Crossing the milestone of 140 crore vaccine doses is every Indian’s achievement: PM
With self-awareness & self-discipline, we can guard ourselves from new corona variant: PM Modi
Mann Ki Baat: PM Modi pays tribute to Gen Bipin Rawat, his wife, Gp. Capt. Varun Singh & others who lost their lives in helicopter crash
Books not only impart knowledge but also enhance personality: PM Modi
World’s interest to know about Indian culture is growing: PM Modi
Everyone has an important role towards ‘Swachhata’, says PM Modi
Think big, dream big & work hard to make them come true: PM Modi

মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ! এই সময়ত, আপোনালোকে ২০২১ চনৰ বিদায় আৰু ২০২২ চনৰ অভ্যৰ্থনাৰ বাবে প্ৰস্তুতিত ব্যস্ত। নতুন বছৰত, প্ৰতিজন ব্যক্তি, প্ৰতিটো প্ৰতিষ্ঠানে আগন্তুক বছৰত কিবা এটা ভাল কৰাৰ, উন্নত হোৱাৰ সংকল্প লৈছে। যোৱা সাত বছৰ ধৰি আমাৰ 'মন কী বাতে’ ব্যক্তি, সমাজ, দেশৰ ভাল কৰিবলৈ আৰু ভাল হ'বলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছে। এই সাত বছৰত,'মন কী বাত'ৰ সময়ত, মই চৰকাৰৰ সাফল্যৰ বিষয়েও আলোচনা কৰিব পাৰিলোহেঁতেন। আপোনালোকেও এইটো ভাল পালেহেঁতেন, আপোনালোকেও ইয়াক প্ৰশংসা কৰিলেহেঁতেন, কিন্তু, এইটো মোৰ দশকৰ অভিজ্ঞতা যে সংবাদ মাধ্যমৰ চিকমিকনিৰ পৰা আঁতৰত, বাতৰি কাকতৰ শিৰোনামৰ পৰা আঁতৰত থাকি, বহুতো লোক আছে যিয়ে যথেষ্ট ভাল কাম কৰি আছে। তেওঁলোকে আজি দেশৰ কাইলৈৰ বাবে নিজকে জড়িত কৰি আছে। তেওঁলোকে আজি দেশৰ ভৱিষ্যৎ প্ৰজন্মৰ বাবে তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাত সক্ৰিয়ভাৱে নিয়োজিত হৈ আছে। এনে লোকসকলৰ কথাবোৰে অতিশয় সান্ত্বনা, গভীৰ অনুপ্ৰেৰণা প্ৰদান কৰে। মোৰ বাবে, 'মন কী বাত' সদায়ে এনে লোকসকলৰ প্ৰচেষ্টাৰে ভৰপূৰ এক সুন্দৰ উপবন স্বৰূপ হৈ আহিছে, প্ৰতিটো মাহত মোৰ এইটোৱেই প্ৰয়াস যে এই উপবনৰ কোনটো পাহি আপোনালোকৰ মাজলৈ লৈ আনিব পাৰো ৷ মই সুখী যে আমাৰ বহুৰত্ন বসুন্ধৰাৰ গুণী কাৰ্য্যৰ অবিচলিত প্ৰবাহ অব্যাহত আছে। আৰু আজি যেতিয়া দেশখনে 'অমৃত মহোৎসৱ' উদযাপন কৰি আছে, ই এক প্ৰকাৰে জনশক্তি, জন-জনৰ শক্তি, ইয়াৰ উল্লেখ, ইয়াৰ প্ৰচেষ্টা, ইয়াৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম, ভাৰত আৰু মানৱতাৰ উজ্জ্বল ভৱিষ্যতৰ বাবে নিশ্চিত কৰে।

বন্ধুসকল, এয়া হৈছে জনশক্তিৰ শক্তি, ভাৰতে ১০০ বছৰৰ ভিতৰত আটাইতকৈ ডাঙৰ মহামাৰীৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিব পৰাটো সকলোৰে প্ৰচেষ্টা। আমি প্ৰতিটো কঠিন সময়ত পৰিয়ালৰ দৰে ইজনে সিজনৰ সৈতে থিয় হৈছিলো। আপোনাৰ চুবুৰীয়া বা চহৰৰ কাৰোবাক সহায় কৰিবলৈ, আপোনাৰ সামৰ্থতকৈ অধিক কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। আজিৰ বিশ্বত টীকাকৰণৰ পৰিসংখ্যাক ভাৰতৰ সৈতে তুলনা কৰি, এনে লাগে যে দেশখনে এনে এক অভূতপূৰ্ব কাম প্ৰাপ্ত কৰিছে, ই কি ডাঙৰ লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰিছে। ভেকছিনৰ ১৪০ কোটি পালি অতিক্ৰম কৰাটো প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ কৃতিত্ব। ই প্ৰত্যেক ভাৰতীয়ৰ বিশ্বাস, প্ৰণালী, বিজ্ঞান, বিজ্ঞানীসকলৰ ওপৰত বিশ্বাস আৰু সমাজৰ প্ৰতি তেওঁৰ দায়বদ্ধতা পালন কৰাটোও আমাৰ ভাৰতীয়সকলৰ ইচ্ছাশক্তিৰ প্ৰমাণ। কিন্তু বন্ধুসকল, আমি এইটোও মনত ৰাখিব লাগিব যে ক’ৰোনাৰ এটা নতুন ৰূপৰ আগমন ঘটিছে। যোৱা দুবছৰত আমাৰ এই অভিজ্ঞতা হৈছে যে এই গোলকীয় মহামাৰীক পৰাস্ত কৰিবলৈ নাগৰিক হিচাপে আমাৰ নিজৰ প্ৰচেষ্টা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। আমাৰ বিজ্ঞানীসকলে নতুন অমিক্ৰন প্ৰকাৰটো নিৰন্তৰে অধ্যয়ন কৰি আছে ৷ প্ৰতিদিনে, তেওঁলোকে নতুন তথ্য লাভ কৰি আছে, তেওঁলোকৰ পৰামৰ্শবোৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে। এনে পৰিস্থিতিত, দেশখনৰ নিজৰ সজাগতা, নিজৰ অনুশাসন, ক’ৰোনাৰ এই প্ৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে এক বৃহৎ শক্তি হিচাপে বিবেচিত হৈছে। এই দায়িত্ববোধৰ দ্বাৰা ক’ৰোনাক পৰাস্ত কৰিব পৰা আমাৰ সামূহিক শক্তিৰ সৈতে আমি ২০২২ চনত প্ৰৱেশ কৰিব লাগিব।

    মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মহাভাৰতৰ যুদ্ধৰ সময়ত, ভগৱান কৃষ্ণই অৰ্জুনক কৈছিল: 'নভঃ স্পৃশং দীপ্তম'ৰ অৰ্থ হৈছে গৌৰৱেৰে আকাশ স্পৰ্শ কৰা। এইটো ভাৰতীয় বায়ু সেনাৰ মূলমন্ত্ৰ। মা ভাৰতীৰ  সেৱাত বহুতে প্ৰতিদিনে গৌৰৱেৰে আকাশৰ এই উচ্চতা স্পৰ্শ কৰে, আমাক বহুত কথা শিকায়। এনেকুৱা এটা জীৱন আছিল গ্ৰুপ কেপ্টেইন বৰুণ সিঙৰ। বৰুণ সিঙে এখন হেলিকপ্টাৰ উৰুৱাই আছিল যি এই মাহত তামিলনাডুত দুৰ্ঘটনাত পতিত হৈছিল। সেই দুৰ্ঘটনাত, আমি দেশৰ প্ৰথম চিডিএছ জেনেৰেল বিপিন ৰাৱাট আৰু তেওঁৰ পত্নীকে ধৰি বহুতো নায়কক হেৰুৱাইছিলো। বৰুণ সিঙেও কেইবাদিনো মৃত্যুৰ সৈতে যুঁজি তাৰ পিছত তেওঁও আমাক এৰি থৈ গৈছিল। যেতিয়া বৰুণ চিকিৎসালয়ত আছিল, মই ছ'চিয়েল মিডিয়াত কিবা এটা দেখিছিলো যি মোৰ হৃদয় স্পৰ্শ কৰিছিল। তেওঁক এই বছৰৰ আগষ্টত শৌৰ্য চক্ৰ দিয়া হৈছিল।

    এই সন্মানৰ পিছত, তেওঁ তেওঁৰ বিদ্যালয়ৰ অধ্যক্ষলৈ এখন পত্ৰ লিখিছিল। এই চিঠিখন পঢ়ি মোৰ মনলৈ প্ৰথমটো চিন্তা আহিছিল যে সফলতাৰ শীৰ্ষত উপনীত হোৱাৰ পাছতো তেওঁলোকে শিপাবোৰ নাপাহৰিলে। দ্বিতীয়তে, যেতিয়া তেওঁলোকৰ উদযাপন কৰিবলৈ সময় আছিল, তেওঁলোকে আহিবলগীয়া প্ৰজন্মৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিছিল। তেওঁ বিদ্যালয়খনৰ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ জীৱনো উদযাপিত কৰাটো বিচাৰিছিল । তেওঁৰ পত্ৰখনত, বৰুণ সিংজীয়ে তেওঁৰ বীৰত্বৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰা নাছিল কিন্তু তেওঁৰ বিফলতাৰ কথা কৈছিল। তেওঁ কেনেকৈ তেওঁৰ ত্ৰুটিবোৰক সামৰ্থ্যলৈ পৰিৱৰ্তন কৰিছিল তাৰ বিষয়ে কৈছিল। এই চিঠিখনত তেওঁ এঠাইত লিখিছে-"মধ্যমীয়া হোৱাটো কোনো ডাঙৰ কথা নহয়। সকলোৱেই বিদ্যালয়ত উৎকৃষ্ট নহ'ব পাৰে আৰু সকলোৱেই ৯০ ৰ ঘৰত নম্বৰ লাভ কৰিব নোৱাৰিবও পাৰে। যদি আপুনি এনে কৰে, ই এক আশ্চৰ্যকৰ সাফল্য আৰু ইয়াক প্ৰশংসা কৰিব লাগিব। অৱশ্যে, যদি আপুনি নকৰে, আপুনি ইয়াক মধ্যমীয়া বুলি নাভাবিব। আপুনি স্কুলত মধ্যমীয়া হ'ব পাৰে কিন্তু এইটো জীৱনত অহা ঘটনাবোৰৰ এক পৰিমাপ নহয়। আপোনাৰ অন্তৰাত্মাৰ কথা শুনক; ই কলা, সংগীত, গ্ৰাফিক ডিজাইন, সাহিত্য আদি হ'ব পাৰে। আপুনি যি কাম কৰে, সমৰ্পিত হওক, আপোনাৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ প্ৰয়াস কৰক। কেতিয়াও বিচনালৈ এই কথা ভাবি নাযাব, মই অধিক চেষ্টা কৰিব পাৰিলোহেঁতেন।

বন্ধুসকল, তেওঁ গড়ৰ পৰা অসাধাৰণ হ'বলৈ দিয়া মন্ত্ৰটোও সমানে গুৰুত্বপূৰ্ণ। একেখন পত্ৰতে বৰুণ সিঙে লিখিছে: "কেতিয়াও আশা এৰি নিদিব। কেতিয়াও নাভাবিব যে আপুনি যি হ'ব বিচাৰে তাত আপুনি ভাল হ'ব নোৱাৰে। এইটো সহজ নহ'ব, ইয়াত সময় আৰু আৰাম লাগিব। মই মধ্যমীয়া আছিলোঁ, আৰু আজি, মই মোৰ কেৰিয়াৰৰ কঠিন মাইলৰ খুঁটিত উপনীত হৈছো। নাভাবিব যে দ্বাদশ ব'ৰ্ডৰ নম্বৰে সিদ্ধান্ত লয় যে আপুনি জীৱনত কি প্ৰাপ্ত কৰিবলৈ সক্ষম। নিজৰ ওপৰত বিশ্বাস ৰাখক আৰু সেই দিশত কাম কৰক। "

বৰুণে লিখিছিল যে যদি তেওঁ এজন শিক্ষাৰ্থীক অনুপ্ৰাণিত কৰিব পাৰে, তেন্তে ই যথেষ্ট হ'ব। কিন্তু, আজি, মই ক'ব বিচাৰো – তেওঁ সমগ্ৰ দেশক অনুপ্ৰাণিত কৰিছে। তেওঁৰ পত্ৰখন যদিও কেৱল শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবেহে, কিন্তু তেওঁ আমাৰ সমগ্ৰ সমাজলৈ বাৰ্তাটো প্ৰেৰণ কৰিছে।

বন্ধুসকল, প্ৰতি বছৰে মই একে ধৰণৰ বিষয়ত শিক্ষাৰ্থীৰ সৈতে পৰীক্ষাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰো। এই বছৰো, পৰীক্ষাৰ আগতে, মই শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সৈতে আলোচনা কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰি আছো। দুদিন পিছত কাৰ্যসূচীটোৰ পঞ্জীয়ন MyGov.inত ২৮ ডিচেম্বৰৰ পৰা আৰম্ভ হ'ব। পঞ্জীয়নটো ২৮ ডিচেম্বৰৰ পৰা ২০ জানুৱাৰীলৈ চলিব। ইয়াৰ বাবে, নৱমৰ পৰা দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ শিক্ষাৰ্থী, শিক্ষক আৰু অভিভাৱকৰ বাবে অনলাইন প্ৰতিযোগিতাও আয়োজন কৰা হ'ব। মই বিচাৰো যে আপোনালোক সকলোৱে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰক। আপোনালোকক লগ পোৱাৰ সুযোগো পোৱা যাব। একেলগে, আমি পৰীক্ষা, কেৰিয়াৰ, সফলতা আৰু শিক্ষাৰ্থী জীৱনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো দিশৰ ওপৰত চিন্তা-চৰ্চা কৰিম।

মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মন কী বাতত, মই এতিয়া আপোনালোকক এনে এটা বিষয়ে ক'বলৈ গৈ আছোঁ যি সীমান্তৰ সিপাৰে বহু দূৰৰ পৰা আহিছে। ই আপোনাক সুখী আৰু আচৰিত কৰিব:      

Vocal #(Vande Matram)

वन्दे मातरम् । वन्दे मातरम्

सुजलां सुफलां मलयजशीतलाम्

शस्यशामलां मातरम् । वन्दे मातरम्

शुभ्रज्योत्स्नापुलकितयामिनीं

फुल्लकुसुमितद्रुमदलशोभिनीं

सुहासिनीं सुमधुर भाषिणीं

सुखदां वरदां मातरम् ।। १ ।।

वन्दे मातरम् । वन्दे मातरम् ।

মই নিশ্চিত যে আপুনি এইটো শুনি অতি সুখী হৈছে, গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছে। বন্দে মাতৰমত সন্নিবিষ্ট আত্মাই আমাক গৌৰৱ আৰু উৎসাহেৰে ভৰাই তুলিছে।

বন্ধুসকল, আপুনি নিশ্চয় ভাবিছে যে এই ধুনীয়া ভিডিঅ'টো কোন দেশৰ? উত্তৰটোৱে আপোনাক আচৰিত কৰি তুলিব। এইসকল গ্ৰীচৰ শিক্ষাৰ্থী যিয়ে বন্দে মাতৰম উপস্থাপন কৰিছিল। তাত তেওঁলোকে ইলিয়াৰ হাইস্কুলত পঢ়ে। তেওঁলোকে যি সৌন্দৰ্য আৰু আত্মাৰ সৈতে 'বন্দে মাতৰম' গাইছে সেয়া আশ্চৰ্যজনক আৰু প্ৰশংসনীয়। একেধৰণৰ প্ৰচেষ্টাই দুখন দেশৰ লোকক সমীপলৈ লৈ আনিছে। মই গ্ৰীচৰ এই শিক্ষাৰ্থীসকল আৰু তেওঁলোকৰ শিক্ষকসকলক অভিনন্দন জনাইছো। স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱৰ সময়ত কৰা তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাক মই প্ৰশংসা কৰিছো।

বন্ধুসকল, মই লক্ষ্ণৌৰ নিলেশজীৰ এটা পোষ্টৰ কথাও উল্লেখ কৰিব বিচাৰো। নিলেশজীয়ে লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত হোৱা এক অনন্য ড্ৰোণ শ্ব'ৰ যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰিছে। এই ড্ৰোণ শ্ব' লক্ষ্ণৌৰ ৰেচিডেন্সি এলেকাত অনুষ্ঠিত হৈছিল। ১৮৫৭ চনৰ স্বাধীনতাৰ প্ৰথম যুদ্ধৰ সাক্ষ্য এতিয়াও ৰেচিডেন্সিৰ দেৱালত দৃশ্যমান হৈ আছে। ৰেচিডেন্সিৰ ড্ৰোণ শ্ব'য়ে ভাৰতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ বিভিন্ন দিশ জীৱন্ত কৰি তুলিছিল। 'চৌৰী চৌৰা আন্দোলন', কাকোৰী ৰেলৰ ঘটনাই হওক বা নেতাজী সুভাষৰ অদম্য সাহস আৰু বীৰত্বই হওক, এই ড্ৰোণ শ্ব'য়ে সকলোৰে হৃদয় জয় কৰিছিল। একেদৰে, আপোনালোকে আপোনালোকৰ চহৰ, গাওঁবোৰত স্বাধীনতাৰ আন্দোলনৰ অনন্য দিশবোৰ কঢ়িয়াই আনিব পাৰে। আপোনালোকে প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰো যথেষ্ট সহায় ল'ব পাৰে। স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱে আমাক স্বাধীনতা যুদ্ধৰ স্মৃতি জীয়াই থকা আৰু অনুভৱ কৰাৰ সুযোগ দিয়ে। নতুন সংকল্প গ্ৰহণ কৰা, কিবা কৰাৰ ইচ্ছা প্ৰদৰ্শন কৰা, অনুপ্ৰেৰণাদায়ক হোৱাটো দেশৰ বাবে এক অনুপ্ৰেৰণাদায়ক উৎসৱ। আহক আমি স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ মহান ব্যক্তিত্বৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হও, দেশৰ বাবে আমাৰ প্ৰচেষ্টা শক্তিশালী কৰো।

 

মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ ভাৰত বহুতো অসাধাৰণ প্ৰতিভাৰে সমৃদ্ধ যাৰ কামে আনক কিবা কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে। তেনে এজন ব্যক্তি হৈছে তেলেংগানাৰ ড০ কুৰেলা বিথালাচাৰ্যজী। তেওঁৰ বয়স ৮৪ বছৰ। বিথালাচাৰ্যজী ইয়াৰ এটা উদাহৰণ যে আপোনাৰ সপোনবোৰ পূৰণ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত বয়সৰ কোনো বাধা নাই। বন্ধুসকল, বিথালাচাৰ্যজীৰ সৰুৰে পৰা এটা ডাঙৰ পুথিভঁৰাল খোলাৰ ইচ্ছা আছিল। দেশখন তেতিয়া দাসত্বৰ অধীনত আছিল, তেতিয়া কিছুমান পৰিস্থিতিত সেই শৈশৱৰ সপোনটো সপোন হৈ ৰৈছিল ৷ সময়ৰ লগে লগে, বিথালাচাৰ্যজী প্ৰবক্তা হ’ল, তেওঁ গভীৰভাৱে তেলেগু অধ্যয়ন কৰিলে আৰু ইয়াত বহুতো ৰচনাও সৃষ্টি কৰিলে। ৬-৭ বছৰ আগতে, তেওঁ আকৌ এবাৰ তেওঁৰ সপোন পূৰণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। তেওঁ নিজৰ কিতাপেৰে পুথিভঁৰাল আৰম্ভ কৰিছিল। তেওঁ তেওঁৰ জীৱনজোৰা উপাৰ্জন ইয়াত বিনিয়োগ কৰিছিল। লাহে লাহে মানুহে ইয়াত যোগদান কৰিলে আৰু অৱদান আগবঢ়ালে। ইয়াদাদ্ৰী-ভূৱনাগিৰি জিলাৰ ৰামান্নাপেট মণ্ডলৰ এই পুথিভঁৰালত প্ৰায় ২ লাখ কিতাপ আছে। বিথালাচাৰ্যজীয়ে কৈছে যে তেওঁ পঢ়াশুনাত সন্মুখীন হোৱা অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ'ব নালাগে। বহু সংখ্যক শিক্ষাৰ্থীয়ে ইয়াৰ সুবিধা লাভ কৰা দেখি তেওঁ সুখী হৈছে। তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ, আন বহুতো গাঁৱৰ লোকসকলেও পুথিভঁৰাল সৃষ্টিত নিয়োজিত হৈ পৰিছে।

বন্ধুসকল, কিতাপে কেৱল জ্ঞানই প্ৰদান নকৰে বৰঞ্চ ব্যক্তিত্বও সৃষ্টি কৰে আৰু জীৱনো সৃষ্টি কৰে। কিতাপ পঢ়াৰ চখটোৱে এক আশ্চৰ্যজনক সন্তুষ্টি প্ৰদান কৰে। আজিকালি, মই দেখিছো যে মানুহে গৌৰৱেৰে মোক কয় যে মই এই বছৰ বহুতো কিতাপ পঢ়িছো। এতিয়া মই এই কিতাপবোৰৰ অধিক পঢ়িব লাগিব। এইটো এটা ভাল প্ৰৱণতা যাক আৰু উন্নত কৰিব লাগে। মই মন কী বাতৰ দৰ্শকসকলক আপোনাৰ বছৰটোৰ পাঁচখন কিতাপৰ বিষয়ে আপোনাক ক'বলৈ কম যিবোৰ আপোনাৰ প্ৰিয় আছিল। এনেদৰে আপুনি আন পঢ়ুৱৈসকলকো ২০২২ চনত ভাল কিতাপ বাচনি কৰাত সহায় কৰিব পাৰিব। যি সময়ত আমাৰ স্ক্ৰীণ টাইম বাঢ়িবলৈ ধৰিছে সেইসময়ত আমি কিতাপ পঢ়া অধিক জনপ্ৰিয় হোৱাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ একেলগে কাম কৰিব লাগিব।

মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, শেহতীয়াকৈ, মোৰ মন এক আকৰ্ষণীয় প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হৈছে। এই প্ৰচেষ্টাটো হ’ল কেৱল ভাৰততে নহয় সমগ্ৰ বিশ্বতে আমাৰ প্ৰাচীন গ্ৰন্থ আৰু সাংস্কৃতিক মূল্যবোধক জনপ্ৰিয় কৰা। পুনেত ভাণ্ডাৰকাৰ অৰিয়েণ্টেল ৰিচাৰ্চ ইনষ্টিটিউট নামৰ এটা কেন্দ্ৰ আছে। প্ৰতিষ্ঠানটোৱে আন দেশৰ লোকসকলক মহাভাৰতৰ গুৰুত্বৰ সৈতে পৰিচিত কৰিবলৈ অনলাইন পাঠ্যক্ৰম আৰম্ভ কৰিছে। আপুনি জানি আচৰিত হ'ব যে এই পাঠ্যক্ৰমটো এইমাত্ৰ আৰম্ভ কৰা হৈছে, কিন্তু ইয়াত শিকোৱা সমলৰ প্ৰস্তুতি ১০০ বছৰতকৈও অধিক আগতে আৰম্ভ হৈছিল। যেতিয়া ইনষ্টিটিউটে ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত পাঠ্যক্ৰম আৰম্ভ কৰিছিল, তেওঁলোকে যথেষ্ট সঁহাৰি লাভ কৰিছিল। মই এই মহান পদক্ষেপৰ কথা উল্লেখ কৰিছো যাতে মানুহে জানিব পাৰে যে আমাৰ পৰম্পৰাৰ বিভিন্ন দিশবোৰ আধুনিক ধৰণে কেনেদৰে উপস্থাপন কৰা হৈছে। সাত সাগৰৰ সিপাৰে থকা লোকসকলক ই কেনেদৰে লাভান্বিত কৰে সেয়া চাবলৈ অভিনৱ পদ্ধতিও গ্ৰহণ কৰা হৈছে।

বন্ধুসকল, আজি সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ বিষয়ে শিকিবলৈ আগ্ৰহ বৃদ্ধি পাইছে। বিভিন্ন দেশৰ মানুহে কেৱল আমাৰ সংস্কৃতিৰ বিষয়ে জানিবলৈ আগ্ৰহী নহয় বৰঞ্চ ইয়াক উন্নত কৰাত সহায়ো কৰি আছে। তেনে এজন ব্যক্তি হৈছে ছাৰ্বিয়ান পণ্ডিত ডঃ মোমিৰ নিকিচ (ছাৰ্বিয়ান পণ্ডিত ডঃ মোমিৰ নিকিচ)। তেওঁ এখন দ্বিভাষিক সংস্কৃত-ছাৰ্বিয়ান অভিধান বিকশিত কৰিছে। এই অভিধানত অন্তৰ্ভুক্ত ৭০,০০০ তকৈও অধিক সংস্কৃত শব্দ ছাৰ্বিয়ানলৈ অনুবাদ কৰা হৈছে। আপুনি জানি ভাল পাব যে ডঃ নিকিচে ৭০ বছৰ বয়সত সংস্কৃত শিকিছে। তেওঁ কয় যে মহাত্মা গান্ধীৰ প্ৰৱন্ধ পঢ়ি তেওঁ অনুপ্ৰাণিত হৈছিল। একেধৰণৰ উদাহৰণ হৈছে মংগোলিয়াৰ ৯৩ বছৰীয়া অধ্যাপক জে. গেনধাৰামৰ । যোৱা ৪ টা দশকত, তেওঁ ভাৰতৰ প্ৰায় ৪০ খন প্ৰাচীন গ্ৰন্থ, মহাকাব্য আৰু কৰ্ম মংগোলীয় ভাষালৈ অনুবাদ কৰিছে। আমাৰ দেশতো বহুতো মানুহে এনে মনোভাৱৰ সৈতে কাম কৰি আছে। মই গোৱাৰ সাগৰ মুলেজীৰ প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়েও শিকিছো, যি য়ে শ শ বছৰ পুৰণি 'কাভি' চিত্ৰক বিলুপ্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি আছে। কাভি' চিত্ৰত ভাৰতৰ প্ৰাচীন ইতিহাসৰ বিষয়ে সামৰি লোৱা হৈছে। দৰাচলতে, 'কাভ'ৰ অৰ্থ হৈছে ৰঙা মাটি। প্ৰাচীন কালত এই কলাত ৰঙা মাটি ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। গোৱাত পৰ্তুগীজ শাসনকালত তাৰ পৰা প্ৰব্ৰজন কৰা লোকসকলে আন ৰাজ্যৰ লোকসকলকো এই আশ্চৰ্যকৰ চিত্ৰৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিছিল। সময়ৰ লগে লগে, এই চিত্ৰ ম্লান হৈ গৈছিল। কিন্তু সাগৰ মুলেজীয়ে এই কলাত নতুন জীৱন প্ৰদান কৰিছে। তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাইও যথেষ্ট প্ৰশংসা লাভ কৰিছে। বন্ধুসকল, এটা সৰু প্ৰচেষ্টা, আনকি এটা সৰু পদক্ষেপেও আমাৰ সমৃদ্ধ কলাৰ সংৰক্ষণত যথেষ্ট অৰিহণা যোগাব পাৰে। যদি আমাৰ দেশৰ লোকসকল সংকল্পবদ্ধ হয়, তেন্তে সমগ্ৰ দেশতে আমাৰ প্ৰাচীন কলাবোৰ সজোৱা আৰু ৰক্ষা কৰাৰ মনোভাৱ এক গণ আন্দোলনত পৰিণত হ'ব পাৰে। মই ইয়াত কেইটামান প্ৰচেষ্টাৰ কথা কৈছো। সমগ্ৰ দেশতে এনে ধৰণৰ বহুতো প্ৰচেষ্টা কৰা হৈছে। আপুনি নমো এপৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ তথ্য মোৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰিব পাৰে।

মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, অৰুণাচল প্ৰদেশৰ জনসাধাৰণে এবছৰ ধৰি এক অনন্য অভিযান আৰম্ভ কৰিছে আৰু ইয়াক "অৰুণাচল প্ৰদেশ এয়াৰগান আত্মসমৰ্পণ অভিযান" নাম দিছে। এই অভিযানত, মানুহে স্বেচ্ছাই তেওঁলোকৰ এয়াৰগান সমৰ্পণ কৰিছে – কিয় জানে? যাতে অৰুণাচল প্ৰদেশত চৰাইৰ নিৰ্বিচাৰ চিকাৰ বন্ধ কৰিব পাৰি। বন্ধুসকল, অৰুণাচল প্ৰদেশত ৫০০তকৈও অধিক প্ৰজাতিৰ চৰাই আছে। এইবোৰৰ ভিতৰত আছে কিছুমান থলুৱা প্ৰজাতিৰ চৰাই যিবোৰ পৃথিৱীৰ আন কোনো ঠাইত পোৱা নাযায়। কিন্তু লাহে লাহে অৰণ্যত চৰাইৰ সংখ্যা হ্ৰাস হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এই এয়াৰগান আত্মসমৰ্পণ অভিযানক এতিয়াঅধিক সম্প্ৰসাৰণ কৰা হৈছে। যোৱা কেইমাহমানত, পৰ্বতৰ পৰা সমভূমিলৈ, এটা সম্প্ৰদায়ৰ সম্প্ৰদায়ৰ পৰা আনটো সম্প্ৰদায়লৈকে, মানুহে ইয়াক ৰাজ্যখনৰ সকলো ঠাইতে মুকলি মনেৰে গ্ৰহণ কৰিছে। অৰুণাচলৰ মানুহে এতিয়ালৈকে নিজৰ ইচ্ছাৰে ১৬০০তকৈও অধিক এয়াৰগান সমৰ্পণ কৰিছে। ইয়াৰ বাবে মই অৰুণাচলৰ লোকসকলক প্ৰশংসা আৰু অভিনন্দন জনাইছো।

     মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২০২২ চনৰ সৈতে জড়িত আপোনালোক সকলোৰে পৰা বহুতো বাৰ্তা আৰু পৰামৰ্শ আহিছে। এটা বিষয় সদায়ৰ দৰে বেছিভাগ মানুহৰ বাৰ্তাত উপলব্ধ আছে। এয়া হৈছে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আৰু স্বচ্ছ ভাৰত। পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ এই সংকল্প কেৱল অনুশাসন, সজাগতা আৰু নিষ্ঠাৰ জৰিয়তেহে পূৰণ কৰা হ'ব। আমি এনচিচি কেডেটৰ (এনচিচি কেডেট) দ্বাৰা আৰম্ভ কৰা পুনীত সাগৰ অভিযানতো ইয়াৰ এক আভাস দেখিবলৈ পাও। এই অভিযানত ৩০,০০০ তকৈও অধিক এনচিচি কেডেটে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। এনচিচি কেডেটসকলে সমুদ্ৰতীৰ পৰিষ্কাৰ কৰিছিল, তাৰ পৰা প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা আঁতৰ কৰিছিল আৰু ইয়াক পুনৰ্ব্যৱহাৰৰ বাবে সংগ্ৰহ কৰিছিল। আমাৰ সমুদ্ৰতীৰ, আমাৰ পৰ্বতবোৰ কেৱল তেতিয়াহে ভ্ৰমণ কৰাৰ যোগ্য যেতিয়া ই পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্ন হয়। বহুলোকে গোটেই জীৱন কোনো ঠাইলৈ যোৱাৰ সপোন দেখে, কিন্তু যেতিয়া তেওঁলোক তালৈ যায়, আৱৰ্জনাবোৰ জ্ঞাতভাৱে বা অজ্ঞাতে বিয়পি পৰে। আমাক ইমান সুখ দিয়া ঠাইবোৰ অপৰিষ্কাৰ নকৰাটো প্ৰতিজন দেশবাসীৰ দায়িত্ব।

বন্ধুসকল, মই চাফৱাটাৰ নামৰ এটা ষ্টাৰ্ট আপৰ বিষয়ে জানিবলৈ পাইছো যিটো কিছুমান যুৱকে আৰম্ভ কৰিছে। কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা আৰু ইণ্টাৰনেট অব্ থিংছৰ সহায়ত, ই তেওঁলোকৰ এলেকাত পানীৰ বিশুদ্ধতা আৰু মানদণ্ডৰ বিষয়ে তথ্য প্ৰদান কৰিব। এইটো পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়। জনসাধাৰণৰ বাবে এক পৰিষ্কাৰ আৰু স্বাস্থ্যকৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে এই ষ্টাৰ্ট-আপৰ গুৰুত্বৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি এওলোকক এক গোলকীয় বঁটাও প্ৰদান কৰা হৈছে।

বন্ধুসকল, 'পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ দিশত এক পদক্ষেপ' হৈছে এই প্ৰচেষ্টাত প্ৰতিষ্ঠান হওক বা চৰকাৰেই হওক, সকলোৰে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছে। আপোনালোক সকলোৱে জানে যে আগতে চৰকাৰী কাৰ্যালয়ত কিমান পুৰণি ফাইল আৰু কাগজ আছিল। যিহেতু চৰকাৰে পুৰণি প্ৰথাবোৰ সলনি কৰা আৰম্ভ কৰিছিল, এই ফাইল আৰু কাগজবোৰ ডিজিটাইজ কৰি কম্পিউটাৰ ফ'ল্ডাৰত ৰখা হৈছে । পুৰণি আৰু অমীমাংসিত সামগ্ৰী আঁতৰাবলৈ মন্ত্ৰালয় আৰু বিভাগসমূহতো বিশেষ অভিযান আৰম্ভ কৰা হৈছে। এই অভিযানৰ পৰা কেইটামান ডাঙৰ আকৰ্ষণীয় বস্তু সম্পন্ন হৈছে।

যেতিয়া ডাক বিভাগত পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা অভিযান চলোৱা হৈছিল, তেতিয়া তাৰ জাংকয়াৰ্ড সম্পূৰ্ণৰূপে খালী হৈ পৰিছিল। এতিয়া, এই জাংকয়াৰ্ড চোতাল আৰু কেফেটেৰিয়ালৈ ৰূপান্তৰিত কৰা হৈছে। আন এখন জাংকয়াৰ্ড দুচকীয়া বাহনৰ বাবে পাৰ্কিং স্থানলৈ ৰূপান্তৰিত কৰা হৈছে। একেদৰে, পৰিৱেশ মন্ত্ৰালয়ে ইয়াৰ খালী কৰা জাংকয়াৰ্ডক সুস্থতা কেন্দ্ৰলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছে। নগৰ পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে এটা পৰিষ্কাৰ এটিএমো স্থাপন কৰিছে। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে আৱৰ্জনা দিয়া আৰু তাৰ বিনিময়ত নগদ ধন লোৱা। অসামৰিক বিমান পৰিবহণ মন্ত্ৰালয়ৰ বিভাগবোৰে শুকান পাত আৰু গছৰ পৰা পৰা জৈৱিক আৱৰ্জনাৰ পৰা জৈৱিক সাৰ প্ৰস্তুত কৰা আৰম্ভ কৰিছে। বিভাগটোৱে আৱৰ্জনা কাগজৰ পৰা ষ্টেচনেৰী সামগ্ৰী বনোৱাৰ ওপৰতো কাম কৰি আছে। আমাৰ চৰকাৰী বিভাগবোৰো পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ দৰে বিষয়ত ইমান অভিনৱ হ'ব পাৰে। কেইবছৰমান আগলৈকে, কোনেও ইয়াক বিশ্বাস কৰা নাছিল, কিন্তু আজি ই প্ৰণালীটোৰ এটা অংশ হৈ পৰিছে। এইটো দেশৰ নতুন চিন্তা যাক সকলো দেশবাসীয়ে একত্ৰিতভাৱে নেতৃত্ব দি আছে।

মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, 'মন কী বাত'ত, এইবাৰো, আমি বহুতো বিষয়ৰ বিষয়ে কথা পাতিলো। সদায়ৰ দৰে, এমাহ পিছত, আমি পুনৰ লগ পাম, কিন্তু, ২০২২ চনত। প্ৰতিটো নতুন আৰম্ভণিয়ে ইয়াৰ সম্ভাৱনা চিনাক্ত কৰাৰ সুযোগো প্ৰদান কৰিছে। যিবোৰ লক্ষ্য যিবোৰ আমি আগতে কল্পনাও কৰা নাছিলো। আজি দেশখনে এইসমূহৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলাই আছে। আমাৰ ইয়াত কোৱা হয় –

क्षणशकणशश्चैवविद्याम् अर्थं  साधयेत्।

क्षणे नष्टे कुतो विद्याकणे नष्टे कुतो धनम्।|

অৰ্থাৎ, যেতিয়া আমি জ্ঞান আহৰণ কৰিব লাগে, কিবা নতুন শিকিব লাগে, আমি প্ৰতিটো মুহূৰ্ত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত। আৰু যেতিয়া আমি ধন উপাৰ্জন কৰিব লাগে, অৰ্থাৎ প্ৰগতি, আমি প্ৰতিটো কণা, অৰ্থাৎ প্ৰতিটো সম্পদৰ সঠিক ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে। কিয়নো, সময়ৰ নষ্টৰ দ্বাৰা, বিদ্যা আৰু জ্ঞান হেৰাই যায়, আৰু কণাৰ ধ্বংসৰ দ্বাৰা, সম্পদ আৰু প্ৰগতিৰ পথ অৱৰুদ্ধ হয়। এইটো আমাৰ সকলো দেশবাসীৰ বাবে এক অনুপ্ৰেৰণা। আমি বহুত শিকিব লাগিব, নতুন উদ্ভাৱন কৰিব লাগিব, নতুন লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰিব লাগিব, সেয়েহে, আমি এক মুহূৰ্তও নষ্ট নকৰাকৈ অনুভৱ কৰিব লাগিব। আমি দেশখনক উন্নয়নৰ এক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব লাগিব, সেয়েহে আমি কৰিব লগা প্ৰতিটো সম্পদৰ সম্পূৰ্ণ ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব। এক প্ৰকাৰে, ই এক স্বাৱলম্বী ভাৰতৰ মন্ত্ৰ, কিয়নো যেতিয়া আমি আমাৰ সম্পদবোৰ সঠিকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰো, আমি সেইবোৰ অপচয় হ'বলৈ নিদিও, যেতিয়া আমি স্থানীয় লোকৰ শক্তিক স্বীকৃতি দিম, তেতিয়াহে দেশখন স্বাৱলম্বী হ'ব। গতিকে, আমি ডাঙৰ চিন্তা কৰিবলৈ, ডাঙৰ সপোন দেখিবলৈ আৰু সেইবোৰ পূৰণ কৰিবলৈ জীৱন দিয়াৰ আমাৰ সংকল্প পুনৰাবৃত্তি কৰো আহক। আৰু, আমাৰ সপোনবোৰ কেৱল আমাৰ মাজতেই সীমাবদ্ধ নহ'ব। আমাৰ সপোনবোৰ এনেকুৱা হ'ব যাতে আমাৰ সমাজ আৰু দেশৰ বিকাশ সংযুক্ত হৈ পৰে, আমাৰ প্ৰগতিয়ে দেশৰ প্ৰগতিৰ পথ মুকলি কৰে আৰু তাৰ বাবে, আমি আজি অনুভৱ কৰিব লাগিব, এক মুহূৰ্ত নেহেৰুৱাকৈ, কণা নেহেৰুৱাকৈ। মই নিশ্চিত যে এই সংকল্পৰ দ্বাৰা দেশখন আগন্তুক বৰ্ষত আগবাঢ়িব আৰু ২০২২ হ'ব নতুন ভাৰত গঢ়াৰ সোণালী পৃষ্ঠা। এই দৃঢ়বিশ্বাসৰ সৈতে, ২০২২ চনত আপোনালোক সকলোলৈ মোৰ শুভেচ্ছা থাকিল। অশেষ ধন্যবাদ।

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Explore More
শ্ৰী ৰাম জনমভূমি মন্দিৰৰ ধ্বজাৰোহণ উৎসৱত প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ সম্বোধনৰ অসমীয়া অনুবাদ

Popular Speeches

শ্ৰী ৰাম জনমভূমি মন্দিৰৰ ধ্বজাৰোহণ উৎসৱত প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ সম্বোধনৰ অসমীয়া অনুবাদ
'Will walk shoulder to shoulder': PM Modi pushes 'Make in India, Partner with India' at Russia-India forum

Media Coverage

'Will walk shoulder to shoulder': PM Modi pushes 'Make in India, Partner with India' at Russia-India forum
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM’s address at the Hindustan Times Leadership Summit
December 06, 2025
India is brimming with confidence: PM
In a world of slowdown, mistrust and fragmentation, India brings growth, trust and acts as a bridge-builder: PM
Today, India is becoming the key growth engine of the global economy: PM
India's Nari Shakti is doing wonders, Our daughters are excelling in every field today: PM
Our pace is constant, Our direction is consistent, Our intent is always Nation First: PM
Every sector today is shedding the old colonial mindset and aiming for new achievements with pride: PM

आप सभी को नमस्कार।

यहां हिंदुस्तान टाइम्स समिट में देश-विदेश से अनेक गणमान्य अतिथि उपस्थित हैं। मैं आयोजकों और जितने साथियों ने अपने विचार रखें, आप सभी का अभिनंदन करता हूं। अभी शोभना जी ने दो बातें बताई, जिसको मैंने नोटिस किया, एक तो उन्होंने कहा कि मोदी जी पिछली बार आए थे, तो ये सुझाव दिया था। इस देश में मीडिया हाउस को काम बताने की हिम्मत कोई नहीं कर सकता। लेकिन मैंने की थी, और मेरे लिए खुशी की बात है कि शोभना जी और उनकी टीम ने बड़े चाव से इस काम को किया। और देश को, जब मैं अभी प्रदर्शनी देखके आया, मैं सबसे आग्रह करूंगा कि इसको जरूर देखिए। इन फोटोग्राफर साथियों ने इस, पल को ऐसे पकड़ा है कि पल को अमर बना दिया है। दूसरी बात उन्होंने कही और वो भी जरा मैं शब्दों को जैसे मैं समझ रहा हूं, उन्होंने कहा कि आप आगे भी, एक तो ये कह सकती थी, कि आप आगे भी देश की सेवा करते रहिए, लेकिन हिंदुस्तान टाइम्स ये कहे, आप आगे भी ऐसे ही सेवा करते रहिए, मैं इसके लिए भी विशेष रूप से आभार व्यक्त करता हूं।

साथियों,

इस बार समिट की थीम है- Transforming Tomorrow. मैं समझता हूं जिस हिंदुस्तान अखबार का 101 साल का इतिहास है, जिस अखबार पर महात्मा गांधी जी, मदन मोहन मालवीय जी, घनश्यामदास बिड़ला जी, ऐसे अनगिनत महापुरूषों का आशीर्वाद रहा, वो अखबार जब Transforming Tomorrow की चर्चा करता है, तो देश को ये भरोसा मिलता है कि भारत में हो रहा परिवर्तन केवल संभावनाओं की बात नहीं है, बल्कि ये बदलते हुए जीवन, बदलती हुई सोच और बदलती हुई दिशा की सच्ची गाथा है।

साथियों,

आज हमारे संविधान के मुख्य शिल्पी, डॉक्टर बाबा साहेब आंबेडकर जी का महापरिनिर्वाण दिवस भी है। मैं सभी भारतीयों की तरफ से उन्हें श्रद्धांजलि अर्पित करता हूं।

Friends,

आज हम उस मुकाम पर खड़े हैं, जब 21वीं सदी का एक चौथाई हिस्सा बीत चुका है। इन 25 सालों में दुनिया ने कई उतार-चढ़ाव देखे हैं। फाइनेंशियल क्राइसिस देखी हैं, ग्लोबल पेंडेमिक देखी हैं, टेक्नोलॉजी से जुड़े डिसरप्शन्स देखे हैं, हमने बिखरती हुई दुनिया भी देखी है, Wars भी देख रहे हैं। ये सारी स्थितियां किसी न किसी रूप में दुनिया को चैलेंज कर रही हैं। आज दुनिया अनिश्चितताओं से भरी हुई है। लेकिन अनिश्चितताओं से भरे इस दौर में हमारा भारत एक अलग ही लीग में दिख रहा है, भारत आत्मविश्वास से भरा हुआ है। जब दुनिया में slowdown की बात होती है, तब भारत growth की कहानी लिखता है। जब दुनिया में trust का crisis दिखता है, तब भारत trust का pillar बन रहा है। जब दुनिया fragmentation की तरफ जा रही है, तब भारत bridge-builder बन रहा है।

साथियों,

अभी कुछ दिन पहले भारत में Quarter-2 के जीडीपी फिगर्स आए हैं। Eight परसेंट से ज्यादा की ग्रोथ रेट हमारी प्रगति की नई गति का प्रतिबिंब है।

साथियों,

ये एक सिर्फ नंबर नहीं है, ये strong macro-economic signal है। ये संदेश है कि भारत आज ग्लोबल इकोनॉमी का ग्रोथ ड्राइवर बन रहा है। और हमारे ये आंकड़े तब हैं, जब ग्लोबल ग्रोथ 3 प्रतिशत के आसपास है। G-7 की इकोनमीज औसतन डेढ़ परसेंट के आसपास हैं, 1.5 परसेंट। इन परिस्थितियों में भारत high growth और low inflation का मॉडल बना हुआ है। एक समय था, जब हमारे देश में खास करके इकोनॉमिस्ट high Inflation को लेकर चिंता जताते थे। आज वही Inflation Low होने की बात करते हैं।

साथियों,

भारत की ये उपलब्धियां सामान्य बात नहीं है। ये सिर्फ आंकड़ों की बात नहीं है, ये एक फंडामेंटल चेंज है, जो बीते दशक में भारत लेकर आया है। ये फंडामेंटल चेंज रज़ीलियन्स का है, ये चेंज समस्याओं के समाधान की प्रवृत्ति का है, ये चेंज आशंकाओं के बादलों को हटाकर, आकांक्षाओं के विस्तार का है, और इसी वजह से आज का भारत खुद भी ट्रांसफॉर्म हो रहा है, और आने वाले कल को भी ट्रांसफॉर्म कर रहा है।

साथियों,

आज जब हम यहां transforming tomorrow की चर्चा कर रहे हैं, हमें ये भी समझना होगा कि ट्रांसफॉर्मेशन का जो विश्वास पैदा हुआ है, उसका आधार वर्तमान में हो रहे कार्यों की, आज हो रहे कार्यों की एक मजबूत नींव है। आज के Reform और आज की Performance, हमारे कल के Transformation का रास्ता बना रहे हैं। मैं आपको एक उदाहरण दूंगा कि हम किस सोच के साथ काम कर रहे हैं।

साथियों,

आप भी जानते हैं कि भारत के सामर्थ्य का एक बड़ा हिस्सा एक लंबे समय तक untapped रहा है। जब देश के इस untapped potential को ज्यादा से ज्यादा अवसर मिलेंगे, जब वो पूरी ऊर्जा के साथ, बिना किसी रुकावट के देश के विकास में भागीदार बनेंगे, तो देश का कायाकल्प होना तय है। आप सोचिए, हमारा पूर्वी भारत, हमारा नॉर्थ ईस्ट, हमारे गांव, हमारे टीयर टू और टीय़र थ्री सिटीज, हमारे देश की नारीशक्ति, भारत की इनोवेटिव यूथ पावर, भारत की सामुद्रिक शक्ति, ब्लू इकोनॉमी, भारत का स्पेस सेक्टर, कितना कुछ है, जिसके फुल पोटेंशियल का इस्तेमाल पहले के दशकों में हो ही नहीं पाया। अब आज भारत इन Untapped पोटेंशियल को Tap करने के विजन के साथ आगे बढ़ रहा है। आज पूर्वी भारत में आधुनिक इंफ्रास्ट्रक्चर, कनेक्टिविटी और इंडस्ट्री पर अभूतपूर्व निवेश हो रहा है। आज हमारे गांव, हमारे छोटे शहर भी आधुनिक सुविधाओं से लैस हो रहे हैं। हमारे छोटे शहर, Startups और MSMEs के नए केंद्र बन रहे हैं। हमारे गाँवों में किसान FPO बनाकर सीधे market से जुड़ें, और कुछ तो FPO’s ग्लोबल मार्केट से जुड़ रहे हैं।

साथियों,

भारत की नारीशक्ति तो आज कमाल कर रही हैं। हमारी बेटियां आज हर फील्ड में छा रही हैं। ये ट्रांसफॉर्मेशन अब सिर्फ महिला सशक्तिकरण तक सीमित नहीं है, ये समाज की सोच और सामर्थ्य, दोनों को transform कर रहा है।

साथियों,

जब नए अवसर बनते हैं, जब रुकावटें हटती हैं, तो आसमान में उड़ने के लिए नए पंख भी लग जाते हैं। इसका एक उदाहरण भारत का स्पेस सेक्टर भी है। पहले स्पेस सेक्टर सरकारी नियंत्रण में ही था। लेकिन हमने स्पेस सेक्टर में रिफॉर्म किया, उसे प्राइवेट सेक्टर के लिए Open किया, और इसके नतीजे आज देश देख रहा है। अभी 10-11 दिन पहले मैंने हैदराबाद में Skyroot के Infinity Campus का उद्घाटन किया है। Skyroot भारत की प्राइवेट स्पेस कंपनी है। ये कंपनी हर महीने एक रॉकेट बनाने की क्षमता पर काम कर रही है। ये कंपनी, flight-ready विक्रम-वन बना रही है। सरकार ने प्लेटफॉर्म दिया, और भारत का नौजवान उस पर नया भविष्य बना रहा है, और यही तो असली ट्रांसफॉर्मेशन है।

साथियों,

भारत में आए एक और बदलाव की चर्चा मैं यहां करना ज़रूरी समझता हूं। एक समय था, जब भारत में रिफॉर्म्स, रिएक्शनरी होते थे। यानि बड़े निर्णयों के पीछे या तो कोई राजनीतिक स्वार्थ होता था या फिर किसी क्राइसिस को मैनेज करना होता था। लेकिन आज नेशनल गोल्स को देखते हुए रिफॉर्म्स होते हैं, टारगेट तय है। आप देखिए, देश के हर सेक्टर में कुछ ना कुछ बेहतर हो रहा है, हमारी गति Constant है, हमारी Direction Consistent है, और हमारा intent, Nation First का है। 2025 का तो ये पूरा साल ऐसे ही रिफॉर्म्स का साल रहा है। सबसे बड़ा रिफॉर्म नेक्स्ट जेनरेशन जीएसटी का था। और इन रिफॉर्म्स का असर क्या हुआ, वो सारे देश ने देखा है। इसी साल डायरेक्ट टैक्स सिस्टम में भी बहुत बड़ा रिफॉर्म हुआ है। 12 लाख रुपए तक की इनकम पर ज़ीरो टैक्स, ये एक ऐसा कदम रहा, जिसके बारे में एक दशक पहले तक सोचना भी असंभव था।

साथियों,

Reform के इसी सिलसिले को आगे बढ़ाते हुए, अभी तीन-चार दिन पहले ही Small Company की डेफिनीशन में बदलाव किया गया है। इससे हजारों कंपनियाँ अब आसान नियमों, तेज़ प्रक्रियाओं और बेहतर सुविधाओं के दायरे में आ गई हैं। हमने करीब 200 प्रोडक्ट कैटगरीज़ को mandatory क्वालिटी कंट्रोल ऑर्डर से बाहर भी कर दिया गया है।

साथियों,

आज के भारत की ये यात्रा, सिर्फ विकास की नहीं है। ये सोच में बदलाव की भी यात्रा है, ये मनोवैज्ञानिक पुनर्जागरण, साइकोलॉजिकल रेनसां की भी यात्रा है। आप भी जानते हैं, कोई भी देश बिना आत्मविश्वास के आगे नहीं बढ़ सकता। दुर्भाग्य से लंबी गुलामी ने भारत के इसी आत्मविश्वास को हिला दिया था। और इसकी वजह थी, गुलामी की मानसिकता। गुलामी की ये मानसिकता, विकसित भारत के लक्ष्य की प्राप्ति में एक बहुत बड़ी रुकावट है। और इसलिए, आज का भारत गुलामी की मानसिकता से मुक्ति पाने के लिए काम कर रहा है।

साथियों,

अंग्रेज़ों को अच्छी तरह से पता था कि भारत पर लंबे समय तक राज करना है, तो उन्हें भारतीयों से उनके आत्मविश्वास को छीनना होगा, भारतीयों में हीन भावना का संचार करना होगा। और उस दौर में अंग्रेजों ने यही किया भी। इसलिए, भारतीय पारिवारिक संरचना को दकियानूसी बताया गया, भारतीय पोशाक को Unprofessional करार दिया गया, भारतीय त्योहार-संस्कृति को Irrational कहा गया, योग-आयुर्वेद को Unscientific बता दिया गया, भारतीय अविष्कारों का उपहास उड़ाया गया और ये बातें कई-कई दशकों तक लगातार दोहराई गई, पीढ़ी दर पीढ़ी ये चलता गया, वही पढ़ा, वही पढ़ाया गया। और ऐसे ही भारतीयों का आत्मविश्वास चकनाचूर हो गया।

साथियों,

गुलामी की इस मानसिकता का कितना व्यापक असर हुआ है, मैं इसके कुछ उदाहरण आपको देना चाहता हूं। आज भारत, दुनिया की सबसे तेज़ी से ग्रो करने वाली मेजर इकॉनॉमी है, कोई भारत को ग्लोबल ग्रोथ इंजन बताता है, कोई, Global powerhouse कहता है, एक से बढ़कर एक बातें आज हो रही हैं।

लेकिन साथियों,

आज भारत की जो तेज़ ग्रोथ हो रही है, क्या कहीं पर आपने पढ़ा? क्या कहीं पर आपने सुना? इसको कोई, हिंदू रेट ऑफ ग्रोथ कहता है क्या? दुनिया की तेज इकॉनमी, तेज ग्रोथ, कोई कहता है क्या? हिंदू रेट ऑफ ग्रोथ कब कहा गया? जब भारत, दो-तीन परसेंट की ग्रोथ के लिए तरस गया था। आपको क्या लगता है, किसी देश की इकोनॉमिक ग्रोथ को उसमें रहने वाले लोगों की आस्था से जोड़ना, उनकी पहचान से जोड़ना, क्या ये अनायास ही हुआ होगा क्या? जी नहीं, ये गुलामी की मानसिकता का प्रतिबिंब था। एक पूरे समाज, एक पूरी परंपरा को, अन-प्रोडक्टिविटी का, गरीबी का पर्याय बना दिया गया। यानी ये सिद्ध करने का प्रयास किया गया कि, भारत की धीमी विकास दर का कारण, हमारी हिंदू सभ्यता और हिंदू संस्कृति है। और हद देखिए, आज जो तथाकथित बुद्धिजीवी हर चीज में, हर बात में सांप्रदायिकता खोजते रहते हैं, उनको हिंदू रेट ऑफ ग्रोथ में सांप्रदायिकता नज़र नहीं आई। ये टर्म, उनके दौर में किताबों का, रिसर्च पेपर्स का हिस्सा बना दिया गया।

साथियों,

गुलामी की मानसिकता ने भारत में मैन्युफेक्चरिंग इकोसिस्टम को कैसे तबाह कर दिया, और हम इसको कैसे रिवाइव कर रहे हैं, मैं इसके भी कुछ उदाहरण दूंगा। भारत गुलामी के कालखंड में भी अस्त्र-शस्त्र का एक बड़ा निर्माता था। हमारे यहां ऑर्डिनेंस फैक्ट्रीज़ का एक सशक्त नेटवर्क था। भारत से हथियार निर्यात होते थे। विश्व युद्धों में भी भारत में बने हथियारों का बोल-बाला था। लेकिन आज़ादी के बाद, हमारा डिफेंस मैन्युफेक्चरिंग इकोसिस्टम तबाह कर दिया गया। गुलामी की मानसिकता ऐसी हावी हुई कि सरकार में बैठे लोग भारत में बने हथियारों को कमजोर आंकने लगे, और इस मानसिकता ने भारत को दुनिया के सबसे बड़े डिफेंस importers के रूप में से एक बना दिया।

साथियों,

गुलामी की मानसिकता ने शिप बिल्डिंग इंडस्ट्री के साथ भी यही किया। भारत सदियों तक शिप बिल्डिंग का एक बड़ा सेंटर था। यहां तक कि 5-6 दशक पहले तक, यानी 50-60 साल पहले, भारत का फोर्टी परसेंट ट्रेड, भारतीय जहाजों पर होता था। लेकिन गुलामी की मानसिकता ने विदेशी जहाज़ों को प्राथमिकता देनी शुरु की। नतीजा सबके सामने है, जो देश कभी समुद्री ताकत था, वो अपने Ninety five परसेंट व्यापार के लिए विदेशी जहाज़ों पर निर्भर हो गया है। और इस वजह से आज भारत हर साल करीब 75 बिलियन डॉलर, यानी लगभग 6 लाख करोड़ रुपए विदेशी शिपिंग कंपनियों को दे रहा है।

साथियों,

शिप बिल्डिंग हो, डिफेंस मैन्यूफैक्चरिंग हो, आज हर सेक्टर में गुलामी की मानसिकता को पीछे छोड़कर नए गौरव को हासिल करने का प्रयास किया जा रहा है।

साथियों,

गुलामी की मानसिकता ने एक बहुत बड़ा नुकसान, भारत में गवर्नेंस की अप्रोच को भी किया है। लंबे समय तक सरकारी सिस्टम का अपने नागरिकों पर अविश्वास रहा। आपको याद होगा, पहले अपने ही डॉक्यूमेंट्स को किसी सरकारी अधिकारी से अटेस्ट कराना पड़ता था। जब तक वो ठप्पा नहीं मारता है, सब झूठ माना जाता था। आपका परिश्रम किया हुआ सर्टिफिकेट। हमने ये अविश्वास का भाव तोड़ा और सेल्फ एटेस्टेशन को ही पर्याप्त माना। मेरे देश का नागरिक कहता है कि भई ये मैं कह रहा हूं, मैं उस पर भरोसा करता हूं।

साथियों,

हमारे देश में ऐसे-ऐसे प्रावधान चल रहे थे, जहां ज़रा-जरा सी गलतियों को भी गंभीर अपराध माना जाता था। हम जन-विश्वास कानून लेकर आए, और ऐसे सैकड़ों प्रावधानों को डी-क्रिमिनलाइज किया है।

साथियों,

पहले बैंक से हजार रुपए का भी लोन लेना होता था, तो बैंक गारंटी मांगता था, क्योंकि अविश्वास बहुत अधिक था। हमने मुद्रा योजना से अविश्वास के इस कुचक्र को तोड़ा। इसके तहत अभी तक 37 lakh crore, 37 लाख करोड़ रुपए की गारंटी फ्री लोन हम दे चुके हैं देशवासियों को। इस पैसे से, उन परिवारों के नौजवानों को भी आंत्रप्रन्योर बनने का विश्वास मिला है। आज रेहड़ी-पटरी वालों को भी, ठेले वाले को भी बिना गारंटी बैंक से पैसा दिया जा रहा है।

साथियों,

हमारे देश में हमेशा से ये माना गया कि सरकार को अगर कुछ दे दिया, तो फिर वहां तो वन वे ट्रैफिक है, एक बार दिया तो दिया, फिर वापस नहीं आता है, गया, गया, यही सबका अनुभव है। लेकिन जब सरकार और जनता के बीच विश्वास मजबूत होता है, तो काम कैसे होता है? अगर कल अच्छी करनी है ना, तो मन आज अच्छा करना पड़ता है। अगर मन अच्छा है तो कल भी अच्छा होता है। और इसलिए हम एक और अभियान लेकर आए, आपको सुनकर के ताज्जुब होगा और अभी अखबारों में उसकी, अखबारों वालों की नजर नहीं गई है उस पर, मुझे पता नहीं जाएगी की नहीं जाएगी, आज के बाद हो सकता है चली जाए।

आपको ये जानकर हैरानी होगी कि आज देश के बैंकों में, हमारे ही देश के नागरिकों का 78 thousand crore रुपया, 78 हजार करोड़ रुपए Unclaimed पड़ा है बैंको में, पता नहीं कौन है, किसका है, कहां है। इस पैसे को कोई पूछने वाला नहीं है। इसी तरह इन्श्योरेंश कंपनियों के पास करीब 14 हजार करोड़ रुपए पड़े हैं। म्यूचुअल फंड कंपनियों के पास करीब 3 हजार करोड़ रुपए पड़े हैं। 9 हजार करोड़ रुपए डिविडेंड का पड़ा है। और ये सब Unclaimed पड़ा हुआ है, कोई मालिक नहीं उसका। ये पैसा, गरीब और मध्यम वर्गीय परिवारों का है, और इसलिए, जिसके हैं वो तो भूल चुका है। हमारी सरकार अब उनको ढूंढ रही है देशभर में, अरे भई बताओ, तुम्हारा तो पैसा नहीं था, तुम्हारे मां बाप का तो नहीं था, कोई छोड़कर तो नहीं चला गया, हम जा रहे हैं। हमारी सरकार उसके हकदार तक पहुंचने में जुटी है। और इसके लिए सरकार ने स्पेशल कैंप लगाना शुरू किया है, लोगों को समझा रहे हैं, कि भई देखिए कोई है तो अता पता। आपके पैसे कहीं हैं क्या, गए हैं क्या? अब तक करीब 500 districts में हम ऐसे कैंप लगाकर हजारों करोड़ रुपए असली हकदारों को दे चुके हैं जी। पैसे पड़े थे, कोई पूछने वाला नहीं था, लेकिन ये मोदी है, ढूंढ रहा है, अरे यार तेरा है ले जा।

साथियों,

ये सिर्फ asset की वापसी का मामला नहीं है, ये विश्वास का मामला है। ये जनता के विश्वास को निरंतर हासिल करने की प्रतिबद्धता है और जनता का विश्वास, यही हमारी सबसे बड़ी पूंजी है। अगर गुलामी की मानसिकता होती तो सरकारी मानसी साहबी होता और ऐसे अभियान कभी नहीं चलते हैं।

साथियों,

हमें अपने देश को पूरी तरह से, हर क्षेत्र में गुलामी की मानसिकता से पूर्ण रूप से मुक्त करना है। अभी कुछ दिन पहले मैंने देश से एक अपील की है। मैं आने वाले 10 साल का एक टाइम-फ्रेम लेकर, देशवासियों को मेरे साथ, मेरी बातों को ये कुछ करने के लिए प्यार से आग्रह कर रहा हूं, हाथ जोड़कर विनती कर रहा हूं। 140 करोड़ देशवसियों की मदद के बिना ये मैं कर नहीं पाऊंगा, और इसलिए मैं देशवासियों से बार-बार हाथ जोड़कर कह रहा हूं, और 10 साल के इस टाइम फ्रैम में मैं क्या मांग रहा हूं? मैकाले की जिस नीति ने भारत में मानसिक गुलामी के बीज बोए थे, उसको 2035 में 200 साल पूरे हो रहे हैं, Two hundred year हो रहे हैं। यानी 10 साल बाकी हैं। और इसलिए, इन्हीं दस वर्षों में हम सभी को मिलकर के, अपने देश को गुलामी की मानसिकता से मुक्त करके रहना चाहिए।

साथियों,

मैं अक्सर कहता हूं, हम लीक पकड़कर चलने वाले लोग नहीं हैं। बेहतर कल के लिए, हमें अपनी लकीर बड़ी करनी ही होगी। हमें देश की भविष्य की आवश्यकताओं को समझते हुए, वर्तमान में उसके हल तलाशने होंगे। आजकल आप देखते हैं कि मैं मेक इन इंडिया और आत्मनिर्भर भारत अभियान पर लगातार चर्चा करता हूं। शोभना जी ने भी अपने भाषण में उसका उल्लेख किया। अगर ऐसे अभियान 4-5 दशक पहले शुरू हो गए होते, तो आज भारत की तस्वीर कुछ और होती। लेकिन तब जो सरकारें थीं उनकी प्राथमिकताएं कुछ और थीं। आपको वो सेमीकंडक्टर वाला किस्सा भी पता ही है, करीब 50-60 साल पहले, 5-6 दशक पहले एक कंपनी, भारत में सेमीकंडक्टर प्लांट लगाने के लिए आई थी, लेकिन यहां उसको तवज्जो नहीं दी गई, और देश सेमीकंडक्टर मैन्युफैक्चरिंग में इतना पिछड़ गया।

साथियों,

यही हाल एनर्जी सेक्टर की भी है। आज भारत हर साल करीब-करीब 125 लाख करोड़ रुपए के पेट्रोल-डीजल-गैस का इंपोर्ट करता है, 125 लाख करोड़ रुपया। हमारे देश में सूर्य भगवान की इतनी बड़ी कृपा है, लेकिन फिर भी 2014 तक भारत में सोलर एनर्जी जनरेशन कपैसिटी सिर्फ 3 गीगावॉट थी, 3 गीगावॉट थी। 2014 तक की मैं बात कर रहा हूं, जब तक की आपने मुझे यहां लाकर के बिठाया नहीं। 3 गीगावॉट, पिछले 10 वर्षों में अब ये बढ़कर 130 गीगावॉट के आसपास पहुंच चुकी है। और इसमें भी भारत ने twenty two गीगावॉट कैपेसिटी, सिर्फ और सिर्फ rooftop solar से ही जोड़ी है। 22 गीगावाट एनर्जी रूफटॉप सोलर से।

साथियों,

पीएम सूर्य घर मुफ्त बिजली योजना ने, एनर्जी सिक्योरिटी के इस अभियान में देश के लोगों को सीधी भागीदारी करने का मौका दे दिया है। मैं काशी का सांसद हूं, प्रधानमंत्री के नाते जो काम है, लेकिन सांसद के नाते भी कुछ काम करने होते हैं। मैं जरा काशी के सांसद के नाते आपको कुछ बताना चाहता हूं। और आपके हिंदी अखबार की तो ताकत है, तो उसको तो जरूर काम आएगा। काशी में 26 हजार से ज्यादा घरों में पीएम सूर्य घर मुफ्त बिजली योजना के सोलर प्लांट लगे हैं। इससे हर रोज, डेली तीन लाख यूनिट से अधिक बिजली पैदा हो रही है, और लोगों के करीब पांच करोड़ रुपए हर महीने बच रहे हैं। यानी साल भर के साठ करोड़ रुपये।

साथियों,

इतनी सोलर पावर बनने से, हर साल करीब नब्बे हज़ार, ninety thousand मीट्रिक टन कार्बन एमिशन कम हो रहा है। इतने कार्बन एमिशन को खपाने के लिए, हमें चालीस लाख से ज्यादा पेड़ लगाने पड़ते। और मैं फिर कहूंगा, ये जो मैंने आंकडे दिए हैं ना, ये सिर्फ काशी के हैं, बनारस के हैं, मैं देश की बात नहीं बता रहा हूं आपको। आप कल्पना कर सकते हैं कि, पीएम सूर्य घर मुफ्त बिजली योजना, ये देश को कितना बड़ा फायदा हो रहा है। आज की एक योजना, भविष्य को Transform करने की कितनी ताकत रखती है, ये उसका Example है।

वैसे साथियों,

अभी आपने मोबाइल मैन्यूफैक्चरिंग के भी आंकड़े देखे होंगे। 2014 से पहले तक हम अपनी ज़रूरत के 75 परसेंट मोबाइल फोन इंपोर्ट करते थे, 75 परसेंट। और अब, भारत का मोबाइल फोन इंपोर्ट लगभग ज़ीरो हो गया है। अब हम बहुत बड़े मोबाइल फोन एक्सपोर्टर बन रहे हैं। 2014 के बाद हमने एक reform किया, देश ने Perform किया और उसके Transformative नतीजे आज दुनिया देख रही है।

साथियों,

Transforming tomorrow की ये यात्रा, ऐसी ही अनेक योजनाओं, अनेक नीतियों, अनेक निर्णयों, जनआकांक्षाओं और जनभागीदारी की यात्रा है। ये निरंतरता की यात्रा है। ये सिर्फ एक समिट की चर्चा तक सीमित नहीं है, भारत के लिए तो ये राष्ट्रीय संकल्प है। इस संकल्प में सबका साथ जरूरी है, सबका प्रयास जरूरी है। सामूहिक प्रयास हमें परिवर्तन की इस ऊंचाई को छूने के लिए अवसर देंगे ही देंगे।

साथियों,

एक बार फिर, मैं शोभना जी का, हिन्दुस्तान टाइम्स का बहुत आभारी हूं, कि आपने मुझे अवसर दिया आपके बीच आने का और जो बातें कभी-कभी बताई उसको आपने किया और मैं तो मानता हूं शायद देश के फोटोग्राफरों के लिए एक नई ताकत बनेगा ये। इसी प्रकार से अनेक नए कार्यक्रम भी आप आगे के लिए सोच सकते हैं। मेरी मदद लगे तो जरूर मुझे बताना, आईडिया देने का मैं कोई रॉयल्टी नहीं लेता हूं। मुफ्त का कारोबार है और मारवाड़ी परिवार है, तो मौका छोड़ेगा ही नहीं। बहुत-बहुत धन्यवाद आप सबका, नमस्कार।