Mera Saansad
Search Search
Marathi language

भारताचे नवीन पुन्हा वापरण्याजोगे कमी खर्चाचे उपग्रह प्रक्षेपण वाहन

Published By : Admin | September 18, 2024 | 16:27 IST
भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) उच्च पेलोड क्षमतेचे, किफायतशीर, पुन्हा वापरण्याजोगे आणि व्यावसायिकदृष्ट्या व्यवहार्य उपग्रह प्रक्षेपण वाहन विकसित करणार
पुढल्या पिढीतील उपग्रह प्रक्षेपक वाहन विकसित करायला केंद्रीय मंत्रिमंडळाची मंजुरी

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखालील केंद्रीय मंत्रिमंडळाने नेक्स्ट जनरेशन लॉन्च व्हेईकल (NGLV), अर्थात पुढल्या पिढीतील प्रक्षेपण वाहनाच्या विकासाला मंजुरी दिली आहे. भारतीय अंतराळ स्थानकाची स्थापना आणि परिचालन करण्याच्या आणि 2040 साला पर्यंत चंद्राच्या पृष्ठभागावर भारतीय अंतराळ वीरांचा समावेश असलेले यान उतरवण्याची क्षमता विकसित करण्याच्या सरकारच्या उद्दिष्टाच्या दिशेने हे एक महत्वाचे पाउल ठरेल.

LVM3 च्या तुलनेत NGLV मध्ये तिप्पट पेलोड वाहून नेण्याची क्षमता असेल, तसेच त्याचा खर्च 1.5 पट असेल. तसेच त्यामध्ये पुनर्वापर करण्याची क्षमता देखील असेल, ज्यामुळे अंतराळात पोहोचण्याचा आणि मॉड्यूलर ग्रीन प्रोपल्शन सिस्टमचा खर्च कमी होईल. उच्च पेलोड क्षमता आणि पुन्हा वापरता येण्याजोग्या प्रक्षेपण वाहनांची नवीन पिढी विकसित करणे, हे अमृत काळातील भारतीय अंतराळ कार्यक्रमांचे उद्दिष्ट आहे. म्हणून, नेक्स्ट जनरेशन लाँच व्हेईकल (NGLV) चा विकास हाती घेण्यात आला असून, त्याची रचना पृथ्वीच्या कक्षेत 30 टन पेलोड वाहून नेण्याच्या आणि पहिल्या टप्प्यात पुनर्वापर करण्याच्या दृष्टीने केली जाईल. 

भारताने सध्या कार्यरत असलेल्या PSLV, GSLV, LVM3 आणि SSLV प्रक्षेपण वाहनांद्वारे, लो अर्थ ऑर्बिट (LEO) मध्ये 10 टनापर्यंत, तर आणि जिओ-सिंक्रोनस ट्रान्सफर ऑर्बिट (GTO) मध्ये 4 टनापर्यंतचा उपग्रह प्रक्षेपित करून, अंतराळ वाहतूक प्रणालीमध्ये आत्मनिर्भरता प्राप्त केली आहे. 

NGLV विकास प्रकल्प भारतीय उद्योगांच्या जास्तीत जास्त सहभागाने राबविला जाईल, ज्यांनी उत्पादनाच्या सुरुवातीच्या टप्प्याला गुंतवणूक करणे अपेक्षित आहे. त्यामुळे विकासा नंतरच्या परिचालानाच्या टप्प्यात सहज संक्रमण होईल.

NGLV तीन (D1, D2 आणि D3) टप्प्यांमध्ये विकसित केले जाईल. विकासाचा टप्पा 96 महिन्यांमध्ये (8 वर्षे) पूर्ण करण्याचे उद्दिष्ट आहे.

एकूण मंजूर निधी रु. 8240.00 कोटी इतका असून, यामध्ये विकास, विकासाचे तीन टप्पे, अत्यावश्यक सुविधांची स्थापना, कार्यक्रम व्यवस्थापन आणि मोहीम सुरू करण्याचा खर्च समाविष्ट आहे.

भारतीय अंतराळ स्थानकाच्या दिशेने झेप

NGLV च्या विकासामुळे राष्ट्रीय आणि व्यावसायिक मिशनला बळ मिळेल. भारतीय अंतराळ स्थानकावरील मानवी अंतराळ मोहीम, चंद्र/आंतर-ग्रह अभ्यास मोहिमा, आणि कम्युनिकेशन आणि लो अर्थ ऑर्बिट मधील अभ्यास मोहिमांचा यात समावेश असेल. देशाच्या अंतराळ परिसंस्थेसाठी ते लाभदायक ठरेल. हे मिशन भारतीय अंतराळ परिसंस्थेची योग्यता आणि क्षमतेला चालना देईल.

 

Login or Register to add your comment
Explore More
अयोध्येत श्री राम जन्मभूमी मंदिर ध्वजारोहण उत्सवात पंतप्रधानांनी केलेले भाषण

लोकप्रिय भाषण

अयोध्येत श्री राम जन्मभूमी मंदिर ध्वजारोहण उत्सवात पंतप्रधानांनी केलेले भाषण
View All
Since 2019, a total of 1,106 left wing extremists have been 'neutralised': MHA

Media Coverage

Since 2019, a total of 1,106 left wing extremists have been 'neutralised': MHA
View All
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
Download App
...
Prime Minister Welcomes Release of Commemorative Stamp Honouring Emperor Perumbidugu Mutharaiyar II
December 14, 2025

Prime Minister Shri Narendra Modi expressed delight at the release of a commemorative postal stamp in honour of Emperor Perumbidugu Mutharaiyar II (Suvaran Maran) by the Vice President of India, Thiru C.P. Radhakrishnan today.

Shri Modi noted that Emperor Perumbidugu Mutharaiyar II was a formidable administrator endowed with remarkable vision, foresight and strategic brilliance. He highlighted the Emperor’s unwavering commitment to justice and his distinguished role as a great patron of Tamil culture.

The Prime Minister called upon the nation—especially the youth—to learn more about the extraordinary life and legacy of the revered Emperor, whose contributions continue to inspire generations.

In separate posts on X, Shri Modi stated:

“Glad that the Vice President, Thiru CP Radhakrishnan Ji, released a stamp in honour of Emperor Perumbidugu Mutharaiyar II (Suvaran Maran). He was a formidable administrator blessed with remarkable vision, foresight and strategic brilliance. He was known for his commitment to justice. He was a great patron of Tamil culture as well. I call upon more youngsters to read about his extraordinary life.

@VPIndia

@CPR_VP”

“பேரரசர் இரண்டாம் பெரும்பிடுகு முத்தரையரை (சுவரன் மாறன்) கௌரவிக்கும் வகையில் சிறப்பு அஞ்சல் தலையைக் குடியரசு துணைத்தலைவர் திரு சி.பி. ராதாகிருஷ்ணன் அவர்கள் வெளியிட்டது மகிழ்ச்சி அளிக்கிறது. ஆற்றல்மிக்க நிர்வாகியான அவருக்குப் போற்றத்தக்க தொலைநோக்குப் பார்வையும், முன்னுணரும் திறனும், போர்த்தந்திர ஞானமும் இருந்தன. நீதியை நிலைநாட்டுவதில் அவர் உறுதியுடன் செயல்பட்டவர். அதேபோல் தமிழ் கலாச்சாரத்திற்கும் அவர் ஒரு மகத்தான பாதுகாவலராக இருந்தார். அவரது அசாதாரண வாழ்க்கையைப் பற்றி அதிகமான இளைஞர்கள் படிக்க வேண்டும் என்று நான் கேட்டுக்கொள்கிறேன்.

@VPIndia

@CPR_VP”