రాజ్య సభలో రాష్ట్రపతి ప్రసంగానికి ధన్యవాదాలు తెలిపే తీర్మానంపై చర్చకు ప్రధానమంత్రి సమాధానం

‘‘దేశానికి గడచినపది సంవత్సరాలకు పైగా సేవ చేసిన మా ప్రభుత్వ ప్రయాసల ను భారతదేశ ప్రజలు హృదయపూర్వకం గా సమర్థించడం తో పాటు ఆశీర్వదించారు కూడాను’’

‘రాజకీయ వారసత్వంఏదీ లేని నా వంటి వ్యక్తులకు రాజకీయాల లో అడుగుపెట్టి, ఇంతటి స్థాయికి చేరుకోవడానికి అనుమతిని ఇచ్చింది బాబా సాహెబ్ శ్రీ అంబేడ్కర్రూపొందించిన రాజ్యాంగమే’’

‘‘మన రాజ్యాంగం ఒకదీపస్తంభం లాగా మనకు దారిని చూపుతున్నది’’

‘‘భారతదేశం యొక్కఆర్థిక వ్యవస్థను ప్రపంచంలో మూడో అతి పెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా మేం తీర్చిదిద్దుతామన్నవిశ్వాసంతో, బలమైన నమ్మకంతో ప్రజలు మాకు అనుకూలంగా మూడోసారి తీర్పును ఇచ్చారు’’

‘‘రాబోయే అయిదు సంవత్సరాలు దేశానికి ఎంతో కీలకమైనవి’’

‘‘ఈ కాలాన్ని సుపరిపాలనయొక్క అండదండలతో అందరికీ మౌలిక సదుపాయాలు అందేటటువంటి కాలంగా మార్చాలని మేమనుకొంటున్నాం’’

‘‘ఇక్కడితోనేఆగిపోవాలని మేం అనుకోవడం లేదు. రాబోయే అయిదు సంవత్సరాలలో కొత్త రంగాల లో ఎదురయ్యే సమస్యలను అధ్యయనం చేసి, వాటిని పరిష్కరించాలని మేం ప్రయత్నిస్తున్నాం’’

‘‘సూక్ష్మ ప్రణాళికరచన ను చేపట్టడం ద్వారా విత్తనం నుండి బజారు వరకు ప్రతి ఒక్క దశలో రైతులకు ఒకపటిష్టమైన వ్యవస్థను అందించడానికి మేం ఎనలేని ప్రయాత్నాలు చేశాం’’

‘‘మహిళల నాయకత్వంలోఅభివృద్ధి సాధనకై ఒక్క నినాదం రూపంలోనే కాకుండా, అచంచలమైన విశ్వాసంతో కూడా భారతదేశం కృషి చేస్తోంది’’

‘‘అత్యవసర స్థితి నాటి కాలం ఓ రాజకీయ అంశం మాత్రమే కాదు దానికిభారతదేశ ప్రజాస్వామ్యం తోను, రాజ్యాంగం తోను, మానవ జాతి తో కూడాను సంబంధం ఉంది’’

‘‘జమ్ము- కశ్మీర్ ప్రజలుభారతదేశ రాజ్యాంగాన్ని, ప్రజాస్వామ్యాన్ని , ఎన్నికల సంఘాన్ని ఆమోదించారు’’

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

రాష్ట్రపతి స్ఫూర్తిదాయకమైన, ప్రోత్సాహకరమైన ప్రసంగానికి కృతజ్ఞతలు తెలియజేయడానికి నేను ఈ చర్చలో పాల్గొన్నాను. గౌరవ రాష్ట్రపతి మాటలు దేశప్రజలకు స్ఫూర్తిదాయకంగా నిలవడమే కాకుండా సత్యం సాధించిన విజయానికి నిదర్శనంగా నిలిచాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

గత రెండున్నర రోజుల్లో సుమారు 70 మంది గౌరవనీయ ఎంపీలు ఈ చర్చలో తమ అభిప్రాయాలను పంచుకున్నారు. రాష్ట్రపతి ప్రసంగానికి మా వివరణను సుసంపన్నం చేసిన మీ అందరికీ నా కృతజ్ఞతలు తెలియజేస్తున్నాను.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

భారత స్వాతంత్ర్య చరిత్రలో, మన పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామిక ప్రయాణంలో, ఈ దేశ ప్రజలు అనేక దశాబ్దాల తర్వాత వరుసగా మూడోసారి పనిచేసే అవకాశాన్ని ప్రభుత్వానికి ఇచ్చారు. 60 ఏళ్లలో తొలిసారిగా పదేళ్లు సేవలందించిన ప్రభుత్వం తిరిగి అధికారంలోకి వచ్చింది. ఆరు దశాబ్దాల భారత ప్రజాస్వామ్యం తర్వాత జరిగిన ఈ సంఘటన నిజంగా అసాధారణం. అయితే కొందరు కావాలనే దాన్ని విస్మరించారని, కొందరు అర్థం చేసుకోవడంలో విఫలమయ్యారని, అర్థం చేసుకున్న వారు గందరగోళం సృష్టించడం ద్వారా ప్రజల విజ్ఞతను, ఈ ముఖ్యమైన నిర్ణయాన్ని దెబ్బతీసే ప్రయత్నం చేశారన్నారు. బరువెక్కిన హృదయంతో, బలహీనమైన స్ఫూర్తితో వారు తమ ఓటమిని, మా విజయాన్ని అంగీకరించారని గత రెండు రోజులుగా నేను గమనించాను.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

కాంగ్రెస్ కు చెందిన కొంతమంది మిత్రులకు హృదయపూర్వక ధన్యవాదాలు తెలియజేస్తున్నాను. ఫలితాలు వచ్చినప్పటి నుంచి పార్టీ మద్దతు లేకపోయినా మా మిత్రుల్లో ఒకరు గట్టిగా నిలబడి పార్టీ జెండాను ఒంటరిగా పట్టుకోవడం గమనించాను. అతని చర్యలు ప్రతికూలంగా కనిపించినప్పటికీ, మారువేషంలో ఒక ఆశీర్వాదం అని నేను నమ్ముతున్నాను. ఇలా ఎందుకు చెప్పాలి? ఎందుకంటే 'మూడింట ఒక వంతు ప్రభుత్వం' అనే భావనను ఆయన పదేపదే నొక్కి చెప్పారు. ఇంతకంటే గొప్ప నిజం ఏముంటుంది? మనం పదేళ్లు పూర్తి చేసుకున్నాం, ఇంకా ఇరవై సంవత్సరాలు ముందు ఉన్నాయి. మూడింట ఒక వంతు సాధించాం, ఇంకా మూడింట రెండు వంతులు రావాల్సి ఉంది. ఆయన అంచనాకు నేను నిజంగా కృతజ్ఞుడను.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

గత పదేళ్లుగా అచంచలమైన అంకితభావంతో, నిరంతర సేవతో చేసిన పనిని ఈ దేశ ప్రజలు మనస్ఫూర్తిగా ఆదరించారు. పౌరులు మమ్మల్ని ఆశీర్వదించారు. గౌరవనీయులైన ఛైర్మన్ గారూ, ఈ ఎన్నికలలో దేశప్రజలు ప్రచారాన్ని ఓడించిన విజ్ఞత పట్ల మేము గర్వపడుతున్నాము. ప్రజలు 'భ్రమ రాజకీయాల' కంటే పనితీరుకు ప్రాధాన్యమిచ్చారు , 'విశ్వాస రాజకీయాలను' ఆమోదించారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మనం రాజ్యాంగం 75వ సంవత్సరంలోకి అడుగుపెడుతున్నాం. ఈ సభకు కూడా ఈ మైలురాయి చాలా ముఖ్యమైనది, ఎందుకంటే ఇది దాని 75 వ వార్షికోత్సవంతో కలిసి ఉంది, ఇది నిజంగా అద్భుతమైన యాదృచ్ఛికం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ దేశ ప్రజా జీవితంలో నాలాంటి వారు చాలా మంది ఉన్నారు, వారి కుటుంబాలు గ్రామ సర్పంచ్‌గా లేదా గ్రామపెద్దగా కూడా ఎన్నడూ రాజకీయ పదవులు చేపట్టలేదు. ఎలాంటి రాజకీయ సంబంధాలు లేకపోయినా, ఈరోజు మనం ముఖ్యమైన స్థానాల్లో దేశానికి సేవ చేస్తున్నాం. బాబా సాహెబ్ అంబేద్కర్ మనకు కల్పించిన రాజ్యాంగం కల్పించిన అవకాశాలే ఇందుకు కారణం. ఈ రాజ్యాంగం వల్ల నాలాంటి చాలా మంది ఈ స్థానాలకు చేరుకున్నారు , ప్రజలు దానిని ఆమోదించారు, మాకు మూడవసారి సేవ చేసే అవకాశం ఇచ్చారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మాకు రాజ్యాంగం కేవలం వ్యాసాల సంకలనం మాత్రమే కాదు. దాని స్ఫూర్తి, మాటలు మనకు ఎంతో విలువైనవి. రాజ్యాంగం ఒక దీపస్తంభంగా, దిక్సూచిగా పనిచేస్తుందని, ఏ ప్రభుత్వ విధాన రూపకల్పనకు, కార్యకలాపాలకు మార్గనిర్దేశం చేస్తుందని మేము విశ్వసిస్తున్నాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

నవంబర్ 26వ తేదీని రాజ్యాంగ దినోత్సవంగా జరుపుకుంటామని మన ప్రభుత్వం లోక్ సభలో ప్రకటించిన విషయం నాకు ఇప్పటికీ గుర్తుంది. రాజ్యాంగం ప్రతులను 'ఊపుతూ' ఉన్నవాళ్లు ఈ ఆలోచనను వ్యతిరేకించడం నాకు ఆశ్చర్యం కలిగించింది, మనకు ఇప్పటికే జనవరి 26 ఉన్నప్పుడు రాజ్యాంగ దినోత్సవం ఎందుకు అవసరమని ప్రశ్నించారు. రాజ్యాంగ దినోత్సవం ద్వారా దేశవ్యాప్తంగా పాఠశాలలు, కళాశాలల్లో రాజ్యాంగ స్ఫూర్తిని పెంపొందించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాం. రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించడంలో దేశంలోని ప్రముఖులు పోషించిన పాత్రను, కొన్ని నిర్ణయాలు ఎందుకు తీసుకున్నారు లేదా తొలగించారో విద్యార్థులు అర్థం చేసుకోవాలని, ఈ అంశాలపై వివరణాత్మక చర్చల్లో పాల్గొనాలని మేము కోరుకుంటున్నాము. వ్యాసరచన పోటీలు, చర్చా సమావేశాలు, రాజ్యాంగంపై విస్తృత అవగాహన, అవగాహనను ప్రోత్సహిస్తాం. రాబోయే కాలంలో రాజ్యాంగం మనకు గొప్ప ప్రేరణగా నిలిచేలా కృషి చేస్తామన్నారు. భారత రాజ్యాంగం ఆవిర్భవించి 75 ఏళ్లు పూర్తవుతున్న సందర్భంగా దీన్ని దేశ వ్యాప్తంగా ప్రజా పండుగగా జరుపుకోవాలని నిర్ణయించాం. దీని ద్వారా దేశంలోని ప్రతి మూలలో రాజ్యాంగ స్ఫూర్తి, ఉద్దేశం గురించి అవగాహన కల్పించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ దేశ ప్రజలు మాకు మూడోసారి సేవ చేసే అవకాశం ఇచ్చారు. అభివృద్ధి చెందిన, స్వావలంబన భారత్ దిశగా ప్రయాణాన్ని బలోపేతం చేయడానికి ఈ అవకాశం దోహదపడుతుంది. ఈ తీర్మానాన్ని నెరవేర్చడానికి కోట్లాది మంది ప్రజలు మమ్మల్ని ఆశీర్వదించారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ ఎన్నికలు గత పదేళ్లలో మనం సాధించిన విజయాలకు మద్దతు మాత్రమే కాదు, మన భవిష్యత్ ప్రణాళికలు, తీర్మానాలపై విశ్వాస పరీక్ష కూడా. దేశ ప్రజలు మాపై నమ్మకం ఉంచి, మా కలలు, ఆకాంక్షలను నెరవేర్చుకునే అవకాశం కల్పించారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

గడచిన పదేళ్లలో మన ఆర్థిక వ్యవస్థను పదో స్థానం నుంచి ప్రపంచంలోనే ఐదో స్థానానికి విజయవంతంగా పెంచిన విషయం దేశానికి బాగా తెలుసు. ఉన్నత ర్యాంకులు లక్ష్యంగా పెట్టుకున్న కొద్దీ సవాళ్లు కూడా పెరుగుతాయి. కరోనా మహమ్మారి కష్టకాలంలో, ప్రపంచ సంఘర్షణలు, ఉద్రిక్తతలు ఉన్నప్పటికీ, మనం 5 వ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా ఈ మైలురాయిని సాధించగలిగాము. ఐదవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థ నుండి మూడవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థకు పురోగమించడానికి ప్రజలు ఇప్పుడు మాకు ఆదేశాన్ని ఇచ్చారు , మేము ఈ లక్ష్యాన్ని సాధిస్తామని నేను నమ్ముతున్నాను. శ్రమ లేకుండా ఇది స్వయంచాలకంగా జరుగుతుందని కొందరు 'పండితులు' నమ్ముతున్నారని నేను అర్థం చేసుకున్నాను. ఆటో పైలట్ లేదా రిమోట్ కంట్రోల్ తో ప్రభుత్వాన్ని నడపడానికి అలవాటు పడిన వీరు ముందస్తు చర్యలు తీసుకోవడంలో నమ్మకం లేక ఎదురుచూస్తూ ఉంటారు. అయినప్పటికీ మా ప్రయత్నాలకు కట్టుబడి ఉన్నాం. రాబోయే సంవత్సరాల్లో, మేము గత 10 సంవత్సరాలలో ఏమి చేశామో దాని పురోగతిని వేగవంతం చేస్తాము, మా విజయాలను విస్తరిస్తాము , ఈ సంకల్పాన్ని నెరవేర్చడానికి కొత్త ఎత్తులు , లోతులను చేరుకుంటాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

గత పదేళ్లలో మనం చేసిన పనులు కేవలం ఆకలి తీర్చడమేనని ఎన్నికల సమయంలో నేను తరచూ దేశప్రజలకు చెబుతుంటాను. ప్రధాన కోర్సు ఇప్పుడే ప్రారంభమైంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

రాబోయే ఐదేళ్లు మౌళిక వసతుల కల్పనకు అంకితం కానున్నాయి. ప్రతి పౌరుడు గౌరవప్రదమైన జీవితాన్ని గడపడానికి అవసరమైన సౌకర్యాలు , పాలనను పొందే యుగంగా ఈ కాలాన్ని మార్చాలని మేము లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

రాబోయే ఐదేళ్లు పేదరికంపై నిర్ణయాత్మక యుద్ధం. ఈ కాలం పేదరికానికి వ్యతిరేకంగా పేదల పోరాటానికి సాక్ష్యంగా నిలుస్తుంది , పేదలు ఐక్యంగా , దృఢ నిశ్చయంతో నిలబడినప్పుడు, వారి పోరాటం విజయానికి దారితీస్తుందని నేను నమ్ముతున్నాను. అందువల్ల, పేదరికంపై పోరాటంలో ఈ ఐదేళ్లు చాలా కీలకమైనవి, మన దేశం విజయం సాధిస్తుందని నేను విశ్వసిస్తున్నాను. ఈ ఆత్మవిశ్వాసం గత పదేళ్ల అనుభవాలు, సాధించిన విజయాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

దేశం ప్రపంచంలో మూడవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా మారినప్పుడు, దాని ప్రయోజనాలు , ప్రభావం జీవితంలోని ప్రతి రంగంలోనూ అనుభవించబడుతుంది. అభివృద్ధి , విస్తరణకు అనేక అవకాశాలు ఉత్పన్నమవుతాయి, అందువల్ల మనం ప్రపంచంలో మూడవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా మారినప్పుడు, ఈ విజయం భారతదేశం యొక్క ప్రతి స్థాయిని సానుకూలంగా ప్రభావితం చేస్తుంది, ప్రపంచ వేదికపై అపూర్వమైన ప్రభావాన్ని సృష్టిస్తుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

సమీప భవిష్యత్తులో ప్రపంచవ్యాప్తంగా కొత్త స్టార్టప్ లు, కంపెనీల ఎదుగుదలను మనం చూస్తాం. దేశ భవిష్యత్తులో వృద్ధి యంత్రాలుగా మన ద్వితీయ, తృతీయ శ్రేణి నగరాలు గణనీయమైన పాత్ర పోషిస్తాయని నేను అంచనా వేస్తున్నాను.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ శతాబ్దం టెక్నాలజీ ఆధారితమైనది, , మేము నిస్సందేహంగా అనేక రంగాలలో కొత్త పురోగతిని చూస్తాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

వచ్చే అయిదేళ్లలో ప్రజారవాణాలో శరవేగంగా మార్పులు వస్తాయని అంచనా వేస్తున్నాం. సాధ్యమైనంత త్వరగా కోట్లాది మంది భారతీయులకు ప్రయోజనం చేకూర్చేలా ఈ దిశగా ముందుకు సాగడానికి మేము కట్టుబడి ఉన్నాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

భారత్ అభివృద్ధి ప్రయాణంలో మన చిన్న నగరాలు కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి. క్రీడలు, విద్య, ఆవిష్కరణలు లేదా పేటెంట్ నమోదులో, ఈ వేలాది నగరాలు భారతదేశంలో అభివృద్ధిలో కొత్త చరిత్రను సృష్టిస్తున్నాయని నేను స్పష్టంగా చూస్తున్నాను.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

నేను ఇంతకు ముందు చెప్పినట్లుగా, భారతదేశం యొక్క అభివృద్ధి ప్రయాణంలో నాలుగు ప్రధాన స్తంభాలు దాని సాధికారత , దాని పౌరులకు అందించే అవకాశాలు, ఇది వారికి అపారమైన బలాన్ని ఇస్తుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మన దేశంలోని రైతులు, పేదలు, యువత, మహిళలకు మన అభివృద్ధి ప్రయత్నాలకు కేంద్ర బిందువులుగా మేము బలమైన ప్రాధాన్యత ఇచ్చాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

చాలా మంది స్నేహితులు వ్యవసాయం , రైతుల గురించి వారి వివరణాత్మక అభిప్రాయాలను పంచుకున్నారు , అనేక సానుకూల అంతర్దృష్టులను వ్యక్తం చేశారు. సభ్యులందరినీ, రైతుల పట్ల వారి మనోభావాలను నేను గౌరవిస్తాను. గత పదేళ్లుగా వివిధ పథకాల ద్వారా వ్యవసాయాన్ని లాభసాటిగా, రైతులకు ప్రయోజనకరంగా మార్చడంపై దృష్టి సారించాం. పంటలకు, కొత్త విత్తనాలకు రైతులకు నిరంతరం రుణాలు అందేలా చూశాం. గతంలో ఉన్న అడ్డంకులను తొలగించి గిట్టుబాటు ధర కల్పించి పంటల బీమాను సులువుగా అందుబాటులోకి తెచ్చాం. ఎంఎస్పీ సేకరణలో పాత రికార్డులన్నింటినీ బద్దలుకొట్టి రైతులకు ఎంతో మేలు చేశాం. విత్తనం నుంచి మార్కెట్ వరకు పక్కా ప్రణాళికతో రైతులకు ప్రతి వ్యవస్థను పటిష్టం చేసేందుకు అన్ని చర్యలు తీసుకున్నాం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

గతంలో చిన్న రైతుల సంఖ్య ఎక్కువగా ఉన్నప్పటికీ కిసాన్ క్రెడిట్ కార్డు లేదా రుణం పొందడం దాదాపు అసాధ్యం. నేడు, మా విధానాలు , కిసాన్ క్రెడిట్ కార్డు విస్తరణ కారణంగా, ఇది గణనీయంగా మారింది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

కిసాన్ క్రెడిట్ కార్డు ప్రయోజనాలను పశువుల పెంపకందారులు, మత్స్యకారులకు వర్తింపజేయడం ద్వారా వ్యవసాయంలో సమగ్ర విధానాన్ని అవలంబించాం. ఇది వ్యవసాయ రంగాన్ని బలోపేతం చేయడమే కాకుండా దాని పరిధిని విస్తరించింది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

కాంగ్రెస్ హయాంలో రైతుల రుణమాఫీ గురించి పెద్దఎత్తున ప్రచారం చేసి వారిని తప్పుదోవ పట్టించేలా చేశారు.రూ.60 వేల కోట్ల రుణమాఫీపై దృష్టి సారించామని, కానీ కేవలం మూడు కోట్ల మంది రైతులు మాత్రమే లబ్ధి పొందారని అంచనా వేశారు. ఈ పథకం ఎక్కువ మద్దతు అవసరమైన చిన్న , పేద రైతుల అవసరాలను తీర్చలేదు , ప్రయోజనాలు వారికి చేరలేదు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

రైతు సంక్షేమమే మన ప్రభుత్వ ఎజెండాలో కేంద్ర బిందువుగా ఉన్నప్పుడు విధానాలు ఎలా రూపొందించబడతాయి, సంక్షేమం సాధించబడతాయి , ప్రయోజనాలు ఎలా అందించబడతాయో నేను వివరించాలనుకుంటున్నాను.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

10 కోట్ల మంది రైతులకు లబ్ధి చేకూర్చేలా ప్రధాన మంత్రి కిసాన్ సమ్మాన్ యోజనను ప్రారంభించాం. గత ఆరేళ్లలో ఈ పథకం కింద రైతులకు రూ.3 లక్షల కోట్లు అందించాం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

అసత్యాలను ప్రచారం చేసేవారికి నిజం వినే ధైర్యం లేదని దేశం నిశితంగా గమనిస్తోంది. సత్యాన్ని ఎదుర్కోవడానికి ఇష్టపడని వారు కూడా విస్తృతంగా చర్చించిన తరువాత వారు లేవనెత్తిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు వినడానికి కూడా ధైర్యం చేయరు. వారి చర్యలు ఎగువ సభను అవమానించేలా ఉన్నాయి. , దాని గౌరవనీయ సంప్రదాయాలను అగౌరవపరుస్తుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ దేశ ప్రజలు వారిని నిర్ణయాత్మకంగా ఓడించారు, వారికి ఎదురు చూడటానికి వీధి నిరసనలు తప్ప మరేమీ మిగలలేదు. నినాదాలు చేయడం, అంతరాయం కలిగించడం, బాధ్యతల నుంచి తప్పించుకోవడం వారి అనివార్య భవితవ్యంగా కనిపిస్తోంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

వారి నిరాశ నాకు అర్థమైంది. 140 కోట్ల మంది దేశప్రజల నిర్ణయాన్ని, ఆదేశాన్ని వారు అంగీకరించలేకపోతున్నారు. నిన్న, వారి ప్రయత్నాలన్నీ విఫలమయ్యాయి; కాబట్టి ఈ రోజు వారికి పోరాటాన్ని కొనసాగించే ధైర్యం లేదు, బదులుగా ఈ స్థానాన్ని వదిలివేయాలని నిర్ణయించుకున్నారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

నేను కర్తవ్య భావంతో ఇక్కడకు వచ్చాను తప్ప చర్చల్లో గెలవడానికి కాదు. దేశ సేవకుడిగా, నా దేశ ప్రజలకు నేను జవాబుదారీగా ఉన్నాను. మన దేశ పౌరులకు ప్రతి క్షణానికీ లెక్క చెప్పాల్సిన బాధ్యత నాది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ప్రపంచ పరిస్థితుల కారణంగా తీవ్రమైన ఎరువుల సంక్షోభం తలెత్తింది. రైతులు నష్టపోకుండా చూసుకున్నాం, రికార్డు స్థాయిలో ఎరువులపై రూ.12 లక్షల కోట్ల సబ్సిడీ అందజేశాం, ఇది స్వతంత్ర భారత చరిత్రలోనే అత్యధికం. ప్రభుత్వం భుజాన వేసుకున్న ఇంత పెద్ద భారాన్ని మోయకుండా ఈ ముందస్తు చర్య మన రైతులకు ఉపశమనం కలిగించింది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

కనీస మద్దతు ధరల్లో (ఎంఎస్పీ) రికార్డు పెరుగుదల సాధించాం. అంతేకాకుండా కొనుగోళ్లలో కొత్త రికార్డులు నెలకొల్పాం. ఇంతకు ముందు, ఎంఎస్పి ప్రకటనలు కేవలం ప్రతీకాత్మకమైనవి, ఎటువంటి కొనుగోళ్లు జరగనందున రైతులకు తక్కువ ఆచరణాత్మక ప్రయోజనాన్ని అందించాయి. మునుపటి కంటే గణనీయంగా కొనుగోలు చేయడం ద్వారా రైతులకు సాధికారత కల్పించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

గత దశాబ్ద కాలంలో గోధుమలు, వరి రైతులకు కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వంతో పోలిస్తే 2.5 రెట్లు ఎక్కువ ఆర్థిక సాయం అందించాం. రాబోయే అయిదేళ్లలో ఈ వృద్ధిని కొనసాగించడమే కాకుండా కొత్త రంగాల్లో సవాళ్లను పరిష్కరించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాం. దీనిని సాధించడానికి, మేము ఆహార ధాన్యాల నిల్వ కోసం ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ప్రచారాన్ని ప్రారంభించాము, లక్షల సంఖ్యలో వికేంద్రీకృత నిల్వ సౌకర్యాలను సృష్టించే దిశగా పనిని ప్రారంభించాము. అలాంటి వాటిలో 'పండ్లు, కూరగాయలు' ఒకటి. రైతులు ఆ దిశగా పయనించాలని మేము కోరుకుంటున్నాము , దాని నిల్వ కోసం కూడా మేము సమగ్ర మౌలిక సదుపాయాల కోసం కృషి చేస్తున్నాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

'సబ్ కా సాథ్, సబ్ కా వికాస్' నినాదంతో దేశానికి సేవ చేసేందుకు నిరంతరం కృషి చేస్తున్నాం. పౌరులందరికీ గౌరవప్రదమైన జీవితాన్ని అందించడం మా ప్రథమ ప్రాధాన్యత. స్వాతంత్య్రానంతరం దశాబ్దాల పాటు నిర్లక్ష్యానికి గురైన వారిని ఇప్పుడు మా ప్రభుత్వం ఆదుకోవడమే కాకుండా గౌరవిస్తోంది. సూక్ష్మ స్థాయిలో మన దివ్యాంగ సోదరసోదరీమణులు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లను అర్థం చేసుకోవడానికి , పరిష్కరించడానికి మేము ఒక మిషన్-మోడ్ పై పనిచేస్తున్నాము, బాహ్య సహాయంపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించడానికి వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేస్తున్నాము , వారు గౌరవప్రదమైన జీవితాలను గడపడానికి వీలు కల్పిస్తున్నాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మన సమాజంలో, లింగమార్పిడి సంఘం(ట్రాన్స్ జెండర్ కమ్యూనిటీ) చారిత్రాత్మకంగా నిర్లక్ష్యం , వేధింపులను ఎదుర్కొంది. మన ప్రభుత్వం వారి సంక్షేమం కోసం చట్టాలను రూపొందించింది, భారతదేశం యొక్క ప్రగతిశీల వైఖరికి పాశ్చాత్య దేశాల నుండి కూడా ప్రశంసలు అందుకుంది. భారత్‌ను ఎంతో గర్వంగా చూస్తున్నారు. పద్మ అవార్డులలో ట్రాన్స్‌జెండర్ వ్యక్తులను చేర్చాలనే మా నిర్ణయం ద్వారా వారిని ప్రధాన స్రవంతి సమాజంలోకి చేర్చడానికి మేము ప్రయత్నాలను ప్రారంభించాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మా బంజారా కుటుంబం వంటి సంచార గిరిజన వర్గాల కోసం, వారి ప్రత్యేక అవసరాలను తీర్చడానికి మేము ప్రత్యేక సంక్షేమ బోర్డును ఏర్పాటు చేసాము. వారు స్థిరమైన, సురక్షితమైన , ఆశాజనకమైన జీవితాలను గడిపేలా చూడటమే మా లక్ష్యం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

పివిటిజి (ముఖ్యంగా బలహీనమైన గిరిజన సమూహం) అనే పదాన్ని మనం తరచుగా వింటుంటాము, ఇది మన గిరిజన సమాజాలలో అత్యంత అట్టడుగు వర్గాలను సూచిస్తుంది. స్వాతంత్య్రం వచ్చి ఇన్నేళ్లు గడుస్తున్నా వారి జీవన స్థితిగతులు అగమ్యగోచరంగా, నిర్లక్ష్యానికి గురవుతున్నాయి. పీఎం జన్మన్ యోజన కింద రూ.34,000 కోట్లు కేటాయించడం సహా ప్రత్యేక నిబంధనలను అమలు చేశాం. ఈ సమాజం చెల్లాచెదురుగా, అట్టడుగున ఉంది. కాబట్టి ఈ వెనుకబడిన వర్గాన్ని ఎవరూ పట్టించుకోలేదు. సాధారణంగా, రాజకీయ దృష్టి ఓటు అధికారం ఉన్న వర్గాలపై ఉంటుంది, కాని మా ప్రభుత్వం ఎన్నికల ప్రభావంతో సంబంధం లేకుండా అందరి అభివృద్ధికి ప్రాధాన్యత ఇస్తుంది, ఎందుకంటే మాకు ఓట్ల రాజకీయాలపై ఆసక్తి లేదు; మా దృష్టి అభివృద్ధి రాజకీయాలపై ఉంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

సంప్రదాయ కుటుంబ నైపుణ్యాలు భారతదేశం యొక్క అభివృద్ధి ప్రయాణం , సామాజిక నిర్మాణంలో చాలాకాలంగా అంతర్భాగంగా ఉన్నాయి. విశ్వకర్మ సమాజానికి ఈ నైపుణ్యాలు ఉన్నప్పటికీ చారిత్రాత్మకంగా వాటిని విస్మరించారు. విశ్వకర్మ సమాజాన్ని ఆధునీకరించడానికి, ప్రొఫెషనల్ చేయడానికి సుమారు రూ.13,000 కోట్లతో ఒక పథకాన్ని ప్రారంభించాం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

పేదలను ఆదుకుంటామనే హామీతో బ్యాంకులను జాతీయం చేసినప్పటికీ మన దేశంలో వీధి వ్యాపారులు వాటిని ఆశ్రయించే సాహసం చేయలేదు. మొదటిసారిగా, పిఎం స్వనిధి యోజన వీధి వ్యాపారులకు మద్దతు ఇచ్చింది, ఇది అధిక వడ్డీ రుణాల చక్రం నుండి బయటపడటానికి వీలు కల్పిస్తుంది. నేడు వీధి వ్యాపారులు తమ చిత్తశుద్ధి, చిత్తశుద్ధితో బ్యాంకు రుణాలు పొందుతున్నారు. ఈ మార్పు బ్యాంకర్లకు, రుణగ్రహీతలకు ఆనందాన్ని కలిగించింది. బండ్లతో ఫుట్ పాత్ లపై ఉండే మాజీ వ్యాపారులు ఇప్పుడు చిన్న చిన్న దుకాణాల ఏర్పాటు దిశగా అడుగులు వేస్తుండగా, మాజీ కార్మికులు ఇప్పుడు యజమానులుగా మారి ఇతరులకు ఉద్యోగావకాశాలు కల్పిస్తున్నారు. ఈ సమ్మిళిత విధానం పేదలు, దళితులు, వెనుకబడిన తరగతులు, గిరిజనులు , మహిళల నుండి గణనీయమైన మద్దతును పొందడంలో మాకు సహాయపడింది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మహిళల నేతృత్వంలోని అభివృద్ధి గురించి చర్చించినప్పుడు, ఇది ప్రగతిశీల సమాజాలలో సహజ పురోగతిగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా గుర్తించబడింది. అయితే అక్కడ కూడా మహిళల నేతృత్వంలోని అభివృద్ధి పట్ల ఉత్సాహం కొరవడింది. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో భారత్ లో కేవలం నినాదాలతోనే కాకుండా నిజమైన నిబద్ధతతో మహిళా సాధికారత దిశగా పకడ్బందీ చర్యలు తీసుకున్నాం. ఈ సాధికారత యొక్క ప్రయోజనాలు ప్రతి రంగంలో స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి, ఇది భారతదేశం యొక్క అభివృద్ధి ప్రయాణానికి గణనీయంగా దోహదం చేస్తుంది. నిన్నటి చర్చలో మహిళల ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన కీలకమైన అంశానికి ప్రాధాన్యమిచ్చిన గౌరవనీయ ఎంపీ సుధామూర్తి గారికి నా కృతజ్ఞతలు. తల్లిని కోల్పోవడం పూడ్చలేనిదని ఉద్ఘాటిస్తూ, ఈ సమస్య యొక్క ప్రాముఖ్యత , అత్యవసరతను ఆమె ఉద్వేగభరితంగా ఎత్తిచూపారు. చాలా భావోద్వేగంతో ఆమె ఈ విషయం చెప్పింది. గత దశాబ్ద కాలంలో మహిళల ఆరోగ్యం, పారిశుధ్యం, వెల్ నెస్ రంగాలకు పెద్దపీట వేశాం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మరుగుదొడ్లు, శానిటరీ ప్యాడ్లు, గ్యాస్ కనెక్షన్లు, ప్రెగ్నెన్సీ వ్యాక్సినేషన్ సేవలను అందించి దేశవ్యాప్తంగా లెక్కలేనన్ని తల్లులు, సోదరీమణులకు లబ్ధి చేకూర్చాం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఆరోగ్య కార్యక్రమాలతో పాటు, మహిళల స్వావలంబనను ప్రోత్సహించడంలో మేము స్థిరంగా ఉన్నాము. ఇటీవలి కాలంలో నిర్మించిన 4 కోట్ల ఇళ్లలో ఎక్కువ శాతం మహిళల పేరిటే ఉన్నాయి. బ్యాంకు ఖాతాలు తెరవడం, ముద్ర, సుకన్య సమృద్ధి వంటి పథకాలు మహిళలను ఆర్థికంగా బలోపేతం చేయడంతో పాటు వారి కుటుంబాల్లో నిర్ణయాలు తీసుకునే ప్రక్రియల్లో వారి భాగస్వామ్యాన్ని పెంచాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మహిళా స్వయం సహాయక సంఘాల్లోని పది కోట్ల మంది సోదరీమణులు ఆత్మవిశ్వాసాన్ని పెంచడమే కాకుండా వారి ఆదాయాన్ని కూడా పెంచారు. ఇప్పటివరకు ఈ గ్రూపుల్లో నిమగ్నమైన కోటి మంది సోదరీమణులు విజయవంతమైన పారిశ్రామికవేత్తలుగా, కలిసి వ్యాపారాల్లో నిమగ్నమయ్యారు. గతంలో గ్రామస్తులు కూడా వారిని నిర్లక్ష్యం చేసేవారు. ఈ రోజు, ఈ కోటి మంది సోదరీమణులు 'లఖ్పతి దీదీలు' అయ్యారని నేను సగర్వంగా ప్రకటిస్తున్నాను. దేశవ్యాప్తంగా మహిళా సాధికారతకు కట్టుబడి ఉంటూ ఈ సంఖ్యను మూడు కోట్లకు పెంచాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ప్రతి కొత్త రంగంలో మహిళలు ముందంజలో ఉండేలా చూడటానికి ప్రభుత్వం కట్టుబడి ఉంది. కొత్త సాంకేతిక పరిజ్ఞానంలో మహిళలకు మొదటి అవకాశాలను అందించడం మా లక్ష్యం, తద్వారా వారు నాయకత్వం వహించగలరు. సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ఉపయోగించి రైతులకు సహాయం చేయడానికి గ్రామీణ మహిళలకు సాధికారత కల్పించిన "నమో డ్రోన్ దీదీ" ప్రచారం ఈ దిశలో ఒక విజయవంతమైన చొరవ. వారితో సంభాషించేటప్పుడు, ఈ మహిళలు ఇలా పంచుకున్నారు, "సార్, మాకు సైకిల్ నడపడం తెలియదు, ఇప్పుడు మీరు మమ్మల్ని పైలట్లుగా చేశారు. గ్రామం మొత్తం మమ్మల్ని 'పైలట్ దీదీ' అని పిలుస్తుంది. ఈ క్రొత్త గౌరవం వారిని శక్తివంతం చేస్తుంది, వారి జీవితంలో గణనీయమైన చోదక శక్తిగా మారుతుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఇలాంటి సున్నితమైన విషయాల్లో కూడా రాజకీయాలకు ప్రాధాన్యం ఇస్తూ పౌరులకు, ముఖ్యంగా మహిళలకు ఊహించలేని బాధలు కలిగించడం దురదృష్టకరం. మహిళలపై జరుగుతున్న అఘాయిత్యాలను పరిష్కరించడంలో ప్రతిపక్షాల సెలెక్టివ్ విధానం తీవ్ర ఆందోళన కలిగిస్తోంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మీ ద్వారా నేను ఏ ఒక్క రాష్ట్రాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకోకుండా, రాజకీయ లబ్ది పొందకుండా జాతినుద్దేశించి ప్రసంగించాలనుకుంటున్నాను. ఇటీవల బెంగాల్ నుంచి సోషల్ మీడియాలో ఇబ్బందికరమైన ఫొటోలు, వీడియోలు చూశాను. వీధిలో ఓ మహిళపై బహిరంగంగా దాడి చేస్తుండగా, అక్కడున్నవారు జోక్యం చేసుకోకుండా వీడియోలు రికార్డు చేశారు. సందేశ్ ఖలీలో జరిగిన ఈ ఘటన భయానకంగా ఉంది. నిన్నటి నుంచి కొందరు ముఖ్యనేతల మాటలు వింటున్నా ఈ సంఘటనకు సంబంధించిన బాధ వారి మాటల్లో కూడా కనిపించడం లేదు. అభ్యుదయ మహిళా నేతలుగా చెప్పుకునే వారు కూడా కొన్ని పార్టీలతో, రాష్ట్రంతో ఉన్న అనుబంధం కారణంగా మౌనంగా ఉండటం బాధాకరం. మహిళల బాధలు చూసి ఇలా మౌనం వహించడం వారి నాయకత్వానికి సిగ్గుచేటు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఇలాంటి అంశాలను ప్రముఖులు సైతం విస్మరించడం వల్ల దేశానికి, మన తల్లులకు, సోదరీమణులకు తీరని బాధలు కలుగుతున్నాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

రాజకీయాలు అంతకంతకూ సెలెక్టివ్ గా మారాయి. కొన్ని రాజకీయ అజెండాలకు అనుగుణంగా లేనప్పుడల్లా వారు కోపంగా , అసౌకర్యంగా ఉంటారు. ఇది చాలా ఆందోళన కలిగించే విషయం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మూడోసారి పూర్తి మెజారిటీతో సుస్థిర ప్రభుత్వాన్ని ఎన్నుకోవడం ద్వారా భారత ప్రజలు దేశంలో సుస్థిరతను, కొనసాగింపును నిర్ధారించడమే కాకుండా, ఈ ఎన్నికల ఫలితాలు ప్రపంచానికి భరోసాలు కూడా ఇచ్చాయి. భారత్ ఇప్పుడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా పెట్టుబడిదారులకు ప్రధాన ఆకర్షణగా మారుతోంది. అనిశ్చితికి కాలం చెల్లింది. భారత్ లో విదేశీ పెట్టుబడులు యువతకు కొత్త ఉద్యోగావకాశాలను కల్పిస్తున్నాయని, తద్వారా వారు తమ ప్రతిభను ప్రపంచ వేదికపై ప్రదర్శించేందుకు వీలు కలుగుతుందన్నారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

భారత్‌కు లభించిన ఈ విజయం ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థలో సమతౌల్యాన్ని సమర్ధించే వారికి గొప్ప ఆశను నింపుతుంది. నేడు, పారదర్శకతకు ప్రపంచవ్యాప్తంగా విలువ ఇవ్వబడుతుంది , భారత్ దానికి సారవంతమైన నేలగా కనిపిస్తుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఎన్నికల ఫలితాల తర్వాత క్యాపిటల్ మార్కెట్ పుంజుకుంటోందని, అయినప్పటికీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా గణనీయమైన ఉత్సాహం, ఆనందం ప్రతిధ్వనిస్తున్నాయని అన్నారు. వ్యక్తిగత పరిశీలనతో మాట్లాడుతూ, దీని మధ్య మా కాంగ్రెస్ పార్టీ సభ్యులు కూడా సంబరాలు చేసుకుంటున్నారు. అయితే, వారి సంతోషానికి కారణమేమిటో నాకు అర్థం కావడం లేదు. హ్యాట్రిక్ పరాజయాల వల్లనే ఈ ఆనందం కలుగుతోందా అనే అనేక ప్రశ్నలు ఉత్పన్నమవుతున్నాయి. 'నెర్వస్ 90'లకు లొంగిపోవడమే కారణమా? లేక మరో ప్రయోగం విఫలం కావడమే కారణమా?

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఖర్గే గారు చాలా ఉత్సాహంగా ఉన్నారని నేను గమనించాను. ఓటమిని భరించాల్సిన వారిని కాపాడుతూ, గోడలా నిలబడి ఖర్గే తన పార్టీకి గొప్ప సేవ చేసి ఉండవచ్చు. ఇలాంటి సమయాల్లో దళితులు, వెనుకబడిన వర్గాలు పర్యవసానాలను భరిస్తుండగా, 'కుటుంబం' జవాబుదారీతనం నుంచి తప్పించుకునేలా కాంగ్రెస్ పార్టీ వైఖరి చారిత్రాత్మకంగా ఉంది. ఇటీవల లోక్ సభలో స్పీకర్ ఎన్నిక సందర్భంగా ఈ సరళి స్పష్టంగా కనిపించింది. ఓటమి అనివార్యమని తెలిసినా వ్యూహాత్మకంగా దళిత అభ్యర్థిని బరిలోకి దింపారు. రాష్ట్రపతి, ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నికల్లోనూ ఇలాంటి వ్యూహాలను ఉపయోగించారు, ముఖ్యంగా 2022లో సుశీల్ కుమార్ షిండే ఉపరాష్ట్రపతి పదవికి నామినేట్ అయినప్పుడు, ఓటమిని ఎదుర్కొన్నప్పుడు- ఈ చర్య దళిత అభ్యర్థికి పర్యవసానాలను తోసిపుచ్చినట్లు కనిపించింది. 2017లో కూడా మీరాకుమార్ ఇలాంటి పరిస్థితుల్లోనే బరిలోకి దిగి ఓటమిని చవిచూశారు. కాంగ్రెస్ పార్టీ ఎస్సీ, ఎస్టీ, ఓబీసీ వ్యతిరేక వైఖరితో మాజీ రాష్ట్రపతి రామ్ నాథ్ కోవింద్ ను అగౌరవ పరిచారు. ఈ మనస్తత్వం వల్లనే దేశ తొలి గిరిజన మహిళా రాష్ట్రపతిని కూడా అవమానించడం, వ్యతిరేకించడం, ఇతరులు ఉపయోగించే సాహసం చేయని అసభ్య పదజాలం వాడటం వంటి చర్యలకు ఉపక్రమించారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ పార్లమెంటు, ఈ ఎగువ సభ, అర్థవంతమైన చర్చలకు, సంభాషణలకు , మన దేశ ప్రజల ప్రయోజనం కోసం జ్ఞానాన్ని వెలికితీయడానికి ఒక వేదికగా పనిచేస్తుంది. ఇది మన దేశానికి అత్యున్నత వేదికగా పరిగణించబడుతుంది. అయితే, గత రెండు రోజులుగా పలువురు సీనియర్ నేతల మాటలు నాకే కాదు యావత్ దేశాన్ని నిరాశకు గురిచేశాయి. దేశ చరిత్రలో రాజ్యాంగ పరిరక్షణకు ఉద్దేశించిన తొలి ఎన్నికలు ఇవేనని స్పష్టం చేశారు. నేను వారికి గుర్తు చేయాలి: వారు ఈ తప్పుడు కథనాన్ని కొనసాగిస్తారా? 1977 ఎన్నికలను వారు మర్చిపోయారా, వార్తాపత్రికలు నిలిపివేయబడ్డాయి, రేడియోలు నిశ్శబ్దమయ్యాయి , ప్రసంగాన్ని కూడా అణచివేశారు, అయినప్పటికీ ప్రజాస్వామ్యాన్ని పునరుద్ధరించడానికి ప్రజలు ఒక అంశంపై అఖండంగా ఓటు వేశారు. రాజ్యాంగ పరిరక్షణ కోసం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఇంత ముఖ్యమైన ఎన్నికలు గతంలో ఎన్నడూ జరగలేదు. భారత ప్రజల్లో ప్రజాస్వామ్యం ఎంత లోతుగా పాతుకుపోయిందో 1977 ఎన్నికలు రుజువు చేశాయి. ఇంత విస్తృతమైన దుష్ప్రచారాన్ని మనం అనుమతించాలా? రాజ్యాంగాన్ని పరిరక్షించడంలో 1977 ఎన్నికలు అత్యంత కీలకమని నేను గట్టిగా నమ్ముతున్నాను, ఇక్కడ మన దేశం యొక్క సమిష్టి జ్ఞానం దాని పవిత్రతకు భంగం కలిగించిన వారిని గద్దె దింపింది. ఇటీవలి ఎన్నికలు నిజంగా రాజ్యాంగాన్ని పరిరక్షించడానికి సంబంధించినవి అయితే, ప్రజలు మాకు ఈ పవిత్రమైన బాధ్యతను అప్పగించారు. మేము దానిని రక్షించగలమని వారు నమ్ముతారు , వారు మాపై విశ్వాసం ఉంచారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఖర్గే గారు ఇటువంటి ప్రకటనలు చేసినప్పుడు, అది కొంత బాధాకరం ఎందుకంటే ఎమర్జెన్సీ సమయంలో జరిగిన అరాచకాలను ఆయన ప్రత్యక్షంగా చూశారు- రాజ్యాంగాన్ని పూర్తిగా విస్మరించిన కాలం, ప్రజాస్వామ్యాన్ని ఖూనీ చేసి, రాజ్యాంగాన్నే తుంగలో తొక్కారు. అదే పార్టీకి చెందిన ప్రముఖ నేతగా ఆయన ఈ సంఘటనల గురించి తెలిసినా సభను తప్పుదోవ పట్టిస్తున్నారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఎమర్జెన్సీని నేను దగ్గరగా చూశాను. కోట్లాది మంది ప్రజలు తీవ్ర చిత్రహింసలు అనుభవించి వారి జీవితాలను దుర్భరంగా మార్చారు. ఆ సమయంలో పార్లమెంటులో జరిగిన వ్యవహారాలను చక్కగా డాక్యుమెంట్ చేశారు. భారత రాజ్యాంగం గురించి బోధించేవారిని నేను అడుగుతున్నాను: లోక్ సభను 5 సంవత్సరాల కాలపరిమితి ఉన్నప్పటికీ, మీరు ఏ రాజ్యాంగం కింద అధికారాన్ని ఉపయోగించారు, ప్రజలను అణచివేశారు, ఇప్పుడు రాజ్యాంగపరమైన విషయాలపై మాకు ఉపన్యాసాలు ఇచ్చారు?

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మినీ రాజ్యాంగంగా పిలిచే 38, 39, 42వ అధికరణలతో సహా అనేక సవరణల ద్వారా రాజ్యాంగ సారాంశాన్ని నాశనం చేయడానికి ఈ వ్యక్తులు బాధ్యత వహించారు. ఇంతకీ ఆ సంగతేంటి? వారే ఈ ఉల్లంఘనలకు పాల్పడినప్పుడు ఇప్పుడు 'రాజ్యాంగ పరిరక్షణ' అనే పదాలను ఎలా ఉపయోగిస్తారు? ఎమర్జెన్సీని పర్యవేక్షించిన గత ప్రభుత్వ హయాంలో ఖర్గే 10 ఏళ్ల పాటు మంత్రివర్గంలో పనిచేశారు-ఏం జరిగింది? ప్రధానమంత్రి పదవి రాజ్యాంగబద్ధమైన పదవి. ప్రధాన మంత్రి కార్యాలయాన్ని పర్యవేక్షించడానికి జాతీయ సలహా మండలి (ఎన్ఎసి) ఏర్పాటు ఒక ప్రశ్నలను లేవనెత్తుతుంది: ఈ ఏర్పాటు ఏ రాజ్యాంగ అధికారం కింద జరిగింది? ఏ రాజ్యాంగ ఆదేశానుసారం వారు దాన్ని అమలు చేశారు? రిమోట్ పైలట్ గా సమర్థవంతంగా బాధ్యతలు చేపట్టిన ఈ చర్య ప్రధాని పదవి గౌరవానికి భంగం కలిగించింది. ఇటువంటి చర్యలు ఒక ప్రశ్నను లేవనెత్తుతాయి: ఏ రాజ్యాంగం ఈ జోక్యాన్ని చట్టబద్ధం చేస్తుంది?

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

కేబినెట్ నిర్ణయాన్ని బహిరంగంగా చీల్చే అధికారం ఎంపీకి ఏ రాజ్యాంగం కల్పించిందో చెప్పగలరా? ఏ అధికారం కింద ఈ చర్య తీసుకున్నారు?

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

రాష్ట్రపతి, ఉపరాష్ట్రపతి, ప్రధానమంత్రి , స్పీకర్ వంటి స్థానాలు వివరించబడిన సుస్థాపిత ప్రోటోకాల్ క్రింద మన దేశం పనిచేస్తుంది. ఈ ప్రోటోకాల్‌ను ఉల్లంఘించి, రాజ్యాంగ పదవులను కలిగి ఉన్న వారి కంటే ఒక కుటుంబానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం ఎలా సమర్థించబడింది? ఏ రాజ్యాంగం దీన్ని అనుమతించింది? రాజ్యాంగ ప్రముఖుల కంటే ఒక కుటుంబానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం ద్వారా, మీరు ఏ రాజ్యాంగ గౌరవాన్ని నిలబెట్టారు? ఈరోజు మీరు రాజ్యాంగం కోసం వాదిస్తూ, జై సంవిధాన్ అంటూ నినాదాలు చేస్తున్నారు, కానీ చరిత్రలో మాత్రం రాజ్యాంగాన్ని ఏమాత్రం పట్టించుకోకుండా "ఇండియా ఈజ్ ఇందిరా, ఇందిరా ఈజ్ ఇండియా" అనే నినాదాలు చేశారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ విషయాన్ని నేను చాలా సీరియస్ గా చెబుతున్నాను: కాంగ్రెస్ పార్టీ మన దేశంలో రాజ్యాంగానికి అతి పెద్ద ప్రత్యర్థి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ చర్చ అంతటా, వారు 200 నుండి 500 సంవత్సరాల క్రితం జరిగిన సంఘటనలను ప్రస్తావించే ధైర్యాన్ని కలిగి ఉన్నారు, అయినప్పటికీ ఎమర్జెన్సీ యొక్క ప్రాముఖ్యతను సౌకర్యవంతంగా తోసిపుచ్చుతారు. దీనిని 'పాత సంఘటన'గా అభివర్ణిస్తూ.. వారు చేసిన ఉల్లంఘనల కాలం వారికి జవాబుదారీతనం లేకుండా చేస్తుందా?

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ముఖ్యంగా ఎమర్జెన్సీ అంశం తలెత్తినప్పుడు ఈ సభలో రాజ్యాంగంపై చర్చించే ప్రయత్నాలను తరచూ అణచివేస్తారు. ఈ రోజు ఇక్కడ కూర్చున్న వారిలో చాలా మంది ఆ చీకటి కాలానికి బాధితులు. ఏదేమైనా, నేడు అటువంటి శక్తులతో జట్టుకట్టాలని వారు తీసుకున్న నిర్ణయం వేరే ప్రేరణను సూచిస్తుంది- అవకాశవాదం. నిజంగా వారి నిబద్ధత రాజ్యాంగంతో ముడిపడి ఉంటే, వారు ఈ నిర్ణయం తీసుకునేవారు కాదు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఎమర్జెన్సీ కేవలం రాజకీయ సంక్షోభం మాత్రమే కాదు. ఇది ప్రజాస్వామ్యం , రాజ్యాంగాన్ని ప్రభావితం చేసిన తీవ్రమైన మానవతా సంక్షోభం. చాలా మంది చిత్రహింసలకు గురయ్యారు, మరికొందరు జైళ్లలో ప్రాణాలు కూడా కోల్పోయారు. ఆ సమయంలో విధించిన షరతుల కారణంగా జైలులో జయప్రకాశ్ నారాయణ్ ఆరోగ్యం కోలుకోలేని విధంగా క్షీణించింది. కేవలం రాజకీయ నాయకులే కాదు, సామాన్యులను కూడా వదల్లేదు. సొంత పార్టీకి చెందిన వారిని కూడా వదల్లేదు. వారిని కూడా చిత్రహింసలకు గురిచేశారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఆ చీకటి రోజుల్లో, వ్యక్తులు తమ ఇళ్లను విడిచిపెట్టి తిరిగి రాని సందర్భాలు ఉన్నాయి. వారి ఆచూకీ, వారి భవితవ్యం కూడా నేటికీ తెలియరాలేదు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

వారితో జతకట్టిన అనేక రాజకీయ పార్టీలు తరచూ మైనారిటీ హక్కుల ఛాంపియన్లుగా ప్రకటించుకుంటూ, ఈ సమస్యలపై గళమెత్తుతున్నాయి. కానీ ఎమర్జెన్సీ సమయంలో ముజఫర్ నగర్, తుర్క్ మన్ గేట్ లలో మైనారిటీల దుస్థితిని గుర్తు చేసుకునే ధైర్యం ఎవరికైనా ఉందా? దాని గురించి మాట్లాడే ధైర్యం ఎవరికైనా ఉందా?

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఇప్పుడు కాంగ్రెస్ కు క్లీన్ చిట్ ఇస్తున్నారు. వారిని దేశం ఎలా క్షమిస్తుంది? ఇలాంటి నియంతృత్వాన్ని నేడు సమర్థిస్తున్న వారు రాజ్యాంగ కాపీని చేతిలో పట్టుకొని తమ తప్పులను కప్పిపుచ్చుకునే ప్రయత్నం చేయడం సిగ్గుచేటు .

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఆ కాలంలో ఎమర్జెన్సీకి వ్యతిరేకంగా నిలబడి క్రమంగా సొంత పునాదిని నిర్మించుకున్న చిన్న రాజకీయ పార్టీలు అనేకం ఉన్నాయి. నేడు కాంగ్రెస్ కు మద్దతిస్తున్నారు. ఇతరులపై ఆధారపడే కాంగ్రెస్ శకం మొదలైందని నేను నిన్న లోక్ సభలో చెప్పాను. ఇది పరాన్నజీవి కాంగ్రెస్. ఎక్కడ ఒంటరిగా పోటీ చేసినా వారి సక్సెస్ రేట్ అంతంతమాత్రంగానే ఉండడం, ఎక్కడ ఎవరిపై మొగ్గు చూపినా కొంతమేర విజయం సాధించగలిగారు. దేశ ప్రజలు ఇప్పటికీ వాటిని అంగీకరించలేదు. వేరొకరి గొడుగు కింద ఆశ్రయం పొందారు. ఈ కాంగ్రెస్ పరాన్నజీవిలా ప్రవర్తిస్తూ, మిత్రపక్షాల ఓట్లను చీల్చడం ద్వారా తాత్కాలికంగా వృద్ధి చెందుతోంది. వారి స్వంత చర్యలు వారిని పరాన్నజీవులుగా ముద్రవేశాయి; ప్రజల నమ్మకాన్ని చూరగొనడంలో విఫలమయ్యారు. బదులుగా, వారు గందరగోళాన్ని ఆశ్రయిస్తారు , నకిలీ కథనాలు , వీడియోల ద్వారా దేశాన్ని తప్పుదోవ పట్టిస్తున్నారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

అభివృద్ధి దార్శనికతపై చర్చించే ఎగువ సభ ఇది. అయితే తీవ్రమైన అవినీతి ఆరోపణలు ఎదుర్కొంటున్న వారిని రక్షించేందుకు కాంగ్రెస్ సభ్యులు నిస్సిగ్గుగా ఉద్యమాలకు నేతృత్వం వహిస్తున్నారు. దోషులతో కలిసి ఫొటోలకు పోజులిచ్చారు. గతంలో అవినీతిపై చర్యలు తీసుకోలేదని విమర్శించారు. ఇప్పుడు అవినీతిపరులను జైలుకు పంపుతుంటే నిరసన తెలుపుతూ గందరగోళం సృష్టిస్తున్నారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఇక్కడ జరిగిన చర్చల్లో కేంద్ర దర్యాప్తు సంస్థలపై ఆరోపణలు వెల్లువెత్తాయి. ఈ సంస్థలను ఈ ప్రభుత్వం దుర్వినియోగం చేస్తోందని ఆరోపించారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఇప్పుడు, నేను మిమ్మల్ని అడుగుతాను: అవినీతి, మద్యం కుంభకోణాలు, పిల్లలతో కూడిన తరగతి గది నిర్మాణ కుంభకోణాలు , నీటి కుంభకోణాలపై కూడా ఆప్ ఆరోపణలు ఉన్నాయి. ఆప్ పై కాంగ్రెస్ ఫిర్యాదు చేస్తుంది, ఆప్ ను కోర్టుకు తీసుకెళుతుంది, ఏదైనా చర్య తీసుకుంటే వారు మోడీని నిందిస్తారు. ఇప్పుడు ఈ పార్టీలు తమలో తాము భాగస్వాములుగా మారాయి. వారికి దమ్ముంటే ఈ సభలో నిలబడి కాంగ్రెస్ పార్టీ నుంచి సమాధానాలు అడగాలన్నారు. ఈ విషయాన్ని నేను ఆప్ సభ్యులను ఉద్దేశించి మాట్లాడుతున్నాను. ఆప్ కు వ్యతిరేకంగా తాము పలు మీడియా సమావేశాల్లో సమర్పించిన ఆధారాలు నిజమో, అబద్ధమో కాంగ్రెస్ స్పష్టం చేయాలన్నారు. రెండు పార్టీలు ఒకరినొకరు బహిర్గతం చేసుకుంటాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఇలాంటి ఆరోపణలపై స్పందించే ధైర్యం వారికి ఉందా అని అనుమానం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ వ్యక్తులు ద్వంద్వ ప్రమాణాలు , ద్వంద్వ వైఖరిని ప్రదర్శిస్తారు. దేశంలో ఉన్న కపటత్వాన్ని నేను గుర్తు చేయాలనుకుంటున్నాను. ఢిల్లీలో వేదికలపై కూర్చొని దర్యాప్తు సంస్థలను విమర్శిస్తూ, అవినీతిపరులను కాపాడేందుకు ర్యాలీలు నిర్వహిస్తున్నారు. అయితే కేరళలో మాత్రం తమ సంకీర్ణ భాగస్వామి అయిన ముఖ్యమంత్రిని జైల్లో పెట్టాలని ఆ పార్టీ నేతలు కేంద్ర ప్రభుత్వానికి విజ్ఞప్తి చేస్తున్నారు. ఢిల్లీ ఈడీ, సీబీఐ చర్యలను వారు తీవ్రంగా వ్యతిరేకిస్తున్నారు, అయినప్పటికీ కేరళ ముఖ్యమంత్రిని ప్రాసిక్యూట్ చేయడానికి ఈ ఏజెన్సీలను ఉపయోగించాలని వాదిస్తున్నారు. ఈ వైరుధ్యం వారి సమగ్రత గురించి ప్రశ్నలను లేవనెత్తుతుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

చత్తీస్ గఢ్ లో కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వ ముఖ్యమంత్రికి సంబంధించిన మద్యం కుంభకోణం వెలుగులోకి వచ్చింది. ఈ ముఖ్యమంత్రిని విచారించి జైల్లో పెట్టడానికి ఈడీ, సీబీఐలను రంగంలోకి దింపాలని ఆప్ సభ్యులు గళమెత్తారు. ఆ సమయంలో ఏజెన్సీకి తమ మద్దతు తెలుపుతూ ఈడీ చర్యలు తీసుకోవాలని బహిరంగంగానే అభ్యర్థించారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ రోజు దర్యాప్తు సంస్థలను కించపరుస్తూ గందరగోళం సృష్టిస్తున్న వారికి, గత సంఘటనలను గుర్తు చేసుకోవాలని కోరుతున్నాను. గతంలో ఈ ఏజెన్సీలను ఎలా దుర్వినియోగం చేశారో, ఎవరు దుర్వినియోగం చేశారో వివరిస్తాను. మీ పరిశీలన కోసం కొన్ని ప్రకటనలను సమర్పించడానికి నన్ను అనుమతించండి. 2013లో ములాయం సింగ్ మాట్లాడుతూ.. 'కాంగ్రెస్ కు వ్యతిరేకంగా పోరాడటం అంత సులభం కాదు, వారు మిమ్మల్ని జైల్లో పెడతారు, సీబీఐ మీ వెంట వస్తుంది. సీబీఐ, ఆదాయపు పన్నుతో బెదిరించి కాంగ్రెస్ మద్దతు కోరుతోందన్నారు. ఈ సభ గౌరవనీయ సభ్యుడు రాంగోపాల్ గారిని నేను అడుగుతున్నాను, ములాయం సింగ్ గారు ఎప్పుడైనా అబద్ధం చెప్పారా? అతను నిజమే చెప్పాడు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ విషయాన్ని తన మేనల్లుడికి తెలియజేయాలని, రాజకీయాల్లోకి వచ్చిన వెంటనే తన మేనల్లుడిని సీబీఐతో టార్గెట్ చేసిన వారిని గుర్తు చేయాలని రాంగోపాల్ గారికి గుర్తు చేస్తున్నాను. అతను గుర్తుంచుకోవడానికి సున్నితమైన జ్ఞాపకం సరిపోతుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

2013లో మరో ప్రకటన వచ్చింది. కామ్రేడ్ శ్రీ ప్రకాశ్ కారత్ ఇలా అన్నారు: "అనేక పార్టీలలో రాజకీయ బేరసారాలు చేయడానికి కాంగ్రెస్ సిబిఐని ఉపయోగించుకుంది". 2013లో ఈ ఏజెన్సీలను ఎవరు దుర్వినియోగం చేస్తున్నారో ప్రస్తావించారు. అంతేకాకుండా, మన దేశ సర్వోన్నత న్యాయస్థానం సిబిఐని బంధించిన చిలుకగా పేర్కొన్న ఒక ముఖ్యమైన ప్రకటన నాకు గుర్తుంది, ఇది యుపిఎ ప్రభుత్వ హయాంలో దాని యజమాని గొంతుతో మాట్లాడుతుంది. ఈ ఏజెన్సీలను ఎవరు దుర్వినియోగం చేశారో నేడు మనకు సజీవ సాక్ష్యాలు ఉన్నాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

నా దృష్టిలో అవినీతిపై పోరాటం ఎన్నికల గెలుపు ఓటములకు అతీతం. ఎన్నికల్లో గెలుపు ఓటముల కోసం తాను అవినీతికి వ్యతిరేకంగా పోరాటం చేయడం లేదన్నారు. ఇది నా ధ్యేయం, అవినీతి మన దేశాన్ని బలహీనపరిచిన చెద పురుగు అని నా నమ్మకం. అవినీతి నుండి మన దేశాన్ని విముక్తం చేయడానికి, మన పౌరులలో దాని పట్ల లోతైన విరక్తిని పెంపొందించడానికి నేను మనస్పూర్తిగా కట్టుబడి ఉన్నాను , నేను దీనిని ఒక పవిత్ర కర్తవ్యంగా భావిస్తాను. 2014లో మా ప్రభుత్వం ఎన్నికైనప్పుడు రెండు ముఖ్యమైన లక్ష్యాలను ప్రతిజ్ఞ చేశాం: పేదల సంక్షేమానికి మమ్మల్ని అంకితం చేయడం, అవినీతి, నల్లధనంపై పోరాటం. ఈ విషయాన్ని 2014లోనే బహిరంగంగా చెప్పాను. ఈ లక్ష్యంతో పేదల కోసం ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద సంక్షేమ పథకమైన గరీబ్ కల్యాణ్ యోజనను ప్రారంభించాం. అదే సమయంలో అవినీతిని అరికట్టేందుకు కొత్త చట్టాలు, వ్యవస్థలు, యంత్రాంగాలను అభివృద్ధి చేశాం. అవినీతి నిరోధక చట్టం 1988ను సవరించి, నల్లధనానికి వ్యతిరేకంగా కొత్త చట్టాలు తెచ్చాం, బినామీ ఆస్తులపై చట్టం తెచ్చాం. ఈ చర్యల ద్వారా అవినీతి అధికారులపై చర్యలు తీసుకున్నారు. అంతేకాక, లీకులను అరికట్టడానికి ప్రభుత్వంలో సానుకూల మార్పులను అమలు చేశాము, ప్రత్యక్ష ప్రయోజన బదిలీలకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చాము , డిజిటల్ సాంకేతికతను పూర్తిగా ఉపయోగించాము. ఫలితంగా అర్హులైన ప్రతి లబ్ధిదారుడు ఎలాంటి లీకేజీ లేకుండా నేరుగా తమకు రావాల్సిన ప్రయోజనాలను పొందుతున్నారు. అవినీతికి వ్యతిరేకంగా మా పోరాటంలో ఇది కీలకమైన అంశం. పౌరులు ఈ ప్రయోజనాలను పొందినప్పుడు , ఈ మెరుగుదలలను అనుభవించినప్పుడు, ప్రజాస్వామ్యంపై వారి విశ్వాసం పెరుగుతుంది, వారు ప్రభుత్వంతో కనెక్ట్ అవుతారు, మన ప్రజాస్వామ్యాన్ని బలోపేతం చేస్తారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

నేను సూటిగా, ఎటువంటి అస్పష్టత లేకుండా మాట్లాడాలనుకుంటున్నాను. అవినీతికి, అవినీతిపరులకు వ్యతిరేకంగా అత్యంత కఠినమైన చర్యలు తీసుకోవడానికి నేను ఏజెన్సీలకు పూర్తి స్వేచ్ఛ ఇచ్చానని నేను దేశానికి హామీ ఇవ్వాలనుకుంటున్నాను. వారి పనుల్లో ప్రభుత్వం జోక్యం చేసుకోదు. వారు నిజాయితీగా, నిజాయితీగా పనిచేయాలని నా ఆదేశం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఏ అవినీతిపరుడూ చట్టం నుంచి తప్పించుకోడని నేను మరోసారి దేశానికి పునరుద్ఘాటించాలనుకుంటున్నాను. ఇదీ మోడీ గ్యారంటీ.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

రాష్ట్రపతి తన ప్రసంగంలో పేపర్ లీకేజీ సమస్యను ఒక ముఖ్యమైన సమస్యగా ఎత్తిచూపారు. అన్ని పార్టీలు రాజకీయ విభేదాలకు అతీతంగా ఈ అంశంపై చర్చిస్తాయని ఆశించాను. దురదృష్టవశాత్తూ, మన యువత భవిష్యత్తును ప్రభావితం చేసే ఈ సున్నితమైన , క్లిష్టమైన సమస్య రాజకీయాలతో కప్పబడి ఉంది. ఇంతకు మించిన దురదృష్టం మరొకటి ఉండదు. మీకు ద్రోహం చేసిన వారిని ఈ ప్రభుత్వం వదిలిపెట్టదని నేను మన దేశ యువతకు భరోసా ఇవ్వాలనుకుంటున్నాను. మన యువత భవిష్యత్తును ప్రమాదంలోకి నెట్టిన వారిని కఠినంగా శిక్షించేలా ఒకరి తర్వాత ఒకరు చర్యలు తీసుకుంటున్నారు. ఇలాంటి అక్రమాలకు వ్యతిరేకంగా పార్లమెంటులో కఠినమైన చట్టాన్ని కూడా ప్రవేశపెట్టాం. యువత ఆత్మవిశ్వాసంతో తమ ఆకాంక్షలను నెరవేర్చుకునేలా, భయాందోళనలకు గురికాకుండా, పూర్తి ఆత్మవిశ్వాసంతో తమ సామర్థ్యాలను ప్రదర్శించి తమ హక్కులను పొందేలా మొత్తం వ్యవస్థను పటిష్టం చేస్తున్నాం. ఇది మా నిబద్ధత , మేము దాని కోసం చురుకుగా పనిచేస్తున్నాము.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఇక్కడ ఆరోపణలు సర్వసాధారణం, కానీ కొన్ని సంఘటనల ద్వారా కొట్టిపారేయబడతాయి. ఇప్పుడు, స్పష్టమైనదానికి ఎటువంటి రుజువు అవసరం లేదు. జమ్ముకశ్మీర్ లో ఇటీవల జరిగిన లోక్ సభ ఎన్నికలు గత నాలుగు దశాబ్దాల ఓటింగ్ రికార్డులను బద్దలు కొట్టబోతున్నాయి. ఈ విజయం గొప్పగా చెబుతుంది , ఇంతకు మించిన రుజువు అవసరం లేదు. ఎవరో ఇంటి నుంచి బయటకు వెళ్లి బటన్ నొక్కడం వల్ల కాదు. భారత రాజ్యాంగాన్ని, భారత ప్రజాస్వామ్యాన్ని, భారత ఎన్నికల సంఘాన్ని వారు సమర్థించారు. గౌరవనీయులైన ఛైర్మన్ గారూ, ఇది ఒక ముఖ్యమైన విజయం. దేశం ఆసక్తిగా ఎదురుచూసిన క్షణం ఈ రోజు మన ముందు ఆవిష్కృతమవుతోంది గౌరవనీయులైన ఛైర్మన్ గారూ. దశాబ్దాలుగా ఈ ప్రాంతంలో షట్డౌన్లు, దాడులు, ఉగ్రవాద బెదిరింపులు, అడపాదడపా బాంబు ప్రయత్నాలు ప్రజాస్వామ్యాన్ని పట్టిపీడిస్తున్నాయి. అయితే నేడు రాజ్యాంగంపై అచంచల విశ్వాసంతో ప్రజలు తమ భవితవ్యాన్ని నిర్దేశించుకున్నారు. జమ్ముకశ్మీర్ ఓటర్లకు నా హృదయపూర్వక అభినందనలు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

జమ్ముకశ్మీర్ లో ఉగ్రవాదంపై మా పోరాటం చివరి దశలో ఉంది. ఉగ్రవాద అవశేషాలను నిర్మూలించేందుకు సమగ్ర వ్యూహంతో ముందుకెళ్తున్నాం. గత దశాబ్ద కాలంతో పోలిస్తే ఉగ్రవాద ఘటనలు గణనీయంగా తగ్గాయి. ఒంటరి ప్రాంతాల్లో రాళ్లు రువ్వే ఘటనలు ఇప్పుడు చాలా అరుదుగా జరుగుతున్నాయి. జమ్ముకశ్మీర్ లో ఉగ్రవాదం, వేర్పాటువాదం తగ్గుముఖం పడుతున్నాయి. ఎంతో స్ఫూర్తిదాయకంగా ఉన్న ఈ కీలక ప్రయత్నానికి జమ్ముకశ్మీర్ ప్రజలు చురుగ్గా మద్దతు ఇస్తున్నారు, మార్గనిర్దేశం చేస్తున్నారు. నేడు, పర్యాటకం కొత్త రికార్డులను సృష్టిస్తోంది , ఈ ప్రాంతంలో పెట్టుబడులు పెరుగుతున్నాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ప్రస్తుతం ఈశాన్య రాష్ట్రాల్లో జరుగుతున్న పరిణామాలను ప్రశ్నిస్తున్న వారు కేవలం ఎన్నికల లెక్కలతోనే గతంలో ఈ ప్రాంతాన్ని వదిలేశారు. ఈశాన్య రాష్ట్రాల నుంచి తక్కువ సంఖ్యలో లోక్ సభ స్థానాలు రావడం రాజకీయ ముఖచిత్రంలో అప్రధానమైనదిగా భావించబడింది, అందువలన, అది నిర్లక్ష్యం చేయబడింది. ఈ రోజు, మన అంకితభావంతో కూడిన ప్రయత్నాలు ఈశాన్య రాష్ట్రాలను దేశాభివృద్ధికి బలమైన ఇంజిన్ గా మారుస్తున్నాయి. రైలు, పర్యాటకం , సాంస్కృతిక మార్పిడి పరంగా మెరుగైన కనెక్టివిటీ ద్వారా ఈ ప్రాంతం తూర్పు ఆసియాకు ముఖద్వారంగా ఎదుగుతోంది. వారు చెప్పినట్లు, 21 వ శతాబ్దం భారతదేశానికి చెందినది, , ఈ చొరవ నిస్సందేహంగా ఆ కథనంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. ఈ వాస్తవాన్ని మనం అంగీకరించాలి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

గత దశాబ్దకాలంగా ఈశాన్యంలో అంతటితో ఆగకుండా, అలసిపోకుండా, అందరినీ విశ్వాసంలోకి తీసుకుని శాశ్వత శాంతి కోసం అలుపెరగని ప్రయత్నాలు చేశారు. పరిమిత జాతీయ దృష్టి ఉన్నప్పటికీ, ఈ ప్రయత్నాలు ఆశాజనక ఫలితాలను ఇచ్చాయి. స్వాతంత్య్రం వచ్చినప్పటి నుంచి రాష్ట్రాల మధ్య చారిత్రక సరిహద్దు వివాదాలు నిరంతరం సంఘర్షణకు కారణమవుతున్నాయి. రాష్ట్రాలతో సమిష్టి కృషి, ఒప్పందాల ద్వారా అనేక వివాదాలను పరిష్కరించుకున్నాం. ప్రతి ఒప్పందాన్ని క్షుణ్ణంగా డాక్యుమెంట్ చేస్తారు, సందర్శనలు , చర్చలు అవసరం, అవసరమైన చోట సరిహద్దులను నిర్దేశిస్తారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఇది ఈశాన్య రాష్ట్రాలకు ఒక ముఖ్యమైన మైలురాయి. గతంలో, హింసతో సంబంధం ఉన్న సాయుధ బృందాలు భూగర్భ పోరాటాలు చేశాయి, ప్రతి వ్యవస్థను సవాలు చేశాయి , ప్రత్యర్థి సమూహాలను వ్యతిరేకించాయి, ఫలితంగా రక్తపాతం జరిగింది. ఈ రోజు, మేము వారితో శాశ్వత ఒప్పందాలను సాధిస్తున్నాము, ఆయుధాల లొంగుబాటును సులభతరం చేస్తున్నాము. తీవ్రమైన నేరాలకు పాల్పడిన వ్యక్తులు కోర్టులను ఎదుర్కోవడానికి సిద్ధమవుతున్నారు లేదా జైలు శిక్షను అనుభవించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నారు. ఈ ప్రక్రియ న్యాయవ్యవస్థపై, భారత రాజ్యాంగంపై, ప్రజాస్వామ్యంపై, మన దేశ పాలనా నిర్మాణాలపై మరింత నమ్మకాన్ని పెంపొందిస్తోంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

గత సెషన్ లో, నేను మణిపూర్ గురించి విస్తృతంగా చర్చించాను , నేను ఈ రోజు పునరుద్ఘాటించాలనుకుంటున్నాను. మణిపూర్ లో పరిస్థితిని సాధారణ స్థితికి తీసుకురావడానికి ప్రభుత్వం పట్టుదలతో పనిచేస్తోంది. మణిపూర్ చిన్న రాష్ట్రమైనప్పటికీ అక్కడ జరిగిన ఘటనలపై 11 వేలకు పైగా ఎఫ్ఐఆర్లు నమోదయ్యాయి. 500 మందికి పైగా అరెస్టులు చేశారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మణిపూర్ లో హింసాత్మక ఘటనలు క్రమంగా తగ్గుముఖం పట్టడం ఈ ప్రాంతంలో శాంతి, ఆశ, విశ్వాసం దిశగా పురోగతిని సూచిస్తోంది. ప్రస్తుతం మణిపూర్ లోని చాలా ప్రాంతాల్లో పాఠశాలలు, కళాశాలలు, కార్యాలయాలు, ఇతర సంస్థలు యథావిధిగా పనిచేస్తున్నాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

దేశంలోని ఇతర ప్రాంతాల మాదిరిగానే మణిపూర్ లో కూడా పరీక్షలు నిర్వహించి, పిల్లలు తమ అభివృద్ధి ప్రయాణాన్ని కొనసాగించడానికి అనుమతించారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు అన్ని వాటాదారులతో చర్చల ద్వారా శాంతి, సామరస్యాలను పెంపొందించేందుకు అవిశ్రాంతంగా కృషి చేస్తున్నాయి. ఈ స్మారక పనిలో సమాజంలోని చిన్న యూనిట్లు , భాగాలను సున్నితంగా నేయడం ఉంటుంది , ఇది శాంతియుతంగా పురోగమిస్తోంది. గత ప్రభుత్వాల హయాంలో ఇటువంటి నిరంతర ప్రయత్నాలు జరగలేదు; హోం మంత్రి స్వయంగా అక్కడ చాలా రోజులు గడిపారు, అయితే హోం వ్యవహారాల రాష్ట్ర మంత్రి వారాల తరబడి ఉండి, సంబంధిత వ్యక్తులను కనెక్ట్ చేయడానికి ప్రయత్నించి, వాటాదారులతో పదే పదే నిమగ్నమయ్యారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

రాజకీయ నాయకత్వం ఉంది, , ఈ వ్యవహారంతో సంబంధం ఉన్న సీనియర్ ప్రభుత్వ అధికారులందరూ క్రమం తప్పకుండా ఈ ప్రాంతాన్ని సందర్శిస్తారు, నిరంతర కమ్యూనికేషన్ను నిర్వహిస్తారు , సమస్యలను పరిష్కరించడానికి అన్ని ప్రయత్నాలు చేస్తున్నారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ప్రస్తుతం మణిపూర్ కూడా వరద ముప్పును ఎదుర్కొంటోందని, రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం పూర్తి సహకారం అందిస్తోందన్నారు. ఇప్పటికే ఎన్డీఆర్ఎఫ్కు చెందిన రెండు బృందాలు అక్కడికి చేరుకున్నాయి. అంటే ఈ ప్రకృతి వైపరీత్యంలోనూ కేంద్రం, రాష్ట్రం సంయుక్తంగా మణిపూర్ ను ఆదుకుంటున్నాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మణిపూర్ లో పరిస్థితులను చక్కదిద్దేందుకు రాజకీయ విభేదాలకు అతీతంగా కలిసికట్టుగా పనిచేయడం మన సమిష్టి బాధ్యత.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మణిపూర్ లో ఉద్రిక్తతలను పెంచడానికి ప్రయత్నిస్తున్న వారికి, ఇటువంటి చర్యలను ఆపాలని నేను వారిని హెచ్చరిస్తున్నాను. అలాంటి వారిని మణిపూర్ ప్రజలే తిరస్కరించే సమయం వస్తుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మణిపూర్ చరిత్ర, సంఘటనలు తెలిసిన వారికి దాని చరిత్రలో లోతుగా పాతుకుపోయిన దాని దీర్ఘకాలిక సామాజిక సంఘర్షణల గురించి తెలుసు. దాన్ని కాదనలేం. ఈ సమస్యల కారణంగా మణిపూర్ వంటి చిన్న రాష్ట్రంలో 10 సార్లు రాష్ట్రపతి పాలన విధించాల్సి వచ్చిందని కాంగ్రెస్ పార్టీ గుర్తుంచుకోవాలి. ఇలాంటి సమస్యలు ఉన్నాయి కానీ మా హయాంలో జరగలేదు. అయినా ఈ పరిస్థితిని రాజకీయ లబ్ది కోసం వాడుకునే ప్రయత్నాలు కొనసాగుతున్నాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

1993లో మణిపూర్ లో ఇలాంటి సంఘటనలు చోటు చేసుకున్నాయని, అవి అయిదేళ్లపాటు తీవ్రంగా కొనసాగాయని ఈ గౌరవనీయ సభలో నేను జాతికి తెలియజేయాలనుకుంటున్నాను. ఈ చారిత్రక నేపథ్యాన్ని అర్థం చేసుకుని, పరిస్థితిని చక్కదిద్దడానికి తెలివిగా ప్రయత్నించాలి. సహకరించేందుకు సిద్ధంగా ఉన్న వారందరి సహకారాన్ని కోరుతున్నాం. మా ప్రయత్నాలు సాధారణ స్థితిని పునరుద్ధరించడం , శాంతిని పెంపొందించడంపై దృష్టి పెడతాయి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ప్రధానమంత్రి పదవిని చేపట్టక ముందు, గణనీయమైన కాలం ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసే అవకాశం నాకు లభించడం గొప్ప అదృష్టంగా భావిస్తున్నాను. ఫెడరలిజం యొక్క లోతైన ప్రాముఖ్యతను ఈ అనుభవం నాకు నేర్పింది. ఇది సహకార సమాఖ్య , పోటీ సహకార సమాఖ్య సూత్రాలపై నా దృష్టిని రూపొందించింది. ఈ తత్వం జి-20 శిఖరాగ్ర సమావేశంలో మా నిర్ణయానికి మార్గనిర్దేశం చేసింది; ఢిల్లీలో ఘనంగా నిర్వహించడానికి బదులుగా, మేము వ్యూహాత్మకంగా వివిధ రాష్ట్రాల్లో కీలకమైన జి-20 కార్యక్రమాలను నిర్వహించాము. ఆ రాష్ట్రానికి అంతర్జాతీయంగా గరిష్ఠ గుర్తింపు తెచ్చే ప్రయత్నాలు చేశారు. ప్రపంచం ఆ రాష్ట్రాన్ని గుర్తించేలా, దాని సామర్థ్యాన్ని తెలుసుకుని, దాని అభివృద్ధి ప్రయాణంలో తోడ్పడేలా ఆ రాష్ట్రాన్ని బ్రాండింగ్ చేసే దిశలో పనిచేశాం. ఎందుకంటే ఫెడరలిజం యొక్క విభిన్న రూపాలు మనకు తెలుసు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

కోవిడ్ -19పై మన పోరాటంలో, ముఖ్యమంత్రులతో మా సంభాషణ తరచుగా స్వతంత్ర భారతదేశ చరిత్రలో ఒక ఉదాహరణగా నిలిచింది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ సభ రాష్ట్రాలతో సంక్లిష్టంగా ముడిపడి ఉంది, అందువల్ల, రాష్ట్ర అభివృద్ధి యొక్క కొన్ని కీలక రంగాలను చర్చించడం , కొన్ని అభ్యర్థనలను పంచుకోవడం సముచితమని నేను భావిస్తున్నాను. ప్రస్తుతం మనం తదుపరి విప్లవానికి నాయకత్వం వహించే అంచున ఉన్నాం. అందువల్ల ప్రతి రాష్ట్రం తమ విధాన రూపకల్పనలో సెమీకండక్టర్లు, ఎలక్ట్రానిక్ మాన్యుఫ్యాక్చరింగ్ వంటి రంగాలకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలని, పటిష్టమైన ప్రణాళికలతో ముందుకు సాగాలని నేను కోరుతున్నాను. అభివృద్ధిలో రాష్ట్రాల మధ్య ఆరోగ్యకరమైన పోటీ ఉండాలని నేను వాదిస్తాను. సుపరిపాలన, పారదర్శక విధానాలతో పెట్టుబడులను ఆకర్షించే విధానాల్లో పోటీ ఉండాలి. ప్రపంచం భారత్ తో మమేకమయ్యేందుకు ఉవ్విళ్లూరుతున్న ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో ప్రతి రాష్ట్రానికి అవకాశం ఉందని నేను బలంగా నమ్ముతున్నాను. ఇది రాష్ట్రాలతో ముడిపడి ఉన్న సభ కాబట్టి, అభివృద్ధి పథంలో ముందుకు వచ్చి సద్వినియోగం చేసుకోవాలని కోరుతున్నాను.

ఉద్యోగాల కల్పనలో రాష్ట్రాల మధ్య పోటీ ఎందుకు ఉండకూడదు? ఒక రాష్ట్ర విధానం వల్ల యువతకు గణనీయమైన ఉపాధి లభిస్తే, మరో రాష్ట్రం ఆ విధానాన్ని పెంచి, అదే విధమైన ప్రయోజనాలను పొందాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకోవాలి. ఉపాధి అవకాశాల కోసం రాష్ట్రాల మధ్య పోటీ మన యువత భవితవ్యాన్ని గణనీయంగా మార్చగలదు , ఈ విధానం యువతకు చాలా ప్రయోజనకరంగా ఉంటుందని నేను నమ్ముతున్నాను.

ప్రస్తుతం, ఉత్తర అస్సాంలో సెమీకండక్టర్ అభివృద్ధిలో గణనీయమైన పురోగతి జరుగుతోంది. ఈ చొరవ అస్సాం , ఈశాన్య రాష్ట్రాల యువతకు ప్రయోజనం చేకూర్చడమే కాకుండా మొత్తం దేశానికి సానుకూలంగా దోహదం చేస్తుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఐక్యరాజ్యసమితి 2023ని చిరుధాన్యాల సంవత్సరంగా ప్రకటించింది, వాటిని భారతదేశం యొక్క శక్తిగా , మన చిన్న రైతులకు, ముఖ్యంగా పరిమిత నీరు , నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ఉన్న ప్రాంతాలలో ఒక వరంగా గుర్తించింది. చిరుధాన్యాలు, సూపర్ ఫుడ్స్ కాబట్టి, అపారమైన సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటాయి. అన్ని రాష్ట్రాలు ముందడుగు వేసి ఆయా రాష్ట్రాల చిరుధాన్యాలను ప్రపంచ మార్కెట్ కు తీసుకెళ్లేందుకు వ్యూహరచన చేయాలని కోరారు. ఈ చొరవ ప్రపంచవ్యాప్తంగా డైనింగ్ టేబుల్స్ పై భారతీయ చిరుధాన్యాలను ఉంచగలదు , భారతీయ రైతులకు సంపాదన అవకాశాలను సృష్టిస్తుంది. ఇది శ్రేయస్సుకు మార్గం.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మన దేశంలోని చిరుధాన్యాలు 'సూపర్ ఫుడ్' కాబట్టి ప్రపంచ పోషకాహార సవాళ్లకు కూడా పరిష్కారం చూపుతాయి. ప్రపంచ ఆరోగ్య కార్యక్రమాల్లో భారతదేశ ప్రతిష్ఠను పెంచడానికి రాష్ట్రాలు చురుకుగా ప్రోత్సహించాలి.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

21వ శతాబ్ధంలో ప్రతి పౌరుడు జీవన సౌలభ్యానికి అర్హుడు. సామాన్యుల జీవన సౌలభ్యానికి ప్రాధాన్యమిచ్చే విధానాలు, నియమాలు, వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేయాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను కోరుతున్నానని, ఆ సందేశం ఈ సభ నుంచి రాష్ట్రాలకు వెళ్తే అది దేశానికి ఉపయోగపడుతుందన్నారు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

అవినీతిపై మన పోరాటం పంచాయతీ, నగర పాలిక, మహానగర్ పాలిక, తహసీల్ పంచాయతీ నుంచి జిల్లా పరిషత్ వరకు అన్ని స్థాయిల పాలనకు చేరాలి. ఈ యూనిట్లలో అవినీతిని నిర్మూలించడానికి రాష్ట్రాలు ఏకీకృత మిషన్ ను చేపడితే, సామాన్యులను దాని బారి నుంచి త్వరితగతిన విముక్తం చేయవచ్చు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

సామర్థ్యాన్ని దృఢంగా మార్చుకోవాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. 21 వ శతాబ్దంలో భారతదేశం భారతదేశం యొక్క శతాబ్దంగా స్థిరపడటానికి, మన పాలన, పంపిణీ , నిర్ణయాలు తీసుకునే నమూనాలలో సమర్థత కీలకం. సేవల వేగాన్ని, నిర్ణయాలు తీసుకునే ప్రక్రియలను పెంచేందుకు ప్రయత్నాలు జరుగుతాయని ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు. సమర్థవంతంగా నిర్వహించినప్పుడు, పారదర్శకత సహజంగానే వస్తుంది, పౌరుల హక్కులను కాపాడుతుంది , అందరికీ జీవన సౌలభ్యాన్ని పెంచుతుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మన పౌరుల జీవితాల్లో ప్రభుత్వ జోక్యాన్ని తగ్గించడానికి మనం ప్రయత్నించాలని నాకు నమ్మకం ఉంది; వారి దైనందిన జీవితంలో.. ఈ లక్ష్యసాధన దిశగా అడుగులు వేస్తున్నాం. ప్రభుత్వ మద్దతు అవసరమైన వారు తప్పక పొందాలి, తమ స్వంత ప్రయత్నాల ద్వారా పురోగతి సాధించడానికి ప్రయత్నించే వ్యక్తులు అనవసరమైన ప్రభుత్వ అడ్డంకులను ఎదుర్కోకూడదు. అందువల్ల, ప్రభుత్వ జోక్యాన్ని సాధ్యమైనంత వరకు తగ్గించే సమాజం , ప్రభుత్వ చట్రాన్ని పెంపొందించాలని నేను రాష్ట్రాలను కోరుతున్నాను.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

వాతావరణ మార్పుల కారణంగా ప్రకృతి వైపరీత్యాలు పెరుగుతున్నాయి. ఈ సవాలును ఎదుర్కోవడానికి సమిష్టి కార్యాచరణ అవసరం. ప్రకృతి వైపరీత్యాల నుంచి రక్షణ పొందేందుకు రాష్ట్రాలు తమ విపత్తు స్థితిస్థాపకత సామర్థ్యాలను పెంచుకోవాలి. పరిశుభ్రమైన తాగునీరు అందుబాటులో ఉండేలా చూడటం, సామాన్యులకు ఆరోగ్య సంరక్షణకు ప్రాధాన్యమివ్వడం కూడా అంతే ముఖ్యం.  రాజకీయ సంకల్పాన్ని ప్రదర్శించడం ద్వారా రాష్ట్రాలు ఈ ప్రాథమిక విధులను పరిష్కరించడంలో చురుకుగా పాల్గొంటాయని నేను విశ్వసిస్తున్నాను.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ఈ దశాబ్దం, ఈ శతాబ్దం భారతదేశానికి చెందినవి. అయితే, అవకాశాలు ఇంతకు ముందు వచ్చాయని, అయినా మన లోపాల వల్ల వాటిని కోల్పోయామని చరిత్ర గుర్తుచేస్తుంది. ఇప్పుడు అవకాశాలను చేజార్చుకునే తప్పును పునరావృతం చేయకూడదు. అవకాశాలను వెతుక్కోవాలి, వాటిని అందిపుచ్చుకోవాలి, మన ఆకాంక్షలను నెరవేర్చుకోవడానికి వాటిని వాడుకోవాలి. 1.4 బిలియన్ల జనాభా ఉన్న భారతదేశానికి ఇంతకంటే మంచి సమయం మరొకటి లేదు. , ప్రపంచవ్యాప్తంగా అతి పిన్న వయస్కులైన జనాభాతో, ఈ మార్గంలో పయనించడానికి. మనతో సమానంగా స్వాతంత్ర్యం పొందిన కొన్ని దేశాలు మనల్ని వదిలేసి శరవేగంగా ముందుకు సాగుతున్నాయని స్పష్టమవుతోంది. ఈ పంథాను మార్చుకుని దృఢ సంకల్పంతో ముందుకు సాగాలి. 1980 లలో సంస్కరణలను అమలు చేసిన దేశాలు తరువాత వేగంగా అభివృద్ధి చెందాయి. సంస్కరణలకు మనం సంకోచించకూడదు లేదా భయపడకూడదు; వారిని కౌగిలించుకోవడం వల్ల మన బలం తగ్గదు. బదులుగా, అధిక భాగస్వామ్యం , నిర్ణయాలు తీసుకోవడం ద్వారా సామాన్యుడికి సాధికారత కల్పించడం మనల్ని బలోపేతం చేస్తుంది. మనం ప్రారంభించడానికి ఆలస్యం అయినప్పటికీ, మన పురోగతిని వేగవంతం చేయవచ్చు , మనం కోరుకున్న విజయాన్ని సాధించవచ్చు.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

అభివృద్ధి చెందిన భారతదేశాన్ని సాధించాలనే లక్ష్యం ఏ ఒక్క వ్యక్తి లక్ష్యం కాదు. ఇది 1.4 బిలియన్ పౌరుల లక్ష్యం. ఇది ఏ ఒక్క ప్రభుత్వాన్ని మించినది. ఇది మన దేశంలోని అన్ని స్థాయిల ప్రభుత్వాల సమిష్టి లక్ష్యం. సంఘటిత సంకల్పంతో ఈ ఆకాంక్షలను నిజం చేయగలమని నేను గట్టిగా నమ్ముతున్నాను.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

ప్రపంచ వేదికపై నా సంభాషణల్లో, ప్రపంచం పెట్టుబడులు పెట్టడానికి ఆసక్తిగా ఉందని నేను స్థిరంగా కనుగొన్నాను , భారతదేశం వారి ప్రధాన ఎంపికగా నిలుస్తుంది. పెట్టుబడులు మన రాష్ట్రాలకు రావడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాయని, ఈ అవకాశం యొక్క ప్రాధమిక ద్వారం ప్రతి రాష్ట్రమే అని అన్నారు. రాష్ట్రాలు ఈ అవకాశాన్ని పూర్తిస్థాయిలో సద్వినియోగం చేసుకుంటే అవి కూడా అభివృద్ధి చెందుతాయనే నమ్మకం నాకుంది.

గౌరవనీయ ఛైర్మన్ గారూ,

మా గౌరవనీయ సభ్యులు లేవనెత్తిన అన్ని ఆందోళనలను పరిష్కరిస్తూ ఒక సమగ్ర అవలోకనాన్ని అందించడానికి నేను ప్రయత్నించాను. రాష్ట్రపతి ప్రసంగానికి, ఆమె అందించిన మార్గదర్శకత్వానికి, దేశ ప్రజలలో ఆమె కలిగించిన ఆత్మవిశ్వాసానికి నా హృదయపూర్వక కృతజ్ఞతలు తెలియజేస్తున్నాను. నా తరఫున, ఈ సభ తరఫున నా వ్యాఖ్యలను ముగిస్తున్నాను. చాలా ధన్యవాదాలు.