ଏକ ସ୍ମାରକ ଡାକ ଟିକଟ ‘ସୁରକ୍ଷିତ୍ ଜୟେନ, ପ୍ରଶିକ୍ଷିତ ଜୟେନ’ ଜାରି କରା ଯାଇଛି
‘ଆଜାଦୀର ଅମୃତ ମହୋତ୍ସବ - ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ମାନଙ୍କର ଯୋଗଦାନ’ ବିଷୟ ଉପରେ ସର୍ବପ୍ରଥମ ଡିଜିଟାଲ୍ ପିବିଡି ପ୍ରଦର୍ଶନୀକୁ ଉଦ୍‌ଘାଟନ କରିଛନ୍ତି
“ଇନ୍ଦୋର ଏକ ସହର ଏବଂ ଏକ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ମଧ୍ୟ, ଯାହା ନିଜର ଐତିହ୍ୟକୁ ସଂରକ୍ଷିତ କରି ରଖିବା ସହିତ ସମୟ ଠାରୁ ଆଗରେ ଚାଲିଥାଏ”
“ଅମୃତ କାଳ” ରେ ଭାରତର ଯାତ୍ରାରେ ଆମର ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ମାନଙ୍କର ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନ ରହିଛି ”
ଅମୃତ କାଳ ସମୟରେ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଭାରତର ଅନନ୍ୟ ବିଶ୍ୱ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା କ୍ରମରେ ଏହାର ଭୂମିକା ଦୃଢ଼ କରାଯିବ”
“ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆମେ ବସୁଧୈବ କୁଟୁମ୍ବକମ୍ ଏବଂ ଏକ ଭାରତ, ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭାରତର ଅସଂଖ୍ୟ ଚିତ୍ର ଦେଖିଥାଉ”
“ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ଦକ୍ଷ ଭାରତର ସ୍ୱରକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିଥାନ୍ତି”
“ଜି -୨୦ କେବଳ କୂଟନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନୁହେଁ ବରଂ ଏହାକୁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣର ଏକ ଐତିହାସିକ ଘଟଣାରେ ପରିଣତ କରାଯିବ, ଯେଉଁଠାରେ ଜଣେ ‘ଅତିଥି ଦେବୋ ଭବ’ ର ଭାବନାକୁ ଦେଖି ପାରିବ
“ଭାରତୀୟ ଯୁବକ ମାନଙ୍କ ଦକ୍ଷତା, ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟଶୈଳୀର ନୈତିକତା ବିଶ୍ୱ ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ଇଞ୍ଜିନ ହୋଇ ପାରିବ”

ଗୁୟାନର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡକ୍ଟର ମହମ୍ମଦ ଇରଫାନ ଅଲି ଜୀ, ସୁରୀନାମର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶ୍ରୀ ଚନ୍ଦ୍ରିକା ପ୍ରସାଦ ସନ୍ତୋଷ ଜୀ, ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶର ରାଜ୍ୟପାଳ ଶ୍ରୀ ମଙ୍ଗୁଭାଇ ପଟେଲ, ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶିବରାଜ ସିଂହ ଚୌହାନ, ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏସ. ଜୟଶଙ୍କର ଜୀ, ମନ୍ତ୍ରିମଣ୍ଡଳ ଅନ୍ୟ ସହଯୋଗୀଗଣ ଏବଂ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ଦିବସ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରୁ ଆସିଥିବା ମୋର ପ୍ରିୟ ଭାଇ ଏବଂ ଭଉଣୀମାନେ!

ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ୨ଠ୨୩ର ମଙ୍ଗଳକାମନା କରୁଛି । ପାଖିପାଖି ୪ ବର୍ଷ ପରେ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ଦିବସ ସମ୍ମିଳନୀ ପୁଣିଥରେ ନିଜର ମୂଳ ସ୍ୱରୂପରେ, ନିଜର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁନ୍ଦରତାର ସହିତ ହେଉଛି । ନିଜ ଲୋକମାନଙ୍କ ସହିତ ସାକ୍ଷାତ ହେବା, ସାମ୍ନାସାମ୍ନି କଥା ହେବାର ନିଜର ଅଲଗା ହିଁ ଆନନ୍ଦ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ, ଏବଂ ତାହାର ମହତ୍ତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ। ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କର ୧୩ଠ କୋଟି ଦେଶବାସୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି, ସ୍ୱାଗତ କରୁଛି ।

ଭାଇ ଏବଂ ଭଉଣୀମାନେ,

ଏଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ନିଜ ନିଜ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅସାଧାରଣ ଉପଲବ୍ଧିଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ନିଜ ଦେଶର ମାଟିକୁ ପ୍ରଣାମ କରିବାକୁ ଆସିଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହି ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ସମ୍ମିଳନୀ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ସେହି ଦେଶରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଛି, ତାହାକୁ ଦେଶର ପ୍ରାଣକେନ୍ଦ୍ର କୁହାଯାଇଥାଏ । ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ମା’ ନିର୍ମଳାଙ୍କ ଜଳ, ଏଠିକାର ଜଙ୍ଗଲ, ଆଦିବାସୀ ପରମ୍ପରା, ଏଠିକାର ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା, ଏମିତି କେତେ କ’ଣ ଅଛି, ଯାହା ଆପଣଙ୍କର ଏହି ଯାତ୍ରାକୁ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ କରିବ । ଏବେ କିଛିଦିନ ତଳେ ନିକଟରେ ଉଜ୍ଜୈନ ଠାରେ ଭଗବାନ ମହାକାଳଙ୍କର ମହାଲୋକଙ୍କର ମଧ୍ୟ ସୁନ୍ଦର ଏବଂ ଦିବ୍ୟ ବିସ୍ତାର ହୋଇଛି । ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି, ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ସେଠାକୁ ଯାଇ ଭଗବାନ ମହାକାଳଙ୍କର ଆଶୀର୍ବାଦ ମଧ୍ୟ ନେବେ ଏବଂ ସେହି ଅଦ୍ଭୁତ ଅନୁଭବର ଅଂଶ ମଧ୍ୟ ହେବେ ।

ସାଥୀମାନେ,

ଏମିତି ଆମେ ସମସ୍ତ ବର୍ତ୍ତମାନ ଯେଉଁ ସହରରେ ଅଛନ୍ତି, ସେ ମଧ୍ୟ ନିଜେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଲୋକେ କୁହନ୍ତି ଯେ ଇଂଦୋର ଏକ ସହର ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ମୁଁ କହୁଛି ଇଂଦୋର ଏକ ଭ୍ରମଣ ସ୍ଥାନ ଅଟେ, ଯିଏ ସମୟ ଠାରୁ ଆଗକୁ ଚାଲିଥାଏ, ତାହା ସହିତ ଦେଶ ଐତିହ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ଏକତ୍ରିତ କରିଥାଏ । ଇଂଦୋର ସ୍ୱଚ୍ଛତାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦେଶରେ ଏକ ଭିନ୍ନ ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛୁ । ଖାଇବା ପିଇବା ପାଇଁ ‘ଆମର ଇଂଦୋର’ କେବଳ ଦେଶର ନୁହେଁ, ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଅନୁପମ ଅଟେ । ଇଂଦୋରୀ ନମକିନର ସ୍ୱାଦ, ଏଠିକାର ଲୋକମାନଙ୍କର ଏଠାରେ ଯେଉଁ ପୋହାର ପେଷା ରହିଛି, ସାଗୁଦାନର ଖେଚୁଡ଼ି, କଚୋଡ଼ି-ସମୋସା-ଶିଙ୍କଜୀ, ଯେଉଁମାନେ ମଧ୍ୟ ଏଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖିଛନ୍ତି, ତାଙ୍କ ମୁହଁରୁ ଲାଳ ନ ବାହାରି ରହିପାରିବ ନାହିଁ । ଏବଂ ଯିଏ ଏହାକୁ ଚାଖିଛନ୍ତି, ସିଏ ଅନ୍ୟ କେଉଁଠାକୁ ମୁହଁ ମୋଡ଼ି ଦେଖିନାହାନ୍ତି! ସେହିଭଳି ଭାବରେ ଚୁମ୍ବନ ଦୋକାନ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଅଟେ, ସରାଫା ମଧ୍ୟ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଏହି କାରଣରୁ କିଛି ଲୋକ ଇଂଦୋରର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସହିତ ସ୍ୱାଦର ରାଜଧାନୀ ମଧ୍ୟ କହିଥାଉ । ମୋତେ ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି, ଏଠିକାର ଅନୁଭବକୁ ଆପଣ ନିଜେ ମଧ୍ୟ ଭୁଲିବେ ନାହିଁ, ଏବଂ ଫେରିବା ପରେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଏଠିକାର ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଭୁଲିବେ ନାହିଁ।

ସାଥୀମାନେ,

ଏହି ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ଦିବସ ଅନେକ ଉପାୟରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର । ଆମେ କିଛି ମାସ ପୂର୍ବରୁ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତାର ୭୫ ବର୍ଷ ପାଳନ କରିଥିଲୁ, ଆମର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଏକ ଡିଜିଟାଲ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଏଠାରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ସେହି ଗୌରବମୟ ଯୁଗକୁ ପୁଣିଥରେ ଆପଣମାନଙ୍କ ସମ୍ମୁଖକୁ ଆଣିଛି ।

ସାଥୀମାନେ,

ଏହି ଦେଶ ଆସନ୍ତା ୨୫ ବର୍ଷରେ ଅମୃତ କାଳ ମଧ୍ୟକୁ ପ୍ରବେଶ କରୁଛି, ଏହି ଯାତ୍ରାରେ ଆମ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନ ରହିଛି । ଭାରତର ଅନନ୍ୟ ବିଶ୍ୱ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ କ୍ରମରେ ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଆପଣମାନେ ଦୃଢ଼ ହେବେ ।

ସାଥୀମାନେ,

ଆମର ଏଠାରେ କୁହାଯାଇଥାଏ- ‘ସ୍ୱଦେଶୋ ଭୁବନତ୍ରୟମ’ । ଅର୍ଥାତ, ଆମ ପାଇଁ ପୁରା ସଂସାର ହିଁ ଆମର ସ୍ୱଦେଶ ଅଟେ । ମନୁଷ୍ୟ ମାତ୍ରେ ହିଁ ଆମର ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବ ଅଟନ୍ତି । ଏହି ପାରମ୍ପରିକ ବିଚାରଧାରା ଉପରେ ଆମର ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନେ ଭାରତର ସାଂସ୍କୃତିକ ବିସ୍ତାରକୁ ଆକାର ଦେଇଥିଲେ । ମୁଁ ଦୁନିଆର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କୋଣକୁ ଯାଇଛି । ମୁଁ ସଭ୍ୟତାର ସମାଗମର ଅନନ୍ତ ସମ୍ଭାବନାକୁ ବୁଝିଛି । ଆମେ ବହୁବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ବୈଶ୍ୱିକ ବାଣିଜ୍ୟର ଅସାଧାରଣ ପରମ୍ପରା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଆମେ ଅସୀମ ଲାଗୁଥିବା ସମୁଦ୍ରକୁ ସେପାରିକୁ ଗଲୁ । ଅଲଗା ଅଲଗା ଦେଶ, ଅଲଗା ଅଲଗା ସଭ୍ୟତାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟାବସାୟିକ ସମ୍ବନ୍ଧ କିଭଳି ଉନ୍ନତ ସମୃଦ୍ଧି ଆଣିଦେବ ତା’ ପାଇଁ ପଥ ଖୋଲି ଦେଇପାରିବ, ଭାରତ ଏବଂ ଭାରତୀୟମାନେ ଏହାକୁ କରି ଦେଖାଇଲେ । ଆଜି ଆପଣମାନେ କୋଟି କୋଟି ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଗ୍ଲୋବାଲ ମ୍ୟାପରେ ଦେଖିଥାଉ, ସେତେବେଳେ ଅନେକ ଚିତ୍ର ଆମ ଆଖି ଆଗରେ ଆସିଥାଏ । ଦୁନିଆରେ ଏତେ ଅଲଗା ଅଲଗା ଦେଶରେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତର ଲୋକମାନେ ଗୋଟିଏ ସାମାନ୍ୟ ଅବୟବ ଭଳି ଦେଖିଥାନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ‘ବସୁଧୈବ କୁଟୁମ୍ବକମ’ର ଭାବନା ତାହା ସାକ୍ଷାତ ଦର୍ଶନ ହୋଇଥାଏ । ବିଶ୍ୱର କୌଣସି ଏକ ଦେଶରେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତର ଅଲଗା ଅଲଗା ପ୍ରାନ୍ତରୁ, ଅଲଗା ଅଲଗା ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକମାନେ ମିଶିଥାନ୍ତେ, ସେତେବେଳେ ‘ଏକ ଭାରତ, ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭାରତ’ର ସୁଖଦ ଅନୁଭବ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । ବିଶ୍ୱର ଅଲଗା ଅଲଗା ଦେଶରେ ଯେତେବେଳେ ସବୁଠାରୁ ଶାନ୍ତିପ୍ରିୟ, ଲୋକତାନ୍ତ୍ରିକ ଏବଂ ଅନୁଶାସିତ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ଚର୍ଚ୍ଚା ହୋଇଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଲୋକତନ୍ତ୍ରର ଜନନୀ ହେବାରେ ଭାରତୀୟ ଗୌରବ ଅନେକ ଗୁଣ ବଢ଼ି ଯାଇଥାଏ । ଏବଂ ଯେତେବେଳେ, ଆମର ଏହି ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ଯୋଗଦାନକୁ ବିଶ୍ୱ ଆକଳନ କରିଥାଏ, ସେତେବେଳେ ତାହାକୁ ‘ସଶକ୍ତ ଏବଂ ସମର୍ଥ ଭାରତ’ ତାହାର ହିଁ ଧ୍ୱନି ଶୁଣିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ସେଥିପାଇଁ ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ, ସମସ୍ତ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କୁ ବିଦେଶ ଭୂମିରେ ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ବ୍ରାଣ୍ଡ୍ ଆମ୍ବାସାଡାର କହୁଛି । ସରକାରୀ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ରାଜଦୂତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ଭାରତର ମହାନ ଇତିହାସରେ ଆପଣ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ହୋଇଥାନ୍ତି।

ସାଥୀମାନେ,

ଭାରତର ବ୍ରାଣ୍ଡ୍ ଆମ୍ବାସାଡାର ଭାବେ ଆପଣଙ୍କର ଭୂମିକା ଭିନ୍ନ ଭାବେ ରହିଛି । ଆପଣ ମେକ ଇନ ଇଣ୍ଡିଆର ବ୍ରାଣ୍ଡ୍ ଆମ୍ବାସାଡାର ଅଟନ୍ତି । ଆପଣ ଯୋଗ ଏବଂ ଆୟୁର୍ବେଦର ବ୍ରାଣ୍ଡ୍ ଆମ୍ବାସାଡାର ଅଟନ୍ତି । ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଭାରତର କୁଟୀର ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ହସ୍ତତନ୍ତର ବ୍ରାଣ୍ଡ୍ ଆମ୍ବାସାଡାର ଅଟନ୍ତି । ଏଥିସହିତ ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଭାରତର ମିଲେଟ ବ୍ରାଣ୍ଡ୍ ଆମ୍ବାସାଡାର ଅଟନ୍ତି । ଆପଣ ଆଗରୁ ଜାଣିଥିବେ ଯେ ୨୦୨୩କୁ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଦ୍ୱାରା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମିଲେଟ ବର୍ଷ ଭାବରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି । ଫେରିବା ସମୟରେ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହିତ କିଛି ମିଲେଟ ପ୍ରଡକ୍ଟ ନେବାକୁ ମୁଁ ନିବେଦନ କରୁଛି । ଏହି ଦ୍ରୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ସମୟରେ ଆପଣମାନଙ୍କର ଆଉ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଅଛି । ଆପଣ ହେଉଛନ୍ତି ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଭାରତ ବିଷୟରେ ଅଧିକ ଜାଣିବାକୁ ବିଶ୍ୱର ଇଚ୍ଛାକୁ ସମାଧାନ କରିବେ। ଆଜି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଭାରତକୁ ବହୁତ ଆଗ୍ରହ ଏବଂ କୌତୁହଳର ସହ ଅପେକ୍ଷା କରିଛି, ମୁଁ କାହିଁକି ଏହା କହୁଛି ତାହା ବୁଝିବା ଜରୁରୀ । 

ସାଥୀମାନେ,

ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ଯେଉଁ ବିକାଶର ଗତି ହାସଲ କରିଛି, ସେ କରିଥିବା ସଫଳତା ଅସାଧାଣ, ଅଦୃଶ୍ୟ ଅଟେ । ଯେତେବେଳେ କୋଭିଡ ମହାମାରୀ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ କିଛି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସ୍ୱଦେଶୀ ଟିକା ତିଆି କଲା, ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ନିଜ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ୨୨ଠ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟିକା ମାଗଣାରେ ଯୋଗାଇବାର ରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କଲା, ସେତେବେଳେ ଭାରତ ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ୱର ଉଦୀୟମାନ ଅର୍ଥନୀତିରେ ପରିଣତ ହେଲା, ଯେତେବେଳେ ବୈଶ୍ୱିକ ଅସ୍ଥିରତା ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ବୃହତ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ହୋଇଥାଏ, ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ବଡ଼ ଅର୍ଥନୀତି ସହିତ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥାଏ, ଶ୍ରେଷ୍ଠ-୫ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଯୋଗ ଦେଇଥାଏ, ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ ଇକୋସିଷ୍ଟମ ହୋଇଥାଏ, ସେତେବେଳେ ମୋବାଇଲ ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଇଲେକଟ୍ରୋନିକ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ‘ମେକ ଇନ ଇଣ୍ଡିଆ’ର ଡିଣ୍ଡିମ ବାଜିଥାଏ । ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ନିଜେ ତେଜସ ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ, ବିମାନ ପରିବହନକାରୀ ଆଇଏନଏସ ବିକ୍ରାନ୍ତ ଏବଂ ଆରିହାଣ୍ଟ ପରି ଆଣବିକ ବୁଡ଼ାଜାହାଜ ନିର୍ମାଣ କରେ, ଏହା ସ୍ୱାଭାବିକ ଯେ ଭାରତ କ’ଣ କରୁଛି ଏବଂ ଏହା କିପରି କରୁଛି ତାହା ଉପରେ ବିଶ୍ୱ ତଥା ବିଶ୍ୱର ଲୋକମାନଙ୍କର ଆଗ୍ରହ ରହିଥାଏ ।

ଲୋକମାନେ ଜାଣିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତର ଗତି କ’ଣ, ସ୍କେଲ କ’ଣ ଅଟେ, ଭାରତର ଭବିଷ୍ୟତ କ’ଣ । ଏହିଭଳି ଭାବରେ, ଯେତେବେଳେ ନଗଦରହିତ ଅର୍ଥନୀତିର କଥା ଆସିଥାଏ, ଫିନଟେକର ଚର୍ଚ୍ଚା ହୋଇଥାଏ ସେତେବେଳେ ଦୁନିଆ ଏହା ଦେଖି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଯିବ ଯେ ବିଶ୍ୱର ୪ଠ ପ୍ରତିଶତ ରିଅଲ ଟାଇମ ଡିଜିଟାଲ ନେଣ-ଦେଣ ଭାରତରେ ହୋଇଥାଏ । ଯେୋତବେଳେ ସ୍ପେସର ଭବିଷ୍ୟତର କଥା ଆସିଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଭାରତର ଚର୍ଚ୍ଚା ଅନ୍ତରୀକ୍ଷ ପ୍ରଦୌଗିକର ସବୁଠାରୁ ଉନ୍ନତ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ହୋଇଥାଏ । ଭାରତ, ଗୋଟିଏ ଥରରେ ଶହେ ଶହେ ସାଟେଲାଇଟସ ଲଞ୍ଚ କରିବାର ରେକର୍ଡ ସ୍ଥିର କରିଛି । ସଫ୍ଟୱେର ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆମର ଶକ୍ତି ଦୁନିଆ ଦେଖୁଛି । ଆପଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ବହୁତ ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ବହୁତ ବଡ଼ ମାଧ୍ୟମ ହେଲେ। ଭାରତର ଏହି ବଢୁଥିବା ସାମର୍ଥ୍ୟ, ଭାରତର ଏହି ଦମ ଖମ, ଭାରତର ଜଡ଼ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିର ଛାତିକୁ ଫୁଲାଇ ଦେଇଥାଏ । ବୈଶ୍ୱିକ ମଞ୍ଚ ଉପରେ ଆଜି ଭାରତର ଧ୍ୱନି, ଭାରତର ସଂଦେଶ, ଭାରତର ଅନେକ କଥା ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଅର୍ଥ ରହିଥାଏ । ଭାରତର ଏହି ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଶକ୍ତି ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଆହୁରି ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିବ ଏବଂ ସେଥିପାଇଁ, ଭାରତ ପ୍ରତି ଜିଜ୍ଞାସା, ଭାରତ ପ୍ରତି ଜିଜ୍ଞାସା ମଧ୍ୟ ଆହୁରି ବଢ଼ିବ । ଏବଂ ସେଥିପାଇଁ ବିଦେଶରେ ରହୁଥିବା ମୂଳ ଭାରତୀୟ ଲୋକମାନଙ୍କର, ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କର ଦାୟିତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ବଢ଼ିଯାଇଥାଏ । ଆପଣଙ୍କ ନିକଟରେ ଆଜି ଭାରତ ବିଷୟରେ ଯେତିକି ବ୍ୟାପକ ସୂଚନା ଥିବ, ସେତିକି ଆପଣ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଭାରତର ବୃଦ୍ଧି ଘଟୁଥିବା ସାମର୍ଥ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ କହିପାରିବେ ଏବଂ ତଥ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଆଧାର ଉପରେ କହିପାରିବେ । ମୋର ଅନୁରୋଧ ଯେ ଆପଣଙ୍କ ନିକଟରେ ସାଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜ୍ଞାନ ରହିବା ସହିତ ଭାରତର ପ୍ରଗତି ସମ୍ପର୍କରେ ସଦ୍ୟ ସୂଚନା ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ସାଥୀମାନେ,

ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଜଣାଅଛି, ଚଳିତ ବର୍ଷ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ଜି-୨ଠ ସମୂହର ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା ମଧ୍ୟ କରୁଛି । ଭାରତ ଏହି ଦାୟିତ୍ୱକୁ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ସୁଯୋଗ ଆକାରରେ ଦେଖୁଛି । ଆମ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱକୁ ଭାରତ ସମ୍ପର୍କରେ କହିବାର ସୁଯୋଗ ଆସିଛି । ଏହା ଦୁନିଆ ପାଇଁ ଭାରତର ଅନୁଭବଗୁଡ଼ିକରୁ ଶିଖିବାର ପୁରୁଣା ଅନୁଭୂତିଗୁଡ଼ିକରୁ ସ୍ଥାୟୀ ଭବିଷ୍ୟତର ଦିଗ ତିଆରି କରିବାର ଅବସର ଅଟେ । ଆମକୁ ଜି-୨ଠ କେବଳ ଏକ କୂଟନୈତିକ ଘଟଣା ନୁହେଁ, ବରଂ ଜନ-ଭାଗିଦାରୀର ଏକ ଐତିହାସିକ ଆୟୋଜନ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହା ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶ, ଭାରତର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ‘ଅତିଥି ଦେବୋ ଭବଃ’ର ଭାବନାକୁ ଦେଖିବାକୁ ହେବ । ଆପଣ ମଧ୍ୟ ନିଜ ଦେଶରୁ ଆସୁଥିବା ପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ତାଙ୍କୁ ଭାରତ ବିଷୟରେ କହିପାରିବେ । ଏହାଦ୍ୱାରା ତାଙ୍କୁ ଭାରତ ପହଂଚିବା ପୂର୍ବରୁ ହିଁ ଆପଣମାନେ ଏବଂ ସ୍ୱାଗତର ଅନୁଭବ ହେବ ।

ସାଥୀମାନେ,

ଏବଂ ମୁଁ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିବି ଯେ ଯେତେବେଳେ ଜି-୨ଠ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଅନେକ ୨ଠଠ ବୈଠକ ହେବ । ଜି-୨ଠ ସମୂହର୨ଠଠ ପ୍ରତିନିଧି ମଣ୍ଡଳ ଏଠାକୁ ଆସିବାକୁ ଅଛନ୍ତି । ଭାରତର ଅଲଗା ଅଲଗା ସହରକୁ ଯିବାକୁ ଅଛି । ଏଠାରୁ ଯିବା ପରେ ସେଠାରେ ରହୁଥିବା ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ତାଙ୍କୁ ଡାକନ୍ତୁ, ଭାରତକୁ ଯାଇଥିଲୁ କେମିତି ରହିଲା, ତାଙ୍କର ଅନୁଭବକୁ ଶୁଣନ୍ତୁ । ମୁଁ ଭାବୁଛି ଯେ ତାଙ୍କ ସହିତ ଆମର ସମ୍ପର୍କ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ଏକ ସୁଯୋଗ ହୋଇଯିବ ।

ସାଥୀମାନେ,

ଆଜି ଭାରତରେ କେବଳ ବିଶ୍ୱର ଜ୍ଞାନ କେନ୍ଦ୍ର ହେବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ନାହିଁ, ବରଂ ଦକ୍ଷତା ରାଜଧାନୀ ହେବାର ମଧ୍ୟ ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଆଜି ଭାରତରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ଦକ୍ଷ ଯୁବକ ଅଛନ୍ତି । ଆମ ଯୁବକମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ଦକ୍ଷତା ମଧ୍ୟ ଅଛି, ମୂଲ୍ୟବୋଧ ମଧ୍ୟ ଅଛି ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଆବଶ୍ୟକ ଉତ୍ସାହ ଏବଂ ସଚ୍ଚୋଟତା ମଧ୍ୟ ଅଛି । ଭାରତର ଏହି ଦକ୍ଷତା ରାଜଧାନୀ ବିଶ୍ୱର ବିକାଶର ଇଞ୍ଜିନ ହୋଇପାରିବ । ଭାରତରେ ଉପସ୍ଥିତ ଯୁବକମାନଙ୍କ ସହିତ ଭାରତର ପ୍ରାଥମିକତା ପ୍ରବାସୀ ଯୁବକମାନେ ମଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି ଯାହା ଭାରତ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଛନ୍ତି । ଆମର ପରବର୍ତ୍ତୀ ପିଢ଼ିର ଯୁବଗୋଷ୍ଠୀ, ଯେଉଁମାନେ ବିଦେଶରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଛନ୍ତି, ସେଠାରେ ବଢ଼ିଛନ୍ତି, ଆମେ ସେମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଆମର ଭାରତକୁ ଜାଣିବା ବୁଝିବାକୁ ଅନେକ ଅବସର ଦେଉଛୁ । ଆଗାମୀ ପିଢ଼ିର ପ୍ରବାସୀ ଯୁବକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତକୁ ନେଇ ଉତ୍ସାହ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି । ସେମାନେ ତାଙ୍କ ନିଜ ପିତା-ମାତାଙ୍କ ଦେଶ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ଯୋଡ଼ିହେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି । ଏହା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କର ଦାୟିତ୍ୱ ଯେ ଆମେ ଏହି ଯୁବଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କୁ କେବଳ ଦେଶ ବିଷୟରେ ଭଲ ଭାବରେ କହିବା ଉଚିତ, ବରଂ ସେମାନଙ୍କୁ ଭାରତ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଇବା ଉଚିତ । ପାରମ୍ପରିକ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଆଧୁନିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସହିତ ଏହି ଯୁବକମାନେ ଭବିଷ୍ୟତ ଜଗତକୁ ଭାରତ ବିଷୟରେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ଜଣାଇବାକୁ ଭାରତ, ବିଷୟରେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ଜଣାଇବାକୁ ସମର୍ଥ ହେବେ, ଯୁବକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯେତିକି ଜିଜ୍ଞାସା ବଢ଼ିବ, ସେତିକି ଭାରତ ସହ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଥିବା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିବ, ଭାରତ ସହ ଜଡ଼ିତ ଗବେଷଣା ବଢ଼ିବ, ଭାରତର ଗୌରବ ବଢ଼ିବ । ଏହି ଯୁବକମାନେ ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ପର୍ବ ସମୟରେ, ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମେଳା ସମୟରେ ଆସିପାରନ୍ତି କିମ୍ବା ପୁଣି ବୁଦ୍ଧ ସର୍କିଟ, ରାମାୟଣ ସର୍କିଟର ଲାଭ ଉଠାଇ ପାରିବେ । ତାହା ସ୍ୱାଧୀନତାର ଅମୃତ ମହୋତ୍ସବ ଅଧିନରେ ଆୟୋଜିତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ଯୋଗଦାନ କରିପାରିବେ ।

ସାଥୀମାନେ,

ମୋର ଆଉ ଏକ ପରାମର୍ଶ ଅଛି । ଅନେକ ଦେଶରେ ଭାରତରୁ ଆସିଥିବା ପ୍ରବାସୀମାନେ ବହୁ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ବସବାସ କରିଛନ୍ତି । ଭାରତୀୟ ଦେଶବାସୀ ସେଠାରେ ରାଷ୍ଟ୍ର ନିର୍ମାଣରେ ଅସାଧାରଣ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛନ୍ତି । ଆମେ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନ, ସେମାନଙ୍କର ସଂଘର୍ଷ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସଫଳତାକୁ ଡକୁ୍ୟମେଣ୍ଟ କରିବା ଉଚିତ । ଆମର ଅନେକ ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠଙ୍କ ନିକଟରେ ସେହି ସମୟର ଅନେକ ସ୍ମୃତି ରହିଛି । ମୋର ଅନୁରୋଧ ଯେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶରେ ଆମର ଦେଶବାସୀଙ୍କ ଇତିହାସ ଉପରେ ଅଡିଓ-ଭିଡିଓ କିମ୍ବା ଲିଖିତ ଡକୁମେଣ୍ଟେସନ ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରାଯିବା ଉଚିତ ।

ସାଥୀମାନେ,

ଯେକୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ର ସେଥିରେ ନିଷ୍ଠା ରଖୁଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଜୀବିତ ରହିଥାଏ । ଏଠାରେ ଭାରତରୁ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଯେତେବେଳେ ବିଦେଶ ଯାଇଥାଏ ଏବଂ ସେଠାରେ ମଧ୍ୟ ଗୋଟଇଏ ଯଦି ଭାରତୀୟ ମୂଳ ବ୍ୟକ୍ତି ପାଇଥାନ୍ତି ସେତେବେଳେ ସେ ଅନୁଭବ କରିଥାନ୍ତି ଯେ ସେ ସମଗ୍ର ଭାରତ ପାଇଛନ୍ତି । ଅର୍ଥାତ, ଆପଣ ଯେଉଁଠି ରହୁଛନ୍ତି, ଭାରତକୁ ନିଜ ସହିତ ରଖିଛନ୍ତି । ଗତ ୮ ବର୍ଷରେ ଦେଶ ଏହାର ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ଶକ୍ତି ଦେବା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଉଦ୍ୟମ କରିଛି । ଆଜି ଭାରତର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଏହା ଯେ ଆପଣ ଦୁନିଆରେ କେଉଁଠି ମଧ୍ୟ ରହିବେ, ଦେଶ ଆପଣଙ୍କ ସ୍ୱାର୍ଥ ଏବଂ ଆଶା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କ ସହିତ ରହିବ ।

ମୁଁ ଗୁୟାନାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜୀ ଏବଂ ସୁରିନାମର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ମୁଁ ମୋର ହୃଦୟରୁ କୃତଜ୍ଞତା ଏବଂ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି। ସେ ଏହି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ସେ ଆଜି ସମୟ ବାହାର କଲେ ଏବଂ ସେମାନେ ଯେତେ କଥା ଆଜି ଆମ ସମ୍ମୁଖରେ ରଖିଲେ ତାହା ପ୍ରକୃତରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉପଯୋଗୀ ଏବଂ ମୁଁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବିଶ୍ୱାସ ଦେଉଛି ଯେ ଯେଉଁ ପରାମର୍ଶକୁ ସେମାନେ ରଖିଲେ, ତାହାକୁ ଭାରତ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ପାଳନ କରିବ । ମୁଁ ଗୁୟାନାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜୀଙ୍କ ନିକଟରେ ବହୁତ କୃତଜ୍ଞ ଯେ ସେ ଆଜି ବହୁତ ସ୍ମୃତି ବାଣ୍ଟିଛନ୍ତି । କାରଣ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଗୁୟାନା ଯାଇଥିଲି, ସେତେବେଳେ ମୁଁ କିଛି ନ ଥିଲି, ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ନ ଥିଲି, ଏବଂ ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ସମ୍ପର୍କକୁ ମନେ ରଖି ବାହାର କଲେ । ମୁଁ ତାଙ୍କ ନିକଟରେ ବହୁତ ବହୁତ କୃତଜ୍ଞ । ମୁଁ ପୁଣିଥରେ ଆପଣ ସମସ୍ତ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଉଛି ଯେ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ଦିବସ ପାଇଁ ଏହି ସମାରୋହକୁ ଆସିଲେ, ଏକ ବ୍ୟବଧାନ ପରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଭେଟିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା । ମୋ ତରଫରୁ ଆପଣଙ୍କୁ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭକାମନା, ବହୁତ ଲୋକଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ପଡ଼ିବ, ବହୁତ ଲେଖକଙ୍କ ଠାରୁ ଜିନିଷ ଜାଣିବାକୁ ମିଳିବ, ଯାହାକୁ ନେଇ ସେହି ସ୍ମୃତିଗୁଡ଼ିକୁ ନେଇ ପୁଣି ନିଜ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରକୁ ଫେରିଯିବି, ଆମର ତତସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଦେଶକୁ ଯିବ । ମୋତେ ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି ଯେ ଭାରତ ସହ ଜଡ଼ିତ ଏକ ନୂତନ ଯୁଗ ଆରମ୍ଭ ହେବ । ମୋର ଆପଣମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା ।

ଧନ୍ୟବାଦ!

Explore More
୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ

ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଭିଭାଷଣ

୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ
India's pharma exports set for 10x growth, targeting $350 billion by 2047

Media Coverage

India's pharma exports set for 10x growth, targeting $350 billion by 2047
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Pariksha Pe Charcha 2025: Beyond Exams—A Dialogue on Life and Success
February 10, 2025

The much-anticipated 8th edition of Pariksha Pe Charcha took place today at 11 AM IST, bringing together students, parents, and teachers from across the country in a thought-provoking discussion with Prime Minister Narendra Modi. This annual event, aimed at alleviating exam-related stress and encouraging a positive approach to education, once again provided invaluable insights into learning, life skills, and mental well-being.

This year's Pariksha Pe Charcha took on a fresh, expanded format, making it even more impactful than previous editions. Instead of being a single-day event, the program has been transformed into a series of eight episodes, each focusing on different themes crucial to student development. Special guests, including Sadhguru, Deepika Padukone, Mary Kom, Avani Lekhara, etc. were invited to share their wisdom, making the event even more engaging and insightful. PPC 2025 also witnessed a record-breaking participation of over 5 crore students, parents, and teachers, making it the largest edition to date.

Unlike previous editions, this year’s Pariksha Pe Charcha expanded its scope beyond just exam-related stress and mental health. The addition of diverse themes such as financial literacy, technology, nutrition, mindfulness, creativity and positivity marks a significant shift toward a more well-rounded discussion on student well-being. The inclusion of sports personalities, actors, entrepreneurs, and wellness experts further enriched the dialogue, providing students with diverse perspectives on personal and professional growth.

The Prime Minister, apart from academic success, also highlighted the importance of health, nutrition, and rest in a student’s life. He emphasized that good health is a state of overall well-being, which includes maintaining a balanced diet, staying physically active, and getting adequate sleep. He made the students understand the significance of ‘what to eat, how to eat, and when to eat,’ underscoring that these fundamental aspects of nutrition play a crucial role in a student's overall growth, energy levels, and academic performance. In a world where students often compromise on sleep and proper meals due to study pressure, PM Modi’s message served as a crucial reminder of how a healthy body fosters a healthy mind.

Responding to a student’s question about leadership, PM Modi stressed the importance of ‘leading by example, understanding others, and fostering teamwork.’ He pointed out that effective leadership comes from the ability to collaborate, inspire, and remain patient. He also emphasized that ‘respect should not be demanded but commanded through self actions and character.’

One of the most striking messages from PM Modi's address was his emphasis on changing the way students perceive exams. He guided students on effectively managing exam pressure by emphasizing the importance of ‘preparation, minimizing distractions, and maintaining focus on their goals.’ He advised them to ‘set achievable targets,’ which not only enhance productivity but also help in reducing stress, making the exam journey more structured and manageable.

PM’s Tip for parents included ‘understanding their child, knowing their dreams, recognizing their strengths, guiding their journey and being their support.’ PM Modi also urged parents not to impose unnecessary pressure or project their unfulfilled aspirations onto their children, but rather to support them in exploring their own passions. Instead of stressing competition, he encouraged them to foster confidence and curiosity, making learning a joyful journey rather than a burden.

PM Modi also emphasized the importance of self-motivation and suggested that students can find inspiration by seeking a mentor—someone who can guide, challenge, and encourage them to reach their full potential. He also encouraged students to continuously challenge themselves to improve and strive for excellence.

The interactive Q&A session allowed students from various parts of India to present their concerns to the Prime Minister, ranging from handling exam pressure, time management, and digital distractions to queries about career choices and personal growth. PM Modi responded to each question with anecdotes, practical suggestions, and a reassuring tone, making the session both informative and inspiring.

PM Modi also discussed holistic learning. He urged students to look beyond textbooks and explore their passions, creativity, and interests, whether in sports, music, art, or entrepreneurship. Emphasizing skill development over academics alone, he reinforced that success isn’t just about grades but about adaptability, innovation, and curiosity.

Towards the end, PM Modi conducted a tree plantation drive at Sunder Nursery under ‘Ek Ped Maa Ke Naam’ aligned with Mission LiFE’s vision of sustainability. Students along with PM, planted saplings, honoring their mothers while committing to environmental conservation. He urged them to develop a lifelong bond with nature, emphasizing that just as mothers nurture children, trees sustain life, reinforcing the ethos of Mission LiFE: making sustainability a way of life.

As the session concluded, PM Modi asked students how they felt about the discussion, to which they responded with great enthusiasm and positivity. Many expressed feeling more confident, motivated, and better equipped to handle exam stress, appreciating the insightful and encouraging interaction. Students left the session truly grateful, energized, and inspired, and ready to face their exams and future challenges with a positive mindset and renewed determination.

For those who missed the live session, the full interaction is available online on PM Narendra Modi’s YouTube, ensuring that students across the country can benefit from the valuable insights shared during this year’s Pariksha Pe Charcha.