মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
নমস্কাৰ। 'মন কী বাত'লৈ আপোনালোকক স্বাগতম। সকলোকে অভিনন্দন জনাইছো। বৰ্তমান আপোনালোক সকলোৱেই যোগৰ শক্তি আৰু ‘আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱস’ৰ স্মৃতিৰে পৰিপূৰ্ণ হৈ আছে। এইবাৰো ২১ জুনত দেশৰ লগতে বিশ্বৰ কোটি কোটি লোকে ‘আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱস’ত অংশগ্ৰহণ কৰিলে। আপোনালোকৰ নিশ্চয় মনত আছে ১০ বছৰ আগতে যোগ দিৱস আৰম্ভ হৈছিল। এতিয়া ১০ বছৰৰ পাছত এই ধাৰাটো প্ৰতি বছৰে অধিক বিশাল হৈ পৰিছে। ইয়াৰ দ্বাৰাও দৈনন্দিন জীৱনত অধিক সংখ্যক লোকে যোগাসনক গ্ৰহণ কৰাৰ ইংগিত পোৱা যায়। আমি এইবাৰ 'যোগ দিৱস'ৰ ইমানবোৰ আকৰ্ষণীয় ছবি দেখিছো। তিনি লাখ লোকে বিশাখাপট্টনমৰ উপকূলত একেলগে যোগাসন কৰিলে। আন এক আচৰিত দৃশ্য আহিল বিশাখাপট্টনমৰ পৰাই, দুহাজাৰৰো অধিক জনজাতীয় ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে ১০৮ মিনিটত ১০৮ বাৰ সূৰ্য্য নমস্কাৰ কৰিলে। কল্পনা কৰকচোন, তেওঁলোকৰ কিমান অনুশাসন, কিমান সমৰ্পণ আছিল। আমাৰ নৌসেনাৰ জাহাজবোৰতো যোগৰ এক ভব্য আভাস দেখা গ’ল৷ তিনি হাজাৰ দিব্যাংগ বন্ধুৱে একেলগে তেলেংগানাত যোগ শিবিৰত অংশ লৈছিল। তেওঁলোকে দেখুৱাইছিল যে যোগাসনে কেনেকৈ সবলীকৰণৰো মাধ্যম হৈ পৰিছে। দিল্লীৰ মানুহে পৰিস্কাৰ যমুনাৰ সংকল্পৰ সৈতে যোগক সংযোগ কৰি যমুনাৰ পাৰলৈ গৈ যোগাসন কৰিলে। বিশ্বৰ সৰ্বোচ্চ ৰে’ল দলং জম্মু-কাশ্মীৰৰ চেনাব দলঙতো মানুহে যোগাসন কৰিলে। হিমালয়ৰ বৰফৰ শৃংগ আৰু আইটিবিপিৰ জোৱানেও যোগ অনুশীলন কৰা দেখা গ’ল। সাহস আৰু সাধনা একেলগে দেখিবলৈ পালো। গুজৰাটৰ মানুহেও সৃষ্টি কৰিলে এক নতুন ইতিহাস। বাদনগৰত ২,১২১ জন লোকে একেলগে ভুজংগাসন কৰি এক নতুন অভিলেখ গঢ়িলে। যোগৰ ছবি নিউয়ৰ্ক, লণ্ডন, টকিঅ’, পেৰিছকে ধৰি পৃথিৱীৰ প্ৰতিখন ডাঙৰ চহৰৰ পৰা আহিছিল আৰু প্ৰতিখন ছবিতে এটা বস্তু বিশেষ আছিল, শান্তি, ধৈৰ্য আৰু ভাৰসাম্য। এইবাৰ থিমটোও আছিল অতি বিশেষ, ‘এক বিশ্ব, এক স্বাস্থ্যৰ বাবে যোগ’। এয়া কেৱল শ্লোগান নহয়, ই এক দিশ যিয়ে আমাক ‘বসুধৈৱ কুটুম্বকম’ অনুভৱ কৰাইছে। মই নিশ্চিত যে এইবাৰৰ যোগ দিৱসৰ বিশালতাই নিশ্চিতভাৱে অধিক সংখ্যক লোকক যোগ গ্ৰহণৰ বাবে অনুপ্ৰাণিত কৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
কোনোবাই তীৰ্থযাত্ৰালৈ গ'লে প্ৰথমে মনলৈ আহে, "যাওঁ বলক, আহ্বান আহিল"। এই অনুভূতি আমাৰ ধৰ্মীয় তীৰ্থযাত্ৰাৰ আত্মা। এই তীৰ্থযাত্ৰাবোৰ শৰীৰৰ অনুশাসন, মন শুদ্ধ, পাৰস্পৰিক প্ৰেম আৰু ভাতৃত্ববোধ, ঈশ্বৰৰ সৈতে সংযোগ স্থাপনৰ এক মাধ্যম। ইয়াৰ বাহিৰেও এই তীৰ্থযাত্ৰাৰ আন এটা ডাঙৰ দিশ আছে। এই ধৰ্মীয় তীৰ্থযাত্ৰাবোৰো সেৱাৰ সুযোগৰ এক মহান অনুষ্ঠান। যিকোনো তীৰ্থযাত্ৰা হ’লে তীৰ্থযাত্ৰালৈ যোৱা লোকৰ সংখ্যাতকৈ অধিক লোকে তীৰ্থযাত্ৰীসকলৰ সেৱাৰ কামত নিয়োজিত হয়। বিভিন্ন স্থানত ভাণ্ডাৰা আৰু লেংগাৰ আয়োজন কৰা হয়। পথৰ দাঁতিত মানুহে খোৱাপানীৰ ষ্টল স্থাপন কৰে। সেৱাৰ মনোভাৱেৰে চিকিৎসা শিবিৰ আৰু সুবিধাসমূহৰ ব্যৱস্থা কৰা হয়। বহুতে নিজা খৰছত ধৰ্মশালা আৰু তীৰ্থযাত্ৰীসকলৰ বাবে থকাৰ ব্যৱস্থা কৰে।
বন্ধুসকল,
বহুদিনৰ মূৰত পুনৰ আৰম্ভ হৈছে কৈলাশ মান সৰোৱৰ যাত্ৰা। কৈলাশ মান সৰোৱৰ মানে ভগৱান শিৱৰ বাসস্থান। হিন্দু, বৌদ্ধ বা জৈনেই হওক, প্ৰতিটো পৰম্পৰাতে কৈলাশক বিশ্বাস আৰু ভক্তিৰ কেন্দ্ৰ হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে। বন্ধুসকল, ৩ জুলাইৰ পৰা পবিত্ৰ অমৰনাথ যাত্ৰা আৰম্ভ হ'ব আৰু পবিত্ৰ শাওন মাহলৈও মাত্ৰ কেইটামান দিন বাকী। সিদিনা আমি ভগৱান জগন্নাথ জীৰ ৰথ যাত্ৰাও দেখিছো। ওড়িশাই হওক, গুজৰাটেই হওক বা দেশৰ আন যিকোনো কোণতেই হওক, লাখ লাখ ভক্তই এই যাত্ৰাত অংশগ্ৰহণ কৰে। উত্তৰৰ পৰা দক্ষিণলৈ, পূবৰ পৰা পশ্চিমলৈ এই যাত্ৰা ‘এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ৰ আৱেগৰ প্ৰতিফলন। যেতিয়া আমি আমাৰ ধৰ্মীয় যাত্ৰা ভক্তি, সম্পূৰ্ণ নিষ্ঠা আৰু সম্পূৰ্ণ অনুশাসনেৰে সম্পূৰ্ণ কৰো, তেতিয়া আমিও ইয়াৰ ফল পাওঁ। যাত্ৰাত যোৱা সকলো সৌভাগ্যৱান ভক্তলৈ মোৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ। সেৱাৰ মনোভাৱেৰে এই যাত্ৰাসমূহ সফল আৰু নিৰাপদ কৰি তোলাত নিয়োজিত হোৱা সকলকো অভিনন্দন জনাইছো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
এতিয়া মই আপোনালোকক দেশৰ এনে দুটা কৃতিত্বৰ কথা ক’ব বিচাৰিছো, যিয়ে আপোনালোকক গৌৰৱেৰে ভৰাই তুলিব। বিশ্ব সংস্থাসমূহে এই কৃতিত্বসমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰি আছে। WHO অৰ্থাৎ ‘বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা’ আৰু ILO অৰ্থাৎ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শ্ৰমিক সংস্থাই দেশৰ এই কৃতিত্বৰ প্ৰশংসা কৰিছে। প্ৰথম কৃতিত্ব আমাৰ স্বাস্থ্যৰ লগত জড়িত। আপোনালোকৰ বহুতেই নিশ্চয় চকুৰ ৰোগ এটাৰ কথা শুনিছে-সেইটো হৈছে ট্ৰেক’মা(Trachoma)। এই ৰোগ বেক্টেৰিয়াৰ দ্বাৰা বিয়পে। এটা সময়ত দেশৰ বহু ঠাইত এই ৰোগ প্ৰচলিত আছিল। গুৰুত্ব নিদিলে এই ৰোগে ক্ৰমান্বয়ে চকুৰ দৃষ্টিশক্তি পৰ্যন্ত কাঢ়ি নিয়ে। আমি ট্ৰেক’মাক সমূলি নিৰ্মূল কৰাৰ সংকল্প লৈছিলো। আৰু মই আপোনালোকক ক'বলৈ পাই অতি সুখী যে- 'বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা' অৰ্থাৎ WHO-এ ভাৰতক ট্ৰেক'মা মুক্ত ঘোষণা কৰিছে। এতিয়া ভাৰত ট্ৰেক’মামুক্ত দেশত পৰিণত হৈছে। এই ৰোগৰ সৈতে অক্লান্তভাৱে আৰু অবিৰতভাৱে যুঁজি অহা লাখ লাখ লোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ ফল এয়া। এই সফলতা আমাৰ স্বাস্থ্যকৰ্মীসকলৰ। ‘স্বচ্ছ ভাৰত অভিযান’ইও ইয়াক নিৰ্মূল কৰাত যথেষ্ট সহায় কৰিছিল। এই সফলতাত জল জীৱন মিছনেও ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰিছিল। আজি যেতিয়া প্ৰতিখন ঘৰতে বিশুদ্ধ নলৰ পানী ঢুকিবলৈ ধৰিছে, তেতিয়া এনে ৰোগৰ আশংকা কমিছে। ভাৰতে কেৱল এই ৰোগৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাই নহয়, ইয়াৰ মূল কাৰণসমূহো আঁতৰাই পেলোৱাৰ কথাও বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই প্ৰশংসা কৰিছে।
বন্ধুসকল,
আজি ভাৰতৰ অধিকাংশ জনসাধাৰণে কিছু সামাজিক সুৰক্ষাৰ সুবিধা লৈছে আৰু শেহতীয়াকৈ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শ্ৰমিক সংস্থা(আইএলঅ’)ৰ এক অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰতিবেদন আহিছে। এই প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে ভাৰতৰ ৬৪%তকৈ অধিক জনসংখ্যাই এতিয়া কিছু সামাজিক সুৰক্ষাৰ সুবিধা লাভ কৰিছে। সামাজিক সুৰক্ষা, এইটো বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ কভাৰেজ। আজি দেশৰ প্ৰায় ৯৫ কোটি লোকে কোনো সামাজিক সুৰক্ষা আঁচনিৰ সুবিধা লাভ কৰিছে, আনহাতে, ২০১৫ চনলৈকে চৰকাৰী আঁচনিসমূহে ২৫ কোটিতকৈও কম লোকক সামৰি লৈছিল।
বন্ধুসকল,
স্বাস্থ্যৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সামাজিক সুৰক্ষালৈকে ভাৰতৰ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে পৰিপূৰ্ণতাৰ অনুভূতি লৈ দেশখন আগবাঢ়িছে। এয়াও সামাজিক ন্যায়ৰ এক উৎকৃষ্ট ছবি। এই সফলতাবোৰে এটা বিশ্বাস জগাই তুলিছে যে আগন্তুক সময় আৰু ভাল হ’ব, প্ৰতিটো খোজতে ভাৰত আৰু অধিক শক্তিশালী হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ শক্তিৰে বৃহৎ সংকটবোৰো মোকাবিলা কৰিব পাৰি। মই আপোনালোকক এটা অডিঅ’ বজাই শুনাম, এই অডিঅ’টোত আপুনি সেই সংকটৰ পৰিসৰৰ ধাৰণা এটা পাব। সেই সংকট কিমান ডাঙৰ আছিল, প্ৰথমে শুনা, বুজিব।
অডিঅ'.... মোৰাৰজী ভাই দেশাই
[মুঠ ওপৰত ৫-৭ বছৰ আগতেই অত্যাচাৰ আৰম্ভ হৈছিল। কিন্তু দুবছৰত ই শিখৰত উপনীত হ’ল। মানুহৰ ওপৰত জৰুৰীকালীন অৱস্থা জাপি দিয়া হ’ল আৰু মানুহক অমানৱীয় ব্যৱহাৰ কৰিলে। মানুহৰ স্বাধীনতাৰ অধিকাৰ কাঢ়ি লোৱা হ’ল, বাতৰি কাকতৰ স্বাধীনতা নাছিল। আদালতক সম্পূৰ্ণ দুৰ্বল কৰি তোলা হ’ল। আৰু যিদৰে এক লাখতকৈ অধিক লোকক জেলত ভৰোৱা হৈছিল আৰু তাৰ পিছত তেওঁলোকৰ স্বেচ্ছাচাৰী শাসন চলি থাকিল, তাৰ উদাহৰণ পৃথিৱীৰ ইতিহাসতে বিচাৰি পোৱাটো কঠিন।]
বন্ধুসকল,
এই কণ্ঠ দেশৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰীমন মোৰাৰজী ভাই দেশাইৰ। তেওঁ জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ বিষয়ে চমুকৈ কিন্তু অতি স্পষ্টভাৱে কয়। সেই সময়ছোৱা কেনেকুৱা আছিল আপুনি কল্পনা কৰকচোন! জৰুৰীকালীন অৱস্থা জাপি দিয়াসকলে আমাৰ সংবিধানক হত্যা কৰাই নহয় ন্যায়পালিকাক নিজৰ দাস হিচাপে ৰখাৰ উদ্দেশ্যও আছিল। এই সময়ছোৱাত মানুহক বৃহৎ পৰিসৰত অত্যাচাৰ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ বহু উদাহৰণ আছে যিবোৰ কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰি। জৰ্জ ফাৰ্নাণ্ডেজ চাহাবক শিকলিৰে বান্ধি দিয়া হৈছিল। বহু লোকক কঠোৰ নিৰ্যাতন দিয়া হৈছিল। মিছা (MISA)ৰ অধীনত যিকোনো ব্যক্তিক কোনো কাৰণ নোহোৱাকৈ গ্ৰেপ্তাৰ কৰিব পৰা গ’ল। ছাত্ৰ-ছাত্ৰীকো হাৰাশাস্তি কৰা হৈছিল। মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতাও স্তব্ধ হৈ পৰিল।
বন্ধুসকল,
সেই সময়ছোৱাত গ্ৰেপ্তাৰ হোৱা হাজাৰ হাজাৰ লোকক এনে অমানৱীয় অত্যাচাৰৰ বলি হৈছিল। কিন্তু এইটোৱেই ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ শক্তি, তেওঁলোকে প্ৰণাম কৰা নাছিল, ভাঙি যোৱা নাছিল আৰু গণতন্ত্ৰৰ সৈতে কোনো আপোচ মানি লোৱা নাছিল। শেষত ৰাইজে জয়ী হ’ল– জৰুৰীকালীন অৱস্থা উঠাই লোৱা হ’ল আৰু জৰুৰীকালীন অৱস্থা জাপি দিয়াসকল পৰাজিত হ’ল৷ বাবু জগজীৱন ৰাম জীয়ে এই সন্দৰ্ভত নিজৰ মতামত অতি শক্তিশালী ৰূপত দাঙি ধৰিছিল।
#অডিঅ'#
[ভাই-ভনীসকল, যোৱা নিৰ্বাচনটো নিৰ্বাচন নাছিল। ভাৰতবাসীৰ এক বৃহৎ অভিযান আছিল। সেই সময়ৰ পৰিস্থিতি সলনি কৰিবলৈ, একনায়কত্ববাদৰ প্ৰত্যুত্তৰ দিবলৈ আৰু ভাৰতত গণতন্ত্ৰৰ ভেটি শক্তিশালী কৰিবলৈ চলিছিল এই অভিযান।]
আমিও শুনিব লাগিব অটল জীয়ে তেতিয়া নিজৰ শৈলীত কি কৈছিল –
#অডিঅ'#
[ভগ্নী-ভাইসকল, দেশত যি হ’ল, কেৱল নিৰ্বাচন বুলি ক’ব নোৱাৰি। শান্তিপূৰ্ণ বিপ্লৱ সংঘটিত হৈছে। জনশক্তিৰ ঢৌৱে গণতন্ত্ৰৰ হত্যাকাৰীক ইতিহাসৰ ডাষ্টবিনত পেলাই দিছে।]
বন্ধুসকল,
মাত্ৰ কেইদিনমানৰ আগতে দেশত জৰুৰীকালীন অৱস্থা জাপি দিয়াৰ ৫০ বছৰ পাৰ হৈ গ’ল। আমি দেশবাসীয়ে ‘সংবিধান হত্যা দিৱস’ উদযাপন কৰিছো। আমি সদায় সেই সকলো মানুহক মনত ৰখা উচিত যিসকলে জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সৈতে সাহসেৰে যুঁজিছিল। ইয়াৰ দ্বাৰা আমাৰ সংবিধানক শক্তিশালী কৰি ৰাখিবলৈ অহৰহ সজাগ হৈ থাকিবলৈ অনুপ্ৰাণিত হয়।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
এখন ছবি কল্পনা কৰক। পুৱাৰ ৰ’দটোৱে পাহাৰবোৰ চুইছে, লাহে লাহে পোহৰ ভৈয়ামৰ ফালে আগবাঢ়িছে আৰু সেই পোহৰৰ লগে লগে ফুটবল প্ৰেমীৰ দলটো আগবাঢ়িছে। হুইচেল বাজি উঠে আৰু কেইমুহূৰ্ততে হাত চাপৰি আৰু শ্লোগান খেলপথাৰত প্ৰতিধ্বনিত হয়। প্ৰতিটো পাছৰ লগে লগে, প্ৰতিটো গ’লৰ লগে লগে মানুহৰ উৎসাহ বাঢ়িছে। আপুনি নিশ্চয় ভাবিছে এইখন কি ধুনীয়া পৃথিৱী? বন্ধুসকল, এইখন অসমৰ এটা প্ৰধান অঞ্চল বড়োলেণ্ডৰ বাস্তৱ ছবি। বড়োলেণ্ড আজি নতুন ৰূপ লৈ দেশৰ সন্মুখত থিয় দিছে। ইয়াৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ যি শক্তি আৰু আত্মবিশ্বাস আছে, সেয়া ফুটবল খেলপথাৰত আটাইতকৈ বেছি দেখা যায়। বড়ো টেৰিটৰিয়েল এৰিয়াত বড়োলেণ্ড চিইএম কাপৰ আয়োজন কৰা হৈছে। এইখন কেৱল প্ৰতিযোগিতা নহয়, ই একতা আৰু আশাৰ উদযাপনলৈ পৰিণত হৈছে। ৩,৭০০ টাতকৈও অধিক দল, প্ৰায় ৭০ হাজাৰ খেলুৱৈ আৰু আমাৰ বহু সংখ্যক কন্যাই এই ক্ৰীড়াত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। এই পৰিসংখ্যাই বড়োলেণ্ডৰ এক বৃহৎ পৰিৱৰ্তনৰ কাহিনী ক’ব ধৰিছে। বড়োলেণ্ডে এতিয়া দেশৰ ক্ৰীড়া মানচিত্ৰত ইয়াৰ জিলিকনি বৃদ্ধি কৰিছে।
বন্ধুসকল,
এটা সময় আছিল যেতিয়া সংগ্ৰামেই সেই ঠাইখনৰ পৰিচয় আছিল। তেতিয়া ইয়াত যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে পথ সীমিত হৈ পৰিছিল। কিন্তু আজি তেওঁলোকৰ চকুত নতুন সপোন আৰু অন্তৰত আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ সাহস। ইয়াৰ পৰা অহা ফুটবল খেলুৱৈসকলে এতিয়া ডাঙৰ পৰ্যায়ত নিজৰ নাম উজলাইছে। হলিচৰণ নাৰ্জাৰী, দুৰ্গা বড়ো, অপূৰ্ব নাৰ্জাৰী, মনবীৰ বসুমতাৰী-এইবোৰ কেৱল ফুটবল খেলুৱৈৰ নাম নহয়, এওঁলোকেই হৈছে বড়োলেণ্ডক খেলপথাৰৰ পৰা ৰাষ্ট্ৰীয় মঞ্চলৈ লৈ যোৱা নতুন প্ৰজন্মৰ পৰিচয়। তেওঁলোকৰ বহুতেই সীমিত সম্পদেৰে অনুশীলন কৰিছিল, বহুতে কঠিন পৰিস্থিতিত বাট উলিয়াইছিল আৰু আজি দেশৰ বহু সৰু ল’ৰা-ছোৱালীয়ে নিজৰ নাম লৈয়েই সপোন আৰম্ভ কৰে।
বন্ধুসকল,
যদি আমি আমাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰিব লাগে, তেন্তে প্ৰথমে আমি আমাৰ ফিটনেছ আৰু সুস্থতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব লাগিব। বন্ধুসকল, ফিটনেছৰ বাবে মোৰ এটা পৰামৰ্শ আপোনালোকৰ মনত আছে, মেদবহুলতা হ্ৰাস কৰাৰ বাবে! খাদ্যত তেলৰ পৰিমাণ ১০% হ্ৰাস কৰক, মেদবহুলতা হ্ৰাস কৰক। যেতিয়া আপুনি ফিট হ’ব তেতিয়া আপোনাৰ জীৱন আৰু অধিক ছুপাৰ হিট হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
আমাৰ ভাৰত যিদৰে আঞ্চলিক, ভাষিক আৰু সাংস্কৃতিক বৈচিত্ৰ্যৰ বাবে জনাজাত, ঠিক তেনেদৰে কলা, শিল্প আৰু দক্ষতাৰ বৈচিত্ৰ্যও আমাৰ দেশৰ এক বৃহৎ গুণ। যি অঞ্চললৈ যাওক, সেই ঠাইখনৰ কোনো বিশেষ আৰু স্থানীয় কথা জানিব পাৰিব। আমি প্ৰায়েই ‘মন কী বাত’ত দেশৰ এনে অনন্য সামগ্ৰীৰ কথা কওঁ। তেনে এটা সামগ্ৰী হৈছে মেঘালয়ৰ এৰি সূতা। কিছুদিন পূৰ্বে ই জি আই টেগ লাভ কৰিছে। মেঘালয়ৰ বাবে এৰি সূতা এক ঐতিহ্যৰ দৰে। ইয়াৰ জনজাতিসকলে বিশেষকৈ খাচী সমাজৰ মানুহে ইয়াক প্ৰজন্মৰ পিছত প্ৰজন্ম ধৰি সংৰক্ষণ কৰি ৰাখিছে আৰু লগতে নিজৰ দক্ষতাৰে ইয়াক সমৃদ্ধ কৰি তুলিছে। এই ৰেচমৰ বহুতো গুণ আছে, যাৰ বাবে ই আন কাপোৰতকৈ পৃথক। ইয়াৰ আটাইতকৈ বিশেষ বৈশিষ্ট্য হ’ল ইয়াক তৈয়াৰ কৰাৰ ধৰণ, এই সূতা লাভ কৰিবলৈ পলুবোৰ হত্যা কৰা নহয়, সেয়েহে ইয়াক অহিংসা ৰেচম বুলিও কোৱা হয়। আজিকালি পৃথিৱীত এনে সামগ্ৰীৰ চাহিদা দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে, য’ত হিংসাৰ লগত জড়িত নহয় আৰু প্ৰকৃতিৰ ওপৰত কোনো বিৰূপ প্ৰভাৱ নপৰে। গতিকে মেঘালয়ৰ এৰি ছিল্ক বিশ্ব বজাৰৰ বাবে এক নিখুঁত সামগ্ৰী। ইয়াৰ আন এটা বিশেষ বৈশিষ্ট্য হ’ল এই ৰেচমে আপোনাক শীতকালত গৰম কৰি ৰাখে আৰু গ্ৰীষ্মকালত ঠাণ্ডা কৰি ৰাখে। এই গুণে ইয়াক বেছিভাগ ঠাইৰ বাবে উপযোগী কৰি তোলে। মেঘালয়ৰ মহিলাসকলে এতিয়া এই ঐতিহ্যক আত্ম সহায়ক গোটৰ জৰিয়তে বৃহত্তৰ পৰিসৰত আগুৱাই লৈ গৈছে। মেঘালয়বাসীক এৰি সুতাই জি টেগ পোৱাৰ বাবে অভিনন্দন জনাইছো। লগতে আপোনালোক সকলোকে আহ্বান জনাম যে এৰি সুতাৰ পৰা তৈয়াৰী কাপোৰ নিশ্চিতভাৱে ব্যৱহাৰ কৰক আৰু হয় খাদী, হস্ততাঁত হস্তশিল্প, ভোকেল ফৰ লোকেল, আপোনালোকেও এইবোৰ সদায় মনত ৰাখিব লাগিব। যদিহে গ্ৰাহকে কেৱল ভাৰতত নিৰ্মিত সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰে আৰু ব্যৱসায়ীয়ে কেৱল ভাৰতত নিৰ্মিত সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰে, তেন্তে ‘আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযান’ই নতুন শক্তি লাভ কৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
ভাৰতৰ নতুন ভৱিষ্যত সৃষ্টিৰ বাবে মহিলা নেতৃত্বাধীন উন্নয়নৰ মন্ত্ৰ সাজু। আমাৰ মাতৃ, ভগ্নী, কন্যাই আজি কেৱল নিজৰ বাবেই নহয় সমগ্ৰ সমাজৰ বাবে নতুন দিশৰ সৃষ্টি কৰিছে। তেলেংগানাৰ ভদ্ৰাচলমৰ মহিলাসকলৰ সফলতাৰ কথা জানিলেও আপোনাৰ মনটো ভাল লাগিব। এই মহিলাসকলে আগতে পথাৰত শ্ৰমিক হিচাপে কাম কৰিছিল। গোটেই দিনটো কষ্ট কৰি দৈনন্দিন ৰুটি উপাৰ্জন কৰিছিল। আজি সেই একে মহিলাই বাজৰাৰ পৰা বিস্কুট বনাইছে, সেয়া হৈছে শ্ৰীঅন্ন। এই বিস্কুটসমূহ হায়দৰাবাদৰ পৰা লণ্ডনলৈ ‘ভদ্ৰাদ্ৰি মিলেট মেজিক’ নামেৰে বিক্ৰী কৰা হৈছে। ভদ্ৰাচলমৰ এই মহিলাসকলে আত্মসহায়ক গোটত যোগদান কৰি প্ৰশিক্ষণ লৈছিল।
বন্ধুসকল,
এই মহিলাসকলে আন এক প্ৰশংসনীয় কাম কৰিছে। তেওঁলোকে ‘গিৰি চেনিটেৰী পেড’ বনাবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। মাত্ৰ তিনিমাহতে ৪০ হাজাৰ পেড প্ৰস্তুত কৰি স্কুল আৰু ওচৰৰ কাৰ্যালয়ত ডেলিভাৰী দিলে - সেইটোও অতি কম মূল্যত।
বন্ধুসকল,
কৰ্ণাটকৰ কলাবুৰ্গীৰ মহিলাসকলৰ সাফল্যও উৎকৃষ্ট। তেওঁলোকে জোৱাৰৰ ৰুটিক ব্ৰেণ্ড কৰি লৈছে। তেওঁলোকে গঠন কৰা সমবায়খনত প্ৰতিদিনে তিনি হাজাৰৰো অধিক ৰুটি তৈয়াৰ কৰা হৈছে। এই ৰুটিবোৰৰ সুগন্ধি এতিয়া কেৱল গাঁৱতে সীমাবদ্ধ হৈ থকা নাই। বেংগালুৰুত মুকলি কৰা হৈছে এটা বিশেষ কাউণ্টাৰ। অনলাইন ফুড প্লেটফৰ্মত অৰ্ডাৰ আহি আছে। কালবুৰ্গী ৰুটি এতিয়া ডাঙৰ চহৰৰ পাকঘৰত উপনীত হৈছে। ইয়াৰ ফলত এই মহিলাসকলৰ ওপৰত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পৰিছে, তেওঁলোকৰ আয় বাঢ়িছে।
বন্ধুসকল,
বিভিন্ন ৰাজ্যৰ এই কাহিনীবোৰত বিভিন্ন মুখ দেখা যায়। কিন্তু তেওঁলোকৰ উজ্বলতা একেই। এই জিলিকনি আত্মবিশ্বাসৰ, আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ। তেনে এক মুখ হৈছে মধ্যপ্ৰদেশৰ সুমা উইকে, সুমা জীৰ এই প্ৰচেষ্টা অতি প্ৰশংসনীয়। বালাঘাট জিলাৰ কাটাংগী ব্লকত আত্মসহায়ক গোটত যোগদান কৰি ভেঁকুৰ পালন আৰু পশুপালনৰ প্ৰশিক্ষণ লয়। ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁলোকক আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ পথ দেখুৱাইছিল। যেতিয়া ছুমা উইকেৰ উপাৰ্জন বাঢ়িল, তেতিয়া তেঁৱো নিজৰ কামৰ সম্প্ৰসাৰণ ঘটালে। সামান্য প্ৰচেষ্টাৰে আৰম্ভ হোৱা এই যাত্ৰাই এতিয়া ‘দিদি কেণ্টিন’ আৰু ‘থাৰ্মেল থেৰাপি চেণ্টাৰ’ত উপনীত হৈছে। দেশৰ চুক-কোণে এনে নাৰী অগণন আছে যিয়ে নিজৰ আৰু দেশৰ ভাগ্য সলনি কৰি আছে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
যোৱা কিছুদিনত ভিয়েটনামৰ পৰা বহু লোকে বিভিন্ন মাধ্যমেৰে মোলৈ বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছিল। এই বাৰ্তাৰ প্ৰতিটো শাৰীতে আছিল শ্ৰদ্ধা আৰু অন্তৰংগতা। তেওঁলোকৰ অনুভৱবোৰ হৃদয়স্পৰ্শী আছিল। ভগৱান বুদ্ধৰ পবিত্ৰ ধ্বংসাৱশেষ দেখুৱাই ভাৰতৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছিল। তেওঁলোকৰ কথাত থকা অনুভৱবোৰ যিকোনো আনুষ্ঠানিক ধন্যবাদতকৈও বেছি আছিল।
বন্ধুসকল,
মূলতঃ ভগৱান বুদ্ধৰ এই পবিত্ৰ ধ্বংসাৱশেষ অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ পালনাডু জিলাৰ নাগাৰ্জুনাকোণ্ডাত আৱিষ্কাৰ হৈছিল। এই ঠাইখনৰ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ সৈতে গভীৰ সম্পৰ্ক আছে। কোৱা হয় যে এসময়ত শ্ৰীলংকা, চীনকে ধৰি দূৰৈৰ ঠাইৰ পৰা মানুহ এই ঠাইলৈ আহিছিল।
বন্ধুসকল,
যোৱা মাহত ভগৱান বুদ্ধৰ এই পবিত্ৰ ধ্বংসাৱশেষ ভাৰতৰ পৰা ভিয়েটনামলৈ লৈ যোৱা হৈছিল। তাত ৯ টা ভিন্ন স্থানত জনসাধাৰণৰ দৰ্শনৰ বাবে ৰখা হৈছিল। ভাৰতৰ এই পদক্ষেপ এক প্ৰকাৰে ভিয়েটনামৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় উৎসৱত পৰিণত হৈছে। আপুনি কল্পনা কৰকচোন, প্ৰায় ১০ কোটি জনসংখ্যা থকা ভিয়েটনামত ডেৰ কোটিতকৈ অধিক লোকে ভগৱান বুদ্ধৰ পবিত্ৰ ধ্বংসাৱশেষ পৰিদৰ্শন কৰিছিল। ছ’চিয়েল মিডিয়াত দেখা ছবি আৰু ভিডিঅ’বোৰে মোক উপলব্ধি কৰাইছিল যে ভক্তিৰ কোনো সীমা নাই। বৰষুণেই হওক বা গৰম ৰ’দেই হওক, মানুহে ঘণ্টাৰ পিছত ঘণ্টা শাৰী পাতি থিয় হৈছিল। শিশু, বৃদ্ধ, দিব্যাংগ, সকলো আৱেগিক হৈ পৰিছিল। ভিয়েটনামৰ ৰাষ্ট্ৰপতি, উপ-প্ৰধানমন্ত্ৰী, জ্যেষ্ঠ মন্ত্ৰী, সকলোৱে শিৰণত কৰিলে। এই ভ্ৰমণৰ প্ৰতি তাত থকা মানুহৰ মাজত সন্মানৰ ভাৱ ইমানেই গভীৰ আছিল যে ভিয়েটনাম চৰকাৰে ইয়াক আৰু ১২ দিনৰ বাবে বৃদ্ধি কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছিল আৰু ভাৰতে আনন্দৰে গ্ৰহণ কৰিছিল।
বন্ধুসকল,
ভগৱান বুদ্ধৰ চিন্তাৰ শক্তি আছে যিয়ে দেশ, সংস্কৃতি আৰু মানুহক একেলগে বান্ধি ৰাখে। ইয়াৰ আগতে ভগৱান বুদ্ধৰ পবিত্ৰ ধ্বংসাৱশেষ থাইলেণ্ড আৰু মংগোলিয়ালৈ লৈ যোৱা হৈছিল আৰু তাতো একে ভক্তিবোধ দেখা গৈছিল। আপোনালোক সকলোকে আহ্বান জনাইছো যে নিশ্চিতভাৱে আপোনাৰ ৰাজ্যৰ বৌদ্ধ স্থানসমূহ দৰ্শন কৰিব। এইটো হ’ব এক আধ্যাত্মিক অভিজ্ঞতা, লগতে আমাৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ সৈতে সংযোগ স্থাপনৰ এক সুন্দৰ সুযোগ।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
এই মাহত আমি সকলোৱে ‘বিশ্ব পৰিৱেশ দিৱস’ উদযাপন কৰিলোঁ। আপোনাৰ হাজাৰ হাজাৰ মেছেজ পাইছিলোঁ। বহুতে মোক তেওঁলোকৰ চৌপাশৰ বন্ধু-বান্ধৱীৰ কথা কৈছিল যিসকলে পৰিৱেশ ৰক্ষাৰ বাবে অকলে ৰাওনা হৈছিল আৰু তাৰ পিছত গোটেই সমাজখনেও তেওঁলোকৰ লগত যোগ দিছিল। সকলোৰে এই অৱদান আমাৰ পৃথিৱীৰ বাবে এক বৃহৎ শক্তি হৈ পৰিছে। পুনেৰ শ্ৰী ৰমেশ খৰমালেৰ কৰ্মৰাজি জানি আপোনালোকে বহুত প্ৰেৰণা লাভ কৰিব। সপ্তাহৰ শেষত যেতিয়া মানুহে জিৰণি লয়, তেতিয়া ৰমেশ জী আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালে কুঠাৰ আৰু বেলচা লৈ ৰাওনা হয়। ক'ত জানেনে? জুন্নাৰৰ পাহাৰৰ ফালে। ৰ’দেই হওক বা থিয় পাহাৰ, তেওঁলোকৰ থমকি ৰোৱা নাছিল। হাবি-জংঘল পৰিষ্কাৰ কৰি পানী বন্ধ কৰিবলৈ খাল খান্দি বীজ সিঁচিছে। মাত্ৰ দুমাহতে তেওঁ ৭০টা খাদ নিৰ্মাণ কৰিছিল। ৰমেশ জীয়ে বহুতো সৰু সৰু পুখুৰী খান্দিছে, শ শ গছ ৰোপণ কৰিছে। লগতে তেওঁ অক্সিজেন পাৰ্ক নিৰ্মাণ কৰি আছে। ফলত ইয়ালৈ চৰাইবোৰ ঘূৰি আহিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে, বন্যপ্ৰাণীবোৰে নতুন উশাহ লৈছে।
বন্ধুসকল,
গুজৰাটৰ আহমেদাবাদ চহৰত পৰিৱেশৰ বাবে আন এক সুন্দৰ পদক্ষেপ দেখা গৈছে। ইয়াত পৌৰ নিগমে ‘কোটি কোটি গছৰ বাবে অভিযান’ আৰম্ভ কৰিছে। লক্ষ্য হৈছে লাখ লাখ গছপুলি ৰোপণ। এই অভিযানৰ এটা বিশেষ কথা হ’ল ‘সিন্দূৰ বনাঞ্চল’। এই অৰণ্যখন অপাৰেচন সিন্দূৰৰ নায়কসকলৰ বাবে উৎসৰ্গিত। দেশৰ বাবে সকলো উৎসৰ্গা কৰা সেই সাহসীসকলৰ স্মৃতিত সিন্দূৰ গছ ৰোপণ কৰা হৈছে। ইয়াত আন এক অভিযানক নতুন গতি দিয়া হৈছে। সেয়া হৈছে ‘এক পেড় মা কে নাম’। এই অভিযানৰ অধীনত দেশত কোটি কোটি গছপুলি ৰোপণ কৰা হৈছে। আপুনিও আপোনাৰ গাঁও বা চহৰত চলি থকা এনে অভিযানত অংশ ল’ব লাগিব। গছ ৰোপণ কৰক, পানী বচাওক, ধৰিত্ৰীৰ সেৱা কৰক, কাৰণ আমি যেতিয়া প্ৰকৃতিক ৰক্ষা কৰো তেতিয়া আচলতে আমি আমাৰ ভৱিষ্যত প্ৰজন্মক ৰক্ষা কৰো।
বন্ধুসকল,
মহাৰাষ্ট্ৰৰ এখন গাঁৱেও এক ডাঙৰ আদৰ্শ দাঙি ধৰিছে। 'পাটোডা' হৈছে ছত্ৰপতি সম্ভাজী নগৰ জিলাৰ এখন গাঁও পঞ্চায়ত। এইখন কাৰ্বনমুক্ত গাঁও পঞ্চায়ত। এই গাঁৱত কোনেও নিজৰ ঘৰৰ বাহিৰত জাবৰ নেপেলায়। প্ৰতিটো ঘৰৰ পৰা জাবৰ সংগ্ৰহৰ সম্পূৰ্ণ ব্যৱস্থা আছে। ইয়াত লেতেৰা পানীও পৰিশোধন কৰা হয়। চাফা নকৰাকৈ কোনো পানী নদীত নাযায়। ইয়াত গৰুৰ গোবৰৰ পিঠাৰে শেষকৃত্য সম্পন্ন কৰা হয় আৰু সেই চিতাভস্মৰে মৃতকৰ নামত এজোপা গছ ৰোপণ কৰা হয়। এই গাঁৱৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাও লেখতল’বলগীয়া। সৰু সৰু অভ্যাসবোৰ যেতিয়া সামূহিক সংকল্প হৈ পৰে তেতিয়া এটা ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন নিশ্চিত।
মোৰ প্ৰিয় বন্ধুসকল,
এই সময়ত সকলোৰে দৃষ্টি আন্তৰ্জাতিক মহাকাশ কেন্দ্ৰটোৰ ওপৰত। ভাৰতে এক নতুন ইতিহাস সৃষ্টি কৰিছে। কালি গ্ৰুপ কেপ্তেইন শুভাংশু শুক্লাৰ লগতো কথা পাতিলোঁ। শুভাংশুৰ লগত মোৰ কথা-বতৰাও নিশ্চয় শুনিছে। শুভাংশু আৰু কেইদিনমান আন্তৰ্জাতিক মহাকাশ কেন্দ্ৰত থাকিব লাগিব। এই অভিযানৰ বিষয়ে আমি অধিক কথা পাতিম, কিন্তু, ‘মন কী বাত’ৰ পৰৱৰ্তী খণ্ডত।
এতিয়া এই খণ্ডটোত আপোনালোকৰ পৰা বিদায় লোৱাৰ সময় সমাগত। কিন্তু বন্ধুসকল, যোৱাৰ আগতে আপোনালোকক এটা বিশেষ দিনৰ কথা সোঁৱৰাই দিব বিচাৰিছো। ১ জুলাই, অৰ্থাৎ পৰহিলৈ আমি দুটা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ বৃত্তি, চিকিৎসক আৰু চিএক সন্মান জনাম। দুয়ো সমাজৰ স্তম্ভ, যিয়ে আমাৰ জীৱনটোক উন্নত কৰি তোলে। চিকিৎসক আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ৰক্ষক আৰু চিএ (চাৰ্টাৰ্ড একাউণ্টেণ্ট)সকল অৰ্থনৈতিক জীৱনৰ পথ প্ৰদৰ্শক। সকলো চিকিৎসক আৰু চাৰ্টাৰ্ড একাউণ্টেণ্টসকললৈ মোৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ।
বন্ধুসকল,
আপোনাৰ পৰামৰ্শৰ বাবে সদায় অপেক্ষা কৰিলোঁ। 'মন কী বাত'ৰ পৰৱৰ্তী খণ্ডটো আপোনালোকৰ পৰামৰ্শৰে সমৃদ্ধ হওক। নতুন বিষয়বস্তুৰে, নতুন প্ৰেৰণাৰে, দেশবাসীৰ নতুন কৃতিত্বৰ সৈতে আমি পুনৰ লগ পাম। সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ।
নমস্কাৰ।
More and more people are adopting yoga in their daily lives. #MannKiBaat pic.twitter.com/rMO4ZSGjY2
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
I extend my best wishes to all the fortunate devotees going on the various Yatras. I also commend those who are engaged in making these Yatras successful and safe with a spirit of service: PM @narendramodi in #MannKiBaat pic.twitter.com/iVhENprVHu
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
A remarkable milestone!
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
India has been declared Trachoma-free by the World Health Organisation. #MannKiBaat pic.twitter.com/9ZfbrLbPcL
According to a recent ILO report, more than 64% of Indians are now covered under some kind of social protection. #MannKiBaat pic.twitter.com/lHTHDQrbxw
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
PM @narendramodi recalls the dark days of the Emergency and salutes the defenders of the Constitution. #MannKiBaat pic.twitter.com/gq5NLN1GcI
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
Bodoland is fast emerging as a shining beacon on India's sports map. #MannKiBaat pic.twitter.com/A42Ted4kDx
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
Meghalaya's Eri Silk, now a GI-tagged product, blends tradition, sustainability and innovation. #MannKiBaat pic.twitter.com/r9KpJ9fvc7
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
Today, our Nari Shakti is driving change, not just for themselves, but for the entire nation. #MannKiBaat pic.twitter.com/XvsypN5CtL
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
People from Vietnam have expressed profound gratitude to India for facilitating the darshan of the relics of Bhagwan Buddha, a moving reminder of our timeless cultural bond. #MannKiBaat pic.twitter.com/B6F9d25PBe
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
Across India, individuals and communities are becoming catalysts of change. Their unwavering commitment to conservation is not only protecting nature but also safeguarding the future for generations to come. #MannKiBaat pic.twitter.com/FI0ocBFMv3
— PMO India (@PMOIndia) June 29, 2025
