୧.)      ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କ୍ରମେ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମହାମହିମ ଶ୍ରୀ ଫର୍ଡିନାଣ୍ଡ ଆର. ମାର୍କୋସ୍ ଜୁନିଅର ୪-୮ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୫ରେ ଭାରତ ଗସ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାର୍କୋସଙ୍କ ସହିତ ପ୍ରଥମ ମହିଳା, ମହାମହିମ ଲୁଇସ୍ ଆରାନେଟା ମାର୍କୋସ୍ ଏବଂ ଫିଲିପାଇନ୍ସର ଅନେକ କ୍ୟାବିନେଟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ବ୍ୟବସାୟିକ ପ୍ରତିନିଧିମଣ୍ଡଳୀ ସମେତ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ସରକାରୀ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳ ମଧ୍ୟ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ।

୨).      ୫ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୫ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାର୍କୋସଙ୍କୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନର ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ସ୍ୱାଗତ କରାଯାଇଥିଲା। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାର୍କୋସ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ପୁଷ୍ପମାଲ୍ୟ ଅର୍ପଣ କରିବା ପାଇଁ ରାଜଘାଟ ଯାଇଥିଲେ। ଏହାପରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାର୍କୋସ୍ ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ନେତାମାନେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଦସ୍ତାବିଜ ଆଦାନପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାର୍କୋସ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାର୍କୋସ ଏହାପରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶ୍ରୀମତୀ ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁଙ୍କୁ ସାକ୍ଷତା କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ତାଙ୍କ ସମ୍ମାନରେ ଆୟୋଜିତ ଏକ ଭୋଜିରେ ସେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ । ବିଦେଶ ମନ୍ତ୍ରୀ ଡକ୍ଟର ଏସ. ଜୟଶଙ୍କର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାର୍କୋସଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାର୍କୋସ ମଧ୍ୟ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ ଗସ୍ତ କରିବେ।

୩). ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାର୍କୋସ୍‌ ମିଳିତ ଭାବେ ନିମ୍ନ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ,

(କ) ଭାରତ-ଫିଲିପାଇନ୍ସ କୂଟନୀତିକ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନର ପଞ୍ଚସ୍ତରିତମ ବାର୍ଷିକୀ ପାଳନ;

(ଖ) ପାରସ୍ପରିକ ସମ୍ମାନ, ବିଶ୍ୱାସ, ସଭ୍ୟତାଗତ ସମ୍ପର୍କ, ସମାନ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଏବଂ ସଂସ୍କୃତି ଉପରେ ଆଧାରିତ ଭାରତ ଓ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ମଧ୍ୟରେ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ବନ୍ଧୁତାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରାଯାଇଛି;

(ଗ) ୧୯୪୯ ମସିହାରେ କୂଟନୀତିକ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ ହେବା ପରଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗର ସେମାନଙ୍କର ସମୃଦ୍ଧ ଓ ଫଳପ୍ରଦ ପରମ୍ପରାକୁ ଆକର୍ଷିତ କରାଯିବ;

(ଘ) ୧୧ ଜୁଲାଇ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ବନ୍ଧୁତା ଚୁକ୍ତି, ୨୮ ନଭେମ୍ବର ୨୦୦୦ ମସିହାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ନୀତି ପରାମର୍ଶ ଆଲୋଚନା ଉପରେ ବୁଝାମଣାପତ୍ର, ୫ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୦୭ ମସିହାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଏକ ମିଳିତ କମିଶନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଚୁକ୍ତିନାମା ଏବଂ ୫ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୦୭ ମସିହାରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସହଯୋଗ ଢାଞ୍ଚା ଉପରେ ଘୋଷଣାପତ୍ରର ମୌଳିକ ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବ;

(ଙ) ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଐତିହାସିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିବାର ଇଚ୍ଛାରୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାକୁ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯିବ;

(ଚ) ଉଭୟ ଦେଶର ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କର ଆହୁରି ବ୍ୟାପକ ବିକାଶ ଉଭୟ ଦେଶ ଏବଂ ସମଗ୍ର କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଗତି ଓ ସମୃଦ୍ଧିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସକୁ ଦୋହରାଇଥିଲେ;

(ଛ) ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସହଭାଗୀତା ପାଇଁ ଏକ ଗୁଣାତ୍ମକ ଓ ରଣନୀତିକ ନୂତନ ଦିଗ ଏବଂ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଦିଆଯିବ। ଆଗାମୀ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ରାଜନୈତିକ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଓ ସୁରକ୍ଷା, ସାମୁଦ୍ରିକ କ୍ଷେତ୍ର, ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ମହାକାଶ ସହଯୋଗ, ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ନିବେଶ, ଶିଳ୍ପ ସହଯୋଗ, ସଂଯୋଗୀକରଣ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଔଷଧ, କୃଷି, ଡିଜିଟାଲ୍ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ଉଦୀୟମାନ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ବିକାଶ ସହଯୋଗ, ସଂସ୍କୃତି, ସୃଜନଶୀଳ ଶିଳ୍ପ, ପର୍ଯ୍ୟଟନ, ନାଗରିକ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ସହଯୋଗ ବିକଶିତ କରିବାକୁ ଉଭୟ ଦେଶ ଇଚ୍ଛା ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି ।

(ଜ) ଏକ ମୁକ୍ତ, ଖୋଲା, ସ୍ୱଚ୍ଛ, ନିୟମ-ଆଧାରିତ, ସମାବେଶୀ, ସମୃଦ୍ଧ ଏବଂ ସ୍ଥିର ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେମାନଙ୍କର ସହଭାଗୀ ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ପୁନଃଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ଆସିଆନ୍‌ ପ୍ରମୁଖତା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଦୃଢ଼ ସମର୍ଥନକୁ ପୁନର୍ବାର ଦୋହରାଇବା;

ଇତ୍ୟବସରରେ ଉଭୟ ଦେଶ ପକ୍ଷରୁ କେତେକ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା:

୪. ଭାରତ ଓ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ରଣନୀତିକ ଭାଗିଦାରୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା;

୫. ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ, ଆଞ୍ଚଳିକ ଓ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସହଯୋଗର ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ଭାବନାକୁ ସାକାର କରିବା ଦିଗରେ ରଣନୀତିକ ସହଭାଗୀତା ଏକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟାୟକୁ ଚିହ୍ନିତ କରିଥାଏ;

୬. ଦୁଇ ଦେଶ ଏବଂ ବ୍ୟାପକ କ୍ଷେତ୍ରର ନିରନ୍ତର ଶାନ୍ତି, ସ୍ଥିରତା ଓ ସମୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଲାଗି ପାରସ୍ପରିକ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଉପରେ ରଣନୈତିକ ସହଭାଗୀତା ଆଧାରିତ। ଦୁଇ ଦେଶ ପାଇଁ ଏକ ଭବିଷ୍ୟତ-ଉନ୍ମୁଖୀ ପାରସ୍ପରିକ-ଉପକାରୀ ସହଯୋଗ ରୂପରେଖ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ସହଭାଗିତା ଏକ ଆଧାର ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ;

୭. ଭାରତ-ଫିଲିପାଇନ୍ସ ରଣନୀତିକ ସହଭାଗୀତା ୫ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୫ ରେ ଦୁଇ ଦେଶ ଦ୍ୱାରା ଗୃହୀତ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଜନା (୨୦୨୫ - ୨୦୨୯) ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ;

୮. ଭାରତ-ଫିଲିପାଇନ୍ସ ସହଭାଗୀତାକୁ ଅଧିକ ଗତିଶୀଳତା ପ୍ରଦାନ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ, ଦୁଇ ନେତା ନିମ୍ନଲିଖିତ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ:

  • ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସହଯୋଗ ଉପରେ ମିଳିତ ଆୟୋଗ (ଜେସିବିସି), ନୀତିଗତ ଆଲୋଚନା ଏବଂ ରଣନୀତିକ ଆଲୋଚନା ସମେତ ପାରସ୍ପରିକ ସ୍ୱାର୍ଥର ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଏବଂ ବହୁପାକ୍ଷିକ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ନିୟମିତ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ବିନିମୟ ଏବଂ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ରାଜନୈତିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା;
  • ବର୍ତ୍ତମାନର ଚୁକ୍ତିନାମା ଓ ବୁଝାମଣାପତ୍ରର ପ୍ରଭାବଶାଳୀ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମତା ଏବଂ ଆଲୋଚନା ଅଧୀନରେ ଚୁକ୍ତିନାମା ଓ ବୁଝାମଣାପତ୍ରର ଶୀଘ୍ର ଚୂଡ଼ାନ୍ତକରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ସ୍ତରରେ ଅଧିକ ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା;
  • ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ନିବେଶ, ଆତଙ୍କବାଦ ବିରୋଧୀ, ପର୍ଯ୍ୟଟନ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ଔଷଧ, କୃଷି ଓ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଉପରେ ମିଳିତ କାର୍ଯ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ (ଜେଡବ୍ଲୁଜି) ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସାଂସ୍ଥାଗତିକ ତନ୍ତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଆଲୋଚନାକୁ ତୀବ୍ର କରିବା;
  • ପାରସ୍ପରିକ ବୁଝାମଣାକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଦୁଇ ଦେଶର ବିଧାନପାଳିକା ମଧ୍ୟରେ ପାରସ୍ପରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ, ବିଶେଷକରି ଉଭୟ ଦେଶର ଯୁବ ନେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିନିମୟକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା;

(ଖ) ପ୍ରତିରକ୍ଷା, ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ସହଯୋଗ

 

  • ୪ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୦୬ରେ ଭାରତ ଏବଂ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଯୋଗ ଚୁକ୍ତିନାମା ଅନୁଯାୟୀ ହୋଇଥିବା ପ୍ରଗତିକୁ ସ୍ୱୀକାର କରାଯିବ;
  • ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଶିଳ୍ପ ସହଯୋଗ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ଗବେଷଣା, ତାଲିମ, ବିନିମୟ ଏବଂ କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଯୋଗ ଉପରେ ଆଲୋଚନା ପାଇଁ ମିଳିତ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଯୋଗ କମିଟି (ଜେଡିସିସି) ଏବଂ ମିଳିତ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଶିଳ୍ପ ଓ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ କମିଟି (ଜେଡିଆଇଏସଲି) ସମେତ ସାଂସ୍ଥାଗତିକ ତନ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ନିୟମିତ ଆୟୋଜନକୁ ସହଜ କରାଯିବ;
  • ତିନି ସେନା ସହଯୋଗ ଉପରେ ଅଧିକ ଧ୍ୟାନ ଦେଇ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସାମରିକ ତାଲିମ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଏବଂ ସେବା-ରୁ-ସେବା ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟାକୁ ସଂସ୍ଥାଗତ କରାଯିବ;
  • ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ରାଜ୍ୟ, ବିକାଶଶୀଳ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ କ୍ଷେତ୍ରର ସାମୁଦ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବରେ ଦୁଇ ଦେଶର ବିକାଶ ଆବଶ୍ୟକତା, ଅଧିକାର ଓ ସ୍ୱାଧୀନତା ହାସଲ କରିବାରେ ସମୁଦ୍ର ଓ ମହାସାଗରର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିବାକୁ ଉଭୟ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି;
  • ସାମୁଦ୍ରିକ ବ୍ୟାପାରରେ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ ଏବଂ ଭାରତ ଓ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ମଧ୍ୟରେ ଗଭୀର ସାମୁଦ୍ରିକ ସହଯୋଗକୁ ସ୍ୱୀକାର କରାଯାଇଛି ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ୧୧-୧୩ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ରେ ମାନିଲାଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ବାର୍ଷିକ ଭାରତ-ଫିଲିପାଇନ୍ସ ସାମୁଦ୍ରିକ ଆଲୋଚନା ସାମିଲ ରହିଛି । ଏହାଛଡ଼ା ସାମୁଦ୍ରିକ ସମ୍ପର୍କର ସକାରାତ୍ମକ ଗତି ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଭାରତରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଆଲୋଚନାର ଆୟୋଜନ କରାଯିବ।
  • ବିଶ୍ୱ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ସାମୁଦ୍ରିକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଉପରେ ମତ ବିନିମୟ, ସାମୁଦ୍ରିକ ସହଯୋଗକୁ ଗଭୀର କରିବା ପାଇଁ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକୁ ବାଣ୍ଟିବାକୁ ଉଭୟ ଦେଶ ସହମତ ହୋଇଛନ୍ତି । ସାଗର, ମହାସାଗର ଓ ସାମୁଦ୍ରିକ ସମ୍ବଳର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ, ସ୍ଥାୟୀ ଓ ସମାନ ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ସାମୁଦ୍ରିକ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏବଂ ଆଇନ ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ଏଜେନ୍ସି ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ଗବେଷଣା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ଓ ବିଶେଷଜ୍ଞତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ କରାଯିବ;
  • ଉଭୟ ସରକାରଙ୍କ ଉପଯୁକ୍ତ ଏଜେନ୍ସି ମାଧ୍ୟମରେ ଏବଂ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସ, ଗୁଇନ୍ଦା, ବୈଷୟିକ ସହାୟତା, ବିଷୟ ବିଶେଷଜ୍ଞ (ଏସଏମଇ) ବିନିମୟ, କର୍ମଶାଳା ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ସହାୟତାର ବାଣ୍ଟିବା;
  • ନୌସେନା ଏବଂ ତଟରକ୍ଷୀ ବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ବର୍ଦ୍ଧିତ ସାମୁଦ୍ରିକ ଡୋମେନ୍ ସଚେତନତା (ଏମଡିଏ), ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣ, ସାମୁଦ୍ରିକ ସଂଯୋଗୀକରଣ, ଉପକୂଳ ନିରୀକ୍ଷଣ, ମାନବୀୟ ସହାୟତା ଓ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସହାୟତା (ଏଚଏଡିଆର), ପ୍ରଦୂଷଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଓ ସନ୍ଧାନ ଏବଂ ଉଦ୍ଧାର (ଏସଏଆର) ପାଇଁ ସହଯୋଗମୂଳକ ପ୍ରୟାସ ମାଧ୍ୟମରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ସୁରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ;
  • ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉତ୍ପାଦନରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳତାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉପକରଣର ସହ-ବିକାଶ ଏବଂ ସହ-ଉତ୍ପାଦନରେ ସହଯୋଗ ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଗବେଷଣା ଓ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳ ଇକୋସିଷ୍ଟମ ପ୍ରତିଷ୍ଠାରେ ନିବେଶ ସହିତ ମିଳିତ ପଦକ୍ଷେପକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି;
  • କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ସାମଗ୍ରିକ ସାମୁଦ୍ରିକ ସୁରକ୍ଷାରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଇ ନିରାପଦ ଏବଂ ଦକ୍ଷ ନୌଚାଳନା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ହାଇଡ୍ରୋ ଗ୍ରାଫିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏବଂ ମିଳିତ ସମୁଦ୍ର ବିଜ୍ଞାନ ଗବେଷଣା ସର୍ଭେର ଉନ୍ନତି ସମେତ ଜଳଗ୍ରାଫି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବିସ୍ତାର କରିବା;
  • ଆସିଆନ୍‌-ଭାରତ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଭ୍ୟାସ ଏବଂ ଅଭ୍ୟାସ ମିଲନ, ଏବଂ ଫିଲିପାଇନ୍ସର ସାମୁଦ୍ରିକ ସମବାୟ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ (ଏମସିଏ) ସମେତ ବହୁପାକ୍ଷିକ ଅଭ୍ୟାସରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ;
  • ନିୟମିତ ଆଲୋଚନା, ସଂଯୋଜନା ଏବଂ ଜାତିସଂଘ ଶାନ୍ତିରକ୍ଷା ଅଭିଯାନ (ପିକେଓ), ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳ ପରିଚାଳନା, ସାମରିକ ଔଷଧ, ବିଶ୍ୱ ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ସୁରକ୍ଷା ପରିବେଶ, ପାରମ୍ପରିକ ଓ ଅଣ-ପାରମ୍ପରିକ ସୁରକ୍ଷା ଚିନ୍ତା ଯଥା ସାମୁଦ୍ରିକ ସୁରକ୍ଷା, ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ଓ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ପ୍ରସଙ୍ଗ, ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସୂଚନା ଭିତ୍ତିଭୂମିର ସୁରକ୍ଷା, ଆର୍ଥିକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସୁରକ୍ଷା-ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଚିନ୍ତାଧାରା ଉପରେ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସର ବିନିମୟ ମାଧ୍ୟମରେ ଅଧିକ ସୁରକ୍ଷା ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯିବ;
  • ଆତଙ୍କବାଦ ବିରୋଧୀ ମିଳିତ କାର୍ଯ୍ୟ ଗୋଷ୍ଠୀର ନିୟମିତ ଆୟୋଜନ ମାଧ୍ୟମରେ ମିଳିତ ପ୍ରୟାସକୁ ମଜବୁତ କରାଯିବ, ଯେଉଁଥିରେ (i) ଆତଙ୍କବାଦ, ହିଂସାତ୍ମକ ଉଗ୍ରବାଦ, ମୌଳବାଦ, ନିଶାଦ୍ରବ୍ୟ ଓ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଚାଲାଣ ସମେତ ଆନ୍ତଃରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସଂଗଠିତ ଅପରାଧ, ମାନବ ଚାଲାଣ, ସାଇବର-ଅପରାଧ, ନୂତନ ଓ ଉଦୀୟମାନ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାରୁ ସାଇବର-ବିପଦ, ଆତଙ୍କବାଦ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଇଣ୍ଟରନେଟର ଅପବ୍ୟବହାର, ଆତଙ୍କବାଦ ପାଣ୍ଠି, ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆର୍ଥିକ ଅପରାଧ, ପ୍ରସାର ପାଣ୍ଠି, ବେଆଇନ ଅର୍ଥ କାରବାର; (ii) ସୂଚନା ଏବଂ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସର ବିନିମୟ, କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ, ଆତଙ୍କବାଦ ବିରୋଧୀ ବହୁପାକ୍ଷିକ ମଞ୍ଚରେ ସହଯୋଗକୁ ସହଜ କରିବା; ଏବଂ (iii) ଆତଙ୍କବାଦ ପ୍ରତି ଶୂନ୍ୟ ସହନଶୀଳତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ସାମିଲ ରହିଛି ।
  • ନୀତିଗତ ଆଲୋଚନା, କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ, ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସର ବିନିମୟ ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ୍ ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମି, ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ଡିଜିଟାଲ୍ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା, କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା, ଡିଜିଟାଲ୍ ଫୋରେନ୍ସିକ୍ ଏବଂ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ଜରୁରୀକାଳୀନ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦଳ (ସିଇଆରଟି) ସହଯୋଗ, ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସୂଚନା ଭିତ୍ତିଭୂମିର ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ୍ ଦକ୍ଷତା ଉପରେ କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ ସମେତ ସାଇବର କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗକୁ ଗଭୀର କରିବା ଲାଗି ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସହମତ ହୋଇଛନ୍ତି;

(ଗ) ଆର୍ଥିକ, ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ନିବେଶ ସହଯୋଗ

  • ଭାରତ-ଫିଲିପାଇନ୍ସ ସହଭାଗୀତାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବାହକ ଭାବରେ ବ୍ୟବସାୟ ଓ ବାଣିଜ୍ୟିକ ସଂଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ, ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ନିବେଶ ସହଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ଅଧିକ ଆର୍ଥିକ ସୁଯୋଗକୁ ଉନ୍ମୋଚନ କରିବା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଉଭୟ ଦେଶ ସହମତ ହୋଇଛନ୍ତି;
  • ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟରେ ନିରନ୍ତର ବୃଦ୍ଧିକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା, ଯାହା ୨୦୨୪-୨୫ରେ ପ୍ରାୟ ୩.୩ ବିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା ଏବଂ ଏପରି ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ବଜାୟ ରଖିବା, ପରିପୂରକତାକୁ ଉପଯୋଗ କରିବା ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ହୋଇଥିବା ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ସେବାର ଟୋକେଇକୁ ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ଉଭୟ ଦେଶ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି;
  • ପାରସ୍ପରିକ ବାଣିଜ୍ୟକୁ ଆହୁରି ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ପାଇଁ ଭାରତ ଓ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାଥମିକତା ଆଧାରିତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମା (ପିଟିଏ)ର ଆଲୋଚନାର ତ୍ୱରିତ ସମାପ୍ତି ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରିବାକୁ ଉଭୟ ଦେଶ ସହମତ ହୋଇଛନ୍ତି । ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ନିବେଶକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଅଧିକ ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବେ;
  • ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ନିବେଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା, ବଜାର ପ୍ରବେଶ ସମସ୍ୟାର ଶୀଘ୍ର ସମାଧାନକୁ ସହଜ କରିବା, ବିଶ୍ୱ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳ ସହିତ ଅଧିକ ସମନ୍ୱୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ନୂତନ ସହଯୋଗ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଏକ ଦୃଢ଼ ଭିତ୍ତିଭୂମି ସ୍ଥାପନ କରିବା, ବିଶେଷକରି ନବୀକରଣୀୟ ଶକ୍ତି, ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ, ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଯାନ, ଡିଜିଟାଲ୍ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଓ କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା, ରୋବୋଟିକ୍ସ, ଆଇସିଟି, ଜୈବ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ସୃଜନଶୀଳ ଶିଳ୍ପ ଓ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ସ, ନିର୍ମାଣ ଓ ଭିତ୍ତିଭୂମି, ଲୁହା ଓ ଇସ୍ପାତ, ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣ ଓ ଜାହାଜ ମରାମତି, କୃଷି ଓ ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଭୟ ଦେଶ ସହଯୋଗକୁ ବଢ଼ାଇବେ;
  • ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶ ଓ ସଂଯୋଗୀକରଣ ଏବଂ ପରିବହନ ପ୍ରକଳ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନରେ ସହଭାଗୀତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି;
  • ସରଳୀକୃତ ବର୍ହିଶୁଳ୍କ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଉନ୍ନତ ବାଣିଜ୍ୟ ସୁବିଧା ପାଇଁ ମିଳିତ ବର୍ହିଶୁଳ୍କ ସହଯୋଗ କମିଟି ବୈଠକକୁ ସହଜ କରିବାକୁ ଉଭୟ ଦେଶ ପଦକ୍ଷେପ ନେବେ;
  • ବ୍ୟବସାୟ ପ୍ରତିନିଧିମଣ୍ଡଳୀ, ଅଧିକ ବିଟୁବି ସମ୍ପର୍କ, ବାଣିଜ୍ୟ ମେଳା ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟ ସମ୍ମିଳନୀ, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ଉଭୟ ଦେଶ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ସୁଯୋଗ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ ବ୍ୟବସାୟ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯିବ;
  • ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ବାଣିଜ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଦୁଇ ଦେଶର ସରକାରଙ୍କ ସହିତ ସେମାନଙ୍କର ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ସଂସ୍ଥା ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ସହଯୋଗ ଏବଂ ସମନ୍ୱୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯିବ।
  • ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ଆସିଆନ୍‌-ଭାରତ ବାଣିଜ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ଚୁକ୍ତିନାମା (ଏଆଇଟିଆଇଜିଏ) ସମୀକ୍ଷାକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା, ଏହାକୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ, ବ୍ୟବହାରକାରୀ-ଅନୁକୂଳ, ସରଳ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ସୁବିଧାଜନକ କରିବାକୁ ଉଭୟ ଦେଶ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି;
  • ଦକ୍ଷତା ନିର୍ମାଣ, ଜ୍ଞାନ ବିନିମୟ ଓ ମିଳିତ ଗବେଷଣା ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ ଉନ୍ନତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଫଳାଫଳକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ଆଇନ ଓ ନିୟମାବଳୀ ଅନୁଯାୟୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଓ ଔଷଧ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ;
  • ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ତାଲିମ ଏବଂ ଆୟୁର୍ବେଦ ଓ ପାରମ୍ପରିକ ଔଷଧ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ;
  •  ଭାରତୀୟ ଅନୁଦାନ ସହାୟତା ଅଧୀନରେ କ୍ୱିକ୍ ଇମ୍ପାକ୍ଟ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ (କ୍ୟୁଆଇପି) କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରି ଫିଲିପାଇନ୍ସର ସ୍ଥାନୀୟ ବିକାଶମୂଳକ ପ୍ରାଥମିକତାକୁ ସମର୍ଥନ କରାଯିବ।

(ଘ) ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ସହଯୋଗ

  • ଭାରତୀୟ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଭାଗ ଏବଂ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଭାଗ ମଧ୍ୟରେ ୨୦୨୫-୨୮ ଅବଧି ପାଇଁ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଧୀନରେ ମିଳିତ ଗବେଷଣା ଓ ବିକାଶ, ଏସଟିଆଇ ସୂଚନା ଓ ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ଆଦାନପ୍ରଦାନ ଏବଂ ପାରସ୍ପରିକ ସହମତ ପ୍ରାଥମିକତା କ୍ଷେତ୍ରରେ କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ମାଧ୍ୟମରେ ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଓ ନବସୃଜନ (ଏସଟିଆଇ) ସହଯୋଗକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ;
  • ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ପ୍ରୟୋଗ ସମେତ ବାହ୍ୟ ମହାକାଶର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବହାରରେ ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ଶିକ୍ଷା, ଗବେଷଣା ଓ ବିକାଶ, ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ନବସୃଜନର ଭୂମିକାକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଛନ୍ତି;
  • ପରମାଣୁ ଶକ୍ତିର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବହାରରେ ସହଯୋଗକୁ ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି କରିବା;
  • ସୂଚନା ଆଦାନପ୍ରଦାନ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା-ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଓ ମେଡ-ଟେକ୍ ଉପରେ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକର ଆଦାନପ୍ରଦାନ ସମେତ ସୂଚନା ଏବଂ ଯୋଗାଯୋଗ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରାଯିବ;
  • ଧାନ ଉତ୍ପାଦନ, କୃଷି-ଗବେଷଣା ସମେତ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବିସ୍ତାର କରିବା ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ମାଛ ଧରିବା ଓ ଜଳକୃଷି ବିକାଶରେ ସହଭାଗୀତାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା;

(ଙ) ସଂଯୋଗୀକରଣ

  • ଭାରତ ଓ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ମଧ୍ୟରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ସଂଯୋଗୀକରଣକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା, ଯେଉଁଥିରେ ଭୌତିକ, ଡିଜିଟାଲ୍ ଓ ଆର୍ଥିକ ସଂଯୋଗୀକରଣ ସାମିଲ ରହିଛି;
  • ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ଓ ଗୋପନୀୟତା ବିଚାରକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ସହିତ ଇ-ଗଭର୍ଣ୍ଣାନ୍ସ, ଆର୍ଥିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତିକରଣ ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ୍ ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ସହଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା;
  • ଅଧିକ ବନ୍ଦର-ରୁ-ବନ୍ଦର ସଂଯୋଗୀକରଣ ମାଧ୍ୟମରେ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ସାମୁଦ୍ରିକ ସଂଯୋଗୀକରଣକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା;
  • ସିଧାସଳଖ ବିମାନ ସଂଯୋଗ ସ୍ଥାପନ ମାଧ୍ୟମରେ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଉନ୍ନତ ବିମାନ ସଂଯୋଗୀକରଣ ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ, ଉଭୟ ନେତା ଆଗାମୀ ମାସଗୁଡ଼ିକରେ ଦୁଇ ରାଜଧାନୀ ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସିଧାସଳଖ ବିମାନ ଉଡ଼ାଣକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ;

 

(ଚ) ଦୂତାବାସ ସହଯୋଗ

  • ବ୍ୟାପକ ନାଗରିକ ସମ୍ପର୍କ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦେବା। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଦୁଇ ନେତା ଫିଲିପାଇନ୍ସ ଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଭିସା-ମୁକ୍ତ ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ ଏବଂ ଭାରତ ଦ୍ୱାରା ଫିଲିପାଇନ୍ସ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ମାଗଣା ଇ-ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଭିସା ବୃଦ୍ଧିକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ;
  • ମିଳିତ କନସୁଲାର ପରାମର୍ଶ ବୈଠକର ନିୟମିତ ଆୟୋଜନ;

 

(ଛ) ପାରସ୍ପରିକ ଆଇନଗତ ଏବଂ ନ୍ୟାୟିକ ସହଯୋଗ

ଅପରାଧିକ ମାମଲା ଓ ଦଣ୍ଡିତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କ ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ଚୁକ୍ତିନାମା ଉପରେ ପାରସ୍ପରିକ ଆଇନଗତ ସହାୟତା ଚୁକ୍ତିନାମା ସମାପ୍ତକୁ ସ୍ୱାଗତ;

 

(ଜ) ସଂସ୍କୃତି, ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଏବଂ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିନିମୟ

  • ସମ୍ପ୍ରସାରିତ ସାଂସ୍କୃତିକ ବିନିମୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଧୀନରେ ପରିବର୍ଦ୍ଧିତ ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଉଭୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଲୋକ-ଲୋକ ସମ୍ପର୍କ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଯୋଗ, ଆଦାନପ୍ରଦାନ ଓ ସହଯୋଗକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିବା;
  • ଭାରତୀୟ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପର୍କ ପରିଷଦ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ଛାତ୍ରବୃତ୍ତି ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ମାଧ୍ୟମରେ ଅଧିକ ସାଂସ୍କୃତିକ ବିନିମୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା;
  • ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଉପରେ ମିଳିତ କାର୍ଯ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀର ନିୟମିତ ଆୟୋଜନ ସହିତ ଉଭୟ ଦେଶର ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସଂଗଠନ, ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବୃତ୍ତିଗତ ଏବଂ ଆତିଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଆଦାନପ୍ରଦାନ ଓ ଆଲୋଚନାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା;
  • ଛାତ୍ର ଓ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଆଦାନପ୍ରଦାନକୁ ସହଜ କରିବା ଏବଂ ଥିଙ୍କଟ୍ୟାଙ୍କ ଓ ଶିକ୍ଷାଗତ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା;
  • ଭାରତ-ଫିଲିପାଇନ୍ସ ତାଲିମ ଓ କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ ସହଯୋଗକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା, ଭାରତୀୟ ବୈଷୟିକ ଓ ଆର୍ଥିକ ସହଯୋଗ (ଆଇଟିଇସି) କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଧୀନରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ;

(i) ଆଞ୍ଚଳିକ, ବହୁପାକ୍ଷିକ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ

ବିଶ୍ୱ ସାଧାରଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଇନର ଶାସନ, ଆତଙ୍କବାଦ ବିରୋଧୀ, ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ଭଳି ପାରସ୍ପରିକ ଚିନ୍ତା ଓ ସ୍ୱାର୍ଥର ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଏବଂ ଏହାର ବିଶେଷଜ୍ଞ ଏଜେନ୍ସି ସମେତ ବହୁପାକ୍ଷିକ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଫୋରମରେ ଘନିଷ୍ଠ ଭାବରେ ସହଯୋଗ କରିବା। ପାଠ୍ୟ-ଆଧାରିତ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଅସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟତା ବର୍ଗରେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ସୁରକ୍ଷା ପରିଷଦର ସଂସ୍କାର ଏବଂ ବିସ୍ତାରକୁ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ସମର୍ଥନ କରିବା;

  • ମୁକ୍ତ, ଖୋଲା, ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ନିୟମ-ଆଧାରିତ ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତି ସମାନ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପୁନଃ ଦୃଢ଼ କରି, ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା, ବାଣିଜ୍ୟ ସୁବିଧାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ସେମାନଙ୍କର ଆର୍ଥିକ ବିକାଶରେ ଯୋଗଦାନ ଦେବା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ, ଆଞ୍ଚଳିକ ଓ ବହୁପାକ୍ଷିକ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଅଧୀନରେ ଏକାଠି କାମ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଛନ୍ତି;
  • ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସୌର ମେଣ୍ଟ, ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରତିରୋଧୀ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଇଁ ମେଣ୍ଟ, ଗ୍ଲୋବାଲ-ଜୈବ ଇନ୍ଧନ ମେଣ୍ଟ ଏବଂ ମିଶନ-ଲାଇଫଷ୍ଟାଇଲ୍ ଫର ଏନଭାରମେଣ୍ଟ (ଲାଇଫ୍‌) ଭଳି ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଉପଲବ୍ଧ ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଉପଲବ୍ଧ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଉପରେ ଆଧାରିତ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ସମନ୍ୱିତ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରୟାସ ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ;
  • ଫିଲିପାଇନ୍ସରେ ମୁଖ୍ୟାଳୟ ଥିବା କ୍ଷତି ଏବଂ ହାନି ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି ବୋର୍ଡର ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ସହଯୋଗ ଅନୁସନ୍ଧାନ;
  • ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିଗ୍ କ୍ୟାଟ୍ ଆଲାଏନ୍ସ ମାଧ୍ୟମରେ ସଂରକ୍ଷଣ ପ୍ରୟାସକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିବା;
  • ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆଇନ ପ୍ରତି ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ମାନ ଏବଂ ପାଳନକୁ ପୁନଃ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା, ବିଶେଷକରି ୧୯୮୨ ମସିହାର ସମୁଦ୍ର ଆଇନ ଉପରେ ଜାତିସଂଘର ଚୁକ୍ତିନାମା (ୟୁଏନକ୍ଲସ୍‌) ଅଧୀନରେ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକର ଅଧିକାର ଓ ଦାୟିତ୍ୱ ଏବଂ ଏହାର ବିବାଦ ସମାଧାନ ପ୍ରଣାଳୀ, ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଧିକାରର ଭୌଗୋଳିକ ଓ ବାସ୍ତବ ସୀମା, ସାମୁଦ୍ରିକ ପରିବେଶକୁ ସୁରକ୍ଷା ଓ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବାର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମେତ, ନୌଚାଳନା ଓ ଉଡ଼ାଣର ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ପୁନଃ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା, ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆଇନର ନୀତି ଉପରେ ଆଧାରିତ ଅପ୍ରତିରୋଧିତ ବାଣିଜ୍ୟର ଗୁରୁତ୍ୱ, ଯେପରିକି ୟୁଏନକ୍ଲସ୍‌ରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭାବରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି;
  • ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍ ସାଗରରେ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଏବଂ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ୨୦୧୬ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ପୁରସ୍କାର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଆଧାର;
  • ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରର ପରିସ୍ଥିତି ପ୍ରତି ବିଶେଷକରି ଆଞ୍ଚଳିକ ଶାନ୍ତି ଓ ସ୍ଥିରତା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିବା ବଳପୂର୍ବକ ଏବଂ ଆକ୍ରମଣାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଚିନ୍ତା ପ୍ରକାଶ କରିବା ଏବଂ ବିବାଦ ସମାଧାନ ଓ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ଗଠନମୂଳକ ଉପାୟ ପ୍ରତି ପ୍ରତିବଦ୍ଧ ହେବା ପାଇଁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ପକ୍ଷମାନଙ୍କୁ ଆତ୍ମ-ସଂଯମ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଏବଂ ବିବାଦ ସମାଧାନ ଓ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ଗଠନମୂଳକ ଉପାୟ ପ୍ରତି ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା;
  • ଆସିଆନ୍‌-ଭାରତ ବ୍ୟାପକ ରଣନୀତିକ ସହଭାଗୀତାକୁ ମିଳିତ ଭାବରେ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ, ଆସିଆନ୍‌ ଢାଞ୍ଚା ଅଧୀନରେ ସମ୍ପର୍କ ଓ ସହଯୋଗର ଗଭୀରତା ଏବଂ ବିସ୍ତାରକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା। ଫିଲିପାଇନ୍ସ ଭାରତର ବିକଶିତ ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ଥାପତ୍ୟରେ ଆସିଆନ୍‌ କେନ୍ଦ୍ରୀୟତା ଏବଂ ଆସିଆନ୍‌-ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଯନ୍ତ୍ରପାତିରେ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଏବଂ ସହଯୋଗ ପ୍ରତି ନିରନ୍ତର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି;
  • ଏଓଆଇପି ଏବଂ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ପଦକ୍ଷେପ ମଧ୍ୟରେ ବର୍ଦ୍ଧିତ ସହଯୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ, ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶାନ୍ତି, ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର (ଏଓଆଇପି) ଉପରେ ଆସିଆନ୍‌ ଆଉଟଲୁକ୍ ଉପରେ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଆସିଆନ୍‌-ଭାରତ ମିଳିତ ବିବୃତ୍ତି ଅଧୀନରେ ସହଯୋଗ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା;
  • ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ସାଉଥ୍‌ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ବହୁପାକ୍ଷିକ ମଞ୍ଚରେ ସହଯୋଗ ଜାରି ରଖିବା, ଯେଉଁଥିରେ ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ଦକ୍ଷିଣ ସମ୍ମିଳନୀ (ଭିଓଜିଏସଏସ) ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ସମ୍ପର୍କରେ, ଭାରତ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଡକାଯାଇଥିବା ସମସ୍ତ ତିନୋଟି ଭିଓଜିଏସଏସରେ ଫିଲିପାଇନ୍ସର ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି;
  • ଭାରତ ସରକାର ଓ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ସରକାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୧୧ ଜୁଲାଇ ୧୯୫୨ରେ ହୋଇଥିବା ବନ୍ଧୁତ୍ୱ ଚୁକ୍ତିର ମୌଳିକ ଓ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ଭାବନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ରଣନୈତିକ ସହଭାଗୀତାକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଦୁଇ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ଦୃଢ଼ ସଂକଳ୍ପ ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି।

 

Explore More
ଶ୍ରୀରାମ ଜନ୍ମଭୂମି ମନ୍ଦିର ଧ୍ଵଜାରୋହଣ ସମାରୋହରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ

ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଭିଭାଷଣ

ଶ୍ରୀରାମ ଜନ୍ମଭୂମି ମନ୍ଦିର ଧ୍ଵଜାରୋହଣ ସମାରୋହରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ
MSME exports touch Rs 9.52 lakh crore in April–September FY26: Govt tells Parliament

Media Coverage

MSME exports touch Rs 9.52 lakh crore in April–September FY26: Govt tells Parliament
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Assam has picked up a new momentum of development: PM Modi at the foundation stone laying of Ammonia-Urea Fertilizer Project in Namrup
December 21, 2025
Assam has picked up a new momentum of development: PM
Our government is placing farmers' welfare at the centre of all its efforts: PM
Initiatives like PM Dhan Dhanya Krishi Yojana and the Dalhan Atmanirbharta Mission are launched to promote farming and support farmers: PM
Guided by the vision of Sabka Saath, Sabka Vikas, our efforts have transformed the lives of poor: PM

उज्जनिर रायज केने आसे? आपुनालुकोलोई मुर अंतोरिक मोरोम आरु स्रद्धा जासिसु।

असम के गवर्नर लक्ष्मण प्रसाद आचार्य जी, मुख्यमंत्री हिमंता बिस्वा शर्मा जी, केंद्र में मेरे सहयोगी और यहीं के आपके प्रतिनिधि, असम के पूर्व मुख्यमंत्री, सर्बानंद सोनोवाल जी, असम सरकार के मंत्रीगण, सांसद, विधायक, अन्य महानुभाव, और विशाल संख्या में आए हुए, हम सबको आशीर्वाद देने के लिए आए हुए, मेरे सभी भाइयों और बहनों, जितने लोग पंडाल में हैं, उससे ज्यादा मुझे वहां बाहर दिखते हैं।

सौलुंग सुकाफा और महावीर लसित बोरफुकन जैसे वीरों की ये धरती, भीमबर देउरी, शहीद कुसल कुवर, मोरान राजा बोडौसा, मालती मेम, इंदिरा मिरी, स्वर्गदेव सर्वानंद सिंह और वीरांगना सती साध`नी की ये भूमि, मैं उजनी असम की इस महान मिट्टी को श्रद्धापूर्वक नमन करता हूँ।

साथियों,

मैं देख रहा हूँ, सामने दूर-दूर तक आप सब इतनी बड़ी संख्या में अपना उत्साह, अपना उमंग, अपना स्नेह बरसा रहे हैं। और खासकर, मेरी माताएँ बहनें, इतनी विशाल संख्या में आप जो प्यार और आशीर्वाद लेकर आईं हैं, ये हमारी सबसे बड़ी शक्ति है, सबसे बड़ी ऊर्जा है, एक अद्भुत अनुभूति है। मेरी बहुत सी बहनें असम के चाय बगानों की खुशबू लेकर यहां उपस्थित हैं। चाय की ये खुशबू मेरे और असम के रिश्तों में एक अलग ही ऐहसास पैदा करती है। मैं आप सभी को प्रणाम करता हूँ। इस स्नेह और प्यार के लिए मैं हृदय से आप सबका आभार करता हूँ।

साथियों,

आज असम और पूरे नॉर्थ ईस्ट के लिए बहुत बड़ा दिन है। नामरूप और डिब्रुगढ़ को लंबे समय से जिसका इंतज़ार था, वो सपना भी आज पूरा हो रहा है, आज इस पूरे इलाके में औद्योगिक प्रगति का नया अध्याय शुरू हो रहा है। अभी थोड़ी देर पहले मैंने यहां अमोनिया–यूरिया फर्टिलाइज़र प्लांट का भूमि पूजन किया है। डिब्रुगढ़ आने से पहले गुवाहाटी में एयरपोर्ट के एक टर्मिनल का उद्घाटन भी हुआ है। आज हर कोई कह रहा है, असम विकास की एक नई रफ्तार पकड़ चुका है। मैं आपको बताना चाहता हूँ, अभी आप जो देख रहे हैं, जो अनुभव कर रहे हैं, ये तो एक शुरुआत है। हमें तो असम को बहुत आगे लेकर के जाना है, आप सबको साथ लेकर के आगे बढ़ना है। असम की जो ताकत और असम की भूमिका ओहोम साम्राज्य के दौर में थी, विकसित भारत में असम वैसी ही ताकतवर भूमि बनाएंगे। नए उद्योगों की शुरुआत, आधुनिक इनफ्रास्ट्रक्चर का निर्माण, Semiconductors, उसकी manufacturing, कृषि के क्षेत्र में नए अवसर, टी-गार्डेन्स और उनके वर्कर्स की उन्नति, पर्यटन में बढ़ती संभावनाएं, असम हर क्षेत्र में आगे बढ़ रहा है। मैं आप सभी को और देश के सभी किसान भाई-बहनों को इस आधुनिक फर्टिलाइज़र प्लांट के लिए बहुत-बहुत शुभकामनाएँ देता हूँ। मैं आपको गुवाहटी एयरपोर्ट के नए टर्मिनल के लिए भी बधाई देता हूँ। बीजेपी की डबल इंजन सरकार में, उद्योग और कनेक्टिविटी की ये जुगलबंदी, असम के सपनों को पूरा कर रही है, और साथ ही हमारे युवाओं को नए सपने देखने का हौसला भी दे रही है।

साथियों,

विकसित भारत के निर्माण में देश के किसानों की, यहां के अन्नदाताओं की बहुत बड़ी भूमिका है। इसलिए हमारी सरकार किसानों के हितों को सर्वोपरि रखते हुए दिन-रात काम कर रही है। यहां आप सभी को किसान हितैषी योजनाओं का लाभ दिया जा रहा है। कृषि कल्याण की योजनाओं के बीच, ये भी जरूरी है कि हमारे किसानों को खाद की निरंतर सप्लाई मिलती रहे। आने वाले समय में ये यूरिया कारख़ाना यह सुनिश्चित करेगा। इस फर्टिलाइज़र प्रोजेक्ट पर करीब 11 हजार करोड़ रुपए खर्च किए जाएंगे। यहां हर साल 12 लाख मीट्रिक टन से ज्यादा खाद बनेगी। जब उत्पादन यहीं होगा, तो सप्लाई तेज होगी। लॉजिस्टिक खर्च घटेगा।

साथियों,

नामरूप की ये यूनिट रोजगार-स्वरोजगार के हजारों नए अवसर भी बनाएगी। प्लांट के शुरू होते ही अनेकों लोगों को यहीं पर स्थायी नौकरी भी मिलेगी। इसके अलावा जो काम प्लांट के साथ जुड़ा होता है, मरम्मत हो, सप्लाई हो, कंस्ट्रक्शन का बहुत बड़ी मात्रा में काम होगा, यानी अनेक काम होते हैं, इन सबमें भी यहां के स्थानीय लोगों को और खासकर के मेरे नौजवानों को रोजगार मिलेगा।

लेकिन भाइयों बहनों,

आप सोचिए, किसानों के कल्याण के लिए काम बीजेपी सरकार आने के बाद ही क्यों हो रहा है? हमारा नामरूप तो दशकों से खाद उत्पादन का केंद्र था। एक समय था, जब यहां बनी खाद से नॉर्थ ईस्ट के खेतों को ताकत मिलती थी। किसानों की फसलों को सहारा मिलता था। जब देश के कई हिस्सों में खाद की आपूर्ति चुनौती बनी, तब भी नामरूप किसानों के लिए उम्मीद बना रहा। लेकिन, पुराने कारखानों की टेक्नालजी समय के साथ पुरानी होती गई, और काँग्रेस की सरकारों ने कोई ध्यान नहीं दिया। नतीजा ये हुआ कि, नामरूप प्लांट की कई यूनिट्स इसी वजह से बंद होती गईं। पूरे नॉर्थ ईस्ट के किसान परेशान होते रहे, देश के किसानों को भी तकलीफ हुई, उनकी आमदनी पर चोट पड़ती रही, खेती में तकलीफ़ें बढ़ती गईं, लेकिन, काँग्रेस वालों ने इस समस्या का कोई हल ही नहीं निकाला, वो अपनी मस्ती में ही रहे। आज हमारी डबल इंजन सरकार, काँग्रेस द्वारा पैदा की गई उन समस्याओं का समाधान भी कर रही है।

साथियों,

असम की तरह ही, देश के दूसरे राज्यों में भी खाद की कितनी ही फ़ैक्टरियां बंद हो गईं थीं। आप याद करिए, तब किसानों के क्या हालात थे? यूरिया के लिए किसानों को लाइनों में लगना पड़ता था। यूरिया की दुकानों पर पुलिस लगानी पड़ती थी। पुलिस किसानों पर लाठी बरसाती थी।

भाइयों बहनों,

काँग्रेस ने जिन हालातों को बिगाड़ा था, हमारी सरकार उन्हें सुधारने के लिए एडी-चोटी की ताकत लगा रही है। और इन्होंने इतना बुरा किया,इतना बुरा किया कि, 11 साल से मेहनत करने के बाद भी, अभी मुझे और बहुत कुछ करना बाकी है। काँग्रेस के दौर में फर्टिलाइज़र्स फ़ैक्टरियां बंद होती थीं। जबकि हमारी सरकार ने गोरखपुर, सिंदरी, बरौनी, रामागुंडम जैसे अनेक प्लांट्स शुरू किए हैं। इस क्षेत्र में प्राइवेट सेक्टर को भी बढ़ावा दिया जा रहा है। आज इसी का नतीजा है, हम यूरिया के क्षेत्र में आने वाले कुछ समय में आत्मनिर्भर हो सके, उस दिशा में मजबूती से कदम रख रहे हैं।

साथियों,

2014 में देश में सिर्फ 225 लाख मीट्रिक टन यूरिया का ही उत्पादन होता था। आपको आंकड़ा याद रहेगा? आंकड़ा याद रहेगा? मैं आपने मुझे काम दिया 10-11 साल पहले, तब उत्पादन होता था 225 लाख मीट्रिक टन। ये आंकड़ा याद रखिए। पिछले 10-11 साल की मेहनत में हमने उत्पादन बढ़ाकर के करीब 306 लाख मीट्रिक टन तक पहुंच चुका है। लेकिन हमें यहां रूकना नहीं है, क्योंकि अभी भी बहुत करने की जरूरत है। जो काम उनको उस समय करना था, नहीं किया, और इसलिए मुझे थोड़ा एक्स्ट्रा मेहनत करनी पड़ रही है। और अभी हमें हर साल करीब 380 लाख मीट्रिक टन यूरिया की जरूरत पड़ती है। हम 306 पर पहुंचे हैं, 70-80 और करना है। लेकिन मैं देशवासियों को विश्वास दिलाता हूं, हम जिस प्रकार से मेहनत कर रहे हैं, जिस प्रकार से योजना बना रहे हैं और जिस प्रकार से मेरे किसान भाई-बहन हमें आशीर्वाद दे रहे हैं, हम हो सके उतना जल्दी इस गैप को भरने में कोई कमी नहीं रखेंगे।

और भाइयों और बहनों,

मैं आपको एक और बात बताना चाहता हूं, आपके हितों को लेकर हमारी सरकार बहुत ज्यादा संवेदनशील है। जो यूरिया हमें महंगे दामों पर विदेशों से मंगाना पड़ता है, हम उसकी भी चोट अपने किसानों पर नहीं पड़ने देते। बीजेपी सरकार सब्सिडी देकर वो भार सरकार खुद उठाती है। भारत के किसानों को सिर्फ 300 रुपए में यूरिया की बोरी मिलती है, उस एक बोरी के बदले भारत सरकार को दूसरे देशों को, जहां से हम बोरी लाते हैं, करीब-करीब 3 हजार रुपए देने पड़ते हैं। अब आप सोचिए, हम लाते हैं 3000 में, और देते हैं 300 में। यह सारा बोझ देश के किसानों पर हम नहीं पड़ने देते। ये सारा बोझ सरकार खुद भरती है। ताकि मेरे देश के किसान भाई बहनों पर बोझ ना आए। लेकिन मैं किसान भाई बहनों को भी कहूंगा, कि आपको भी मेरी मदद करनी होगी और वह मेरी मदद है इतना ही नहीं, मेरे किसान भाई-बहन आपकी भी मदद है, और वो है यह धरती माता को बचाना। हम धरती माता को अगर नहीं बचाएंगे तो यूरिया की कितने ही थैले डाल दें, यह धरती मां हमें कुछ नहीं देगी और इसलिए जैसे शरीर में बीमारी हो जाए, तो दवाई भी हिसाब से लेनी पड़ती है, दो गोली की जरूरत है, चार गोली खा लें, तो शरीर को फायदा नहीं नुकसान हो जाता है। वैसा ही इस धरती मां को भी अगर हम जरूरत से ज्यादा पड़ोस वाला ज्यादा बोरी डालता है, इसलिए मैं भी बोरी डाल दूं। इस प्रकार से अगर करते रहेंगे तो यह धरती मां हमसे रूठ जाएगी। यूरिया खिला खिलाकर के हमें धरती माता को मारने का कोई हक नहीं है। यह हमारी मां है, हमें उस मां को भी बचाना है।

साथियों,

आज बीज से बाजार तक भाजपा सरकार किसानों के साथ खड़ी है। खेत के काम के लिए सीधे खाते में पैसे पहुंचाए जा रहे हैं, ताकि किसान को उधार के लिए भटकना न पड़े। अब तक पीएम किसान सम्मान निधि के लगभग 4 लाख करोड़ रुपए किसानों के खाते में भेजे गए हैं। आंकड़ा याद रहेगा? भूल जाएंगे? 4 लाख करोड़ रूपया मेरे देश के किसानों के खाते में सीधे जमा किए हैं। इसी साल, किसानों की मदद के लिए 35 हजार करोड़ रुपए की दो योजनाएं नई योजनाएं शुरू की हैं 35 हजार करोड़। पीएम धन धान्य कृषि योजना और दलहन आत्मनिर्भरता मिशन, इससे खेती को बढ़ावा मिलेगा।

साथियों,

हम किसानों की हर जरूरत को ध्यान रखते हुए काम कर रहे हैं। खराब मौसम की वजह से फसल नुकसान होने पर किसान को फसल बीमा योजना का सहारा मिल रहा है। फसल का सही दाम मिले, इसके लिए खरीद की व्यवस्था सुधारी गई है। हमारी सरकार का साफ मानना है कि देश तभी आगे बढ़ेगा, जब मेरा किसान मजबूत होगा। और इसके लिए हर संभव प्रयास किए जा रहे हैं।

साथियों,

केंद्र में हमारी सरकार बनने के बाद हमने किसान क्रेडिट कार्ड की सुविधा से पशुपालकों और मछलीपालकों को भी जोड़ दिया था। किसान क्रेडिट कार्ड, KCC, ये KCC की सुविधा मिलने के बाद हमारे पशुपालक, हमारे मछली पालन करने वाले इन सबको खूब लाभ उठा रहा है। KCC से इस साल किसानों को, ये आंकड़ा भी याद रखो, KCC से इस साल किसानों को 10 लाख करोड़ रुपये से ज्यादा की मदद दी गई है। 10 लाख करोड़ रुपया। बायो-फर्टिलाइजर पर GST कम होने से भी किसानों को बहुत फायदा हुआ है। भाजपा सरकार भारत के किसानों को नैचुरल फार्मिंग के लिए भी बहुत प्रोत्साहन दे रही है। और मैं तो चाहूंगा असम के अंदर कुछ तहसील ऐसे आने चाहिए आगे, जो शत प्रतिशत नेचुरल फार्मिंग करते हैं। आप देखिए हिंदुस्तान को असम दिशा दिखा सकता है। असम का किसान देश को दिशा दिखा सकता है। हमने National Mission On Natural Farming शुरू की, आज लाखों किसान इससे जुड़ चुके हैं। बीते कुछ सालों में देश में 10 हजार किसान उत्पाद संघ- FPO’s बने हैं। नॉर्थ ईस्ट को विशेष ध्यान में रखते हुए हमारी सरकार ने खाद्य तेलों- पाम ऑयल से जुड़ा मिशन भी शुरू किया। ये मिशन भारत को खाद्य तेल के मामले में आत्मनिर्भर तो बनाएगा ही, यहां के किसानों की आय भी बढ़ाएगा।

साथियों,

यहां इस क्षेत्र में बड़ी संख्या में हमारे टी-गार्डन वर्कर्स भी हैं। ये भाजपा की ही सरकार है जिसने असम के साढ़े सात लाख टी-गार्डन वर्कर्स के जनधन बैंक खाते खुलवाए। अब बैंकिंग व्यवस्था से जुड़ने की वजह से इन वर्कर्स के बैंक खातों में सीधे पैसे भेजे जाने की सुविधा मिली है। हमारी सरकार टी-गार्डन वाले क्षेत्रों में स्कूल, रोड, बिजली, पानी, अस्पताल की सुविधाएं बढ़ा रही है।

साथियों,

हमारी सरकार सबका साथ सबका विकास के मंत्र के साथ आगे बढ़ रही है। हमारा ये विजन, देश के गरीब वर्ग के जीवन में बहुत बड़ा बदलाव लेकर आया है। पिछले 11 वर्षों में हमारे प्रयासों से, योजनाओं से, योजनाओं को धरती पर उतारने के कारण 25 करोड़ लोग, ये आंकड़ा भी याद रखना, 25 करोड़ लोग गरीबी से बाहर निकले हैं। देश में एक नियो मिडिल क्लास तैयार हुआ है। ये इसलिए हुआ है, क्योंकि बीते वर्षों में भारत के गरीब परिवारों के जीवन-स्तर में निरंतर सुधार हुआ है। कुछ ताजा आंकड़े आए हैं, जो भारत में हो रहे बदलावों के प्रतीक हैं।

साथियों,

और मैं मीडिया में ये सारी चीजें बहुत काम आती हैं, और इसलिए मैं आपसे आग्रह करता हूं मैं जो बातें बताता हूं जरा याद रख के औरों को बताना।

साथियों,

पहले गांवों के सबसे गरीब परिवारों में, 10 परिवारों में से 1 के पास बाइक तक होती नहीं थी। 10 में से 1 के पास भी नहीं होती थी। अभी जो सर्वे आए हैं, अब गांव में रहने वाले करीब–करीब आधे परिवारों के पास बाइक या कार होती है। इतना ही नहीं मोबाइल फोन तो लगभग हर घर में पहुंच चुके हैं। फ्रिज जैसी चीज़ें, जो पहले “लग्ज़री” मानी जाती थीं, अब ये हमारे नियो मिडल क्लास के घरों में भी नजर आने लगी है। आज गांवों की रसोई में भी वो जगह बना चुका है। नए आंकड़े बता रहे हैं कि स्मार्टफोन के बावजूद, गांव में टीवी रखने का चलन भी बढ़ रहा है। ये बदलाव अपने आप नहीं हुआ। ये बदलाव इसलिए हुआ है क्योंकि आज देश का गरीब सशक्त हो रहा है, दूर-दराज के क्षेत्रों में रहने वाले गरीब तक भी विकास का लाभ पहुंचने लगा है।

साथियों,

भाजपा की डबल इंजन सरकार गरीबों, आदिवासियों, युवाओं और महिलाओं की सरकार है। इसीलिए, हमारी सरकार असम और नॉर्थ ईस्ट में दशकों की हिंसा खत्म करने में जुटी है। हमारी सरकार ने हमेशा असम की पहचान और असम की संस्कृति को सर्वोपरि रखा है। भाजपा सरकार असमिया गौरव के प्रतीकों को हर मंच पर हाइलाइट करती है। इसलिए, हम गर्व से महावीर लसित बोरफुकन की 125 फीट की प्रतिमा बनाते हैं, हम असम के गौरव भूपेन हजारिका की जन्म शताब्दी का वर्ष मनाते हैं। हम असम की कला और शिल्प को, असम के गोमोशा को दुनिया में पहचान दिलाते हैं, अभी कुछ दिन पहले ही Russia के राष्ट्रपति श्रीमान पुतिन यहां आए थे, जब दिल्ली में आए, तो मैंने बड़े गर्व के साथ उनको असम की ब्लैक-टी गिफ्ट किया था। हम असम की मान-मर्यादा बढ़ाने वाले हर काम को प्राथमिकता देते हैं।

लेकिन भाइयों बहनों,

भाजपा जब ये काम करती है तो सबसे ज्यादा तकलीफ काँग्रेस को होती है। आपको याद होगा, जब हमारी सरकार ने भूपेन दा को भारत रत्न दिया था, तो काँग्रेस ने खुलकर उसका विरोध किया था। काँग्रेस के राष्ट्रीय अध्यक्ष ने कहा था कि, मोदी नाचने-गाने वालों को भारत रत्न दे रहा है। मुझे बताइए, ये भूपेन दा का अपमान है कि नहीं है? कला संस्कृति का अपमान है कि नहीं है? असम का अपमान है कि नहीं है? ये कांग्रेस दिन रात करती है, अपमान करना। हमने असम में सेमीकंडक्टर यूनिट लगवाई, तो भी कांग्रेस ने इसका विरोध किया। आप मत भूलिए, यही काँग्रेस सरकार थी, जिसने इतने दशकों तक टी कम्यूनिटी के भाई-बहनों को जमीन के अधिकार नहीं मिलने दिये! बीजेपी की सरकार ने उन्हें जमीन के अधिकार भी दिये और गरिमापूर्ण जीवन भी दिया। और मैं तो चाय वाला हूं, मैं नहीं करूंगा तो कौन करेगा? ये कांग्रेस अब भी देशविरोधी सोच को आगे बढ़ा रही है। ये लोग असम के जंगल जमीन पर उन बांग्लादेशी घुसपैठियों को बसाना चाहते हैं। जिनसे इनका वोट बैंक मजबूत होता है, आप बर्बाद हो जाए, उनको इनकी परवाह नहीं है, उनको अपनी वोट बैंक मजबूत करनी है।

भाइयों बहनों,

काँग्रेस को असम और असम के लोगों से, आप लोगों की पहचान से कोई लेना देना नहीं है। इनको केवल सत्ता,सरकार और फिर जो काम पहले करते थे, वो करने में इंटरेस्ट है। इसीलिए, इन्हें अवैध बांग्लादेशी घुसपैठिए ज्यादा अच्छे लगते हैं। अवैध घुसपैठियों को काँग्रेस ने ही बसाया, और काँग्रेस ही उन्हें बचा रही है। इसीलिए, काँग्रेस पार्टी वोटर लिस्ट के शुद्धिकरण का विरोध कर रही है। तुष्टीकरण और वोटबैंक के इस काँग्रेसी जहर से हमें असम को बचाकर रखना है। मैं आज आपको एक गारंटी देता हूं, असम की पहचान, और असम के सम्मान की रक्षा के लिए भाजपा, बीजेपी फौलाद बनकर आपके साथ खड़ी है।

साथियों,

विकसित भारत के निर्माण में, आपके ये आशीर्वाद यही मेरी ताकत है। आपका ये प्यार यही मेरी पूंजी है। और इसीलिए पल-पल आपके लिए जीने का मुझे आनंद आता है। विकसित भारत के निर्माण में पूर्वी भारत की, हमारे नॉर्थ ईस्ट की भूमिका लगातार बढ़ रही है। मैंने पहले भी कहा है कि पूर्वी भारत, भारत के विकास का ग्रोथ इंजन बनेगा। नामरूप की ये नई यूनिट इसी बदलाव की मिसाल है। यहां जो खाद बनेगी, वो सिर्फ असम के खेतों तक नहीं रुकेगी। ये बिहार, झारखंड, पश्चिम बंगाल और पूर्वी उत्तर प्रदेश तक पहुंचेगी। ये कोई छोटी बात नहीं है। ये देश की खाद जरूरत में नॉर्थ ईस्ट की भागीदारी है। नामरूप जैसे प्रोजेक्ट, ये दिखाते हैं कि, आने वाले समय में नॉर्थ ईस्ट, आत्मनिर्भर भारत का बहुत बड़ा केंद्र बनकर उभरेगा। सच्चे अर्थ में अष्टलक्ष्मी बन के रहेगा। मैं एक बार फिर आप सभी को नए फर्टिलाइजर प्लांट की बधाई देता हूं। मेरे साथ बोलिए-

भारत माता की जय।

भारत माता की जय।

और इस वर्ष तो वंदे मातरम के 150 साल हमारे गौरवपूर्ण पल, आइए हम सब बोलें-

वंदे मातरम्।

वंदे मातरम्।

वंदे मातरम्।

वंदे मातरम्।

वंदे मातरम्।

वंदे मातरम्।

वंदे मातरम्।

वंदे मातरम्।

वंदे मातरम्।