December 17, 2025

From Rural Livelihoods to International Laurels: India's Rise Under PM Modi