ਸ਼੍ਰੀ ਸਵਾਮੀ ਨਾਰਾਇਣ ਜੈ ਦੇਵ, His excellency Sheikh Nahyan AI Mubarak, ਪੂਜਨੀਕ ਮਹੰਤ ਸਵਾਮੀ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ, ਭਾਰਤ ਯੂਏਈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਵਿਭਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਏ ਮਹਿਮਾਨ ਸਾਹਿਬਾਨ, ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੌਨੇ-ਕੌਨੇ ਤੋਂ ਇਸ ਆਯੋਜਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ!

ਅੱਜ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਦੀ ਧਰਤੀ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਸਵਰਣਿਮ ਅਧਿਆਏ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਆਬੂ ਧਾਬੀ ਵਿੱਚ ਭਵਯ ਅਤੇ ਦਿਵਯ ਦਾ ਲੋਕਅਰਪਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਲ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਲਗੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਪੁਰਾਣਾ ਸੁਪਨਾ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸਵਾਮੀ ਨਾਰਾਇਣ ਦਾ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਜੁੜਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਵਾਮੀ ਜਿਸ ਦਿਵਯ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਜਿੱਥੇ ਹੋਵੇਗੀ ਉੱਥੇ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਪੂਜਯ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਵਾਮੀ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਨਾਤਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਪਿਤਾ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਨਾਤਾ ਰਿਹਾ। ਮੇਰੇ ਲਈ ਇੱਕ ਪਿਤਰ ਤੁਲਯ ਭਾਵ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਦੇ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਕਾਲਖੰਡ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਮਿਲਦਾ ਰਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਮਿਲਦੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਮੈਂ ਸੀਐੱਮ ਸੀ ਤਦ ਵੀ, ਪੀਐੱਮ ਸੀ ਤਦ ਵੀ, ਅਗਰ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਸਨ।

ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਅਕਸ਼ਰਧਾਮ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਨਾਲ ਮੈਂ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਤਦ ਤੋਂ ਮੈਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਤੇ ਉਸ ਦਿਨ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਗੁਰੂ ਦੀ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਤਰੀਫ ਤਾਂ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਲੇਕਿਨ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਗੁਰੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਤਟ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਵੀ ਕੋਈ ਸਥਾਨ ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਸ਼ਿਸ਼ਯਰੂਪੀ ਹੋਵੇ। ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਵਾਮੀ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਉਸ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਪਰਿਪੂਰਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅੱਜ ਮੈਂ ਵੀ ਉਸੇ ਇੱਕ ਸ਼ਿਸ਼ਯ ਭਾਵ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਉਪਸਥਿਤ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਜ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਵਾਮੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਅਸੀਂ ਪੂਰਾ ਕਰ ਪਾਏ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਹੈ। ਪੂਜਯ ਸ਼ਾਸਤ੍ਰੀ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀ ਜਨਮਜਯੰਤੀ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਇਹ ਪਰਵ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਦਾ ਪਰਵ ਹੈ। ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਯਾਨੀ ਬੁਧੀ ਅਤੇ ਵਿਵੇਕ ਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਬੁੱਧੀ ਅਤੇ ਚੇਤਨਾ ਦੀ ਦੇਵੀ। ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਬੁੱਧੀ ਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗ, ਸਦਭਾਵਨਾ, ਤਾਲਮੇਲ ਅਤੇ ਇੱਕਸੁਰਤਾ ਜਿਹੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਣ ਦੀ ਸਮਝ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਆਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੰਦਿਰ ਵੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਲਈ, ਬਿਹਤਰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਲਈ ਬਸੰਤ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਮੰਦਿਰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲਈ ਸੰਪ੍ਰਦਾਇਕ ਸੁਹਾਰਦ ਅਤੇ ਆਲਮੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣੇਗਾ।

 

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ,

ਯੂਏਈ ਦੇ Minister of Tolerance,  His excellency Sheikh Nahyan Al Mubarak ਇੱਥੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਪਸਥਿਤ ਹਨ। ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਵ ਵੀ ਜੋ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤੇ, ਜੋ ਗੱਲਾਂ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖੀਆਂ, ਉਹ ਸਾਡੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਭਾਰੀ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਯੂਏਈ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਜੋ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਜਿੰਨੀ ਤਾਰੀਫ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਉੰਨੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਇਸ ਭਵਯ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਗਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਹਿਯੋਗ ਕਿਸੇ ਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਬ੍ਰਦਰ His Highness Sheikh Mohammed bin Zayed ਦਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ President of UAE ਦੀ ਪੂਰੀ ਗਵਰਮੈਂਟ ਨੇ ਕਿੰਨੇ ਵੱਡੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਕਰੋੜਾਂ ਭਾਰਤਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ 140 ਕਰੋੜ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀਆਂ ਦੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਵਾਮੀ ਜੀ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੁਪਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਰਤਿਤ ਹੋਇਆ। ਯਾਨੀ ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਦੇ ਸਾਕਾਰ ਹੋਣ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਇਹ ਮੇਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੁਭਾਗ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਕਿ His Highness Sheikh Mohammed bin Zayed  ਦੀ ਉਦਾਰਤਾ ਦੇ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਵੀ ਬਹੁਤ ਛੋਟਾ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਸ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਯੂਏਈ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਯੂਏਈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਪੂਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਵੀ ਜਾਣੇ। ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਮੈਂ 2015 ਵਿੱਚ ਯੂਏਈ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਜਿੱਥੇ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਤਦ ਮੈਂ His Highness Sheikh Mohammed ਨਾਲ ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਲਕ ਛਪਕਦੇ ਹੀ ਉਸੇ ਪਲ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇ ਲਈ ਹਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ, ਮੰਦਿਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਦੁਬਾਰਾ ਯੂਏਈ ਆਇਆ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਸੰਤਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਜਿਸ ਦਾ ਬ੍ਰਹਿਮਵਿਹਾਰੀ ਸਵਾਮੀ ਜੀ ਨੇ ਹੁਣ ਜਿਸ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ। ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਦੋ ਮਾਡਲ ਦਿਖਾਏ। ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵੈਦਿਕ ਸ਼ੈਲੀ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਭਵਯ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਅਸੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਦੂਸਰਾ ਇੱਕ ਸਾਧਾਰਣ ਜਿਹਾ ਮਾਡਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਤੋਂ ਕੋਈ ਹਿੰਦੂ ਧਾਰਮਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸੰਤਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਏਈ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਜਿਸ ਮਾਡਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੇਗੀ ਉਸੇ ‘ਤੇ ਅੱਗੇ ਕੰਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਵਾਲ His Highness Sheikh Mohammed ਦੇ ਪਾਸ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਸਾਫ਼ ਇੱਕ ਦਮ ਸਾਫ਼ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਆਬੂ ਧਾਬੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਮੰਦਿਰ ਬਣੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਵੈਭਵ ਅਤੇ ਗੌਰਵ ਦੇ ਨਾਲ ਬਣੇ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਥੇ ਮੰਦਿਰ ਬਣੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਉਹ ਮੰਦਿਰ ਜਿਹੇ ਦਿਖੇ ਵੀ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਇਹ ਛੋਟੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਥੇ ਮੰਦਿਰ ਬਣੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਮੰਦਿਰ ਜਿਹੇ ਦਿਖੇ ਵੀ। ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਦੀ ਇਹ ਭਾਵਨਾ ਵਾਕਈ ਸਾਡੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਪੂੰਜੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਜੋ ਭਵਯਤਾ ਦਿਖ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ His Highness Sheikh Mohammed ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੋਚ ਦੀ ਵੀ ਝਲਕ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਜੋ ਯੂਏਈ ਬੁਰਜ ਖਲੀਫਾ, ਫਿਊਚਨ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ, ਸ਼ੇਖ ਜ਼ਾਇਦ ਮਸਜਿਦ ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਹਾਈਟੈੱਕ ਬਿਲਡਿੰਗ ਦੇ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਧਿਆਏ ਜੁੜ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਆਉਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਯੂਏਈ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵੀ ਵਧੇਗੀ ਅਤੇ people to people ਕਨੈਕਟ ਵੀ ਵਧੇਗਾ। ਮੈਂ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਕਰੋੜਾਂ ਭਾਰਤਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਵੱਲੋਂ President His Highness Sheikh Mohammed ਨੂੰ ਅਤੇ ਯੂਏਈ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਆਪ ਸਭ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਯੂਏਈ ਦੇ President ਨੂੰ ਇੱਥੋਂ standing ovation ਦਈਏ। ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ। ਮੈਂ ਯੂਏਈ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਲਈ ਦਿਲ ਤੋਂ ਆਭਾਰ ਵਿਅਕਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਏਈ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਨੂੰ ਅੱਜ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬੀਤੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਉਚਾਈ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਵਰਤਮਾਨ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖਦਾ। ਸਾਡੇ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹਨ। ਅਰਬ ਜਗਤ ਸੈਂਕੜੋਂ ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਰੋਪ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਜ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਜਿਸ ਗੁਜਰਾਤ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹਾਂ, ਉੱਥੇ ਦੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਸਾਡੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੇ ਲਈ ਤਾਂ ਅਰਬ ਜਗਤ ਵਪਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਸੱਭਿਆਤਾਵਾਂ ਦੇ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਨਾਲ ਹੀ ਨਵੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਸੰਗਮ ਨਾਲ ਕਲਾ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਆਬੂ ਧਾਬੀ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਇਹ ਮੰਦਿਰ ਇਸ ਲਈ ਇੰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਨੇ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਊਰਜਾ ਭਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਆਬੂਧਾਬੀ ਦਾ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੰਦਿਰ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਉਪਾਸਨਾ ਸਥਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਨਵਤਾ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ shared ਹੈਰੀਟੇਜ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਰਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਦਭੁਤ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਲਈ ਮੈਂ ਬੀਏਪੀਐੱਸ ਸੰਸਥਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਹਰਿ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਬੀਏਪੀਐੱਸ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਸਾਡੇ ਪੂਜਨੀਕ ਸੰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਮੰਦਿਰ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨਾ ਧਿਆਨ ਵੈਦਿਕ ਬਾਰੀਕੀਆਂ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੰਨੀ ਹੀ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਵੀ ਉਸ ਵਿੱਚ ਝਲਕਦੀ ਹੈ। 

ਕਠੋਰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਤੁਸੀਂ ਆਧੁਨਿਕ ਜਗਤ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਜੁੜ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਸਵਾਮੀ ਨਾਰਾਇਣ ਸਨਿਆਸ ਪਰੰਪਰਾ ਇਸ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ। ਤੁਹਾਡਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੌਸ਼ਲ, ਵਿਵਸਥਾ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ, ਹਰ ਕੋਈ ਇਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਭਗਵਾਨ ਸਵਾਮੀਨਾਰਾਇਣ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਦਾ ਹੀ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸ ਮਹਾਨ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸਵਾਮੀਨਾਰਾਇਣ ਦੇ ਚਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਆਪ ਸਭ ਨੂੰ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਈਆਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਇਹ ਸਮਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਡੀ ਆਸਥਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਅਤੇ ਹੁਣੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਭਵਯ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣਾ ਸੁਪਨਾ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਾਮਲਲਾ ਆਪਣੇ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਵਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੂਰਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਉਸ ਪ੍ਰੇਮ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਭਾਵ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਡੁੱਬੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਤੇ ਹੁਣੇ ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ ਬ੍ਰਹਮਵਿਹਾਰੀ ਸਵਾਮੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਮੋਦੀ ਜੀ ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੁਜਾਰੀ ਹਨ। ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਨਹੀਂ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਮੰਦਿਰਾਂ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਦੀ ਯੋਗਦਾ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ। ਲੇਕਿਨ ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਦਾ ਪੁਜਾਰੀ ਹਾਂ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਜਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਹਰ ਪਲ ਅਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਜੋ ਸਰੀਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਕਣ-ਕਣ ਸਿਰਫ਼ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਦੇ ਲਈ ਹੈ। 140 ਕਰੋੜ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀ ਮੇਰੇ ਆਰਾਧਯ ਦੇਵ (ਪਿਆਰੇ ਦੇਵਤਾ) ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅਯੁੱਧਿਆ ਦੇ ਸਾਡੇ ਉਸ ਪਰਮ ਆਨੰਦ ਨੂੰ ਅੱਜ ਆਬੂ ਧਾਬੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਨੇ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਸੁਭਾਗ ਹੈ ਇਹ ਕਿ ਮੈਂ ਪਹਿਲੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਭਵਯ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹੁਣ ਆਬੂ ਧਾਬੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਗਵਾਹ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੇ ਵੇਦਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ‘ਏਕਮ੍ ਸਤ੍ ਵਿਪ੍ਰਾ ਬਹੁਧਾ ਵਦੰਤਿ’ (एकम् सत विप्रा बहुधा वंदन्ति') ਅਰਥਾਤ ਇੱਕ ਹੀ ਈਸ਼ਵਰ ਨੂੰ, ਇੱਕ ਹੀ ਸੱਚ ਨੂੰ ਵਿਦਵਾਨ ਲੋਕ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਰਸ਼ਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੂਲ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਸੁਭਾਅ ਤੋਂ ਹੀ ਨਾ ਕੇਵਲ ਸਭ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਸਭ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਵਿਵਿਧਤਾ ਵਿੱਚ ਬੈਰ ਨਹੀਂ ਦਿਸਦਾ, ਸਾਨੂੰ ਵਿਵਿਧਤਾ ਹੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਆਲਮੀ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਨਵਤਾ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਰ-ਪੈਰ (ਪਗ-ਪਗ) ‘ਤੇ ਵਿਵਿਧਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਇੱਕ ਝਲਕ ਦਿਖੇਗੀ। ਮੰਦਿਰ ਦੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ Egypt ਦੀਆਂ hieroglyph ਅਤੇ ਬਾਈਬਲ ਦੀ ਕੁਰਾਨ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵੀ ਉਕੇਰੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਮੈਂ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੀ ਵਾਲ ਆਫ਼ ਹਾਰਮਨੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। 

ਇਸ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਬੋਹਰਾ ਮੁਸਲਿਮ ਸਮਾਜ ਦੇ ਭਾਈਆਂ ਨੇ ਬਣਵਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸ ਬਿਲਡਿੰਗ ਦਾ ਇੰਪ੍ਰੈਸਿਵ ਥ੍ਰੀ ਡੀ ਐਕਸਪੀਰਿਅੰਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਰਸੀ ਸਮਾਜ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਵਾਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲੰਗਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਦੇ ਲਈ ਸਾਡੇ ਸਿੱਖ ਭਾਈ-ਭੈਣ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਹਰ ਧਰਮ ਸੰਪ੍ਰਦਾਏ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਸੱਤ ਥੰਮ੍ਹ ਜਾਂ ਮੀਨਾਰਾਂ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਦੇ ਸੱਤ ਅਮੀਰਾਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ। ਇਹੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਵੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਜਿੱਥੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਉੱਥੇ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ, ਉੱਥੋਂ  ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਤਮਸਾਤ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਕਿੰਨਾ ਸੁਖਦ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਇਹੀ ਭਾਵ His Highness Sheikh Mohammed ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਦਾ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਬ੍ਰਦਰ, ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ Sheikh Mohammed bin Zayed ਦਾ ਵੀ ਵਿਜ਼ਨ ਹੈ, we are all brothers.  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਬੂ ਧਾਬੀ ਵਿੱਚ House of Abrahamic Family ਬਣਾਇਆ। ਇਸ ਇੱਕ complex ਵਿੱਚ ਮਸਜਿਦ ਵੀ ਹੈ, ਚਰਚ ਵੀ ਹੈ, ਅਤੇ Synagogue ਵੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਹੁਣ ਆਬੂਧਾਬੀ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸਵਾਮੀ ਨਾਰਾਇਣ ਦਾ ਇਹ ਮੰਦਿਰ ਵਿਵਿਧਤਾ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ (ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ) ਦੇ ਉਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਵਿਸਤਾਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਇਸ ਭਵਯ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਦੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਾਮਹਿਮ ਸ਼ੇਖ ਮੋਹੰਮਦ ਬਿਨ ਰਾਸ਼ਿਦ ਨੇ ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸ਼੍ਰਮਿਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਬ੍ਰਦਰ ਮਹਾਮਹਿਮ ਸ਼ੇਖ ਮੋਹਮੰਦ ਬਿਨ ਜਾਯਦ ਦਾ ਹਿਰਦੇ ਤੋਂ ਆਭਾਰ ਵਿਅਕਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। 

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੇ ਵੇਦ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਮਾਨੋ ਮੰਤਰ: ਸਮਿਤਿ: ਸਮਾਨੀ, ਸਮਾਨਮ ਮਨ: ਸਹ ਚਿੱਤਮ ਏਸਾਮ (समानो मंत्र: समिति: समानी, समानम् मनः सह चित्तम् एषाम्।)। ਅਰਥਾਤ, ਸਾਡੇ ਵਿਚਾਰ ਇੱਕ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਸਾਡੇ ਮਨ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ, ਸਾਡੇ ਸੰਕਲਪ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਮਨੁੱਖੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਇਹ ਸੱਦਾ ਹੀ ਸਾਡੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਦਾ ਮੂਲਭਾਵ (ਮੂਲਮੰਤਰ) ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਮੰਦਿਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕਲਪਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਸੁਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਦਭਾਵਨਾ ਹੋਵੇ, ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਕਲਿਆਣ ਹੋਵੇ, ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਦ ਦੇ ਜੋ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਪਾਠ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹੀ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ - ਵਸੁਧੈਵ ਕੁਟੁੰਬਕਮ – ਅਰਥਾਤ ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਸਾਡਾ ਪਰਿਵਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਯਤਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਜੀ-20 ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ One Earth, One Family, One Future ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਇਹ ਪ੍ਰਯਾਸ ਯਤਨ One sun, One World, One Grid ਜਿਹੇ ਅਭਿਯਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। 

 

ਸਾਰੇ ਖੁਸ਼ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣ (सर्वे भवन्तु सुखिनः सर्वे सन्तु निरामया) ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ One Earth, One Health ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਸਾਡੀ ਆਸਥਾ, ਸਾਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਕਲਿਆਣ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕਲਪਾਂ ਦਾ ਹੌਂਸਲਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਬਕਾ ਸਾਥ, ਸਬਕਾ ਵਿਕਾਸ, ਸਬਕਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸਬਕਾ ਪ੍ਰਯਾਸ ਦੇ ਮੰਤਰ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਆਬੂ ਧਾਬੀ ਦੇ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਸਾਡੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਦੇਵੇਗੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰੇਗੀ। ਇਸੇ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਮੈਂ ਭਵਯ ਦਿਵਯ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੰਦਿਰ ਨੂੰ  ਪੂਰੀ ਮਾਨਵਤਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਪੂਜਨੀਕ (ਪੂਜਨੀਯ) ਮਹੰਤ ਸਵਾਮੀ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਚਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਪੂਜਨੀਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੀ ਸਵਾਮੀ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੈਂ ਸ਼ਰਧਾਪੂਰਵਕ ਨਮਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਹਰਿਭਗਤਾਂ ਨੂੰ ਜੈ ਸ਼੍ਰੀ ਸਵਾਮੀ ਨਾਰਾਇਣ। 

 

Explore More
ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਨਮ-ਭੂਮੀ ਮੰਦਿਰ ਧਵਜਾਰੋਹਣ ਉਤਸਵ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ

Popular Speeches

ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਨਮ-ਭੂਮੀ ਮੰਦਿਰ ਧਵਜਾਰੋਹਣ ਉਤਸਵ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ
Portraits of PVC recipients replace British officers at Rashtrapati Bhavan

Media Coverage

Portraits of PVC recipients replace British officers at Rashtrapati Bhavan
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
“Maitri Parv” celebrates the friendship between India and Oman: PM Modi during community programme in Muscat
December 18, 2025

नमस्ते!
अहलन व सहलन !!!

ये युवा जोश आपकी एनर्जी यहां का पूरा atmosphere चार्ज हो गया है। मैं उन सब भाई बहनों को भी नमस्कार करता हूँ, जो जगह की कमी के कारण, इस हॉल में नहीं हैं, और पास के हॉल में स्क्रीन पर यह प्रोग्राम लाइव देख रहें हैं। अब आप कल्पना कर सकते हैं, कि यहाँ तक आएं और अंदर तक नहीं आ पाएं तोह उनके दिल में क्या होता होगा।

साथियों,

मैं मेरे सामने एक मिनी इंडिया देख रहा हूं, मुझे लगता है यहां बहुत सारे मलयाली भी हैं।

सुखम आणो ?

औऱ सिर्फ मलयालम नहीं, यहां तमिल, तेलुगू, कन्नड़ा और गुजराती बोलने वाले बहुत सारे लोग भी हैं।

नलमा?
बागुन्नारा?
चेन्ना-गिद्दिरा?
केम छो?

साथियों,

आज हम एक फैमिली की तरह इकट्ठा हुए हैं। आज हम अपने देश को, अपनी टीम इंडिया को सेलिब्रेट कर रहे हैं।

साथियों,

भारत में हमारी diversity, हमारी संस्कृति का मजबूत आधार है। हमारे लिए हर दिन एक नया रंग लेकर आता है। हर मौसम एक नया उत्सव बन जाता है। हर परंपरा एक नई सोच के साथ आती है।

और यही कारण है कि हम भारतीय कहीं भी जाएं, कहीं भी रहें, हम diversity का सम्मान करते हैं। हम वहां के कल्चर, वहां के नियम-कायदों के साथ घुलमिल जाते हैं। ओमान में भी मैं आज यही होते हुए अपनी आंखों के सामने देख रहा हूं।

यह भारत का डायस्पोरा co-existence का, co-operation का, एक लिविंग Example बना हुआ है।

साथियों,

भारत की इसी समृद्ध सांस्कृतिक विरासत का एक और अद्भुत सम्मान हाल ही में मिला है। आपको शायद पता होगा, यूनेस्को ने दिवाली को Intangible Cultural Heritage of Humanity में शामिल किया है।

अब दिवाली का दिया हमारे घर को ही नहीं, पूरी दुनिया को रोशन करेगा। यह दुनिया भर में बसे प्रत्येक भारतीय के लिए गर्व का विषय है। दिवाली की यह वैश्विक पहचान हमारी उस रोशनी की मान्यता है, जो आशा, सद्भाव, और मानवता के संदेश को, उस प्रकाश को फैलाती है।

साथियों,

आज हम सब यहां भारत-ओमान "मैत्री पर्व” भी मना रहे हैं।

मैत्री यानि:
M से maritime heritage
A से Aspirations
I से Innovation
T से Trust and technology
R से Respect
I से Inclusive growth

यानि ये "मैत्री पर्व,” हम दोनों देशों की दोस्ती, हमारी शेयर्ड हिस्ट्री, और prosperous future का उत्सव हैं। भारत और ओमान के बीच शताब्दियों से एक आत्मीय और जीवंत नाता रहा है।

Indian Ocean की Monsoon Winds ने दोनों देशों के बीच ट्रेड को दिशा दी है। हमारे पूर्वज लोथल, मांडवी, और तामरालिप्ति जैसे पोर्ट्स से लकड़ी की नाव लेकर मस्कट, सूर, और सलालाह तक आते थे।

और साथियों,

मुझे खुशी है कि मांडवी टू मस्कट के इन ऐतिहासिक संबंधों को हमारी एंबेसी ने एक किताब में भी समेटा है। मैं चाहूंगा कि यहां रहने वाला हर साथी, हर नौजवान इसको पढ़े, और अपने ओमानी दोस्तों को भी ये गिफ्ट करे।

अब आपको लगेगा की स्कूल में भी मास्टरजी होमवर्क देते हैं, और इधर मोदीजी ने भी होमवर्क दे दिया।

साथियों,

ये किताब बताती है कि भारत और ओमान सिर्फ Geography से नहीं, बल्कि Generations से जुड़े हुए हैं। और आप सभी सैकड़ों वर्षों के इन संबंधों के सबसे बड़े Custodians हैं।

साथियों,

मुझे भारत को जानिए क्विज़ में ओमान के participation बारे में भी पता चला है। ओमान से Ten thousand से अधिक लोगों ने इस क्विज में participate किया। ओमान, ग्लोबली फोर्थ पोज़िशन पर रहा है।

लेकिन में तालियां नहीं बजाऊंगा। ओमान तो नंबर एक पे होना चाहिए। मैं चाहूँगा कि ओमान की भागीदारी और अधिक बढ़े, ज्यादा से ज्यादा संख्या में लोग जुड़ें। भारतीय बच्चे तो इसमें भाग ज़रूर लें। आप ओमान के अपने दोस्तों को भी इस क्विज़ का हिस्सा बनने के लिए मोटिवेट करें।

साथियों,

भारत और ओमान के बीच जो रिश्ता ट्रेड से शुरू हुआ था, आज उसको education सशक्त कर रही है। मुझे बताया गया है कि यहां के भारतीय स्कूलों में करीब फोर्टी सिक्स थाउज़ेंड स्टूड़ेंट्स पढ़ाई कर रहे हैं। इनमें ओमान में रहने वाले अन्य समुदायों के भी हज़ारों बच्चे शामिल हैं।

ओमान में भारतीय शिक्षा के पचास वर्ष पूरे हो रहे हैं। ये हम दोनों देशों के संबंधों का एक बहुत बड़ा पड़ाव है।

साथियों,

भारतीय स्कूलों की ये सफलता His Majesty the Late सुल्तान क़ाबूस के प्रयासों के बिना संभव नहीं थी। उन्होंने Indian School मस्कत सहित अनेक भारतीय स्कूलों के लिए ज़मीन दी हर ज़रूरी मदद की।

इस परंपरा को His Majesty सुल्तान हैथम ने आगे बढ़ाया।

वे जिस प्रकार यहां भारतीयों का सहयोग करते हैं, संरक्षण देते हैं, इसके लिए मैं उनका विशेष तौर पर आभार व्यक्त करता हूं।

साथियों,

आप सभी परीक्षा पे चर्चा कार्यक्रम से भी परिचित हैं। यहां ओमान से काफी सारे बच्चे भी इस प्रोग्राम से जुड़ते हैं। मुझे यकीन है, कि यह चर्चा आपके काम आती होगी, पैरेंट्स हों या स्टूडेंट्स, सभी को stress-free तरीके से exam देने में हमारी बातचीत बहुत मदद करती है।

साथियों,

ओमान में रहने वाले भारतीय अक्सर भारत आते-जाते रहते हैं। आप भारत की हर घटना से अपडेट रहते हैं। आप सभी देख रहे हैं कि आज हमारा भारत कैसे प्रगति की नई गति से आगे बढ़ रहा है। भारत की गति हमारे इरादों में दिख रही है, हमारी परफॉर्मेंस में नज़र आती है।

कुछ दिन पहले ही इकॉनॉमिक ग्रोथ के आंकड़े आए हैं, और आपको पता होगा, भारत की ग्रोथ 8 परसेंट से अधिक रही है। यानि भारत, लगातार दुनिया की Fastest growing major economy बना हुआ है। ये तब हुआ है, जब पूरी दुनिया चुनौतियों से घिरी हुई है। दुनिया की बड़ी-बड़ी economies, कुछ ही परसेंट ग्रोथ अचीव करने के लिए तरस गई हैं। लेकिन भारत लगातार हाई ग्रोथ के पथ पर चल रहा है। ये दिखाता है कि भारत का सामर्थ्य आज क्या है।

साथियों,

भारत आज हर सेक्टर में हर मोर्चे पर अभूतपूर्व गति के साथ काम कर रहा है। मैं आज आपको बीते 11 साल के आंकड़े देता हूं। आपको भी सुनकर गर्व होगा।

यहां क्योंकि बहुत बड़ी संख्या में, स्टूडेंट्स और पेरेंट्स आए हैं, तो शुरुआत मैं शिक्षा और कौशल के सेक्टर से ही बात करुंगा। बीते 11 साल में भारत में हज़ारों नए कॉलेज बनाए गए हैं।

I.I.T’s की संख्या सोलह से बढ़कर तेईस हो चुकी है। 11 वर्ष पहले भारत में 13 IIM थे, आज 21 हैं। इसी तरह AIIMs की बात करुं तो 2014 से पहले सिर्फ 7 एम्स ही बने थे। आज भारत में 22 एम्स हैं।

मेडिकल कॉलेज 400 से भी कम थे, आज भारत में करीब 800 मेडिकल कॉलेज हैं।

साथियों,

आज हम विकसित भारत के लिए अपने एजुकेशन और स्किल इकोसिस्टम को तैयार कर रहे हैं। न्यू एजुकेशन पॉलिसी इसमें बहुत बड़ी भूमिका निभा रही है। इस पॉलिसी के मॉडल के रूप में चौदह हज़ार से अधिक पीएम श्री स्कूल भी खोले जा रहे हैं।

साथियों,

जब स्कूल बढ़ते हैं, कॉलेज बढ़ते हैं, यूनिवर्सिटीज़ बढ़ती हैं तो सिर्फ़ इमारतें नहीं बनतीं देश का भविष्य मज़बूत होता है।

साथियों,

भारत के विकास की स्पीड और स्केल शिक्षा के साथ ही अन्य क्षेत्रों में भी दिखती है। बीते 11 वर्षों में हमारी Solar Energy Installed Capacity 30 गुना बढ़ी है, Solar module manufacturing 10 गुना बढ़ी है, यानि भारत आज ग्रीन ग्रोथ की तरफ तेजी से कदम आगे बढ़ा रहा है।

आज भारत दुनिया का सबसे बड़ा फिनटेक इकोसिस्टम है। दुनिया का दूसरा सबसे बड़ा Steel Producer है। दूसरा सबसे बड़ा Mobile Manufacturer है।

साथियों,

आज जो भी भारत आता है तो हमारे आधुनिक इंफ्रास्ट्रक्चर को देखकर हैरान रह जाता है। ये इसलिए संभव हो पा रहा है क्योंकि बीते 11 वर्षों में हमने इंफ्रास्ट्रक्चर पर पांच गुना अधिक निवेश किया है।

Airports की संख्या double हो गई है। आज हर रोज, पहले की तुलना में डबल स्पीड से हाइवे बन रहे हैं, तेज़ गति से रेल लाइन बिछ रही हैं, रेलवे का इलेक्ट्रिफिकेशन हो रहा है।

साथियों,

ये आंकड़े सिर्फ उपलब्धियों के ही नहीं हैं। ये विकसित भारत के संकल्प तक पहुंचने वाली सीढ़ियां हैं। 21वीं सदी का भारत बड़े फैसले लेता है। तेज़ी से निर्णय लेता है, बड़े लक्ष्यों के साथ आगे बढ़ता है, और एक तय टाइमलाइन पर रिजल्ट लाकर ही दम लेता है।

साथियों,

मैं आपको गर्व की एक और बात बताता हूं। आज भारत, दुनिया का सबसे बड़ा digital public infrastructure बना रहा है।

भारत का UPI यानि यूनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस, दुनिया का सबसे बड़ा रियल टाइम डिजिटल पेमेंट सिस्टम है। आपको ये बताने के लिए कि इस पेमेंट सिस्टम का स्केल क्या है, मैं एक छोटा सा Example देता हूं।

मुझे यहाँ आ कर के करीब 30 मिनट्स हुए हैं। इन 30 मिनट में भारत में यूपीआई से फोर्टीन मिलियन रियल टाइम डिजिटल पेमेंट्स हुए हैं। इन ट्रांजैक्शन्स की टोटल वैल्यू, ट्वेंटी बिलियन रुपीज़ से ज्यादा है। भारत में बड़े से बड़े शोरूम से लेकर एक छोटे से वेंडर तक सब इस पेमेंट सिस्टम से जुड़े हुए हैं।

साथियों,

यहां इतने सारे स्टूडेंट्स हैं। मैं आपको एक और दिलचस्प उदाहरण दूंगा। भारत ने डिजीलॉकर की आधुनिक व्यवस्था बनाई है। भारत में बोर्ड के एग्ज़ाम होते हैं, तो मार्कशीट सीधे बच्चों के डिजीलॉकर अकाउंट में आती है। जन्म से लेकर बुढ़ापे तक, जो भी डॉक्युमेंट सरकार जेनरेट करती है, वो डिजीलॉकर में रखा जा सकता है। ऐसे बहुत सारे डिजिटल सिस्टम आज भारत में ease of living सुनिश्चित कर रहे हैं।

साथियों,

भारत के चंद्रयान का कमाल भी आप सभी ने देखा है। भारत दुनिया का पहला ऐसा देश है, जो मून के साउथ पोल तक पहुंचा है, सिर्फ इतना ही नहीं, हमने एक बार में 104 सैटेलाइट्स को एक साथ लॉन्च करने का कीर्तिमान भी बनाया है।

अब भारत अपने गगनयान से पहला ह्युमेन स्पेस मिशन भी भेजने जा रहा है। और वो समय भी दूर नहीं जब अंतरिक्ष में भारत का अपना खुद का स्पेस स्टेशन भी होगा।

साथियों,

भारत का स्पेस प्रोग्राम सिर्फ अपने तक सीमित नहीं है, हम ओमान की स्पेस एस्पिरेशन्स को भी सपोर्ट कर रहे हैं। 6-7 साल पहले हमने space cooperation को लेकर एक समझौता किया था। मुझे बताते हुए खुशी है कि, ISRO ने India–Oman Space Portal विकसित किया है। अब हमारा प्रयास है कि ओमान के युवाओं को भी इस स्पेस पार्टनरशिप का लाभ मिले।

मैं यहां बैठे स्टूडेंट्स को एक और जानकारी दूंगा। इसरो, "YUVIKA” नाम से एक स्पेशल प्रोग्राम चलाता है। इसमें भारत के हज़ारों स्टूडेंट्स space science से जुड़े हैं। अब हमारा प्रयास है कि इस प्रोग्राम में ओमानी स्टूडेंट्स को भी मौका मिले।

मैं चाहूंगा कि ओमान के कुछ स्टूडेंट्स, बैंगलुरु में ISRO के सेंटर में आएं, वहां कुछ समय गुज़ारें। ये ओमान के युवाओं की स्पेस एस्पिरेशन्स को नई बुलंदी देने की बेहतरीन शुरुआत हो सकती है।

साथियों,

आज भारत, अपनी समस्याओं के सोल्यूशन्स तो खोज ही रहा है ये सॉल्यूशन्स दुनिया के करोड़ों लोगों का जीवन कैसे बेहतर बना सकते हैं इस पर भी काम कर रहा है।

software development से लेकर payroll management तक, data analysis से लेकर customer support तक अनेक global brands भारत के टैलेंट की ताकत से आगे बढ़ रहे हैं।

दशकों से भारत IT और IT-enabled services का global powerhouse रहा है। अब हम manufacturing को IT की ताक़त के साथ जोड़ रहे हैं। और इसके पीछे की सोच वसुधैव कुटुंबकम से ही प्रेरित है। यानि Make in India, Make for the World.

साथियों,

वैक्सीन्स हों या जेनरिक medicines, दुनिया हमें फार्मेसी of the World कहती है। यानि भारत के affordable और क्वालिटी हेल्थकेयर सोल्यूशन्स दुनिया के करोड़ों लोगों का जीवन बचा रहे हैं।

कोविड के दौरान भारत ने करीब 30 करोड़ vaccines दुनिया को भेजी थीं। मुझे संतोष है कि करीब, one hundred thousand मेड इन इंडिया कोविड वैक्सीन्स ओमान के लोगों के काम आ सकीं।

और साथियों,

याद कीजिए, ये काम भारत ने तब किया, जब हर कोई अपने बारे में सोच रहा था। तब हम दुनिया की चिंता करते थे। भारत ने अपने 140 करोड़ नागरिकों को भी रिकॉर्ड टाइम में वैक्सीन्स लगाईं, और दुनिया की ज़रूरतें भी पूरी कीं।

ये भारत का मॉडल है, ऐसा मॉडल, जो twenty first century की दुनिया को नई उम्मीद देता है। इसलिए आज जब भारत मेड इन इंडिया Chips बना रहा है, AI, क्वांटम कंप्यूटिंग और ग्रीन हाइड्रोजन को लेकर मिशन मोड पर काम कर रहा है, तब दुनिया के अन्य देशों में भी उम्मीद जगती है, कि भारत की सफलता से उन्हें भी सहयोग मिलेगा।

साथियों,

आप यहां ओमान में पढ़ाई कर रहे हैं, यहां काम कर रहे हैं। आने वाले समय में आप ओमान के विकास में, भारत के विकास में बहुत बड़ी भूमिका निभाएंगे। आप दुनिया को लीडरशिप देने वाली पीढ़ी हैं।

ओमान में रहने वाले भारतीयों को असुविधा न हो, इसके लिए यहां की सरकार हर संभव सहयोग दे रही है।

भारत सरकार भी आपकी सुविधा का पूरा ध्यान रख रही है। पूरे ओमान में 11 काउंसलर सर्विस सेंटर्स खोले हैं।

साथियों,

बीते दशक में जितने भी वैश्विक संकट आए हैं, उनमें हमारी सरकार ने तेज़ी से भारतीयों की मदद की है। दुनिया में जहां भी भारतीय रहते हैं, हमारी सरकार कदम-कदम पर उनके साथ है। इसके लिए Indian Community Welfare Fund, मदद पोर्टल, और प्रवासी भारतीय बीमा योजना जैसे प्रयास किए गए हैं।

साथियों,

भारत के लिए ये पूरा क्षेत्र बहुत ही स्पेशल है, और ओमान हमारे लिए और भी विशेष है। मुझे खुशी है कि भारत-ओमान का रिश्ता अब skill development, digital learning, student exchange और entrepreneurship तक पहुंच रहा है।

मुझे विश्वास है आपके बीच से ऐसे young innovators निकलेंगे जो आने वाले वर्षों में India–Oman relationship को नई ऊंचाई पर ले जाएंगे। अभी यहां भारतीय स्कूलों ने अपने 50 साल celebrate किए हैं। अब हमें अगले 50 साल के लक्ष्यों के साथ आगे बढ़ना है। इसलिए मैं हर youth से कहना चाहूंगा :

Dream big.
Learn deeply.
Innovate boldly.

क्योंकि आपका future सिर्फ आपका नहीं है, बल्कि पूरी मानवता का भविष्य है।

आप सभी को एक बार फिर उज्जवल भविष्य की बहुत-बहुत शुभकामनाएं।

बहुत-बहुत धन्यवाद!
Thank you!