‘‘భారతదేశం యొక్క బయో-ఇకానమి గత 8 సంవత్సరాల లో 8 రెట్లు మేరకు వృద్ధి చెందింది. మనం 10 బిలియన్ డాలర్ నుంచి 80 బిలియన్ డాలర్ కు చేరుకొన్నాం. బయోటెక్ యొక్క గ్లోబల్ ఇకోసిస్టమ్ లో అగ్రగామి 10 దేశాల జాబితా లో చేరేందుకు భారతదేశంఎంతో దూరం లో లేదు’’
‘‘గడచిన దశాబ్దుల లో మన ఐటి వృత్తి నిపుణుల కు మనం గమనించినటువంటి గౌరవం,ప్రతిష్ఠలే మన బయోటెక్ సెక్టరు కు మరియు బయో ప్రొఫెశనల్స్ కు కూడా దక్కడాన్ని చూస్తున్నాం’’
‘‘సబ్ కా సాథ్ - సబ్ కా వికాస్ మంత్రం భారతదేశం లో వివిధ రంగాల కువర్తిస్తోంది. ప్రస్తుతం అన్ని రంగాల ను మొత్తం ప్రభుత్వ వైఖరిద్వారా ప్రోత్సహించడం జరుగుతోంది’’
‘‘ఇవాళ దాదాపు గా 60 వేరు వేరు పరిశ్రమల లో 70,000 స్టార్ట్-అప్స్ నమోదు అయ్యాయి. 5,000 కు పైగా స్టార్ట్-అప్స్ బయోటెక్ తోఅనుబంధాన్ని కలిగివున్నాయి’’
‘‘1100 బయోటెక్ స్టార్ట్-అప్స్ ఒక్క కిందటి సంవత్సర కాలం లోనే ఏర్పాటు అయ్యాయి’’
‘‘సబ్ కా ప్రయాస్ భావన ను రేకెత్తిస్తూ, ప్రభుత్వం పరిశ్రమ లోని ఉత్తమ మేధస్సులను ఒక చోటుకు తీసుకు వస్తోంది’’
‘‘అత్యధిక డిమాండు వల్ల వృద్ధి చెందుతున్న రంగాల లో ఒక రంగం గా బయోటెక్ రంగం ఉంది. గత కొన్నేళ్ళు గాభారతదేశం లో జీవన సౌలభ్యం కోసం నిర్వహించిన ప్రచారాలు బయోటెక్ రంగం లో కొత్తఅవకాశాల ను ఏర్పరచాయి’’

 

కేంద్ర మంత్రివర్గంలోని నా సహచరులందరూ, బయోటెక్ రంగానికి సంబంధించిన ప్రముఖులందరూ , భారతదేశం మరియు విదేశాల నుండి వచ్చిన అతిథులు , నిపుణులు , పెట్టుబడిదారులు , SMEలు మరియు స్టార్టప్‌లతో సహా పరిశ్రమ సహోద్యోగులందరూ , మహిళలు మరియు పెద్దమనుషులు !

దేశం యొక్క మొట్టమొదటి బయోటెక్ స్టార్ట్-అప్ ఎక్స్‌పో అయిన ఈ ఈవెంట్‌లో పాల్గొని, భారతదేశం యొక్క ఈ శక్తిని ప్రపంచానికి పరిచయం చేసినందుకు మీ అందరినీ నేను అభినందిస్తున్నాను . ఈ ఎక్స్‌పో భారతదేశంలో బయోటెక్ రంగం యొక్క విపరీతమైన వృద్ధికి ప్రతిబింబం. భారతదేశ బయో - ఆర్థిక వ్యవస్థ గత 8 సంవత్సరాలలో 8 రెట్లు వృద్ధి చెందింది. మేము $ 10 బిలియన్ నుండి $ 80 బిలియన్లకు చేరుకున్నాము. బయోటెక్ యొక్క గ్లోబల్ ఎకోసిస్టమ్‌లో టాప్-10 దేశాల లీగ్‌ని చేరుకోవడానికి భారతదేశం చాలా దూరంలో లేదు . కొత్త భారతదేశం యొక్క ఈ కొత్త లీపులోబయోటెక్నాలజీ ఇండస్ట్రీ రీసెర్చ్ అసిస్టెన్స్ కౌన్సిల్ అంటే 'BIRAC' పెద్ద పాత్ర పోషించింది. గత సంవత్సరాల్లో భారతదేశంలో పరిశోధన మరియు ఆవిష్కరణల యొక్క అపూర్వమైన విస్తరణకు ' BIRAC ' ఒక ముఖ్యమైన సహకారం అందించింది . 10 సంవత్సరాల ' BIRAC' విజయవంతమైన ప్రయాణంలో ఈ ముఖ్యమైన మైలురాయిపై మీ అందరికీ నా అభినందనలు తెలియజేస్తున్నాను. ఇక్కడ ఏర్పాటు చేసిన ఎగ్జిబిషన్‌లో , భారతదేశంలోని యువ ప్రతిభ , భారతదేశంలోని బయోటెక్ స్టార్టప్‌లు, బయోటెక్ రంగానికి వారి సంభావ్యత మరియు భవిష్యత్తు రోడ్‌మ్యాప్ ,చాలా బాగా , అందంగా ప్రదర్శించారు. భారతదేశం స్వాతంత్ర్య మకరంద పండుగను జరుపుకుంటున్న తరుణంలో , రాబోయే 25 సంవత్సరాలకు కొత్త లక్ష్యాలను నిర్దేశించుకుంటూ , దేశ అభివృద్ధికి కొత్త ఊపును అందించడానికి బయోటెక్ రంగం చాలా ముఖ్యమైనది . ఎగ్జిబిషన్‌లో ప్రదర్శించబడిన బయోటెక్ స్టార్టప్‌లు మరియు బయోటెక్ ఇన్వెస్టర్లు మరియు ఇంక్యుబేషన్ సెంటర్‌లు కొత్త భారతదేశ ఆకాంక్షలతో నడుస్తున్నాయి . ఈరోజు, కొద్దిసేపటి క్రితం ఇక్కడ ప్రారంభించబడిన ఇ-పోర్టల్‌లో , మేము ఏడున్నర వందలు కలిగి ఉన్నాముబయోటెక్ ఉత్పత్తి జాబితా చేయబడింది . ఇది భారతదేశం యొక్క జీవ-ఆర్థిక వ్యవస్థ మరియు దాని వైవిధ్యం యొక్క సంభావ్యత మరియు వెడల్పును కూడా చూపుతుంది.

స్నేహితులారా,

బయోటెక్ రంగానికి సంబంధించిన దాదాపు అన్ని రంగాలు ఈ హాలులో ఉన్నాయి . మాతో అనుబంధించబడిన ఆన్‌లైన్ బయోటెక్ నిపుణులు కూడా పెద్ద సంఖ్యలో ఉన్నారు. రాబోయే 2 రోజుల్లో మీరు ఈ ఎక్స్‌పోలో బయోటెక్ రంగం ముందున్న అవకాశాలు మరియు సవాళ్ల గురించి చర్చించబోతున్నారు . గత దశాబ్దాలలో, ప్రపంచంలోని మన వైద్యులు , ఆరోగ్య నిపుణుల ఖ్యాతిని పెంచడం మనం చూశాము. మా IT నిపుణుల నైపుణ్యం మరియు ఆవిష్కరణలకు సంబంధించి ప్రపంచంలో విశ్వసించే వాతావరణం కొత్త ఎత్తుకు చేరుకుంది. ఈ ట్రస్ట్, ఈ ఖ్యాతి, ఈ దశాబ్దంలో భారతదేశంలోని బయోటెక్ రంగం ,మనమందరం భారతదేశంలోని బయో ప్రొఫెషనల్స్ కోసం ఎదురు చూస్తున్నాము. ఇది మీపై నాకున్న నమ్మకం, భారతదేశంలోని బయోటెక్ రంగంపై నా నమ్మకం. ఈ నమ్మకం ఎందుకు వచ్చిందో కూడా వివరించాలనుకుంటున్నాను .

స్నేహితులారా,

నేడు, భారతదేశం బయోటెక్ రంగంలో అవకాశాల భూమిగా పరిగణించబడుతున్నట్లయితే , అనేక కారణాలలో ఐదు ప్రధాన కారణాలను నేను చూస్తున్నాను. మొదటిది - విభిన్న జనాభా, విభిన్న వాతావరణ మండలాలు, రెండవది - భారతదేశంలోని ప్రతిభావంతులైన మానవ మూలధనం , మూడవది - భారతదేశంలో వ్యాపారం చేయడం సౌలభ్యం , నాల్గవది - భారతదేశంలో పెరుగుతున్న బయో-ఉత్పత్తులకు డిమాండ్ మరియు ఐదవది - భారతదేశంలోని బయోటెక్ రంగం అంటే, ట్రాక్ రికార్డ్ మీ విజయాల గురించి . ఈ ఐదు అంశాలు కలిసి భారతదేశ శక్తిని అనేక రెట్లు పెంచుతాయి.

స్నేహితులారా,

గత 8 సంవత్సరాలలో, దేశం యొక్క ఈ బలాన్ని పెంచడానికి ప్రభుత్వం నిరంతరం కృషి చేసింది. మేము హోలిస్టిక్ మరియు హోల్ ఆఫ్ గవర్నమెంట్ అప్రోచ్‌పై నొక్కిచెప్పాము . నేను సబ్‌కా సాథ్ - సబ్‌కా వికాస్ అని చెప్పినప్పుడు, అది భారతదేశంలోని వివిధ రంగాలకు కూడా వర్తిస్తుంది . ఒకప్పుడు దేశంలో కొన్ని రంగాలు మాత్రమే బలపడి , మిగిలినవి వాటంతట అవే మిగిలిపోయాయనే ఆలోచన ప్రబలంగా ఉండేది. మేము ఈ ఆలోచనను మార్చాము, మేము ఈ విధానాన్ని మార్చాము. నేటి నవ భారతదేశంలో, ప్రతి రంగంలో దాని అభివృద్ధి దేశ అభివృద్ధికి ఊపునిస్తుంది. కాబట్టి, ప్రతి రంగం మద్దతు, ప్రతి రంగం అభివృద్ధి, ఈ రోజు దేశానికి అవసరం. కాబట్టిమా ఎదుగుదలకు ఊతమిచ్చే ప్రతి మార్గాన్ని మేము అన్వేషిస్తున్నాము . ఆలోచనా విధానంలో వచ్చిన ఈ గణనీయమైన మార్పు దేశానికి కూడా ఫలితాలను ఇస్తోంది. మేము మా బలమైన సేవా రంగంపై దృష్టి కేంద్రీకరించినప్పుడు, మేము సేవా ఎగుమతుల్లో రికార్డు స్థాయిలో $ 250 బిలియన్లను సృష్టించాము . మేము వస్తువుల ఎగుమతులపై దృష్టి కేంద్రీకరించినప్పుడు , మేము $ 420 బిలియన్ల విలువైన ఉత్పత్తులను ఎగుమతి చేసి రికార్డు సృష్టించాము . వీటన్నింటితో పాటు ఇతర రంగాలకు కూడా మా ప్రయత్నాలు సమానంగానే సాగుతున్నాయి . అందుకే టెక్స్‌టైల్స్ రంగంలో పీఎల్‌ఐ చేస్తేపథకం అమలు చేయబడితే, డ్రోన్లు , సెమీ కండక్టర్లు మరియు హై-ఎఫిషియెన్సీ సోలార్ PV మాడ్యూల్స్ దీని కోసం కూడా ఈ పథకాన్ని ముందుకు తీసుకువెళతాయి. బయోటెక్ రంగం అభివృద్ధికి భారతదేశం నేడు తీసుకుంటున్న చర్యల సంఖ్య అపూర్వమైనది .

స్నేహితులారా,

ప్రభుత్వ ప్రయత్నాలకు సంబంధించిన మా స్టార్టప్ ఎకోసిస్టమ్‌లో మీరు ఆ విషయాలను చాలా వివరంగా చూడవచ్చు. గత 8 సంవత్సరాలలో , మన దేశంలో స్టార్టప్‌ల సంఖ్య కొన్ని వందల నుండి 70 వేలకు పెరిగింది. ఈ 70 వేల స్టార్టప్‌లు దాదాపు 60 విభిన్న పరిశ్రమలలో తయారు చేయబడ్డాయి . ఇందులో కూడా 5 వేలకు పైగా స్టార్టప్‌లు బయోటెక్‌తో అనుబంధం కలిగి ఉన్నాయి . అంటే, భారతదేశంలో ప్రతి 14వ స్టార్ట్ - అప్ బయోటెక్నాలజీ రంగంలో నిర్మించబడుతోంది. వీటిలో 11గతేడాదిలోనే వంద మందికి పైగా చేరారు. దేశంలోని ప్రతిభావంతుడు బయోటెక్ రంగం వైపు ఎంత వేగంగా దూసుకుపోతున్నారో మీరు ఊహించవచ్చు.

స్నేహితులారా,

అటల్ ఇన్నోవేషన్ మిషన్ , మేక్ ఇన్ ఇండియా మరియు సెల్ఫ్-రిలెంట్ ఇండియా క్యాంపెయిన్ కింద గత సంవత్సరాల్లో మనం తీసుకున్న చర్యల నుండి బయోటెక్ రంగం కూడా లాభపడింది . స్టార్ట్ అప్ ఇండియా ప్రారంభించిన తర్వాత మా బయోటెక్ స్టార్టప్‌లలో పెట్టుబడి పెట్టే వారి సంఖ్య 9 రెట్లు పెరిగింది . బయోటెక్ ఇంక్యుబేటర్ల సంఖ్య మరియు మొత్తం నిధులు కూడా దాదాపు 7 రెట్లు పెరిగాయి . 2014 లో మన దేశంలో కేవలం 6 బయో-ఇంక్యుబేటర్లు ఉంటే, నేడు వాటి సంఖ్య 75కి పెరిగింది . 8 సంవత్సరాల క్రితం మన దేశంలో 10 బయోటెక్ ఉత్పత్తులు ఉండేవి. నేడు వారి సంఖ్య 700మించిపోయింది. భారతదేశం తన భౌతిక మౌలిక సదుపాయాలు మరియు డిజిటల్ మౌలిక సదుపాయాలలో చేస్తున్న అపూర్వమైన పెట్టుబడుల నుండి బయోటెక్నాలజీ రంగం కూడా ప్రయోజనం పొందుతోంది.

స్నేహితులారా,

మన యువతలో ఈ కొత్త ఉత్సాహం , ఈ కొత్త ఉత్సాహం రావడానికి మరో పెద్ద కారణం. ఈ సానుకూలత ఏమిటంటే , ఇప్పుడు దేశంలో వారికి R&D యొక్క ఆధునిక మద్దతు వ్యవస్థ అందుబాటులో ఉంది . దేశంలో పాలసీ నుంచి ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ వరకు ఇందుకు అవసరమైన అన్ని సంస్కరణలు చేస్తున్నారు. ప్రభుత్వానికి అన్నీ తెలుసు , ప్రభుత్వం మాత్రమే అన్నీ చేస్తుంది , ఈ పని సంస్కృతిని వదిలి దేశం ఇప్పుడు ' సబ్కా ప్రవాస్ ' .స్ఫూర్తితో ముందుకు సాగుతున్నారు. అందుకే నేడు భారతదేశంలో అనేక కొత్త ఇంటర్‌ఫేస్‌లు సృష్టించబడుతున్నాయి , BIRAC వంటి ప్లాట్‌ఫారమ్‌లు బలోపేతం అవుతున్నాయి. స్టార్టప్‌ల కోసం స్టార్టప్ ఇండియా ప్రచారం , అంతరిక్ష రంగానికి ఇన్- స్పేస్ , డిఫెన్స్ స్టార్టప్‌ల కోసం ఐడెక్స్ , సెమీకండక్టర్ల కోసం ఇండియన్ సెమీ కండక్టర్ మిషన్, యువతలో ఆవిష్కరణలను ప్రోత్సహించేందుకు స్మార్ట్ కావచ్చుహ్యాకథాన్ఇండియా , బయోటెక్ స్టార్ట్ -అప్ ఎక్స్‌పో కావచ్చు .ఉత్తమ ప్రయత్న స్ఫూర్తిని పెంపొందిస్తూ, ప్రభుత్వం కొత్త సంస్థల ద్వారా పరిశ్రమలోని ఉత్తమ మనస్సులను ఒకే వేదికపైకి తీసుకువస్తోంది . దీని వల్ల దేశానికి మరో పెద్ద ప్రయోజనం కలుగుతోంది. దేశం పరిశోధన మరియు విద్యాసంస్థల నుండి కొత్త బ్రేక్ త్రూలను పొందుతుంది , పరిశ్రమ వాస్తవ ప్రపంచ దృష్టికోణంలో సహాయపడుతుంది మరియు ప్రభుత్వం అవసరమైన విధాన వాతావరణాన్ని మరియు అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలను అందిస్తుంది.

స్నేహితులారా,

ఈ మూడు సమిష్టిగా పని చేస్తే, తక్కువ వ్యవధిలో ఊహించని ఫలితాలు ఎలా ఉంటాయో మనం కోవిడ్ కాలంలో చూశాము. అవసరమైన వైద్య పరికరాలు , మెడికల్ ఇన్‌ఫ్రా నుండి వ్యాక్సిన్ పరిశోధన , తయారీ మరియు టీకా వరకు , భారతదేశం ఎవరూ ఊహించని పనిని చేసింది. అప్పుడు దేశంలో రకరకాల ప్రశ్నలు తలెత్తుతున్నాయి . టెస్టింగ్ ల్యాబ్‌లు లేకపోతే పరీక్ష ఎలా జరుగుతుంది ? వివిధ శాఖలు మరియు ప్రైవేట్ రంగాల మధ్య సమన్వయం ఎలా ఉంటుంది ? భారతదేశం ఎప్పుడు వ్యాక్సిన్ పొందుతుంది ? వ్యాక్సిన్ దొరికినా, ఇంత పెద్ద దేశంలో ప్రతి ఒక్కరికీ టీకాలు వేయడానికి ఎన్ని సంవత్సరాలు పడుతుంది ? ఇలాంటి ఎన్నో ప్రశ్నలు మన ముందు పదే పదే -బార్ వచ్చింది అయితే ఈరోజు సబ్కా ప్రయాస్ శక్తితో భారతదేశం అన్ని సందేహాలకు సమాధానమిచ్చింది. దాదాపు 200 కోట్ల వ్యాక్సిన్‌ డోస్‌లను దేశప్రజలకు అందించాం. బయోటెక్ నుండి అన్ని ఇతర రంగాల వరకు, ప్రభుత్వం , పరిశ్రమలు మరియు విద్యాసంస్థల సమ్మేళనం భారతదేశాన్ని పెద్ద సంక్షోభం నుండి బయటకు తీసుకువచ్చింది.

స్నేహితులారా,

బయోటెక్ రంగం అత్యంత డిమాండ్ ఉన్న రంగాలలో ఒకటి . భారతదేశంలో ఈజ్ ఆఫ్ లివింగ్ కోసం సంవత్సరాలుగా జరుగుతున్న ప్రచారాలు బయోటెక్ రంగానికి కొత్త అవకాశాలను తెరిచాయి . ఆయుష్మాన్ భారత్ పథకం కింద గ్రామాలు మరియు పేదలకు చికిత్స చౌకగా మరియు అందుబాటులోకి తీసుకురాబడిన విధానం, ఆరోగ్య సంరక్షణ రంగానికి డిమాండ్ చాలా పెరుగుతోంది. బయో - ఫార్మాకు కొత్త అవకాశాలు కూడా వచ్చాయి . మేము టెలిమెడిసిన్ , డిజిటల్ హెల్త్ ID మరియు డ్రోన్ టెక్నాలజీ ద్వారా ఈ అవకాశాలను విస్తరిస్తున్నాము . రాబోయే సంవత్సరాల్లో, బయోటెక్ కోసం దేశంలో భారీ వినియోగదారుల బేస్ ఉండబోతోంది.

స్నేహితులారా,

ఫార్మాతో పాటు వ్యవసాయం, ఇంధన రంగంలో భారత్ తీసుకొస్తున్న పెను మార్పులు బయోటెక్ రంగానికి కూడా కొత్త ఆశలు కల్పిస్తున్నాయి . రసాయన రహిత వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించడానికి నేడు భారతదేశంలో జీవ ఎరువులు మరియు సేంద్రీయ ఎరువులు అపూర్వమైన ప్రోత్సాహాన్ని పొందుతున్నాయి . వ్యవసాయంపై వాతావరణ మార్పుల ప్రభావాన్ని తగ్గించేందుకు, పోషకాహార లోపాన్ని తొలగించేందుకు బయో-ఫోర్టిఫైడ్ విత్తనాలను కూడా ప్రచారం చేస్తున్నారు . బయోటెక్‌తో అనుబంధించబడిన SME ల కోసం జీవ ఇంధన రంగంలో పెరుగుతున్న డిమాండ్, R&D మౌలిక సదుపాయాల విస్తరణ ,స్టార్టప్‌లకు భారీ అవకాశం ఉంది. ఇటీవల, మేము పెట్రోల్‌లో 10 శాతం ఇథనాల్‌ను కలపాలనే లక్ష్యాన్ని సాధించాము . భారతదేశం కూడా 2030 నుండి 2025 వరకు పెట్రోల్‌లో 20 శాతం ఇథనాల్‌ను కలపాలనే లక్ష్యాన్ని 5 సంవత్సరాలకు తగ్గించింది . ఈ ప్రయత్నాలన్నీ బయోటెక్ రంగంలో కొత్త ఉపాధి అవకాశాలను సృష్టిస్తాయి, బయోటెక్ నిపుణులకు కొత్త అవకాశాలను సృష్టిస్తాయి . ప్రభుత్వం ఇటీవల లబ్ధిదారుల సంతృప్త ప్రచారాన్ని ప్రారంభించింది, పేదలకు 100 శాతం సాధికారత , ఇది బయోటెక్ రంగానికి కూడా కొత్త బలాన్ని ఇస్తుంది. అంటే బయోటెక్ రంగం వృద్ధికి అవకాశాలు మాత్రమే అవకాశాలు. జెనరిక్ ఆఫ్ ఇండియాభారతదేశంలోని వ్యాక్సిన్‌లు ప్రపంచంలో నిర్మించిన విశ్వాసం , మనం పని చేయగల స్థాయి బయోటెక్ రంగానికి మరొక పెద్ద ప్రయోజనం . రాబోయే 2 రోజుల్లో బయోటెక్ రంగానికి సంబంధించిన ప్రతి అవకాశాన్ని మీరు వివరంగా చర్చిస్తారని నేను ఖచ్చితంగా అనుకుంటున్నాను . ఇప్పుడు 'BIRAC' 10 సంవత్సరాలు పూర్తి చేసుకుంది . BIRAC తన 25 సంవత్సరాలను పూర్తి చేసుకున్నప్పుడు , బయోటెక్ రంగం ఎంత ఎత్తులో ఉంటుంది , దాని లక్ష్యాలు మరియు దాని కోసం చర్య తీసుకోదగిన అంశాలను కూడా నేను కోరుతున్నాను .అయితే ఇప్పటి నుంచే పని చేయాలి. ఈ అద్భుతమైన ఈవెంట్‌కు దేశంలోని యువ తరాలను ఆకర్షించినందుకు మరియు దేశ నైపుణ్యాలను పూర్తి సామర్థ్యంతో ప్రపంచానికి అందించినందుకు మీ అందరినీ నేను అభినందిస్తున్నాను .

నేను మీకు శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను !

చాలా ధన్యవాదాలు ! _

Explore More
78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం

ప్రముఖ ప్రసంగాలు

78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం
From Donning Turban, Serving Langar to Kartarpur Corridor: How Modi Led by Example in Respecting Sikh Culture

Media Coverage

From Donning Turban, Serving Langar to Kartarpur Corridor: How Modi Led by Example in Respecting Sikh Culture
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Prime Minister joins Ganesh Puja at residence of Chief Justice of India
September 11, 2024

The Prime Minister, Shri Narendra Modi participated in the auspicious Ganesh Puja at the residence of Chief Justice of India, Justice DY Chandrachud.

The Prime Minister prayed to Lord Ganesh to bless us all with happiness, prosperity and wonderful health.

The Prime Minister posted on X;

“Joined Ganesh Puja at the residence of CJI, Justice DY Chandrachud Ji.

May Bhagwan Shri Ganesh bless us all with happiness, prosperity and wonderful health.”

“सरन्यायाधीश, न्यायमूर्ती डी वाय चंद्रचूड जी यांच्या निवासस्थानी गणेश पूजेत सामील झालो.

भगवान श्री गणेश आपणा सर्वांना सुख, समृद्धी आणि उत्तम आरोग्य देवो.”